- Στην περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 27 του ν. 5005/2022 (Α΄ 236), περί εξουσιοδοτικών διατάξεων, προστίθενται οι λέξεις «και 2Α» και η παρ. 4 μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γ.Γ.Ε.Ε. και του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθορίζονται:
α) τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται ηλεκτρονικά από κάθε επιχείρηση ηλεκτρονικού τύπου, σύμφωνα με τις παρ. 2 και 2Α και τις περ. α), β) και γ) της παρ. 3 του άρθρου 10,
β) κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του άρθρου 10.».
- Στο άρθρο 27 του ν. 5005/2022, προστίθεται παρ. 9 ως εξής:
«9. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές των εντύπων της περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 4.».
Σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές των εντύπων της περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 4:
Πρέπει να αποσυρθεί, και να αποκλειστεί μια και καλή, η εκτύπωση στα φωτοτυπικά. Όπως έχουμε εξηγήσει πολλές φορές, τα φωτοτυπικά γίνονται όλο και πιο ασύμφορα, όσο ανεβαίνουν τα τιράζ. Μπορεί να γίνει μια οικονομοτεχνική μελέτη, και η ΓΓΕ θα δει από πιο τιράζ και κάτω είναι συμφέρουσα λύση τα φωτοτυπικά, αλλά και να δει ποιες συγκεκριμένες κατηγορίες εντύπων βολεύουν τα φωτοτυπικά.
Δεν είναι τυχαίο, ότι ΚΑΜΙΑ από τις ιστορικές (και με τετραψήφια τιράζ) εφημερίδες της πατρίδας μας, ΔΕΝ ΝΟΕΙΤΑΙ να εξετάσει την εκτύπωση σε φωτοτυπικά για λόγους κόστους!
Πέραν του οικονομοτεχνικού ζητήματος, θα θέλαμε η Πολιτεία να σκεφτεί αν θέλει «εφημερίδες-φωτοτυπίες», ή κανονικές εφημερίδες.
Επίσης, η Πολιτεία θέλουμε να δώσει κίνητρα ώστε να μεγαλώσουν οι εφημερίδες, όχι να μικρύνουν. Στα φωτοτυπικά, πληρώνεις την εκτύπωση ανά τεύχος. Άρα σε συμφέρει να ρίξεις την κυκλοφορία σου, στις περιπτώσεις όπου το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου σου αφορά διακηρύξεις και διαφημιστικές (!).
Τέλος, η παραπομπή του Νόμου, σε άλλη απόφαση, στην οποία μάλιστα πρέπει να υπογράψει και δεύτερος Υπουργός, ενισχύει την πολυνομία και δυσχεραίνει τη διαχείριση. Καλό θα είναι, ένας και μόνο Υπουργός να έχει την αρμοδιότητα, και το σύνολο των πολιτικών για ένα ζήτημα, να συμπεριλαμβάνεται στον έναν και μοναδικό σχετικό Νόμο.
Επί του ΜΕΡΟΣ Γ΄ ΥΠΟΜΗΤΡΩΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ έχουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις.
1ον Το υπομητρώο είναι ουσιαστικά ο νόμος 3548/2007 που αναφέρει ότι οι εφημερίδες πρέπει να έχουν διαφορετική συντακτική ομάδα.
Θεωρούμε ότι δεν μπορεί να ζητάμε από μια επιχείρηση που έχει μια ημερήσια και μια εβδομαδιαία εφημερίδα να έχει διαφορετικούς δημοσιογράφους.
Προτείνουμε να προστεθεί στο νόμο το εξής:
Στις επιχειρήσεις με τον ίδιο ΑΦΜ που εκδίδουν ημερήσια, εβδομαδιαία και διαχειρίζονται και ιστοσελίδες, στον αριθμό δημοσιογράφων και άλλων εργαζομένων, προσμετρούνται τα ίδια άτομα και δεν απαιτείται διαφορετικό συντακτικό προσωπικό.
2ον Σε περίπτωση απόλυσης ή οικειοθελούς αποχώρησης του διανομέα, το χρονικό διάστημα αντικατάστασης να μην είναι τριάντα (30) ημέρες, αλλά όπως και για τους δημοσιογράφους (60) ημέρες, δεδομένου τις δυσκολίας εξεύρεσης νέου προσωπικού.
3ον Να επιτρέπεται ετησίως, κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, από Ιούνιο έως και 15 Σεπτεμβρίου, η διακοπή της έκδοσης όλων των εφημερίδων, ημερήσιων και εβδομαδιαίων περιφερειακών και τοπικών εφημερίδων για δεκαπέντε συνεχόμενες ημερολογιακές ημέρες (15) ημέρες κατ’ ανώτατο όριο.
Αυτό, διότι στις ημερήσιες οι 10 μέρες δεν εξυπηρετεί την δυνατότητα να δοθεί άδεια σε όλο το προσωπικό ταυτόχρονα για ένα εύλογο διάστημα που σίγουρα οι 10 μέρες δεν είναι αρκετές, και απαιτούνται οι 15 ημέρες.
4ον στην παράγραφο που αναφέρει το εμβαδόν που πρέπει να καταλαμβάνει η εκτύπωση μιας εφημερίδας ανεξαρτήτων σελίδων, αναφέρονται κάποια νούμερα όπως (16.936 τ. εκ.) και (25.404 τ.εκ.) που όμως είχαν προβλεφθεί κάποτε με βάση ότι οι εφημερίδες εκδίδονταν σε σελίδες μεγάλων διαστάσεων και έτσι έγινε ο υπολογισμός.
Σήμερα όμως οι εφημερίδες εκδίδονται σε μικρότερα σχήματα και περισσότερες σελίδες και ο αριθμός των τ. εκ. Δεσμεύει τα έντυπα αυστηρά έτσι ώστε κάποιος για 200 εκατοστά να αναγκαστεί να εκδίδει 4 επιπλέον σελίδες, δηλαδή να έχει έως και 3000 τ. εκ. Επιπλέον από τα προβλεπόμενα.
Προτείνουμε στην διάταξη αυτή να προβλεφθεί ότι το συνολικό εμβαδό να μπορεί να έχει απόκλιση + ή – 10%.
4ον Η διάταξη που αναφέρει ότι οι εφημερίδες τις Περιφέρειας που κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μικρότερο των ογδόντα χιλιάδων (80.000) κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, αρκεί να έχουν κατ’ ελάχιστον πωλήσεις διακοσίων πενήντα (250) φύλλων ανά έκδοση και σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των ογδόντα χιλιάδων (80.000) κατοίκων, να έχουν κατ’ ελάχιστον πωλήσεις διακοσίων πενήντα (400) φύλλων ανά έκδοση.
Αυτό πρέπει να εξορθολογιστεί, διότι συμβαίνει το εξής παράδοξο.
Ο νόμος να ζητάει να πωλούν 400 φύλλα ανά έκδοση π.χ. στον νομό Θεσσαλονίκης με πληθυσμό 1.092.919 κατοίκους και στον νομό Λέσβου με πληθυσμό 83.755 κατοίκους.
Προτείνουμε για να υπάρξει δικαιοσύνη στον νόμο να δημιουργηθούν περισσότερες υποκατηγορίες με βάση τον πληθυσμό και φυσικά να έχουμε αύξηση του αριθμού πωλούμενων φύλλων για νομούς όπως Αττικής και Θεσσαλονίκης και μείωση του αριθμού πωλούμενων φύλλων για νομούς κάτω των 80 χιλιάδων κατοίκων.
Οι νομοί πάνω από 500 χιλιάδες κατοίκους 500 φύλλα
Οι νομοί από 350 χιλιάδες έως 500 χιλιάδες κατοίκους 450 φύλλα
Οι νομοί από 200 χιλιάδες έως 350 χιλιάδες κατοίκους 400 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 150 χιλιάδες έως 200 χιλιάδες κατοίκους 350 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 100 χιλιάδες έως 150 χιλιάδες κατοίκους 300 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 50 χιλιάδες έως 100 χιλιάδες κατοίκους 250 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 20 χιλιάδες έως 50 χιλιάδες κατοίκους 200 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 0 χιλιάδες έως 20 χιλιάδες κατοίκους 150 φύλλα
(Η πρόταση αυτή αφορά κυρίως νησιά που είναι δυσχερής η κυκλοφορία των φύλλων εκτός του νησιού, κυρίως το χειμώνα).
Σημείωση: Θα πρέπει να εξεταστεί να υπάρξει ειδική ρύθμιση για τους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης, μιας και τουλάχιστον το 50% του πληθυσμού είναι μειονοτικός και μιλάει διαφορετική γλώσσα.
Αυτό και για εθνικούς λόγους.
Σε όσους πούνε ότι είναι λίγα π.χ. τα 300 φύλλα για έναν νομό 100 χιλιάδων κατοίκων, να τους θυμίσουμε ότι σήμερα η μεγαλύτερη εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας πουλάει 5000 φύλλα, ενώ υπάρχουν και εφημερίδες με κυκλοφορία 500 φύλλων που εισπράττουν εκατοντάδες χιλιάδε € κάθε χρόνο από κρατική διαφήμιση.
Επί του Άρθρου 23 Προδιαγραφές εκτύπωσης εντύπων, έχουμε την εξής παρατήρηση:
1ον Πρέπει επιτέλους να τελειώσει η ιστορία με όσους υποστηρίζουν ότι οι εφημερίδες πρέπει να εκτυπώνονται μόνο στα παλιάς τεχνολογίας τυπογραφεία.
Σήμερα η τεχνολογία έχει εξελιχθεί και η ενώ όλη μιλάνε για μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία, κάποιοι θέλουν να πάνε κόντρα στην εξέλιξη, διότι αυτοί αυτά τα μέσα διαθέτουν.
Νομίζουμε ότι η επιτροπή αυτή δεν έχει να προσθέσει κάτι καινούργιο μιας και έχουν κατά καιρούς προσκομιστεί στην ΓΓΕ γνωμοδοτήσεις επιχειρήσεων εμπορίας ψηφιακών εκτυπωτικών μηχανημάτων, αλλά και καθηγητών πανεπιστημίου που υπερθεματίζουν υπέρ της νέας γενιάς εκτυπωτικών μηχανημάτων που έχουν πολύ μικρότερο κόστος αγοράς, απαιτούν υποπολλαπλάσιο σε τ.μ. χώρο εγκατάστασης, έχουν πολύ λιγότερη κατανάλωση χαρτιού λόγω ότι δεν έχουν τα λεγόμενα (σκάρτα φύλλα) και δεν δημιουργούν την παραμικρή ρύπανση στο περιβάλλον, σε σχέση με τα πολύ ρυπογόνα χημικά που χρησιμοποιεί η παλιά τεχνολογία και δυστυχώς όλα αυτά καταλήγουν στα ρέματα, στα ποτάμια και τελικά στο πιάτο μας.
Θα μπορούσαμε να προτείνουμε στις διαδικασία ελέγχων να ενταχθεί και ο έλεγχος ότι οι εκτυπωτικές εγκαταστάσεις όλων των εφημερίδων και όλων των τεχνολογιών, να αποδεικνύουν που καταλήγουν τα απόβλητά τους και να τηρείται η σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία.
Ρυθμίζει ή χειραγωγεί η πολιτεία τις τεχνολογικές εξελίξεις στον Τύπο;
Στο άρθρο 23 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου προβλέπεται ότι:
«Με κοινή απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές των εντύπων της περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 4».
Η συγκεκριμένη πρόβλεψη συνιστά μια θεσμικά προβληματική κίνηση, καθώς το κράτος αναλαμβάνει ρόλο τεχνολογικού ρυθμιστή, επιλέγοντας ποια μέθοδο εκτύπωσης θεωρείται «κατάλληλη» και ποια όχι. Και αυτό, όχι με βάση την ποιότητα του αποτελέσματος ή τη διαφάνεια στη λειτουργία ενός εντύπου, αλλά με βάση το εργαλείο — το «μηχάνημα» — που χρησιμοποιείται.
Είναι γνωστό ότι κάποιες εφημερίδες της Περιφέρειας έχουν ζητήσει την αποκλειστική αναγνώριση της δικής του μεθόδου εκτύπωσης ως «ενδεδειγμένης. Τα περισσότερα από αυτά τα έντυπα εκδίδονται με παραδοσιακές offset μηχανές και έχουν κάθε λόγο να επιδιώκουν τον αποκλεισμό εναλλακτικών τεχνολογικών επιλογών — κυρίως εκείνων που βασίζονται σε νεότερα, πιο ευέλικτα και οικονομικά ψηφιακά μέσα.
Με αυτό το αίτημα, επιδιώκουν ουσιαστικά να εξαλείψουν τον ανταγωνισμό και να αποκλείσουν νεότερα έντυπα που επενδύουν στην καινοτομία, τόσο από τις ευεργετικές διατάξεις του Μητρώου όσο και από το κύρος που αυτό συνεπάγεται.
Όμως άλλο η επιχειρηματική επιδίωξη και άλλο η κρατική επικύρωση μιας αποκλειστικής τεχνολογικής γραμμής μέσω νομοθετικής διάταξης.
Σε ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα το κράτος παρεμβαίνει νομοθετικά για να ορίσει ότι η εκτύπωση πρέπει να γίνεται αποκλειστικά με έναν συγκεκριμένο τύπο μηχανής; Πουθενά. Στον σύγχρονο κόσμο της εκδοτικής παραγωγής, οι προδιαγραφές καθορίζονται με όρους διαφάνειας, με βάση την περιοδικότητα της έκδοσης, την κυκλοφορία και τη δημοσιογραφική ποιότητα — όχι με βάση την τεχνολογική προτίμηση μιας κατηγορίας επιχειρηματιών.
Η επιλογή του Υπουργείου, εάν τελικά εφαρμοστεί, θα σημαίνει:
• Κατάργηση της τεχνολογικής ουδετερότητας στη λειτουργία του Μητρώου.
• Αποκλεισμό νέων εκδοτών που αξιοποιούν σύγχρονα ψηφιακά μέσα ή που έχουν ήδη επενδύσει σε αυτά.
• Θεσμική επιβράβευση ενός επιχειρηματικού μοντέλου, σε βάρος της εξέλιξης και της καινοτομίας.
Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για μια κρατική παρέμβαση με ανταγωνιστικές και όχι ρυθμιστικές συνέπειες. Και αυτό θα έπρεπε να απασχολεί όχι μόνο τους εκδότες, αλλά και κάθε πολίτη που θεωρεί την ενημέρωση αγαθό και όχι προϊόν τεχνολογικής… «μονοκαλλιέργειας».
Δεν είναι αποδεκτές ρυθμίσεις που αντιστρατεύονται την τεχνολογική πρόοδο, την καινοτομία και την ισότιμη πρόσβαση στην αγορά. Η συγκεκριμένη διάταξη αποκλείει επαγγελματίες μόνο και μόνο επειδή επιλέγουν σύγχρονες τεχνολογίες.
Κωνσταντίνος Γεωργίου – Εργαζόμενος σε περιφερειακή εφημερίδα, αποθαρρυμένος από το θεσμικό περιβάλλον, επανεξετάζω την προοπτική επένδυσης στον Τύπο.
Επαναλαμβάνουμε την απόλυτη διαφωνία μας και τη διαμαρτυρία μας για την ακατανόητη διάταξη της παρ.2 του άρθρου αυτού με την οποία επιχειρείται χονδροειδής απόπειρα νομιμοποίησης των «μαϊμού» εφημερίδων που παραβιάζουν την σαφή διάταξη της περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 4 του ν5005/22, για την οποία δεν νοείται η έκδοση οποιασδήποτε Υπουργικής Απόφασης!
Είναι αυτονόητο ότι η διάταξη πρέπει να αποσυρθεί.