Στο άρθρο 4 του ν. 5005/2022 (Α΄ 236), περί σύστασης Μητρώου Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) και προϋποθέσεων εγγραφής και επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ., επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 οι λέξεις «οι επιχειρήσεις έντυπου τύπου κατόπιν αιτήσεώς τους» αντικαθίστανται από τις λέξεις «έντυπα κατόπιν υποβολής της αίτησης του άρθρου 8», β) στην παρ. 3 προστίθενται νέα εδάφια, τρίτο και τέταρτο, γ) στην παρ. 4, γα) το εισαγωγικό εδάφιο και η περ. α) αντικαθίστανται, γβ) στην περ. γ), i) στο δεύτερο εδάφιο οι λέξεις «άνω του δέκα τοις εκατό (10%) του εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) του εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου μέχρι φυσικού προσώπου, καθώς», ii) στο τρίτο εδάφιο οι λέξεις «η εφημερίδα ή το περιοδικό» αντικαθίστανται από τις λέξεις «το έντυπο», γγ) στο πρώτο εδάφιο της περ. στ) προστίθενται οι λέξεις «το έντυπο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εγγραφής, να περιέχει, ανάλογα με την περιοδικότητα που τηρεί, και ενυπόγραφα άρθρα δημοσιογράφων που απασχολούνται σε αυτό και», γδ) στην περ. η), (i) στην υποπερ. ηδ) προστίθενται οι λέξεις «και τοπικές», (ii) η υποπερ. ηστ) αντικαθίσταται, γε) στην περ. θ), (i) στην υποπερ. θγ) προστίθενται οι λέξεις «και τοπικές», (ii) στην υποπερ. θδ) η λέξη «έκδοση» αντικαθίσταται από τη λέξη «κυκλοφορίας», (iii) το τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται, γστ) οι περ. ι) και ια) αντικαθίστανται, δ) στην παρ. 5, η λέξη «επίσης» αντικαθίσταται από τις λέξεις «και παραστατικά που αποδεικνύουν την εκτύπωση του εντύπου ανάλογα με την περιοδικότητά του, και», ε) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 6, η λέξη «επιχείρησης» διαγράφεται, και το άρθρο 4, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 4
Σύσταση Μητρώου Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) – Προϋποθέσεις εγγραφής και επανεγγραφής
- Στη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης (Γ.Γ.Ε.Ε.) συστήνεται Μητρώο Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.), στο οποίο δύνανται να εγγράφονται έντυπα κατόπιν υποβολής της αίτησης του άρθρου 8. Το Μ.Ε.Τ. τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή.
- Το Μητρώο Περιφερειακού και Τοπικού Τύπου που προβλέπεται στο άρθρο 2 του ν. 3548/2007 (Α’ 68), όπως το άρθρο αυτό αντικαθίσταται με το άρθρο 26 του παρόντος, και στο οποίο μπορούν να εγγράφονται οι περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες που δικαιούνται να προβαίνουν στις δημοσιεύσεις της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 3548/2007, εντάσσεται στο Μ.Ε.Τ. ως Υπομητρώο.
- Ειδικά οι περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες που επιθυμούν να εγγράφονται στο Υπομητρώο της παρ. 2, οφείλουν να εγγράφονται πρώτα στο Μ.Ε.Τ. και, εφόσον επιθυμούν να προβαίνουν στις δημοσιεύσεις της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 3548/2007, οφείλουν να πληρούν και τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 του ν. 3548/2007. Οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να πληρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της εγγραφής τους, καθώς και για την ανανέωσή τους ή την επανεγγραφή τους. Η για οποιονδήποτε λόγο μη ανανέωση της εγγραφής ή η διαγραφή από το Μ.Ε.Τ. έχει ως αποτέλεσμα τη διαγραφή της περιφερειακής ή τοπικής εφημερίδας από το Υπομητρώο της παρ. 2. Με την αίτηση για την επανεγγραφή στο Μ.Ε.Τ. μπορεί να υποβάλλεται και η αίτηση επανεγγραφής της περιφερειακής ή τοπικής εφημερίδας στο ως άνω Υπομητρώο.
- Για την εγγραφή εντύπου στο Μ.Ε.Τ., η επιχείρηση έντυπου τύπου πρέπει να πληροί σωρευτικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της πιστοποίησης του εντύπου, τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) να διαθέτει:
αα) Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και
αβ) την απαραίτητη εγκατάσταση οργανωμένου γραφείου στην Ελλάδα και συγκεκριμένα γραφείο που διαθέτει σήμανση και επαρκή χώρο, σε σχέση με το μέγεθος, το είδος, τον τόπο εγκατάστασης και τον αριθμό των δημοσιογράφων και του λοιπού προσωπικού της επιχείρησης, καθώς και τον απαραίτητο πάγιο εξοπλισμό και από το οποίο δίδονται κατευθύνσεις για την εμφάνιση των εντύπων, τη συγκέντρωση, την επεξεργασία και τον έλεγχο της ύλης τους, καθώς και κεντρικές οδηγίες για την εκτύπωσή τους,
β) να πληροί τις προϋποθέσεις των παρ. 3 και 3Α του άρθρου μόνου του ν. 1178/1981 (Α’ 187),
γ) ο ιδιοκτήτης, ο εκδότης, ο διευθυντής και ο διευθυντής του εντύπου, είτε αυτά ανήκουν σε φυσικό είτε σε νομικό πρόσωπο, να μην έχουν καταδικασθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για κακούργημα και σε οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, απειλή, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία και για οποιοδήποτε έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή της οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. Αν το έντυπο ανήκει σε οποιασδήποτε μορφής προσωπική ή κεφαλαιουχική εταιρεία, η ανωτέρω απαγόρευση ισχύει και για τους εταίρους ή μετόχους που κατέχουν ποσοστό τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) του εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου μέχρι φυσικού προσώπου, καθώς και για τους διαχειριστές.
Αν το έντυπο ανήκει σε ανώνυμη εταιρεία, η απαγόρευση ισχύει και για τον Πρόεδρο, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου,
δ) εφόσον η επιχείρηση έντυπου τύπου είναι οποιασδήποτε μορφής προσωπική ή κεφαλαιουχική εταιρεία, να δηλώνονται οι κύριοι των μετοχών ή των μεριδίων μέχρι φυσικού προσώπου. Από την εν λόγω υποχρέωση εξαιρούνται επιχειρήσεις των οποίων οι μετοχές είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (Χ.Α.Α.) ή σε χρηματιστήριο άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.),
ε) να αναγράφει σε κάθε αντίτυπο και σε εμφανές σημείο, την ταυτότητα της εφημερίδας ή του περιοδικού και ειδικότερα τον τίτλο, τη συχνότητα έκδοσης, τον αριθμό φύλλου, εφόσον πρόκειται για εφημερίδα και τον αριθμό τεύχους, εφόσον πρόκειται για περιοδικό, την τιμή μονάδας, την επωνυμία και την έδρα της επιχείρησης, τα ονόματα του μετόχου ή εταίρου που κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, το ήμισυ τουλάχιστον των μετοχών ή των εταιρικών μεριδίων, του εκδότη, του νόμιμου εκπροσώπου, του διευθυντή, του διευθυντή σύνταξης, τηλεφωνικό αριθμό επικοινωνίας και ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας του μέσου και την ημερομηνία σε κάθε σελίδα,
στ) το έντυπο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εγγραφής, να περιέχει, ανάλογα με την περιοδικότητα που τηρεί, και ενυπόγραφα άρθρα δημοσιογράφων που απασχολούνται σε αυτό και να μην περιέχει ύλη η οποία αποτελεί αναπαραγωγή του περιεχομένου άλλου εντύπου, εφημερίδας, περιοδικού ή ηλεκτρονικού μέσου που έχει δημοσιευθεί ή δημοσιεύεται σε έντυπο διαφορετικού εκδότη ή σε ηλεκτρονικό μέσο άλλης επιχείρησης. Ως αναπαραγωγή κειμένου νοείται η αναδημοσίευση κειμένου άλλου εντύπου του ίδιου ή άλλου εκδότη ή άλλης δημοσιογραφικής πηγής, χωρίς ουσιαστική συντακτική παρέμβαση και χωρίς αναφορά στην πηγή. Σε περίπτωση δημοσίευσης όμοιων κειμένων σε διαφορετικά έντυπα, ως αναπαραγωγή νοείται το κείμενο του χρονικά επόμενου σε έκδοση εντύπου,
ζ) τα περιοδικά και οι εφημερίδες να μην είναι χειρόγραφες, να μην φέρουν εκτύπωση σε μία μόνο όψη και να μην εκτυπώνονται με φωτοτυπικό μηχάνημα ή εκτυπωτή ηλεκτρονικού υπολογιστή,
η) να απασχολεί δημοσιογράφους είτε ασφαλισμένους στους οικείους ασφαλιστικούς φορείς είτε εγγεγραμμένους στα οικεία επαγγελματικά σωματεία. Ειδικότερα:
ηα) οι ημερήσιες πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες τουλάχιστον δεκαπέντε (15) δημοσιογράφους,
ηβ) οι λοιπές πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες δέκα (10) τουλάχιστον δημοσιογράφους. Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση που εφημερίδα της περίπτωσης αυτής κυκλοφορεί ανελλιπώς και με τον ίδιο τίτλο για τουλάχιστον τριάντα (30) έτη κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος να απασχολεί κατ’ ελάχιστον τέσσερις (4) δημοσιογράφους,
ηγ) οι ημερήσιες περιφερειακές εφημερίδες:
- i) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μέχρι διακόσιες χιλιάδες κατοίκους (200.000), σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, δυο (2) τουλάχιστον δημοσιογράφους,
- ii) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό άνω των διακοσίων χιλιάδων (200.000) κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, τρεις (3) τουλάχιστον δημοσιογράφους,
ηδ) οι εβδομαδιαίες περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες δύο (2) δημοσιογράφους με την επιφύλαξη της περ. α’ του άρθρου 3α του ν. 1178/1981,
ηε) οι περιφερειακές εκδόσεις με περιοδικότητα άνω της δεκαπενθήμερης κυκλοφορίας – έκδοσης έναν (1) τουλάχιστον δημοσιογράφο,
ηστ) οι ημερήσιες τοπικές εφημερίδες δύο (2) δημοσιογράφους.
ηζ) τα περιοδικά έναν (1) τουλάχιστον δημοσιογράφο.
Σε περίπτωση απόλυσης, καταγγελίας ή λύσης της σύμβασης ή οικειοθελούς αποχώρησης δημοσιογράφου, που έχει ως αποτέλεσμα να μην πληρούνται όσα ορίζονται στην περ. η’ δεν δημιουργείται κώλυμα, εφόσον αντικατασταθεί από άλλο δημοσιογράφο εντός χρονικού διαστήματος σαράντα πέντε (45) ημερών από την ημερομηνία της καθ’ οιονδήποτε τρόπο λύσης της σύμβασής του.
Για τις επιχειρήσεις περιφερειακού και τοπικού έντυπου τύπου, δύναται να προσμετρηθεί κατά την εφαρμογή της παρούσας προϋπόθεσης και ο ιδιοκτήτης ή ο εταίρος, εφόσον είναι δημοσιογράφος ασφαλισμένος στον οικείο ασφαλιστικό φορέα ή είναι εγγεγραμμένος στο οικείο επαγγελματικό σωματείο,
θ) να απασχολεί λοιπό, πλην δημοσιογράφων, προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων και κατηγοριών, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας και συγκεκριμένα:
θα) οι ημερήσιες πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες πέντε (5) τουλάχιστον εργαζομένους,
θβ) οι λοιπές πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες δύο (2) τουλάχιστον εργαζομένους. Από την προϋπόθεση της παρούσας περίπτωσης εξαιρούνται εφημερίδες της κατηγορίας αυτής που κυκλοφορούν ανελλιπώς και με τον ίδιο τίτλο για τουλάχιστον τριάντα (30) έτη κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος,
θγ) οι ημερήσιες περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες, έναν (1) τουλάχιστον εργαζόμενο,
θδ) οι περιφερειακές εκδόσεις με περιοδικότητα άνω της δεκαπενθήμερης κυκλοφορίας έναν (1) τουλάχιστον εργαζόμενο,
θε) τα περιοδικά έναν (1) τουλάχιστον εργαζόμενο.
Σε περίπτωση απόλυσης, καταγγελίας ή λύσης της σύμβασης ή οικειοθελούς αποχώρησης εργαζομένου που έχει ως αποτέλεσμα να μην πληρούνται όσα ορίζονται στην περ. θ), δεν δημιουργείται κώλυμα, εφόσον αντικατασταθεί από άλλον εργαζόμενο εντός χρονικού διαστήματος σαράντα πέντε (45) ημερών από την ημερομηνία της καθ’ οιονδήποτε τρόπο λύσης της σύμβασής του.
Η επιχείρηση οφείλει να προσκομίσει πίνακα προσωπικού, ο οποίος έχει υποβληθεί νόμιμα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με το άρθρο 16 του ν. 2874/2000 (Α’ 286) και την υπό στοιχεία 40331/Δ1.13521/13.9.2019 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Επανακαθορισμός όρων ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων αρμοδιότητας Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.)» (Β’ 3520), όπως εκάστοτε ισχύει.
ι) το έντυπο να εκδίδεται ανελλιπώς σύμφωνα με την περιοδικότητα που τηρεί. Ειδικότερα για τις περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες εφαρμόζεται η παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 3548/2007,
ια) να αναρτά στην πλατφόρμα του Μ.Ε.Τ. ένα αντίτυπο κάθε φύλλου ή τεύχους εντός πέντε (5) ημερών από την έκδοσή τους,
ιβ) η επιχείρηση να μην έχει λυθεί ή καταστεί αφερέγγυα. Για την εφαρμογή του παρόντος αφερεγγυότητα νοείται η υποβολή αίτησης ή η έκδοση απόφασης πτώχευσης ή ειδικής εκκαθάρισης ή αναγκαστικής διαχείρισης από εκκαθαριστή ή από το δικαστήριο ή υπαγωγή σε διαδικασία πτωχευτικού συμβιβασμού ή αναστολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας ή υπαγωγή σε διαδικασία εξυγίανσης και μη τήρηση των όρων αυτής.
Όπου γίνεται αναφορά σε πληθυσμό στην παρούσα, νοείται ο μόνιμος πληθυσμός της παρ. 3 του άρθρου 87 του ν. 4804/2021 (Α’ 90).
- Με την αίτηση για την εγγραφή ή για την ανανέωση της εγγραφής ή για την επανεγγραφή στο Μ.Ε.Τ., η ενδιαφερόμενη επιχείρηση οφείλει να υποβάλει για κάθε έντυπο που εκδίδει ξεχωριστά πλήρη στοιχεία για την κυκλοφορία του κατά το τελευταίο έτος, όπως παραστατικά από πρακτορεία διανομής, συνδρομές, παραστατικά από σημεία πώλησης, καθώς και παραστατικά που αποδεικνύουν την εκτύπωση του εντύπου ανάλογα με την περιοδικότητά του, και να δηλώνει υπεύθυνα τα ακόλουθα στοιχεία:
α) Μία (1) έως τέσσερις (4) βασικές θεματικές ενότητες, με σειρά από την κύρια θεματολογία προς τις κατά σειρά προτεραιότητας δευτερεύουσες θεματολογίες, του περιεχομένου της,
β) Γεωγραφική εμβέλεια και περιοχές κυκλοφορίας.
- Για την πρώτη εγγραφή στο Μ.Ε.Τ., ο έντυπος τύπος πρέπει να εκδίδεται ανελλιπώς με τον ίδιο τίτλο επί ένα (1) έτος πριν από την υποβολή της αίτησης.
Η προϋπόθεση του πρώτου εδαφίου ισχύει και για την περίπτωση επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ., είτε κατόπιν διαγραφής είτε κατόπιν εκούσιας μη ανανέωσης της εγγραφής.
Σε περίπτωση συγχώνευσης δύο (2) ή περισσότερων επιχειρήσεων έντυπου τύπου, ο χρόνος κυκλοφορίας εκάστου εντύπου πριν από τη συγχώνευση προσμετράται για τον υπολογισμό του ανωτέρω ελάχιστου χρονικού διαστήματος, εφόσον υπερβαίνει το ήμισυ του ελάχιστου χρόνου του πρώτου εδαφίου.».
Με την αύξηση των δημοσιογράφων σε δύο για τις περιφερειακές εβδομαδιαίες εφημερίδες είναι σίγουρο ότι θα κλείσουν οι περισσότερες από αυτές. Το κόστος είναι αβάσταχτο δεδομένου ότι σε μία μικρή επαρχιακή εφημερίδα θα πρέπει να υπάρχει μεροκάματο για τρεις τουλάχιστον οικογένειες. Για τον επαρχιακό ηλεκτρονικό τύπο που ορίζετε επίσης 2 δημοσιογράφους τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα γιατί είναι σίγουρο ότι ο ηλεκτρονικός τύπος λειτουργεί εκεί από μεράκι και όχι για να πετύχει το κέρδος για την επιβίωση έστω και μιας οικογένειας αφού τα έσοδα σε αυτόν είναι απειροελάχιστα. Η γραφειοκρατία που επιβάλλει ο νόμος επιδεινώνει περισσότερο την κατάσταση αφού χρειάζονται και άλλοι υπάλληλοι και αυτό, οδηγεί σίγουρα στο κλείσιμο και των εβδομαδιαίων εφημερίδων και του ηλεκτρονικού τύπου της επαρχίας.
4. Για την εγγραφή εντύπου στο Μ.Ε.Τ., η επιχείρηση έντυπου τύπου πρέπει να πληροί σωρευτικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της πιστοποίησης του εντύπου, τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) να διαθέτει:
αα) Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
[ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΜΟΔΙΑ ΔΟΥ. ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΟΡΙΣΤΕΙ ΔΟΥ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ, ΚΑΙ ΑΡΑ Η ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΝΑ ΕΧΕΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΔΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΙ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΟΥΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ «ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ»]
αβ) την απαραίτητη εγκατάσταση οργανωμένου γραφείου στην Ελλάδα
[ΟΜΟΙΩΣ ΜΕ ΤΟ αα. ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΟΡΙΣΤΕΙ ΟΤΙ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΙ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΟΥΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ «ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ»].
[…]
ζ) τα περιοδικά και οι εφημερίδες να μην είναι χειρόγραφες, να μην φέρουν εκτύπωση σε μία μόνο όψη και να μην εκτυπώνονται με φωτοτυπικό μηχάνημα ή εκτυπωτή ηλεκτρονικού υπολογιστή
[ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ «ΝΑ ΤΥΠΩΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΤΥΠΟΥ OFFSET, ΕΠΙΠΕΔΕΣ Η ΚΥΛΙΝΔΡΙΚΕΣ», ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΥΜΒΑΔΙΖΕΙ ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ]
[ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ ΘΕΜΕΛΙΩΘΕΙ ΕΙΔΙΚΗ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΖΗΤΗΜΑ, ΚΑΘΩΣ ΤΑ ΦΩΤΟΤΥΠΙΚΑ ΕΧΟΥΝ ΠΛΗΘΥΝΕΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ. ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΟ, Η ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΣΕ ΦΩΤΟΤΥΠΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΜΗ ΣΥΜΦΕΡΟΥΣΑ ΚΑΙ ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΣΕ ΤΙΡΑΖ ΑΝΩ ΤΩΝ 400 ΦΥΛΛΩΝ, ΕΝΩ ΑΝΤΙΘΕΤΑ Η ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΣΕ ΜΗΧΑΝΕΣ ΟΦΦΣΕΤ ΕΙΝΑΙ ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΣΕ ΤΙΡΑΖ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 300 ΦΥΛΛΩΝ].
η) να απασχολεί δημοσιογράφους είτε ασφαλισμένους στους οικείους ασφαλιστικούς φορείς
[ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ Η ΦΡΑΣΗ «ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ», ΔΙΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΙ ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ…………ΕΙΤΕ ΝΑ ΒΑΖΕΙ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΑ 2ΩΡΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΥΠΙΚΑ ΟΚ (ΕΙΚΟΝΙΚΟ, ΟΧΙ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟ), ………ΕΙΤΕ ΕΝΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΝΑ «ΔΟΥΛΕΥΕΙ» ΑΠΟ 2 ΩΡΕΣ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΝΟΜΩΝ (!)]
Θ) να απασχολεί προσωπικό πλην δημοσιογράφων
[ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΕ ΤΟ η ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ Η ΦΡΑΣΗ «ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ», ΔΙΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΙ ΠΟΛΛΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ…………]
Η διάταξη που αναφέρει ότι οι εφημερίδες τις Περιφέρειας που κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μικρότερο των ογδόντα χιλιάδων (80.000) κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, αρκεί να έχουν κατ’ ελάχιστον πωλήσεις διακοσίων πενήντα (250) φύλλων ανά έκδοση και σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των ογδόντα χιλιάδων (80.000) κατοίκων, να έχουν κατ’ ελάχιστον πωλήσεις διακοσίων πενήντα (400) φύλλων ανά έκδοση.
Αυτό πρέπει να εξορθολογιστεί, διότι συμβαίνει το εξής παράδοξο.
Ο νόμος να ζητάει να πωλούν 400 φύλλα ανά έκδοση π.χ. στον νομό Θεσσαλονίκης με πληθυσμό 1.092.919 κατοίκους και στον νομό Λέσβου με πληθυσμό 83.755 κατοίκους.
Προτείνουμε για να υπάρξει δικαιοσύνη στον νόμο να δημιουργηθούν περισσότερες υποκατηγορίες με βάση τον πληθυσμό και φυσικά να έχουμε αύξηση του αριθμού πωλούμενων φύλλων για νομούς όπως Αττικής και Θεσσαλονίκης και μείωση του αριθμού πωλούμενων φύλλων για νομούς κάτω των 80 χιλιάδων κατοίκων.
Οι νομοί πάνω από 500 χιλιάδες κατοίκους 500 φύλλα
Οι νομοί από 350 χιλιάδες έως 500 χιλιάδες κατοίκους 450 φύλλα
Οι νομοί από 200 χιλιάδες έως 350 χιλιάδες κατοίκους 400 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 150 χιλιάδες έως 200 χιλιάδες κατοίκους 350 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 100 χιλιάδες έως 150 χιλιάδες κατοίκους 300 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 50 χιλιάδες έως 100 χιλιάδες κατοίκους 250 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 20 χιλιάδες έως 50 χιλιάδες κατοίκους 200 φύλλα
Οι νομοί πάνω από 0 χιλιάδες έως 20 χιλιάδες κατοίκους 150 φύλλα
(Η πρόταση αυτή αφορά κυρίως νησιά που είναι δυσχερής η κυκλοφορία των φύλλων εκτός του νησιού, κυρίως το χειμώνα).
Σημείωση: Θα πρέπει να εξεταστεί να υπάρξει ειδική ρύθμιση για τους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης, μιας και τουλάχιστον το 50% του πληθυσμού είναι μειονοτικός και μιλάει διαφορετική γλώσσα.
Αυτό και για εθνικούς λόγους.
Σε όσους πούνε ότι είναι λίγα π.χ. τα 300 φύλλα για έναν νομό 100 χιλιάδων κατοίκων, να τους θυμίσουμε ότι σήμερα η μεγαλύτερη εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας πουλάει 5000 φύλλα, ενώ υπάρχουν και εφημερίδες με κυκλοφορία 500 φύλλων που εισπράττουν εκατοντάδες χιλιάδε € κάθε χρόνο από κρατική διαφήμιση.
Επί του Άρθρου 5 έχουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις:
1ον η παράγραφος που αναφέρει ότι σε περίπτωση απόλυσης, καταγγελίας ή λύσης της σύμβασης ή οικειοθελούς αποχώρησης δημοσιογράφου κ.λ.π. η αντικατάσταση να γίνεται όχι σε 45 μέρες αλλά και περισσότερες (π.χ. 60 μέρες) δεδομένου ότι πλέον στην επαρχία είναι πολύ δύσκολη η εύρεση νέου προσωπικού.
2ον Στην παράγραφο που αναφέρει ότι για τις επιχειρήσεις περιφερειακού και τοπικού έντυπου τύπου, δύναται να προσμετρηθεί κατά την εφαρμογή της παρούσας προϋπόθεσης και ο ιδιοκτήτης ή ο εταίρος, εφόσον είναι δημοσιογράφος ασφαλισμένος στον οικείο ασφαλιστικό φορέα ή είναι εγγεγραμμένος στο οικείο επαγγελματικό σωματείο, να υπάρξει κάποια προσθήκη που να κάνει το άρθρο περισσότερο κατανοητό.
Π.Χ. οι εκδότες που προέρχονται από τα ασφαλιστικά ταμεία ΤΑΙΣΥΤ και ΕΤΑΠ – ΜΜΕ σήμερα βρίσκονται στον ΕΦΚΑ και η ένδειξη που υπάρχει στις βεβαιώσεις μας είναι αόριστα ότι είμαστε ελεύθεροι επαγγελματίες και το λογισμικό του ΕΦΚΑ δεν έχει την δυνατότητα να εμφανίσει την πρότερη κατάσταση.
Προτείνουμε να γίνεται δεκτή και η βεβαίωση του ΕΦΚΑ με την ένδειξη «ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑΣ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΟΥ – Για χρήση στο Α.Σ.Ε.Π.» στην οποία αναφέρεται σαφές το εξής: «Ειδικότητα: ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΕΝΤΥΠΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ και Φορέας
ΕΦΚΑ τ. Φορέας ΕΤΑΠΜΜΕ – ΤΑΙΣΥΤ». Αυτό λύνει κάθε πρόβλημα για να αποδείξουμε την δημοσιογραφική μας ιδιότητα, διότι η μακροχρόνια ασφάλιση στα παραπάνω ταμεία αποδεικνύει ότι ασκούμε ως βασική δραστηριότητα την έκδοση εφημερίδας και την δημοσιογραφία.
3ον Θεωρούμε ασύμβατο να θεσπίζει το κράτος ότι μια εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας πάνω από 30 χρόνια μπορεί να κυκλοφορεί νόμιμα έχοντας 4 δημοσιογράφος και μια αντίστοιχη στη περιφέρεια 2 δημοσιογράφους; Μια εφημερίδα που κυκλοφορεί π.χ. σε έναν νομό 100 χιλιάδων κατοίκων να μπορεί να έχει 2 δημοσιογράφους και ένας επιπλέον εργαζόμενο και μια εφημερίδα που κυκλοφορεί σε μια χώρα των 10 εκ. κατοίκων μπορεί να έχει μόνο 2 δημοσιογράφους και δύο λοιπούς εργαζόμενους;
Θεωρούμε ότι οι διατάξεις αυτές είναι και ασύμβατες και αντισυνταγματικές και είναι εις βάρος των περιφερειακών εφημερίδων.
4ον Θα μπορούσε απλά να γίνονται δεκτοί υπάλληλοι που φέρουν την ιδιότητα του δημοσιογράφου με βάση την καταγραφή τους στο TAXIS και το ΕΡΓΑΝΗ.
Είναι αντισυνταγματικό να υποχρεώνεις έναν εργαζόμενο για να βρει δουλειά να είναι εγγεγραμμένος σε συνδικαλιστικό σωματείο ή περισσότερο να τον αποκλείεις όταν τα υπάρχοντα σωματεία αρνούνται ή έχουν σκληρούς όρους εγγραφής.
Επίσης, να θεωρείται πλέον δεδομένον ότι μπορούν και οι εκδοτικές επιχειρήσεις να κάνουν χρήση του νόμου περί εξ αποστάσεως εργασία του δημοσιογραφικού και λοιπού προσωπικού.
«Θέση επί της διαβούλευσης του Άρθρου 5 Επικαιροποίηση προϋποθέσεων εγγραφής και επανεγγραφής στο Μητρώο Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 5005/2022»
Η προτεινόμενη ρύθμιση για τη δημιουργία οργανωμένου γραφείου, που περιλαμβάνει σήμανση και συγκεκριμένες προδιαγραφές χώρου και εξοπλισμού, θεωρείται ανεδαφική , παρωχημένη και ανεπίκαιρη, καθώς δεν αντικατοπτρίζει τις σύγχρονες εργασιακές πρακτικές και τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των ΜΜΕ.
Η τηλεργασία έχει καθιερωθεί ως ένα αποδεκτό μοντέλο απασχόλησης διεθνώς αλλα και στην χώρα μας, σε πολλούς επαγγελματικούς τομείς πολλώ δε μάλλον στην δημοσιογραφία, όπου πολλές συνήθεις εργασίες όπως η κειμενογράφηση/συγγραφή ,η σελιδοποίηση ,η επιμέλεια και η τεχνική υποστήριξη μπορούν να γίνονται από απόσταση.Είναι γνωστό οτι στον τομέα των Μ.Μ.Ε, η απομακρυσμένη εργασία έχει καθιερωθεί ως μια βιώσιμη και προτιμητέα επιλογή, τόσο για εργαζόμενους όσο και για εργοδότες διασφαλιζοντας επιτυχως την εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των επιχειρήσεων του κλάδου.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι συντάκτες της διάταξης φαίνεται ότι αγνοούν αυτές τις σύγχρονες λύσεις ή τις παραβλέπουν σκόπιμα.
Η διάταξη δημιουργεί περιττά εμπόδια για τις επιχειρήσεις που κινούνται με σύγχρονες μεθόδους ,προσκρούει στην αρχή της ίσης μεταχείρισηςκαι δεν διασφαλιζει την ισοτιμη προσβαση στο μητρωο δίχως διακρίσεις .
Παρακαλώ να επανεξεταστεί η εν λόγω ρύθμιση καθως συνιστά άδικο περιοριστικό κριτήριο ,δεν προάγει την ισονομία και αποκλείει στην πράξη μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων του Τύπου οι οποίες ακολουθούν συγχρονες εργασιακές πρακτικές , σεβόμενες απολύτως την εργατική νομοθεσία και αξιώνουν την ισότιμη πρόσβαση τους στο μητρώο με κριτήρια διαφανή , αντικειμενικα και δίκαια .
«Θέση επί της διαβούλευσης του Άρθρου 5 Επικαιροποίηση προϋποθέσεων εγγραφής και επανεγγραφής στο Μητρώο Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 5005/2022»
Η προτεινόμενη ρύθμιση για τη δημιουργία οργανωμένου γραφείου, που περιλαμβάνει σήμανση και συγκεκριμένες προδιαγραφές χώρου και εξοπλισμού, θεωρείται ανεδαφική , παρωχημένη και ανεπίκαιρη, καθώς δεν αντικατοπτρίζει τις σύγχρονες εργασιακές πρακτικές και τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των ΜΜΕ.
Η τηλεργασία έχει καθιερωθεί ως ένα αποδεκτό μοντέλο απασχόλησης διεθνώς αλλα και στην χώρα μας, σε πολλούς επαγγελματικούς τομείς πολλώ δε μάλλον στην δημοσιογραφία, όπου πολλές συνήθεις εργασίες όπως η κειμενογράφηση/συγγραφή ,η σελιδοποίηση ,η επιμέλεια και η τεχνική υποστήριξη μπορούν να γίνονται από απόσταση.Είναι γνωστό οτι στον τομέα των Μ.Μ.Ε, η απομακρυσμένη εργασία έχει καθιερωθεί ως μια βιώσιμη και προτιμητέα επιλογή, τόσο για εργαζόμενους όσο και για εργοδότες διασφαλιζοντας επιτυχως την εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των επιχειρήσεων του κλάδου.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι συντάκτες της διάταξης φαίνεται ότι αγνοούν αυτές τις σύγχρονες λύσεις ή τις παραβλέπουν σκόπιμα.
Η διάταξη δημιουργεί περιττά εμπόδια για τις επιχειρήσεις που κινούνται με σύγχρονες μεθόδους ,προσκρούει στην αρχή της ίσης μεταχείρισηςκαι δεν διασφαλιζει την ισοτιμη προσβαση στο μητρωο δίχως διακρίσεις .
Παρακαλώ να επανεξεταστεί η εν λόγω ρύθμιση καθως συνιστά άδικο περιοριστικό κριτήριο ,δεν προάγει την ισονομία και αποκλείει στην πράξη μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων του Τύπου οι οποίες ακολουθούν συγχρονες εργασιακές πρακτικές , σεβόμενες απολύτως την εργατική νομοθεσία και αξιώνουν την ισότιμη πρόσβαση τους στο μητρώο με κριτήρια διαφανή , αντικειμενικα και δίκαια .
—
Άρθρο 5, περίπτωση αβ – Οργανωμένο γραφείο
Η ΕΙΤΗΕΕΑ συμφωνεί ότι πρέπει να υπάρχει έδρα και οργανωμένος χώρος.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι η πρόβλεψη «σε σχέση με το μέγεθος» είναι ασαφής και παρερμηνεύσιμη, καθώς σε πολλές επιχειρήσεις οι υπάλληλοι εργάζονται νόμιμα και με τηλεργασία.
Πρόταση ΕΙΤΗΕΕΑ:
Η έδρα να είναι επαγγελματική ή βιομηχανική στέγη με μισθωτήριο καταχωρημένο στην ΑΑΔΕ.
Το οργανωμένο γραφείο να νοείται με βάση τη διοικητική λειτουργία και την ύπαρξη επαρκούς εξοπλισμού και υποδομής.
Θέσεις της ΕΙΤΗΕΕΑ – Ένωση Ιδιοκτητών Τοπικών Ημερήσιων Εβδομαδιαίων Εφημερίδων Αττικής
Πρακτικές και ουσιαστικές προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό του Μητρώου Μέσων
Άρθρο 5 – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 5005/2022
Επικαιροποίηση προϋποθέσεων εγγραφής και επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ.
Σημείο 4στ – Ενυπόγραφα άρθρα
Η ΕΙΤΗΕΕΑ προτείνει η διατύπωση να γίνει ως εξής:
«4. στ) το έντυπο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εγγραφής, να περιέχει, ανάλογα με την περιοδικότητα που τηρεί, και ενυπόγραφα άρθρα ή ρεπορτάζ δημοσιογράφων που απασχολούνται σε αυτό…»
Η προσθήκη της λέξης «ρεπορτάζ» διευρύνει την έννοια της επαγγελματικής συνεισφοράς των δημοσιογράφων και προσαρμόζεται στην καθημερινή δημοσιογραφική πρακτική. Η υποχρέωση αυτή, ωστόσο, δεν επιλύει το πρόβλημα των «εικονικών» δημοσιογράφων και απλώς προσθέτει μια ακόμα τυπική απαίτηση προς τους εκδότες και τους διευθυντές σύνταξης.
Η ΕΙΤΗΕΕΑ τονίζει ότι τα σοβαρά μέσα ενημέρωσης ήδη υπογράφουν τα άρθρα τους και συμφωνεί πως όσοι δηλώνονται ως δημοσιογράφοι πρέπει να εμφανίζουν ενυπόγραφα άρθρα ή ρεπορτάζ.
Παράγραφος 5 – Παραστατικά κυκλοφορίας
Η υποχρέωση ανάρτησης όλων των παραστατικών συνδρομών, σημείων πώλησης και εκτύπωσης σε πλατφόρμα κρίνεται υπερβολική και πρακτικά ανεφάρμοστη λόγω του τεράστιου όγκου αποδείξεων.
Η ΕΙΤΗΕΕΑ προτείνει:
Η υποβολή αυτών των παραστατικών να εξακολουθήσει να πραγματοποιείται κατά τους επιτόπιους ελέγχους, όπως ισχύει σήμερα.
Άλλωστε, ήδη γίνεται επαρκής πιστοποίηση της εμπορικής δραστηριότητας μέσω των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Άρθρο 5, περίπτωση αβ – Οργανωμένο γραφείο
Η ΕΙΤΗΕΕΑ συμφωνεί ότι πρέπει να υπάρχει έδρα και οργανωμένος χώρος.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι η πρόβλεψη «σε σχέση με το μέγεθος» είναι ασαφής και παρερμηνεύσιμη, καθώς σε πολλές επιχειρήσεις οι υπάλληλοι εργάζονται νόμιμα και με τηλεργασία.
Πρόταση ΕΙΤΗΕΕΑ:
•Η έδρα να είναι επαγγελματική ή βιομηχανική στέγη με μισθωτήριο καταχωρημένο στην ΑΑΔΕ.
•Το οργανωμένο γραφείο να νοείται με βάση τη διοικητική λειτουργία και την ύπαρξη επαρκούς εξοπλισμού και υποδομής.
Παράγραφος ζ – Τεχνικές προδιαγραφές έκδοσης
Η απαίτηση να μην είναι οι εφημερίδες/περιοδικά χειρόγραφα ή φωτοτυπημένα είναι εύλογη. Ωστόσο, πρέπει να προβλεφθεί διαδικασία για έντυπα που εκτυπώνονται από την ίδια την επιχείρηση.
Η ΕΙΤΗΕΕΑ προτείνει:
Όταν η επιχείρηση δεν διαθέτει παραστατικά εξωτερικού τυπογραφείου, να τεκμηριώνει την εκτύπωση ως εξής:
•Να διαθέτει ΚΑΔ σχετικό με τυπογραφική δραστηριότητα.
•Να έχει τυπογραφικό μηχάνημα στα πάγιά της με νόμιμο παραστατικό αγοράς.
•Να υπάρχει εργαζόμενος με σύμβαση ως τυπογράφος.
•Να προσκομίζονται παραστατικά αγοράς χάρτου και μελανιών, με ανάλυση ποσότητας, επαρκή για την ελάχιστη δηλούμενη κυκλοφορία.
Παράγραφος ε – Ταυτότητα εντύπου
Η ΕΙΤΗΕΕΑ προτείνει να παραμείνει ως υποχρεωτική ένδειξη στην ταυτότητα της εφημερίδας:
Η επιχείρηση εκτύπωσης του εντύπου.
Η σαφής αναφορά στην εκτύπωση ενισχύει τη διαφάνεια.
ΕΙΤΗΕΕΑ – Ένωση Ιδιοκτητών Τοπικών Ημερήσιων Εβδομαδιαίων Εφημερίδων Αττικής
Μάιος 2025
Ως εβδομαδιαία εφημερίδα ενός πολύ μικρού νομού, της Ευρυτανίας, Ζητάμε τουλάχιστον την επαναφορά της υποχρέωσης των εφημερίδων
που εκδίδονται σε Νομούς κάτω των 80.000 κατοίκων να διαθέτουν έναν
δημοσιογράφο και όχι δύο.
Επίσης επιτακτική η ανάγκη διαφύλαξης των εφημερίδων και ιστοσελίδων μας από blog, youtubers και λοιπά μέσα που δηλώνουν ειδησεογραφικά και κάνουν τεράστια ζημιά στις επιχειρήσεις μας, αλλά και στη δεοντολογία και εγκυρότητα της δημοσιογραφίας που υπηρετούν τα μέσα μας.
Δεν είναι καθόλου λογικό για μια εβδομαδιαία εφημερίδα να είναι απαιτητό να λειτουργεί με όσους δημοσιογράφους προβλέπεται για μια ημερήσια.
Πρέπει, για εβδομαδιαίες εφημερίδες που εκδίδονται σε νομούς με πληθυσμό μικρότερο των 80.000 κατοίκων να λειτουργούν με ένα δημοσιογράφο.
Καλησπέρα σε όλους τους συμμετέχοντες.
Ένα σενάριο που θα μπορούσε από σήμερα να είναι υπαρκτό. Τα τελευταία χρόνια 140 συνδρομητές, μου ζήτησαν να παίρνουν την εφημερίδα ηλεκτρονικά στο email τους, κυρίως για οικονομικούς λόγους, αλλά και γιατί τα ΕΛΤΑ δεν τους εξυπηρετούν, αφού παίρνουν την εφημερίδα καθυστερημένα ή και καθόλου. Εξάλλου και στην Γενική Γραμματεία ηλεκτρονικά στέλνουμε την εφημερίδα καθημερινά. Όμως η Γ.Γ. δεν δέχεται τις ηλεκτρονικές πωλήσεις ή τις ηλεκτρονικές συνδρομές στην ψηφιακή εποχή και βάζει στο νέο νομοσχέδιο ρήτρα νομιμότητας την απόδειξη των πωλούμενων φύλλων πέρα από τα ισχύοντα μέχρι σήμερα, με τα παραστατικά εκτύπωσης, τα τιμολόγια δηλαδή τσίγκων, χαρτιού κ.λ.π. Έτσι εγώ θα αναγκαστώ να τυπώνω 140 φύλλα κάθε μέρα και να τα πετάω στα σκουπίδια, για να αποδείξω ότι έχω τα πωλούμενα φύλλα που απαιτεί ο Νόμος.
Ο οποίος Νόμος όταν ψηφίστηκε το 2007 δεν υπήρχε ούτε ΚΗΜΔΗΣ, αλλά ούτε ηλεκτρονική υποδομή και ψηφίστηκε για να υπάρχει ευρεία δημοσιότητα στις διακηρύξεις. Από δημοσιότητα σήμερα, άλλο τίποτε. Το ζητούμενο πρέπει να είναι η πολυφωνία, με δεοντολογία και κανόνες βέβαια και οι θέσεις εργασίας, με δεδομένο την μείωση του τζίρου χρόνο με τον χρόνο.
Επαναφορά της υποχρέωσης για τις εφημερίδες που εκδίδονται σε Νομούς με πληθυσμό κάτω των 80.000 κατοίκων να απασχολούν έναν δημοσιογράφο.
Τι να πούμε για νομούς που έχουν-δεν έχουν 25.000.
Με την ανάλογη ελάχιστη γκάμα δημοσιεύσεων διακηρύξεων από φορείς ή μια αγορά που πασχίζει να επιβιώσει.
Οι μικρές, ιστορικές εκδοτικές επιχειρήσεις εβδομαδιαίων εφημερίδων των περιοχών αυτών δίνουν καθημερινά έναν δύσκολο αγώνα για να κρατήσουν ζωντανή την τοπική ενημέρωση, παρά τις αντιξοότητες και τον άνισο ανταγωνισμό.
Η στήριξή τους μέσα από
δίκαιες και
ρεαλιστικές
ρυθμίσεις είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της ποιότητας, της αξιοπιστίας και της δημοκρατικής λειτουργίας του τοπικού Τύπου.
ηδ) Στην διάταξη της απασχόλησης δημοσιογράφων περιφερειακών εφημερίδων με πληθυσμιακά κριτήρια, αδικεί κατάφορα τους μικρούς νομούς όπως η Καστοριά κ.α., οι οποίοι μπορεί να ανήκουν στην κατηγορία (έως 80.000 κατοίκους), ωστόσο όμως αυτό απέχει από την πραγματικότητα και επιπλέον δεν υπάρχουν ειδικότητες διαπιστευμένων δημοσιογράφων.
Ζητάμε για λόγους ισονομίας την επαναφορά της υποχρέωσης των εφημερίδων που εκδίδονται σε νομούς (πολύ) κάτω των 80.000 κατοίκων, να απασχολούν ένα δημοσιογράφο και αυτός να μπορεί να είναι ο εκδότης.
Μικροί νομοί πρέπει να έχουν διαφορετική αντιμετώπιση.
Π.χ. στα Γρεβενά, με το δημογραφικό πρόβλημα να σαρώνει την κοινωνία (πληθυσμός κάτω των 25.000), δεν μπορεί μια εβδομαδιαία να έχει την ίδια αντιμετώπιση με «νομούς μέχρι 200.000 πληθυσμό».
Τα προτεινόμενα μέτρα πρέπει να είναι ανάλογα των δυνατοτήτων του τόπου. Προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες του ανάγκες.
Θέση επί της διαβούλευσης του Άρθρου 5 – Παρ. 5 του σχεδίου νόμου για την εγγραφή στο Μητρώο Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.)
Ως δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, συμφωνώ καταρχήν με τη βασική στόχευση της παραγράφου 5 του άρθρου 5, ήτοι την υποβολή αποδεικτικών παραστατικών ως τεκμήριο της πραγματικής κυκλοφορίας και λειτουργίας των εντύπων.
Ωστόσο, η εφαρμογή της διάταξης ως έχει δημιουργεί σημαντικά ζητήματα πρακτικής εφαρμογής, διοικητικής επιβάρυνσης και ψηφιακής διαχειρισιμότητας, τα οποία θα πρέπει να επανεξεταστούν.
Η υποχρέωση υποβολής παραστατικών εκτύπωσης για κάθε έντυπο συνιστά: αναγκαίο και αποδεκτό κριτήριο για την ένταξη στο Υπομητρώο, έναν από τους λίγους αντικειμενικούς δείκτες ύπαρξης και κυκλοφορίας ενός εντύπου, μηχανισμό ανάσχεσης φαινομένων καταχρηστικής εγγραφής εφημερίδων «σφραγίδων» στο Μ.Ε.Τ. για σκοπούς πρόσβασης σε κρατική διαφήμιση. Τα παραστατικά από το τυπογραφείο (δελτία αποστολής, τιμολόγια, εκτυπωτικές αναφορές) είναι συγκεντρωτικά, εκδίδονται περιοδικά και είναι εύλογο να ζητούνται ανάλογα με την περιοδικότητα έκδοσης (ημερήσια, εβδομαδιαία, μηνιαία).
-Επιφυλάξεις ως προς το εύρος των λοιπών παραστατικών. Η υποχρέωση υποβολής, σε ψηφιακή πλατφόρμα, παραστατικών από:
* συνδρομές (τιμολόγια, αποδείξεις, κατάλογοι),
* πρακτορεία διανομής (καθημερινά ή εβδομαδιαία τιμολόγια),
* σημεία πώλησης (συχνά μικρά σημεία, με παραστατικά ποικίλου τύπου),
οδηγεί σε υπέρμετρη διοικητική επιβάρυνση και γραφειοκρατική υπερφόρτωση των εκδοτικών επιχειρήσεων, ειδικά στον περιφερειακό και τοπικό Τύπο.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι:
* Για ένα ημερήσιο έντυπο με δίκτυο 40-50 σημείων πώλησης, εκδίδονται χιλιάδες παραστατικά ανά έτος,
* Η συγκέντρωση, ψηφιοποίηση, ταξινόμηση και ανάρτηση όλων αυτών στην πλατφόρμα, είναι ανθρωπίνως ανεφάρμοστη για μικρές επιχειρήσεις με περιορισμένο προσωπικό,
* Από την άλλη πλευρά, η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας δεν διαθέτει (ακόμα) υποδομή για να ελέγξει επαρκώς αυτόν τον όγκο εγγράφων, καθιστώντας τον μηχανισμό de facto ανεφάρμοστο.
Προτείνεται η εξής ισορροπημένη αναδιατύπωση και εφαρμογή:
1. Υποχρεωτική ανάρτηση στην πλατφόρμα μόνο των παραστατικών εκτύπωσης, ανάλογα με την περιοδικότητα.
2. Για τα λοιπά παραστατικά διανομής και συνδρομών:
*Να διατηρηθεί η υποχρέωση τήρησης τους από την επιχείρηση, αλλά να προσκομίζονται μόνο κατ’ απαίτηση – εφόσον χρειάζονται -, κατά τη διάρκεια επιτόπιου ελέγχου ή δειγματοληπτικού ελέγχου.
3. Περαιτέρω ψηφιακός εκσυγχρονισμός: η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ, μπορεί να προβεί σε
*διασύνδεση των συστημάτων τους, ώστε να: αντλούνται αυτόματα τιμολόγια και παραστατικά μέσω myDATA,
* περιοριστεί η χειροκίνητη ανάρτηση εγγράφων από τις επιχειρήσεις,
* ενισχυθεί η αξιοπιστία του ελέγχου με διασταύρωση σε πραγματικό χρόνο.
Με τον τρόπο αυτό, ανακουφίζεται ο μικρός και μεσαίος Τύπος από δυσανάλογη γραφειοκρατία, διασφαλίζεται η αξιοπιστία του Μητρώου με ρεαλιστικά μέσα, ενισχύεται η ψηφιακή διαφάνεια μέσω διαλειτουργικότητας με την ΑΑΔΕ, διευκολύνεται η πραγματική εποπτεία από τις αρμόδιες αρχές, καθώς μπορούν να επικεντρώνονται σε ουσιαστικούς ελέγχους αντί της διαχείρισης όγκου.
Η απαίτηση πλήρους ψηφιακής υποβολής όλων των παραστατικών κυκλοφορίας και πώλησης είναι, στο παρόν στάδιο, ανεδαφική. Η πρόβλεψη συνδυασμένης τεκμηρίωσης με ηλεκτρονικά παραστατικά εκτύπωσης και επιτόπιους ή δειγματοληπτικούς ελέγχους για τα υπόλοιπα, αποτελεί μια πιο βιώσιμη, εφαρμόσιμη και διαφανή λύση, που σέβεται την ανάγκη εποπτείας χωρίς να πνίγει την ελευθεροτυπία στη γραφειοκρατία.
Θέση επί της διαβούλευσης του Άρθρου [σχετικού με τις προϋποθέσεις προσωπικού στις περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες].
Ως δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, θεωρώ ότι η υπό διαβούλευση ρύθμιση που περιλαμβάνεται στις περ. ηγ και ηδ του Άρθρου 5, χρήζει αναπροσαρμογής, ώστε να αποτυπώνει ορθολογικά τις πραγματικές επιχειρησιακές ανάγκες και τις λειτουργικές διαφορές ανάμεσα στις ημερήσιες και εβδομαδιαίες εκδόσεις.
Η προτεινόμενη εξίσωση του ελάχιστου αριθμού δημοσιογράφων μεταξύ: μιας εβδομαδιαίας περιφερειακής ή τοπικής εφημερίδας, και μιας ημερήσιας περιφερειακής εφημερίδας που εκδίδεται πέντε (5) ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα, παραβλέπει την τεράστια διαφορά στον όγκο εργασίας, στην παραγωγή περιεχομένου και στην αναγκαία δημοσιογραφική κάλυψη που απαιτούν οι ημερήσιες εκδόσεις.
Στην πράξη, είναι αντιφατικό και λειτουργικά ανεδαφικό να προβλέπεται ότι ένα μέσο που παράγει:
5 + φύλλα την εβδομάδα, καλύπτει καθημερινή επικαιρότητα, ενημερώνει σε σχεδόν πραγματικό χρόνο για τις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές εξελίξεις, μπορεί να το επιτύχει με τον ίδιο αριθμό (2 δημοσιογράφους) που απαιτείται για ένα εβδομαδιαίο έντυπο που εκδίδει 1 φύλλο ανά 7 ημέρες.
Η διάταξη πρέπει να αποτυπώνει την ποσοτική διαφορά της δημοσιογραφικής εργασίας μεταξύ ημερήσιου και εβδομαδιαίου Τύπου. Προτείνεται η εξής αναδιατύπωση:
*ηγ) οι ημερήσιες περιφερειακές εφημερίδες:
i) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, τουλάχιστον τρεις (3) δημοσιογράφους,
ii) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό άνω των διακοσίων χιλιάδων (200.000) κατοίκων, τουλάχιστον τέσσερις (4) δημοσιογράφους,
Η πρόταση αυτή δεν επιβαρύνει υπέρμετρα τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, ιδίως αν συνοδευτεί από μεταβατική περίοδο προσαρμογής (π.χ. 6-12 μήνες), αλλά διασφαλίζει θεμελιώδη λειτουργικά χαρακτηριστικά ποιότητας και εγκυρότητας του Τύπου:
* επαρκή αριθμό ρεπόρτερ για καθημερινή κάλυψη,
* δυνατότητα επιμέλειας και παραγωγής πρωτότυπου περιεχομένου,
* διαφοροποίηση ρόλων (ρεπορτάζ, επιμέλεια ύλης, αρθρογραφία).
Η τήρηση ελάχιστων προϋποθέσεων στελέχωσης συνδέεται άρρηκτα με τη διαφάνεια και το δημόσιο συμφέρον, ειδικά όταν οι εν λόγω εφημερίδες απολαύουν προνομιακής μεταχείρισης σε: κρατική διαφήμιση, εγγραφές στο Μητρώο ΜΜΕ, πρόσβαση σε επιδοτήσεις ή δράσεις στήριξης περιφερειακού Τύπου.
Η Πολιτεία οφείλει να θέτει πραγματικά ελάχιστα επαγγελματικά κριτήρια, ώστε να εμποδίζεται η “εικονική” ή ελάχιστη λειτουργία εκδοτικών εγχειρημάτων που δεν ανταποκρίνονται στον δημόσιο ρόλο της ενημέρωσης.
Η διατήρηση του ίδιου αριθμού δημοσιογράφων ως ελάχιστο όριο για ημερήσιες και εβδομαδιαίες εφημερίδες είναι μη ρεαλιστική, άνιση και αδικεί τις πραγματικά ενεργές εκδοτικές προσπάθειες. Η αύξηση των ελάχιστων δημοσιογράφων στις ημερήσιες εκδόσεις, σε αναλογία με την επιβάρυνση εργασίας και ρυθμού παραγωγής περιεχομένου, είναι όχι μόνο δικαιολογημένη αλλά και αναγκαία, για να εξασφαλιστεί: η ποιότητα της ενημέρωσης των πολιτών, η εύρυθμη λειτουργία των ΜΜΕ με όρους επαγγελματισμού, και η ουσιαστική εφαρμογή ενός Μητρώου με κριτήρια αξιοπιστίας και όχι μόνο αριθμητικά προσχήματα.
Ως δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, υποστηρίζω τη βασική αρχή της ρύθμισης που εισάγεται με την προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 4 του ν. 5005/2022 και ειδικότερα την απαίτηση για ύπαρξη ενυπόγραφων άρθρων δημοσιογράφων.
Η εν λόγω προϋπόθεση συμβάλλει ουσιωδώς:
*στην κατοχύρωση της διαφάνειας ως προς το ποιος ασκεί δημοσιογραφικό έργο* στο έντυπο.
*στην αποτροπή φαινομένων αδιαφανούς ή εικονικής λειτουργίας εντύπων, που εμφανίζουν προσωπικό μόνο για να πληρούν τυπικές προϋποθέσεις.
*στην ενίσχυση της λογοδοσίας των δημοσιογράφων και, κατ’ επέκταση, στην αναβάθμιση της ποιότητας της δημόσιας πληροφόρησης.
Ωστόσο, για την αποφυγή ασαφειών και την αποτροπή καταχρηστικής ή προσχηματικής συμμόρφωσης, προτείνεται η ποσοτικοποίηση της υποχρέωσης ως εξής:
*Ελάχιστο ένα ενυπόγραφο άρθρο ανά δηλούμενο δημοσιογράφο και ανά φύλλο. Αυτό συνιστά ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για τυπική πληρότητα και της επιχειρησιακής δυνατότητας μικρότερων εντύπων.
Επιπλέον, προτείνεται να αναγνωρίζεται ως “ενυπόγραφο άρθρο” και η επιμέλεια στήλης – σελίδας, εφόσον αυτή φέρει την ευθύνη του δημοσιογράφου, αναγράφεται το όνομά του, και περιλαμβάνει ουσιώδες δημοσιογραφικό περιεχόμενο (όχι μόνο συντακτική επιμέλεια). Με αυτόν τον τρόπο:
* αναγνωρίζεται η φύση της δημοσιογραφικής εργασίας πέραν της συγγραφής «άρθρου γνώμης»,
* ενσωματώνονται στην αξιολόγηση και πιο σύνθετοι ρόλοι, όπως επιμελητές θεματικών στηλών, χρονογράφοι κ.λπ.
Επίσης, η φράση «ανάλογα με την περιοδικότητα» στην τρέχουσα μορφή της παραγράφου 4 στ) προκαλεί ερμηνευτική ασάφεια. Πιθανολογείται ότι ο νομοθέτης εννοεί ότι τα ενυπόγραφα άρθρα πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε φύλλο ή τεύχος που αντιστοιχεί στην περιοδικότητα του εντύπου (ημερήσιο, εβδομαδιαίο, μηνιαίο κ.ο.κ.). Προτείνεται η σαφέστερη διατύπωση της παραγράφου ως εξής:
«στ) το έντυπο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εγγραφής, να περιλαμβάνει σε κάθε φύλλο ή τεύχος, ανάλογα με την περιοδικότητα έκδοσης, ενυπόγραφα άρθρα των δηλούμενων δημοσιογράφων που απασχολούνται σε αυτό. Ως ενυπόγραφα άρθρα θεωρούνται και οι επιμελημένες στήλες υπό την ευθύνη και με την αναγραφή του ονόματος του δημοσιογράφου».
Συμπέρασμα: Η ρύθμιση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση και συμβάλλει ουσιαστικά στον εξορθολογισμό του πλαισίου λειτουργίας του εγγεγραμμένου έντυπου Τύπου. Με τη συμπερίληψη ρεαλιστικής μεταβατικότητας, σαφών ποσοτικών κριτηρίων και αναγνώρισης της επιμέλειας στήλης, η προτεινόμενη διάταξη θα ενισχύσει τον επαγγελματισμό, χωρίς να αποκλείει αδικαιολόγητα μικρότερες ή περιφερειακές εκδοτικές προσπάθειες.
Συμφωνούμε ως προς την κατάθεση των παραστατικών εκτύπωσης και κυκλοφορίας ως προϋπόθεση για την ένταξη στο Υπομητρώο. Θεωρούμε όμως αδύνατο να αναρτώνται στην πλατφόρμα όλα τα παραστατικά συνδρομών, πρακτορείων διανομής κλπ, καθώς πρόκειται για τεράστιο όγκο αποδείξεων που καθιστούν αδύνατο τον έλεγχο.
ηδ) Η κατηγοριοποίηση των περιφερειακών, εβδομαδιαίων εφημερίδων, με πληθυσμιακά κριτήρια, για την απασχόληση δημοσιογράφων, αδικεί κατάφορα νομούς, όπως η Καστοριά, που ναι μεν ανήκουν στην πρώτη κατηγορία (έως 80.000 κατοίκους) πλην όμως απέχουν πολύ (σχεδόν στο μισό) από το ανώτατο αυτό πληθυσμιακό όριο.
Ζητάμε για λόγους ισονομίας την επαναφορά της υποχρέωσης των εφημερίδων που εκδίδονται σε νομούς (πολύ) κάτω των 80.000 κατοίκων, να απασχολούν ένα δημοσιογράφο και αυτός να μπορεί να είναι ο εκδότης.
«4. στ) το έντυπο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εγγραφής, να περιέχει, ανάλογα με την περιοδικότητα που τηρεί, και ενυπόγραφα άρθρα δημοσιογράφων που απασχολούνται σε αυτό…»
Η ΕΙΕΤ συμφωνεί με την θέση της προϋπόθεσης οι δηλούμενοι ως δημοσιογράφοι να εμφανίζουν ενυπόγραφα άρθρα. Προτείνει να καθοριστεί ως ελάχιστος αριθμός του ενός άρθρου ανά δημοσιογράφο και ανά φύλλο και να ενταχθεί και η επιμέλεια στήλης στην κατηγορία των ενυπόγραφων άρθρων.
Επίσης, η φράση «ανάλογα με την περιοδικότητα», πιθανότατα εννοεί σε κάθε φύλλο/ τεύχος. Η διατύπωση δεν είναι πολύ ξεκάθαρη.
4. «ηγ) οι ημερήσιες περιφερειακές εφημερίδες:
i) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό μέχρι διακόσιες χιλιάδες κατοίκους (200.000), σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, δυο (2) τουλάχιστον δημοσιογράφους,
ii) εφόσον κυκλοφορούν σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμό άνω των διακοσίων χιλιάδων (200.000) κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία διενεργηθείσα απογραφή πληθυσμού, τρεις (3) τουλάχιστον δημοσιογράφους,
ηδ) οι εβδομαδιαίες περιφερειακές και τοπικές εφημερίδες δύο (2) δημοσιογράφους με την επιφύλαξη της περ. α’ του άρθρου 3α του ν. 1178/1981».
Το ερώτημα μας παραμένει: πως δύναται μια ημερήσια εφημερίδα, με 5 ή και περισσότερες εκδόσεις ανά εβδομάδα να λειτουργεί με δύο δημοσιογράφους και μία εβδομαδιαία με τον ίδιον αριθμό;
Ζητάμε τουλάχιστον την επαναφορά της υποχρέωσης των εφημερίδων που εκδίδονται σε Νομούς κάτω των 80.000 κατοίκων να διαθέτουν έναν δημοσιογράφο.
5. «Με την αίτηση για την εγγραφή ή για την ανανέωση της εγγραφής ή για την επανεγγραφή στο Μ.Ε.Τ., η ενδιαφερόμενη επιχείρηση οφείλει να υποβάλει για κάθε έντυπο που εκδίδει ξεχωριστά πλήρη στοιχεία για την κυκλοφορία του κατά το τελευταίο έτος, όπως παραστατικά από πρακτορεία διανομής, συνδρομές, παραστατικά από σημεία πώλησης, καθώς και παραστατικά που αποδεικνύουν την εκτύπωση του εντύπου ανάλογα με την περιοδικότητά του…»
Η ΕΙΕΤ συμφωνεί με την ανάγκη ύπαρξης παραστατικών εκτύπωσης ως προϋπόθεση για την ένταξη στο Υπομητρώο, και μάλιστα τα παραστατικά εκτύπωσης (για όσους τυπώνουν σε εξωτερικά τυπογραφεία), και τα παραστατικά αγοράς χαρτιού, τσίγκων, μελανιών, τόνερ κ.α. (για όσους τυπώνουν σε δικά τους τυπογραφεία), να αφορούν το προηγούμενο έτος.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Είναι αρκετά δύσκολο έως αδύνατον να αναρτώνται στην πλατφόρμα όλα τα παραστατικά συνδρομών, πρακτορείων, σημείων πώλησης κ.α., καθώς πρόκειται για χιλιάδες αποδείξεις στο σύνολο των εντύπων και θα είναι αδύνατος ο έλεγχος τους. Αυτά, όπως μέχρι σήμερα, μπορούν να γίνουν κατά τους επιτόπιους ελέγχους.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να ορίσουμε τι εστί δημοσιογράφος, γιατί ο καθένας σ’ αυτήν τη χώρα δηλώνει ό,τι θέλει πως είναι. Από εκεί και πέρα, είναι αδιανόητο μία τοπική εφημερίδα να μπορεί να κυκλοφορεί σε ημερήσια βάση με μόλις δύο δημοσιογράφους. Ο ελάχιστος αριθμός δημοσιογράφων με ενεργή σύμβαση εργασίας δημοσιογραφική θα πρέπει να είναι πέντε, τόσο για τις ημερήσιες όσο και για τις εβδομαδιαίες. Για τα περιοδικά, το ίδιο επίσης, πέντε. Για τις περιφερειακές εφημερίδες, ο αριθμός θα πρέπει να είναι το ελάχιστον οκτώ δημοσιογράφοι. Για τις πανελλαδικές αυτός ο αριθμός θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 15.
Παρατηρήσεις και επιφυλάξεις ως προς την υποχρέωση ύπαρξης οργανωμένου γραφείου με συγκεκριμένες προδιαγραφές
Η προτεινόμενη ρύθμιση για την απαραίτητη εγκατάσταση οργανωμένου γραφείου με σήμανση, συγκεκριμένες προδιαγραφές χώρου και πάγιου εξοπλισμού, αποτελεί αναχρονιστική προσέγγιση που δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες μορφές εργασίας και τις τεχνολογικές εξελίξεις στον Τύπο.
Η τηλεργασία αποτελεί πλέον καθιερωμένο μοντέλο απασχόλησης στην Ελλάδα (και θεσμικά κατοχυρωμένο), και ιδίως στον δημοσιογραφικό κλάδο, πολλές κρίσιμες λειτουργίες όπως συγγραφή, επιμέλεια, σελιδοποίηση, προεκτύπωση και τεχνική υποστήριξη μπορούν να υλοποιούνται εξ αποστάσεως, με χρήση φορητών υπολογιστών, κοινών server και ψηφιακής ροής εργασίας.
Οι συνεργατικοί χώροι (coworking spaces), παραδείγματος χάρη, μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική στήριξη σε νέους ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρηματίες που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο του ηλεκτρονικού ή έντυπου Τύπου και έχουν ανάγκη από επαγγελματικές υποδομές χωρίς το κόστος πλήρους εγκατάστασης. Στις μέρες μας, αποτελούν την πρώτη επιλογή επαγγελματικού χώρου για μια ευρεία κατηγορία εργαζομένων με προσανατολισμό στην τεχνολογία, την καινοτομία και τον δημιουργικό τομέα.
Είναι απορίας άξιο πώς όσοι συνέταξαν ή τροποποίησαν τη συγκεκριμένη διάταξη φαίνεται να αγνοούν πλήρως την ύπαρξη αυτών των σύγχρονων λύσεων, εκτός αν τις παραβλέπουν σκόπιμα.
Η επιβολή φυσικής παρουσίας χώρου, εξοπλισμού και σήμανσης, δεν ενισχύει τη διαφάνεια ή την αξιοπιστία, αλλά δημιουργεί περιττά εμπόδια σε επιχειρήσεις που λειτουργούν με σύγχρονα πρότυπα.
Η απαίτηση φυσικής έδρας, ιδίως σε συνδυασμό με ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια για χώρο, προσωπικό και εξοπλισμό, λειτουργεί υπέρ των ήδη εδραιωμένων εκδοτικών σχημάτων και εις βάρος των νεοεισερχόμενων ή ψηφιακά ευέλικτων επιχειρήσεων.
Πρόκειται για εμπορικό φραγμό εισόδου στην αγορά του Τύπου. Περιορίζει την ελευθερία έκφρασης, την καινοτομία, τον υγιή ανταγωνισμό, και προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας και της τεχνολογικής ουδετερότητας.
Πρόταση τροποποίησης
Να προστεθεί εδάφιο ως εξής:
«Επιτρέπεται η μερική ή πλήρης εξ αποστάσεως εργασία του δημοσιογραφικού και λοιπού προσωπικού, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης και η δυνατότητα ελέγχου και συντονισμού της εκδοτικής διαδικασίας, μέσω φυσικού ή ψηφιακού κέντρου συντονισμού.»
Η διαφύλαξη της ελευθερίας του Τύπου και της ισότιμης πρόσβασης νέων εκδοτικών σχημάτων δεν είναι απλώς ζήτημα τεχνικών προδιαγραφών — είναι ζήτημα δημοκρατίας.
Κωνσταντίνος Γεωργίου – Εργαζόμενος σε περιφερειακή εφημερίδα
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται και το βασικό πρόβλημα του ν5005/22 και είναι ακριβώς αυτό που θα έπρεπε ριζικά να τροποποιηθεί.
Το βασικό και ουσιώδες κριτήριο που τελικά ξεχωρίζει τις υπαρκτές και σοβαρές επιχειρήσεις έντυπου τύπου (και) στην περιφέρεια από τις διάφορες ευκαιριακές και βραχύβιες (ή και τυχοδιωκτικές) «εφημερίδες» είναι προφανώς το πρωτογενές και πρωτότυπο, ενημερωτικό και ειδησεογραφικό τους περιεχόμενο και η ποιότητα επιπροσθέτως αυτού του περιεχομένου. Αυτό διασφαλίζεται κυρίως με ΕΝΑΝ τρόπο. Με την απασχόληση ικανού αριθμού δημοσιογράφων, αλλά και λοιπού προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων χωρίς τους οποίους καμιά πραγματική εφημερίδα δεν μπορεί να εκδοθεί. Άρα το όποιο σχετικό νομοθέτημα δεν μπορεί παρά να διασφαλίζει την ουσιαστική ύπαρξη, αλλά και την μη καταστρατήγηση του κριτηρίου κάτι που ο ν5005/22 ασφαλώς δεν κάνει.
Ο ΣΗΠΕ έχει καταθέσει πλήρεις και αναλυτικές προτάσεις σχετικά με το ζήτημα αυτό και επιμένει σε αυτές.
Για να είμαστε απόλυτα ακριβείς η προτεινόμενη τροποποίηση αναφέρεται ακροθιγώς και στο θέμα των προϋποθέσεων ένταξης σε δύο σημεία:
Πρώτον στην υποχρέωση ύπαρξης ενυπόγραφων άρθρων δημοσιογράφων προκειμένου «να διασφαλίζεται η πραγματική απασχόληση των δημοσιογράφων που δηλώνονται και να ενισχύεται η αξιοπιστία του εντύπου» όπως λέει η Εισηγητική Έκθεση του Ν/Σ. Ως ΣΗΠΕ δεν έχουμε αντίρρηση με την καθιέρωση της ενυπόγραφης δημοσιογραφίας κάτι που άλλωστε είναι κανόνας στις εφημερίδες-μέλη του Συνδέσμου. Θεωρούμε όμως υποκριτικό η υποχρέωση αυτή να τίθεται ως προϋπόθεση ένταξης στο Μητρώο! Κι αυτό πρώτον γιατί εύκολα μπορεί να παρακαμφθεί με διάφορούς τρόπους και δεύτερον γιατί αν πραγματικά επιθυμούσε η κυβέρνηση να εξασφαλίσει την απασχόληση δημοσιογράφων στις εφημερίδες, υπάρχουν οι ευθείς και άμεσοι τρόποι που έχει προτείνει ο ΣΗΠΕ για να επιτευχθεί αυτό.
Δεύτερον στην υποχρέωση ύπαρξης οργανωμένου γραφείου με ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά όπως σήμανση, επαρκής χώρος κλπ. Πρόκειται για αυτονόητη προϋπόθεση που κάθε πραγματική εφημερίδα διαθέτει και δεν θα υπήρχε καν ανάγκη να τίθεται στο νόμο αν οι έλεγχοι που πραγματοποίησαν όλο αυτό το διάστημα τα κλιμάκια της Γενικής Γραμματείας δεν εντόπιζαν αδιανόητες καταστάσεις από «εφημερίδες» που κατά τα άλλα είναι κανονικά ενταγμένες στα Μητρώα!
Ιδιαίτερα σοβαρό είναι το ζήτημα των «μαϊμού εφημερίδων», όπως έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζονται οι «εφημερίδες» που δεν τυπώνονται κανονικά σε τυπογραφεία, αλλά αναπαράγονται ψηφιακά ή αποτελούν φωτοτυπίες που παράγονται σε φωτοτυπάδικα! Εδώ υπάρχει το εξής περίεργο: Ενώ διατηρείται η σαφής (πιο σαφής δεν γίνεται) διάταξη του άρθρου 4 παρ.4ζ του ν5005/22 που απαγορεύει
ρητά και κατηγορηματικά αυτά τα τεχνάσματα, εντούτοις υπάρχουν στην προτεινόμενη τροποποίηση δύο διατάξεις που γενούν απορίες:
Η πρώτη είναι η προσθήκη (με το άρθρο αυτό της προτεινόμενης τροποποίησης) στην παρ. 5 του άρθρου 4 του νόμου, της υποχρέωσης «υποβολής παραστατικών που αποδεικνύουν την εκτύπωση του εντύπου». Ενώ θεωρητικά πρόκειται για σωστή ρύθμιση πρόσθετης διασφάλισης, πιθανόν να πρόκειται για μια προσπάθεια παράκαμψης της σχετικής υποχρέωσης κάτι που όπως είναι γνωστό συμβαίνει σήμερα σε πολλές περιπτώσεις φωτοτυπημένων εντύπων που υποδύονται τις «εφημερίδες» και είναι κανονικότατα ενταγμένες στο Μητρώο παρά τις καταγγελίες μας! Οι έλεγχοι που έγιναν απέδειξαν φυσικά το προφανές και τώρα πιθανόν εφευρέθηκε η φόρμουλα των εικονικών παραστατικών που εύκολα μπορεί κάποιος να προμηθευτεί από κάποιο τυπογραφείο για να εμφανίζει ως εκτυπούμενες «εφημερίδες» που αναπαράγονται ψηφιακά και έχουμε ήδη υπόψη μας τέτοιες «συμφωνίες»! Ζητάμε και περιμένουμε την απόσυρσή της διάταξης.
Η δεύτερη είναι η ρύθμιση του άρθρου 23 παρ.2 της προτεινόμενης τροποποίησης με την οποία στο άρθρο 27 του ν. 5005/2022, προστίθεται η εξής παρ. 9: «Με κοινή απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές των εντύπων της περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 4.». Ποιος ο λόγος να υπάρξει τέτοια Απόφαση; Ποιες «τεχνικές προδιαγραφές» αυτών των «μαϊμού» εντύπων μπορεί να καθοριστούν; Μήπως υποκρύπτεται απόπειρα νομιμοποίησης μέσω αυτής της διαδικασίας των «εφημερίδων» αυτών; Και αυτή η ρύθμιση πρέπει να αποσυρθεί.
Συμφωνούμε με την υποχρέωση ανάρτησης του φύλου ανά πενθήμερο (και όχι αυθημερόν).
Το παρόν νομοσχέδιο, διατηρώντας ως βασικό όρο ένταξης στο Μητρώο Τύπου την ύπαρξη συγκεκριμένου αριθμού δημοσιογράφων-μελών αναγνωρισμένων σωματείων, αποκλείει στην πράξη μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον Τύπο, σέβονται την εργατική νομοθεσία, αλλά δεν πληρούν αυτό το περιοριστικό και αμιγώς συντεχνιακό κριτήριο.
Πρόκειται για διάκριση που δημιουργεί συνθήκες ολιγοπωλίου, παραβιάζει την αρχή της ίσης πρόσβασης και ενδέχεται να προσκρούει στο ενωσιακό δίκαιο, ιδίως σε ό,τι αφορά τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την ελευθερία του Τύπου.
Την ίδια στιγμή, επιχειρήσεις που απασχολούν δημοσιογράφους με καθεστώς εκ περιτροπής ή καθυστερούν συστηματικά τους μισθούς, δεν φαίνεται να θίγονται από τη ρύθμιση, δημιουργώντας έτσι ένα παράδοξο «κίνητρο» για κακή εργοδοτική πρακτική.
Η έλλειψη οποιασδήποτε αναφοράς σε καίριους επαγγελματίες του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου –όπως οι γραφίστες και οι σελιδοποιοί– καταδεικνύει ότι οι συντάκτες του νομοσχεδίου αγνοούν τις πραγματικές ανάγκες της παραγωγής και τις κρίσιμες ειδικότητες που συμβάλλουν στη δημιουργία του δημοσιογραφικού προϊόντος.
Παρακαλώ να επανεξεταστεί συνολικά η εν λόγω ρύθμιση. Αν δεν διασφαλιστεί ισότιμη και ουδέτερη πρόσβαση στο Μητρώο, με βάση αντικειμενικά, διαφανή και εργασιακά δίκαια κριτήρια, προτίθεμαι να ενημερώσω τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές (π.χ. DG Competition, DG CONNECT, Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή), καθώς παρόμοιες κρατικές πρακτικές έχουν ήδη οδηγήσει σε παρατηρήσεις ή ακόμα και καταδικαστικές αποφάσεις.
Τι προτείνεται:
• Αντικατάσταση του όρου «δημοσιογράφοι-μέλη αναγνωρισμένων επαγγελματικών σωματείων» με τον όρο «εργαζόμενοι επαγγελματίες δημοσιογράφοι, με ενεργές συμβάσεις εργασίας ή παροχής υπηρεσιών».
• Υποχρεωτική απασχόληση τουλάχιστον ενός (1) επαγγελματία γραφίστα ή σελιδοποιού με αποδεδειγμένη σχετική εμπειρία.
• Δημιουργία μηχανισμού τακτικού ελέγχου των ενταγμένων επιχειρήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου και το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), με στόχο την πρόληψη παραβάσεων της εργατικής νομοθεσίας.
• Σε περίπτωση παραβάσεων (καθυστέρηση μισθών, εικονικές ή επισφαλείς συμβάσεις, μη συμμόρφωση με τις νόμιμες αυξήσεις στον κατώτατο μισθό), να προβλέπεται αναστολή ή αποκλεισμός της επιχείρησης από τα ευεργετήματα του Μητρώου.
Υπενθυμίζεται ότι οι επιχειρήσεις οι οποίες εντάσσονται στο Μητρώο Έντυπου Τύπου αποκτούν πρόσβαση σε κρατικές χρηματοδοτήσεις, διαφημίσεις, υποχρεωτικές κρατικές δημοσιεύσεις, καθώς και ασφαλιστικές ή φορολογικές διευκολύνσεις. Συνεπώς, η συμμετοχή τους σε αυτό το σχήμα συνοδεύεται από προνομιακή μεταχείριση με δημόσιους πόρους, και δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται να γίνεται χωρίς αυστηρούς όρους διαφάνειας, ισονομίας και εργασιακής νομιμότητας.
Κωνσταντίνος Γεωργίου – Εργαζόμενος σε περιφερειακή εφημερίδα