Υπουργείο Ανάπτυξης

Άρθρο 3

Σκοπός – Αντικατάσταση άρθρου 1 ν. 4887/2022

Το άρθρο 1 του ν. 4887/2022 (Α’16), περί σκοπού, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 1

Σκοπός

Σκοπός του παρόντος είναι η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης σε εθνικό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνει τη μείωση των κοινωνικών και των περιφερειακών ανισοτήτων, και την ενίσχυση των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος της χώρας, σε συνδυασμό με τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, τη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου για την Ελλάδα, με ενισχυμένο τον ρόλο της βιομηχανίας και της μεταποίησης, και την προσέλκυση μεγαλύτερων επενδύσεων με πολλαπλασιαστικό οικονομικό αποτύπωμα στη ζωή της χώρας καθώς, επίσης, και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών που θα συμβάλλουν στην εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και της εγχώριας οικονομίας.».

Άρθρο 4

Αντικείμενο – Αντικατάσταση άρθρου 2 ν. 4887/2022

Στο άρθρο 2 του ν. 4887/2022 (Α’16), περί αντικειμένου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι περ. 1, 3 και 4 αντικαθίστανται, β) η περ. 5 καταργείται και το άρθρο 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 2

Αντικείμενο

Αντικείμενο του παρόντος αποτελεί η θέσπιση καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία δύνανται να υπάγονται στις παρακάτω κατηγορίες:
1. Σύγχρονες τεχνολογίες,

2. 2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων,
3. Καθεστώς κοινωνικής επιχειρηματικότητας και χειροτεχνίας,
4. Καθεστώς περιοχών ειδικής ενίσχυσης,
5. (Καταργείται).
6. Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία και υδατοκαλλιέργεια,
7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα,
8. Επιχειρηματική εξωστρέφεια,
9. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων,
10. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού,
11. Μεγάλες επενδύσεις,
12. Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας,
13. 13. Επιχειρηματικότητα 360ο.».

Άρθρο 5

Γενικές αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις – Ενωσιακό δίκαιο – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 3 ν. 4887/2022

Στην παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 4887/2022 (Α’ 16), περί γενικών αρχών για τις κρατικές ενισχύσεις και περί ενωσιακού δικαίου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο τέλος της περ. α’ προστίθενται οι λέξεις «, όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1315 της Επιτροπής της 23ης Ιουνίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 651/2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης, και του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2473 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 167)», β) στο τέλος της περ. ε,’ προστίθενται οι λέξεις «όπως αντικαταστάθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2473 της Επιτροπής της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 327),» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος διέπεται, ιδίως από: α. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (Γ.Α.Κ.)] (L 187), όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1315 της Επιτροπής της 23ης Ιουνίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 651/2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης, και του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2473 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 167),

β. την υπ` αριθμ. C (2021) 2594 final/19.4.21 Ανακοίνωση της Ε.Ε. «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2022-2027»,

γ. τον εγκεκριμένο, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για τις Περιφέρειες της Ελληνικής Επικράτειας της περιόδου 2022 – 2027,

δ. τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 702/2014 της Επιτροπής της 25ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 193),

ε. τον Κανονισμό αριθμ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και την υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των Κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθμ. 1184/2006 και (ΕΚ) αριθμ. 1224/2009 και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 104/2000 του Συμβουλίου, με την επιφύλαξη όσων προβλέπονται στον Γ.Α.Κ. και στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 1388/2014 της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 369), όπως αντικαταστάθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2473 της Επιτροπής της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 327),

στ. τον Κανονισμό 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (L 231).».

Άρθρο 6

Ορισμοί – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 4887/2022

Στο άρθρο 4 του ν. 4887/2022 (Α’ 16), περί ορισμών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι περ. 1 και 2 αντικαθίστανται, β) στην περ. 3 οι λέξεις «σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 1893/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθμ. 3037/90 του Συμβουλίου και ορισμένων Κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικών με ειδικούς στατιστικούς τομείς (L 393)» διαγράφονται, γ) στο τελευταίο εδάφιο της περ. 4 οι λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 50 Γ.Α.Κ.)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 23 Γ.Α.Κ.)», δ) στην περ. 5 μετά από τις λέξεις «θεωρείται κάθε πρόσθετη» διαγράφεται η λέξη «αρχική», ε) στην περ. 9 οι λέξεις «ισοδύναμο επιχορήγησης, εκφρασμένο ως ποσοστό των ενισχυόμενων δαπανών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ποσό της ενίσχυσης, εκφραζόμενο ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών,», στ) στο τελευταίο εδάφιο της περ. 11 οι λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 61 Γ.Α.Κ.)», αντικαθίστανται από τις λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 61α Γ.Α.Κ.)», ζ) στην παρ. 12: ζα) πριν από τις λέξεις «επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα» προστίθεται η λέξη «αρχική», ζβ) οι λέξεις «της περ. 14» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της περ. 17» και το άρθρο 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 4

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος, ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 2 του Γ.Α.Κ. και οι ακόλουθοι:

1. Αρχική επένδυση (άρθρο 2 παρ. 49 Γ.Α.Κ.):

α) Η επένδυση σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού σε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

αα) τη δημιουργία νέας εγκατάστασης,

αβ) την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας υφιστάμενης εγκατάστασης,

αγ) τη διαφοροποίηση της παραγωγής υφιστάμενης εγκατάστασης σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν παρήγαγε προηγουμένως η εγκατάσταση,

αδ) μια θεμελιώδη αλλαγή στη συνολική παραγωγική διαδικασία των προϊόντων ή στη συνολική παροχή των υπηρεσιών που αφορά η επένδυση στην εγκατάσταση.

β) Η απόκτηση στοιχείων ενεργητικού που ανήκουν σε εγκατάσταση που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει εάν δεν είχε αγοραστεί. Η απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης δεν χαρακτηρίζεται αρχική επένδυση.

Η επένδυση αντικατάστασης δεν συνιστά αρχική επένδυση.

2. Αρχική επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα (άρθρο 2 παρ. 51 Γ.Α.Κ.):

α) Η επένδυση σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού σε ένα ή αμφότερα από τα ακόλουθα:

αα) τη δημιουργία νέας εγκατάστασης,

αβ) τη διαφοροποίηση της δραστηριότητας μιας εγκατάστασης, υπό την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα δεν είναι ίδια ή παρεμφερής με τη δραστηριότητα που ασκείτο προηγουμένως στην εγκατάσταση.

β) Η απόκτηση στοιχείων ενεργητικού που ανήκουν σε εγκατάσταση που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει εάν δεν είχε αγοραστεί, υπό την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα που θα ασκείται με χρήση των αποκτηθέντων στοιχείων ενεργητικού δεν είναι η ίδια ή παρεμφερής δραστηριότητα με εκείνη που ασκούνταν στην εγκατάσταση πριν από την απόκτηση.

Η απλή απόκτηση των μετοχών μιας επιχείρησης δεν χαρακτηρίζεται ως αρχική επένδυση που δημιουργεί νέα οικονομική δραστηριότητα.

3. Ίδια ή παρεμφερής δραστηριότητα: Κάθε δραστηριότητα που εμπίπτει στην ίδια τάξη (τετραψήφιος αριθμητικός κωδικός) της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 (άρθρο 2 παρ. 50 Γ.Α.Κ.).
4. Έναρξη εργασιών: Το πρώτο χρονικά σημείο μεταξύ είτε της έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών που αφορούν στην επένδυση, είτε της πρώτης νομικά δεσμευτικής ανάληψης υποχρέωσης για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλης ανάληψης υποχρέωσης που καθιστά μη αναστρέψιμη την επένδυση. Η αγορά γης και οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όπως η λήψη αδειών και η εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας, δεν θεωρούνται έναρξη των εργασιών. Για τις εξαγορές, ως έναρξη των εργασιών νοείται η στιγμή απόκτησης των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την αποκτηθείσα εγκατάσταση (άρθρο 2 παρ. 23 Γ.Α.Κ.).
5. Ενιαίο επενδυτικό σχέδιο: Για την εφαρμογή των καθεστώτων ενισχύσεων του παρόντος, ως ενιαίο επενδυτικό σχέδιο θεωρείται κάθε πρόσθετη επένδυση του ίδιου δικαιούχου (σε επίπεδο ομίλου), περιλαμβανομένων και των συνδεδεμένων ή συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, η οποία αρχίζει εντός τριών (3) ετών από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών για άλλη ενισχυόμενη επένδυση στην ίδια περιφέρεια (Nuts 3) του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1059/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Μαΐου 2003 για τη θέσπιση μιας κοινής ονοματολογίας των εδαφικών στατιστικών μονάδων (NUTS) (L 154) (αρ. 14 παρ. 13 Γ.Α.Κ.).
6. Ενισχυόμενο κόστος: Το συνολικό ποσό που συνιστά το μέρος των επιλέξιμων δαπανών, το οποίο τελικά ενισχύεται βάσει των ορίων και περιορισμών του παρόντος.
7. Επιλέξιμες δαπάνες: Όσες δαπάνες επιτρέπεται να ενισχυθούν βάσει του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου.
8. Επιλέξιμο κόστος: Το συνολικό ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των επιλέξιμων δαπανών.
9. Ένταση ενίσχυσης: Το ακαθάριστο ποσό της ενίσχυσης εκφραζόμενο ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών, πριν από την αφαίρεση φόρων ή άλλων επιβαρύνσεων (άρθρο 2 παρ. 26 Γ.Α.Κ.).
10. Κρατική ενίσχυση: Κάθε μέτρο που πληροί όλα τα κριτήρια που προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 107 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «η Συνθήκη») (άρθρο 2 παρ. 1 Γ.Α.Κ.).
11. Μετεγκατάσταση: Μεταφορά της ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας ή μέρους αυτής από επιχειρηματική εγκατάσταση στο έδαφος συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (αρχική εγκατάσταση) σε επιχειρηματική εγκατάσταση στην οποία πραγματοποιείται η ενισχυόμενη επένδυση στο έδαφος άλλου συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ενισχυόμενη εγκατάσταση). Μεταφορά υπάρχει όταν το προϊόν ή η υπηρεσία στην αρχική και στην ενισχυόμενη εγκατάσταση εξυπηρετεί, τουλάχιστον εν μέρει, τον ίδιο σκοπό και καλύπτει τις απαιτήσεις ή τις ανάγκες του ίδιου τύπου πελατών και χάνονται θέσεις εργασίας στην ίδια ή παρεμφερή δραστηριότητα σε μία από τις αρχικές εγκαταστάσεις του δικαιούχου στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (άρθρο 2 παρ. 61α Γ.Α.Κ.).
12. Περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση: Οι περιφερειακές ενισχύσεις που ορίζονται στα άρθρα 13 και 14 του Γ.Α.Κ. που χορηγούνται για αρχική επένδυση ή για αρχική επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα σύμφωνα με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων της περ. 17 (άρθρο 2 παρ. 41 Γ.Α.Κ.).
13. Μη περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις: Οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε μη περιφερειακού χαρακτήρα επενδυτικά σχέδια ή επενδυτικές δαπάνες.
14. Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή ΜμΕ: Οι επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται στο Παράρτημα Ι του Γ.Α.Κ. (άρθρο 2 παρ. 2 του Γ.Α.Κ.). Όσες επιχειρήσεις δεν εντάσσονται στην έννοια των ΜμΕ θεωρούνται μεγάλες.
15. Προβληματική επιχείρηση: H επιχείρηση για την οποία συντρέχει τουλάχιστον μια από τις προϋποθέσεις που τίθενται στην παρ. 18 του άρθρου 2 του Γ.Α.Κ..
16. Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (ΕΜΕ): Οποιοσδήποτε εργάστηκε με πλήρες ωράριο στην επιχείρηση για ένα (1) έτος, δηλαδή για τριακόσιες (300) ημέρες, με απασχόληση οκτώ (8) ωρών ανά ημέρα εργασίας, υπολογίζεται ως μία (1) ΕΜΕ.

17. Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων (Χ.Π.Ε.): Κατάλογος των περιοχών που έχουν οριστεί από ένα κράτος μέλος σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στις Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα και έχουν λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ορίζονται τα ανώτατα ποσοστά ενισχύσεων που δύνανται να χορηγούνται για αρχικές επενδύσεις στις περιφέρειες της Χώρας.».