Άρθρο 3
Σκοπός – Αντικατάσταση άρθρου 1 ν. 4887/2022
Το άρθρο 1 του ν. 4887/2022 (Α’16), περί σκοπού, αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 1
Σκοπός
Σκοπός του παρόντος είναι η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης σε εθνικό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνει τη μείωση των κοινωνικών και των περιφερειακών ανισοτήτων, και την ενίσχυση των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος της χώρας, σε συνδυασμό με τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, τη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου για την Ελλάδα, με ενισχυμένο τον ρόλο της βιομηχανίας και της μεταποίησης, και την προσέλκυση μεγαλύτερων επενδύσεων με πολλαπλασιαστικό οικονομικό αποτύπωμα στη ζωή της χώρας καθώς, επίσης, και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών που θα συμβάλλουν στην εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και της εγχώριας οικονομίας.».
Άρθρο 4
Αντικείμενο – Αντικατάσταση άρθρου 2 ν. 4887/2022
Στο άρθρο 2 του ν. 4887/2022 (Α’16), περί αντικειμένου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι περ. 1, 3 και 4 αντικαθίστανται, β) η περ. 5 καταργείται και το άρθρο 2 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 2
Αντικείμενο
Αντικείμενο του παρόντος αποτελεί η θέσπιση καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία δύνανται να υπάγονται στις παρακάτω κατηγορίες:
1. Σύγχρονες τεχνολογίες,
- 2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων,
- Καθεστώς κοινωνικής επιχειρηματικότητας και χειροτεχνίας,
- Καθεστώς περιοχών ειδικής ενίσχυσης,
- (Καταργείται).
- Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία και υδατοκαλλιέργεια,
- Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα,
- Επιχειρηματική εξωστρέφεια,
- Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων,
- Εναλλακτικές μορφές τουρισμού,
- Μεγάλες επενδύσεις,
- Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας,
- 13. Επιχειρηματικότητα 360ο.».
Άρθρο 5
Γενικές αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις – Ενωσιακό δίκαιο – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 3 ν. 4887/2022
Στην παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 4887/2022 (Α’ 16), περί γενικών αρχών για τις κρατικές ενισχύσεις και περί ενωσιακού δικαίου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο τέλος της περ. α’ προστίθενται οι λέξεις «, όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1315 της Επιτροπής της 23ης Ιουνίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 651/2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης, και του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2473 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 167)», β) στο τέλος της περ. ε,’ προστίθενται οι λέξεις «όπως αντικαταστάθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2473 της Επιτροπής της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 327),» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Η υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος διέπεται, ιδίως από: α. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (Γ.Α.Κ.)] (L 187), όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1315 της Επιτροπής της 23ης Ιουνίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 651/2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης, και του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2473 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 167),
β. την υπ` αριθμ. C (2021) 2594 final/19.4.21 Ανακοίνωση της Ε.Ε. «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2022-2027»,
γ. τον εγκεκριμένο, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για τις Περιφέρειες της Ελληνικής Επικράτειας της περιόδου 2022 – 2027,
δ. τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 702/2014 της Επιτροπής της 25ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 193),
ε. τον Κανονισμό αριθμ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και την υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των Κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθμ. 1184/2006 και (ΕΚ) αριθμ. 1224/2009 και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 104/2000 του Συμβουλίου, με την επιφύλαξη όσων προβλέπονται στον Γ.Α.Κ. και στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 1388/2014 της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ` εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 369), όπως αντικαταστάθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2473 της Επιτροπής της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (L 327),
στ. τον Κανονισμό 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (L 231).».
Άρθρο 6
Ορισμοί – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 4887/2022
Στο άρθρο 4 του ν. 4887/2022 (Α’ 16), περί ορισμών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι περ. 1 και 2 αντικαθίστανται, β) στην περ. 3 οι λέξεις «σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 1893/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθμ. 3037/90 του Συμβουλίου και ορισμένων Κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικών με ειδικούς στατιστικούς τομείς (L 393)» διαγράφονται, γ) στο τελευταίο εδάφιο της περ. 4 οι λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 50 Γ.Α.Κ.)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 23 Γ.Α.Κ.)», δ) στην περ. 5 μετά από τις λέξεις «θεωρείται κάθε πρόσθετη» διαγράφεται η λέξη «αρχική», ε) στην περ. 9 οι λέξεις «ισοδύναμο επιχορήγησης, εκφρασμένο ως ποσοστό των ενισχυόμενων δαπανών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ποσό της ενίσχυσης, εκφραζόμενο ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών,», στ) στο τελευταίο εδάφιο της περ. 11 οι λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 61 Γ.Α.Κ.)», αντικαθίστανται από τις λέξεις «(άρθρο 2 παρ. 61α Γ.Α.Κ.)», ζ) στην παρ. 12: ζα) πριν από τις λέξεις «επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα» προστίθεται η λέξη «αρχική», ζβ) οι λέξεις «της περ. 14» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της περ. 17» και το άρθρο 4 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 4
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος, ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 2 του Γ.Α.Κ. και οι ακόλουθοι:
- Αρχική επένδυση (άρθρο 2 παρ. 49 Γ.Α.Κ.):
α) Η επένδυση σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού σε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:
αα) τη δημιουργία νέας εγκατάστασης,
αβ) την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας υφιστάμενης εγκατάστασης,
αγ) τη διαφοροποίηση της παραγωγής υφιστάμενης εγκατάστασης σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν παρήγαγε προηγουμένως η εγκατάσταση,
αδ) μια θεμελιώδη αλλαγή στη συνολική παραγωγική διαδικασία των προϊόντων ή στη συνολική παροχή των υπηρεσιών που αφορά η επένδυση στην εγκατάσταση.
β) Η απόκτηση στοιχείων ενεργητικού που ανήκουν σε εγκατάσταση που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει εάν δεν είχε αγοραστεί. Η απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης δεν χαρακτηρίζεται αρχική επένδυση.
Η επένδυση αντικατάστασης δεν συνιστά αρχική επένδυση.
- Αρχική επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα (άρθρο 2 παρ. 51 Γ.Α.Κ.):
α) Η επένδυση σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού σε ένα ή αμφότερα από τα ακόλουθα:
αα) τη δημιουργία νέας εγκατάστασης,
αβ) τη διαφοροποίηση της δραστηριότητας μιας εγκατάστασης, υπό την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα δεν είναι ίδια ή παρεμφερής με τη δραστηριότητα που ασκείτο προηγουμένως στην εγκατάσταση.
β) Η απόκτηση στοιχείων ενεργητικού που ανήκουν σε εγκατάσταση που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει εάν δεν είχε αγοραστεί, υπό την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα που θα ασκείται με χρήση των αποκτηθέντων στοιχείων ενεργητικού δεν είναι η ίδια ή παρεμφερής δραστηριότητα με εκείνη που ασκούνταν στην εγκατάσταση πριν από την απόκτηση.
Η απλή απόκτηση των μετοχών μιας επιχείρησης δεν χαρακτηρίζεται ως αρχική επένδυση που δημιουργεί νέα οικονομική δραστηριότητα.
- Ίδια ή παρεμφερής δραστηριότητα: Κάθε δραστηριότητα που εμπίπτει στην ίδια τάξη (τετραψήφιος αριθμητικός κωδικός) της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 (άρθρο 2 παρ. 50 Γ.Α.Κ.).
- Έναρξη εργασιών: Το πρώτο χρονικά σημείο μεταξύ είτε της έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών που αφορούν στην επένδυση, είτε της πρώτης νομικά δεσμευτικής ανάληψης υποχρέωσης για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλης ανάληψης υποχρέωσης που καθιστά μη αναστρέψιμη την επένδυση. Η αγορά γης και οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όπως η λήψη αδειών και η εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας, δεν θεωρούνται έναρξη των εργασιών. Για τις εξαγορές, ως έναρξη των εργασιών νοείται η στιγμή απόκτησης των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την αποκτηθείσα εγκατάσταση (άρθρο 2 παρ. 23 Γ.Α.Κ.).
- Ενιαίο επενδυτικό σχέδιο: Για την εφαρμογή των καθεστώτων ενισχύσεων του παρόντος, ως ενιαίο επενδυτικό σχέδιο θεωρείται κάθε πρόσθετη επένδυση του ίδιου δικαιούχου (σε επίπεδο ομίλου), περιλαμβανομένων και των συνδεδεμένων ή συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, η οποία αρχίζει εντός τριών (3) ετών από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών για άλλη ενισχυόμενη επένδυση στην ίδια περιφέρεια (Nuts 3) του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1059/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Μαΐου 2003 για τη θέσπιση μιας κοινής ονοματολογίας των εδαφικών στατιστικών μονάδων (NUTS) (L 154) (αρ. 14 παρ. 13 Γ.Α.Κ.).
- Ενισχυόμενο κόστος: Το συνολικό ποσό που συνιστά το μέρος των επιλέξιμων δαπανών, το οποίο τελικά ενισχύεται βάσει των ορίων και περιορισμών του παρόντος.
- Επιλέξιμες δαπάνες: Όσες δαπάνες επιτρέπεται να ενισχυθούν βάσει του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου.
- Επιλέξιμο κόστος: Το συνολικό ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των επιλέξιμων δαπανών.
- Ένταση ενίσχυσης: Το ακαθάριστο ποσό της ενίσχυσης εκφραζόμενο ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών, πριν από την αφαίρεση φόρων ή άλλων επιβαρύνσεων (άρθρο 2 παρ. 26 Γ.Α.Κ.).
- Κρατική ενίσχυση: Κάθε μέτρο που πληροί όλα τα κριτήρια που προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 107 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «η Συνθήκη») (άρθρο 2 παρ. 1 Γ.Α.Κ.).
- Μετεγκατάσταση: Μεταφορά της ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας ή μέρους αυτής από επιχειρηματική εγκατάσταση στο έδαφος συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (αρχική εγκατάσταση) σε επιχειρηματική εγκατάσταση στην οποία πραγματοποιείται η ενισχυόμενη επένδυση στο έδαφος άλλου συμβαλλόμενου μέρους της συμφωνίας του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ενισχυόμενη εγκατάσταση). Μεταφορά υπάρχει όταν το προϊόν ή η υπηρεσία στην αρχική και στην ενισχυόμενη εγκατάσταση εξυπηρετεί, τουλάχιστον εν μέρει, τον ίδιο σκοπό και καλύπτει τις απαιτήσεις ή τις ανάγκες του ίδιου τύπου πελατών και χάνονται θέσεις εργασίας στην ίδια ή παρεμφερή δραστηριότητα σε μία από τις αρχικές εγκαταστάσεις του δικαιούχου στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (άρθρο 2 παρ. 61α Γ.Α.Κ.).
- Περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση: Οι περιφερειακές ενισχύσεις που ορίζονται στα άρθρα 13 και 14 του Γ.Α.Κ. που χορηγούνται για αρχική επένδυση ή για αρχική επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα σύμφωνα με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων της περ. 17 (άρθρο 2 παρ. 41 Γ.Α.Κ.).
- Μη περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις: Οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε μη περιφερειακού χαρακτήρα επενδυτικά σχέδια ή επενδυτικές δαπάνες.
- Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή ΜμΕ: Οι επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται στο Παράρτημα Ι του Γ.Α.Κ. (άρθρο 2 παρ. 2 του Γ.Α.Κ.). Όσες επιχειρήσεις δεν εντάσσονται στην έννοια των ΜμΕ θεωρούνται μεγάλες.
- Προβληματική επιχείρηση: H επιχείρηση για την οποία συντρέχει τουλάχιστον μια από τις προϋποθέσεις που τίθενται στην παρ. 18 του άρθρου 2 του Γ.Α.Κ..
- Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (ΕΜΕ): Οποιοσδήποτε εργάστηκε με πλήρες ωράριο στην επιχείρηση για ένα (1) έτος, δηλαδή για τριακόσιες (300) ημέρες, με απασχόληση οκτώ (8) ωρών ανά ημέρα εργασίας, υπολογίζεται ως μία (1) ΕΜΕ.
17. Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων (Χ.Π.Ε.): Κατάλογος των περιοχών που έχουν οριστεί από ένα κράτος μέλος σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στις Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα και έχουν λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ορίζονται τα ανώτατα ποσοστά ενισχύσεων που δύνανται να χορηγούνται για αρχικές επενδύσεις στις περιφέρειες της Χώρας.».
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΡΟΔΟΠΗΣ ΘΕΟΔ.ΣΑΒΒΑΚΗ &
ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΡΟΔΟΠΗΣ ΝΙΚ.ΑΓΓΕΛΙΔΗ
Προτεινόμενες Τροποποιήσεις στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο για την Ανάπτυξης της Θράκης.
1. Πλαίσιο και Σκοπός του Υπομνήματος
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και ειδικότερα ο Νομός Ροδόπης αντιμετωπίζουν διαχρονικά σοβαρές προκλήσεις οικονομικής και κοινωνικής φύσης, οι οποίες διαφοροποιούν τη δυναμική ανάπτυξής τους σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), η ανεργία στη Θράκη ανέρχεται σε ποσοστά άνω του 17%, έναντι εθνικού μέσου 10,8%. Το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της Περιφέρειας ανέρχεται μόλις στο 65% του εθνικού μέσου όρου. Ταυτόχρονα, η περιοχή βιώνει οξεία δημογραφική αποδυνάμωση, με υψηλά ποσοστά νεανικής μετανάστευσης.
Η Θράκη διαθέτει ιδιαίτερο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, γεγονός που δημιουργεί ειδικές κοινωνικές και αναπτυξιακές ανάγκες, απαιτώντας στοχευμένες παρεμβάσεις.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το παρόν υπόμνημα προτείνει συγκεκριμένες τροποποιήσεις στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο (Ν. 4887/2022, όπως ισχύει), με στόχο:
– την ενίσχυση των επενδύσεων,
– την τόνωση της απασχόλησης,
– τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής,
– και την άμβλυνση των υφιστάμενων ανισοτήτων.
2. Γενικές Αρχές Προτεινόμενων Τροποποιήσεων
Η λογική που διέπει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις βασίζεται στις εξής γενικές αρχές:
• Θετική Διάκριση: Χορήγηση πρόσθετων επενδυτικών κινήτρων σε παραμεθόριες και μειονεκτούσες περιοχές, κατά τα πρότυπα του άρθρου 174 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), που προβλέπει ειδική μέριμνα για περιοχές με διαρθρωτικά μειονεκτήματα.
• Απλοποίηση και Επιτάχυνση Διαδικασιών: Προτεραιοποίηση της ταχείας αδειοδότησης σε περιοχές ειδικής ενίσχυσης, προς αποφυγή απώλειας επενδυτικού ενδιαφέροντος.
• Στήριξη Μικρομεσαίας Επιχειρηματικότητας: Δεδομένου ότι το 96% των επιχειρήσεων της Θράκης είναι μικρές και πολύ μικρές, κρίνεται αναγκαία η ενίσχυση τους ως βασικού μοχλού τοπικής ανάπτυξης.
• Ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής και της Βιωσιμότητας: Μέσω επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό, τοπική παραγωγή και πράσινες τεχνολογίες.
3. Αναλυτικές Προτάσεις
3.1. Ειδική Προσαύξηση Ποσοστού Ενίσχυσης για τη Θράκη
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
Στο Άρθρο 10 του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου να προστεθεί ειδική διάταξη που να προβλέπει:
• Προσαύξηση της έντασης ενίσχυσης κατά +10 έως +15 ποσοστιαίες μονάδες για επενδυτικά σχέδια στους Νομούς Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου αναδιατυπώνοντας τη σχετική παράγραφο να έχει ως εξής:
«α. Οι μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων για τις επενδύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (εγκεκριμένα ανώτατα όρια περιφερειακών ενισχύσεων) καθορίζονται από τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (Χ.Π.Ε.) και αφορούν στις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι εν λόγω εντάσεις προσαυξάνονται κατά δέκα τοις εκατό (10%) για μεσαίες επιχειρήσεις και κατά είκοσι τοις εκατό (20%) για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια που πραγματοποιούνται στην περιοχή της Θράκης τα ποσοστά της προηγούμενης παραγράφου προσαυξάνονται κατά 10 και 15 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα».
Αιτιολόγηση:
• Η περιοχή πληροί τα κριτήρια «περιοχής Α’ Ζώνης» βάσει του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων της ΕΕ 2022-2027.
• Το άρθρο 14 του Γενικού Κανονισμού Απαλλαγής κατά Κατηγορία (ΓΑΚ 651/2014) επιτρέπει αυξημένα ποσοστά ενίσχυσης σε περιοχές με σοβαρά μειονεκτήματα.
Στοχευόμενοι Κλάδοι:
• Γεωργία και Αγροδιατροφή (π.χ. παραγωγή και μεταποίηση βιολογικών προϊόντων, παραδοσιακά προϊόντα).
• Αγροτουρισμός και Πολιτιστική Κληρονομιά.
• Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μέσω τοπικών κοινοτήτων.
3.2. Θεσμοθέτηση Μηχανισμού Ταχείας Αδειοδότησης
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
– Στο Άρθρο 9 να προστεθεί στην παράγραφο 1 περίπτωση στ:
• στ: «επιδότηση ή μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες στις επιχειρήσεις που θα πραγματοποιήσουν νέες επενδύσεις ή θα μετεγκατασταθούν στην περιοχή της Θράκης».
• Μείωση της προθεσμίας αδειοδότησης από 60 σε 30 ημέρες για επενδύσεις στις περιοχές Ειδικής Ενίσχυσης.
• Ίδρυση Τοπικού Γραφείου Ταχείας Αδειοδότησης στη έδρα της Περιφέρειας ΑΜΘ, ως παράρτημα της Γενικής Διεύθυνσης Αναπτυξιακών Νόμων του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Αιτιολόγηση:
• Η αργοπορία στην αδειοδότηση οδηγεί σε αναβλητικότητα ή ματαίωση επενδυτικών σχεδίων.
• Η δημιουργία τοπικού γραφείου θα μειώσει τη γραφειοκρατία και θα αυξήσει την ελκυστικότητα της περιοχής.
• Η παροχή επιδότησης ή η μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες θα ενισχύσει περαιτέρω την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων στη Θράκη, προσελκύοντας νέες επενδύσεις και ενισχύοντας τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
3.3. Ενίσχυση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και Παραδοσιακής Χειροτεχνίας
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Αύξηση του ανώτατου ποσού ενίσχυσης για συλλογικά επενδυτικά σχέδια (clusters) από 20 σε 30 εκατ. ευρώ για τη Θράκη.
• Χορήγηση πρόσθετου ποσοστού ενίσχυσης +5% για επενδύσεις σε παραδοσιακές τέχνες και χειροτεχνία (π.χ. υφαντουργία, κεραμική, ξυλογλυπτική).
Αιτιολόγηση:
• Οι μικρές επιχειρήσεις αποτελούν το 90% των επιχειρηματικών μονάδων στην περιοχή και χρειάζονται ενίσχυση για να παραμείνουν βιώσιμες.
• Η προώθηση της παραδοσιακής τέχνης ενισχύει την πολιτιστική ταυτότητα και δημιουργεί εξαγώγιμα προϊόντα.
3.4. Δημιουργία Εθνικού Ταμείου Εγγυοδοσίας για Επιχειρηματικό Κίνδυνο
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Θέσπιση μηχανισμού εγγυοδοσίας έως 90% για δάνεια μικρών επιχειρήσεων που επενδύουν σε πράσινες και καινοτόμες τεχνολογίες.
• Επιδότηση επιτοκίου έως 2%.
Αιτιολόγηση:
• Το υψηλό κόστος χρηματοδότησης αποτελεί σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα νέων επενδύσεων στην περιοχή.
• Η μείωση του κινδύνου θα τονώσει το επιχειρηματικό ενδιαφέρον και θα ενισχύσει την καινοτομία.
3.5. Πρόγραμμα Κατάρτισης «Ανασυγκρότηση Θράκης»
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Δημιουργία ειδικού καθεστώτος στο Μέρος Β’ του Νόμου, για την ενίσχυση κατάρτισης και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας στους εξής τομείς:
– Αγροτουρισμός,
– Ψηφιακές Δεξιότητες,
– Περιβαλλοντική Διαχείριση.
Σε συνεργασία με:
– Το Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ροδόπης, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και λοιπούς τοπικούς φορείς.
Αιτιολόγηση:
• Η ανάπτυξη δεξιοτήτων αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την προσαρμογή των τοπικών οικονομιών σε νέες συνθήκες.
• Η Θράκη υστερεί σε ποσοστά εξειδικευμένου προσωπικού, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ελκυστικότητα για επενδύσεις.
3.6. Αξιοποίηση του ΕΦΕΠΕΑ
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Τροποποίηση του άρθρου 17, παράγραφο 3, με την προσθήκη του Ενδιάμεσου Φορέα Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Ανταγωνιστικότητας και Επιχειρηματικότητας (ΕΦΕΠΑΕ) ως φορέα υποβολής αιτήσεων για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων
Αιτιολόγηση:
• Ο ΕΦΕΠΑΕ διαθέτει τη σχετική τεχνογνωσία και οργανωτική υποδομή για τη διαχείριση, αξιολόγηση και παρακολούθηση επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων δράσεων
• Η τοπική του παρουσία στην περιοχή της Θράκης και ειδικότερα στη Ροδόπη διευκολύνει την άμεση εξυπηρέτηση των επενδυτών της περιοχής, συμβάλλοντας στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αξιολόγηση αιτήσεων και στην καλύτερη κατανόηση των τοπικών αναπτυξιακών αναγκών.
3.7. Μείωση της προθεσμίας ολοκλήρωσης των αξιολογήσεων
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Στο άρθρο 19 παρ. 2 του σχεδίου νόμου, η προθεσμία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων προτείνεται να μειωθεί από εκατό (100) ημέρες σε εξήντα (60) ημέρες.
Αιτιολόγηση:
• Η μείωση της προθεσμίας αξιολόγησης από εκατό (100) σε εξήντα (60) ημέρες αποσκοπεί στην ταχύτερη ενεργοποίηση επενδυτικών σχεδίων στη Θράκη και τη Ροδόπη, συμβάλλοντας άμεσα στην ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης και της απασχόλησης. Η επίσπευση των διαδικασιών κρίνεται αναγκαία για την υποστήριξη περιοχών με ιδιαίτερες αναπτυξιακές ανάγκες.
3.8. Ισότητα στα Ποσοστά Περιφερειακής Ενίσχυσης μεταξύ Θράκης και Κρήτης
Σύμφωνα με τον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την περίοδο 2024-2027, οι επιχειρήσεις της Θράκης έχουν τα ακόλουθα ποσοστά:
• ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 50%
• ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 60%
• ΜΙΚΡΕΣ & ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 70%
Αντίστοιχα, τα ποσοστά στην Κρήτη και στην Δυτική Μακεδονία είναι:
• ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 60%
• ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 70%
• ΜΙΚΡΕΣ & ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 80%
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Αλλαγή των ποσοστών ενίσχυσης για την περιοχή της Θράκης, ώστε να είναι τουλάχιστον τα ίδια με αυτά της Κρήτης και της Δυτικής Μακεδονίας.
Αιτιολόγηση:
• Η ανισότητα στα ποσοστά ενίσχυσης μεταξύ Θράκης της Κρήτης και της Δυτικής Μακεδονίας, παρά τις σημαντικές ανάγκες ανάπτυξης και ενίσχυσης των επενδύσεων στη Θράκη, δημιουργεί μια αθέμιτη διαφοροποίηση. Η εξομοίωση των ποσοστών της Θράκης με εκείνα της Κρήτης και της Δυτικής Μακεδονίας θα ενισχύσει την περιοχή, προσφέροντας ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης και ενίσχυσης σε όλη τη χώρα και ειδικότερα .
3.9. Καθορισμός Χρονοδιαγράμματος Αξιολόγησης και Πιστοποίησης Επενδυτικών Σχεδίων
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Καθορισμός σαφούς και δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος για την αξιολόγηση και πιστοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, ώστε να μειωθούν οι σοβαρές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην αξιολόγηση (πάνω από ένα χρόνο) και στις πιστοποιήσεις (ενδιάμεσες και τελικές), οι οποίες ενδέχεται να διαρκέσουν έως και δύο έτη.
Αιτιολόγηση:
• Οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση και πιστοποίηση των επενδυτικών σχεδίων δημιουργούν σημαντικά εμπόδια στην πρόοδο και υλοποίηση των επενδύσεων. Η καθιέρωση ενός σαφούς χρονοδιαγράμματος θα συμβάλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και στην έγκαιρη ολοκλήρωση των διαδικασιών, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών και επιταχύνοντας την ανάπτυξη των σχεδίων.
3.10. Απλοποίηση Διαδικασίας Πιστοποίησης Επενδυτικών Σχεδίων Άνω των 700.000 Ευρώ
Προτεινόμενη Τροποποίηση:
• Πρόβλεψη, για επενδυτικά σχέδια άνω των 700.000 ευρώ, η διαδικασία πιστοποίησης ολοκληρώνεται αποκλειστικά με την έκθεση του ορκωτού ελεγκτή, χωρίς περαιτέρω εξέταση από την αρμόδια Υπηρεσία.
Αιτιολόγηση:
• Με τον τρόπο αυτό μειώνεται σημαντικά ο χρόνος ολοκλήρωσης της διαδικασίας πιστοποίησης και επιταχύνεται η εκταμίευση των ενισχύσεων, γεγονός κρίσιμο για τη ρευστότητα και την υλοποίηση των επενδύσεων.
4. Πρακτικές Εφαρμογές των Προτεινόμενων Τροποποιήσεων
Τομέας Παράδειγμα Εφαρμογής
Αγροτουρισμός Δημιουργία θεματικών ξενώνων σε παραδοσιακούς οικισμούς της Θράκης
Χειροτεχνία και Τοπικά Προϊόντα Ίδρυση συνεταιριστικής ψηφιακής πλατφόρμας πώλησης τοπικών προϊόντων
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και μικρών αιολικών συστημάτων από αγροτικούς συνεταιρισμούς
Εκπαίδευση και Κατάρτιση Προγράμματα πιστοποίησης ψηφιακών δεξιοτήτων και ενίσχυσης επιχειρηματικών ικανοτήτων για νέους ανέργους
Βιομηχανία και Μεταποίηση Επενδύσεις σε νέες γραμμές παραγωγής τοπικών αγροτικών προϊόντων με απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης
Τεχνολογία και Καινοτομία Δημιουργία hubs καινοτομίας σε συνεργασία με Πανεπιστήμια και Τεχνολογικά Ιδρύματα της Θράκης
Υπηρεσίες Ταχείας Αδειοδότησης Ίδρυση Τοπικού Γραφείου Ταχείας Αδειοδότησης στη Ροδόπη για άμεση υποστήριξη των επενδυτών
Επιχειρηματικά Κίνητρα Παροχή ενισχυμένης επιδότησης ή μείωσης του μη μισθολογικού κόστους για την προσέλκυση νέων επιχειρήσεων
5. Συμπεράσματα
Η αποδοχή και ενσωμάτωση των ανωτέρω προτάσεων στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο δύναται να αποτελέσει καταλύτη για:
– Δραστική μείωση της ανεργίας στην περιοχή.
– Ανάσχεση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης.
– Ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας.
– Προσέλκυση νέων επενδύσεων.
– Αναβάθμιση της τοπικής παραγωγής.
– Ταχύτερη υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων.
– Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής.
– Διαμόρφωση βιώσιμου και ανθεκτικού επενδυτικού περιβάλλοντος.
– Εξασφάλιση ίσων αναπτυξιακών ευκαιριών σε σχέση με άλλες περιφέρειες.
Η Θράκη και ειδικότερα η Ροδόπη δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως περιοχές «προβλήματος», αλλά ως περιοχές ευκαιρίας, με τη σωστή θεσμική και αναπτυξιακή υποστήριξη.
Στο άρθρο 4 του Ν. 4887/2022 σύμφωνα με το σχέδιο Νόμου τροποποίησης του, προτείνω την προσθήκη στην παράγραφο β της δυνατότητας απόκτησης στοιχείων ενεργητικού εγκατάστασης που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει ακόμη και στις περιπτώσεις που στοιχεία αυτής είχαν επιδοτηθεί στο παρελθόν.
Αιτιολόγηση: Με αυτήν την προσθήκη θα αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των εγκαταλειμμένων εγκαταστάσεων στις Βιομηχανικές Περιοχές της χώρας δεδομένου ότι το πρόβλημα χρονίζει για πάνω από 2 δεκαετίες.
Άρθρο 4
Προτείνεται η διατήρηση μόνο βασικών καθεστώτων στρατηγικής σημασίας, όπως π.χ. Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα, Τουρισμός, Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία και Υδατοκαλλιέργεια, καθώς και θέσπιση καθεστώτος Γενικής Επιχειρηματικότητας, που θα καλύπτει τους υπόλοιπους κλάδους).
Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) θα αποστείλει αναλυτικό κείμενο προτάσεων για βελτιώσεις και τροποποιήσεις του Αναπτυξιακού Νόμου, ώστε να αποτελέσει ένα σταθερό αναπτυξιακό εργαλείο για την Ελληνική οικονομία.
Στο άρθρο 4 του Ν. 4887/2022 σύμφωνα με το σχέδιο Νόμου τροποποίησης του, προτείνω την προσθήκη στην παράγραφο β της δυνατότητας απόκτησης στοιχείων ενεργητικού εγκατάστασης που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει ακόμη και στις περιπτώσεις που στοιχεία αυτής είχαν επιδοτηθεί στο παρελθόν.
Αιτιολόγηση: Με αυτήν την προσθήκη θα αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των εγκαταλειμμένων εγκαταστάσεων στις Βιομηχανικές Περιοχές της χώρας δεδομένου ότι το πρόβλημα χρονίζει για πάνω από 2 δεκαετίες.
1. Στο άρθρο 4 του Ν. 4887/2022 σύμφωνα με το σχέδιο Νόμου τροποποίησης του, προτείνω την προσθήκη στην παράγραφο β της δυνατότητας απόκτησης στοιχείων ενεργητικού εγκατάστασης που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει ακόμη και στις περιπτώσεις που στοιχεία αυτής είχαν επιδοτηθεί στο παρελθόν.
Αιτιολόγηση: Με αυτήν την προσθήκη θα αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των εγκαταλειμμένων εγκαταστάσεων στις Βιομηχανικές Περιοχές της χώρας δεδομένου ότι το πρόβλημα χρονίζει για πάνω από 2 δεκαετίες.
Θα προκηρυχθούν 12 Καθεστώτα μέσα στο έτος; Ποιος ο λόγος ύπαρξης τόσων Καθεστώτων, αφού προκηρυχθήκαν μόλις 4 από τα 13 του προέβλεπε ο 4887;
Η ύπαρξη πολλών καθεστώτων δημιουργεί αχρείαστη πολυπλοκότητα, απαίτηση για πολλές τροποποιήσεις του ΟΠΣΑΝ, σύγχυση στους επενδυτές.
Προτείνεται η ύπαρξη ως 6 καθεστώτων με συγχώνευση συναφών και κατάργηση αυτών που δεν προκηρύχθηκαν ποτέ τόσο στον 4887 ή/και στον 4399.
1) Προτείνουμε να μειωθούν τα όρια για μέγιστη βαθμολόγηση των ΝΘΕ , από 1 ΝΘΕ / 199.999€ ΔΧ, σε πχ 1/ 299.999€ ΔΧ ή σε 1/ 399.999€, ΚΑΘΩΣ 1 ΝΘΕ / 199.999€, σημαίνει ότι περίπου 8% ( = ~16.000€ / 199.999€) της επιδότησης πηγαίνει για υποχρεωτική μισθοδοσία νέου προσωπικού, είτε το χρειάζεται, είτε δεν το χρειάζεται ο επενδυτής. Δηλαδή μια επιδότηση 50% στη λήξη του έργου, καταλήγει σε πραγματικό μόλις 42% ( ! ) ένα έτος μετά όταν και θα έχουν ολοκληρωθεί οι υποχρεωτικές προσλήψεις. Η πολιτική μείωσης της ανεργίας οφείλει να γίνεται απο το Υπ. Εργασίας, όχι από το Υπ. Αναπτυξης.
2) Δεδομένου ότι ένας από τους στόχος του ΕΤΠΑ είναι η «…μείωση των κοινωνικών και των περιφερειακών ανισοτήτων, καθώς και στην παροχή ενισχύσεων για την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος της χώρας…», τότε περιφέρειες της Ελλάδας οπως η Δυτική Μακεδονία, η Ήπειρος ή η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, πρεπει να έχουν ποσοστά επιδότησης μεγαλύτερα από τις υπόλοιπες Περιφέρειες. («Καθεστώς περιοχών ειδικής ενίσχυσης») .
3) Προτείνουμε να υπάρχει ήδη (κουμπαράς) κονδύλι για τα οδοιπορικά των ελεγκτών. Όχι να περιμένουν πρώτα οι επενδυτές να εγκριθεί το συγκεκριμένο κονδύλι για τον συγκεκριμένο έλεγχο και μετά να προγραμματίζεται ο επιτόπιος έλεγχος, γιατί δημιουργούνται μεγάλες καθυστερήσεις ειδικά όταν αλλάζει το έτος (ή το εξάμηνο) και πρέπει πρώτα να εγκριθεί το νέο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του επόμενου έτους (ή εξαμήνου) , από το οποίο προεγκρίνονται τα οδοιπορικά των ελεγκτών.
4) Προτείνουμε οι τριάντα (30) ημέρες μετά έκδοση οριστικού πίνακα κατάταξης, για την υποβολή των επικαιροποιημένων ΤΡΙΩΝ (3) πιστοποιητικών δικαστικής φερεγγυότητας, φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, να γίνει σαρανταπέντε (45) ημέρες, διότι ορισμένες φορές μπορεί να είναι δύσκολο να συμπέσει η ταυτόχρονη ισχύς και των τριών πιστοποιητικών και η έγκαιρη αποστολή τους στον φορέα ελέγχου.
5) Προτείνουμε να καταργηθούν πλήρως τα ελάχιστα όρια προυπολογισμού για:
5α) δημιουργία νομικής μορφής (από ατομική επιχείρηση που ήταν κατά την υποβολή της πρότασης), και έτσι η υποχρέωση του επενδυτή να συστήσει νομική μορφή πριν κάνει την έναρξη του έργου, να ισχύει ανεξαρτήτως ύψους συγχρηματοδοτούμενου προϋπολογισμού.
5β) τήρηση βιβλίων Γ’ κατηγορίας (διπλογραφικά), και η υποχρέωση μετατροπής από Β΄ σε Γ, να ισχύει ανεξαρτήτως ύψους συγχρηματοδοτούμενου προϋπολογισμού. Σημείωση: Η «χαμένη» χρονική περίοδος από την ένταξη μέχρι την μετατροπή σε Γ κατηγορίας (συνήθως : 01 Ιανουαρίου), είναι ευθύνη του επενδυτή και όχι των αξιολογητών ή της εγκρίνουσας αρχής.
Άλλωστε έτσι επιλύονται αυτόματα όλα τα προβληματα της τεκμηρίωσης της ιδιωτικής συμμετοχής των ατομικών επιχειρήσεων, καθώς σήμερα διάφορες Ελεγκτικές Αρχές Περιφερειών της Ελλάδας τηρούν δικές τους, διαφορετικές μεταξύ τους, διαδικασίες (ή πατέντες ελέγχου) όσον αφορά στα δικαιολογητικά και στον τρόπο ελέγχου της κάλυψης της ιδιωτικής συμμετοχής των ατομικών επιχειρήσεων, δεδομένου μάλιστα ότι στις ατομικές επιχειρήσεις δεν υπάρχει η έννοια του κεφαλαίου και καθώς επίσης στις ατομικές επιχειρήσεις εδώ και περίπου 10 έτη, η κείμενη λογιστική νομοθεσία δεν απαιτεί την καταγραφή των «κεφαλαίων» ή των τυχόν τραπεζικών δανείων που λαμβάνει μια επιχείρηση.
6) Προτείνουμε σχετικά με το «…οι μεταβολές που αφορούν το πρόσωπο του φορέα επένδυσης υποβάλλονται, για λόγους ευελιξίας και διευκόλυνσης των φορέων επένδυσης, μέχρι την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης…». Ωστόσο, εάν το νέο προσωπο κριθεί από την αρμόδια αρχή ότι δεν είναι επιλέξιμο, ή δημιουργεί προυποθέσεις ένταξής του έργου σε μικρότερο ποσοστό επιδότησης, θα δημιουργηθούν πρόβληματα κατά την ολοκλήρωση του έργου, με φόβο ακόμα και απένταξης του έργου και έντοκης επιστροφής του συνόλου της επιδότησης. Θα πρέπει λοιπόν να αναγραφεί ότι «….τυχόν μεταβολές που αφορούν το πρόσωπο του φορέα επένδυσης υποβάλλονται ως αίτημα ΠΡΙΝ την υποβολή της τελικής έκθεσης αποπληρωμής και η επιχείρηση οφείλει να αναμένει θετική απάντση ώστε να υποβάλλει στη συνέχεια την τελική έκθεση ολοκλήρωσης…»
7) Προτείνουμε να αυξηθεί γενναία η αμοιβή των εξωτερικών αξιολογητών των υποβαλλόμενων προτάσεων (του Μητρώου δηλαδή). Αν, και καλώς θέλει, το Υπουργείο ποιοτικότερες και πιο γρήγορες αξιολογήσεις, θα πρέπει να δώσει και καλύτερες αμοιβές. Η ακύρωση του Μητρώου (αφού όπως αναγράφεται μόνο «δυνητικά» θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί) είναι εμφανές πισωγύρισμα. Οι αμοιβές αξιολόγησης θα έπρεπε να αυξηθούν γενναία και στα στελέχη του Δημοσίου που αξιολογούν τις προτάσεις. Όποιος βάζει την υπογραφή του (χωρίς καμία διάκριση) , πρέπει να πληρώνεται σωστά. Επίσης και ταυτόχρονα, θα πρέπει να δείτε και το θέμα της αστικής ευθύνης των ελεγκτών, και της ασφαλιστικής κάλυψής τους από αστικές ευθύνες. Πχ για μεγάλα επιχειρηματικά σχέδια, να υπάρχει ΜΟΝΟ νομικό πρόσωπο – αξιολογητής, το οποίο να προσκομίζει συμβόλαιο ασφάλισης αστικής ευθύνης / εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, κλπ ώστε να έχει το δικαίωμα να αξιολογήσει.
8) Να υπάρχει πλήρης διαφάνεια και δέσμευση στην προέλευση και στο ύψος της διατιθέμενης Δημόσιας Χρηματοδότησης, ώστε να υπολογίζει ο επενδυτής τις πιθανότητες έγκρισης όταν υποβάλει πρόταση επένδυσης σε μια συγκεκριμένη Περιφέρεια (ή σε άλλον φορέα), ώστε να μην εξαρτάται ο επενδυτής από την πιθανότητα κάποια/ες συγκεκριμένη/ες Περιφέρεια/ες τελικά να μην χρηματοδοτήσει/ουν σχετικές δράσεις αν τυχόν αλλάξουν οι Προτεραιότητες της/των συγκεκριμένης/ων Περιφέρειας/ών κατά την περίοδο αξιολόγησης των προτάσεων του Αναπτυξιακού Νόμου.
9) Στο καθεστώς «ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ» θα πρέπει να δοθεί τεράστια προσοχή κατά την αξιολόγηση των επιχειρηματικών σχεδίων, ώστε ΝΑ ΜΗΝ εγκρίνονται επενδυτικά σχέδια που έχουν ΑΜΦΙΒΟΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ καθεστώς της τεχνολογικής ιδέας, καθώς αυτή η τεχνολογική ιδέα ίσως να έχει προέλθει από Ελληνικό Κρατικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, το οποίο ήδη να έχει επιδοτήσει την έρευνα για την ωρίμανση της τεχνολογικής ιδέας ή να έχει συμβάλλει στην ανάπτυξή της ιδέας αυτής. Άρα πρέπει να δεσμεύεται ο επενδυτής κατά την υποβολή της πρότασης (βάσει πχ εγγυητικής επιστολής Τραπέζης / Υπεύθυνης Δήλωσης / Πρακτικό του ΔΣ-ΓΣ / κλπ) ότι αν υπάρξει αγωγή (ή άλλη νομική πράξη) από κρατικό φορέα για την διεκδίκηση της επιχειρηματικής ιδέας ή για διεκδίκηση μετοχικών / εταιρικών ποσοστών της εταιρίας του επενδυτή, θα παγώνει η διαδικασία της αξιολόγησης ή της εκταμίευσης της φάσης της επιχορήγησης, μέχρι να προχωρήσει (θετικά για τον επενδυτή) το θέμα σε Εφετείο ή σε άλλον βαθμό της Δικαιοσύνης.
10) Στα πλαίσια της διαφάνειας, πρέπει να δημιουργηθεί μια ΔΗΜΟΣΙΑ και ΑΝΟΙΚΤΗ στο κοινό, βάση δεδομένων όπως το sorefsis.gr, ώστε να καταχωρούνται οι εγκρίσεις κρατικών επιδοτήσεων ΚΑΙ στα πλαίσια του κανονισμού ΓΑΚ 651/2014 (όπως τροποποιήθηκε με τον ΓΑΚ 1315 /2023) , αλλά ΚΑΙ βάσει του Εθνικού Σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) .
11) Να γίνει αναλυτική και ξεκάθαρη αναφορά στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο, του τρόπου λογιστικής καταχώρησης / διαχείρισης / απόσβεσης, της εγκεκριμένης (πχ ως Απαιτήσεις; ) ή ληφθείσας (πχ ως Αποθεματικό στα Ίδια κεφάλαια, ή ως Υποχρεώσεις έναντι του κράτους; ) επιδότησης, όταν αυτή αφορά σε υλοποίηση Πάγιων Δαπανών ώστε να μην υπάρχουν διχογνωμίες μεταξύ ελεγκτών / λογιστών / επενδυτών / δικηγόρων, μετά την καταβολή των επιδοτήσεων, που φθάνουν ακόμα και σε πολυετείς δικαστικές διενέξεις μέχρι να δοθούν από τον αρμόδιο φορέα [πχ Αστικά Δικαστήρια; Διοικητικά Δικαστήρια; Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) ; Συμβούλιο Λογιστικής Τυποποίησης (ΣΛΟΤ) ; ] οι τελικές απαντήσεις προς τους επενδυτές, δεδομένου ότι άλλοι επενδυτές τηρούν Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ), άλλοι τηρούν Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (ΕΓΛΣ), και άλλοι τηρούν Διεθνή Λογιστικά πρότυπα (ΔΛΠ).
12) Στην περίπτωση κτιριακών δαπανών, να απαγορευτεί η καταχώρηση πάνω από 25-30 τιμολογίων (ακόμα και λιγότερα αν γίνεται), για όλη τη διάρκεια του κτιριακού έργου. Με λίγα λόγια, να καταργηθεί η αυτεπιστασία καθώς έτσι δυστυχώς συσσωρεύονται ακόμα και εκατοντάδες μικροτιμολόγια, που επιβαρύνουν (σε χρόνο και χρήμα) :
α) τον ίδιο τον επενδυτή που αργεί να συγκεντρώσει τα τιμολόγια, αφού πρέπει να έρχεται σε επαφή με δεκάδες προμηθευτές,
β) τον λογιστή της επιχείρησης για να τα καταχωρήσει σωστά.
γ) τον επιβλέποντα μηχανικό της επιχείρησης που πρέπει να κάνει τις επιμετρήσεις (με επιπλέον κόστος για τον επενδυτή)
δ) τον σύμβουλο της επιχείρησης για να τα διαχειριστεί,
ε) το Πληροφοριακό Σύστημα του Αναπτ. Νόμου ώστε να καταχωρηθούν όλα.
ζ) τους ελεγκτές του αναπτυξιακού Νόμου που κάθονται και ασχολούνται με μικροτιμολόγια (και το εάν είναι εξοφλημένα σωστά, ή καταχωρημένα στα πάγια, κλπ)
η) και ξανά ( ! ) τον επενδυτή, που πήρε κεφάλαιο κίνησης και πληρώνει τόκους, προσπαθώντας να επιβιώσει μέχρι να λάβει την επιδότηση, ενώ ο ίδιος νόμιζε ότι θα εξοικονομούσε λεφτά με την αυτεπιστασία αντί για εργολαβία.
Δηλαδή ΟΛΟΙ ΧΑΝΟΥΝ, και δεν κερδίζει ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΚΑΝΕΝΑΣ με την αυτεπιστασία. Άρα προτείνουμε να υλοποιούνται τα κτιριακά έργα πάνω από ένα ποσό, με ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ανάθεση έργου σε εργολάβο/ους (οποίοι θα πραγματοποιήσουν τις επιμετρήσεις χωρίς κόστος) και θα δώσουν μάλιστα στο τέλος και αστική εγγύηση (για 1- 2 έτη) καλής κατασκευής στον επενδυτή, είτε με ΜΕΓΙΣΤΟ αριθμό 25-30 τιμολογίων κτιριακών δαπανών.
13) Συμφωνούμε απόλυτα με προλαλήσαντα σχολιαστή, σχετικά με την μεγάλη αύξηση του ελάχιστου προυπολογισμού στις δράσεις του Αναπτυξιακού Νόμου. Όσες επιχειρήσεις έχουν μικρές ανάγκες, θεωρούμε ότι αυτές μπορούν εύκολα να καλυφθούν από δράσεις του ΕΣΠΑ. Άλλωστε, ουσιαστικά είναι πολύ δύσκολο να τεκμηριωθεί χαρακτήρας κινήτρου με μικρό ύψος προυπολογισμού.
14) Θεωρούμε επιεικώς απαράδεκτο να εξαρτάται η θετική εισήγηση κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης, στην τήρηση της προθεσμίας των ΜΟΛΙΣ ΕΠΤΑ (7) ημερών στις οποίες οφείλει να απαντήσει ο επενδυτής σε διευκρινήσεις. Για προτάσεις που περάσαν μήνες ολόκληροι από την υποβολη , να έρχεται ξαφνικά ένα email για διευκρινήσεις και να δίνουν μόλις 7 μέρες χρόνο απάντησης. Προτείνουμε λοιπόν όχι μόνο να αυξηθεί αυτό το χρονικό όριο, αλλά και να τεκμαίρεται ότι έγινε τηλεφωνική επικοινωνία για ενημέρωση εκκρεμοτήτων , με το υπεύθυνο έργου του επενδυτή.
Σας ευχαριστώ θερμά και ζητώ συγγνώμη για το μέγεθος των σχολίων.
Για δικαιολογητικά τα οποία απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες έκδοσής τους, να γίνονται δεκτά ως τεκμήρια πληρότητας των φακέλων, αλλά και σε βαθμολογούμενα κριτήρια οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων προς τις αντίστοιχες υπηρεσίες (πρωτοδικεία, πολεοδομία, κλπ)
Η ILF Consulting IKE, ως ενεργή συμβουλευτική εταιρεία με εξειδίκευση στην υποστήριξη επενδυτικών σχεδίων και στην αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων, συμμετέχει ενεργά στη δημόσια διαβούλευση επί του ανωτέρω σχεδίου νόμου, αναγνωρίζοντας τη σημασία του για τον εκσυγχρονισμό του αναπτυξιακού πλαισίου και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.
1. Εξαίρεση δραστηριοτήτων του κλάδου Υγείας (ΚΑΔ 86.1 και συναφείς)
Διατυπώνεται επιφύλαξη αναφορικά με την πρόβλεψη εξαίρεσης του Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ) 86.1, καθώς και λοιπών συναφών ΚΑΔ που σχετίζονται με τις υπηρεσίες Υγείας, από τις επιλέξιμες δραστηριότητες του αναπτυξιακού πλαισίου. Ο εν λόγω κλάδος, πλην του προφανούς κοινωνικού και δημόσιου χαρακτήρα του, αποτελεί νευραλγικό τομέα οικονομικής ανάπτυξης, με σημαντική συμβολή στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Η αναπτυξιακή δυναμική του κλάδου, ιδίως με την προώθηση ιδιωτικών Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας και νέων νοσηλευτικών δομών, ενισχύεται από το κανονιστικό πλαίσιο που εισήχθη με το ΦΕΚ Β’/31.12.2024, το οποίο θέτει σαφείς όρους και προδιαγραφές λειτουργίας. Εν προκειμένω, κρίνεται σκόπιμη η αναθεώρηση της εν λόγω εξαίρεσης και η ένταξη των σχετικών δραστηριοτήτων στις επιλέξιμες κατηγορίες του αναπτυξιακού νόμου.
2. Επιλεξιμότητα ευαίσθητων και νησιωτικών περιοχών
Η σαφής και ρητή πρόβλεψη περί ένταξης των ευαίσθητων γεωγραφικών περιοχών, καθώς και των νησιωτικών περιοχών της χώρας στο πλαίσιο των επιλέξιμων ζωνών παρέμβασης, αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη. Η εμπειρία από την εφαρμογή προηγούμενων προκηρύξεων έχει αναδείξει την ανάγκη προνομιακής μεταχείρισης περιοχών με αυξημένες αναπτυξιακές ανάγκες, αλλά και δυναμικό, που συχνά δεν αξιοποιείται επαρκώς λόγω γραφειοκρατικών ή νομοτεχνικών ερμηνειών.
3. Ζητήματα χρηματοδότησης μέσω τραπεζικών ιδρυμάτων – Πρόταση για υπεύθυνη δήλωση
Η απαίτηση προσκόμισης βεβαίωσης πρόθεσης χρηματοδότησης από τραπεζικό ίδρυμα κατά τη φάση της υποβολής του φακέλου έχει διαπιστωμένα λειτουργήσει ως ανασταλτικός παράγοντας σε προηγούμενους κύκλους του Αναπτυξιακού Νόμου. Στην πράξη, η καθυστέρηση ή η άρνηση έκδοσης σχετικής βεβαίωσης από τα τραπεζικά ιδρύματα, ιδίως κατά το στάδιο της προαξιολόγησης, έχει οδηγήσει είτε σε απορρίψεις είτε σε ματαιώσεις επενδυτικών σχεδίων. Προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα στον υποψήφιο επενδυτή να υποβάλει, σε αντικατάσταση της βεβαίωσης χρηματοδότησης, Υπεύθυνη Δήλωση μέσω της πλατφόρμας gov.gr, με την οποία να δηλώνεται ρητά η πρόθεση λήψης τραπεζικού δανείου, υπό την προϋπόθεση έγκρισης του σχεδίου. Η πρόβλεψη αυτή θα αποσυμφορήσει σημαντικά τη διαδικασία υποβολής και θα ενισχύσει τη δυνατότητα έγκαιρης αξιολόγησης των φακέλων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δέσμευση του επενδυτή.
4. Δυνατότητα άμεσης ενεργοποίησης όλων των καθεστώτων ενίσχυσης
Τέλος, εκφράζεται η ανάγκη ταυτόχρονης ή διαδοχικής (με σαφές χρονοδιάγραμμα) προκήρυξης όλων των καθεστώτων του Αναπτυξιακού Νόμου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η υποβολή επενδυτικών σχεδίων που σήμερα παραμένουν ανενεργά λόγω μη δημοσίευσης των σχετικών προσκλήσεων. Ιδιαίτερα τα καθεστώτα «Μεγάλες Επενδύσεις», «Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού», καθώς και «Ευρωπαϊκές Αλυσίδες Αξίας» αποτελούν τομείς στρατηγικού ενδιαφέροντος, με σημαντικό αριθμό ώριμων επενδυτικών σχεδίων να τελούν σε αναμονή.
Η άμεση ενεργοποίησή τους, εντός ενιαίου προγραμματισμού, θα συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση σταθερού αναπτυξιακού περιβάλλοντος και στη διασφάλιση της εμπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού προς τη διοίκηση.
Άρθρο 4: Ορισμοί
Να προστεθεί ορισμός σχετικά με το τι σημαίνει ολοκληρωμένος χαρακτήρας της επένδυσης. Σε ορισμένα άρθρα αναφέρεται και ως ολοκληρωμένος χαρακτήρας αρχικής επένδυσης.
Αποτελεί συχνή διαφωνία με τους ελεγκτές καθώς ο καθένας ερμηνεύει τη λέξη «ολοκληρωμένος» με τη δική του σκοπιά και δεν υπάρχει πουθενά (ούτε και σε άλλες δράσεις) αντίστοιχος ορισμός.
Για το Άρθρο 5 προτείνω να συνοδευτεί από έκδοση συνοπτικού οδηγού για τις αλλαγές που επιφέρει κάθε νέος Κανονισμός, ώστε να διευκολυνθούν τόσο οι φορείς των επενδυτικών σχεδίων όσο και οι υπηρεσίες αξιολόγησης.
Για το Άρθρο 6 με τις αλλαγές στους ορισμούς και τις αλλαγή της έννοιας υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης στους επενδυτές προτείνω τη έκδοση ερμηνευτικής εγκυκλίου για το τι σημαίνει επακριβώς πχ ένταση ενίσχυσης η ενισχυόμενο κόστος
Αναπτυξιακός Νόμος 4887, ΦΕΚ 16/04-02-2022, ΑΡΘΡΟ 6: Επιλέξιμες δαπάνες περιφερειακών ενισχύσεων, παράγραφος 1, περίπτωση αγ αναφέρεται:
………….Την αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας……….
Για την παραπάνω παράγραφο του νόμου στην προτεινόμενη τροποποίηση δεν φαίνεται κάποια αλλαγή σε ότι αφορά στις επιλέξιμες δαπάνες με συνέπεια να παραμένει εκτός ενίσχυσης ένα σημαντικό μέρος των επενδυτικών δαπανών μεταποιητικών επιχειρήσεων που παρουσιάζουν ιδιομορφίες ως προς τα παραγόμενα προϊόντα τους . Η αναφορά γίνεται για τις επιχειρήσεις παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος (ΚΑΔ : 23.63.10) και ενδεχομένως και άλλοι κλάδοι.
Για τις επιχειρήσεις αυτές και σύμφωνα με τον Κανονισμό Τεχνολογίας Σκυροδέματος 2016 (ΚΤΣ-2016), (ΦΕΚ 1561/02-06-2016), όπου διατυπώνονται με ακρίβεια οι προδιαγραφές και οι ιδιότητες του σκυροδέματος όχι μόνο κατά την στιγμή της παραγωγής του, αλλά και κατά την παράδοση στον πελάτη, προϋποθέσεις που μπορεί να εξυπηρετηθούν μόνο στη περίπτωση που η επιχείρηση διαθέτει ειδικό εξοπλισμό και κατάλληλα μηχανήματα μεταφοράς.
Συνεπώς προκύπτει ότι τα αυτοκινούμενα μηχανήματα ανάδευσης σκυροδέματος, κοινώς βαρέλες μεταφοράς σκυροδέματος, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των συγκροτημάτων παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, καθώς χωρίς αυτά η παραγωγική διαδικασία δεν είναι ολοκληρωμένη.
Ανάλογη αιτιολόγηση ισχύει και για το μηχάνημα άντλησης σκυροδέματος (ΠΡΈΣΑ), μέσω του οποίου καθίσταται εφικτή η παράδοση του προϊόντος στις περισσότερες των περιπτώσεων, όπου το προϊόν πρέπει να παραδοθεί σε μεγάλο ύψος, ή σε μεγάλη απόσταση από το σημείο πρόσβασης του οχήματος μεταφοράς σκυροδέματος. Ειδικό μηχάνημα που με τα κατάλληλα εξαρτήματα και εξοπλισμούς μεταφέρει το σκυρόδεμα από τη βαρέλα στο έργο.
Συνεπώς και στην περίπτωση αυτή πρόκειται για μηχάνημα αναπόσπαστο τμήμα του παραγωγικού εξοπλισμού ενός συγκροτήματος παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος.
Επειδή τα παραπάνω μηχανήματα αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της παραγωγής και της παράδοσης των εν λόγω προϊόντων με τις απαιτούμενες προδιαγραφές και αναλλοίωτες τις ιδιότητές τους, στον πελάτη και επειδή η δαπάνη προμήθειας των μηχανημάτων αυτών είναι ιδιαίτερα υψηλή (σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί ανασχετικό παράγοντα επενδύσεων στο κλάδο), παρακαλώ για την συμπλήρωση του άρθρου 6 παράγραφος 1, περίπτωση αγ και την προσθήκη ως επιλέξιμης δαπάνης: ………….. καθώς και μεταφορικών μέσων για την μεταφορά εκτός της μονάδας για προϊόντα που χρήζουν ειδικής μεταχείρισης (ακολουθεί περιοριστική αναφορά).
Bravo well done bravo well done bravo