Άρθρο 19 – Εφαρμογή μέτρων δέουσας επιμέλειας από τρίτα μέρη (άρθρα 25, 26, 27, 28 και 29 της Οδηγίας 2015/849)

1. Τα υπόχρεα πρόσωπα μπορούν να βασίζονται σε τρίτα μέρη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στις περιπτ. α΄, β΄ και γ΄ της παρ. 1 και στην παρ. 4 του άρθρου 13. Η τελική ευθύνη για την εκπλήρωση των εν λόγω υποχρεώσεων εξακολουθεί να βαρύνει το υπόχρεο πρόσωπο.
2. Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ως τρίτα μέρη θεωρούνται:
α) τα πιστωτικά ιδρύματα,
β) οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης,
γ) οι εταιρείες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων τρίτων,
δ) οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου,
ε) οι εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων,
στ) οι εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών,
ζ) οι εταιρείες επενδυτικής διαμεσολάβησης,
η) οι ασφαλιστικές εταιρείες,
που εδρεύουν σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτη χώρα που είναι μέλος της FATF.
3. Τα υπόχρεα πρόσωπα που στηρίζονται σε τρίτο μέρος:
α) λαμβάνουν από το τρίτο μέρος κάθε πληροφορία που αυτό αποκτά, εφαρμόζοντας τα μέτρα δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη και τον πραγματικό δικαιούχο που προβλέπονται στις περιπτ. α΄, β΄ και γ΄ της παρ. 1 και στην παρ. 4 του άρθρου13,
β) διασφαλίζουν ότι τους διαβιβάζονται αμελλητί, κατόπιν αιτήματός τους, αντίγραφα, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή, των εγγράφων που έχει αποκτήσει το τρίτο μέρος κατά την εφαρμογή των ανωτέρω μέτρων δέουσας επιμέλειας.
4. Τα υπόχρεα πρόσωπα που βασίζονται σε άλλη εταιρεία του ομίλου ως τρίτο μέρος θεωρείται ότι πληρούν τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, εφόσον:
α) ο όμιλος εφαρμόζει πολιτική και διαδικασίες καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και μέτρα δέουσας επιμέλειας ως προς το πελάτη και τον πραγματικό δικαιούχο, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον παρόντα νόμο ή σε ισοδύναμες με την Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 διατάξεις και
β) η αποτελεσματική εφαρμογή των ανωτέρω, υπό στοιχείο α΄, προβλέψεων υπόκειται σε εποπτεία σε επίπεδο ομίλου από εποπτική αρχή κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας μέλους της FATF.
5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται στις συμβάσεις εξωτερικής ανάθεσης ή αντιπροσώπευσης, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δυνάμει της σύμβασης ο φορέας παροχής της εξωτερικής υπηρεσίας ή ο αντιπρόσωπος είναι μέρος του υπόχρεου προσώπου.
6. Οι αρμόδιες αρχές δύνανται με αποφάσεις τους να εξειδικεύουν τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες τα εποπτευόμενα από αυτές υπόχρεα πρόσωπα βασίζονται σε τρίτα μέρη σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.

  • Η περιοριστική απαρίθμηση των υπόχρεων οντοτήτων που θεωρούνται «τρίτα μέρη», στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, αντί για την παραπομπή στο άρθρο 5 του Σχεδίου Νόμου (όπως προβλέπει ρητώς η Οδηγία 2015/849 ώστε να περιλαμβάνει όλες τις υπόχρεες οντότητες) είναι απαράδεκτη και δημιουργεί σοβαρά θέματα ανισότητας στην αγορά, στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και διακριτικής μεταχείρισης σε βάρος συγκεκριμένων οντοτήτων.
    Συγκεκριμένα, η παράλειψη ορισμένων κατηγοριών υπόχρεων οντοτήτων (π.χ. τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος) από την δυνατότητα να ενεργούν ως «τρίτα μέρη», δίνει ένα αδικαιολόγητο προβάδισμα σε άλλες οντότητες (όπως π.χ. στα πιστωτικά ιδρύματα) να αναπτύξουν περαιτέρω εμπορικές σχέσεις και σχέσεις πελατείας με οντότητες στις οποίες επιθυμούν να παράσχουν ως «τρίτο μέρος» υπηρεσίες για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών περί συνήθους δέουσας επιμέλειας.
    Ειδικότερα, στα «τρίτα μέρη» θα πρέπει να συμπεριληφθούν απαραιτήτως τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος, όπως ορίζονται στην Οδηγία 110/2009 και στον Νόμο 4021/2011. Τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος λειτουργούν υπό την αυστηρή εποπτεία των αρμοδίων Αρχών (εν προκειμένω της Τράπεζας της Ελλάδος) με σαφέστατο εποπτικό πλαίσιο και είναι θέσει και φύσει υποχρεωμένα να διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για την ταυτοποίηση των πελατών τους και την εφαρμογή μέτρων δέουσας επιμέλειας. Πολλώ δε μάλλον όταν για την χώρα μας, το παρόν Σχέδιο Νόμου έχει ακολουθήσει μία πολύ αυστηρότερη προσέγγιση ως προς τις υποχρεώσεις των Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος από την ευελιξία που παρείχε η Οδηγία ( δηλαδή αποκλείοντας την διακριτική ευχέρεια που δίνει το άρθρο 12 της Οδηγίας στα Κράτη-Μέλη να εξαιρούν ορισμένα προϊόντα Ηλεκτρονικού Χρήματος από υποχρεώσεις Μέτρων Δέουσας Επιμέλειας). Επομένως, και σε συνδυασμό με το άρθρο 62Α του Νόμου 4170/2013, όπως προστέθηκε με τον Νόμο 4446/2016, υφίσταται ένα αυστηρό πλαίσιο Μέτρων Δέουσας Επιμέλειας για όλα τα προϊόντα που προσφέρουν τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος. Αντιβαίνει επομένως στην κοινή λογική η παράλειψη των Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος από τις οντότητες που μπορούν να ενεργούν ως «τρίτα μέρη», δεδομένου ότι πληρούν το σύνολο των προϋποθέσεων του άρθρου 26 της οδηγίας για να παρέχουν αυτήν την υπηρεσία με τον πλέον ορθό και αξιόπιστο τρόπο. Η Αιτιολογική Έκθεση δεν παρέχει καμία απολύτως αιτιολόγηση για την παράλειψη των Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος, παρά μόνο αρκείται σε μία γενική διαπίστωση ότι το Σχέδιο Νόμου ακολουθεί μία πιο συντηρητική προσέγγιση από την Οδηγία.
    Εν κατακλείδι είναι απαράδεκτη η παράλειψη των Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος από τις οντότητες που ενεργούν ως «τρίτα μέρη». Η παράλειψη αυτή έχει άμεσες συνέπειες και παραβιάζει καταφανώς την αρχή της ελευθερίας της αγοράς, επηρεάζοντας τις εμπορικές σχέσεις που μπορούν να συναφθούν μεταξύ των υπόχρεων οντοτήτων και των «τρίτων μερών» και δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων αυτών, σε ευθεία αντίθεση με τα όσα ρητώς προβλέπει η Οδηγία και χωρίς να περιέχεται σε αυτή η δυνατότητα στα κράτη -μέλη να θέσουν περιορισμούς/αποκλεισμούς . Αιτούμαστε σθεναρά την ενσωμάτωση του άρθρου 26 της Οδηγίας, χωρίς παρέκκλιση, και σε κάθε περίπτωση την ρητή συμπερίληψη των Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος στα «τρίτα μέρη».

  • Ακολουθεί σχόλιο/πρόταση εκ μέρους της ΤΩΡΑ ΓΟΥΟΛΕΤ Α.Ε. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ, Ιδρύματος Ηλεκτρονικού Χρήματος αδειοδοτημένου από την Τράπεζα της Ελλάδος:

    Σύμφωνα με το άρθρο Άρθρο 26 (Παράγραφος 1) της ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2015/849 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ προβλέπεται ότι ως «τρίτα μέρη» στα οποία μπορούν να βασίζονται τα Υπόχρεα Πρόσωπα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη νοούνται οι Υπόχρεες Οντότητες που απαριθμούνται στο άρθρο 2 της προαναφερθείσης οδηγίας. Στο εν θέματι άρθρο 2 (παράγραφος 1 / σημείο 2) της προαναφερθείσης οδηγίας, κατονομάζονται ευλόγως ως υπόχρεα πρόσωπα και οι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί. Στον ορισμό που δίδεται στο άρθρο 3 της οδηγίας για τον όρο «Χρηματοπιστωτικός Οργανισμός», περιλαμβάνονται (με παραπομπή στο παράρτημα I της οδηγίας 2013/36/ΕΕ) μεταξύ άλλων και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ως Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος.

    Παρά τα ανωτέρω, διαπιστώνουμε ότι ως έχει διατυπωθεί το Αρθρο 19 (παράγραφος 1) του υπό διαβούλευση νόμου με τον οποίο ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2015/849/ΕΕ, υπάρχει ένας σημαντικός περιορισμός των Υπόχρεων Οντοτήτων που μπορούν να αποτελέσουν επιλέξιμα «τρίτα μέρη» για την εκπλήρωση απαιτήσεων δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος.

    Δεδομένων των ανωτέρω, της δυνατότητας που ούτως ή άλλως δίδεται από την προαναφερθείσα οδηγία, καθώς και του γεγονότος ότι δεν διαφέρουν σε τίποτα οι θεσμικές/εποπτικές απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας που τίθενται προς τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος σε σχέση με τις επιχειρήσεις που ήδη κατονομάζονται στο νόμο ως επιλέξιμα «τρίτα μέρη», παρακαλούμε όπως προστεθούν σε αυτόν και την συγκεκριμένη κατηγορία (Αρθρο 19 / παράγραφος 1) και τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος.

    Παραμένουμε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πρόσθετη αναγκαία διευκρίνιση κι ευελπιστούμε ότι το αίτημά μας θα γίνει αποδεκτό.

    Με εκτίμηση,

    ΤΩΡΑ ΓΟΥΟΛΕΤ Α.Ε. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ