1.Ο διαμεσολαβητής αμείβεται με ωριαία αντιμισθία ύψους διακοσίων (200,00) Ευρώ τουλάχιστον και για 24 κατ’ ανώτατο όριο ώρες, συμπεριλαμβανομένης της προετοιμασίας του για την ενώπιόν του διαδικασία. Τα μέρη και ο διαμεσολαβητής δύνανται να συμφωνήσουν διαφορετικό τρόπο αμοιβής.
2.Το ελάχιστο ποσό της αμοιβής των πληρεξουσίων δικηγόρων των μερών καθορίζεται στο ήμισυ της ωριαίας αμοιβής του διαμεσολαβητή. Σε περίπτωση επιτυχούς διαμεσολάβησης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των μερών δικαιούνται προσθέτως και την κατά το άρθρο 124 του Κώδικα Δικηγόρων αμοιβή. Επί μη αποτιμητών σε χρήμα διαφορών ισχύει η συμφωνία των μερών. Η κατά την συμφωνία αυτή αμοιβή δεν μπορεί να είναι κατώτερη της νόμιμης αμοιβής δικηγόρου για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας. Οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόζονται για τους δικηγόρους που απασχολούνται με πάγια περιοδική αμοιβή.
3. Η αμοιβή του διαμεσολαβητή βαρύνει τα μέρη κατ’ ισομοιρία, εκτός εάν τα μέρη συμφωνήσουν διαφορετικά σύμφωνα με το πρακτικό του άρθρου 7. Κάθε μέρος βαρύνεται με την αμοιβή του πληρεξουσίου του δικηγόρου.
4.Τα ελάχιστα όρια των αμοιβών του παρόντος άρθρου αναπροσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης.
Ένας από του στόχους του θεσμού είναι και η μείωση του κόστους επίλυσης των διαφορών.Ίσως η συγκεκριμένη πρόβλεψη να είναι αποτρεπτική για την ευρεία εφαρμογή του θεσμού.
– Αμοιβή διαμεσολαβητή.
Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη αριθ. 6 του Προοιμίου της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ – προς την οποία επιχειρείται εναρμόνιση με το παρόν προσχέδιο νόμου – η διαμεσολάβηση θα πρέπει να αποτελεί συμφέρουσα εναλλακτική μορφή επίλυσης διαφορών. Για το λόγο αυτό η αμοιβή του διαμεσολαβητή θα πρέπει να καθορίζεται και με βάση την αξία του αντικειμένου της υπόθεσης.
Ειδικότερα, θα ήταν σκόπιμο η ελάχιστη αμοιβή να κλιμακώνεται ανάλογα με την καθ’ ύλην αρμοδιότητα του δικαστηρίου που θα ήταν αρμόδιο για την εκδίκαση της αντίστοιχης διαφοράς. Στο πλαίσιο αυτό, και προκειμένου να υπάρχει περιθώριο εφαρμογής της διαδικασίας διαμεσολάβησης ακόμα κι ενώπιον του Ειρηνοδικείου, θα μπορούσε η ελάχιστη αμοιβή να έχει ως τιμή βάσης τα € 100, για υποθέσεις αρμοδιότητας Ειρηνοδικείου – ώστε διαμεσολάβηση συνολικά έξι ωρών να είναι συμφέρουσα για το διαμεσολαβητή και τους μετέχοντες και να μην οδηγεί στην παράκαμψή της χάριν της ήδη βεβαρυμένης δικαστικής οδού, μιάμιση φορά το ποσό αυτό για υποθέσεις αρμοδιότητας Μονομελούς Πρωτοδικείου και το διπλάσιο της τιμής βάσης για το Πολυμελές Πρωτοδικείο, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ρυθμίσεις για εξαιρετική καθ’ ύλην αρμοδιότητα.
Περαιτέρω, η αμοιβή του διαμεσολαβητή δεν θα έπρεπε να αναπροσαρμόζεται με απόφαση Υπουργού Δικαιοσύνης, αλλά αυτόματα κάθε έτος κατά το ρυθμό μεταβολής του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ήτοι τον πληθωρισμό. Με τον τρόπο αυτό αφενός θα ήταν πάντοτε δίκαιη και νόμιμα αναπροσαρμοσμένη, αφού έχει γίνει δεκτός νομολογιακά ο τρόπος αυτός αναπροσαρμογής νόμιμων αμοιβών, αφετέρου θα αποφευγόταν η έκδοση διοικητικών πράξεων με συνέπεια μείωση διοικητικού κόστους και αμφισβητήσεων για την ορθότητά τους.
Τέλος, το πλήθος των ωρών που θα απαιτηθεί για την περάτωση της διαμεσολάβησης δεν μπορεί να περιοριστεί εκ των προτέρων και, φυσικά, ούτε και η αμοιβή του διαμεσολαβητή με βάση αυτό. Φραγμός στην αμοιβή του διαμεσολαβητή θα πρέπει και μπορεί να τεθεί, όχι όμως με βάση το πλήθος των ωρών, αλλά με βάση την αξία του αντικειμένου της διαφοράς. Στο πλαίσιο αυτό περιορισμός της σε ύψος ανάλογο της αμοιβής δικηγόρου για επίτευξη συμβιβασμού, κατ’ άρθρο 124 Κώδικος περί Δικηγόρων (Ν.Δ. 3026/1954, εφεξής ΚΔικ), θα ήταν θεμιτός και δικαιολογημένος.
– Αμοιβή παρισταμένων δικηγόρων
Στη διαιτητική διαδικασία αφενός η ελάχιστη αμοιβή των τυχόν παρισταμένων δικηγόρων δεν καλύπτει δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, αφετέρου δεν έχει ως αφετηρία την αμοιβή των διαιτητών, αλλά τις αντίστοιχες για τις δικαστηριακές διαδικασίες (άρθρο 123 § 3 ΚΔικ). Η διαμεσολάβηση αποτελεί διαδικασία σαφώς υποδεέστερη της διαιτησίας, υπό την έννοια ότι δεν ασκείται δικαιοδοτικό έργο, όπως στην τελευταία, αλλά τα μετέχοντα μέρη καθοδηγούνται από τρίτο (μεσολαβητή) στην επίτευξη συμφωνίας. Για το λόγο αυτό αμοιβή δικηγόρου στη διαμεσολάβηση μεγαλύτερη της προβλεπόμενης για τη διαιτησία θα συνιστούσε παράβαση της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της ισότητας έναντι του νόμου (άρθρο 4 § 1 Συντ.). Αρκεί, λοιπόν, για τη ρύθμιση των ελάχιστων αμοιβών των τυχόν παρισταμένων δικηγόρων στη διαμεσολάβηση η σχετική τροποποίηση του άρθρου 123 ΚΔικ, ώστε να περιλάβει και τη διαμεσολάβηση.
ΣΙΜΟΣ Ι. ΣΑΜΑΡΑΣ – Δικηγόρος
Υπ. Διδάκτορας Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών
http://www.nomologio.wordpress.com
Ανάλογη πρόβλεψη με τη ρύθμιση για τις αμοιβές των εμπλεκομένων (50%-50%) πρέπει να υπάρξει και για τα ΕΞΟΔΑ της διαδικασίας (π.χ. χρήση γραφείου, έξοδα τηλεφωνικών επικοινωνιών, μεταβάσεις, αυτοψίες, σχεδιαγράμματα κλπ)