Αρχική Διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, κυβερνοασφάλεια και προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτώνΆρθρο 12 Απαγορευμένα λογισμικά και συσκευές παρακολούθησης – Προσθήκη άρθρου 370ΣΤ ΠΚ

Άρθρο 12 Απαγορευμένα λογισμικά και συσκευές παρακολούθησης – Προσθήκη άρθρου 370ΣΤ ΠΚ

Στον Ποινικό Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95) προστίθεται νέο άρθρο 370ΣΤ ως ακολούθως:«Άρθρο 370ΣΤ1. Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους τιμωρείται όποιος παράγει, πωλεί, προμηθεύεται προς χρήση, εισάγει, κατέχει, διανέμει ή με άλλο τρόπο διακινεί λογισμικά ή συσκευές παρακολούθησης, δηλαδή με δυνατότητα υποκλοπής, καταγραφής και κάθε είδους άντλησης περιεχομένου ή και δεδομένων επικοινωνίας (κίνησης και θέσης), τα οποία καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Ε.Υ.Π., η οποία εκδίδεται εντός τριών (3) ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση του πρώτου εδαφίου επικαιροποιείται το αργότερο κάθε έξι (6) μήνες.2. Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους τιμωρείται όποιος παράγει, πωλεί, προμηθεύεται προς χρήση, εισάγει, κατέχει, διανέμει ή με άλλο τρόπο διακινεί συνθηματικά ή κωδικούς πρόσβασης ή άλλα παρεμφερή δεδομένα, με τη χρήση των οποίων είναι δυνατόν να αποκτηθεί πρόσβαση στο σύνολο ή μέρος ενός πληροφοριακού συστήματος.»

Σχόλια
  • 22 Νοεμβρίου 2022, 16:14 | Vodafone

    Θα πρέπει να εξαιρεθουν ρητώς τα συστήματα για την απαραίτητη και αδιάλλειπτη λειτουγία των τηλεπικοινωνιακών δικτύων καθώς και την εξυπηρέτηση των συνδρομητών των εν λόγω δικτύων.

  • 22 Νοεμβρίου 2022, 11:59 | Homo Digitalis

    Η Homo Digitalis συντάσσεται με τις παρατηρήσεις της ΑΔΑΕ σχετικά με το παρόν άρθρο όπως αυτές έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο της και στην παρούσα δημόσια διαβούλευση.

    Εισάγεται χωλή ποινική διάταξη, στην αντικειμενική υπόσταση της οποίας εισχωρεί η εξάρτηση της έννοιας του παράνομου λογισμικού ή συσκευής παρακολούθησης από την ένταξή της σε κατάλογο που συντάσσεται από τον διοικητή της ΕΥΠ και επικαιροποιείται τουλάχιστον κάθε 6 μήνες. Η περιγραφή των ιδιοτήτων του λογισμικού ή συσκευής αρκεί για την πληρότητα της αντικειμενικής υπόστασης, χωρίς την ανάγκη ύπαρξης καταλόγου, ο οποίος θα λειτουργεί ως μη αναγκαία πύλη εισόδου στο πεδίο της διάταξης. Με τον τρόπο αυτό θα καθίστανται ατιμώρητες οι πράξεις που αφορούν λογισμικά ή συσκευές εκτός καταλόγου. Εκ του αποτελέσματος θα υπάρχουν “νόμιμες” και παράνομες συσκευές και λογισμικά παρακολούθησης.

    Επιπλέον, η επιλογή της έκδοσης του καταλόγου από τον Διοικητή της ΕΥΠ και δη κατ’ αποκλειστική αυτού αρμοδιότητα, παρίσταται εξόχως προβληματική, δίνοντας την “νομοθετική” δυνατότητα στην ΕΥΠ να εισάγει ή να εξάγει από το αξιόποινο της διάταξης συσκευές και λογισμικά. Σε κάθε περίπτωση εάν ήθελε παραμείνει η πρόβλεψη του καταλόγου, η σχετική αρμοδιότητα έκδοσής του θα ήταν σκοπιμότερο να δοθεί στην ΑΔΑΕ, ως την κατεξοχήν και εκ του Συντάγματος ορισθείσα αρμόδια ανεξάρτητη αρχή διασφάλισης του απορρήτου των επικοινωνιών.
    Ο δε ραγδαίος ρυθμός ανάπτυξης παράνομων λογιστικών και η καταιγιστική συνεχής εμφάνιση νέων τέτοιων λογισμικών, καθιστά αναγκαία την επικαιροποίηση του καταλόγου σε μικρότερα του 3μήνου χρονικά διαστήματα

  • 22 Νοεμβρίου 2022, 11:27 | Homo Digitalis

    H Ηοmo Digitalis χαιρετίζει την υποβολή του παρόντος Σχ. Νόμου για την ρύθμιση της διαδικασίας άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ) και του ποινικού κολασμού της εμπορίας, κατοχής και χρήσης απαγορευμένων λογισμικών παρακολούθησης στα Κεφάλαια Β έως Ε του παρούντος Σχ. Νόμου.Τα ζητήματα άρσης απορρήτου των επικοινωνιών χρήζουν διευκρίνισης, ώστε να διασφαλιστεί το κύρος της διαδικασίας και να εξασφαλιστεί το Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του απορρήτου των επικοινωνιών (βλέπετε Άρθρο 19 του Συντάγματος). Παρά το γεγονός ότι το νομοσχέδιο παρουσιάζει έναν περιορισμένο αριθμό θετικών στοιχείων, βρίθει σειράς προβληματικών ρυθμίσεων, τις οποίες υπογραμμίζουμε στα σχόλια μας, ενώ η θεσμική παράλειψη της συμπερίληψης της ΑΔΑΕ στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις. Η Homo Digitalis καλεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης να λάβει σοβαρά υπόψη τις σχετικές παρατηρήσεις της ΑΔΑΕ επί των διατάξεων του παρόντος Σχ. Νόμου, όπως αυτές έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο της και στην παρούσα δημόσια διαβούλευση. Η Homo Digitalis συντάσσεται τις παρατηρήσεις αυτές στο σύνολό τους.

    Επίσης, η Homo Digitalis χαιρετίζει την τροποποίηση των εθνικών ρυθμίσεων ενσωμάτωσης στην εθνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2016/680 στον ν.4624/2019 στο Κεφάλαιο ΣΤ του παρόντος Σχ.Νόμου, η οποία αποτελεί απόρροια της υποβολή σχετικής καταγγελίας ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τη Homo Digitalis τον Οκτώβριο του 2019, και των σχετικών διαβουλεύσεων που εκκινήθηκαν από την Επιτροπή με το Ελληνικό Κράτος. Η εν λόγω αναθεώρηση καίτοι μετά την πάροδο της ταχθείσας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ημερομηνία συμμόρφωσης του Ελληνικού Κράτους (Ιούνιος 2022), διασφαλίζει τη συμμόρφωση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και εξασφαλίζει το Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων (βλέπετε Άρθρο 9Α του Συντάγματος).

  • 21 Νοεμβρίου 2022, 14:48 | Ιωάννης Παπαδόπουλος

    Θα πρέπει το άρθρο αυτό να έχει πιο συγκεκριμένη περιγραφή.
    Τα κριτήρια θα τα ορίζει κάποιος τρίτος.
    Επίσης, τι θα συμβεί εάν κάποιος ενεργεί κατ’ εντολή άλλου?
    Με βάση τα ανωτέρω, καθίσταται εγκληματίας σε κάθε περίπτωση που εμπίπτει στα κριτήρια του τρίτου.
    Τέλος, τι είναι τα παρεμφερή δεδομένα…? Γιατί δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο αναφορικά με το «σκοπό»?
    Ευχαριστώ,

  • 21 Νοεμβρίου 2022, 11:46 | Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ)

    Mε το άρθρο αυτό προστέθηκε νέο άρθρο (με αριθμό 370ΣΤ) στον Ποινικό Κώδικα έχον ως εξής: «Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους τιμωρείται όποιος παράγει, πωλεί, προμηθεύεται προς χρήση, εισάγει, κατέχει, διανέμει ή με άλλο τρόπο διακινεί λογισμικά ή συσκευές παρακολούθησης, δηλαδή με δυνατότητα υποκλοπής, καταγραφής και κάθε είδους άντλησης περιεχομένου ή και δεδομένων επικοινωνίας (κίνησης και θέσης), τα οποία καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Ε.Υ.Π., η οποία εκδίδεται εντός τριών (3) ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση του πρώτου εδαφίου επικαιροποιείται το αργότερο κάθε έξι (6) μήνες».
    Με την διάταξη αυτή καθιερώνεται ένα ποινικό αδίκημα η αντικειμενική υπόσταση του οποίου δεν είναι σταθερά και σαφώς διατυπωμένη και γνωστή εκ των προτέρων, αλλά θα ποικίλλει εφόσον θα καθορίζεται εκάστοτε δια παραπομπής σε απόφαση διοικητικού οργάνου· θα εξαρτάται δηλαδή από το τι θα αποφασίζει κάθε εξάμηνο, ενδεχομένως δε και νωρίτερα, ο εκάστοτε Διοικητής της ΕΥΠ. Ουσιαστικά ο Διοικητής της ΕΥΠ θα αποφασίζει ποιος θα διώκεται ποινικά και ποιος όχι, με βάση το επίμαχο άρθρο. Kαι θα το πράττει με άδηλα και αδιαφανή κριτήρια. Με τον τρόπο, όμως, αυτό η επίμαχη διάταξη στερείται της απαραίτητης για κάθε νόμο (πόσο μάλλον για κάθε ποινικό νόμο) σαφήνειας και προβλεψιμότητας. Δημιουργείται, επομένως, έντονο έλλειμμα ασφάλειας δικαίου και ενδεχομένως αντίθεσης στην αρχή nullum crimen nulla poena sine lege και στο άρθρο 7 του Συντάγματος.

  • 20 Νοεμβρίου 2022, 23:58 | Επαμεινώνδας Στυλόπουλος

    Αναφορικά με τις διατάξεις σχετικά με τα λογισμικά παρακολούθησης, όπως αναπτύσσονται στα άρθρα 10 κι 11, ο νομοθέτης – αντιγράφοντας μάλλον γραμματικά τις προηγούμενες διατάξεις των άρθρων 370ΠΚ επ. – χρησιμοποιεί κατά κόρον το κριτήριο του «αθέμιτου», ενώ δεν γίνεται καμία τέτοια αναφορά στο εν λόγω κριτήριο στο άρθρο 12, σε αμφότερες τις παραγράφους του.

    Το εν λόγω άρθρο 12 δεν θέτει κανένα κριτήριο ως προς το «αθέμιτο» ή έστω εξουσιοδοτηθέν των ανωτέρω ενεργειών – ώστε με ασφάλεια να περιγράφεται η υπόσταση του νέου εγκλήματος, ενώ υπάρχει και ασάφεια ως προς τα «άλλα παρεμφερή δεδομένα» (μάλλον εννοούνται στοιχεία ταυτοποίησης).

  • 16 Νοεμβρίου 2022, 16:04 | Κων/νος Αγγελόπουλος

    Καλησπέρα!

    Ορισμένες μου παρατηρήσεις στο σχέδιο νόμου:

    Κεφ. Β, άρθρο 4: Επί αρνητικής έκβασης, να καταβάλλεται στον παρακολουθηθέντα συμβολική χρηματική αμοιβή, όπως γίνεται σε άλλες χώρες, π.χ. Γαλλία.

    Kεφ. Β, άρθρο 4, παρ. 7: Ο χρόνος των 3 ετών είναι πολύ μεγάλος και θα έπρεπε να περιορισθεί στο ήμισυ.

    Κεφ. Γ, άρθρο 12: Ο καθορισμός να γίνεται μετά από συνεργασία της ΕΥΠ με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (όχι μόνον από την ΕΥΠ).

    Κεφ. Ζ, μεταβατικές διατάξεις: Τί γίνεται με κυκλοφορούντα και χρησιμοποιημένα λογισμικά (π.χ. Predator, Pegasus);

    Ευχαριστώ.

Σχόλια