1. Η περ. δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 11 του νόμου 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
«δ. Δύο καθηγητές Νομικού Τμήματος που διδάσκουν συνταγματικό, διοικητικό ή δημοσιονομικό δίκαιο».
2. Η περ. δ΄ της παρ. 3 του άρθρου 11 του νόμου 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
«δ. Δύο καθηγητές Νομικού Τμήματος, εκ των οποίων ο ένας του αστικού και ο άλλος του ποινικού δικαίου».
3. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 11 του νόμου 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
«Τα μέλη με στοιχείο δ’ ορίζονται, με τους αναπληρωτές τους, ύστερα από κλήρωση που διενεργείται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με την παρουσία του Γενικού Διευθυντή της Σχολής, μεταξύ όλων των καθηγητών των τριών Τμημάτων Νομικής της χώρας που διδάσκουν τα απαιτούμενα μαθήματα. Το μέλος των ως άνω επιτροπών με στοιχείο ε΄ ορίζεται μαζί με τον αναπληρωτή του από τον Πρόεδρο της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας».
4. Η παρ. 5 του άρθρου 11 του νόμου 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
«Εκτός των μελών της Επιτροπής, διορίζονται επίσης από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οκτώ εξεταστές ξένων γλωσσών, μαζί με τους αναπληρωτές τους, για την εξέταση των τεσσάρων ξένων γλωσσών που προβλέπονται στο άρθρο 12 παρ. 2 του παρόντος. Ως εξεταστές διορίζονται μέλη ΔΕΠ των τριών Τμημάτων Νομικής από τη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή και άνω ή διδάσκαλοι ξένων γλωσσών των ιδίων Τμημάτων, μετά από κλήρωση, από κατάλογο τον οποίο αποστέλλουν τα τρία Νομικά Τμήματα και ισχύει για τρία έτη, εφόσον δεν τροποποιηθεί με νεότερη απόφαση των Τμημάτων. Ο διορισμός γίνεται για την εξέταση κάθε ξένης γλώσσας ξεχωριστά».
5. Προστίθεται παρ. 6 στο άρθρο 11 του νόμου 3689/2008, που έχει ως εξής:
«6. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ο γραμματέας κάθε επιτροπής και ο αναπληρωτής του. Καθήκοντα γραμματέα ανατίθενται σε υπάλληλο της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών».
Σχετικά με τους εξεταστές ξένων γλωσσών (§ 4)
Κατά το μέχρι σήμερα ισχύον νομοθετικό καθεστώς (άρθ. 12 § 2 περ. δ΄ εδ. β΄ Ν. 3689/2008), ως εξεταστές των ξένων γλωσσών ορίζονταν, για καθεμία από αυτές δύο μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού ή τρίτοι, κατά προτίμηση δικαστικού λειτουργοί ή μέλη Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι.
Τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού ορίζονται κατά το άρθ. 11 § 4 Ν. 3689/2008:
οι μεν δικαστικοί κατά το άρθρο 41 § 2 – όχι 3, όπως εσφαλμένως αναφέρεται στο νόμο, που έχει υπόψη την προγενέστερη ρύθμιση – του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, δηλ. «από το δικαστή ή τον εισαγγελέα ή το τριμελές συμβούλιο που διευθύνει το πολιτικό ή το διοικητικό δικαστήριο ή την εισαγγελία, ύστερα από ερώτημα του Υπουργού Δικαιοσύνης»·
τα μέλη Δ.Ε.Π. ύστερα από πρόταση του Προέδρου του Τμήματος στο οποίο ανήκουν και με το άρθ. 9 § 3 του παρόντος προσχεδίου νόμου (εφεξής ΠρσχΝ) με κλήρωση στο Υπουργείο Δικαιοσύνης μεταξύ των εχόντων τα προσόντα·
ο μετέχων δικηγόρος, με την ισχύουσα ρύθμιση αλλά και την ανωτέρω προτεινόμενη με το ΠρσχΝ, από τον Πρόεδρο της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων.
Με την επιχειρούμενη τροποποίηση η εξέταση των ξένων γλωσσών, όχι μόνο μεταφέρεται σε άλλο άρθρο, αλλά αφαιρείται και από την επιτροπή διαγωνισμού και μετατίθεται σε μέλη Δ.Ε.Π. Τμημάτων Νομικής ή δασκάλους των ξένων γλωσσών σ’ αυτά. Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα, αφού με την ισχύουσα ρύθμιση, αλλά και την προτεινόμενη, μπορούσαν να επιλεγούν μέλη Δ.Ε.Π. Τμ. Νομικής ως εξεταστές ξένων γλωσσών, γιατί αξιολογούνται από το νομοθέτη ως γνώστες ορολογίας ξένης γλώσσας, όχι αναγκαία λόγω της κατοχής ιδιαίτερου τίτλου εκπαίδευσης – γιατί τότε θα έπρεπε να διορίζονται μόνο οι δάσκαλοι ξένης νομικής ορολογίας στα τμ. Νομικής –, αλλά εξαιτίας της γνώσης που αποκτούν με την τριβή με την ξενόγλωσση βιβλιογραφία, και αφού το ίδιο ουσιαστικό προσόν μπορεί να υπάρχει και στα λοιπά μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού, γιατί αυτά θα πρέπει να αποκλειστούν από τη διενέργεια των εξετάσεων ορολογίας. Το ενδεχόμενο ανεπάρκειάς τους ως προς ορισμένες ξένες γλώσσες καλυπτόταν ήδη με τη δυνατότητα διορισμού ως εξεταστών τρίτων γνωστών, και μάλιστα με την προτεραιότητα σε δικαστικούς λειτουργούς, που αποτελούν δικαιολογημένα και την πλειονότητα των μελών της Επιτροπής Διαγωνισμού.
Από τη στιγμή, λοιπόν, που η διενέργεια των εξετάσεων ξένων γλωσσών θα μπορούσε να διενεργηθεί από τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο βαθμό που διαθέτουν το ίδιο ουσιαστικό προσόν με τα πρόσωπα της προτεινόμενης ρύθμισης, και κατ’ ανάγκη από τρίτους, δεν υπάρχει λόγος δημιουργίας δεύτερης επιτροπής εξετάσεων, και μάλιστα με αποκλεισμό των δικαστικών λειτουργών, που μπορεί να διαθέτουν τα ίδια ουσιαστικά προσόντα με τα προτεινόμενα μέλη της-μέλη Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. τμ. Νομικής.
<!– @page { size: 21cm 29.7cm; margin: 2cm } P { margin-bottom: 0.21cm } –>
ΣΙΜΟΣ Ι. ΣΑΜΑΡΑΣ – Δικηγόρος
Υπ. Διδάκτορας Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών
http://www.nomologio.wordpress.com
Θεωρώ ότι πρέπει να διατηρηθεί η πλειοψηφία των δικαστών στη σύνθεση της επιτροπής, όπως αντίστοιχα συμβαίνει στις εξετάσεις για την απόκτηση της άδειας δικηγόρου, όπου στην επιτροπή πλειοψηφούν οι δικηγόροι. Με την προσθήκη ενός ακόμα καθηγητή αυξάνονται οι πιθανότητες κάποιος από τους 2 καθηγητές να ήταν επιβλέπων καθηγητής κάποιου υποψηφίου στο μεταπτυχιακό ή διδακτορικό του και τίθεται υπό αμφισβήτηση η αμεροληψία του.
Τέλος, η προσαύξηση μεταπτυχιακού και διδακτορικού, και μάλιστα με τέτοια ποσοστά, μπορεί να ανατρέψει ριζικά την κατάταξη των υποψηφίων βάσει της επίδοσης τους στη γραπτή και προφορική εξέταση.
Προς Ι.Ρ:
Προς διευκρίνιση του μηνύματός μου, δεν μιλώ για εξετάσεις στις οποίες γίνονται διακρίσεις υπέρ κάποιων, θεωρώ άλλωστε ότι οι εξετάσεις αυτές, διαχρονικά και χωρίς εξαίρεση, είναι δίκαιες. Μιλώ, όμως, για την αποφυγή οποιωνδήποτε υπονοιών, έστω και αβάσιμων, ότι μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο και για αυτό έκανα την πρόταση.
Προς ΚΕΣΜ:Είναι η εύκολη λύση να αφήνει κανείς ατάκτως ερριμένα σχόλια για υπόνοιες αναξιοπιστίας του διαγωνισμού.Πάντως αν παρακολουθήσετε τους συμμετέχοντες και τους επιτυχόντες των διαγωνισμών κάθε χρόνο θα διαπιστώσετε ότι πολλά παιδιά δικαστών δεν τα καταφέρνουν. όποιος έχει μετάσχει στις εξετάσεις αυτές ξέρει ότι είναι αξιόπιστες.Ας μην διαβρώνουμε χωρίς αποδείξεις το κύρος των αξιοκρατικών θεσμών.
1. ΘΕΩΡΩ ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΗ ΤΗΝ ΠΡΙΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΚΑΘΩΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ ΠΡΟΒΑΣΙΣΜΑ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΚΟΠΙΑΣΕΙ ΚΑΙ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΙ Ν ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΦΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΤΟΥΣ.
2. ΝΟΜΙΖΩ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ Η ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΑΛΛΑ Κ Η ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΑΘΩΣ ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΔΙΚΑΣΤΕΣ Κ ΟΧΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΕΣ (ΕΞΑΛΛΟΥ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ ΚΙ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ) ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΑΛΕΙΦΘΕΙ ΚΑΘΕ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ. ΕΞΑΛΛΟΥ Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΑΠΟ ΜΕΡΟΥΣ ΜΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΝΕΙ Κ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. ΣΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΥΠΗΡΞΑΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΠΟΥ ΑΡΙΣΤΕΥΣΑΝ ΣΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Κ ΕΜΕΙΝΑΝ ΕΚΤΟΣ ΛΟΓΩ ΕΚΘΕΣΗΣ! ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ!
3. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΕΤΕ Κ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΩΣ ΑΝΩ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ (Ξ. ΓΛΩΣΣΑΣ Κ ΕΚΘΕΣΗΣ) ΑΝ ΤΕΛΙΚΩΣ ΕΠΙΛΕΞΕΤΕ ΝΑ ΤΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΕΤΕ ΣΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ, ΑΛΛΑ Κ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ. ΠΑΛΙ Μ ΑΦΟΡΜΗ ΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ Ν ΑΝΤΙΛΗΦΘΕΙΤΕ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΔΙΚΟ ΝΑ ΜΕΝΟΥΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΚΤΟΣ ΑΝ Κ ΕΙΧΑΝ ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟ Μ. ΟΡΟ ΑΛΛΑ ΚΟΠΗΚΑΝ ΣΕ 1 ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΕΞΑΙΤΙΑΣ Ξ. ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΝΩ ΣΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΟΤΙ ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΔΙΚΑΣΤΕΣ!) ΔΕΝ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΟΥΝ ΟΥΤΕ ΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ 8 ΑΛΛΑ ΠΕΡΑΣΑΝ ΜΕ 6 ΣΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΡΗ ΣΤΟ Μ. ΟΡΟ ΤΟΥ 8, ΠΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΑΝ ΑΠΟ Ο Λ Α ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ!!!
4. ΤΕΛΟΣ, ΘΕΩΡΩ ΟΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΕΞΕΤΑΣΕΤΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΚΑΘΩΣ ΓΙΑ ΕΜΑΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΩΣ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ Η ΔΙΑΜΟΝΗ ΤΟΣΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΙΑΣ ΜΑΣ, ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΝΑΓΚΑΖΟΜΑΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΕΡΓΑΣΤΟΥΜΕ Κ ΜΑΣ ΣΥΝΤΗΡΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΜΑΣ Κ ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΤΟ 50% Κ ΠΛΕΟΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Κ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΤΗ Ν. ΕΛΛΑΔΑ. ΔΕ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ Κ ΣΕ ΑΘΗΝΑ (ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΑΠΟ Ν. ΕΛΛΑΔΑ) Κ ΣΤΗ ΘΕΣ/ΚΗ (ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚ Β. ΕΛΛΑΔΟΣ);
ΤΕΛΟΣ, ΕΥΧΟΜΑΙ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΩΣ ΤΗΝ ΑΓΩΝΙΑ ΜΑΣ ΝΑ ΤΑ ΛΑΜΒΑΝΕΤΕ, ΟΝΤΩΣ, ΥΠ΄ ΟΨΙΝ, ΩΣΤΕ ΟΙ ΝΟΜΟΙ, ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΩΣ Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΨΗΦΙΖΕΙ ΝΑ ΤΥΓΧΑΝΟΥΝ ΕΥΡΕΙΑΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ! ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!
Διερωτώμαι εάν θα μπορούσε να προβλεφθεί νομοθετικά ότι οι δικαστικοί, που συμμετέχουν στην Επιτροπή εξετάσεων, δεν πρέπει να είναι ταυτόχρονα μέλη των Δ.Σ. των Δικαστικών Ενώσεων, για τους εξής λόγους: Ως γνωστόν, το μέλος της Επιτροπής, που είναι και δικαστικός, θα κληθεί να κρίνει και υποψηφίους – τέκνα δικαστών, ήτοι θα κρίνει το επαγγελματικό μέλλον υποψηφίων, οι οποίοι είναι: σίγουρα τέκνα συναδέλφων του, πιθανότατα τέκνα γνωστών του και ενδεχομένως τέκνα φίλων του. Το γεγονός αυτό από μόνο του γεννά δυσκολίες για τον ίδιο τον εξεταστή, αλλά γεννά και υποψίες ευνοιοκρατίας υπέρ των τέκνων δικαστών (βάσιμα ή μη, δεν έχει μεγάλη σημασία) στους λοιπούς συνυποψηφίους που δεν είναι τέκνα δικαστών. Εάν, όμως, ο δικαστικός – μέλος της Επιτροπής – είναι παράλληλα και μέλος του ΔΣ Δικαστικής Ένωσης, τότε το ανωτέρω πρόβλημα εντείνεται, καθώς αυτός επιφορτίζεται με την κρίση για το επαγγελματικό μέλλον του τέκνου ενός δυνητικού ή βεβαίου ψηφοφόρου του και όχι απλώς συναδέλφου κλπ. Έως τώρα, η πολιτική ηγεσία δεν δίστασε να ορίσει μέλη των ΔΣ Δικαστικών Ενώσεων, ως εξεταστές στην Επιτροπή, ενώ και τα τελευταία δεν αρνήθηκαν το διορισμό τους, παρά το γεγονός ότι, με τον τρόπο αυτό, εντείνονται (βάσιμα ή μη, δεν έχει σημασία) οι αμφιβολίες για μία απόλυτα αξιοκρατική επιλογή. Για αυτόν το λόγο διερωτώμαι εάν θα μπορούσε να λυθεί το θέμα νομοθετικά.
Δεν υπάρχει καθηγητής τουλάχιστον στη Νομική Σχολή Αθηνών που τελείωσα εγώ ο/η οποίος/α να διδάσκει αμιγώς δημοσιονομικό δίκαιο καθώς το μάθημα αυτό δεν υφίσταται από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω στο πρόγραμμα σπουδών της Σχολής. Ακόμη και στο μεταπτυχιακό Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Αθηνών το δημοσιονομικό δίκαιο διδάσκονταν μέχρι πρότινος από δικαστικό λειτουργό του ΕλΣ. Σε άλλη Σχολή το δημοσιονομικό δίκαιο είναι ενταγμένο στην ύλη του φορολογικού δικαίου (με το οποίο βέβαια καμία σχέση δεν έχει στην πράξη). Όλα αυτά τα αναφέρω προς επίρρωση του επιχειρήματός μου ότι η παρουσία και δεύτερου Καθηγητή στην Εξεταστική Επιτροπή δεν κρίνεται σκόπιμη πολλώ δε μάλλον αναγκαία. Επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί οι εξεταστές της ξένης γλώσσας πρέπει οπωσδήποτε να είναι Καθηγητές των τριών Νομικών Σχολών της χώρας κι όχι δικαστικοί λειτουργοί (υπάρχουν ανώτεροι και ανώτατοι δικαστές με άρτια γλωσσική κατάρτιση λόγω της καθημερινής τριβής τους με την ξενόγλωσση βιβλιογραφία και νομολογία, πολλοί εκ των οποίων είναι και μέλη του Πρωτοδικείου Ευρωπαικών Κοινοτήτων κ.α. Παράδειγμα αποτελεί και ο σημερινός Έλληνας Πρόεδρος Του Δικαστηρίου Ευρωπαικών Κοινοτήτων κος Σκουρής).
θεωρώ περιττή την ύπαρξη Καθηγητών στην εξεταστική επιτροπή.
Και αυτό γιατί οι ακαδημαικοί τις περισσότερες φορές αναλίσκονται σε θεωρητικές κατασκευές χωρίς πρακτική χρησιμότητα
Τουλάχιστον θα πρέπει να επιλέγονται καθηγητές με πιστοποιημένη άσκηση πραγματικής μάχιμης Δικηγορίας.
Δεδομένου ότι ο γραπτός διαγωνισμός θα διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη το πρώτο 10ήμερο του Μαϊου και η πλειοψηφία των υποψηφίων πρέπει να ταξιδέψει, θεωρώ ότι είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ότι η ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού ανακοινώνεται τουλάχιστον έναν μήνα πριν την εξέταση, ώστε να μπορεί ο καθένας να ρυθμίσει τις υποχρεώσεις του και να προβεί εγκαίρως σε κράτηση εισιτηρίων/δωματίου με συμφέρουσες τιμές.
Το ίδιο πρέπει να προβλεφθεί και για το στάδιο των προφορικών.
Τέλος, η προκήρυξη θα πρέπει να εκδίδεται όντως τον Ιανουάριο, ώστε να μεσολαβεί διάστημα τουλάχιστον 2 μηνών για τη συγκέντρωση των ιατρικών πιστοποιητικών, αφού τα νοσοκομεία διαθέτουν περιορισμένο αριθμό ραντεβού.
Υπό συζήτηση είναι βέβαια, για ποιον λόγο θα πρέπει να επιβαρύνονται τα νοσοκομεία και οι Νομαρχίες με την έκδοση όλων αυτών των πιστοποιητικών για 600 και πλέον υποψηφίους, όταν στη Σχολή εισάγονται φέτος για παράδειγμα 70!
Εφόσον κρίνεται σκόπιμη, ίσως για διαδικαστικους λόγους, η πρόσθεση και άλλου μέλους στην, ήδη, πενταμελή επιτροπή εξετάσεων, δεν καθίσταται αντιληπτό γιατι αυτο το μέλος πρεπει να είναι λειτουργός της νομικής επιστήμης (καθηγητής) και όχι λειτουργός απονομής δικαιοσύνης και μάλιστα ο καταλληλότερος να κρινει την επάρκεια των υποψηφίων δικαστικών λειτουργών, δηλαδή ένας ανώτατος ή ανώτερος δικαστικός λειτουργός, δεδομένης και της πρόδηλης συνάφειας της ιδότητας του εξεταστή-δικαστικού λειτουργού με τη διενέργεια και τον σκοπό των εν λόγω εξετάσεων των υποψηφίων για την εισαγωγή στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και μετέπειτα δικαστικών λειτουργών.Η εκπροσώπηση και των άλλων κλάδων,αν θεωρήσουμε ότι είναι χρήσιμη, παρίσταται επαρκής με τη συμμετοχή ενός καθηγητή και ενός δικηγόρου.
Σε αντίθεση με την άποψη άλλου σχολιαστή, θεωρώ ότι η άσκηση δικηγορίας (μάλιστα θα ήταν ευχής έργον αν επρόκειτο για πραγματική άσκηση δικηγορίας και όχι απλή εγγραφή σε ένα δικηγορικό σύλλογο) είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος δικαστής. Και τούτο για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν μπορούν να απονέμουν δικαιοσύνη άτομα που ενδεχομένως δεν έχουν δει ούτε μια δίκη στη ζωή τους. Καταλαβαίνω πως ο συνήθης αντίλογος σε αυτό είναι ότι η Σχολή θα δώσει τις απαιτούμενες γνώσεις- όμως η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος φοίτησης στη Σχολή δεν μπορεί να αντικαταστήσει την εμπειρία της πραγματικής ζωής στα δικαστήρια καθώς και μια από πρώτο χέρι γνώση των ανθρώπων που προσφεύγουν σε αυτά, προσόντα αναμφισβήτητα απαραίτητα, ιδίως π.χ. για έναν Εισαγγελέα, που έχει λίγα λεπτά ενίοτεστη διάθεσή του για να αξιολογήσει τον απέναντί του. Εξάλλου, στόχος της σχολής Δικαστών είναι να προετοιμάζει άξιους δικαστές, και όχι απλώς να αποτελεί μια ακόμη επαγγελματική επιλογή για διάφορες κατηγορίες του πληθυσμού.
Ορθότερο θα ήταν να καταργηθεί η εισαχθείσα με τον ν. 3689/2008 προϋπόθεση 2ετούς ασκήσεως δικηγορίας (στην τυπική περίπτωση) για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, καθότι:
1.5 χρόνος άσκηση + εξετάσεις ΔΣ + εγγραφή στο ΔΣ + 2 χρόνια δικηγορία = περί τα 4 χρόνια
Στη Γαλλική Ecole Nationale de la Magistrature που αποτέλεσε το πρότυπο για την παρ’ ημίν Εθνική Σχολή Δικαστών δεν απαιτείται δικηγορική εμπειρία για συμμετοχή στoυς concours εισαγωγής. Στο δε Γερμανικό νομικό σύστημα (που ιδίως για την πολιτική και ποινική δικαιοσύνη από καταβολής Νεοελληνικού κράτους αποτελεί σημείο αναφοράς) δεν υπάρχει καν σχολή δικαστών – σε κάθε περίπτωση όμως πουθενά δεν απαιτείται και Σχολή και πρότερη εξάσκηση δικηγορίας. Στο Γαλλικό δε πρότυπο υπάρχουν 3 παράλληλοι διαγωνισμοί, ένας για νέους πτυχιούχους (μέχρι 31 ετών + προσαυξήσεις), ένας για δημοσίους υπαλλήλους (μέχρι 46 ετών + προσαυξήσεις) και ένας για άτομα με 8ετή εργασιακή εμπερία στον ιδιωτικό τομέα (μέχρι 40 ετών + προσαυξήσεις) http://www.enm.justice.fr//devenir-magistrat/recrutement-concours.php
Η λογική της ύπαρξης μιας Εθνικών Σχολής Δικαστών (αυτή τουλάχιστον που ακολουθείται στη αμιγή Γαλλική εκδοχή της, την οποία εμείς χρησιμοποιήσαμε σαν πρότυπο είναι «αφού θα πας στη Σχολή και θα σου μάθουν ότι είναι να μάθεις, γιατί και δικηγορία;»
Εξ όσων γνωρίζω, είμαστε η μοναδική χώρα που, μετά τον 3689/2008 (και για πρώτη φορά), εφαρμόζει αυτό το υβριδικό σύστημα, δηλ. και 4 χρόνια ασκούμενος/δικηγόρος και 2 χρόνια σχολή.
– Η Γαλλία, που έχει σχολή δικαστών, την οποία μάλιστα χρησιμοποιήσαμε ως πρότυπο, δεν απαιτεί άσκηση, έχει δε πολύ χαμηλά ανώτατα όρια ηλικίας για τη βασική κατηγορία υποψηφίων (31 + προσαυξήσεις), αν και παίρνει και άτομα με εμπειρία – όχι δικηγορική! – ως και τα 40 + προσαυξήσεις σε ειδική κατηγορία.
– Η Γερμανία έχει την έννοια του Volljurist, δηλ. όποιος κάνει άσκηση και περάσει το 2ο Staatsexamen, πληροί τις προϋποθέσεις τόσο για δικαστής όσο και δικηγόρος. Μάλιστα, ο νόμος τους το ορίζει αντίστροφα: δικηγόρος μπορεί να γίνει όποιος πληροί τα προσόντα για δικαστής! Και φυσικά δεν έχουν όρια ηλικίας.
– Οι δικαιοδοσίες του Αγγλοσαξωνικού νομικού συστήματος (Άγγλοι, Αμερικανοί, Καναδοί, Κύπριοι, κ.λπ.) αλλά και οι πιο πολλές χώρες του «δικού μας» ηπειρωτικού συστήματος (ενδεικτικά αναφέρω τους Αυστριακούς και τους Βέλγους), δεν έχουν σχολή και απαιτούν κάποια περίοδο άσκησης ή και δικηγορίας (π.χ. 10 χρόνια στον Καναδά) για να γίνει δικαστής – χωρίς όρια ηλικίας φυσικά.
Με βάση τα παραπάνω, και για να ξανα-ανοίξει η Εθνική Σχολή Δικαστών στην κοινωνία (δυνατότητα σε υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, επιχειρηματίες, στελέχη του ιδιωτικού τομέα, καθώς και αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης να συμμετάσχουν, χωρίς να τους ζητείται το άτοπο, δηλ. να εγκατελείψουν τις επαγγελματικές τους θέσεις και να κάνουν 4 χρόνια τον ασκούμενο/δικηγόρο, καθώς και διατήρηση των παλαιών – αν όχι και αύξηση των άνω ορίων ηλικίας), προτείνω:
A. Να καταργηθεί η περ. αα’ τη παρ. 1 του άρθρ. 10, του ν. 3689/2008 σύμφωνα με την οποία:
«»1. α. Στο διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι: αα. Έχουν την ιδιότητα του Ειρηνοδίκη ή έχουν ή είχαν διετή άσκηση δικηγορίας ή είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος Νομικού Τμήματος, με μονοετή άσκηση δικηγορίας».
Αντιθέτως, η προϊσχύσασα διατάξη προέβλέπε απλώς ότι: «α. Στο διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι: αα) έχουν πτυχίο νομικού τμήματος ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος» (Άρθρο 2, παρ. 2, ν. 2236/1994, όπως είχε αντικατασταθεί και ίσχυε μέχρι τον 3689/2008)
Β. Να επανέλθουν οι προσαυξήσεις του ορίου ηλικίας για μεταπτυχιακό (1 έτος) και διδακτορικό (3 έτη).
Οι προσαυξήσεις αυτές στο άνω όριο ηλικίας, είχαν θεσπιστεί ήδη με το ν. 2236/1994 περί Εθνικής Σχολής Δικαστών και καταργήθηκαν με τον 3689, είχαν δε ως εξής:
«Το παραπάνω ανώτατο όριο ηλικίας παρατείνεται:
αα) για όσο διάστημα έχει διαρκέσει η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία του υποψηφίου και
ββ) για τρία (3) ακόμη έτη, αν ο υποψήφιος είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος, ή για ένα (1) έτος, αν είναι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών.»
Δεν κρίνω σκόπιμο να προστεθεί ακόμη ένας Καθηγητής στην Εξεταστική Επιτροπή αλλά ένας δικαστής είτε ανώτερος (πχ Πρόεδρος Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων) είτε ανώτατος που σίγουρα θα έχει μεγαλύτερη εμπειρία στο να μπορεί να κρίνει την ικανότητα των υποψηφίων να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του δικαστικού λειτουργήματος. Πιστεύω πως η Επιτροπή Εξετάσεων σε αντιστοιχία με την Επιτροπή για τη διαπίστωση του ήθους και του χαρακτήρα του υποψηφίου για τη συμμετοχή στις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστών θα έπρεπε να απαρτίζεται αποκλειστικά από δικαστές (ίσως θα έπρεπε να εξεταστεί και το ζήτημα στις εξετάσεις των υποψηφίων δικηγόρων την εξεταστική επιτροπή να απαρτίζουν μόνο δικηγόροι) Εξάλλου η αύξηση της ήδη 5μελούς εξεταστικής Επιτροπής θα δημιουργήσει πρακτικές δυσχέρειες στην ευχέρεια της διάγνωσης από τον εξεταστή του βάθους των γνώσεων που διαθέτει κάθε υποψήφιος σε ένα συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο, όσον αφορά το προφορικό στάδιο, αφού ο χρόνος που θα έχει στη διάθεσή του κάθε εξεταστής για την υποβολή ερωτήσεων θα μειωθεί δραματικά καθώς θα πρέπει αναγκαστικά να μειωθεί ο αριθμός των υποβαλλομένων ερωτήσεων προκειμένου να εξεταστούν όλοι οι υποψήφιοι από όλους τους εξεταστές μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Η περαιτέρω αύξηση της Επιτροπής κατά ένα μέλος πιστεύω πως θα οδηγούσε σε άσκοπη επιμήκυνση της όλης διαδικασίας χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα.