Άρθρο 8 – Αφαίρεση οργάνων από ζώντα δότη

1. Η αφαίρεση οργάνων από ζώντα δότη επιτρέπεται μόνον όταν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση α) στο σύζυγό του, β) σε ασθενή με τον οποίο ο δότης συνδέεται με το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, γ) σε συγγενή μέχρι και τον τέταρτο βαθμό εξ αίματος, σε ευθεία ή πλάγια γραμμή, δ) σε συγγενή μέχρι το δεύτερο βαθμό εξ αγχιστείας, ε) σε πρόσωπο με το οποίο έχει προσωπική σχέση και συνδέεται συναισθηματικά. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται άδεια με δικαστική απόφαση, που εκδίδεται κατόπιν ελέγχου όλων των προϋποθέσεων αφαίρεσης οργάνου από ζώντα πρόσωπο και επιπλέον της ψυχικής υγείας του δυνητικού δότη, της προσωπικής σχέσης και του συναισθηματικού δεσμού του με τον υποψήφιο λήπτη, όπως και την ανιδιοτέλεια της προσφοράς. Ειδικά στην περίπτωση που σύζυγος ή συγγενής με βαθμό συγγένειας ως άνω, ασθενούς, που χρήζει μεταμόσχευσης, επιθυμούν να κάνουν δωρεά του αναγκαίου οργάνου, αλλά δεν υπάρχει ιστοσυμβατότητα, πραγματοποιείται η αφαίρεση του οργάνου και ταυτόχρονα ο ασθενής προτάσσεται στην κατάταξη στο Εθνικό Μητρώο.
2. Η αφαίρεση γίνεται μόνο από ενήλικο πρόσωπο.
3. Η αφαίρεση οργάνων από ζώντα δότη με σκοπό τη μεταμόσχευση είναι δυνατή μόνον εφόσον δεν τελεί υπό δικαστική συμπαράσταση και έχει δικαιοπρακτική ικανότητα, κατόπιν ενημέρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 7.
4. Η συναίνεση παρέχεται α) με συμβολαιογραφικό έγγραφο, β) με έγγραφο στο οποίο βεβαιώνεται η γνησιότητα της υπογραφής του δότη, γ) με προφορική δήλωση, που καταχωρίζεται σε ειδικό βιβλίο, το οποίο τηρείται στον οργανισμό αφαίρεσης ή στη Μονάδα Μεταμόσχευσης, παρουσία δύο μαρτύρων, οι οποίοι συνυπογράφουν στο ειδικό βιβλίο. Η συναίνεση πρέπει να είναι ρητή και ειδική. Τα έγγραφα υπό α) και β) φυλάσσονται στον ιατρικό φάκελο του δότη.
5. Η συναίνεση του δότη είναι ελευθέρως ανακλητή, έως τη στιγμή κατά την οποία αρχίζει η διαδικασία της αφαίρεσης. Η ανάκληση γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο.

  • ΟΧΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ

    Σχόλιο στην τελευταία πρόταση της παραγράφου 1:

    Η δωρεά οργάνου από συγγενή ασθενούς που δεν θα χρησιμοποιηθεί στον ίδιο, αλλά θα του δώσει ως «αμοιβή» προτεραιότητα κατάταξης στο Εθνικό Μητρώο, βρίσκει το ΔΣ της ΕΕΑ κάθετα αντίθετο. Πέραν των άλλων προβλημάτων και ηθικών θεμάτων που εγείρει, καταργεί κριτήρια διάθεσης των μοσχευμάτων (συμπεριλαμβανομένου του σημαντικού κριτηρίου ιστοσυμβατότητας) και καταδικάζει τον ασθενή σε λήψη όχι του καταλληλότερου μοσχεύματος, το οποίο στερεί από κάποιον πραγματικά κατάλληλο λήπτη.

  • 14 Μαΐου 2011, 11:37 | Ευθύμιος Βασιλειάδης

    Η παράγραφος 1, με το κίνητρο της καλύτερης θέσης στην λίστα, δίνει κίνητρο στους χρείοντες μόσχευμα να πιέζουν συναισθηματικά (τουλάχιστον, μπορούν να προσφέρουν και χρήματα) οποιονδήποτε συγγενή (και σε περίπτωση συγγένειας ποιος θα ελέγξει την οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή που κάλλιστα μπορεί να γίνει χέρι χέρι; ή τον οποιοδήποτε καθημερινό συναισθηματικό εκβιασμό; όχι ότι υπάρχει πρόβλημα στην μη συγγένεια) να γίνει δότης ακόμα και όταν δεν υπάρχει ιστοσυμβατότητα. Δεν μπορεί ένα νομοσχέδιο να υποστηρίζει τις μεταμοσχεύσεις ως «μια πράξη αλτρουισμού και έκφραση αλληλεγγύης» και να δίνει ισχυρά κίνητρα για να αναιρέσει την φιλοσοφία της πράξης! Και ειδικά μια εποχή που σχεδόν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας είναι σε οικονομικές δυσκολίες, για να μην αναφέρω του μετανάστες που το κομπόδεμα από μια τέτοια συναλλαγή θα είναι μια καλή αρχή για να «φτιάξουν» την ζωή τους στην Ελλάδα, δηλ να βγάλουν λίγες μέρες ακόμα με φαΐ!

    Από την άλλη η έκφραση στην αιτιολογική έκθεση «Με τον τρόπο αυτό δεν παραβιάζεται η αρχή της ισότητας στην αντιμετώπιση των υποψήφιων ληπτών» είναι ΑΚΡΑΙΑ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΗ διότι οι άνθρωποι χωρίς συγγενείς και απομονωμένοι (για διάφορους προσωπικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, ιατρικούς λόγους κ.α.) δεν έχουν τον απαραίτητο κοινωνικό κύκλο για να αναζητήσουν μόσχευμα. Έτσι το μόνο που τους απομένει είναι να βλέπουν να παραμένουν στην ίδια θέση ή να προχωράνε αργά στην λίστα αναμονής μοσχευμάτων γιατί στις πρώτες θέσεις θα αλλάζουν πρόσωπα που έχουν (ενδεχομένως και εξαγοράσει) τον απαραίτητο κοινωνικό κύκλο για να προσφέρουν μόσχευμα στους πρώτους της λίστας για να παίρνουν την θέση τους! Επομένως, πρακτικά, είναι επιλεκτική μεταχείριση. Ας μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας. Κάποιος πρέπει να προστατεύσει τις ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας!

  • 13 Μαΐου 2011, 17:21 | Ειρήνη Γεργιανάκη-Επιτροπή Δωρεάς Οργάνων Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών

    Τελικά, είναι δίκαιος ένας νόμος που θα επιτρέπει τη θυματοποίηση ασθενέστερων οικονομικά ατόμων και τη διευκόλυνση πλουσιότερων ασθενών να βρουν μόσχευμα;

    Ακόμη και ένα μεμονωμένο κρούσμα εμπορίας να επιβεβαιωθεί η ιδέα της δωρεάς οργάνων θα πληγεί ανεπανόρθωτα, επηρεάζοντας και τις πτωματικές μεταμοσχεύσεις που είναι και η μόνη ελπίδα για ασθενείς όπως λ.χ οι καρδιοπαθείς που δεν έχουν άλλη επιλογή.

    Όσο για τη δυνατότητα να δώσει κανείς νεφρό σε κάποιον για να προταθεί ο δικός του συγγενής στη λίστα αναμονής (άρθρο 8) θεωρούμε ότι είναι ένα μέτρο εκβιαστικό για τους συγγενείς των νεφροπαθών και δημιουργεί παράλληλα έντονη διάκριση απέναντι σε άλλες κατηγορίες πασχόντων.

    Γενικότερα, πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι η αφαίρεση νεφρού από ένα ζώντα οπωσδήποτε δεν είναι κάτι τόσο απλό και ότι μιλούμε για ανθρώπινα όργανα και όχι για ανταλλακτικά μηχανών. Όπως εξάλλου τονίζουν οι Ευρωπαικές Οδηγίες και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας –και η κοινή λογική, φυσικά-οι μεταμοσχεύσεις από ζώντες δότες πρέπει να είναι επικουρικές προς τις πτωματικές. Πρέπει πρώτα να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια να αναπτύξουμε τις μεταμοσχεύσεις από ανθρώπους που φεύγουν από τη ζωή, και σε δεύτερο επίπεδο να προχωρήσουμε να παίρνουμε νεφρούς και από τους ζώντες που μάλιστα δεν έχουν συγγένεια, βάζοντας σε όποιο κίνδυνο τη σωματική τους ακεραιότητα.

  • 12 Μαΐου 2011, 21:26 | Ειρήνη Γεργιανάκη

    H Ελλάδα είναι από τις πρώτες στην Ευρώπη στις μεταμοσχεύσεις νεφρών από ζώντες δότες, γιατί κυρίως μητέρες δίνουν το πολύτιμο μόσχευμα στο παιδί τους. Το ότι δεν έχει παρατηρηθεί κανένα κρούσμα εμπορίας οργάνων μέχρι σήμερα στη χώρα μας, εν πολλοίς οφείλεται στην αυστηρή μας νομοθεσία που επιτρέπει τη δωρεά οργάνων (νεφρού) από ζώντα δότη, μόνο σε στενό συγγενή (έως δευτέρου βαθμού).

    Οι νεφροπαθείς αποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων που περιμένουν μόσχευμα (σήμερα περίπου 1000 άτομα στη χώρα μας στη λίστα αναμονής) και όλοι κατανοούμε τις δυσκολίες και την ταλαιπωρία τους στην αιμοκάθαρση.

    Στο άρθρο 8 προτείνεται διεύρυνση των ζωσών μεταμοσχεύσεων:

    Πόσους νεφροπαθείς υπολογίζετε ότι θα βοηθήσουμε έτσι και με ποιο τρόπο;

    Ίσως ανάμεσα μας να υπάρχουν λίγοι άνθρωποι που θα χάριζαν τον ένα τους νεφρό σε οποιονδήποτε. Σίγουρα όμως είναι πολύ περισσότεροι εκείνοι που θα ζητούσαν κάποιο αντάλλαγμα-δε ζούμε σε κοινωνία αγγέλων-. Αν λοιπόν όπως το νομοσχέδιο προτείνει, διευρυνθεί τόσο πολύ η δυνατότητα αυτή, και συγκεκριμένα μέχρι συγγένεια τετάρτου βαθμού ή μεταξύ ανθρώπων που συνδέονται με ένα απλό σύμφωνο συμβίωσης-ούτε σύνταξη δεν παίρνει κανείς χωρίς κανένα χρονικό περιορισμό- ή μεταξύ ανθρώπων συναισθηματικά συνδεόμενων- πως θα ελέγξει το δικαστήριο το συναίσθημα ή τον αλτρουισμό τους;- τότε ένα είναι σίγουρο: οδηγούμαστε σε εμπόριο οργάνων με μαθηματική ακρίβεια.

    Ας μη γελιόμαστε: Σε τόσο δύσκολες οικονομικές συγκυρίες πολλοί δε θα διστάσουν να πουλήσουν το νεφρό τους. Έτσι όπως συμβαίνει στις υποαναπτυκτες χώρες όπως το Πακιστάν και την Ινδία. Ειδικά σε αυτές τις οικονομικές συγκυρίες που ζούμε στην Ελλάδα με την ανεργία και την οικονομική εξάντληση, δεν είναι κινδυνολογία να υποστηρίξουμε ότι το εμπόριο οργάνων θα ανθήσει και μάλιστα με νομιμοφανή τρόπο.

  • 11 Μαΐου 2011, 10:26 | Σ. Παπαζιαν

    Το άρθρο 2 για την αφαίρεση οργάνων από θανόντα δότη ακολουθεί την λογική «opt out» δηλαδή ο πολίτης είναι δυνητικά δωρητής οργάνου εκτός και αν το έχει εγγράφως αρνηθεί. Αυτό θέτει σε κίνδυνο πρόσωπα που είναι εν ζωή αλλά μπορεί να ‘προκληθεί’ ο εγκεφαλικός θάνατος τους προκειμένου να διασφαλιστεί καποιο/α όργανό/α τους. Για να αποκλειστούν τέτοιες περιπτώσεις πρέπει ο νόμος να προβλέπει βαρύτατες ποινές σε βαθμό φόνου εκ προμελέτης για τους γιατρούς που θα καταχραστούν παρόμοιες περιπτώσεις.

  • 9 Μαΐου 2011, 18:13 | Κωστής Βεζδρεβάνης

    Στους όρους συμμετοχής στο opengov αναφέρετε: «6. Προτάσεις και σχόλια, … και περιέχουν ή υποκινούν μισαλλοδοξία και διακρίσεις που βασίζονται σε φύλο, ηλικία, σεξουαλικό προσανατολισμό, φυλετική ή εθνική καταγωγή ή θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν θα δημοσιεύονται στο opengov»
    Υπάρχουν θρησκείες που απαγορεύουν τη χρήση οργάνων ανθρώπου. Με ποιο δικαίωμα εσείς εικάζετε…συναίνεση κι από αυτούς τους ανθρώπους; Αφού με αυτόν τον τρόπο παραβιάζετε τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις τι τον θέλετε αυτόν τον υποκριτικό όρο;

  • 9 Μαΐου 2011, 16:52 | Παντελής Πρέζας

    Θα ήθελα να εκφράσω τη συμφωνία μου για τη διεύρυνση των ατόμων που μπορούν να γίνουν δότες. Αυτή η διεύρυνση γίνεται με την παράλληλη εξασφάλιση πως στη δωρεά, δεν υπεισέρχεται το οικονομικό όφελος με κανέναν τρόπο!
    Και να φανταστείτε πως μόλις πριν από λίγα χρόνια, ΜΟΝΟ οι γονείς και τα αδέλφια μπορούσαν να δωρίσουν όργανο. Ούτε καν η σύζυγος.
    Προσωπικά συμφωνώ και με τη δυνατότητα να γίνεται η δωρεά ακόμα κι όταν δεν υπάρχει ιστοσυμβατότητα δότη- λήπτη. Η παρατήρησή μου είναι πως η πρόταξη στην κατάταξη στο Εθνικό Μητρώο θα πρέπει να γίνεται με διαφάνεια και να εξασφαλίζεται πραγματικά (π.χ. με δημοσιοποίηση του Εθνικού Μητρώου στο διαδίκτυο με Αριθ. Μητρώου στη θέση του Ονοματεπώνυμου).

  • 9 Μαΐου 2011, 10:50 | Διονύσιος Βούτος

    «Ειδικά στην περίπτωση που σύζυγος ή συγγενής με βαθμό συγγένειας ως άνω, ασθενούς, που χρήζει μεταμόσχευσης, επιθυμούν να κάνουν δωρεά του αναγκαίου οργάνου, αλλά δεν υπάρχει ιστοσυμβατότητα, πραγματοποιείται η αφαίρεση του οργάνου και ταυτόχρονα ο ασθενής προτάσσεται στην κατάταξη στο Εθνικό Μητρώο.»
    ———————–
    Η πρόταση αυτή μπάζει από παντού και μπορεί να γίνει πηγή εκμετάλλευσης αδύναμων και βαθιά συναισθηματικών ανθρώπων που ενώ δεν θα μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά τον άνθρωπο τους , θα μπαίνουν σε αυτήν την διαδικασία γιά να τζογάρουν την πιθανότητα μήπως και ο άνθρωπος τους βρει πιο γρήγορα μόσχευμα , κανείς όμως δεν τους εγγυάται ότι θα βρει όντος μόσχευμα …

  • 9 Μαΐου 2011, 08:19 | ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Χ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

    Πόσο γρήγορα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν οι δικαστικές αρχές και να εκδόσουν δικαστική απόφαση ώς αναφέρεται στο άρθρο 1;

    Σε ποιό ακριβώς σημείο αρχίζει η διαδικασία της αφαίρεσης, πέραν του οποίου, ανάκληση της αποφάσης του δότη δεν γίνεται αποδεκτή;

    Επισημαίνω ξανά ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερα μεγάλη βαρύτητα στις εκφράσεις και στα κενά που πιθανόν να δημιουργούνται.