ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ
Άρθρο 48
Γενικές αρχές κατάρτισης των Προϋπολογισμών – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 49 ν. 4270/2014
Στην περ. α της παρ. 1 του άρθρου 49 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί γενικών αρχών κατάρτισης των Προϋπολογισμών, οι λέξεις «εντός του Μ.Π.Δ.Σ.» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.)» και η παρ. 1 του άρθρου 49 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Αρχή της ετήσιας διάρκειας
Σύμφωνα με την αρχή της ετήσιας διάρκειας, ο Κρατικός Προϋπολογισμός και οι προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης αφορούν το οικονομικό έτος που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου ημερολογιακού έτους. Η αρχή αυτή δεν αποτρέπει: (α) την προετοιμασία των εν λόγω προϋπολογισμών εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.), (β) την εκτέλεση συμπληρωματικού η προσωρινού προϋπολογισμού και (γ) την ανάληψη και τον έλεγχο πολυετών δεσμεύσεων ή δεσμεύσεων που συνεχίζουν στο επόμενο έτος.».
Άρθρο 49
Γενικές αρχές κατάρτισης Κρατικού Προϋπολογισμού – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 51 ν. 4270/2014
Στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί των γενικών αρχών κατάρτισης του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, οι λέξεις «το αποθεματικό του άρθρου 59» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τις υπό κατανομή πιστώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αποθεματικού του άρθρου 59» και η παρ. 1 του άρθρου 51 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Όλα τα δημόσια έσοδα και οι δαπάνες της Κεντρικής Διοίκησης εγγράφονται και εμφανίζονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό. Ο Κρατικός Προϋπολογισμός περιλαμβάνει και τις υπό κατανομή πιστώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αποθεματικού του άρθρου 59, καθώς και τις εγγυήσεις και τις οιονεί χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο. Η συμμόρφωση με την αρχή της ενότητας και καθολικότητας κατά την κατάρτιση και την έγκριση του Προϋπολογισμού προϋποθέτει την τήρηση των δύο ακόλουθων κανόνων:
α. του μη ειδικού προορισμού των εσόδων, εκτός αν ο προορισμός επιτρέπεται από τον παρόντα νόμο ή από άλλη ειδική διάταξη, και
β. του μη συμψηφισμού των δαπανών με έσοδα, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τον παρόντα νόμο ή από απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που εκδίδεται πριν από τη λήψη τέτοιων αποφάσεων, μετά από γνώμη της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπό την προϋπόθεση ότι ο διενεργούμενος συμψηφισμός βασίζεται αυστηρά σε ανάγκες λογιστικής τακτοποίησης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.».
Άρθρο 50
Περιεχόμενο και δομή του νόμου για τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό – Τροποποίηση άρθρου 52 ν. 4270/2014
Στο άρθρο 52 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί του περιεχομένου και της δομής του νόμου για τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 οι λέξεις «ανά Υπουργείο, Αποκεντρωμένη Διοίκηση και Περιφερειακή Υπηρεσία Υπουργείου συγκεντρωτικά» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ανά φορέα κεντρικής διοίκησης», β) η παρ. 2 αντικαθίσταται, γ) προστίθεται παρ. 3 και το άρθρο 52 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 52
Περιεχόμενα και δομή του νόμου για τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό
- Ο ετήσιος Κρατικός Προϋπολογισμός είναι ο νόμος στον οποίο προσδιορίζονται τα δημόσια έσοδα που προβλέπεται να εισπραχθούν και καθορίζονται τα όρια των εξόδων του Κράτους, καθώς και οι πηγές χρηματοδότησης κάθε οικονομικού έτους. Στον νόμο περιλαμβάνονται συνοπτικοί πίνακες των εξόδων του Τακτικού Προϋπολογισμού και του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων ανά φορέα κεντρικής διοίκησης. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που προβλέπει την προσάρτηση, κύρωση ή με οποιονδήποτε τρόπο συνδημοσίευση με τον Κρατικό Προϋπολογισμό, άλλων προϋπολογισμών, πέραν των προβλεπόμενων στο παρόν και το επόμενο άρθρο.
- Ο ετήσιος Κρατικός Προϋπολογισμός που κατατίθεται προς ψήφιση στη Βουλή περιλαμβάνει:
α) Τις προβλέψεις, για το επόμενο οικονομικό έτος:
αα) των εσόδων, αναλυτικά ανά μείζονα κατηγορία, μετά την αφαίρεση των επιστροφών και
αβ) των εξόδων, κατά μείζονα κατηγορία, καθώς και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κρίνεται απαραίτητο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
β) Τα ανώτατα όρια των συνολικών δαπανών των φορέων της κεντρικής διοίκησης, όπως ορίζονται στον εκάστοτε ισχύοντα Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό.
- Ο νόμος για τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό συνοδεύεται από πίνακες με τις προβλέψεις, για το επόμενο οικονομικό έτος, των εσόδων ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εσόδου (ΑΛΕ), μετά την αφαίρεση των επιστροφών, καθώς και των πιστώσεων ανά ειδικό φορέα και μείζονα κατηγορία δαπάνης ανά φορέα της Κεντρικής Διοίκησης.».
Άρθρο 51
Εισηγητική έκθεση Κρατικού Προϋπολογισμού – Αντικατάσταση άρθρου 53 ν. 4270/2014
[παρ. 14 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
Το άρθρο 53 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί της εισηγητικής έκθεσης του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 53
Εισηγητική έκθεση του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού
[άρθρο 14 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 14 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
- Η εισηγητική έκθεση συνοδεύει το σχέδιο του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού και περιλαμβάνει τουλάχιστον:
α) Τους κύριους μακροοικονομικούς δείκτες και τις προοπτικές τους, περιλαμβανομένων των αποτελεσμάτων του προηγούμενου έτους, των εκτιμήσεων για το τρέχον έτος και των προβλέψεων για το έτος προϋπολογισμού, καθώς και στοιχεία για τις νομισματικές και πιστωτικές εξελίξεις και τα ισοζύγια τρεχουσών και χρηματοοικονομικών συναλλαγών της χώρας,
β) δημοσιονομικούς στόχους για τη Γενική Κυβέρνηση για το έτος προϋπολογισμού, όπως ορίζονται από τον εκάστοτε ισχύοντα Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό,
γ) περιγραφή και αξιολόγηση των δημοσιονομικών εξελίξεων και προβλέψεων αναφορικά με τη Γενική Κυβέρνηση και τους υποτομείς της, περιλαμβανομένων του αποτελέσματος του προηγούμενου οικονομικού έτους, των εκτιμήσεων για το τρέχον έτος και των προβλέψεων για το έτος προϋπολογισμού, που αναφέρονται σε:
γα) περιγραφή του δημοσιονομικού αποτελέσματος της Γενικής Κυβέρνησης του προηγούμενου έτους, με αναφορά στο πρωτογενές αποτέλεσμα και στις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες, καθώς και ανάλυση του δημοσιονομικού αποτελέσματος για κάθε υποτομέα της Γενικής Κυβέρνησης με αναφορά στα επιμέρους έσοδα, τις δαπάνες και το ισοζύγιο,
γβ) δημοσιονομικές παρεμβάσεις για το τρέχον έτος και για το έτος προϋπολογισμού για τη Γενική Κυβέρνηση και εκτιμήσεις των επιπτώσεών τους, συμπεριλαμβανομένων των αναδιανεμητικών,
γγ) εκτίμηση για το τρέχον έτος και πρόβλεψη για το έτος προϋπολογισμού, ανά υποτομέα, των εσόδων, των δαπανών και του ισοζυγίου, με ενσωματωμένες τις επιπτώσεις των δημοσιονομικών παρεμβάσεων για το τρέχον έτος και για το έτος προϋπολογισμού,
δ) όρια δαπανών ανά μείζονα κατηγορία για κάθε φορέα της κεντρικής διοίκησης, καθώς και για τις Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές (Α.Δ.Α.) που ανήκουν στην κεντρική διοίκηση ως ειδικοί φορείς, για το έτος προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένων των υπό κατανομή πιστώσεων. Οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων, αποτυπώνονται διακριτά για καθέναν από τους φορείς του πρώτου εδαφίου κατά το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος τους.
ε) σχέδιο διορθωτικών ενεργειών, οι οποίες υλοποιούνται στο έτος προϋπολογισμού σύμφωνα με το άρθρο 39, περί σχεδίου διορθωτικών ενεργειών, όταν αυτό τίθεται σε ισχύ,
στ) την αναφορά των κύριων πηγών κινδύνου για τις δημοσιονομικές προβλέψεις μέσω αξιολόγησης:
στα) των επιπτώσεων από τις βασικές πηγές δημοσιονομικού κινδύνου, περιλαμβανομένων των κρατικών εγγυήσεων, των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη λειτουργία των δημόσιων επιχειρήσεων και
στβ) των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές και από την κλιματική αλλαγή, στο μέτρο του δυνατού και με περιγραφή της μεθοδολογίας που χρησιμοποιείται, λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το δημοσιονομικό κόστος καταστροφικών γεγονότων και διαταραχών που οφείλονται στο κλίμα.
ζ) πίνακες: α) του ενοποιημένου ετήσιου Κοινωνικού Προϋπολογισμού, β) του ενοποιημένου ετήσιου Προϋπολογισμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γ) του ενοποιημένου ετήσιου προϋπολογισμού των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που συνιστούν μέρος της Γενικής Κυβέρνησης και δεν καλύπτονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, τον ενοποιημένο ετήσιο Προϋπολογισμό του υποτομέα Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) ή τον ενοποιημένο ετήσιο Προϋπολογισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Οι πίνακες αυτοί περιέχουν προβλέψεις για το έτος προϋπολογισμού για τα δημοσιονομικά μεγέθη των υποτομέων των ΟΚΑ και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), καθώς και των λοιπών φορέων του πρώτου εδαφίου ως εξής:
ζα) ακαθάριστα έσοδα επιμερισμένα σε ίδιους πόρους, μεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και ειδικά για τον υποτομέα των ΟΤΑ και μεταβιβάσεις από Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (Κ.Α.Π.),
ζβ) δαπάνες κατανεμημένες στις κύριες οικονομικές κατηγορίες,
ζγ) δημοσιονομικό αποτέλεσμα και
ζδ) πηγές χρηματοδότησης,
η) στοιχεία για το ύψος του χρέους της κεντρικής διοίκησης και της Γενικής Κυβέρνησης για το προηγούμενο και το τρέχον έτος, καθώς και για το έτος προϋπολογισμού, πίνακα εξέλιξης του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης, πίνακα δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους της κεντρικής διοίκησης καθώς και πίνακες των καταπτώσεων των κρατικών εγγυήσεων και του ανεξόφλητου υπολοίπου των κρατικών εγγυήσεων,
θ) το προβλεπόμενο όριο καθαρού δανεισμού,
θα) ανώτατο όριο για τις εγγυήσεις που δύναται ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να χορηγήσει εκ μέρους του κράτους κατά τη διάρκεια του επόμενου οικονομικού έτους,
θβ) πίνακα με την εξέλιξη του δείκτη των καθαρών δαπανών για τα έτη από την έναρξη ισχύος του εκάστοτε ισχύοντος Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού-Διαρθρωτικού Σχεδίου (Μ.Δ.Σ.) μέχρι και το έτος προϋπολογισμού,
θγ) κατάσταση των μετοχικών τίτλων που διακρατούνται από την κεντρική διοίκηση,
θδ) αιτιολόγηση πιθανών αποκλίσεων από τους στόχους ή πιθανής υπέρβασης των ανωτάτων ορίων δαπανών που καθορίζονται στον εκάστοτε ισχύοντα Π.Δ.Π., πέραν όσων αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 48, περί δεσμευτικών επιπτώσεων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού,
θε) οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κρίνεται σκόπιμο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση προς ενημέρωση της Βουλής.
- Τα κείμενα της παρ. 1 προσδιορίζουν οργανισμούς, ταμεία ή λοιπούς φορείς, οι οποίοι είναι ταξινομημένοι στη Γενική Κυβέρνηση, αλλά τα μεγέθη τους δεν περιλαμβάνονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό ή στους προϋπολογισμούς των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και παρέχουν πληροφορίες και αναλύσεις της συνολικής τους επίπτωσης στο ισοζύγιο και το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης.».
Άρθρο 52
Διαδικασία κατάρτισης Κρατικού Προϋπολογισμού και προϋπολογισμών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης – Τροποποίηση άρθρου 54 ν. 4270/2014
[παρ. 2 άρθρου 13 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ]
Στο άρθρο 54 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί της διαδικασίας κατάρτισης του προϋπολογισμού, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι παρ. 2 και 4 αντικαθίστανται, β) στην παρ. 5: βα) στο πρώτο εδάφιο οι λέξεις «μέχρι την 31η Ιουλίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εντός των προθεσμιών που προβλέπονται στις εγκυκλίους της παρ. 2», ββ) στο δεύτερο εδάφιο μετά από τις λέξεις «του συνοπτικού» οι λέξεις «αλλά και του αναλυτικού» διαγράφονται, βγ) στο τρίτο εδάφιο οι λέξεις «μέχρι την 31η Ιουλίου» αντικαθίσταται από τις λέξεις «εντός των ανωτέρω προθεσμιών», γ) στην παρ. 6, το ένα εδάφιο διαμορφώνεται σε δύο ως εξής: γα) οι λέξεις «με το δεσμευτικό στόχο, το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα ή το ανώτατο όριο του εκάστοτε ισχύοντος Μ.Π.Δ.Σ.» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με τον στόχο ή το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π.», γβ) οι λέξεις «η ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «συνοδεύεται από επαρκή και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Η ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου αξιολογεί την παρασχεθείσα από τον φορέα αιτιολογία και σε περίπτωση μη επαρκούς τεκμηρίωσης,», δ) στην παρ. 8: δα) διαγράφονται οι λέξεις
«δεσμευτικούς» και «και τα ανώτατα όρια», δβ) η λέξη «Μ.Π.Δ.Σ.» αντικαθίσταται από τις λέξεις «Π.Δ.Π., καθώς», δγ) οι λέξεις «μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «το αργότερο μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, εκτός εάν ορίζεται βραχύτερη προθεσμία στις εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους», ε) η παρ. 9 αντικαθίσταται, στ) η παρ. 11 καταργείται, ζ) προστίθεται παρ. 13 και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 54 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 54
Διαδικασία κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης
[παρ. 2 άρθρου 13 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ]
- Το παρόν άρθρο έχει εφαρμογή σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, με εξαίρεση τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού και των νομικών τους προσώπων, δύνανται να τίθενται ειδικές προθεσμίες με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών.
- Εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εκδίδει εγκυκλίους που ορίζουν τους κανόνες, τις παραδοχές, τις μεθοδολογίες, τις προθεσμίες και τις διαδικασίες για την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού και το περιεχόμενο του σχεδίου των συνοπτικών προϋπολογισμών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Οι προβλέψεις του προϋπολογισμού αναφορικά με τις δαπάνες των φορέων της κεντρικής διοίκησης είναι συνεπείς με τα ανώτατα όρια του εκάστοτε ισχύοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.). Οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προϋπολογισμού των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης είναι συνεπείς με τους στόχους, τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και τα ανώτατα όρια, όπου προβλέπονται στον εκάστοτε ισχύοντα Π.Δ.Π. ή σε εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Σε περίπτωση διαφορετικού ύψους προβλέψεων, αιτιολογείται επαρκώς η απόκλιση.
- Όταν απαιτείται, τα εποπτεύοντα Υπουργεία εκδίδουν εντός δέκα (10) ημερών από την αποστολή των εγκυκλίων από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σύμφωνα με την παρ. 2, εγκυκλίους που προσδιορίζουν τις λεπτομέρειες των κανόνων, παραδοχών, μεθοδολογιών και διαδικασιών σε σχέση με την κατάρτιση των ετήσιων προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τις εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
- Οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, με ευθύνη του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών, υποβάλλουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σχέδιο προϋπολογισμού, εντός των προθεσμιών που προβλέπονται στις εγκυκλίους της παρ. 2. Εντός των ίδιων προθεσμιών, οι Α.Δ.Α. που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση υποβάλλουν το σχέδιο προϋπολογισμού απευθείας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
- Κάθε ένας από τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης προετοιμάζει και υποβάλλει στη ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου, σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού του για το επόμενο έτος εντός των προθεσμιών που προβλέπονται στις εγκυκλίους της παρ. 2. Το περιεχόμενο του σχεδίου του συνοπτικού προϋπολογισμού προσδιορίζεται με εγκυκλίους που εκδίδονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σύμφωνα με την παρ. 2. Οι Ανεξάρτητες Αρχές οι οποίες δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υποβάλλουν το σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού τους στο ΓΛΚ εντός των ανωτέρω προθεσμιών, κατά παρέκκλιση ειδικών διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία τους.
- Όταν το σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού που υποβάλλεται, σύμφωνα με την παρ. 5, δεν είναι συμβατό με τον στόχο ή το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π. ή με εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του αντίστοιχου εποπτεύοντος Υπουργείου που εκδόθηκαν, σύμφωνα με τις παρ. 2 ή 3, συνοδεύεται από επαρκή και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Η ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου αξιολογεί την παρασχεθείσα από τον φορέα αιτιολογία και σε περίπτωση μη επαρκούς τεκμηρίωσης, παρέχει οδηγίες για τη διόρθωση του σχεδίου του συνοπτικού προϋπολογισμού και το επιστρέφει στον εποπτευόμενο φορέα Γενικής Κυβέρνησης, πλην Α.Δ.Α., μαζί με τις οδηγίες.
- Ακολούθως, ο φορέας της Γενικής Κυβέρνησης διορθώνει, σύμφωνα με τις οδηγίες της παρ. 6, και υποβάλλει αναθεωρημένο σχέδιο στη ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται στις οδηγίες.
- Όταν το σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού ή η αναθεωρημένη του έκδοση υποβάλλεται, σύμφωνα με την παρ. 5 ή 7, και είναι σύμφωνο με τους στόχους και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π., καθώς και με τις εγκυκλίους που προβλέπονται στις παρ. 2 και 3, η ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου το αποστέλλει στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το αργότερο μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, εκτός εάν ορίζεται βραχύτερη προθεσμία στις εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και ενημερώνει τον φορέα της Γενικής Κυβέρνησης.
- Αν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους διαπιστώσει ότι τα συνολικά μεγέθη ανά υποτομέα των εποπτευόμενων φορέων ενός Υπουργείου αποκλίνουν από τους στόχους και τα ανώτατα όρια δαπανών, όπου προβλέπονται, ή ότι δεν έχει παρασχεθεί επαρκής και εμπεριστατωμένη αιτιολογία από τον φορέα, επιστρέφει τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών των φορέων στη ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου, για την αμελλητί επανάληψη των διαδικασιών των παρ. 6, 7 και 8, για να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις. Εάν οι φορείς δεν αναπροσαρμόσουν την πρότασή τους, ώστε να τελεί σε συμφωνία με τους στόχους ή τα ανώτατα όρια του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π. ή δεν υποβάλλουν ικανοποιητικές εξηγήσεις για την αιτία της απόκλισης σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 48, εφαρμόζεται η παρ. 5 του άρθρου 48. Με την εξαίρεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, αν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους διαπιστώσει ότι τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών που υποβάλλονται από τις Α.Δ.Α. στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, σύμφωνα με την παρ. 5, δεν είναι συμβατά με τον στόχο ή το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π., όπως αυτό διαμορφώθηκε κατά τη διαδικασία του άρθρου 45 ή με εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που εκδόθηκαν σύμφωνα με την παρ. 2, επιδιώκεται συμφωνία μεταξύ του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και της Α.Δ.Α. και σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας, ο συνοπτικός προϋπολογισμός διαμορφώνεται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και χρησιμοποιείται, σύμφωνα με την παρ. 10, για την κατάρτιση των ενοποιημένων προϋπολογισμών, οι οποίοι υποβάλλονται στη Βουλή ως μέρος της εισηγητικής έκθεσης του άρθρου 53.
- Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καταρτίζει, με βάση τους διαμορφωθέντες προϋπολογισμούς, τον Κρατικό Προϋπολογισμό, τον ενοποιημένο ετήσιο Κοινωνικό Προϋπολογισμό και τον ενοποιημένο ετήσιο Προϋπολογισμό των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην του ενοποιημένου ετήσιου Προϋπολογισμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος υποβάλλεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους από τον Υπουργό Εσωτερικών.
- Καταργείται.
- Όλα τα σχέδια προϋπολογισμού των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης και τα συνοπτικά σχέδια προϋπολογισμού των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης συνοδεύονται από έκθεση του οικείου προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών με αιτιολόγηση κάθε ετήσιας απόκλισης άνω του 5% από τα πραγματοποιηθέντα, κατά την τελευταία χρήση, έσοδα ή έξοδα του φορέα για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα ετήσια οικονομικά στοιχεία.
- Από τη διαδικασία της παρ. 12 εξαιρείται ο ειδικός φορέας του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες».».
Άρθρο 53
Διαδικασία ψήφισης Κρατικού Προϋπολογισμού – Τροποποίηση τίτλου και παρ. 2 και 4 άρθρου 58 ν. 4270/2014
[παρ. 14 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
- Ο τίτλος του άρθρου 58 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί διαδικασίας για την ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού,
αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 58
Διαδικασία για την ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού
[παρ. 3 του άρθρου 14 της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 14 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]».
- Στην παρ. 2 του άρθρου 58 του ν. 4270/2014, καταργείται το τρίτο εδάφιο και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:
«2. Οι μακροοικονομικές προβλέψεις που περιλαμβάνονται στην περιληπτική εισηγητική έκθεση του προσχεδίου του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, αξιολογούνται εγκαίρως από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις διαδικασίες και το χρονοδιάγραμμα που ορίζονται στο μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Δημοσιονομικού Συμβουλίου και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η υιοθέτηση των μακροοικονομικών προβλέψεων ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου.»
- Στην περ. β της παρ. 4 του άρθρου 58 του ν. 4270/2014 επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο: αα) οι λέξεις «είναι συμβατοί με το Μ.Π.Δ.Σ.» αντικαθίστανται από τις λέξεις «είναι συμβατοί με τον Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό (Π.Δ.Π.)», αβ) οι λέξεις «του ενοποιημένου ετήσιου Κοινωνικού Προϋπολογισμού» αντικαθίστανται από τις λέξεις «του ενοποιημένου ετήσιου Προϋπολογισμού του υποτομέα των ΟΚΑ», αγ) οι λέξεις «είναι σύμφωνη με το Μ.Π.Δ.Σ.» αντικαθίστανται από τις λέξεις «είναι συμβατή με τον Π.Δ.Π.», β) το τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:
«4. Με την κατάθεση του σχεδίου νόμου του Κρατικού Προϋπολογισμού, σύμφωνα με την παρ. 3, κατατίθενται στη Βουλή από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και οι παρακάτω δηλώσεις και αναφορές:
α. Οι αναλυτικές εκθέσεις των Γενικών Διευθυντών, κατά την παρ. 3 του άρθρου 75 και την παρ. 4 του άρθρου 76, καθώς και έκθεση του Γενικού Διευθυντή Δημόσιας Περιουσίας στην οποία αποτυπώνονται τα αποτελέσματα της αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου.
β. Δήλωση Συμμόρφωσης του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ότι οι ετήσιοι προϋπολογισμοί των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης είναι συμβατοί με τον Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό (Π.Δ.Π.) ή την τυχόν επικαιροποίησή του, για το αντίστοιχο οικονομικό έτος. Ειδικότερα, με τη δήλωση συμμόρφωσης προσδιορίζεται κατά πόσο η κατάρτιση του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, του ενοποιημένου ετήσιου Προϋπολογισμού του υποτομέα των ΟΚΑ και των ενοποιημένων ετήσιων Προϋπολογισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των λοιπών φορέων είναι συμβατή με τον Π.Δ.Π. ή με τυχόν επικαιροποίησή του, που εγκρίθηκε για το αντίστοιχο οικονομικό έτος. Εάν η κατάρτιση δεν είναι συμβατή με τον εκάστοτε ισχύοντα Π.Δ.Π. εφαρμόζονται οι παρ. 2 έως 5 του άρθρου 48.
γ. Δήλωση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με την οποία επιβεβαιώνεται ότι όλες οι προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στο σχέδιο του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού και την εισηγητική έκθεση, ανταποκρίνονται στο βαθμό που είναι ευλόγως και πρακτικώς δυνατό, σε πραγματικά στοιχεία και κόστη όλων των δηλούμενων πολιτικών της Κυβέρνησης και όλων των άλλων περιστάσεων που ενδέχεται να επηρεάσουν τις δημοσιονομικές προοπτικές.».
Άρθρο 54
Διαδικασία έγκρισης του προϋπολογισμού των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πλην Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης– Αντικατάσταση άρθρου 63 ν. 4270/2014
[παρ. 2 άρθρου 13 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ]
Το άρθρο 63 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί της έγκρισης των προϋπολογισμών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πλην Ο.Τ.Α., αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 63
Έγκριση του προϋπολογισμού των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πλην Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
[παρ. 2 άρθρου 13 της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ]
1.α. Οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών (Α.Δ.Α.) που δεν ανήκουν στην κεντρική διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υιοθετούνται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα και εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου από το έτος προϋπολογισμού, μετά από εισήγηση του οικείου Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών και είναι συνεπείς με τα ποσά των μειζόνων κατηγοριών εσόδων και δαπανών ή των δευτεροβάθμιων λογαριασμών του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ), κατά περίπτωση, την πηγή προέλευσης της πίστωσης και με το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του συνοπτικού προϋπολογισμού που έχει ήδη υποβληθεί, κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54, περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης.
β. Οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των Α.Δ.Α. που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αλλά δεν ανήκουν στην κεντρική διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υιοθετούνται και εγκρίνονται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους από το έτος προϋπολογισμού, μετά από εισήγηση του οικείου προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών και είναι συνεπείς με τα ποσά των μειζόνων κατηγοριών εσόδων και δαπανών ή των δευτεροβάθμιων λογαριασμών του ΕΓΛΣ, κατά περίπτωση, την πηγή προέλευσης της πίστωσης και με δημοσιονομικό αποτέλεσμα του συνοπτικού προϋπολογισμού, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54.
- Το αρμόδιο όργανο διοίκησης των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης δεν υιοθετεί και το εποπτεύον Υπουργείο δεν εγκρίνει τους αναλυτικούς προϋπολογισμούς των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, παρά μόνο αν είναι συνεπείς με τα ποσά των μειζόνων κατηγοριών εσόδων και δαπανών ή των δευτεροβάθμιων λογαριασμών του ΕΓΛΣ, κατά περίπτωση, την πηγή προέλευσης της πίστωσης και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των συνοπτικών προϋπολογισμών, που διαμορφώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 54 και συμμορφώνονται με τους στόχους, τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και τα ανώτατα όρια δαπανών όπου προβλέπονται στον εκάστοτε ισχύοντα Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό (Π.Δ.Π.), καθώς και με τις εγκυκλίους που εκδίδονται σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 54. Ειδικότερα, το αρμόδιο όργανο διοίκησης των Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς δεν υιοθετεί και δεν εγκρίνει τους αναλυτικούς προϋπολογισμούς, παρά μόνον αν είναι συνεπείς με τα ποσά των μειζόνων κατηγοριών εσόδων και δαπανών ή των δευτεροβάθμιων λογαριασμών του ΕΓΛΣ, κατά περίπτωση, την πηγή προέλευσης της πίστωσης και με το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των συνοπτικών προϋπολογισμών, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 και συμμορφώνονται με τους στόχους και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα που ορίζονται από τον εκάστοτε ισχύοντα Π.Δ.Π., καθώς και με τις εγκυκλίους που εκδίδονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 54. Εάν ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών διαπιστώσει την υιοθέτηση ή έγκριση προϋπολογισμού που δεν πληροί τις προϋποθέσεις της παρούσας παραγράφου, μπορεί με απόφασή του να εκδίδει εντολή αναμόρφωσης του προϋπολογισμού.
- Όταν το ποσό των μεταβιβάσεων ή των επιχορηγήσεων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό προς φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, που περιγράφεται στο σχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού, έχει μεταβληθεί στον τελικά ψηφισθέντα από τη Βουλή Κρατικό Προϋπολογισμό, ο εν λόγω φορέας της Γενικής Κυβέρνησης προχωρεί στην αναγκαία προσαρμογή του προϋπολογισμού του πριν από την έγκριση αυτού σύμφωνα με την παρ. 1.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προσδιορίζονται συγκεκριμένοι αντικειμενικοί λόγοι και εξωγενείς παράγοντες για τους οποίους μπορεί να αναμορφώνονται οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην Ο.Τ.Α., συμπεριλαμβανομένων των Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του τακτικού προϋπολογισμού, η διαδικασία αναμόρφωσής τους, οι περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να επιτρέπεται χρήση ταμειακών διαθεσίμων, καθώς και κάθε άλλο σχετικό τεχνικό ή λεπτομερειακό θέμα. Εάν κάποιος από τους φορείς του προηγούμενου εδαφίου διαπιστώσει αδυναμία εκτέλεσης του ετήσιου εγκεκριμένου προϋπολογισμού, που οφείλεται αποκλειστικά σε κάποιον από τους λόγους που αναφέρονται στην απόφαση του πρώτου εδαφίου, οφείλει να υποβάλει στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του εποπτεύοντος Υπουργείου αίτημα αναμόρφωσης αυτού, συνοδευόμενο από σχετική τεκμηριωμένη έκθεση για την αναγκαιότητα και τους λόγους αναμόρφωσης. Οι αναμορφωμένοι προϋπολογισμοί εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό, μετά από εισήγηση του οικείου Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών και κοινοποιούνται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
- Αν ο προϋπολογισμός φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, πλην Ο.Τ.Α., δεν εγκριθεί μέχρι την έναρξη του οικονομικού έτους, το εποπτεύον Υπουργείο, ή το αρμόδιο όργανο διοίκησης όταν πρόκειται για Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, γνωστοποιεί τους λόγους στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Μέχρι την έγκριση του προϋπολογισμού από το εποπτεύον Υπουργείο, ή από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα όταν πρόκειται για Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, ο εν λόγω φορέας της Γενικής Κυβέρνησης μπορεί να προβεί σε δαπάνες που ανέρχονται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των, ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εξόδου (Α.Λ.Ε.) προκειμένου περί Ν.Π.Δ.Δ. ή ανά αναλυτικό λογαριασμό Γενικής Λογιστικής προκειμένου περί Ν.Π.Ι.Δ., πιστώσεων του προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους και μόνο για περίοδο μέχρι τρεις (3) μήνες. Μετά την περίοδο των τριών (3) μηνών όλες οι δαπάνες πλην των πληρωμών συντάξεων, αποδοχών προσωπικού και απόδοσης των επ’ αυτών κρατήσεων, δεν θεωρούνται νόμιμες.».
Άρθρο 55
Διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης των προϋπολογισμών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Τροποποίηση άρθρου 64 ν. 4270/2014
Στο άρθρο 64 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί της κατάρτισης και έγκρισης των προϋπολογισμών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1: αα) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου ή της πορείας προσαρμογής προς αυτόν» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.)», αβ) στο τρίτο εδάφιο, οι λέξεις «σύμφωνα με το άρθρο 33» αντικαθίστανται από τις λέξεις «σύμφωνα με το άρθρο 34», β) στο τρίτο εδάφιο της παρ. 2 οι λέξεις «Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής» αντικαθίστανται από τη λέξη «Π.Δ.Π.», και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις το άρθρο 64 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 64
Κατάρτιση και έγκριση των προϋπολογισμών των Ο.Τ.Α. – Ειδικό Αποθεματικό
- Κατά την κατάρτιση και έγκριση των προϋπολογισμών των ΟΤΑ, εκτός από τις διατάξεις των άρθρων 77 και 78 του ν. 4172/2013, λαμβάνεται μέριμνα ώστε να εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο επίτευξης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.). Η διαδικασία της κατάρτισης αρχίζει με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, που εκδίδεται τον Ιούλιο κάθε έτους και με την οποία παρέχονται, μεταξύ άλλων, οδηγίες για την κατάρτιση των προϋπολογισμών. Το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ παρέχει γνώμη στους Υπουργούς Εσωτερικών και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επί των σχεδίων των προϋπολογισμών, διατυπώνοντας προτάσεις, προκειμένου αυτοί να είναι σύμφωνοι με τις γενικές αρχές για τη διαχείριση των οικονομικών του Δημοσίου σύμφωνα με το άρθρο 34 και να καταστούν ρεαλιστικοί. Επίσης, το Παρατηρητήριο αξιολογεί τις προβλέψεις των εσόδων που παρουσιάζουν οι Ο.Τ.Α. στον προϋπολογισμό τους και διατυπώνει προτάσεις τροποποίησής τους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο και ιδίως όταν τα έσοδα εμφανίζονται υπερεκτιμημένα και μη ρεαλιστικά. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με την κατάρτιση προϋπολογισμών που είναι τουλάχιστον ισοσκελισμένοι.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, δύναται να προβλέπεται για κάθε οικονομικό έτος η εγγραφή πίστωσης ειδικού αποθεματικού στους προϋπολογισμούς των δήμων και των περιφερειών, ως ποσοστό επί του συνόλου των τακτικών εσόδων τους. Από το αποθεματικό αυτό δεν μεταφέρονται πιστώσεις για ενίσχυση άλλων πιστώσεων εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό ή για εγγραφή νέων που δεν είχαν προβλεφθεί. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται το ύψος του ως άνω ποσοστού, το οποίο μπορεί να μεταβάλλεται εντός της χρήσης, ανάλογα με την επίτευξη των στόχων που αναλογούν στον ενοποιημένο προϋπολογισμό των Ο.Τ.Α., στο πλαίσιο του εκάστοτε Π.Δ.Π., καθώς και κάθε σχετικό αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ, ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ, ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Άρθρο 56
Πολυετείς υποχρεώσεις – Αντικατάσταση άρθρου 67 ν. 4270/2014 – Εξουσιοδοτική διάταξη
Το άρθρο 67 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί πολυετών υποχρεώσεων, αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 67
Πολυετείς υποχρεώσεις
- Για κάθε ανάληψη υποχρέωσης από τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων και των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών (Α.Δ.Α.) που ανήκουν στην κεντρική διοίκηση ως ειδικοί φορείς του τακτικού προϋπολογισμού, που προβλέπεται να βαρύνει, είτε τμηματικά είτε εξ ολοκλήρου, έτη πέραν του τρέχοντος, και υπερβαίνει το ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εξόδου (Α.Λ.Ε.) κάθε ειδικού φορέα του τακτικού προϋπολογισμού, τουλάχιστον σε ένα εκ των ετών, απαιτείται προηγούμενη απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Για κάθε ανάληψη υποχρέωσης από τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης που προβλέπεται να βαρύνει, είτε τμηματικά είτε εξ ολοκλήρου, έτη πέραν του τρέχοντος και υπερβαίνει, το ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εξόδου (Α.Λ.Ε.) προκειμένου περί νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή ανά αναλυτικό λογαριασμό Γενικής Λογιστικής προκειμένου περί νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), τουλάχιστον σε ένα εκ των ετών, απαιτείται απόφαση έγκρισης του εποπτεύοντος Υπουργού.
- Οι αναλήψεις υποχρεώσεων της παρ. 1 παρακολουθούνται για όλα τα έτη του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.) από α) τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ανά ειδικό φορέα και μείζονα κατηγορία και β) τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ανά μείζονα κατηγορία ή ανά δευτεροβάθμιο λογαριασμό του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ), κατά περίπτωση, των εξόδων του προϋπολογισμού τους.
- Για κάθε ανάληψη υποχρέωσης που προβλέπεται να βαρύνει, είτε τμηματικά είτε εξ ολοκλήρου, έτη πέραν του τρέχοντος και δεν υπερβαίνει τα ποσά της παρ. 1, η έγκριση παρέχεται με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη.
Ειδικότερα:
α) για τις Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του τακτικού προϋπολογισμού, απαιτείται απόφαση έγκρισης του αρμοδίου οργάνου διοίκησης, ανεξαρτήτως ύψους ποσού και
β) για ανάληψη πολυετών υποχρεώσεων που βαρύνουν τον ειδικό φορέα του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» απαιτείται προηγούμενη απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ανεξαρτήτως ποσού.
- Ειδικά για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ και β΄ βαθμού και τα νομικά πρόσωπα αυτών που περιλαμβάνονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, η έγκριση παρέχεται με την απόφαση του από το νόμο οριζόμενου αρμόδιου οργάνου τους, με την οποία αναλαμβάνεται κάθε υποχρέωση τέτοιου είδους. Η απόφαση του προηγούμενου εδαφίου κοινοποιείται στην οικεία Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη κατά τον έλεγχο νομιμότητας του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους που αφορά η σχετική δαπάνη.
- Η απόφαση έγκρισης που προβλέπεται στις ανωτέρω παραγράφους παρέχεται, εφόσον α) για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, ο αρμόδιος προϊστάμενος της ΓΔΟΥ ελέγξει και βεβαιώσει ότι δεν γίνεται υπέρβαση των ανωτάτων ορίων δαπανών του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π. και β) για τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ο αρμόδιος προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών ελέγξει και βεβαιώσει ότι δεν γίνεται υπέρβαση του προβλεπόμενου ορίου του προϋπολογισμού δαπανών κατ’ έτος του φορέα.
Για τα έτη πέραν του εκάστοτε ισχύοντος Π.Δ.Π. ο αρμόδιος προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών βεβαιώνει ότι θα εντάξει τις εν λόγω υποχρεώσεις στις προβλέψεις του.
- Στην απόφαση έγκρισης της παρ. 1 αναφέρονται:
α. Το συνολικό ποσό της πολυετούς υποχρέωσης,
β. το ποσό κατ’ έτος,
γ. ο Α.Λ.Ε. ή ο αναλυτικός λογαριασμός Γενικής Λογιστικής,
δ. το ύψος υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί στον ίδιο Α.Λ.Ε. ή στον ίδιο αναλυτικό λογαριασμό Γενικής Λογιστικής.».
Άρθρο 57
Στοχοθεσία και μνημόνια συνεργασίας – Τροποποίηση άρθρου 70 ν. 4270/2014
Στο άρθρο 70 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί μνημονίων συνεργασίας και στοχοθεσίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1 αα) στο πρώτο εδάφιο: i) μετά τις λέξεις «της Προεδρίας της Δημοκρατίας» προστίθενται οι λέξεις «της Προεδρίας της Κυβέρνησης», ii) οι λέξεις «15η Ιανουαρίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τριακοστή πρώτη (31η) Ιανουαρίου», αβ) στο δεύτερο εδάφιο καταργούνται οι περ. ζ) και η), β) στην παρ. 2 οι λέξεις «την 31η Δεκεμβρίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εικοστή (20η) Ιανουαρίου», γ) στην παρ. 4 οι λέξεις «Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικής Πολιτικής» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού» και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις το άρθρο 70 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 70
Μνημόνια συνεργασίας – στοχοθεσία
- Μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της Προεδρίας της Δημοκρατίας, της Προεδρίας της Κυβέρνησης, των Υπουργείων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, καθώς και των Α.Δ.Α. που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του τακτικού προϋπολογισμού και ο προϋπολογισμός τους υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσό που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, συνάπτονται ξεχωριστά μνημόνια συνεργασίας μέχρι την τριακοστή πρώτη (31η) Ιανουαρίου του έτους αναφοράς του προϋπολογισμού, με στόχο την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση.
Στα μνημόνια περιλαμβάνονται τουλάχιστον:
α. οι τριμηνιαίοι στόχοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού κάθε φορέα,
β. προκαθορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις σε περίπτωση εμφάνισης αποκλίσεων από τους στόχους,
γ. οι επιπτώσεις στην περίπτωση μη υλοποίησης των διορθωτικών παρεμβάσεων,
δ. ο χρόνος και το είδος των δημοσιονομικών αναφορών που υποβάλλει ο κάθε φορέας,
ε. δεσμεύσεις ότι υφίστανται και λειτουργούν εσωτερικά συστήματα, διαδικασίες και μηχανισμοί που να διασφαλίζουν τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση ή μέτρα που λαμβάνονται για τη βελτίωσή τους,
στ. ο ρυθμός αποδέσμευσης των εγκεκριμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού,
ζ. Καταργείται.
η. Καταργείται.
θ. δράσεις με πιθανά δημοσιονομικά οφέλη.
- Μέχρι την εικοστή (20η) Ιανουαρίου κάθε έτους, με ευθύνη του Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών ή του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών προκειμένου περί των Α.Δ.Α. της προηγούμενης παραγράφου, οι φορείς της παρ. 1, με την εξαίρεση του ειδικού φορέα του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες», υποβάλλουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού δαπανών τους, στη βάση του οποίου καθορίζονται τριμηνιαίοι στόχοι δαπανών, οι οποίοι μετά τη συμφωνία τους με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους συμπεριλαμβάνονται στο μνημόνιο συνεργασίας της παρ. 1.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μπορεί να ρυθμίζεται κάθε θέμα σχετικό με τη διαδικασία παρακολούθησης της εκτέλεσης των εγκεκριμένων προϋπολογισμών, καθώς και τα υποβαλλόμενα, από τους φορείς, στοιχεία.
- Στο μνημόνιο συνεργασίας της παρ. 1 και το μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης της παρ. 2 δεν περιλαμβάνεται ο ειδικός φορέας του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες», για τον οποίο το μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού και οι τριμηνιαίοι δημοσιονομικοί στόχοι τίθενται από τη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.».
Άρθρο 58
Ανακατανομή πιστώσεων Κρατικού Προϋπολογισμού – Τροποποίηση άρθρου 71 ν. 4270/2014
Στο άρθρο 71 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί ανακατανομής πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) καταργείται το τέταρτο εδάφιο της παρ. 2, β) καταργείται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3, γ) προστίθεται παρ. 3Α, δ) στο πρώτο εδάφιο της περ. δ της παρ. 5 πριν από τις λέξεις «Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων» προστίθεται η λέξη «Αναπτυξιακού», και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις το άρθρο 71 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 71
Ανακατανομή πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού
- Οι πιστώσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την αντιμετώπιση των δαπανών του φορέα της Κεντρικής Διοίκησης και της συγκεκριμένης μείζονος κατηγορίας, δαπάνης για την οποία προβλέφθηκαν (αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων), εκτός εάν οι πιστώσεις ανακατανέμονται βάσει των περιπτώσεων του παρόντος άρθρου.
- Ο αρμόδιος διατάκτης δύναται με αιτιολογημένη απόφασή του, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του προϊστάμενου οικονομικών υπηρεσιών του φορέα του, να μεταφέρει τις πιστώσεις εντός μειζόνων κατηγοριών δαπανών του προϋπολογισμού του, χωρίς να μεταβληθούν τα ανώτατα όρια αυτών, καθώς και από ειδικό φορέα σε ειδικό φορέα εντός της ίδιας μείζονος κατηγορίας, χωρίς να μεταβληθούν τα ανώτατα όρια του φορέα. Ειδικότερα ο αρμόδιος διατάκτης του προϋπολογισμού των περιφερειακών υπηρεσιών των Υπουργείων δύναται, με αιτιολογημένη απόφασή του, να μεταφέρει τις πιστώσεις εντός μειζόνων κατηγοριών δαπανών του προϋπολογισμού του χωρίς να μεταβληθούν τα ανώτατα όρια αυτών, καθώς και από ειδικό φορέα σε ειδικό φορέα εντός της ίδιας μείζονος κατηγορίας χωρίς να μεταβληθούν τα ανώτατα όρια του φορέα. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός διατάκτες για τις ως άνω μεταφορές απαιτείται η σύμπραξη όλων.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από αιτιολογημένη πρόταση του αρμόδιου διατάκτη και σύμφωνη γνώμη του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του φορέα του, δύναται να γίνονται μεταφορές μεταξύ μειζόνων κατηγοριών δαπανών εντός του προϋπολογισμού του φορέα της κεντρικής διοίκησης.
Ειδικότερα για τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων είναι δυνατή η μεταφορά πιστώσεων μεταξύ μειζόνων κατηγοριών δαπανών ενός φορέα της κεντρικής διοίκησης, εντός του ορίου πιστώσεων του φορέα για κάθε σκέλος (εθνικό – συγχρηματοδοτούμενο) χωριστά, με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του φορέα του. Οι πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δύνανται να ανακατανέμονται κατά το δεύτερο εδάφιο, μόνο εντός του ορίου πιστώσεων εκάστου φορέα της κεντρικής διοίκησης για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
3Α. Κατ’ εξαίρεση, η ανακατανομή των πιστώσεων εντός μειζόνων κατηγοριών ή μεταξύ μειζόνων κατηγοριών δαπανών του ειδικού φορέα του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» διενεργείται με απόφαση του αρμόδιου επί θεμάτων δημοσιονομικής πολιτικής Υπουργού, μετά από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
- Με απόφαση του κύριου διατάκτη του προϋπολογισμού των Υπουργείων μετά από σύμφωνη γνώμη του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου, είναι δυνατή η μεταφορά πιστώσεων στους προϋπολογισμούς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και στους προϋπολογισμούς των περιφερειακών υπηρεσιών του για την κάλυψη, αντίστοιχων με τις πιστώσεις που μειώνονται, δραστηριοτήτων. Με απόφαση του κύριου διατάκτη, μετά από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου διατάκτη του προϋπολογισμού των περιφερειακών υπηρεσιών, είναι δυνατή η μεταφορά πιστώσεων από τον προϋπολογισμό των περιφερειακών υπηρεσιών ενός Υπουργείου στον προϋπολογισμό των κεντρικών υπηρεσιών του.
- Για μεταφορά πιστώσεων από φορέα σε άλλον φορέα Κεντρικής Διοίκησης απαιτείται η έγκριση της Βουλής κατά τη διαδικασία ψήφισης του συμπληρωματικού προϋπολογισμού του άρθρου 60. Κατ’ εξαίρεση, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επιτρέπεται:
α. Η μεταφορά πιστώσεων αποδοχών από ένα φορέα της Κεντρικής Διοίκησης σε άλλον φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, πιστώσεων για επιχορήγηση φορέων και υπό κατανομή πιστώσεων για νέες προσλήψεις, σε πιστώσεις αποδοχών άλλου φορέα της Κεντρικής Διοίκησης για κάλυψη δαπανών πρόσληψης, μετάταξης και απόσπασης προσωπικού ή για τακτοποίηση γενομένων δαπανών μισθοδοσίας.
β. Η μεταφορά υπό κατανομή πιστώσεων του προϋπολογισμού σε άλλες κατηγορίες δαπανών άλλων φορέων της Κεντρικής Διοίκησης για την υλοποίηση του σκοπού για τον οποίο έχουν προβλεφθεί.
γ. Η μεταφορά πιστώσεων από έναν φορέα της Κεντρικής Διοίκησης σε άλλον φορέα της Κεντρικής Διοίκησης για την κάλυψη δαπανών που πραγματοποιούνται για λογαριασμό του φορέα στον προϋπολογισμό του οποίου έχουν αρχικά προβλεφθεί οι πιστώσεις.
δ. Η μεταφορά πιστώσεων από έναν φορέα της Κεντρικής Διοίκησης σε άλλον φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, για την υλοποίηση του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, προκειμένου να αντιστοιχηθούν οι πιστώσεις του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων στις δεσμεύσεις ανά φορέα, τομέα και Α.Λ.Ε., με τα οριζόμενα στις Συλλογικές Αποφάσεις Έργων και Μελετών που εκδίδονται κατά τη διάρκεια του έτους. Οι μεταφορές αυτές δύνανται να πραγματοποιούνται και μετά την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους για την έκδοση των σχετικών συμψηφιστικών χρηματικών ενταλμάτων.
- Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υποβάλλει κάθε τρίμηνο στη Βουλή και στο Ελεγκτικό Συνέδριο στοιχεία σχετικά με τις αθροιστικές ανακατανομές πιστώσεων του προϋπολογισμού που εγκρίθηκαν, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δύναται να ορίζονται πιστώσεις που δεν είναι δεκτικές αυξομειώσεων, καθώς, επίσης, και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
- Η παραβίαση των διατάξεων του παρόντος άρθρου συνεπάγεται για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ισόποση μείωση των επιμέρους ανωτάτων ορίων πιστώσεων του έτους του προϋπολογισμού.».
Άρθρο 59
Μνημόνια συνεργασίας, μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμών στους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πλην Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Τροποποίηση άρθρου 147 ν. 4270/2014
Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 147 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί μνημονίων συνεργασίας και μηνιαίου προγράμματος εκτέλεσης προϋπολογισμών στους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πλην Ο.Τ.Α., οι λέξεις «Όλοι οι λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, με τους οποίος συνάπτεται μνημόνιο της παραγράφου 1, συμπεριλαμβανομένων των φορέων του Κεφαλαίου Α’ του ν. 3429/2005» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Οι λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης» και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 147 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 147
Μνημόνια συνεργασίας, μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμών στους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πλην Ο.Τ.Α.
- Μεταξύ του εποπτεύοντος Υπουργείου και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που εποπτεύονται από αυτό, πλην Ο.Τ.Α., μπορεί να συνάπτονται μνημόνια συνεργασίας, μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους, με την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 70, ως προς το υποχρεωτικό, κατ’ ελάχιστον, περιεχόμενό τους. Ειδικότερα, οι Α.Δ.Α. που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αλλά δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, μπορεί να συνάπτουν μνημόνια συνεργασίας με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους, με την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 70, ως προς το υποχρεωτικό, κατ’ ελάχιστον, περιεχόμενό τους. Σε κάθε περίπτωση, μνημόνια συνεργασίας σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια συνάπτονται με όλους τους φορείς των οποίων ο προϋπολογισμός υπερβαίνει το ποσό που καθορίζεται με την απόφαση της παρ. 2. Με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού ή με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών όταν πρόκειται για Α.Δ.Α. που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, μπορεί να ορίζονται και επιπλέον του κατά τα ανωτέρω ελάχιστου περιεχόμενου, στοιχεία τα οποία περιλαμβάνονται στο μνημόνιο συνεργασίας.
- Οι λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης υποβάλλουν, μέχρι τη 15η Ιανουαρίου κάθε έτους, μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους στον προϊστάμενο οικονομικών υπηρεσιών του εποπτεύοντος Υπουργείου και προκειμένου περί Α.Δ.Α., που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Για τους φορείς των οποίων ο προϋπολογισμός υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσό που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και μπορεί να αναπροσαρμόζεται κατ’ έτος, οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών του προηγούμενου εδαφίου διαβιβάζουν τα προγράμματα εκτέλεσης των προϋπολογισμών στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, κατ’ αντιστοιχία της παρ. 2 του άρθρου 70. Οι διοικήσεις των φορέων πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις και να λαμβάνουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα προς τον σκοπό αυτό.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δύναται να ρυθμίζεται κάθε θέμα σχετικά με τη διαδικασία παρακολούθησης της εκτέλεσης των εγκεκριμένων προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην Ο.Τ.Α., καθώς και τα υποβαλλόμενα από αυτούς στοιχεία.».
Άρθρο 60
Δημοσιονομικές αναφορές – Τροποποίηση άρθρου 157 ν. 4270/2014
[παρ. 2 και 13 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
Στο άρθρο 157 του ν. 4270/2014 (Α΄143) περί δημοσιονομικών αναφορών της Γενικής Κυβέρνησης, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) αντικαθίσταται ο τίτλος, β) στην παρ. 1: βα) στο πρώτο εδάφιο οι λέξεις «το σύστημα χρηματοοικονομικών αναφορών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τις δημοσιονομικές αναφορές», ββ) στο δεύτερο εδάφιο η λέξη «χρηματοοικονομικών» αντικαθίσταται από τη λέξη «δημοσιονομικών», γ) στην παρ. 2 γα) στην περ. β: (i) στο πρώτο εδάφιο, μετά τις λέξεις «τριμηνιαίες αναφορές» προστίθενται οι λέξεις «σε σωρευτική βάση», η λέξη «ΔΕΚΟ» αντικαθίσταται από τη λέξη «φορέων», μετά από τις λέξεις «του ν. 3429/2005» προστίθενται οι λέξεις «των Ανωνύμων Εταιρειών του Μέρους Α’ του ν. 4972/2022, καθώς», (ii) στο δεύτερο εδάφιο, μετά τις λέξεις «με τους τριμηνιαίους» προστίθεται η λέξη «σωρευτικούς», γβ) στην περ. γ, (i) μετά τις λέξεις «τριμηνιαίες αναφορές» προστίθενται οι λέξεις «σε σωρευτική βάση», (ii) στην υποπερ. αα μετά τις λέξεις «τους τριμηνιαίους» προστίθεται η λέξη «σωρευτικούς», γγ) το τέταρτο εδάφιο αντικαθίσταται, γδ) προστίθεται νέο τελευταίο εδάφιο, δ) στην παρ. 3: δα) διαγράφονται οι λέξεις «του άρθρου», δβ) η λέξη «κωδικούς» αντικαθίσταται από τη λέξη «λογαριασμούς» και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις το άρθρο 157 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 157
Δημοσιονομικές αναφορές Γενικής Κυβέρνησης
[παρ. 1 άρθρου 3 και άρθρο 12 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ, όπως αντικαταστάθηκαν από τις παρ. 2 και 13 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
- Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ορίζει, διαχειρίζεται και ρυθμίζει τις δημοσιονομικές αναφορές της Γενικής Κυβέρνησης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και τις οδηγίες και εγκυκλίους που εκδίδονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το εν λόγω σύστημα δημοσιονομικών αναφορών της Γενικής Κυβέρνησης σε ταμειακή βάση, καλύπτει όλους τους υποτομείς της Γενικής Κυβέρνησης και περιλαμβάνει πληροφορίες που καθιστούν εφικτή την ολοκληρωμένη παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και των εξελίξεων σε κάθε φορέα και την παραγωγή οικονομικών στοιχείων σε δεδουλευμένη βάση όπως απαιτείται από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών. Επιπλέον, λαμβάνει: α) όλες τις χρηματοοικονομικές πληροφορίες που αφορούν όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης μέσω των αρμοδίων Υπουργείων και β) με ευθύνη των προϊσταμένων οικονομικών υπηρεσιών των φορέων, όλες τις χρηματοοικονομικές πληροφορίες που αποστέλλονται από τους φορείς προς την Ελληνική Στατιστική Αρχή, κατά την υποβολή αναφορών στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ), ταυτόχρονα με την αποστολή τους στην Ελληνική Στατιστική Αρχή. Οι Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων παρέχουν τα απαιτούμενα χρηματοοικονομικά στοιχεία στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους κατά τρόπο έγκαιρο, διεξοδικό και ακριβή, όπως ορίζεται στον παρόντα νόμο και στις οδηγίες και τις εγκυκλίους που εκδίδει το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δύναται να υπογράφει Μνημόνιο Συνεργασίας με την Τράπεζα της Ελλάδος, για την παροχή πληροφοριών από την Τράπεζα της Ελλάδος, σχετικών με τα οριζόμενα στις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
- Κάθε φορέας της Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούται να υποβάλει μηνιαία έκθεση στο αρμόδιο Υπουργείο με τα χρηματοοικονομικά στοιχεία επί των δαπανών, των εισπραχθέντων εσόδων και της χρηματοδότησης, καθώς και των υποχρεώσεών του. Με οδηγίες και εγκυκλίους που εκδίδει το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζονται ο τρόπος και η προθεσμία που παρέχονται οι πληροφορίες αυτές στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Με βάση τις πληροφορίες αυτές, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους συντάσσει και αναρτά στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών τα εξής:
α. Έως το τέλος του επόμενου μήνα, ενοποιημένες μηνιαίες αναφορές με απολογιστικά στοιχεία των δαπανών και των εσόδων και τη σύγκρισή τους με τις προβλέψεις που παρουσιάζονται στον ενοποιημένο ετήσιο Κοινωνικό Προϋπολογισμό και στους ενοποιημένους ετήσιους προϋπολογισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και με στοιχεία των χρηματοδοτήσεων και των υποχρεώσεων όλων των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης σε ταμειακή βάση. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζεται η μεθοδολογία κατάρτισης, καθώς και η ημερομηνία έναρξης δημοσίευσης, πίνακα συμφωνίας, όπου θα παρουσιάζεται ο τρόπος μετάβασης από τα δεδομένα ταμειακής βάσης στα στοιχεία που βασίζονται στα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών.
β. Έως το τέλος του επόμενου τριμήνου, τριμηνιαίες αναφορές σε σωρευτική βάση για την εκτέλεση των προϋπολογισμών των φορέων του Κεφαλαίου Α’ του ν. 3429/2005, των Ανωνύμων Εταιρειών του Μέρους Α’ του ν. 4972/2022, καθώς και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που καθορίζονται με την υπουργική απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 147. Οι τριμηνιαίες αναφορές περιέχουν απολογιστικά στοιχεία των δαπανών και των εσόδων και τη σύγκρισή τους με τους τριμηνιαίους σωρευτικούς στόχους για την εκτέλεση του προϋπολογισμού που θεσπίζονται με το άρθρο 147.
γ. Έως το τέλος του επόμενου τριμήνου, τριμηνιαίες αναφορές σε σωρευτική βάση με απολογιστικά στοιχεία δαπανών, καθώς και την εξέλιξη των απλήρωτων υποχρεώσεων ανά φορέα της Κεντρικής Διοίκησης και τη σύγκριση των δαπανών με: (αα) τους τριμηνιαίους σωρευτικούς στόχους για την εκτέλεση του προϋπολογισμού που θεσπίζονται δυνάμει του άρθρου 70 και (ββ) τις προβλέψεις που παρουσιάζονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζονται οι λεπτομέρειες ως προς τη μεθοδολογία κατάρτισης, τον τύπο και την προετοιμασία των παραπάνω μηνιαίων αναφορών, καθώς και οι κυρώσεις που επιβάλλονται στους φορείς που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις του παρόντος άρθρου. Οι επιβαλλόμενες κυρώσεις δύνανται να περιλαμβάνουν τη διακοπή της χρηματοδότησης ή της επιχορήγησης του εν λόγω φορέα. Με όμοια απόφαση καθορίζονται οι κυρώσεις που επιβάλλονται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 173, σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης και μη συνεπούς με τις οδηγίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους υποβολής στοιχείων, όπως αυτά προσδιορίζονται στις εγκυκλίους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
- Οι αναφορές της περ. α της παρ. 2 καταρτίζονται με τη χρήση των ιδίων ακριβώς κατηγοριών εσόδων και δαπανών που προβλέπονται στους λογαριασμούς του Προϋπολογισμού, όπως καθορίζονται στην παρ. 3 του άρθρου 55.».
Άρθρο 61
Δημοσίευση δημοσιονομικών δεδομένων Γενικής Κυβέρνησης – Προσθήκη άρθρου 157Α στον ν. 4270/2014
[παρ. 2 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
Μετά από το άρθρο 157 του ν. 4270/2014 (Α΄143) προστίθεται άρθρο 157Α ως εξής:
«Άρθρο 157Α
[παρ. 2 άρθρου 3 Οδηγίας 2011/85/ΕΕ, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 2 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265]
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή μεριμνά για την έγκαιρη και τακτική δημοσίευση τριμηνιαίων δεδομένων για το χρέος και για το έλλειμμα διακριτά ανά υποτομέα της Γενικής Κυβέρνησης, όπως ορίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2013 για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 174). Η δημοσίευση των δεδομένων αυτών πραγματοποιείται για κάθε τρίμηνο πριν από το τέλος του επόμενου τριμήνου ή μετά τη δημοσίευση των σχετικών δεδομένων από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat).».
Άρθρο 62
Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Το άρθρο 172 του ν. 4270/2014 (Α΄143), περί κυρώσεων σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 172
Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης
- Εάν από τα μηνιαία στοιχεία εκτέλεσης των προϋπολογισμών των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης, οι οποίοι σύμφωνα με το άρθρο 70, περί μνημονίων συνεργασίας – στοχοθεσίας υποβάλλουν πρόγραμμα μηνιαίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, διαπιστώνεται υποεκτέλεση άνω του δέκα τοις εκατό (10 %) από τους τριμηνιαίους στόχους δαπανών, δεν εξετάζονται από τη Διεύθυνση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αιτήματα περί ενίσχυσης των πιστώσεων από το ειδικό αποθεματικό των παρ. 7 και 8 του άρθρου 59, περί αποθεματικού Κρατικού Προϋπολογισμού μέχρι του ποσού της ως άνω υποεκτέλεσης. Η διαδικασία αυτή ενεργοποιείται, εάν δεν έχουν υλοποιηθεί οι αναφερόμενες στην περ. β της παρ. 1 του άρθρου 70 διορθωτικές παρεμβάσεις. Εάν, βάσει των απολογιστικών στοιχείων του επόμενου τριμήνου, προκύψει ότι οι αποκλίσεις έχουν εξισορροπηθεί, εξετάζονται τα ανωτέρω αιτήματα, κατόπιν της εκ νέου υποβολής τους. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μπορεί να καθορίζονται περιπτώσεις υποεκτέλεσης που εξαιρούνται από την εφαρμογή της παρούσας, η διαδικασία και οι προϋποθέσεις εξαίρεσης, καθώς και κάθε σχετικό τεχνικό ή λεπτομερειακό ζήτημα.
- Από τη διαδικασία της παρ. 1 εξαιρείται ο ειδικός φορέας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες».
- Εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή οι εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης περικόπτεται ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) από το ανώτατο ποσό του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, όπως ορίζεται στην υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 (Α’ 112), περί Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων. Η κύρωση του πρώτου εδαφίου μπορεί να επιβληθεί σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθρου 48, περί δεσμευτικών επιπτώσεων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού.».
1. Αιτιολογημένη Έκθεση Παρατηρήσεων επί της παραγράφου 3 του άρθρου 62 του νομοσχεδίου,
Α. Εισαγωγή
Η προτεινόμενη ρύθμιση της παραγράφου 3 του άρθρου 62 του σχεδίου νόμου, με την οποία προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 172 του ν. 4270/2014, περί κυρώσεων σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, εγείρει ζητήματα συνταγματικότητας και διοικητικής νομιμότητας, καθώς και ζητήματα καλής νομοθέτησης.
Β. Παραβίαση της Αρχής της Ταυτότητας Υποκειμένου
Η διάταξη προβλέπει την επιβολή κύρωσης (μείωση 20% του ΚΕΔΣ) σε υπαλλήλους της οικονομικής υπηρεσίας του εποπτεύοντος Υπουργείου, σε περίπτωση μη έγκαιρης υποβολής στοιχείων από τον εποπτευόμενο φορέα.
Η κύρωση επιβάλλεται σε διοικητικό υποκείμενο το οποίο δεν τελεί την παράβαση, αλλά είναι τρίτο υποκείμενο, παραβιάζοντας την αρχή της ταυτότητας υποκειμένου. Προκύπτει άρα ζήτημα συνταγματικής ερμηνείας και νομιμότητας της ρύθμισης.
Γ. Έλλειψη Αιτιώδους Συνάφειας
Η επιβάρυνση του ΚΕΔΣ των υπαλλήλων της ΓΔΟΥ δεν παρουσιάζει λογική, οργανική ή λειτουργική συνάφεια με την αδράνεια υποβολής των στοιχείων από τον εποπτευόμενο φορέα, καθώς οι υπάλληλοι δεν διαθέτουν αρμοδιότητα ή δύναμη παρέμβασης-επιβολής στη διαδικασία υποβολής. Εξάλλου τα εποπτευόμενα Νομικά Πρόσωπα διέπονται από διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.
Δ. Έλλειψη Συστημικής Συνέπειας
Η ρύθμιση παρακάμπτει τη διοικητική ιεραρχία και τις αρχές λογοδοσίας των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς δεν προβλέπει σαφή καθορισμό των φορέων ευθύνης, ούτε αποδίδει ευθύνη στα αρμόδια όργανα των εποπτευόμενων φορέων που υπέχουν την υποχρέωση υποβολής των στοιχείων. Η απουσία ρητής αναφοράς σε αρχές ευθύνης και η επιβολή της κύρωσης σε άσχετο υποκείμενο υπονομεύει τη διαρθρωτική συνέπεια του δημοσιονομικού πλαισίου.
2. Προτεινόμενη Νομοτεχνική Διατύπωση
Η κύρωση, εφόσον κρίνεται απαραίτητη, οφείλει να επιβάλλεται στο υποκείμενο που ευθύνεται για την παράβαση. Αντί της περικοπής στο ΚΕΔΣ των ΓΔΟΥ των Υπουργείων, προτείνεται να ενεργοποιούνται τα ήδη προβλεπόμενα από το άρθρο 173 του ν.4270/2014 μέτρα:
«Σε περίπτωση μη υποβολής ή καθυστέρησης στην αποστολή των προβλεπόμενων στοιχείων από τα εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα, εφαρμόζονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 173 του ν. 4270/2014, μεταξύ των οποίων η προσωρινή περικοπή της επιχορήγησης ή/και η επιβολή ευθυνών στους προϊσταμένους των οικονομικών υπηρεσιών των εν λόγω εποπτευόμενων φορέων.»
Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η αρχή της στοχευμένης λογοδοσίας, ενισχύεται η πειθαρχία στους πραγματικά υπεύθυνους φορείς και προφυλάσσεται το κύρος των ΓΔΟΥ και των υπαλλήλων τους, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις έχουν ήδη επιδείξει τεκμηριωμένη επιμέλεια και συνέπεια
Άρθρο 62: Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Σχόλια επί της παρ.3 του άρθρου:
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) θεσπίστηκε ως οικονομική επιβράβευση των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ που επιδεικνύουν υψηλή απόδοση, συνέπεια και επαγγελματισμό κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Με το άρθρο 62 της προωθούμενης τροπολογίας προβλέπεται η δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ σε ποσοστό 20% για λόγους που δε συνδέονται με το σκοπό και το αντικείμενο των εργασιών των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ, οι οποίες δεν παράγουν ούτε μπορούν να επιβάλλουν την παραγωγή των ζητούμενων στοιχείων.
Οι κυρώσεις στην περίπτωση που οι εποπτευόμενοι φορείς ενός Υπουργείου δεν συμμορφώνονται με τις προθεσμίες υποβολής των σχετικών στοιχείων προϋπολογισμού θα πρέπει να βαραίνουν απευθείας τους εποπτευόμενους φορείς ώστε να αποτελούν μέσο πίεσης για την ανταπόκρισή τους στην αποστολή των εν λόγω στοιχείων. Η διάταξη αυτή δεν βοηθά στην επίτευξη του επιθυμητού στόχου που είναι η συμμόρφωση των εποπτευόμενων φορέων και προτείνεται η απόσυρσή της.
Η προτεινόμενη προς διαβούλευση τροπολογία προβλέπει τη δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ, με κριτήρια που δεν συνδέονται με την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της άσκησης των καθηκόντων των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ.
Τυχόν κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό πλαίσιο θα έπρεπε να προβλέπονται, αλλά το κυριότερο να εφαρμόζονται, σε βάρος του φορέα με περικοπή χρηματοδότησης .
Aδικη τροπολογία αποκλειστικά για τα στελέχη των ΓΔΟΥ.
Η προτεινόμενη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 62, που προβλέπει περικοπή 20% του ΚΕΔΣ για τις οικονομικές υπηρεσίες του εποπτεύοντος Υπουργείου σε περίπτωση καθυστερημένης υποβολής προβλέψεων ή προϋπολογισμών από τα Νομικά Πρόσωπα, κρίνεται άδικη και δυσλειτουργική. Παραβλέπει τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Νομικών Προσώπων και τιμωρεί αδικαιολόγητα τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ, ακόμη και όταν έχουν επιδείξει επιμέλεια. Η κύρωση στερείται αιτιώδους συνάφειας με την παράβαση, δεν εφαρμόζεται στο υπαίτιο υποκείμενο, αναιρεί το σκοπό του ΚΕΔΣ ως κίνητρο αποδοτικότητας και δημιουργεί άνιση μεταχείριση και εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ των υπαλλήλων.
Με την αιτιολογική έκθεση του ν. 4940/2022, προβλέφθηκε η δυνατότητα καταβολής Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) των υπηρετούντων υπαλλήλων στις Γ.Δ.Ο.Υ.. Ενώ, η εν λόγω ρύθμιση στόχευε στην «επιτάχυνση της υλοποίησης των δημοσιονομικών στόχων» μέσω της «παροχής κινήτρου στους υπαλλήλους που επιδιώκουν τους συγκεκριμένους στόχους», με την προωθούμενη τροπολογία προβλέπεται η δυνατότητα περικοπής του Κ.Ε.Δ.Σ. σε ποσοστό 20%, ακόμα και για λόγους που δύναται να μην ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης, του συνόλου των υπηρετούντων υπαλλήλων στις Γ.Δ.Ο.Υ., διαιωνίζοντας την υποστελέχωση των Γ.Δ.Ο.Υ., γεγονός που ιδιαίτερα παρατηρήθηκε με την μεταφορά των αρμοδιοτήτων των ΔΥΕΕ και την ανάληψη πρόσθετου όγκου εργασιών και ευθυνών, χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή.
Εκτιμώ ότι σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό πλαίσιο, θα έπρεπε όχι μόνο να επιβάλλονται κυρώσεις αλλά και να εφαρμόζονται, σε βάρος των υπαιτίων (πχ του φορέα, των εκπροσώπων του και των υπαίτιων υπαλλήλων, με περικοπή ποσοστού της χρηματοδότησης και των ατομικών αμοιβών, κινήτρων και προνομίων τους).
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν. 4940/2022 με τον οποίο προβλέφθηκε η δυνατότητα καταβολής του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) στους υπαλλήλους των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών, η εν λόγω ρύθμιση στοχεύει στην «επιτάχυνση της υλοποίησης των δημοσιονομικών στόχων» μέσω της «παροχής κινήτρου στους υπαλλήλους που επιτυγχάνουν τους συγκεκριμένους στόχους». Ωστόσο, με το άρθρο 62 της προωθούμενης τροπολογίας προβλέπεται η δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ σε ποσοστό 20% για λόγους που δεν ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης των εν λόγω υπαλλήλων λειτουργώντας αποτρεπτικά στην κινητροδότησή τους και διαιωνίζοντας την υποστελέχωση των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών.
Τυχόν κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό πλαίσιο θα έπρεπε να προβλέπονται, αλλά το κυριότερο να εφαρμόζονται, σε βάρος του φορέα (ή/και των εκπροσώπων του) με περικοπή οποιασδήποτε μορφής χρηματοδότησης (ή/και ατομικών αμοιβών και προνομίων).
Απλά κατάφορη αδικία αποκλειστικά για τα στελέχη των ΓΔΟΥ.
Η διάταξη για περικοπή 20% του ΚΕΔΣ των οικονομικών υπηρεσιών των Υπουργείων, σε περίπτωση μη έγκαιρης υποβολής προϋπολογιστικών στοιχείων από τα Νομικά Πρόσωπα, εμφανίζει σοβαρά προβλήματα εφαρμογής και δικαιοσύνης,, αφού τιμωρεί τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ χωρίς να ελέγχουν τη συμμόρφωση των φορέων. Ενώ οι υπάρχουσες κυρώσεις (όπως μισθολογικές περικοπές ή μείωση χρηματοδότησης) στοχεύουν απευθείας τους υπεύθυνους φορείς, η νέα πρόταση στερείται αιτιώδους συνάφειας, αφού οι υπάλληλοι των Υπουργείων δεν ευθύνονται για τις καθυστερήσεις των Νομικών Προσώπων. Επιπλέον, η διάταξη αναιρεί το κίνητρο του ΚΕΔΣ, δημιουργεί ανισότητα μεταξύ υπηρεσιών με διαφορετικές αρμοδιότητες και ενισχύει την αντισυναδελφικότητα, με κίνδυνο να οδηγήσει σε αποχώρηση προσωπικού από τις ήδη υποστελεχωμένες ΓΔΟΥ.
Καλημέρα σας.
Η έγκαιρη υποβολή των συνοπτικών προϋπολογισμών των εποπτευόμενων φορέων μέσω των οικείων ΓΔΟΥ, αποτελεί αναγκαίο συστατικό για την έγκαιρη και έγκυρη κατάρτιση του σχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού από το ΓΛΚ. Υπό την έννοια αυτή είναι εύλογη/αναγκαία η θέσπιση μέτρων για τη διασφάλιση αυτού του στόχου. Είναι εξίσου εύλογο/αναγκαίο όμως η θέσπιση ποινών (ή κινήτρων) να αφορά τους κατ΄ ουσία έχοντες την δυνατότητα τήρησης της υποχρέωσης.
Με τις διατάξεις του άρθρου 62 «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014», προβλέπεται ότι «Εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή οι εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης περικόπτεται ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) από το ανώτατο ποσό του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, όπως ορίζεται στην υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 (Α’ 112), περί Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων».
Με βάση το προτεινόμενο άρθρο η ευθύνη για τη μη έγκαιρη υποβολή των συνοπτικών προϋπολογισμών αποδίδεται αποκλειστικά στις ΓΔΟΥ, δίχως να λαμβάνει υπόψη ότι η υποχρέωση αφορά πρωτίστως τους ίδιους τους εποπτευόμενους φορείς. Η κάθε ΓΔΟΥ οφείλει στο πλαίσιο της εποπτείας που ασκεί να μεριμνεί για την έγκαιρη ενημέρωση και καθοδήγηση των φορέων που εποπτεύει για την ορθή και εντός προθεσμιών υλοποίηση της υποχρέωσης για υποβολή συνοπτικών προϋπολογισμών. Δεν είναι δυνατό ή εύλογο όμως και να τους υποκαθιστά στο επίπεδο της ευθύνης τους. Κάθε φορέας/οργανωτική δομή θα πρέπει να ανταμείβεται ή να αντιμετωπίζει κυρώσεις στο πλαίσιο των πραγματικών του υποχρεώσεων καθώς και της κατ΄ουσία δυνατότητας του να ανταποκριθεί σε αυτές. Η ευθύνη της έγκυρης υποβολής των συνοπτικών προϋπολογισμών βαρύνει πρωτίστως τους ίδιους τους φορείς και όχι τη ΓΔΟΥ, η οποία ναι μεν τους καθοδηγεί, υποβοηθά και υποστηρίζει στο έργου τους αλλά δεν τους υποκαθιστά.
Ως εκ τούτου, η εύλογη επιλογή θα ήταν η θέσπιση οποιασδήποτε κύρωσης να βαρύνει τον πραγματικά υπεύθυνο. Η παρούσα ρύθμιση όμως καταδεικνύει ως υπεύθυνες της ΓΔΟΥ και όχι τους ίδιους τους φορείς που έχουν την υποχρέωση. Η ύπαρξη εποπτείας από μέρους των ΓΔΟΥ δεν θα πρέπει υποκαθιστά την ευθύνη των ίδιων φορέων. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι η προτεινόμενη διάταξη θα πρέπει να τροποποιηθεί και να ορίσει κυρώσεις σε περίπτωση μη έγκαιρης υποβολής σχεδίων συνοπτικών προϋπολογισμών στους κατ΄ εξοχήν έχοντες την ευθύνη, ήτοι τους ίδιους του φορείς. Θα μπορούσε επί παραδείγματι να προβλεφθεί ότι σε περίπτωση που περάσει άπρακτη η προθεσμία για υποβολή συνοπτικών προϋπολογισμών από τους φορείς, τότε υποχρεωτικά να υιοθετείται συνοπτικός προϋπολογισμού (στην περίπτωση αυτή σε επίπεδο μόνο προσδιορισμού συνολικών εσόδων-εξόδων και αποτελέσματος, χωρίς περαιτέρω ανάλυση ανά κωδικό) αποκλειστικά με βάση τα ποσά επιχορήγησης ή χρηματοδότησης που έχει κατανείμει η εποπτεύουσα ΓΔΟΥ στο φορέα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη άλλες πηγές χρηματοδότησης (ίδια έσοδα, χρηματοδότηση από άλλα Υπουργεία και φορείς) ούτως να υπάρχει πίεση στους φορείς να ανταποκριθούν εγκαίρως στις υποχρεώσεις τους.
Ομοίως η κύρωση που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο του προτεινόμενου άρθρου 62, δημιουργεί παρόμοιο προβληματισμό για την ορθότητά της. Οι ΓΔΟΥ θα πρέπει να είναι υπεύθυνες μόνο για τη διαχείρισή τους και όχι για αποφάσεις/ενέργειες που τις υπερβαίνουν. Σε περίπτωση ανάγκης αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού η οποία προκύπτει από αντικειμενικούς λόγους (επί παραδείγματι μια νέα έκτακτη πολιτική) δεν είναι εύλογο να επιβάλλονται κυρώσεις στη ΓΔΟΥ.
Συνολικά, θα ήθελα να προτείνω την επαναξιολόγηση της προτεινόμενης διάταξης καθώς με την παρούσα μορφή της θεωρώ ότι δεν θα επιτύχει το σκοπό της καθώς στοχεύει στις ΓΔΟΥ και όχι στους ίδιους τους φορείς που είναι ασυνεπείς στις υποχρεώσεις τους.
Άρθρο 56 Πολυετείς υποχρεώσεις – Αντικατάσταση άρθρου 67 ν. 4270/2014 – Εξουσιοδοτική διάταξη
Τα ποσά της παρ. 1 να είναι στο ύψος της αρ. 2/85154/ΔΠΓΚ/04-03-2022 (ΑΔΑ: 9ΤΧΑΗ-Ρ2Ζ)(ΦΕΚ 1137 Β΄/14-03-2022) απόφασης του αναπληρωτή υπουργού οικονομικών δηλαδή στα 5.000.000 και 1.000.000 € αντίστοιχα.
Η παράγραφος 3 του άρθρου 62, στερείται κάθε λογικής καθόσον δείχνει τιμωρητική διάθεση στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ για ολιγωρία των εποπτευόμενων φορέων να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, χωρίς οι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ να έχουν κανένα εργαλείο πίεσης. Επομένως η περιγραφόμενη περικοπή, δεν μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματική παρά μόνο εξόφθαλμα τιμωρητική, απέναντι σε μια μερίδα υπαλλήλων που κοπιάζουν πολύ και έχουν μεγάλες ευθύνες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Σκέψεις αναφορικά με το Άρθρο 62, παράγραφος 3 : Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) θεσπίστηκε για να βραβεύσει τους υπαλλήλους της ΓΔΟΥ που επιδεικνύουν υψηλή απόδοση, συνέπεια και επαγγελματισμό. Οπότε, η οποιαδήποτε πρόβλεψη μείωσης του μισθού τους χωρίς να ληφθούν υπόψη η ατομική τους απόδοση ή ευσυνειδησία, εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς. Η προτεινόμενη περικοπή φαίνεται να σχετίζεται με παράγοντες που δεν ελέγχονται από τους υπαλλήλους, όπως οι ενέργειες των διοικήσεων των εποπτευόμενων φορέων. Αυτό αντιβαίνει στην αρχή της ατομικής ευθύνης και θέτει σε αμφισβήτηση τη χρησιμότητα των συστημάτων στοχοθεσίας και αξιολόγησης. Ζητείται επανεξέταση της συγκεκριμένης επιλογής για να βελτιωθεί η δίκαιη και στοχευμένη επιβράβευση της προσπάθειας.
Η προωθούμενη διάταξη της παρ.3 του άρθρου 62 για περικοπή 20% του ΚΕΔΣ των οικονομικών υπηρεσιών των Υπουργείων, σε περίπτωση μη έγκαιρης υποβολής προϋπολογιστικών στοιχείων από τα Νομικά Πρόσωπα, εμφανίζει σοβαρά προβλήματα εφαρμογής και δικαιοσύνης, αφού τιμωρεί τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ χωρίς να ελέγχουν τη συμμόρφωση των φορέων. Ενώ οι υπάρχουσες κυρώσεις (όπως μισθολογικές περικοπές ή μείωση χρηματοδότησης) στοχεύουν απευθείας τους υπεύθυνους φορείς, η νέα πρόταση στερείται αιτιώδους συνάφειας, αφού οι υπάλληλοι των Υπουργείων δεν ευθύνονται για τις καθυστερήσεις των Νομικών Προσώπων. Επιπλέον, η διάταξη αναιρεί το κίνητρο του ΚΕΔΣ, δημιουργεί ανισότητα μεταξύ υπηρεσιών με διαφορετικές αρμοδιότητες και ενισχύει την αντισυναδελφικότητα, με κίνδυνο να οδηγήσει σε αποχώρηση προσωπικού από τις ήδη υποστελεχωμένες ΓΔΟΥ.
Η παράγραφος 3 του άρθρου 62 επιχειρεί να αντιμετωπίσει την καθυστερημένη υποβολή των προβλέψεων για τον Π.Δ.Π. καθώς και των σχεδίων συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών, καθιερώνοντας σχετική κύρωση. Η ορθή και έγκαιρη σύνταξη, παρακολούθηση και εκτέλεση του Προϋπολογισμού αποτελεί θεμέλιο της δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας. Υπό αυτό το πρίσμα, η πρόβλεψη κυρώσεων για την αποτροπή παραλείψεων στην εν λόγω διαδικασία δεν είναι απλώς θεμιτή, αλλά απολύτως αναγκαία.
Ωστόσο, η διατύπωση της ρύθμισης εμφανίζεται ασαφής ως προς την κατανομή της ευθύνης. Ειδικότερα, προβλέπει την επιβολή ποινής – περικοπή 20% του ΚΕΔΣ – στην Οικονομική Υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου, χωρίς να αποσαφηνίζεται εάν η κύρωση αφορά υπαιτιότητα της ίδιας της Οικονομικής Υπηρεσίας ή του εποπτευόμενου φορέα.
Επιπλέον, δεν διευκρινίζεται εάν η κύρωση θα επιβαρύνει το σύνολο των υπηρεσιών που υπάγονται στην Οικονομική Υπηρεσία του Υπουργείου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ουδεμία εμπλοκή ή δυνατότητα παρέμβασης έχουν στη διαδικασία παραλαβής και αποστολής των προβλέψεων ή λοιπών στοιχείων. Σε τέτοια περίπτωση, η επιβολή της κύρωσης θα λειτουργούσε άδικα και αναποτελεσματικά, καθώς θα τιμωρούσε οργανικές μονάδες χωρίς σχετική αρμοδιότητα ή ευθύνη.
Στο άρθρο 173 του ιδίου νόμου απαριθμούνται με σαφήνεια οι πράξεις και παραλείψεις των φορέων της γενικής κυβέρνησης που αντίκεινται στις νομοθετικές προβλέψεις, καθώς και οι αντίστοιχες κυρώσεις. Κατ’ αναλογία, η επιβολή κυρώσεων στις οικονομικές υπηρεσίες των Υπουργείων θα πρέπει να συνδέεται ρητά και ευθέως με συγκεκριμένες πράξεις ή παραλείψεις για τις οποίες αυτές φέρουν την ευθύνη.
Αποτελεί θεμελιώδη αρχή της χρηστής διοίκησης ότι η κύρωση, προκειμένου να λειτουργήσει αποτρεπτικά και να ενισχύσει τη συμμόρφωση, πρέπει να επιβάλλεται αποκλειστικά στα αρμόδια και υπεύθυνα όργανα. Η εισαγωγή αόριστων ρυθμίσεων που δεν αποδίδουν με σαφήνεια την ευθύνη στα πραγματικά αρμόδια όργανα, όχι μόνο δεν επιτυγχάνει τον επιδιωκόμενο σκοπό, αλλά ενδέχεται να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη, το ηθικό και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, οδηγώντας σε διοικητική ανασφάλεια και δυσλειτουργία.
Η προτεινόμενη διάταξη του άρθρου 62 για την αντικατάσταση του άρθρου 172 του ν. 4270/2014, εισάγει κύρωση περικοπής 20% στο Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) των ΓΔΟΥ, όταν εποπτευόμενοι φορείς δεν υποβάλλουν έγκαιρα τα προβλεπόμενα στοιχεία, ή όταν ενεργοποιείται η παρ. 5 του άρθρου 48 λόγω γεγονότων όπως εκλογές, μεταρρυθμίσεις ή μακροοικονομικές αναθεωρήσεις.
Η κύρωση αυτή όμως πλήττει υπαλλήλους που ούτε έχουν ευθύνη, ούτε τη δυνατότητα παρέμβασης, τιμωρώντας συλλογικά και αδιακρίτως τις ΓΔΟΥ, ανεξάρτητα από την ευσυνειδησία ή την απόδοσή τους. Τα Νομικά Πρόσωπα, που διαθέτουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για τη μη συμμόρφωση στις υποχρεώσεις τους και εκεί θα έπρεπε να εστιάζεται η κύρωση, όπως ήδη προβλέπεται με περικοπές επιχορηγήσεων ή μισθών στους Προϊσταμένους των οικονομικών υπηρεσιών των εποπτευόμενων φορέων (άρθρο 172, ν. 4270/2014).
Η διάταξη πάσχει από νομοτεχνική αστοχία καθώς δεν υπάρχει ούτε ταύτιση υποκειμένων, ούτε αιτιώδης σύνδεση πράξης και κύρωσης, ενώ παράλληλα αναιρεί τη φιλοσοφία του ΚΕΔΣ ως επιβράβευση αριστείας και αποτελεσματικότητας. Οι οικονομικές υπηρεσίες έχουν ήδη επιφορτιστεί με κρίσιμες αρμοδιότητες και έντονες πιέσεις στελέχωσης· τέτοιες ρυθμίσεις δημιουργούν αντικίνητρα, εντείνουν τη διοικητική αποδιοργάνωση και υπονομεύουν τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης στο σύνολό της.
Η απόσυρση ή τροποποίηση της εν λόγω πρόβλεψης είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της δικαιοσύνης, της ορθής διοικητικής πρακτικής και της διατήρησης του στελεχιακού δυναμικού των ΓΔΟΥ.
Η προτεινόμενη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 62, που προβλέπει περικοπή 20% του ΚΕΔΣ για τις οικονομικές υπηρεσίες του εποπτεύοντος Υπουργείου σε περίπτωση καθυστερημένης υποβολής προβλέψεων ή προϋπολογισμών από τα Νομικά Πρόσωπα, κρίνεται άδικη και δυσλειτουργική. Παραβλέπει τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Νομικών Προσώπων και τιμωρεί αδικαιολόγητα τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ, ακόμη και όταν έχουν επιδείξει επιμέλεια. Η κύρωση στερείται αιτιώδους συνάφειας με την παράβαση, δεν εφαρμόζεται στο υπαίτιο υποκείμενο, αναιρεί το σκοπό του ΚΕΔΣ ως κίνητρο αποδοτικότητας και δημιουργεί άνιση μεταχείριση και εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ των υπαλλήλων
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) καθιερώθηκε ως ένα επίδομα στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ ώστε να διατηρούν την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Η περικοπή λοιπόν του ΚΕΔΣ κατά 20%, στην περίπτωση λ.χ. που ένας από τους δεκάδες εποπτευόμενους φορείς ενός Υπουργείου δεν αποστείλει τα προβλεπόμενα στοιχεία προϋπολογισμού, ΜΟΝΟ ως «τιμωρία» μπορεί να ερμηνευθεί προς τους υπαλλήλους που απασχολούνται στις ΓΔΟΥ για λόγους ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ με την ευσυνειδησία, την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους (δεδομένου ότι δεν έχουν την δυνατότητα αποτροπής των αιτιών που μπορούν να οδηγήσουν σε μία τέτοια περικοπή), ΑΛΛΑ για πράξεις και παραλείψεις των Διοικήσεων των Εποπτευόμενων Φορέων. Ο Νομοθέτης θα έπρεπε να προβλέψει όσες Διοικήσεις ΔΕΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ να υποστούν και τις ανάλογες περικοπές ή/και κυρώσεις για την μη έγκαιρη και έγκυρη υποβολή των σχετικών στοιχείων.
Καλημέρα σας,
Η διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 62, του προς ψήφιση σχεδίου νόμου, θα δημιουργήσει μεταξύ των συναδέλφων κλίμα αντιπαλότητας και αντιπαράθεσης.
Αντί να αναβαθμίζουμε τις υπηρεσίες κα τις αρμοδιότητες των ΓΔΟΥ, επιβραβεύονται με μείωση του ΚΕΔΣ που καταβάλλεται σε όσους υπηρετούν στις οικονομικές υπηρεσίες.
Θεσπίζεται μια διοικητική κύρωση, για μια πράξη, για υπαλλήλους που ουσιαστικά δεν έχουν την καθολική ευθύνη της πράξης αυτής (υποβολή των στοιχείων).
Επί της προτεινόμενης διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 62, με την οποία προβλέπεται περικοπή ποσοστού 20% από το ανώτατο ποσό του ΚΕΔΣ που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή οι εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού, επισημαίνονται τα ακόλουθα :
Στο άρθρο 25 του ν.4270/2014, προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.) είναι υπεύθυνος για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του φορέα, την κατάρτιση και την εκτέλεση του προϋπολογισμού, την έγκαιρη αποστολή αξιόπιστων στοιχείων στο Εποπτεύον Υπουργείο, σύμφωνα με τη σχετική κείμενη νομοθεσία και τις οδηγίες του ΓΛΚ, με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνεται. Στο άρθρο 173 του ίδιου νόμου προβλέπονται σχετικές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης υποβολής των ανωτέρω ζητούμενων αναφορών.
Επομένως εφόσον ο Π.Ο.Υ. έχει την αποκλειστική ευθύνη για την οικονομική διαχείριση του φορέα και την αξιόπιστη και έγκαιρη αποστολή των στοιχείων του, εφόσον υποχρεούται στη συμμόρφωση με τις σχετικές οδηγίες, εφόσον προβλέπεται και σχετικό νομοθετικό πλαίσιο κυρώσεων, η προτεινόμενη διάταξη:
• Αντίκειται σε κάθε λογική, επειδή επιβάλει εσφαλμένα κυρώσεις στους Υπαλλήλους των ΓΔΟΥ που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα τους, δεν σχετίζονται με την ευσυνειδησία, την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους, δεδομένου ότι δεν έχουν την δυνατότητα να επιβάλλουν την παραγωγή και έγκαιρη υποβολή των ζητούμενων στοιχείων, αποτρέποντας έτσι τις αιτίες των κυρώσεων αυτών, οι οποίες οφείλονται αποκλειστικά σε ενέργειες ή παραλείψεις των διοικήσεων των εποπτευόμενων φορέων.
• Δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης σε βάρος των Υπαλλήλων των ΓΔΟΥ με την εν λόγω άδικη επιβολή κυρώσεων λόγω της ολιγωρίας τρίτων, καθώς η θέσπιση τέτοιου μέτρου δεν έχει προηγούμενο και εφαρμογή σε άλλες υπηρεσίες και δυστυχώς ευνοεί τις συνθήκες εργασιακής πίεσης και μετακίνησης των υπαλλήλων εκτός ΓΔΟΥ, οι οποίες είναι ήδη υποστελεχωμένες.
• Προάγει ενδεχομένως την αντιπαλότητα μεταξύ των συναδέλφων εντός των ΓΔΟΥ που υπηρετών σε υπηρεσίες με διαφορετική αρμοδιότητα από τη συλλογή των εν λόγω στοιχείων των Νομικών Υπηρεσιών.
• Αντιστρατεύεται τη λογική της θέσπισης του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) που είναι η επιβράβευση των υπαλλήλων η αξιοποίηση της εμπειρίας και τεχνογνωσίας τους και όχι η τιμωρία τους, οδηγώντας έτσι σε διαρροή του υπάρχοντος προσωπικού.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους δεν πρέπει επ’ ουδενί να νομοθετηθεί η εν λόγω διάταξη, επιβάλλεται η απόσυρση της.
Η παράγραφος 3 του άρθρου 62, στερείται κάθε λογικής καθόσον δείχνει τιμωρητική διάθεση στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ για ολιγωρία των εποπτευόμενων φορέων να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, χωρίς οι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ να έχουν κανένα εργαλείο πίεσης. Επομένως η περιγραφόμενη περικοπή, δεν μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματική παρά μόνο εξόφθαλμα τιμωρητική, απέναντι σε μια μερίδα υπαλλήλων που κοπιάζουν πολύ και έχουν μεγάλες ευθύνες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Σχόλιο επί της προωθούμενης διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 62
Οι φορείς / νομικά πρόσωπα διέπονται από διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, έχουν δε εκ του νόμου τις υποχρεώσεις: α) της έγκαιρης και προσήκουσας αποστολής αξιόπιστων και πραγματικών στοιχείων στο εποπτεύον Υπουργείο και β) της συμμόρφωσης αυτών κατόπιν έκδοσης των σχετικών οδηγιών και εγκυκλίων του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών. Στις περιπτώσεις δε, που τα Νομικά Πρόσωπα δεν συμμορφώνονται με τις ανωτέρω οδηγίες / εγκυκλίους ή δεν υποβάλλουν έγκαιρα και αξιόπιστα τα ζητούμενα στοιχεία στο εποπτεύον Υπουργείο, προβλέπεται εκ του νόμου, η επιβολή σχετικών κυρώσεων.
Οι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ δεν παράγουν, ούτε μπορούν να επιβάλλουν την παραγωγή και έγκαιρη αποστολή των ζητούμενων στοιχείων από τα Εποπτευόμενα Νομικά Πρόσωπα. O νομοθέτης με την προτεινόμενη διάταξη, αντί να ενισχύει και να επιβραβεύει την προσφορά και την επαγγελματική ευσυνειδησία των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ, κατατείνει στην αδικαιολόγητη επιβολή κυρώσεων εις βάρος τους για πράξεις ή παραλείψεις τρίτων, επί των οποίων δεν έχουν καμία δυνατότητα επιρροής. Οι όποιες κυρώσεις οφείλουν να επιβάλλονται αποκλειστικά στο καθ’ ύλην αρμόδιο Νομικό Πρόσωπο, το οποίο φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τη μη συμμόρφωση ως προς τις εκ του νόμου προβλεπόμενες υποχρεώσεις και όχι στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ.
Πέραν των ανωτέρω, με την προτεινόμενη διάταξη (ήτοι της περικοπής του ανώτατου ποσοστού του χορηγούμενοι ΚΕΔΣ στους υπαλλήλους της ΓΔΟΥ), καταστρατηγείται και αναιρείται πλήρως :
– η εισαγωγή του ΚΕΔΣ ως «μηχανισμός επιβράβευσης των υπαλλήλων» και
– η θέσπισή του ΚΕΔΣ «αναμένεται να συμβάλει στη μέγιστη απόδοση του προσωπικού των ως άνω υπηρεσιών και στην αξιοποίηση της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας τους, στην επαρκή στελέχωση των υπηρεσιών αποτρέποντας τη διαρροή του υπάρχοντος προσωπικού, αλλά και προσελκύοντας νέο, και, συνακόλουθα, στην επίτευξη των περιγραφέντων στόχων προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας».
Κατόπιν των ανωτέρω διαλαμβανομένων, η προωθούμενη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 62 του εν λόγω σχεδίου νόμου, με την οποία θεσπίζεται περικοπή ποσοστού 20% από το ανώτατο ποσό του ΚΕΔΣ είναι στρεβλή, άδικη και πρέπει να αποσυρθεί.
Η περικοπή 20% από το ανώτατο ποσό του ΚΕΔΣ σε περίπτωση μη έγκαιρης υποβολής στοιχείων ή προβλέψεων, παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα καθώς δεν είναι δίκαιο και ηθικό να τιμωρείται ένας Φορέας που είναι συνεπής επειδή ένας άλλος δεν ανταποκρίνεται. Η διάταξη τιμωρεί άδικα τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ, ανεξαρτήτως υπαιτιότητας, και στερείται νομικής συνοχής, καθώς διαχωρίζει την υποχρέωση υποβολής στοιχείων από την επιβολή κυρώσεων, δημιουργώντας αδικαιολόγητες διακρίσεις και προβλήματα ηθικής και εργασιακής σχέσης. Επιπλέον, αμφισβητείται η αποτελεσματικότητα και σκοπιμότητα της συγκεκριμένης ρύθμισης, η οποία ενισχύει τον ανταγωνισμό και την αντιπαλότητα μεταξύ των υπαλλήλων, ενώ αγνοεί το εύρος των υπηρεσιών των ΓΔΟΥ.
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 62 περί κυρώσεων σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, εάν εποπτευόμενοι φορείς δεν υποβάλλουν έγκαιρα ή δεν αναπροσαρμόζουν στο ορθό τα απαιτούμενα στοιχεία, προβλέπεται η περικοπή του Κινήτρου που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου.
Ως μέτρο, η κύρωση/ποινή/τιμωρία των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ, δεν είναι ούτε δίκαιο, ούτε λογικό ούτε καν αποτελεσματικό, καθώς, ανεξάρτητα από το πόσο υψηλού επιπέδου είναι οι υπηρεσίες που προσφέρουν, καταντούν να θεωρούνται υπεύθυνοι για τυχόν αδυναμία, ολιγωρία, αδιαφορία ή/και ανεπάρκεια τρίτων, μη εξαρτημένων υπηρεσιών, χωρίς να έχουν εργαλεία και μέσα πίεσης αυτών.
Η επιβολή περικοπής 20% του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) στις Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ), όπως προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 62 που αντικαθιστά το άρθρο 172 του ν. 4270/2014, δείχνει τιμωρητική διάθεση απέναντι σε συγκεκριμένη ομάδα εργαζομένων και σε καμία περίπτωση δεν προάγει την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων από τους εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων. Μέσω της προωθούμενης διάταξης γίνεται αντιληπτό ότι αγνοούνται παντελώς οι υψηλές απαιτήσεις, οι ιδιαιτερότητες και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι των ΓΔΟΥ στον συντονισμό της συλλογής και επεξεργασίας των ζητούμενων στοιχείων των εποπτευόμενων φορέων. Επίσης, μέσα από την εν λόγω περικοπή επιχειρείται η διάχυση της ευθύνης σε φορείς και εργαζόμενους, οι οποίοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για τις όποιες καθυστερήσεις, ή αστοχίες άλλων φορέων, κάτι το οποίο σίγουρα θα έχει αρνητική επίδραση στην απόδοση τους.
Τυχόν κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό πλαίσιο ίσως θα έπρεπε να εφαρμόζονται, με περικοπές χρηματοδότησης, σε βάρος των φορέων που δεν ανταποκρίνονται.
Η παρ. 3 της εν λόγω διάταξης, θα πρέπει να αποσυρθεί, καθώς είναι εντελώς λανθασμένη η διασύνδεση του ΚΕΔΣ των εργαζομένων των ΓΔΟΥ με την μη έγκαιρη υποβολή των προβλέψεων για τον Π.Δ.Π. ή των σχεδίων συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή των εκθέσεων της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Επί της προωθούμενης διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 62 του εν λόγω σχεδίου νόμου, με την οποία θεσπίζεται περικοπή ποσοστού 20% από το ανώτατο ποσό του ΚΕΔΣ που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π ή τα σχέδια των συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά το άρθρο 54 του ν.4270/2014, παρατηρούνται τα εξής:
-Τα Νομικά Πρόσωπα διέπονται από διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.
-Οι Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών των Νομικών Προσώπων, σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν.4270/2014, έχουν υποχρέωση μεταξύ άλλων:
• Να αποστέλλουν έγκαιρα και αξιόπιστα στοιχεία στο εποπτεύον Υπουργείο και
• Να συμμορφώνονται με τις οδηγίες και τις εγκυκλίους που εκδίδει το Υπουργείο Οικονομικών.
– Στις περιπτώσεις εκείνες όπου τα Νομικά Πρόσωπα, ως οφείλουν εκ του νόμου, δεν συμμορφώνονται με τις οδηγίες και τις εγκυκλίους που εκδίδει το Υπουργείο Οικονομικών ή δεν υποβάλλουν έγκαιρα και αξιόπιστα στοιχεία στο εποπτεύον Υπουργείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 173 του ν. 4270/2014, επιβάλλονται κυρώσεις στους φορείς Γενικής Κυβέρνησης ως κάτωθι :
• Μετά την άπρακτη παρέλευση τριάντα (30) συνολικά ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των στοιχείων, στον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.), μπορεί να επιβληθεί περικοπή του μηνιαίου μισθού του ή της συνολικής του αποζημίωσης, ίση με το 1/25 για κάθε ημέρα καθυστέρησης.
• Μετά την παρέλευση ενός (1) μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των στοιχείων, περικόπτεται κατά 50% η χρηματοδότηση ή η επιχορήγηση μέχρι να υποβληθούν τα απαιτούμενα στοιχεία.
• Στις περιπτώσεις που για 2 συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστωθεί απόκλιση μεγαλύτερη του 10% από τους δημοσιονομικούς στόχους, που έχουν τεθεί από το φορέα, ο Υπουργός Οικονομικών ορίζει με απόφασή του:
-Επόπτη Οικονομικών Υπηρεσιών στο Νομικό πρόσωπο
-Αναστολή καταβολής των αμοιβών του Δ.Σ., μέχρι την εξισορρόπηση της αρνητικής απόκλισης
-Παύση των εκτελεστικών μελών του Δ.Σ. για τα ΝΠΙΔ και παύση όλων των μελών του Δ.Σ. για τα ΝΠΔΔ.
Γίνεται έτσι καταφανώς αντιληπτό πως η διάταξη λειτουργεί δυσμενώς και τιμωρητικά ως προς τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ σε περίπτωση που ο φορέας δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του εκ του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου, οι δε κυρώσεις, αντί να επιβάλλονται στον εκάστοτε μη συμμορφούμενου φορέα (λ.χ. με περικοπή της χρηματοδότησής του!), προτείνεται να επιβάλλονται στους υπαλλήλους των υπηρεσιών των ΓΔΟΥ στους οποίους αποστέλλονται τα στοιχεία, ακόμη και αν αυτοί είναι επιμελείς και ζητούν έγκαιρα τη συγκέντρωση των στοιχείων, ακόμη και αν η μη τυχόν μη έγκαιρη υποβολή δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά τους.
Επιπλέον, η διάταξη από νομοτεχνική άποψη:
-Στερείται ταυτότητας υποκειμένου μεταξύ αφενός του αρμοδίου οργάνου (των φορέων) ως υποκειμένου παραγωγής και διαβίβασης των στοιχείων που πρέπει να υποβάλλονται εγκαίρως, και αφετέρου των υπαλλήλων ΓΔΟΥ ως υποκειμένων-αποδεκτών της προβλεπόμενης κύρωσης μείωσης του ΚΕΔΣ, με απλά λόγια δεν ταυτίζεται το υποκείμενο που διενεργεί την «αξιόποινη» πράξη με το υποκείμενο που υφίσταται την κύρωση.
-Στερείται για τον ίδιο λόγο αιτιώδους συνάφειας μεταξύ του ζητούμενου, ήτοι έγκαιρη υποβολή στοιχείων προϋπολογισμού, και της προβλεπόμενης κύρωσης, ήτοι περικοπή του ΚΕΔΣ, καθώς οι δυο συνδεόμενες διοικητικές ενέργειες δεν ανήκουν στην ίδια σφαίρα αρμοδιότητας ούτε εξ υποκειμένου όπως αναλύθηκε αμέσως παραπάνω αλλά ούτε και εξ αντικειμένου, αφού το μεν ζητούμενο συνιστά υποχρέωση των φορέων εκ του νόμου ενώ η δε κύρωση επιβάλλεται επί του ποσού επιβράβευσης της αποδοτικότητας των υπαλλήλων της ΓΔΟΥ,
-Αναιρεί πλήρως τον νομοθετικό λόγο θέσπισης του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) αλλά και την πραγματική καταβολή του και αβίαστα δημιουργεί συνθήκες, ώστε ακόμη και οι επιμελείς υπάλληλοι των ήδη υποστελεχομένων ΓΔΟΥ, να επιδιώξουν με κάθε τρόπο τη μετακίνησή τους σε άλλες υπηρεσίες.
-Δημιουργεί άνιση μεταχείριση και προάγει την αντισυναδελφικότητα και την εχθρότητα μεταξύ των υπαλλήλων που απασχολούνται στις ΓΔΟΥ, καθώς αγνοεί παντελώς, ότι στις ΓΔΟΥ των Υπουργείων δεν υπάγονται μόνον υπηρεσίες με αρμοδιότητα την συγκέντρωση και επεξεργασία στοιχείων που έχουν υποχρέωση να υποβάλουν τα Νομικά Πρόσωπα, αλλά και υπηρεσίες με πλήρως διαφορετική αρμοδιότητα, οι οποίες όμως θα υποστούν και αυτές αδίκως την προτεινόμενη συνέπεια μείωσης του ΚΕΔΣ, χωρίς να έχουν καμία εμπλοκή.
Σχόλιο επί της παρ. 3 του άρθρου 62:
Δεδομένου ότι προβλέπεται η απολύτως άδικη επιβολή κυρώσεων σε βάρος των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) των Υπουργείων, λόγω της αδυναμίας τους να εξασφαλίσουν την έγκαιρη και ορθή υποβολή στοιχείων από τρίτους, ανεξάρτητους φορείς, τίθεται εύλογα το ερώτημα εάν θα πρέπει να αναζητηθεί αντίστοιχη ευθύνη και στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ως μέρος της ίδιας «αλυσίδας», που δεν καταφέρνει να τα συλλέξει;
Σχόλια επί του άρθρου 62
Η θέσπιση της περικοπής των ΚΕΔΣ μόνο σε στελέχη των ΓΔΟΥ αλλά όχι και στα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι οποίοι ασκούν κατά αναλογία τα ίδια καθήκοντα (σε θέματα προβλέψεων, εγκρίσεων, ενοποίησης και κατάρτισης εκθέσεων για ανεξάρτητες αρχές και φορείς) αποτελεί άμεση καταστρατήγηση της συνταγματικής αρχής της ισότητας.
Σημειώνονται σοβαρότατα σφάλματα επί της παρ. 3 του άρ. 62 «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης» αλλά και γενικότερα επί όλων των διατάξεων του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου, που αναφέρονται στο Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ).
Ειδικότερα, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι το (ΚΕΔΣ) δεν μπορεί να συνδέεται με ενδεχόμενες κυρώσεις κανενός φορέα, ούτε φορέων Κεντρικής Διοίκησης, ούτε λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, ούτε φορέων Κοινωνικού Προϋπολογισμού. Το ΚΕΔΣ αποτελεί επιπλέον αμοιβή που λειτουργεί ως κίνητρο προκειμένου να επιτευχθεί δημοσιονομικός στόχος. Αν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί, τότε δεν καταβάλλεται η επιπλέον αμοιβή. Στο εν λόγω άρθρο, όμως, ο νομοθέτης χρησιμοποιεί καταχρηστικά και εκβιαστικά το ΚΕΔΣ ως μοχλό πίεσης προκειμένου να επιτευχθεί, ένας άλλος (διαφορετικός) στόχος που σχετίζεται με άλλη υπηρεσία!
Επιπλέον, αν και το εν λόγω άρθρο «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης» αναφέρεται σε φορείς Κεντρικής Διοίκησης, όπως μαρτυρά και ο τίτλος του, εντούτοις οι κυρώσεις της παρ. 3 αναφέρονται στην οικονομική υπηρεσία του κάθε εποπτεύοντος υπουργείου, στοχοποιώντας έτσι μια συγκεκριμένη υπηρεσία κάθε υπουργείου και επιβάλλοντας κυρώσεις σε συγκεκριμένη ομάδα υπαλλήλων, μειώνοντας την αμοιβή τους.
Συμπερασματικά, με την εν λόγω διάταξη, επιβάλλονται εσφαλμένα κυρώσεις σε υπαλλήλους συγκεκριμένων υπηρεσιών, μέσω μείωσης αμοιβής τους, εξαιτίας παραλήψεων και αστοχιών κατά την εκτέλεση εργασιών διαφορετικής υπηρεσίας που ανήκει δεν καν στους Φορείς Κεντρικής Διοίκησης.
Προκειμένου να διορθωθεί το σφάλμα, η παρ. 3 του άρ. 62 πρέπει να διαγραφεί.
Κατ’ αναλογία της θεσμοθέτησης της περικοπής του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) των εποπτευόντων ΓΔΟΥ σε περίπτωση μη αποστολής από τους εποπτευόμενους φορείς των απαιτούμενων στοιχείων, γιατί δε θεσμοθετείται και η περικοπή του ΚΕΔΣ του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για τις περιπτώσεις των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, οι οποίες δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους από τις διατάξεις του παρόντος;
Άρθρο 62 : Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Σχόλια επί της παρ.3 του άρθρου:
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) καθιερώθηκε ως ένα επίδομα στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ ώστε να διατηρούν την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Η περικοπή λοιπόν του ΚΕΔΣ κατά 20%, στην περίπτωση λ.χ. που ένας από τους δεκάδες εποπτευόμενους φορείς ενός Υπουργείου δεν αποστείλει τα προβλεπόμενα στοιχεία προϋπολογισμού, ΜΟΝΟ ως «τιμωρία» μπορεί να ερμηνευθεί προς τους υπαλλήλους που απασχολούνται στις ΓΔΟΥ για λόγους ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ με την ευσυνειδησία, την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους (δεδομένου ότι δεν έχουν την δυνατότητα αποτροπής των αιτιών που μπορούν να οδηγήσουν σε μία τέτοια περικοπή), ΑΛΛΑ για πράξεις και παραλείψεις των Διοικήσεων των Εποπτευόμενων Φορέων. Ο Νομοθέτης θα έπρεπε να προβλέψει οι Διοικήσεις αυτές (και μόνο) από τη στιγμή που ΔΕΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ με την κείμενη Νομοθεσία να υποστούν και τις ανάλογες περικοπές ή/και κυρώσεις για την μη έγκαιρη και έγκυρη υποβολή των σχετικών στοιχείων προϋπολογισμού.
Οι άδικες αυτές «τιμωρητικές» πρακτικές προς τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ, θέτουν σε κίνδυνο την όλη προσπάθεια της Δημόσιας Διοίκησης για επιβράβευση των αρίστων και λειτουργούν αποτρεπτικά στην προσέλκυση νέου, εξιδεικευμένου και ικανού προσωπικού για τη λειτουργία αυτών.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν. 4940/2022 με τον οποίο προβλέφθηκε η δυνατότητα καταβολής του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) στους υπαλλήλους των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών, η εν λόγω ρύθμιση στοχεύει στην «επιτάχυνση της υλοποίησης των δημοσιονομικών στόχων» μέσω της «παροχής κινήτρου στους υπαλλήλους που επιδιώκουν τους συγκεκριμένους στόχους». Ωστόσο, με το άρθρο 62 της προωθούμενης τροπολογίας προβλέπεται η δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ σε ποσοστό 20% για λόγους που δεν ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης των εν λόγω υπαλλήλων λειτουργώντας αποτρεπτικά στην κινητροδότησή τους και διαιωνίζοντας την υποστελέχωση των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών. Οι κυρώσεις στην περίπτωση που ένας εκ των δεκάδων εποπτευόμενων φορέων ενός Υπουργείου δεν αποστείλει σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού εντός της νόμιμης προθεσμίας (παρ. 3 του άρθρου 62) πρέπει να βαραίνουν απευθείας τον εποπτευόμενο φορέα.
Επιπλέον, η δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ όταν απαιτηθεί επικαιροποίηση του ΜΠΔΣ π.χ. λόγω μιας σημαντικής διαρθρωτικής μεταρρύθμισης δε συνδέεται αιτιωδώς με οιαδήποτε πλημμέλεια στην άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών.
Συνοψίζοντας, η προωθούμενη ρύθμιση αντιτίθεται στη ratio του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 που συνίσταται στην αύξηση της παραγωγικότητας των δημοσίων υπαλλήλων και εν τέλει στην αποτελεσματική δημοσιονομική λειτουργία του κράτους.
Αναφορικά με το άρθρο 62 περί τροποποίησης του άρθρου 172 του ν.4270, με την οποία προβλέπεται η παράλογη κύρωση για περικοπή του ΚΕΔΣ των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ, οι οποίοι δεν έχουν μέσα άσκησης πίεσης για τη συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων από τους εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου, προτείνεται η απόσυρση της νέας παραγράφου 3 του άρθρου 172 και η προσθήκη στο άρθρο 173 του ν.4270 των κάτωθι, προκειμένου να αποδίδεται καταλλήλως η σχετική ευθύνη.
Για τις περιπτώσεις στις οποίες οι φορείς δεν υποβάλουν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης ή δεν αναπροσαρμόζουν την πρότασή τους, ώστε να τελεί σε συμφωνία με τους στόχους ή τα ανώτατα όρια του εκάστοτε ισχύοντα Π.Δ.Π. ή δεν υποβάλλουν ικανοποιητικές εξηγήσεις για την αιτία της απόκλισης, να επιβάλλεται
• αρχικά, πρόστιμο σε βάρος των μελών του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου του φορέα, υπευθύνων για τα ανωτέρω ή ασκούντων ανεπαρκή έλεγχο ή εποπτεία επί των υπηρεσιών, υπαλλήλων και δραστηριοτήτων του φορέα, λαμβανομένων υπόψη των εν γένει καθηκόντων τους,
• εν συνεχεία και κατόπιν μη συμμόρφωσης μετά την επιβολή προστίμου, απομάκρυνση των ανωτέρω προσώπων από τη θέση τους και απαγόρευση ανάληψης άλλης αντίστοιχης θέσης και
• παράλληλα, απαγόρευση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου αν πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία.
Η προτεινόμενη περικοπή του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ)για τις Υπηρεσίες που υπάγονται σε ΓΔΟΥ είναι άδικη και αποθαρρυντική. Οι υπάλληλοι αυτοί επιτελούν κρίσιμο έργο με αυξημένες ευθύνες και πίεση. Η συνεχής υποβάθμιση των κινήτρων οδηγεί σε μείωση της απόδοσης και σε απαξίωση του δημοσιοϋπαλληλικού έργου.
Αντί να επιβραβεύεται η αποδοτικότητα και η συμβολή τους στη δημοσιονομική σταθερότητα, επιχειρείται η τιμωρία τους.
Στην παρ.3 του άρθρου 62 εξετάζεται μείωση 20% στο ΚΕΔΣ των υπαλλήλων που εργάζονται σε ΓΔΟΥ όχι λόγω δικών τους ενεργειών ή παραλείψεων, αλλά ως αποτέλεσμα ενεργειών ή παραλείψεων από υπαλλήλους εποπτευόμενων φορέων.Αυτή η αντιμετώπιση των υπάλληλων των ΓΔΟΥ είναι άδικη και πέρα κάθε λογικής και αποτελεί αντικίνητρο για αύξηση αποδοτικότητας των εργαζομένων.Αν συνυπολογισθεί και η μη επαρκής στελέχωση στις υπηρεσίες έχουμε να κάνουμε όχι μόνο για μη βέλτιστη λειτουργία του δημόσιου μηχανισμού, αλλά για ουτοπικούς στόχους περί εύρυθμης λειτουργίας του δημόσιου τομέα.
Άρθρο 62 : Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Σχόλια επί της παρ.3 του άρθρου:
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) καθιερώθηκε ως ένα επίδομα στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ ώστε να διατηρούν την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Η περικοπή λοιπόν του ΚΕΔΣ κατά 20% στην περίπτωση λ.χ. που ένας από τους δεκάδες εποπτευόμενους φορείς ενός Υπουργείου δεν αποστείλει τα προβλεπόμενα στοιχεία προϋπολογισμού, ΜΟΝΟ ως «τιμωρία» μπορεί να ερμηνευθεί προς τους υπαλλήλους που απασχολούνται στις ΓΔΟΥ για λόγους ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ με την ευσυνειδησία, την απόδοση και την αποτελεσματικότητα τους (δεδομένου ότι δεν έχουν την δυνατότητα αποτροπής των αιτιών που μπορούν να οδηγήσουν σε μία τέτοια περικοπή), ΑΛΛΆ για πράξεις και παραλείψεις των Διοικήσεων των Εποπτευόμενων Φορέων. Ο Νομοθέτης θα έπρεπε να προβλέψει οι Διοικήσεις αυτές (και μόνο) από τη στιγμή που ΔΕΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ με την κείμενη Νομοθεσία να υποστούν και τις ανάλογες περικοπές ή/και κυρώσεις για την μη έγκαιρη και έγκυρη υποβολή των σχετικών στοιχείων προϋπολογισμού.
Οι άδικες αυτές «τιμωρητικές» πρακτικές προς τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ, θέτουν σε κίνδυνο την όλη προσπάθεια της Δημόσιας Διοίκησης για επιβράβευση των αρίστων και λειτουργούν αποτρεπτικά στην προσέλκυση νέου, εξιδεικευμένου και ικανού προσωπικού για τη λειτουργία αυτών.
Επί του άρθρου 56 προτείνεται η πρόβλεψη διαδικασίας για τις περιπτώσεις στις οποίες ισχύουν σωρευτικά τα κάτωθι όσον αφορά την ανάληψη υποχρέωσης:
α) αφορά τεκμηριωμένα αναπόφευκτη δαπάνη,
β) δεν υπερβαίνει το ποσό της παραγράφου 1 και ως εκ τούτου η έγκριση πρέπει να παρασχεθεί με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη,
γ) υπερβαίνει τα ανώτατα όρια δαπανών του εκάστοτε ισχύοντος ΠΔΠ.
Συγκεκριμένα, προτείνεται η κατόπιν αιτήματος των ΓΔΟΥ έκδοση σχετικής βεβαίωσης από το ΓΛΚ για κάλυψη της προβλεπόμενης δαπάνης.
Στο Άρθρο 62 «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014» αναφέρεται ότι η πλημμελής άσκηση καθηκόντων εποπτευόμενων φορέων των εκάστοτε Υπουργείων επηρεάζει τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ μέσω της περικοπής κατά 20% του ΚΕΔΣ. Γιατί να υφίστανται οι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ αυτή την τιμωρητική συνέπεια, ενώ οι ίδιοι δε μπορούν να επιβάλλουν ή να πιέσουν τους εποπτευόμενους φορείς να αποστείλουν τα ζητούμενα στοιχεία έως την οριζόμενη προθεσμία; Το ΚΕΔΣ θα έπρεπε να συνδέεται αποκλειστικά με την απόδοσή τους και την επίτευξη των στόχων τους.
Η προτεινόμενη προς διαβούλευση τροπολογία προβλέπει τη δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ, με κριτήρια και παραδοχές που δεν συνδέονται με την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της άσκησης των καθηκόντων των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ.
Τυχόν κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό πλαίσιο θα έπρεπε να προβλέπονται, αλλά το κυριότερο να εφαρμόζονται, σε βάρος του φορέα (ή/και των εκπροσώπων του) με περικοπή οποιασδήποτε μορφής χρηματοδότησης (ή/και ατομικών αμοιβών και προνομίων).
Απλά κατάφορη αδικία αποκλειστικά για τα στελέχη των ΓΔΟΥ.
Σχόλιο επί του άρθρου 62
H διάταξη που κατατέθηκε, δίνει την δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ, σε περίπτωση που συμβούν γεγονότα που δε συνδέονται με πλημμελή άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ.
Η επιβολή περικοπής 20% του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) στις Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ), όπως προβλέπεται στο άρθρο 62 που αντικαθιστά το άρθρο 172 του ν. 4270/2014, κρίνεται υπερβολικά αυστηρή και μη προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες του έργου των ΓΔΟΥ, καθώς η διαχείριση δαπανών για ποικίλες δραστηριότητες, συχνά αντιμετωπίζει καθυστερήσεις λόγω εξωτερικών παραγόντων, που εμποδίζουν την έγκαιρη υποβολή εκθέσεων ή προβλέψεων, χωρίς απαραίτητα να οφείλονται σε ανεπάρκεια των ΓΔΟΥ. Η κύρωση αυτή αποθαρρύνει το προσωπικό των ΓΔΟΥ, μειώνοντας την παραγωγικότητα σε έναν τομέα με ήδη περιορισμένους πόρους, ενώ αγνοεί την ανάγκη ευελιξίας. Αντί της αυτόματης περικοπής, ίσως θα έπρεπε να εξεταστεί η θέσπιση διαδικασίας αξιολόγησης των λόγων καθυστέρησης, ή η παροχή τεχνικής υποστήριξης και ευελιξίας στις προθεσμίες, ώστε να εξασφαλιστεί δίκαιη μεταχείριση των ΓΔΟΥ και εν τέλει να υποστηριχθεί ο κρίσιμος ρόλος των Υπουργείων.
Το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) θεσπίστηκε ως μηχανισμός επιβράβευσης των υπαλλήλων της ΓΔΟΥ που επιδεικνύουν υψηλή απόδοση, συνέπεια και επαγγελματισμό κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Η πρόβλεψη μείωσης του κατά 20%, ανεξαρτήτως της ατομικής τους απόδοσης ή ευσυνειδησίας, εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς ως προς τη σκοπιμότητα και τη δικαιοσύνη της σχετικής απόφασης.
Η εν λόγω περικοπή φαίνεται να αποσυνδέεται πλήρως από την αξιολόγηση της υπηρεσιακής συμπεριφοράς και να σχετίζεται με παράγοντες που δεν ελέγχονται από τους υπαλλήλους της ΓΔΟΥ, αλλά εξαρτώνται από τις ενέργειες ή παραλείψεις των διοικήσεων των εποπτευόμενων φορέων (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, Α.Ε., Ανεξάρτητες Αρχές). Κατ’ επέκταση, η επιβάρυνση των υπαλλήλων με τις συνέπειες αυτών των παραγόντων αντιβαίνει στην αρχή της ατομικής ευθύνης και θέτει σε αμφισβήτηση τη χρησιμότητα των συστημάτων στοχοθεσίας και αξιολόγησης που εφαρμόζονται.
Η αντιμετώπιση αυτή όχι μόνο αποδυναμώνει το κίνητρο των εργαζομένων να επιδιώξουν υψηλές επιδόσεις, αλλά ενδέχεται και να πλήξει τη συνολική λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, αποτρέποντας ταυτόχρονα την προσέλκυση νέων και ικανών στελεχών. Σε τελική ανάλυση, οι επιπτώσεις της ρύθμισης αυτής επιβαρύνουν το ίδιο το Δημόσιο, το οποίο στερείται την ενεργή συμβολή ενός αποτελεσματικού και κινητοποιημένου ανθρώπινου δυναμικού.
Ζητείται επομένως επανεξέταση της συγκεκριμένης επιλογής, με γνώμονα τη δίκαιη και στοχευμένη επιβράβευση της προσπάθειας, καθώς και την ενίσχυση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας στο δημόσιο τομέα.
Σχόλια αναφορικά με το Άρθρο 62, παρ. 3
Με την εν λόγω διάταξη, δημιουργείται αντικίνητρο στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο παραγωγικότητας, καθώς δεν μπορούν να εξαναγκάσουν τους εποπτευόμενους φορείς να αποστείλουν τα απαιτούμενα στοιχεία και, συνεπώς, να αποφύγουν τις κυρώσεις. Οι κυρώσεις θα έπρεπε να αφορούν τους φορείς που δεν συμμορφώνονται.
Σχόλια επί επί της παρ. 3 του άρθρου 62:
Σύμφωνα με την Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης της διάταξης του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 (Α’ 112), το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) εισάγεται “ως μηχανισμός επιβράβευσης των υπαλλήλων των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων” και η θέσπισή του “αναμένεται να συμβάλει στη μέγιστη απόδοση του προσωπικού των ως άνω υπηρεσιών και στην αξιοποίηση της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας τους, στην επαρκή στελέχωση των υπηρεσιών αποτρέποντας τη διαρροή του υπάρχοντος προσωπικού, αλλά και προσελκύοντας νέο, και, συνακόλουθα, στην επίτευξη των περιγραφέντων στόχων προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας”.
Αυτό το πνεύμα του νομοθέτη αντιστρατεύεται με τη διάταξη του άρθρου 62 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, καθώς, αντί να ενισχύει και να επιβραβεύει την προσφορά και την επαγγελματική ευσυνειδησία των υπαλλήλων που υπηρετούν σε νευραλγικές δομές της δημόσιας διοίκησης, κατατείνει στην αδικαιολόγητη επιβολή κυρώσεων εις βάρος τους για πράξεις ή παραλείψεις τρίτων, επί των οποίων δεν έχουν καμία δυνατότητα επιρροής.
Εν όψει των ανωτέρω, καθίσταται αναγκαίο οποιαδήποτε κύρωση να επιβάλλεται αποκλειστικά στο καθ’ ύλην αρμόδιο Νομικό Πρόσωπο, το οποίο φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τη μη συμμόρφωση προς τις εκ του νόμου προβλεπόμενες υποχρεώσεις.
Σχόλια επί του άρθρου 62
Η Παρ. 3 του άρθρου 62 λειτουργεί τιμωρητικά σε υπαλλήλους ΓΔΟΥ που δεν έχουν δυνατότητα ελέγχου των εποπτευόμενων φορέων ώστε να επηρεάσουν την σύννομη λειτουργία τους. Οι όποιες κυρώσεις θα έπρεπε να αφορούν τους αρμόδιους φορέων που δεν προσκομίζουν έγκαιρα στοιχεία ώστε να αποτελούν μέσο πίεσης στους ίδιους να ανταποκριθούν. Η διάταξη ως έχει διαχέει ευθύνες και δεν βοηθά στην επίτευξη του επιθυμητού στόχου που είναι η συμμόρφωση των εποπτευόμενων φορέων.
Άρθρο 62 : Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Οι εν λόγω διατάξεις αναφέρονται σε γεγονότα που δε συνδέονται με το σκοπό και το αντικείμενο των εργασιών των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ με αποτέλεσμα οι υπάλληλοι να μην έχουν τη δυνατότητα, λόγω των αρμοδιοτήτων τους, να αποτρέψουν τις αιτίες των κυρώσεων αυτών.
Νομοθετικές ρυθμίσεις όπως η συγκεκριμένη, δρουν ουσιαστικά αποτρεπτικά στην διατήρηση της απόδοσης των υπαλλήλων σε υψηλό επίπεδο.
Άρθρο 62 : Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014
Απόψεις επί του επίμαχου άρθρου 62 του του Νομοσχεδίου
Το ΚΕΔΣ (Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων) καθιερώθηκε ώστε να λειτουργεί ως κίνητρο στους υπαλλήλους της ΓΔΟΥ που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της θέσης τους και διατηρούν την απόδοσή τους σε ιδιαίτερα υψηλά standards.
Η περικοπή του ΚΕΔΣ κατά 20% για λόγους που δε σχετίζονται με την απόδοση, την αποτελεσματικότητα, την ευσυνειδησία των υπαλλήλων της ΓΔΟΥ μόνο ως έκφραση τιμωρητικής πρόθεσης μπορεί να ερμηνευτεί και μάλιστα για πράξεις και αποτελέσματα τα οποία επ’ ουδενί εξαρτώνται από τη δική τους συμπεριφορά αλλά από τη στάση Διοικήσεων πλήθους Εποπτευόμενων Φορέων (Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., Α.Ε. και Ανεξάρτητων Αρχών) οι οποίοι πέραν πάσης αμφιβολίας θα έπρεπε να φέρουν και το βάρος της ευθύνης για ασυνεπή υποβολή. Όσα ο νομοθέτης αποφάσισε ότι πρέπει να δοθούν για τη συνεισφορά των υπαλλήλων της ΓΔΟΥ στην οικονομική λειτουργία του κράτους έρχεται σε δεύτερο χρόνο, να τα στερήσει χωρίς καμία λογική αιτιολόγηση.
Σε αυτήν την περίπτωση τι νόημα έχουν τότε η χρήση σύγχρονων και πολυδιαφημισμένων εργαλείων για στοχοθεσίες και αξιολογήσεις του προσωπικού όταν ζητώνται ευθύνες από τους υπαλλήλους και «τιμωρούνται» με αυτόν τον τρόπο για πράγματα ή παραλείψεις άλλων.
Η όλη αντιμετώπιση θέτει σε κίνδυνο την όλη προσπάθεια για επιβράβευση των αρίστων και νομιμοποιεί την επικίνδυνη λογική της συλλογικής ευθύνης σε βάρος της ατομικής ευθύνης. Όλοι δηλαδή είμαστε υπεύθυνοι από λίγο αλλά κανένας συγκεκριμένα ώστε να μπορεί να αναγνωριστεί και να εντοπιστεί το πρόβλημα και να αναζητηθεί λύση.
Οι «τιμωρητικές πρακτικές» αποσπούν τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ από την απρόσκοπτη τέλεση των καθηκόντων τους και λειτουργούν αποτρεπτικά στην προσέλκυση νέου και ικανού προσωπικού. Ο βασικός χαμένος από την προωθούμενη τροποποίηση καταλήγει να είναι η λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης.
Σχόλια επί της παρ. 3 του άρθρου 62:
Η παρ. 3 του άρθρου 62 εξηγεί πρακτικά ότι επέρχεται περικοπή κατά 20% στο ΚΕΔΣ που καταβάλλεται στους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ όταν λχ. κάποιος από τους δεκάδες εποπτευόμενους φορείς των εκάστοτε Υπουργείων (πχ με βάση το site του ΥΠΕΘΟΟ, το Υπ. Οικονομικών έχει ως εποπτευόμενους φορείς 7 Ν.Π.Δ.Δ., 5 Ν.Π.Ι.Δ., 12 Α.Ε. και 5 Ανεξάρτητες Αρχές) δεν αποστείλει έως 31 Ιουλίου του εκάστοτε έτους το σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού στις αρμόδιες Δ/νσεις των ΓΔΟΥ. Τα σχέδια συνοπτικού προϋπολογισμού των εποπτευόμενων φορέων αποτελούν δομικά στοιχεία της εκτίμησης των προβλέψεων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (Π.Δ.Π.) και προφανώς του συνοπτικού ετήσιου προϋπολογισμού (άρθ. 8 και 9, Ν. 4270/2014). Η κύρωση λοιπόν θα έπρεπε να αφορά άμεσα το/-α Νομικό/-α Πρόσωπο/-α που δε συμμορφώνεται/-ονται με τις προβλέψεις του Νόμου και των εγκύκλιων οδηγιών του ΥΠΕΘΟΟ και όχι φυσικά τους υπαλλήλους των ΓΔΟΥ των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Επίσης, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3, το επίδομα που καταβάλλεται στη ΓΔΟΥ θα περικόπτεται κατά 20% σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθ. 48 του Ν. 4270/2014. Στην εν λόγω παράγραφο, αναφέρεται ότι:
«…5. Αν σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, δεν τίθεται σε κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και δεν προκαλείται απόκλιση από τον καθορισμένο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο, η απαγόρευση της παραγράφου 4 δεν εφαρμόζεται όταν συντρέχουν, διαζευκτικά, τα ακόλουθα:
α. Οι μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές προβλέψεις στις οποίες βασίζεται το Μ.Π.Δ.Σ. που ψηφίστηκε το προηγούμενο έτος χρειάζεται να αλλάξουν στο πλαίσιο ενός προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής που καθορίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 472/2013, με τρόπο που επηρεάζει το Μ.Π.Δ.Σ. που πρόκειται να υποβληθεί στο τρέχον έτος.
β. Η επικαιροποίηση του Μ.Π.Δ.Σ. γίνεται λόγω αλλαγής στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 47.
γ. Επικρατούν εξαιρετικές περιστάσεις ή διανύεται περίοδος εφαρμογής σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κατά την έννοια του άρθρου 14.»
Δηλαδή, σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη:
α. σε περίπτωση για παράδειγμα που για λόγους μίας σημαντικής διαθρωτικής μεταρρύθμισης απαιτηθεί επικαιροποίηση του ΜΠΔΣ ενός Υπουργείου, θα υπάρχει περικοπή του ΚΕΔΣ που καταβάλλεται σε όσους υπηρετούν στις οικονομικές υπηρεσίες; Πού έγκειται συμμετοχή ή ευθύνη των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ στις επικαιροποιήσεις του ΜΠΜΣ των Υπουργείων τους;
β. σε περίπτωση εκλογών ή έκτακτων πολιτικών περιστάσεων, γιατί να επωμιστούν οι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ την περικοπή του ΚΕΔΣ;
Οι εν λόγω διατάξεις αναφέρονται σε γεγονότα που δε συνδέονται επ’ ουδενί με το σκοπό και το αντικείμενο των εργασιών των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ και άρα οι υπάλληλοι, δεν κατέχουν τη δυνατότητα λόγω των αρμοδιοτήτων τους, να αποτρέψουν τις αιτίες των κυρώσεων αυτών. Προς τί λοιπόν αυτή η τιμωρητική διάθεση από το νομοθέτη;
Με αφορμή τα ανωτέρω, είναι καλό να υπενθυμίσει κανείς στην πολιτική ηγεσία και τους νομοθέτες ότι οι Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων και φορέων της Γενικής Κυβέρνησης αποτελούν οικονομικές υπηρεσίες, οι οποίες καλούνται να ασκήσουν αρμοδιότητες που συμβάλλουν στην επιτυχία των στόχων του ΕΣΚυΠ του φορέων τους. Καλούνται δηλαδή μεταξύ άλλων, να υλοποιήσουν μεταρρυθμιστικές δράσεις που αφορούν τη λογιστική μεταρρύθμιση, την επισκόπηση δαπανών, τους προϋπολογισμούς επιδόσεων, τις εφαρμογές δεικτών, τη χρήση ηλεκτρονικών τιμολογίων και πλείστες άλλες, πέραν από τις κάθε αυτού σημαντικές αρμοδιότητες των ΓΔΟΥ για την εκτέλεση του προϋπολογισμού τους και την πληρωμή των δαπανών τους όπως πχ οικονομική διαχείριση, προμήθειες κοκ. Πρακτικά οι ΓΔΟΥ έχουν μετασχηματιστεί σε λογιστήρια και υπηρεσίες logistics με «διευρυμένες αρμοδιότητες». Για να εξυπηρετήσουν λοιπόν το σκοπό αλλά και τις ολοένα αυξανόμενες ρυθμιστικές απαιτήσεις που επιβάλλει η εκάστοτε ηγεσία ως μέτρο εξυγίανσης των δημοσιονομικών της χώρας και κατ’ επέκταση της βελτιστοποίησης της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης, θα πρέπει οι ΓΔΟΥ να διατηρούν ένα σταθερό σε πλήθος και εξειδικευμένο σε γνώσεις και δεξιότητες, στελεχιακό δυναμικό. Οι τιμωρητικές πρακτικές αποθαρρύνουν τους υπάρχοντες υπαλλήλους των ΓΔΟΥ ως προς την απρόσκοπτη τέλεση των εργασιών τους και λειτουργούν αποτρεπτικά κατά την ανεύρεση νέων.
Παρακαλούμε λοιπόν να αποσυνδεθεί η οποιαδήποτε ρυθμιστική υποχρέωση παροχής στοιχείων από τους εποπτευόμενους φορείς προς το ΓΛΚ, από τις αμοιβές και τα επιδόματα των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ, οι οποίοι δε διαθέτουν κανένα μέσο ή αρμοδιότητα να ελέγξουν ή να επηρεάσουν με οποιοδήποτε τρόπο, τη σύννομη λειτουργία των εν λόγω φορέων.
Με το άρθρο 62 υφίστανται κυρώσεις υπηρεσίες (ΓΔΟΥ) οι οποίες, κατά λόγο αρμοδιότητας, δεν παράγουν ούτε μπορούν να επιβάλλουν την παραγωγή των ζητούμενων στοιχείων.
Στο άρθρο Άρθρο 62 «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014», προβλέπεται, μεταξύ άλλων :
«Εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή οι εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης περικόπτεται ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) από το ανώτατο ποσό του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, όπως ορίζεται στην υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 (Α’ 112), περί Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων.
Η κύρωση του πρώτου εδαφίου μπορεί να επιβληθεί σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθρου 48, περί δεσμευτικών επιπτώσεων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού»
Τούτο πρακτικά σημαίνει, ότι θα περικόπτεται κατά 20% το επίδομα που καταβάλλεται στις ΓΔΟΥ, σε περίπτωση για παράδειγμα που ένας εκ των δεκάδων εποπτευόμενων φορέων ενός Υπουργείου δεν αποστείλει έως 31 Ιουλίου σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού. Προφανώς η όποια κύρωση θα έπρεπε να αφορά άμεσα στο Νομικό Πρόσωπο που δε συμμορφώνεται με τις προβλέψεις του Νόμου και των εγκύκλιων οδηγιών του Υπουργείου Οικονομικών.
Επίσης, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου, το επίδομα που καταβάλλεται στη ΓΔΟΥ θα περικόπτεται κατά 20% σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθρου 48. Στην εν λόγω παράγραφο, αναφέρεται ότι
«5. Αν σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, δεν τίθεται σε κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και δεν προκαλείται απόκλιση από τον καθορισμένο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο, η απαγόρευση της παραγράφου 4 δεν εφαρμόζεται όταν συντρέχουν, διαζευκτικά, τα ακόλουθα: α. Οι μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές προβλέψεις στις οποίες βασίζεται το Μ.Π.Δ.Σ. που ψηφίστηκε το προηγούμενο έτος χρειάζεται να αλλάξουν στο πλαίσιο ενός προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής που καθορίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 472/2013, με τρόπο που επηρεάζει το Μ.Π.Δ.Σ. που πρόκειται να υποβληθεί στο τρέχον έτος. β. Η επικαιροποίηση του Μ.Π.Δ.Σ. γίνεται λόγω αλλαγής στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 47. γ. Επικρατούν εξαιρετικές περιστάσεις ή διανύεται περίοδος εφαρμογής σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κατά την έννοια του άρθρου 14.»
Δηλαδή, σύμφωνα με την προτεινόμενη τροπολογία, σε περίπτωση για παράδειγμα που για λόγους μίας σημαντικής διαθρωτικής μεταρρύθμισης απαιτηθεί επικαιροποίηση του ΜΠΔΣ ενός Υπουργείου, θα υπάρχει περικοπή του ΚΕΔΣ που καταβάλλεται σε όσους υπηρετούν στις οικονομικές υπηρεσίες;
Εν κατακλείδι, η τροπολογία που κατατέθηκε προς διαβούλευση, δίνει την δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ, σε περίπτωση που συμβούν γεγονότα που δε συνδέονται με πλημμελή άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ.
Εισάγεται με απλά λόγια μία «τιμωρία» προς τους υπαλλήλους που απασχολούνται σε ΓΔΟΥ, χωρίς να υπάρχει κάποια λογική διασύνδεση, χωρίς να τους δίνεται επιλογή / δυνατότητα αποτροπής των αιτιών που μπορούν να οδηγήσουν σε μία τέτοια περικοπή.
Σε κάθε ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου επισημαίνεται η υποστελέχωση των οικονομικών υπηρεσιών των Υπουργείων καθώς και η σημαντικότητα τους στην εύρυθμη λειτουργία της Κεντρικής Διοίκησης. Νομοθετικές ρυθμίσεις όπως η συγκεκριμένη, δρουν ουσιαστικά αποτρεπτικά στην προσπάθεια ενδυνάμωσή αυτών των Υπηρεσιών.
Στο άρθρο Άρθρο 62 «Κυρώσεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης – Αντικατάσταση άρθρου 172 ν. 4270/2014», προβλέπεται, μεταξύ άλλων :
«Εάν δεν υποβληθούν έγκαιρα προβλέψεις για τον Π.Δ.Π. ή σχέδια συνοπτικών ετήσιων προϋπολογισμών κατά τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 54 ή οι εκθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 45, περί κατάρτισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού και της παρ. 12 του άρθρου 54 περί διαδικασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των ενοποιημένων προϋπολογισμών των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης περικόπτεται ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) από το ανώτατο ποσό του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων (ΚΕΔΣ) που δικαιούται η οικονομική υπηρεσία του εποπτεύοντος Υπουργείου για το ίδιο έτος, όπως ορίζεται στην υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 25 του ν. 4940/2022 (Α’ 112), περί Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων.
Η κύρωση του πρώτου εδαφίου μπορεί να επιβληθεί σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθρου 48, περί δεσμευτικών επιπτώσεων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού»
Τούτο πρακτικά σημαίνει, ότι θα περικόπτεται κατά 20% το επίδομα που καταβάλλεται στις ΓΔΟΥ, σε περίπτωση για παράδειγμα που ένας εκ των δεκάδων εποπτευόμενων φορέων ενός Υπουργείου δεν αποστείλει έως 31 Ιουλίου σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού. Προφανώς, αν πρέπει να επιβληθεί μία κύρωση, αυτή πρέπει να αφορά άμεσα στο Νομικό Πρόσωπο που δε συμμορφώνεται με τις προβλέψεις του Νόμου και των εγκύκλιων οδηγιών του Υπουργείου Οικονομικών.
Επίσης, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου, το επίδομα που καταβάλλεται στη ΓΔΟΥ θα περικόπτεται κατά 20% σε περίπτωση ενεργοποίησης της παρ. 5 του άρθρου 48. Στην εν λόγω παράγραφο, αναφέρεται ότι
«5. Αν σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, δεν τίθεται σε κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και δεν προκαλείται απόκλιση από τον καθορισμένο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο, η απαγόρευση της παραγράφου 4 δεν εφαρμόζεται όταν συντρέχουν, διαζευκτικά, τα ακόλουθα: α. Οι μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές προβλέψεις στις οποίες βασίζεται το Μ.Π.Δ.Σ. που ψηφίστηκε το προηγούμενο έτος χρειάζεται να αλλάξουν στο πλαίσιο ενός προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής που καθορίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 472/2013, με τρόπο που επηρεάζει το Μ.Π.Δ.Σ. που πρόκειται να υποβληθεί στο τρέχον έτος. β. Η επικαιροποίηση του Μ.Π.Δ.Σ. γίνεται λόγω αλλαγής στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 47. γ. Επικρατούν εξαιρετικές περιστάσεις ή διανύεται περίοδος εφαρμογής σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κατά την έννοια του άρθρου 14.»
Δηλαδή, σύμφωνα με την προτεινόμενη τροπολογία, σε περίπτωση για παράδειγμα που για λόγους μίας σημαντικής διαθρωτικής μεταρρύθμισης απαιτηθεί επικαιροποίηση του ΜΠΔΣ ενός Υπουργείου, θα υπάρχει περικοπή του ΚΕΔΣ που καταβάλλεται σε όσους υπηρετούν στις οικονομικές υπηρεσίες;
Εν κατακλείδι, η τροπολογία που κατατέθηκε προς διαβούλευση, δίνει την δυνατότητα περικοπής του ΚΕΔΣ, σε περίπτωση που συμβούν γεγονότα που δε συνδέονται με πλημμελή άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων των ΓΔΟΥ.
Εισάγεται με απλά λόγια μία «τιμωρία» προς τους υπαλλήλους που απασχολούνται σε ΓΔΟΥ, χωρίς να υπάρχει κάποια λογική διασύνδεση, χωρίς να τους δίνεται επιλογή / δυνατότητα αποτροπής των αιτιών που μπορούν να οδηγήσουν σε μία τέτοια περικοπή.
Σε κάθε ετήσια Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, επισημαίνεται η εμφανής υποστελέχωση των οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου. Με ρυθμίσεις ως αυτή της συγκεκριμένης τροπολογίας, δίνονται αντικίνητρα για την ενδυνάμωση αυτών των κρίσιμων για τη λειτουργία της Κεντρικής Διοίκησης Υπηρεσιών.
Καλημέρα σας,
Θεωρώ ότι δεν είναι δυνατόν η ολιγωρία κάποιου Φορέα να επηρεάζει συνολικά τους λοιπούς Φορείς. Εφόσον ένας Φορέας δεν ανταποκρίνεται τότε, κατά την κρίση σας, μπορεί να περικόπτεται το ποσοστό.
Είναι λάθος και απαράδεκτο εάν ένας Φορέας είναι συνεπής να τιμωρείται επειδή ένας άλλος δεν ανταποκρίνεται ή αδιαφορεί.