ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
Άρθρο 4
Το άρθρο 7 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Το μονομελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από έναν πρόεδρο πρωτοδικών σε κάθε πρωτοδικείο, ο οποίος ορίζεται μαζί με έναν αναπληρωτή, πρόεδρο ή πρωτοδίκη για τρία χρόνια, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών. Για τον διορισμό στις θέσεις αυτές αξιολογείται η προηγούμενη συμμετοχή σε ειδικό πρόγραμμα επιμόρφωσης που οργανώνει η Εθνική Σχολή Δικαστών ή η κατοχή διδακτορικού διπλώματος ή μεταπτυχιακού τίτλου στο ειδικό αντικείμενο. Στο δικαστήριο συμμετέχει πάντοτε ο εισαγγελέας ανηλίκων ή ο αναπληρωτής του.
2. Η θητεία των δικαστών και των εισαγγελέων ανηλίκων μπορεί να ανανεώνεται με τον ίδιο τρόπο για μια ακόμη τριετία.
3. Το τριμελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από το δικαστή ανηλίκων της παραγράφου 1 και από δύο πλημμελειοδίκες που ορίζονται από αυτόν που διευθύνει το δικαστήριο. Στο δικαστήριο αυτό προεδρεύει, αν είναι δυνατό, ο δικαστής ανηλίκων και συμμετέχει πάντοτε ο εισαγγελέας ανηλίκων ή ο αναπληρωτής του. Το εφετείο ανηλίκων συγκροτείται από έναν εφέτη ή τον αναπληρωτή του, που ορίζονται σε κάθε εφετείο σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου αυτού, και από δύο άλλους εφέτες, που ορίζονται δικαστές ανηλίκων από αυτόν που διευθύνει το δικαστήριο. Στο δικαστήριο αυτό προεδρεύει, αν είναι δυνατό, ο εφέτης δικαστής ανηλίκων και συμμετέχει πάντοτε ένας αντεισαγγελέας εφετών ή ο αναπληρωτής του, που ορίζονται εισαγγελείς ανηλίκων από εκείνον που διευθύνει την εισαγγελία εφετών. Η παράγραφος 2 του άρθρου 9 εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτή.
4. Η δικαιοδοσία των δικαστηρίων ανηλίκων ορίζεται στο άρθρο 113. Για τη σύνθεση των Συμβουλίων Πλημμελειοδικών και Εφετών ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 305 παράγραφος 1 και 316 παράγραφος 1».
Άρθρο 4 Σ.Ν.
Το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 αρ. 7 ΚΠΔ «Στο δικαστήριο συμμετέχει πάντα ο Εισαγγελέας ανηλίκων ή ο αναπληρωτής του» θα πρέπει να τεθεί ως δεύτερο εδάφιο και να επακολουθήσει ως τρίτο το ήδη τεθέν ως δεύτερο εδάφιο ώστε να προκύπτει ότι και για τον Εισαγγελέα ανηλίκων ή τον αναπληρωτή του αξιολογούνται τα ίδια με τον Πρόεδρο Πρωτοδικών ή αναπληρωτή του προσόντα διορισμού.
Σε σχέση με την ανωτέρη ρύθμιση, της οποίας το ουσιαστικό περιεχόμενο δεν επιδέχεται ιδιαίτερης αμφισβήτησης, θα πρέπει να προσεχθεί η ακόλουθη παρατήρηση:
Αμφότερες οι διατάξεις των άρθρων 7 και 316 παρ. 1 ΚΠΔ καταργήθηκαν με το άρθρο 113 (ήδη 111) παρ. 1 περ. ζ΄ του ν. 1756/1988. Έτσι, ισχύουσα σήμερα ρύθμιση είναι αυτή του άρθρου 13 παρ. 1 του ν. 1756/1988 και όχι το (ήδη καταργηθέν) άρθρο 7 του ΚΠΔ.
Εξάλλου, η ρύθμιση της παρ. 1 του άρθρου 316 ΚΠΔ (η οποία είχε ομοίως καταργηθεί με το άρθρο 113 (και ήδη) 111 παρ. 1 περ. ζ΄ του ν. 1756/1988, ουσιαστικά επαναπροστέθηκε με το άρθρο 22 του ν. 3160/2003 και προβλέπει σήμερα ότι “αν ο κατηγορούμενος είναι ανήλικος, στη σύνθεση του συμβουλίου εφετών συμμετέχει και ο εφέτης ανηλίκων”, ενώ αφέθηκε ανέγγικτη η παρ. 2 του ίδιου άρθρου, το κείμενο της οποίας επαναλαμβάνεται με την ίδια μορφή που είχε και πριν την τροποποίηση του άρθρου 316 ΚΠΔ από το ν. 3160/2003.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί το εξής: Η νέα ρύθμιση της παρ. 1 του άρθρου 316 ΚΠΔ (: όπως προστέθηκε με το άρθρο 22 του ν. 3160/2003) διαφέρει ουσιωδώς από το προγενέστερο καθεστώς, καθώς αρκείται στη συμμετοχή του εφέτη ανηλίκων στη σύνθεση του συμβουλίου εφετών, ενώ, κατά το (ήδη καταργηθέν) άρθρο 7 παρ. 3 (στο οποίο παρέπεμπε το παλαιό άρθρο 316 παρ. 1 εδάφ. β΄ ΚΠΔ), έπρεπε να προεδρεύει, αν ήταν δυνατό, ο εφέτης ανηλίκων. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στο ισχύον άρθρο 4 παρ. 1 περ. η΄ του ν. 1756/1988 προβλέπεται ότι το εφετείο ανηλίκων συγκροτείται “από τον εφέτη ανηλίκων και δύο νεότερούς του, αν είναι δυνατόν, εφέτες”, πλην όμως στη ρύθμιση αυτή δεν παραπέμπει το άρθρο 13 παρ. 1 του ν. 1756/1988, που καθορίζει τη σύνθεση του συμβουλίου εφετών.
Ορθότερο, λοιπόν, θα ήταν να προβλεφθεί ότι, εφόσον υφίσταται πραγματική δυνατότητα να προεδρεύσει ο εφέτης ανηλίκων, θα πρέπει να προτιμάται η κατ’ αυτό τον τρόπο συγκρότηση του δικαστικού συμβουλίου, κατ’ αντιστοιχίαν με όσα προβλέπει η ανωτέρω διάταξη του σχεδίου στην παρ. 3 αναφορικά με τη σύνθεση του Εφετείου Ανηλίκων.