ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΙΑ ΑΜΕΑ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΛΕΓΕΣΘΑΙ ΣΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. Α’ ΚΑΙ Β’ ΒΑΘΜΟΥ Άρθρο 11 Ειδικός εκλογικός χώρος ΑμεΑ κατά τις βουλευτικές εκλογές – Προσθήκη παρ. 3Α στο άρθρο 83 π.δ. 26/2012

 

Στο άρθρο 83 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57) περί του τρόπου ψηφοφορίας κατά τις βουλευτικές εκλογές προστίθεται παρ. 3Α ως εξής:
«3Α. Σε κάθε κατάστημα ψηφοφορίας στην ελληνική επικράτεια, στο οποίο δεν καθίσταται δυνατό όλα τα εκλογικά τμήματα να βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και να πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρία (Α.με.Α.), λειτουργεί ειδικός εκλογικός χώρος Α.με.Α. Η λειτουργία, τα χαρακτηριστικά και ο ρόλος αυτού προσδιορίζονται ως εξής:
α. Ο ειδικός εκλογικός χώρος Α.με.Α. βρίσκεται στον ισόγειο όροφο του καταστήματος ψηφοφορίας, είναι προσβάσιμος σε άτομα με κινητικά προβλήματα, διαθέτει ειδική ράμπα εφόσον χρειάζεται, πληροί τις ισχύουσες προδιαγραφές πυρασφάλειας, διαθέτει αναρτημένο διακριτό και ευδιάκριτα αναγνώσιμο τίτλο, για την εύκολη αναγνώρισή του από τους εκλογείς και τους συνοδούς αυτών και είναι εφοδιασμένος με διαχωριστικό ψηφοφορίας (παραβάν).
β. Την ευθύνη για τη δημιουργία ειδικού εκλογικού χώρου Α.με.Α έχει ο οικείος δήμος, ο οποίος επιλέγει ως σχετικό χώρο, αυτόν που διαθέτει τα καταλληλότερα κατά τα ανωτέρω τεχνικά χαρακτηριστικά.
γ. Στον ειδικό εκλογικό χώρο Α.με.Α. παρευρίσκεται υπάλληλος του οικείου δήμου και εφόσον ο αριθμός των δημοτικών υπαλλήλων δεν επαρκεί, της περιφέρειας, ο οποίος ορίζεται με σχετική απόφαση του δημάρχου ή του περιφερειάρχη, και έχει την ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία του ειδικού εκλογικού χώρου Α.με.Α., την υποδοχή των εκλογέων που προσέρχονται σε αυτό και την επικοινωνία με τον δικαστικό αντιπρόσωπο.
δ. Με την προσέλευση του εκλογέα στον ειδικό εκλογικό χώρο Α.με.Α., ο αρμόδιος υπάλληλος της περ. γ’ ενημερώνει αμελλητί με κάθε πρόσφορο μέσο τον δικαστικό αντιπρόσωπο του εκλογικού τμήματος στο οποίο ανήκει ο εκλογέας και του αναφέρει τα στοιχεία ταυτότητάς του. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος, αφού επαληθεύσει την εγγραφή του εκλογέα στον εκλογικό κατάλογο, προσέρχεται στον ειδικό εκλογικό χώρο Α.με.Α. έχοντας μαζί του πλήρη σειρά ψηφοδελτίων, ένα λευκό ψηφοδέλτιο και έναν φάκελο με σφραγίδα και μονογραφή για την εισαγωγή του ψηφοδελτίου.
ε. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος επαληθεύει τα στοιχεία ταυτότητας του εκλογέα με τα αντίστοιχα στοιχεία του εκλογικού καταλόγου και διαβεβαιώνεται ως προς την ταυτοπροσωπία του. Στον χώρο εντός του διαχωριστικού ψηφοφορίας για την επιλογή του ψηφοδελτίου, πρόσβαση, εκτός από τον εκλογέα, έχει αποκλειστικά ο δικαστικός αντιπρόσωπος, εφόσον είναι αναγκαίο. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος βοηθά και συμπαρίσταται στην έκφραση της επιθυμίας του εκλογέα με την απαιτούμενη διακριτικότητα και εχεμύθεια για την τήρηση της μυστικότητας της ψήφου.
στ. Μετά την έξοδο του εκλογέα από το διαχωριστικό ψηφοφορίας, ο δικαστικός αντιπρόσωπος με ευθύνη του παίρνει τον φάκελο που περιέχει το ψηφοδέλτιο που επέλεξε ο εκλογέας Α.με.Α., το μεταφέρει στο αντίστοιχο εκλογικό τμήμα όπου είναι εγγεγραμμένος να ψηφίσει ο εκλογέας και το ρίχνει στην κάλπη. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος προβαίνει στη διαδικασία της ενημέρωσης του εκλογικού καταλόγου και της αρμόδιας εφορευτικής επιτροπής. Σε όλα τα στάδια της ως άνω καθοριζόμενης διαδικασίας, ο δικαστικός αντιπρόσωπος δύναται να συνοδεύεται από μέλη της εφορευτικής επιτροπής, καθώς και από εκλογικούς αντιπρόσωπους.».

  • Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) -η οποία αποτελεί την τριτοβάθμια κοινωνική και συνδικαλιστική οργάνωση εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στην ελληνική κοινωνία και Πολιτεία, κοινωνικό εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, ήτοι του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο- στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του Σχεδίου Νόμου ««Ρυθμίσεις σχετικά με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού-Ρυθμίσεις σχετικά με τον ειδικό εκλογικό χώρο για ΑμεΑ και το δικαίωμα του εκλέγεσθαι-Διατάξεις για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Διατάξεις για το ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα – Λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών» με το παρόν σας αποστέλλει τις προτάσεις της επί του άρθρου 11 «Ειδικός εκλογικός χώρος ΑμεΑ κατά τις βουλευτικές εκλογές – Προσθήκη παρ. 3Α στο άρθρο 83 π.δ. 26/2012» (Κεφάλαιο Γ’).

    Γνωρίζοντας τη δυσκολία εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου και το γεγονός ότι το να καταστούν τα εκλογικά κέντρα, η εκλογική διαδικασία, το εκλογικό υλικό κ.λπ. προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία απαιτεί χρόνο, η Ε.Σ.Α.μεΑ. ξεκίνησε από πολύ νωρίς, από τον Οκτώβριο του 2019, να διεκδικεί από το Υπουργείο Εσωτερικών την άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες με αναπηρία σε ότι αφορά στο δικαίωμά τους στην ισότιμη συμμετοχή στην πολιτική ζωή.
    Πιο συγκεκριμένα:
    Με το υπ. αριθ. πρωτ. 1453/22.10.2019 έγγραφό μας ενημερώσαμε τον τότε Υπουργό Εσωτερικών κ. Π. Θεοδωρικάκο για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην άσκηση του δικαιώματός τους στην πολιτική συμμετοχή καθώς και για τις πρακτικές που εφαρμόζουν άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την άρση αυτών των εμποδίων.

    Με το υπ. αριθ. πρωτ. 949/29.06.2022 έγγραφο του Παρατηρητήριου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. προς την Υπηρεσιακή Γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών και Επιμέρους Σημείο Αναφοράς για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, το οποίο μάλιστα κοινοποιήσαμε και εσάς, θέταμε αναλυτικά και πάλι το σύνολο των εμποδίων με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι πολίτες με αναπηρία σε ότι αφορά την άσκηση και απόλαυση του δικαιώματός τους στην πολιτική συμμετοχή.

    Με το υπ. αριθ. πρωτ. 1699/22.11.2022 έγγραφό μας προς τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Μ. Βορίδη ζητήσαμε συνάντηση μαζί του καθώς και συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών με στόχο τον προσδιορισμό των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για τη διασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στα εκλογικά κέντρα, τις εκλογικές διαδικασίες, το εκλογικό υλικό κ.λπ.. Δυστυχώς όμως το αίτημά μας δεν ικανοποιήθηκε, με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιηθεί καμία συνάντηση με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, και τώρα ενάμιση περίπου μήνα πριν από τις εκλογές το Υπουργείο Εσωτερικών φέρει προς ψήφιση αυτήν την άκρως διακριτική σε βάρος των πολιτών με αναπηρία διάταξη που δεν διασφαλίζεται σε καμία περίπτωση την ισότιμη συμμετοχή και συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία στην εκλογική διαδικασία:
    α) αφενός λόγω της πρόβλεψης ειδικού χώρου αποκομμένου από τα λοιπά εκλογικά τμήματα, στελεχωμένου από άτομο άσχετο με την εφορευτική επιτροπή και τους εκλογικούς αντιπροσώπους, ενώ συγχρόνως η όλη διαδικασία (μεταφορά του ψηφοδελτίου σε άλλο χώρο από ένα μόνο άτομο έστω και εάν πρόκειται για δικαστικό αντιπρόσωπο ο οποίος ΔΕΝ ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ να συνοδεύεται από εκλογικούς αντιπροσώπους) επουδενί δεν διασφαλίζει το αδιάβλητο της ψηφοφορίας των πολιτών με αναπηρία που λόγω αδυναμιών αποκλειστικά της Πολιτείας αδυνατούν να εξυπηρετηθούν στα συνήθη εκλογικά τμήματα, και
    β) αφετέρου δεν δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες με αναπηρία να επιλέξουν το άτομο που επιθυμούν για να τα υποστηρίξει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ψηφοφορίας, όπως συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών (Σύνδεσμος: SOC/554 «Τα πραγματικά δικαιώματα ψήφου στις ευρωεκλογές των ατόμων με αναπηρίες»-ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ, Τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις και δικαιώματα του πολίτη», Εισηγητής: Krzysztof PATER) και προβλέπεται στο άρθρο 29 της Σύμβασης των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
    Ως εκ τούτου, το άρθρο 11 έρχεται σε πλήρη αντίθεση με ό,τι ορίζει το Σύνταγμα της χώρας (βλ. παρ. 1 του άρθρου 5 και παρ. 6 του άρθρου 21), το άρθρο 15 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και το άρθρο 29 «Συμμετοχή στην πολιτική και δημόσια ζωή» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρας μας κύρωσε με τον ν.4074/2012 και ως εκ τούτου οφείλει να εφαρμόσει σε εθνικό επίπεδο.
    Επιπρόσθετα η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της στην αρχική έκθεση της Ελλάδας, οι οποίες δημοσιοποιήθηκαν στις 24.09.2019, καταρχάς «[…] ανησυχεί για το ότι τα άτομα με νοητικές ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες που τελούν υπό δικαστική συμπαράσταση στερούνται του δικαιώματός τους να ψηφίζουν. Ανησυχεί, επίσης, και για την έλλειψη προσβασιμότητας στις εκλογικές διαδικασίες, τις εγκαταστάσεις και το εκλογικό υλικό» (παρ. 42) και προτείνει στη χώρα μας «[…]να αναμορφώσει το σχετικό εκλογικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών νόμων, κανονιστικών διατάξεων και υποστηρικτικών μηχανισμών, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να συμμετέχουν αποτελεσματικά και πλήρως στην πολιτική και δημόσια ζωή, και να εξασκούν το δικαίωμά τους να ψηφίζουν, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, την απρόσκοπτη φυσική προσβασιμότητα στην ψηφοφορία, το απόρρητο της ψήφου και τη διαθεσιμότητα εκλογικού υλικού και πληροφόρησης σε προσβάσιμες μορφές, σύμφωνα και με το γενικό σχόλιο Αρ. 2 (2014) για την προσβασιμότητα» (παρ.43). Επιπρόσθετα, στο Γενικό Σχόλιό της[1] (αρ.1) για το άρθρο 12, η Επιτροπή επισημαίνει ότι «για να επιτευχθεί η ισότιμη αναγνώριση της δικαιοπρακτικής ικανότητας σε όλες τις πτυχές της ζωής, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί η νομική ικανότητα των ατόμων με αναπηρίες στη δημόσια και πολιτική ζωή (άρθρο 29). Αυτό σημαίνει ότι η ικανότητα λήψης αποφάσεων ενός ατόμου δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για τον τυχόν αποκλεισμό των ατόμων με αναπηρία από την άσκηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος ψήφου […]» (παρ.48).
    Η συγκεκριμένη, δε, διαδικασία του άρθρου 11 θεωρούμε ότι αντί να ενθαρρύνει την πολιτική συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στη βάση των επιταγών της Σύμβασης των ΗΕ στην ουσία επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα, αποξενώνοντας τον εκλογέα με αναπηρία από τη συνολική εκλογική διαδικασία, δημιουργώντας επίσης σε αυτόν συναισθήματα ανασφάλειας για την τύχη της ψήφου του.

    Αιτούμαστε την απόσυρση του άρθρου 11 και τη στενή συνεργασία με την ΕΣΑμεΑ. Η Συνομοσπονδία θα καλέσει τους πολίτες με αναπηρία να ψηφίσουν στα εκλογικά κέντρα που είναι εγγεγραμμένοι.

  • 3 Απριλίου 2023, 08:42 | Basiliy

    Ok bravo