ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ ΤΩΝ ΜΟΝΙΜΩΝ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
Άρθρο 32
Προέλευση και βαθμοί μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί προέρχονται από:
α) αποφοίτους ΑΣΜΥ,
β) μετατασσόμενους Επαγγελματίες Οπλίτες, σύμφωνα με το άρθρο 67, και
γ) ιδιώτες ή οπλίτες οι οποίοι κατατάσσονται στις ΕΔ με διαγωνισμό.
- Οι βαθμοί των μόνιμων υπαξιωματικών και η αντιστοιχία τους μεταξύ των Κλάδων και των ΚΣ των ΕΔ είναι κατά σειρά εξέλιξης οι ακόλουθοι:
| ΣΞ και ΚΣ | ΠΝ | ΠΑ |
| Επιλοχίας Β΄ Τάξης | Επικελευστής Β΄ Τάξης | Επισμηνίας Β΄ Τάξης |
| Επιλοχίας Α΄ Τάξης | Επικελευστής Α΄ Τάξης | Επισμηνίας Α΄ Τάξης |
| Επιλοχίας Ανεξάρτητης Υπομονάδας | Επικελευστής Ανεξάρτητης Υπομονάδας | Επισμηνίας Ανεξάρτητης Υπομονάδας |
| Αρχιλοχίας Β΄ Τάξης | Αρχικελευστής Β΄ Τάξης | Αρχισμηνίας Β΄ Τάξης |
| Αρχιλοχίας Α΄ Τάξης | Αρχικελευστής Α΄ Τάξης | Αρχισμηνίας Α΄ Τάξης |
| Αρχιλοχίας Μονάδας | Αρχικελευστής Μονάδας | Αρχισμηνίας Μονάδας |
| Ανθυπασπιστής Β΄ Τάξης | ||
| Ανθυπασπιστής Α΄ Τάξης | ||
| Ανθυπασπιστής Διοίκησης Σχηματισμού | ||
| Ανθυπασπιστής Διοίκησης Μείζονος Διοίκησης – Μείζονος Σχηματισμού | ||
| Ανθυπασπιστής Διοίκησης Γενικού Επιτελείου | ||
| Ανθυπασπιστής ΓΕΕΘΑ | ||
Άρθρο 33
Διακρίσεις και ειδικότητες μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί του ΣΞ διακρίνονται σε:
α) Όπλων:
αα) Μαχίμων,
αβ) Τεχνικής Υποστήριξης (Τεχνίτες Όπλων) και
αγ) Διοικητικής Υποστήριξης (Φροντιστές) και
β) Σωμάτων:
βα) Τεχνικού, με τις γενικές ειδικότητες:
- i) Διοικητικών και
- ii) Τεχνιτών,
ββ) Εφοδιασμού-Μεταφορών, με τις γενικές ειδικότητες:
- i) Διοικητικών και
- ii) Τεχνικών,
βγ) Υλικού Πολέμου, με τις γενικές ειδικότητες:
- i) Διοικητικών,
- ii) Τεχνικών και
iii) Πυροτεχνουργών,
βδ) Υγειονομικού, με τις γενικές ειδικότητες:
- i) Υγειονομικών – Διοικητικής Υποστήριξης και
- ii) Τεχνικής Υποστήριξης,
βε) Μουσικού,
βστ) Ταχυδρομικού,
βζ) Γεωγραφικού,
βη) Οικονομικού και
βθ) Στρατιωτικών Γραμματέων.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί πληρωμάτων του ΠΝ διακρίνονται σε:
α) Διοικητικής Υποστήριξης και
β) Τεχνικής Υποστήριξης.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί της ΠΑ διακρίνονται σε:
α) Τεχνολογικής Υποστήριξης με τις ειδικότητες:
αα) Μηχανοσυνθέτη,
αβ) Μηχανικού Μεταφορικών Μέσων και Μηχανημάτων,
αγ) Τηλεπικοινωνιών – Ηλεκτρονικών,
αδ) Ηλεκτρολόγου,
αε) Οπλουργού και
αστ) Συντηρητή Εγκαταστάσεων,
β) Επιχειρησιακής Υποστήριξης με τις ειδικότητες:
βα) Ραδιοναυτίλου,
ββ) Ελεγκτή Αναχαίτισης,
βγ) Άμυνας Αεροδρομίων,
βδ) Μετεωρολόγου και
βε) Πληροφοριών και
γ) Διοικητικής και Εφοδιαστικής Υποστήριξης με τις ειδικότητες:
γα) Στρατολόγου,
γβ) Ταμιακού και
γγ) Υλικονόμου.
- Στους Κλάδους των ΕΔ και ΚΣ τηρούνται επετηρίδες μόνιμων υπαξιωματικών.
Άρθρο 34
Οργανικές θέσεις μόνιμων υπαξιωματικών
Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί καταλαμβάνουν οργανικές θέσεις, οι οποίες καθορίζουν την εξέλιξή τους ανά έτος, κατά κατηγορία και βαθμό.
Άρθρο 35
Αξιολόγηση μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί των ΕΔ αξιολογούνται ως προς την επαγγελματική τους ικανότητα, την απόδοση, την επάρκεια και τη γενική τους εικόνα τακτικά σε ετήσια βάση και έκτακτα.
- Για την αξιολόγησή τους θεσπίζεται σύστημα αξιολόγησης, το οποίο διέπεται από τις αρχές της αξιοκρατίας και της αμεροληψίας.
- Οι παρ. 3 και 4 του άρθρου 7 εφαρμόζονται και για την αξιολόγηση των μόνιμων υπαξιωματικών.
- Το άρθρο 35 του ν. 3883/2010 (Α΄ 167), περί ειδικών εκθέσεων αποστρατείας, εφαρμόζεται αναλόγως για τους μόνιμους υπαξιωματικούς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΟΝΙΜΩΝ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
Άρθρο 36
Εξέλιξη υπηρετούντων υπαξιωματικών, Ανθυπασπιστών και αξιωματικών που προέρχονται από Ανθυπασπιστές
Η εξέλιξη των υπηρετούντων αξιωματικών που προέρχονται από υπαξιωματικούς και των υπηρετούντων Ανθυπασπιστών και υπαξιωματικών αποτυπώνεται στο Παράρτημα Α΄.
Άρθρο 37
Ιεραρχία και αρχαιότητα μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί έχουν μεταξύ τους σχέση ανώτερου ή κατώτερου, ανάλογα με τον βαθμό τους. Ομοιόβαθμοι μόνιμοι υπαξιωματικοί έχουν μεταξύ τους σχέση αρχαιότερου ή νεότερου.
- Η αρχαιότητα μεταξύ των μόνιμων υπαξιωματικών του ίδιου Κλάδου των ΕΔ ή ΚΣ καθορίζεται από:
α) Την ημερομηνία απόκτησης του βαθμού τους. Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί αποκτούν τον βαθμό τους από την ημερομηνία υπογραφής της οικείας διοικητικής πράξης.
β) Εφόσον η ημερομηνία της περ. α) είναι κοινή, από τη σειρά αποφοίτησής τους από την οικεία ΑΣΜΥ.
- Η αρχαιότητα μεταξύ των μόνιμων υπαξιωματικών ανεξαρτήτως Κλάδου των ΕΔ ή ΚΣ, καθορίζεται από το έτος απόκτησης του βαθμού τους. Όταν αυτό είναι κοινό, καθορίζεται από το προβάδισμα των Κλάδων και των ΚΣ των ΕΔ της παρ. 8 του άρθρου 8.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί απόφοιτοι ΑΣΜΥ είναι αρχαιότεροι των λοιπών.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί βαθμού Ανθυπασπιστή Α΄ Τάξης έως και Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ είναι αρχαιότεροι των Δοκίμων Εφέδρων Αξιωματικών (εφεξής: ΔΕΑ).
- Η αρχαιότητα μόνιμων υπαξιωματικών, που προέρχονται από την ενοποίηση Σωμάτων, Γενικών Ειδικοτήτων ή Εξειδικεύσεων καθορίζεται με βάση τη σειρά αποφοίτησης από την οικεία σχολή σε συνδυασμό με τις παρ. 1 έως 3. Σε περίπτωση μη ενιαίας σειράς αποφοίτησης από την οικεία σχολή, τίθενται τελευταίοι μεταξύ των ομοιόβαθμών τους, με βάση την ημερομηνία υπογραφής της διοικητικής πράξης, του ενοποιημένου Όπλου ή Σώματος ή γενικής ειδικότητας.
Άρθρο 38
Επετηρίδες μόνιμων υπαξιωματικών
Σε κάθε Κλάδο των ΕΔ και στο ΓΕΕΘΑ για τα ΚΣ τηρείται επετηρίδα για τους μόνιμους υπαξιωματικούς, σύμφωνα με το άρθρο 33 ως ακολούθως:
α) στον ΣΞ:
αα) για τους μόνιμους υπαξιωματικούς Όπλων, ενιαία κατά γενική σειρά αρχαιότητας ανά υποκατηγορία και
αβ) για τους μόνιμους υπαξιωματικούς Σωμάτων, ξεχωριστά κατά Σώμα και γενική ειδικότητα,
β) Στο ΠΝ:
βα) Διοικητικής Υποστήριξης και
ββ) Τεχνικής Υποστήριξης.
γ) στην ΠΑ:
γα) Τεχνολογικής Υποστήριξης,
γβ) Επιχειρησιακής Υποστήριξης,
γγ) Διοικητικής Υποστήριξης και
γδ) για τους υπαξιωματικούς αποφοίτους ΣΜΥΑ, ενιαία επετηρίδα κατά σειρά αρχαιότητας, και
δ) στα ΚΣ ενιαία επετηρίδα ανά ΚΣ.
Άρθρο 39
Καταληκτικοί βαθμοί μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι καταληκτικοί βαθμοί των μόνιμων υπαξιωματικών είναι οι εξής:
α) Ανθυπασπιστής ΓΕΕΘΑ για τους μόνιμους υπαξιωματικούς των Κλάδων των ΕΔ οι οποίοι προέρχονται από ΑΣΜΥ,
β) Ανθυπασπιστής Διοίκησης Μείζονος Διοίκησης – Μείζονος Σχηματισμού για τους μόνιμους υπαξιωματικούς των ΚΣ,
γ) Ανθυπασπιστής Β΄ Τάξης για:
γα) τους μόνιμους υπαξιωματικούς ειδικών καταστάσεων και
γβ) όσους έχουν καταταγεί με διαγωνισμό και
δ) Αρχιλοχίας Α΄ Τάξης και αντίστοιχοι για όσους έχουν μεταταχθεί από ΕΠΟΠ.
- Στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ προάγονται εκ περιτροπής από τον ΣΞ, το ΠΝ και την ΠΑ μόνιμοι υπαξιωματικοί οι οποίοι προέρχονται από ΑΣΜΥ.
- Στον βαθμό του Επιλοχία Ανεξάρτητης Υπομονάδας και αντιστοίχων και Αρχιλοχία Μονάδας και αντιστοίχων προάγονται αποκλειστικά μόνιμοι υπαξιωματικοί ενεργού υπηρεσίας οι οποίοι προέρχονται από ΑΣΜΥ.
Άρθρο 40
Ελάχιστος χρόνος παραμονής στον βαθμό μόνιμου υπαξιωματικού
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί κρίνονται για προαγωγή, εφόσον έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής στον βαθμό τους ή τον ελάχιστο χρόνο υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού. Ο χρόνος αυτός έχει ως εξής:
α) δύο (2) έτη στον βαθμό του Επιλοχία Β΄ Τάξης και αντιστοίχων,
β) στον βαθμό του Επιλοχία Α΄ Τάξης και αντιστοίχων:
βα) ένα (1) έτος για την προαγωγή στον βαθμό του Επιλοχία Ανεξάρτητης Υπομονάδας και αντιστοίχων ή
ββ) δύο (2) έτη ή τέσσερα (4) έτη συνολικής υπηρεσίας υπαξιωματικού για την προαγωγή στον βαθμό του Αρχιλοχία Β΄ Τάξης,
γ) ένα (1) έτος στον βαθμό του Επιλοχία Ανεξάρτητης Υπομονάδας και αντιστοίχων,
δ) επτά (7) έτη στον βαθμό του Αρχιλοχία Β΄ Τάξης και αντιστοίχων ή ένδεκα (11) έτη συνολικής υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού,
ε) στον βαθμό του Αρχιλοχία Α΄ Τάξης και αντιστοίχων:
εα) πέντε (5) έτη για την προαγωγή στον βαθμό του Αρχιλοχία Μονάδας και αντιστοίχων ή
εβ) επτά (7) έτη ή δεκαοκτώ (18) έτη συνολικής υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού για την προαγωγή στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Β΄,
στ) δύο (2) έτη στον βαθμό του Αρχιλοχία Μονάδας και αντιστοίχων,
ζ) επτά (7) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Β΄ Τάξης ή είκοσι πέντε (25) έτη συνολικής υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού,
η) επτά (7) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Α΄ Τάξης ή τριάντα δύο (32) έτη συνολικής υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού,
θ) δύο (2) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Διοίκησης Σχηματισμού,
ι) δύο (2) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Διοίκησης Μείζονος Διοίκησης – Μείζονος Σχηματισμού και
ια) δύο (2) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Διοίκησης Γενικού Επιτελείου.
- Για τον υπολογισμό του χρόνου της παρ. 1 εφαρμόζεται αναλόγως η παρ. 4 του άρθρου 11. Τα στοιχεία i) των υποπερ. αα) και αβ) της περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 11 εφαρμόζονται για μόνιμους υπαξιωματικούς μέχρι και του βαθμού του Ανθυπασπιστή Α΄ Τάξης και αντιστοίχως τα στοιχεία ii) των υποπερ. αα) και αβ) της περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 11 εφαρμόζονται για τους λοιπούς βαθμούς μόνιμων υπαξιωματικών.
- Αν συντρέχουν περισσότερες υποπεριπτώσεις της περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 11, όπως αυτό εφαρμόζεται αναλόγως σύμφωνα με την παρ. 2 του παρόντος, ο συνολικός χρόνος που προσμετράται δεν μπορεί να είναι περισσότερος από το ένα τρίτο (1/3) του ελάχιστου χρόνου παραμονής ανά βαθμό.
Άρθρο 41
Χρόνος διοίκησης και ειδικής υπηρεσίας
- Μόνιμοι υπαξιωματικοί, εξαιρουμένων όσων τελούν σε ειδική κατάσταση, υπηρετούν σε συγκεκριμένες θέσεις και επιχειρησιακές μονάδες για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τον βαθμό τους.
- Χρόνος διοίκησης είναι ο χρόνος κατά τον οποίο ο μόνιμος υπαξιωματικός υπηρετεί στις θέσεις της παρ. 1 ασκώντας διοίκηση. Χρόνος ειδικής υπηρεσίας είναι ο χρόνος κατά τον οποίο ο μόνιμος υπαξιωματικός υπηρετεί στις θέσεις της παρ. 1 χωρίς να ασκεί διοίκηση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΚΡΙΣΕΙΣ ΜΟΝΙΜΩΝ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
Άρθρο 42
Συμβούλια κρίσεων μόνιμων υπαξιωματικών
- Αρμόδια συμβούλια για τις τακτικές και έκτακτες κρίσεις των μόνιμων υπαξιωματικών είναι:
α) το ΣΑΓΕ Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών,
β) τα Συμβούλια Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών (εφεξής: ΣΥΚΜΥ) των Κλάδων των ΕΔ, τα οποία είναι:
βα) το ΣΥΚΜΥ του ΣΞ,
ββ) το ΣΥΚΜΥ του ΠΝ και
βγ) το ΣΥΚΜΥ της ΠΑ και
γ) το ΣΥΚΜΥ των ΚΣ.
- Οι αρμοδιότητες, τα μέλη και η λειτουργία των συμβουλίων κρίσεων καθορίζονται στα άρθρα 43 έως 45 και στο Δεύτερο Κεφάλαιο του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α΄ 45).
Άρθρο 43
Αρμοδιότητες, σύνθεση και λειτουργία Συμβουλίου Αρχηγών Γενικών Επιτελείων ως συμβουλίου κρίσεων μόνιμων υπαξιωματικών
- Το ΣΑΓΕ Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών είναι αρμόδιο για την κρίση:
α) του Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ για τη διατήρησή του στην ενέργεια ή την αποστρατεία του και
β) των Ανθυπασπιστών Διοίκησης Γενικού Επιτελείου για τη διατήρησή τους στην ενέργεια, την προαγωγή ή την αποστρατεία τους.
- Το ΣΑΓΕ Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών αποτελείται από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ ως Πρόεδρο και τους αρχηγούς των λοιπών ΓΕ ως μέλη. Εισηγητής με δικαίωμα ψήφου ορίζεται:
α) ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, για την κρίση του Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ ή
β) ο Αρχηγός του οικείου ΓΕ, σε κάθε άλλη περίπτωση.
- Το ΣΑΓΕ Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών συγκαλείται μέχρι τη 10η Απριλίου του έτους των τακτικών κρίσεων με διαταγή του προέδρου του και βρίσκεται σε απαρτία με παρόντα το σύνολο των μελών του. Γραμματέας ορίζεται ο διευθυντής της Γραμματείας ΣΑΓΕ.
- Το ΣΑΓΕ Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών ολοκληρώνει το έργο του στο πλαίσιο των τακτικών κρίσεων εντός του μηνός Απριλίου του έτους των τακτικών κρίσεων.
Άρθρο 44
Αρμοδιότητες, σύνθεση και λειτουργία των Συμβουλίων Κρίσεων Μόνιμων Υπαξιωματικών
- Τα ΣΥΚΜΥ των Κλάδων των ΕΔ και των ΚΣ είναι αρμόδια για την κρίση:
α) Ανθυπασπιστών Διοίκησης Μείζονος Διοίκησης – Μείζονος Σχηματισμού και Ανθυπασπιστών Διοίκησης Σχηματισμού του οικείου Κλάδου των ΕΔ ή ΚΣ και
β) λοιπών μόνιμων υπαξιωματικών του οικείου Κλάδου των ΕΔ ή ΚΣ, οι οποίοι μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους των κρίσεων συμπληρώνουν τους ελάχιστους χρόνους παραμονής του άρθρου 40.
- Το ΣΥΚΜΥ του ΣΞ αποτελείται από:
α) τον Διευθυντή Β΄ Κλάδου του ΓΕΣ ως Πρόεδρο,
β) τον Διευθυντή ή τον Υποδιευθυντή της Διεύθυνσης Προσωπικού (Β1) του ΓΕΣ,
γ) δύο (2) Συνταγματάρχες Όπλων,
δ) έναν (1) Συνταγματάρχη Σωμάτων,
ε) τον Διευθυντή του 1ου Επιτελικού Γραφείου της οικείας Διεύθυνσης Προσωπικού Όπλου ή Σώματος, αν δεν υφίσταται Διεύθυνση, εφόσον είναι ανώτερος Αξιωματικός, αλλιώς έναν ανώτερο Αξιωματικό της Διεύθυνσης ή Σώματος του κρινόμενου και
στ) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΣ ως εισηγητή με δικαίωμα ψήφου.
- Καθήκοντα γραμματέα στο ΣΥΚΜΥ του ΣΞ ασκεί ανώτερος αξιωματικός της Γραμματείας του ΑΣΣ.
- Το ΣΥΚΜΥ του ΠΝ αποτελείται από:
α) τον Αρχιεπιστολέα του ΓΕΝ ως Πρόεδρο,
β) τον Διευθυντή του Β΄ Κλάδου του ΓΕΝ,
γ) έναν (1) Αρχιπλοίαρχο Μάχιμο,
δ) έναν (1) Πλοίαρχο Μάχιμο,
ε) έναν (1) Πλοίαρχο Μηχανικό και
στ) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΝ ως εισηγητή με δικαίωμα ψήφου.
- Καθήκοντα γραμματέα στο ΣΥΚΜΥ του ΠΝ ασκεί ένας (1) ανώτερος αξιωματικός του Β΄ Κλάδου του ΓΕΝ.
- Το ΣΥΚΜΥ της ΠΑ αποτελείται από:
α) τον Διευθυντή Β΄ Κλάδου του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας ως Πρόεδρο,
β) τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Στρατιωτικού Προσωπικού (Β1) του ΓΕΑ,
γ) δύο (2) Σμήναρχους Ιπτάμενους,
δ) τον Τμηματάρχη Προαγωγών της Διεύθυνσης Στρατιωτικού Προσωπικού (Β1) του ΓΕΑ και
ε) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΑ ως εισηγητή με δικαίωμα ψήφου.
- Καθήκοντα γραμματέα στο ΣΥΚΜΥ της ΠΑ ασκεί ένας (1) αξιωματικός της Γραμματείας του Ανωτάτου Αεροπορικού Συμβουλίου.
- Το ΣΥΚΜΥ των ΚΣ αποτελείται από:
α) τον Διευθυντή Β΄ Κλάδου του ΓΕΕΘΑ ως Πρόεδρο,
β) τον Διευθυντή της Διεύθυνσης του ΚΣ του κρινόμενου,
γ) τον Διευθυντή Προσωπικού (Β1) του ΓΕΕΘΑ,
δ) δύο (2) Ταξίαρχους ή αντίστοιχους, οι οποίοι υπηρετούν στο ΓΕΕΘΑ και
ε) τον Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ ως εισηγητή με δικαίωμα ψήφου.
- Καθήκοντα γραμματέα στο ΣΥΚΜΥ των ΚΣ ασκεί ο Γραμματέας του ΣΠΑΚΣ.
- Τα ΣΥΚΜΥ συγκροτούνται με διαταγή του αρχηγού του οικείου ΓΕ.
- Τα ΣΥΚΜΥ συνεδριάζουν τακτικά εντός του μηνός Απριλίου και βρίσκονται σε απαρτία με παρόντα τα τρία τέταρτα (3/4) των μελών τους.
Άρθρο 45
Συμβούλιο Μόνιμων Υπαξιωματικών Γενικών Επιτελείων
- Στο ΓΕΕΘΑ συστήνεται Συμβούλιο Μόνιμων Υπαξιωματικών Γενικών Επιτελείων (εφεξής: ΣΜΥΓΕ).
- Το ΣΜΥΓΕ είναι αρμόδιο για:
α) την υποβολή προτάσεων στους Αρχηγούς των ΓΕ για τη ρύθμιση ζητημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης, επιχειρησιακής αξιοποίησης, διοικητικής μέριμνας, βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης και κάθε άλλου θέματος που αφορά σε μόνιμους υπαξιωματικούς και
β) τις διαδικαστικές ενέργειες και την προετοιμασία που απαιτούνται για τις κρίσεις των μόνιμων υπαξιωματικών.
- Το ΣΜΥΓΕ αποτελείται από:
α) τον Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ, ως πρόεδρο, και
β) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΣ ,
γ) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΝ,
δ) τον αρχαιότερο Ανθυπασπιστή Διοίκησης ΓΕΑ, ως μέλη.
- Καθήκοντα Γραμματέα ΣΜΥΓΕ ανατίθενται σε μόνιμο υπαξιωματικό του ΓΕΕΘΑ.
- Το ΣΜΥΓΕ συγκροτείται με διαταγή του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ. Συγκαλείται με διαταγή του Προέδρου του και συνεδριάζει τακτικά ετησίως έναν (1) μήνα πριν από τις τακτικές κρίσεις μόνιμων υπαξιωματικών και έκτακτα οποτεδήποτε.
Άρθρο 46
Είδη κρίσεων μόνιμων υπαξιωματικών
- Υπό την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων οι μόνιμοι υπαξιωματικοί κρίνονται ως:
α) «προακτέοι επ’ ανδραγαθία»,
β) «προακτέοι κατ’ επιλογή»,
γ) «προακτέοι κατ’ εκλογή»,
δ) «προακτέοι κατ’ αρχαιότητα»,
ε) «διατηρητέοι»,
στ) «διατηρητέοι στον αυτό βαθμό»,
ζ) «ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους» και
η) «αποστρατευτέοι».
- Ως «προακτέοι επ’ ανδραγαθία» κρίνονται μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι δεν φέρουν τον καταληκτικό τους βαθμό, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 17.
- Ως «προακτέοι κατ’ επιλογή» κρίνονται μόνιμοι υπαξιωματικοί για προαγωγή στους βαθμούς του Επιλοχία Ανεξάρτητης Υπομονάδας και αντιστοίχων, Αρχιλοχία Μονάδας και αντιστοίχων και Ανθυπασπιστή Διοίκησης Σχηματισμού έως Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ, οι οποίοι όπως προκύπτει από τον ατομικό τους φάκελο:
α) έχουν βαθμολογία «εξαίρετα» σε όλα τα ουσιαστικά προσόντα,
β) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής στο βαθμό τους,
γ) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο διοίκησης ή ειδικής υπηρεσίας στον βαθμό,
δ) έχουν αποφοιτήσει επιτυχώς από τα ανά βαθμό υποχρεωτικά σχολεία και
ε) έχουν υγεία και φυσική κατάσταση, η οποία τους επιτρέπει να εκπληρώνουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους σε καιρό ειρήνης και πολέμου.
- Ως «προακτέοι κατ’ εκλογή» κρίνονται οι μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι:
α) έχουν βαθμολογία τουλάχιστον «λίαν καλώς» σε όλα τα ουσιαστικά προσόντα,
β) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής στον βαθμό τους,
γ) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο διοίκησης ή ειδικής υπηρεσίας στον βαθμό,
δ) έχουν αποφοιτήσει επιτυχώς από τα ανά βαθμό υποχρεωτικά σχολεία και
ε) έχουν υγεία και φυσική κατάσταση, η οποία τους επιτρέπει να εκπληρώνουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους σε καιρό ειρήνης και πολέμου.
- Ως «προακτέοι κατ’ αρχαιότητα» κρίνονται:
α) μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι:
αα) έχουν βαθμολογία τουλάχιστον «καλώς» σε όλα τα ουσιαστικά προσόντα,
αβ) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής στον βαθμό τους,
αγ) έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο διοίκησης ή ειδικής υπηρεσίας στον βαθμό,
αδ) έχουν αποφοιτήσει επιτυχώς από τα ανά βαθμό υποχρεωτικά σχολεία και
αε) έχουν υγεία και φυσική κατάσταση, η οποία τους επιτρέπει να εκπληρώνουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους σε καιρό ειρήνης και πολέμου και
β) οι μόνιμοι υπαξιωματικοί βαθμού Επιλοχία Β΄ Τάξης και αντιστοίχων, οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει το σκέλος της πρακτικής άσκησης στην οικεία ΑΣΜΥ.
- Ως «διατηρητέοι» κρίνονται:
α) ο Ανθυπασπιστής ΓΕΕΘΑ μέχρι δύο (2) φορές στον βαθμό του,
β) οι μόνιμοι υπαξιωματικοί βαθμού Ανθυπασπιστή Διοίκησης Σχηματισμού έως Ανθυπασπιστή Διοίκησης Γενικού Επιτελείου, εφόσον δεν έχουν κριθεί ως «προακτέοι κατ’ επιλογή», μέχρι τρεις (3) φορές στον βαθμό τους.
- Ως «διατηρητέοι στον αυτό βαθμό» κρίνονται μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι έχουν βαθμολογία «μέτρια» στα ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται για την προαγωγή σε ανώτερο βαθμό, αλλά είναι κατάλληλοι για την άσκηση των καθηκόντων του βαθμού τους. Όσοι κρίνονται τρεις (3) συνεχόμενες φορές στον βαθμό τους ή τέσσερις (4) φορές συνολικά στη σταδιοδρομία τους ως «διατηρητέοι στον αυτό βαθμό», αποστρατεύονται άμεσα με τον βαθμό τους.
- Ως «ευδοκίμως τερματίσαντες» κρίνονται οι μόνιμοι υπαξιωματικοί οι οποίοι:
α) συμπληρώνουν τριάντα πέντε (35) έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας εντός του έτους των κρίσεων και δεν έχει καταστεί δυνατή η προαγωγή τους στον επόμενο βαθμό,
β) στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Διοίκησης Σχηματισμού έως και τον βαθμό του Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ:
βα) έχουν συμπληρώσει τον μέγιστο αριθμό κρίσεών τους ως «διατηρητέων» ή
ββ) έχουν αποδώσει το μέγιστο των δυνατοτήτων τους και της προσφοράς τους και δεν κρίνεται σκόπιμη η περαιτέρω παραμονή τους στην ενέργεια.
- Ως «αποστρατευτέοι» κρίνονται οι μόνιμοι υπαξιωματικοί οι οποίοι έχουν βαθμολογία «μέτρια» στα ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται για την προαγωγή σε ανώτερο βαθμό και κρίνονται ακατάλληλοι για την άσκηση των καθηκόντων του βαθμού τους, εξαιτίας ουσιώδους έλλειψης των προσόντων αυτών, καθώς και όσοι έχουν βαθμολογία «μη αποδεκτά» σε ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται για την προαγωγή σε ανώτερο βαθμό. Επίσης, ως «αποστρατευτέοι» κρίνονται οι μόνιμοι υπαξιωματικοί, εφόσον έχει υποβληθεί έκθεση αποστρατείας, κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 35 του ν. 3883/2010 (Α’ 167).
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί ειδικών καταστάσεων κρίνονται ως:
α) «προακτέοι κατ’ εκλογή»,
β) «πρακτέοι κατ’ αρχαιότητα»,
γ) «διατηρητέοι στον αυτό βαθμό»,
δ) «ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους», όταν συμπληρώνουν τριάντα πέντε (35) έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και
ε) «αποστρατευτέοι», εφόσον παρουσιάζουν έλλειψη ουσιαστικών προσόντων σύμφωνα με την ειδική έκθεση αποστρατείας και την παρ. 9.
- Ειδικά για τις κρίσεις «προακτέος κατ’ επιλογή», «προακτέος κατ’ εκλογή», «προακτέος κατ’ αρχαιότητα» και «διατηρητέος στον αυτό βαθμό»:
α) η εκτίμηση των προσόντων γίνεται για την τελευταία δεκαετία και ιδίως στον φερόμενο βαθμό και
β) η έλλειψη ουσιαστικού προσόντος που δεν επηρέασε αρνητικά την κρίση στους νεότερους βαθμούς, μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την κρίση στους ανώτερους βαθμούς.
- Για την εφαρμογή του άρθρου 50, οι κρίσεις «προακτέος κατ’ αρχαιότητα», «διατηρητέος στον αυτό βαθμό» και «αποστρατευτέος» είναι δυσμενείς.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι κρίνονται ως «προακτέοι κατ’ αρχαιότητα», καθίστανται νεότεροι των λοιπών μόνιμων υπαξιωματικών που κρίθηκαν στις ίδιες κρίσεις ως «προακτέοι κατ’ εκλογή», προάγονται την ίδια ημερομηνία με αυτούς και διατηρούν τη μεταξύ τους σειρά αρχαιότητας.
Άρθρο 47
Κρίσεις μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί κρίνονται κάθε έτος στις τακτικές κρίσεις, οι οποίες διενεργούνται τον μήνα Απρίλιο. Στις τακτικές κρίσεις κρίνονται:
α) όσοι φέρουν βαθμό από Ανθυπασπιστή Διοίκησης Σχηματισμού μέχρι και Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ και
β) όσοι μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους των κρίσεων συμπληρώνουν τους ελάχιστους χρόνους παραμονής των άρθρων 40 και 41 και αποφοιτούν από τα οικεία υποχρεωτικά σχολεία των ΕΔ.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί κρίνονται σε έκτακτες κρίσεις οποτεδήποτε. Σε αυτές κρίνονται μόνιμοι υπαξιωματικοί για προαγωγή, εφόσον πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις της περ. β) της παρ. 1 και τα κριτήρια προαγωγής του άρθρου 51, καθώς και:
α) εκείνοι για τους οποίους παύει ο οποιοσδήποτε νόμιμος λόγος που εμπόδιζε την κρίση ή την προαγωγή τους και
β) εκείνοι για τους οποίους υποβάλλεται ειδική έκθεση αποστρατείας.
Άρθρο 48
Διαδικασία πριν από τις κρίσεις μόνιμων υπαξιωματικών
- Μέχρι τη 15η Φεβρουαρίου κάθε έτους οι αρμόδιες Διευθύνσεις των Κλάδων των ΕΔ και των ΚΣ καταρτίζουν ονομαστικές καταστάσεις μόνιμων υπαξιωματικών που πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις για να κριθούν στις επόμενες τακτικές κρίσεις.
- Οι καταστάσεις της παρ. 1 κοινοποιούνται ηλεκτρονικά στους κρινόμενους μόνιμους υπαξιωματικούς μέσω των υπηρεσιών τους μέχρι την 1η Μαρτίου.
Άρθρο 49
Διαδικασία κατά τις κρίσεις μόνιμων υπαξιωματικών
- Το αρμόδιο συμβούλιο κρίσεων κρίνει, βάσει των στοιχείων του ατομικού φακέλου του κρινόμενου μόνιμου υπαξιωματικού και σύμφωνα με την τεκμηριωμένη προσωπική αντίληψη των μελών του και αποφασίζει με φανερή ψηφοφορία και με ειδική αιτιολογία.
- Εάν για κάποιον από τους κρινόμενους δεν τέθηκαν υπόψη του αρμόδιου συμβουλίου κρίσεων ουσιώδη στοιχεία, το συμβούλιο αυτό βεβαιώνει στα πρακτικά την έλλειψη και αναβάλλει την κρίση του μέχρι να προσκομιστούν τα ελλείποντα στοιχεία σε επόμενη συνεδρίαση και πάντως όχι για περισσότερο από τρεις (3) μήνες. Στην επόμενη συνεδρίαση το αρμόδιο συμβούλιο κρίσεων αποφασίζει οριστικά και η κρίση του ανατρέχει στον χρόνο της αρχικής συνεδρίασης.
- Για κάθε συνεδρίαση τηρούνται πρακτικά, στα οποία καταγράφονται αναλυτικά τα στοιχεία των παρ. 1 και 2, η αιτιολόγηση της κρίσης του συμβουλίου και ονομαστικά τα μέλη που μειοψήφησαν και περίληψη της άποψής τους.
Άρθρο 50
Ενδικοφανείς προσφυγές κατά κρίσεων μόνιμων υπαξιωματικών
- Η δυσμενής κρίση του αρμόδιου συμβουλίου κρίσεων κοινοποιείται στον κρινόμενο μόνιμο υπαξιωματικό αμελλητί. Ο κρινόμενος έχει δικαίωμα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής κατά της απόφασης του συμβουλίου εντός προθεσμίας πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την κοινοποίησή της. Αρμόδιος για την απάντηση της ενδικοφανούς προσφυγής είναι ο Αρχηγός του οικείου ΓΕ, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την άσκησή της και κατόπιν αιτιολογημένης γνώμης του οικείου συμβουλίου. Η άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής δεν αναστέλλει τη διαδικασία των κρίσεων.
- Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας των κρίσεων κυρώνονται οι πίνακες των κριθέντων ανά βαθμό, επετηρίδα και ανά είδος κρίσης από:
α) τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας για τους Ανθυπασπιστές Διοίκησης Γενικού Επιτελείου και τον Ανθυπασπιστή ΓΕΕΘΑ και
β) τον Αρχηγό του οικείου ΓΕ για τους λοιπούς μόνιμους υπαξιωματικούς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΜΟΝΙΜΩΝ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
Άρθρο 51
Κριτήρια προαγωγής μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί προάγονται σύμφωνα με κύρια και επικουρικά κριτήρια.
- Τα κύρια κριτήρια προαγωγής είναι:
α) οι βαθμολογίες τους στις εκθέσεις και σημειώματα αξιολόγησης και
β) ο χρόνος υπηρεσίας τους σε θέσεις διοίκησης ή ειδικής υπηρεσίας.
- Τα επικουρικά κριτήρια προαγωγής είναι αυτά των αξιωματικών, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 25.
- Για τους μόνιμους υπαξιωματικούς που συμμετέχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις, την περίοδο κατά την οποία η Χώρα τελεί σε κατάσταση πολέμου, συντάσσεται Έκθεση Πολεμικής Δράσης.
Άρθρο 52
Προαγωγή μόνιμων υπαξιωματικών
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί μπορούν να προάγονται μέχρι τον καταληκτικό τους βαθμό, σύμφωνα με τα κριτήρια προαγωγής του άρθρου 51.
- Τα κύρια και επικουρικά κριτήρια προαγωγής απαριθμούνται στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 51 και στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 25 κατά φθίνουσα σειρά βαρύτητας. Τα κύρια κριτήρια προαγωγής λαμβάνονται υπόψη από τα αρμόδια συμβούλια κρίσεων υποχρεωτικά και τα επικουρικά εκτιμώνται ελεύθερα. Για την εκτίμηση των κριτηρίων εφαρμόζεται η παρ. 4 του άρθρου 25.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί προάγονται για την κάλυψη κενών οργανικών θέσεων μόνιμων υπαξιωματικών ανώτερων βαθμών. Ο αριθμός των κενών οργανικών θέσεων ανά βαθμό προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ όσων προβλέπονται στην απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 2 του άρθρου 54 και του αριθμού των μόνιμων υπαξιωματικών που κατέχουν οργανική θέση στον βαθμό τους. Οι θέσεις των μόνιμων υπαξιωματικών που αποβιώνουν ή κηρύσσονται σε αφάνεια θεωρούνται κενές από την επόμενη ημέρα του θανάτου ή της κήρυξής τους σε αφάνεια και όσων αποστρατεύονται από τις ΕΔ για οποιονδήποτε λόγο από την ημερομηνία υπογραφής της σχετικής διοικητικής πράξης.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί προάγονται σύμφωνα με την κατάταξή τους σε πίνακα προακτέων κατά τη σειρά αρχαιότητάς τους, όπως αυτή προκύπτει από τη θέση τους στην οικεία επετηρίδα. Οι πίνακες αυτοί:
α) για τους Ανθυπασπιστές Α΄ Τάξης έως και τους Ανθυπασπιστές Διοίκησης Γενικού Επιτελείου ισχύουν μέχρι την πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων και
β) για τους Επιλοχίες Β΄ Τάξης και αντιστοίχους έως και τους Ανθυπασπιστές Β΄ Τάξης ισχύουν μέχρι την κύρωση των πινάκων των επομένων τακτικών ή εκτάκτων κρίσεων.
- Οι παρ. 5, 6 και 9 του άρθρου 26 εφαρμόζονται αναλόγως για τους μόνιμους υπαξιωματικούς.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι φέρουν μέχρι και τον βαθμό του Ανθυπασπιστή Β΄ Τάξης, προάγονται με διαταγή του Αρχηγού του οικείου ΓΕ και οι λοιποί με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας.
- Σε μόνιμους υπαξιωματικούς οι οποίοι αποβιώνουν κατά την εκτέλεση υπηρεσίας, η οποία συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο και προδήλως και αναμφισβήτητα λόγω αυτού, απονέμεται με προεδρικό διάταγμα από την προηγουμένη του θανάτου τους ο βαθμός που φέρει ο ανώτερος στην ενέργεια αξιωματικός ή μόνιμος υπαξιωματικός της ίδιας προέλευσης, κατόπιν απόφασης του αρμόδιου συμβουλίου κρίσεων. Ειδικά για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου νοείται ότι ο θανών έχει τόσα έτη υπηρεσίας όσα έχει ο αρχαιότερος αντίστοιχος στην ενέργεια στρατιωτικός που φέρει τον απονεμόμενο βαθμό. Αν ο θάνατός τους δεν συνέβη κατά την εκτέλεση υπηρεσίας, τους απονέμεται με απόφαση του Αρχηγού του οικείου ΓΕ από την προηγούμενη του θανάτου τους ο αμέσως ανώτερος βαθμός, εφόσον τον φέρει εν ενεργεία αξιωματικός για την κατηγορία τους, κατόπιν απόφασης του αρμοδίου συμβουλίου κρίσεων.
- Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί που αποβιώνουν τίθενται σε αυτεπάγγελτη αποστρατεία με ημερομηνία διαγραφής αυτή του θανάτου τους.
- Η παρ. 4 του άρθρου 23 εφαρμόζεται αναλόγως για τους μόνιμους υπαξιωματικούς -οι οποίοι προάγονται επ’ ανδραγαθία.
Άρθρο 53
Αποστρατευτικός βαθμός και τιμητικές διακρίσεις μόνιμων υπαξιωματικών
- Μόνιμοι υπαξιωματικοί μέχρι και του βαθμού του Ανθυπασπιστή Διοίκησης Γενικού Επιτελείου, οι οποίοι κρίνονται ως «ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους», προάγονται με απόφαση του οικείου συμβουλίου κρίσεων στον ανώτερο σε αποστρατεία βαθμό. Ο αποστρατευτικός βαθμός τους απονέμεται έναν (1) μήνα πριν από την έκδοση της διοικητικής πράξης αποστρατείας τους.
- Ο Ανθυπασπιστής ΓΕΕΘΑ, ο οποίος κρίνεται ως «ευδοκίμως τερματίσας τη σταδιοδρομία του», προάγεται με απόφαση του ΣΑΓΕ του άρθρου 43 στον αποστρατευτικό βαθμό του Ανθυπολοχαγού και αντιστοίχων την ίδια ημέρα με αυτήν της διαγραφής του από τις ΕΔ.
- Ως προς τον χρόνο της αποστρατείας των μόνιμων υπαξιωματικών:
α) όσοι κρίνονται ως «ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους» αποστρατεύονται εντός ενός (1) μηνός από την απονομή αποστρατευτικού βαθμού και
β) όσοι κρίνονται ως «διατηρητέοι στον αυτό βαθμό» ή «αποστρατευτέοι» αποστρατεύονται εντός ενός (1) μηνός από την κύρωση του οικείου πίνακα κρίσης.
- Μόνιμοι υπαξιωματικοί, οι οποίοι αποστρατεύονται για λόγους υγείας ως «ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους», προάγονται στον επόμενο βαθμό, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις της κρίσης «διατηρητέου στον αυτό βαθμό», και αποστρατεύονται εντός ενός (1) μηνός.
- Αρμόδιος για την έκδοση της διοικητικής πράξης αποστρατείας των μόνιμων υπαξιωματικών είναι ο Αρχηγός του ΓΕ στο οποίο υπάγονται.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
εξουσιοδοτικεσ, μεταβατικεσ και καταργουμενες ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΜΕΡΟΥΣ Γ΄
Άρθρο 54
Εξουσιοδοτικές διατάξεις Μέρους Γ΄
- Για την εφαρμογή του άρθρου 33:
α) με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας κατόπιν γνώμης του ΣΑΓΕ μετά από εισήγηση του Αρχηγού του οικείου ΓΕ, δύναται να ιδρύονται, να καταργούνται ή να συγχωνεύονται Σώματα, γενικές ειδικότητες ή εξειδικεύσεις της ίδιας γενικής ειδικότητας μόνιμων υπαξιωματικών και τέχνες του ιδίου Κλάδου των ΕΔ και
β) με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση του Αρχηγού του οικείου ΓΕ, δύναται να καταρτίζονται, να καταργούνται και να συγχωνεύονται οι επετηρίδες των μόνιμων υπαξιωματικών.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση του ΣΑΓΕ και δεν δημοσιεύεται, καθορίζεται ο αριθμός των οργανικών θέσεων μόνιμων υπαξιωματικών, η κατανομή τους κατά κατηγορία, βαθμό και ανά έτος και ρυθμίζεται κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με την εφαρμογή του άρθρου 34.
- Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, μετά από πρόταση του ΣΑΓΕ, καθορίζονται τα ουσιαστικά προσόντα των μόνιμων υπαξιωματικών, οι προϋποθέσεις, το αντικείμενο, τα κριτήρια, ο χρόνος, η συχνότητα, ο τύπος, η κλίμακα, η διαδικασία και τα όργανα σύνταξης εκθέσεων αξιολόγησης και σημειωμάτων ικανότητας, οι αρμόδιες υπηρεσίες για την τήρησή τους, τα στοιχεία που περιέχονται στον ατομικό φάκελο των μόνιμων υπαξιωματικών, η διαδικασία υποβολής και εξέτασης διοικητικών προσφυγών, η σύνταξη των εκθέσεων πολεμικής δράσης και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του άρθρου 35 και της παρ. 4 του άρθρου 51.
- Με αποφάσεις των Αρχηγών των οικείων ΓΕ, οι οποίες εκδίδονται μετά από γνώμη του Ανώτατου κατά Κλάδο Συμβουλίου ή του ΣΑΓΕ για τα ΚΣ, καθορίζονται ο χρόνος, οι θέσεις διοίκησης και ειδικής υπηρεσίας των μόνιμων υπαξιωματικών, το μεταβατικό στάδιο εφαρμογής της απόφασης αυτής και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του άρθρου 41.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του ΣΑΓΕ, καθορίζονται τα σταδιοδρομικά σχολεία των μόνιμων υπαξιωματικών, ο τόπος, το είδος και η διάρκεια της εκπαίδευσης ή μετεκπαίδευσης, τα ειδικά σχολεία των μόνιμων υπαξιωματικών στα οποία η επιτυχής αποφοίτηση δεν αποτελεί τυπικό προσόν για την προαγωγή τους, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την παρ. 2 του άρθρου 51.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που εκδίδεται μετά από πρόταση των οικείων ΓΕ, ορίζεται ο αριθμός των ιδιωτών ή οπλιτών που κατατάσσονται ή ανακατατάσσονται ως μόνιμοι υπαξιωματικοί για κάθε έτος, ανάλογα με τις ανάγκες των ΓΕ για την εφαρμογή της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 32. Πριν από την έκδοση της κοινής απόφασης του πρώτου εδαφίου, με γνωμάτευση του ΣΑΓΕ κατανέμεται στα ΓΕ, ανάλογα με τις ανάγκες τους, ο αριθμός των θέσεων των ιδιωτών ή οπλιτών που κατατάσσονται ή ανακατατάσσονται που προκηρύσσεται κάθε έτος.
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, μετά από πρόταση των ΓΕ, καθορίζονται τα προσόντα, οι προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, η διαδικασία, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την κατάταξη ή ανακατάταξη των ιδιωτών ή οπλιτών ως μόνιμων υπαξιωματικών, για την εφαρμογή της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 32.
Άρθρο 55
Μεταβατικές διατάξεις Μέρους Γ΄
- Η προαγωγή μόνιμων υπαξιωματικών για το έτος 2026 γίνεται αποκλειστικά για κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων, όπως αυτές εξειδικεύονται με την απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 54, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 52.
- Ειδικά για τις κρίσεις του έτους 2026 οι πίνακες κρινόμενων μόνιμων υπαξιωματικών καταρτίζονται μέχρι τη 15η.2.2026 και κοινοποιούνται στους κρινόμενους μόνιμους υπαξιωματικούς μέσω των υπηρεσιών τους μέχρι την 1η.3.2026.
Άρθρο 56
Καταργούμενες διατάξεις Μέρους Γ΄
Από την έναρξη ισχύος του παρόντος Μέρους, καταργείται το ν.δ. 445/1974 (Α΄ 160), περί ιεραρχίας και προαγωγών των Ανθυπασπιστών και Μόνιμων και Εθελοντών Οπλιτών Ενόπλων Δυνάμεων.




Το άρθρο 32 θα μπορούσε να τροποποιηθεί ώς εξής:
Προέλευση και βαθμοί μόνιμων υπαξιωματικών
Οι μόνιμοι Υπαξιωματικοί προέρχονται από:
α) αποκλειστικά από αποφοίτους ΑΣΜΥ,
β) μετατασσόμενους Επαγγελματίες Οπλίτες, οι οποίοι θα εγγράφονται στο 2ο έτος της αντίστοιχης ΑΣΜΥ σύμφωνα με το άρθρο 67 ,
γ) ιδιώτες οι οποίοι κατατάσσονται στις ΕΔ με διαγωνισμόοι οποίοι θα εγγράφονται στο 2ο έτος της αντίστοιχης ΑΣΜΥ σύμφωνα με το άρθρο 67.
Οι βαθμοί των μόνιμων υπαξιωματικών και η αντιστοιχία τους μεταξύ των Κλάδων και των ΚΣ των ΕΔ είναι κατά σειρά εξέλιξης οι ακόλουθοι:
Επιλοχίας Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Επιλοχίας Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Επιλοχίας Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Αρχιλοχίας Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Αρχιλοχίας Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Αρχιλοχίας Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής Σχηματισμού και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής ΓΕ και Αντίστοιχοι
Ανθυπασπιστής Αρχηγός
Το άρθρο 40 θα μπορούσε να τροποποιηθεί ώς εξής:
Οι μόνιμοι υπαξιωματικοί κρίνονται για προαγωγή, εφόσον έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής στον βαθμό τους ή τον ελάχιστο χρόνο υπηρεσίας μόνιμου υπαξιωματικού. Ο χρόνος αυτός έχει ως εξής:
α) τρία (3) έτη στον βαθμό του Επιλοχία Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
β) τρία (3) έτη στον βαθμό του Επιλοχία Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
γ) τρία (3) έτη στον βαθμό του Επιλοχία Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
δ) τρία (3) έτη στον βαθμό του Αρχιλοχία Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
ε) τρία (3) έτη στον βαθμό του Αρχιλοχία Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
στ) τρία (3) έτη στον βαθμό του Αρχιλοχία Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
ζ) τέσσερα (4) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Γ΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
η) τέσσερα (4)) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Β΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
θ) τέσσερα (4) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Α΄ Τάξης και Αντίστοιχοι
ι) δύο (2) έτη έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Σχηματισμού και Αντίστοιχοι
και με την συμπλήρωση 35 ετών πραγματικής υπηρεσίας
ια) δύο (2) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ΓΕ και Αντίστοιχοι
ια) δύο (2) έτη στον βαθμό του Ανθυπασπιστή Αρχηγό και Αντίστοιχοι
Το πήρα απόφαση, παραιτούμαι. Δένδια να κατέβεις εσύ στην πίστα να επισκευάζεις τα Rafale. Έφυγα για αεροπορική εταιρία του εξωτερικού. Μοιράστε το νομοσχέδιο για χαρτί τουαλέτας. Θα σας χαιρετάω από Γερμανία.
Έχουμε το καλύτερο σύστημα παραγωγής υπαξιωματικών και παροχής κινήτρων για να αποδίδουν τα μέγιστα σε συνδοιασμό με το χαμηλότερο κόστος. Εμείς όμως θέλουμε να κάνουμε κακής ποιότητας αντιγραφές και να υιοθετήσουμε χειρότερα μοντέλα λειτουργίας στρατεύματος. Όλα αυτά γιατί; Για να πληρώνουμε λιγότερο τα μικρόβαθμα στελέχη και να αφήσουμε κενά για τους εργολάβους. Είναι βέβαιο ότι αν υλοποιηθεί το υποβληθέν νομοσχέδιο θα αλλάξουν οι όροι λειτουργίας των Ε.Δ. προς το χειρότερο διότι καμία χώρα δεν άντεξε διαχρονικά να συντηρεί μισθοφορικό ή εργολαβικό στρατό !!!!
Θέλω να πιστεύω ότι αυτοί που παρουσιάζουν ως υλοποιήσιμα και εφικτά σε βάθος χρόνου όσα γράφονται στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο μας περνάνε για κορόιδα και θα στοιχίσει πολύ ακριβά η συντήρηση των υποδομών του στρατεύματος. Ουσιαστικά σας καλούν να καταστρέψεται τα πάντα για τους λίγους εργολάβους οι οποίοι θα είναι και αμφιβόλου αποτελεσματικότητας όταν ή όπου χρειαστεί.
Ας ξεκινήσουμε όμως από αυτό που επιμελώς αποκρύπτεται, ότι οι απόφοιτοι ΑΣΣΥ είναι αξιωματικοί που έχουν ως σημείο εκκίνησης το βαθμό του υπαξιωματικού και ως τέτοιοι εκπαιδεύονται, όχι να γίνουν στρατηγοί (αυτοί εξ ορισμού πρέπει να είναι λίγοι) αλλά να γίνουν αξιωματικοί. Ξεχνάμε βολικά ότι κάποτε έβγαιναν ως Ανθστες. Αν στερηθούν το προνόμιο της προαγωγής σε αξιωματικούς, θα στερηθούμε πολλά πλεονεκτήματα ως στρατός (τεχνογνωσία, εφαρμοσμένη εμπειρία σε χαμηλά κλιμάκια αξιωματικών, συνέχεια στρατιωτικής παράδοσης και πειθαρχίας) και ως έθνος (ανθρώπους που βάζουν το σύνολο και την υπηρεσία πάνω από τον εαυτό τους, και οι υποψήφιοι των σχολών θα κάνουν άλλες επιλογές).Δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι για να είναι αποτελεσματικός ένας στρατός (όπως κάθε οργανισμός) πρέπει να παντρεύεται η γνώση με την εμπειρία. Πρέπει ένα στέλεχος να πέρνει βαθμό να έχει υπηρεσιακή εξέλιξη καθώς αποτελεί ηθική και οικονομική επιβράβευση, αποτελώντας σοβαρό κίνητρο προσφοράς. Αυτά ήταν που κράτησαν τον στρατό διαχρονικά παραδείγματος χάριν στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων. Επιπρόσθετα η εμπειρία αποτελεί προσόν που πρέπει να πληρώνεται αλλά και να συμβάλει στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του στελέχους μέσω της βαθμολογικής εξέλιξης, όπως και στην θεσμική νομιμοποίησή του, εκχωρόντας την δέουσα εξουσία να εφαρμόζει αυτό το προσόν στην λειτουργία του στρατεύματος.
Η ύπαρξη αξιωματικών εξ ολοκλήρου από τις ΑΣΕΙ σημαίνει ότι θα στοιβάζονται σε μικρά κλιμάκια για πολλά χρόνια αξιωματικοί χωρίς κίνητρο να γίνουν καλύτεροι και να φτάσουν στα ύπατα αξιώματα. Σε αντίθεση με τους αξιωματικούς των ΑΣΣΥ που δεν προσβλέπουν στα ύπατα αξιώματα αλλά έχουν ως κίνητρο την καλή υπηρεσιακή επίδοση, την προσωπική ακαδημαϊκή εξέλιξη για την ομαλή εξέλιξη στα κατώτερα και ανώτερα κλιμάκια των αξιωματικών και υπερασπιζόμενοι με υπηρεφάνια την τιμή της πατρίδος. Ας μην παραβλέπουμε ότι ο βαθμός είναι άρρηκτα συνυφασμένος με τα καθήκοντα άρα και την ευκαιρία να βελτιωθεί το βιωτικό επίπεδο του Στελέχους. Να τονίσω ότι το πρόβλημα στην πυραμίδα της ιεραρχίας δεν είναι οι εξ ΑΣΣΥ Αξιωματικοί αλλά τα πολιτικά ρουσφέτια σε ΕΜΘ – Εθελόντριες κ.α. κατηγορίες προσωπικού κατά το παρελθόν (Ανακαταταγέντες Αξκοί κλπ).
Έχω την πεποίθηση ότι στην ελληνική πραγματικότητα θα εφαρμοστεί κακέκτυπο των Ε.Δ. άλλων κρατών από τα οποία εμπνεύστηκε ο συντάκτης του νομοσχεδίου. Η εκπόνηση και η σύνταξη του νομοσχεδίου με τον τρόπο που έγινε δείχνει ακριβώς αυτές τις προθέσεις του συντάκτη και δεν είναι να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα και να δώσει την αξία που πρέπει στον υπαξιωματικό και πολύ περισσότερο στον Υπξκό εξ ΑΣΣΥ με τα 16.000 έως 17.000 μόρια στις πανελλαδικές. Η μεγάλη αλλαγή θα ήταν να εισέρχονταν στις ΑΣΕΙ οι αξιωματικοί που πραγματικά χρειάζονται ώστε να αποκατασταθεί η πυραμίδα και να αποκτήσει αξία πάλι ο τίτλος του αξιωματικού εξ ΑΣΕΙ. Βλέπω πρόβλεψη για αξιωματικούς από διαγωνισμούς στους οποίους δεν βλέπω να έχετε κανένα πρόβλημα να προαχθούν σε ανώτατους αξιωματικούς. Αν λοιπόν μπορεί να γίνει αξιωματικός κάποιος χωρίς στρατιωτική αγωγή μόνο με το πτυχίο ΑΕΙ γιατί όχι κάποιος που έχει τάξει την ζωή του στην υπηρεσία της πατρίδος, υπάρχει κάποιος ρατσιστικός περιορισμός μόνο και μόνο επειδή προέρχεται από σχολή ΑΣΣΥ.
Επισημαίνω ότι επί του πεδίου έχει αποδειχθεί ιστορικά το πλεονέκτημα του Ε.Σ. έναντι κάθε άλλου στρατεύματος και η ανάδειξη πληθώρας αξιωματικών εξ ΑΣΣΥ λόγω εμπειρίας, κατάσταση που θα στερηθεί η πατρίδα όταν παραστεί ανάγκη και τότε δεν θα υπάρχει περιθώρειο επαναφοράς στην πρότερη κατάσταση. Η κατάργηση της υπάρχουσας τάξης θα επιφέρει μεγάλο πλήγμα στην ικανότητα του στρατεύματος να ενσωματώσει την εμπειρία στην λειτουργία του και θα στερήσει ιδιαίτερα ικανό και φερέλπιδες προσωπικό στα μικρά κλιμάκια ηγεσίας που κάνουν και τη διαφορά στο τακτικό επίπεδο.
Απο ακαδημαϊκής άποψης υπάρχουν άνθρωποι που έχουν έφεση στην θεωρία και άνθρωποι που έχουν έφεση στην εφαρμογή της θεωρίας. Οι ΑΣΕΙ ήταν και είναι ο ανθός της θεωρητικής κατάρτισης και διοίκησης παρόλα αυτά χωλένουν (όσο και αν υπάρχουν εξαιρέσεις) στην εφαρμογή . Εδώ έρχονται οι Αξιωματικοί των σχολών ΑΣΣΥ που ειδικεύονται στην εφαρμογή και επί του πρακτέου έχει αποδειχτεί ότι τα καταφέρνουν περίφημα. Με την μετεκπαίδευση στα αντίστοιχα σχολεία των βαθμών δικαίως αναρριχόντουσαν μέχρι τους βαθμούς των ανώτερων αξιωματικών. Στους ανώτατους βαθμούς (πλην εξαιρέσεων λόγω εξαίρετης πολεμικής δράσης) αναρριχόνται οι εξ ΣΣΕ αξιωματικοί. Αν μπορώ να βρω μια αντιστοιχία είναι ο αρχιτέκτονας (ΑΣΕΙ) με τον πολιτικό μηχανικό (ΑΣΣΥ) και σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να οδηγηθεί το νομοσχέδιο διότι η ισοπέδωση είναι εύκολη αλλά να χτίσεις κάτι αποδοτικό είναι δύσκολο
Επίσης η φημολογούμενη αναβάθμιση των ΑΣΣΥ δεν υφίσταται διότι είναι πάλι κάτι υβριδικό που τα παιδιά θα μπαίνουν με πανελλαδικές, θα είναι επιπέδου 6 αλλά δεν θα είναι ΑΕΙ με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Άλλωστε δεν βολεύει να γίνει ολοκληρωμένη αναβάθμιση διότι υποβόσκει η συντεχνιακή καθεστηκυία τάξη και επικρατεί μονόπλευρα η γνώμη των.
Στενά συνδεδεμένα με την αναβάθμιση είναι και το βαθμολογικό γιατί με τον τρόπο που εξελλίσσονται τα πράγματα ο βαθμός είναι συνδεδεμένος με το βιοτικό επίπεδο. Η ελιτίστικη νοοτροπία που υπάρχει δεν θα αλλάξει και η διαφορά του βιοτικού επιπέδου θα είναι τεράστια όταν η διαφορά στις πανελλαδικές είναι αμελητέα έως και με αντίστροφο πρόσημο. Άλλωστε αυτός είναι και ο λόγος που δεν ενσωματώνουμε το Αμερικάνικο σύστημα της ιεραρχικής δομής αλλά ένα υβριδικό, φεουδαρχικής αντίληψης σύστημα, που μόνο μικροί στρατοί χωρίς πολεμική εμπειρία υιοθετήσανε.
Δεν υπάρχουν άνθρωποι που γεννήθηκαν Αξιωματικοί ή για να είναι μονίμως Υπαξιωματικοί. Το σύστημα προαγωγών στο στρατό δίνει κύρος και αναγνωρισιμότητα στα στελέχη οποιασδήποτε κατηγορίας ή στρατιωτικής σχολής κι αν προέρχονται, ενώ αποτελεί και κάτι παραπάνω από ηθική αμοιβή. Όταν καταργείς το υπάρχον σύστημα εξέλιξης και προαγωγών ή δήθεν το αναβαθμίζεις αυτομάτως διχάζεις και δημιουργείς στρεβλώσεις που και πριν υπήρχαν αλλά με το υπάρχον νομοσχέδιο επέρχεται η πλήρης κατάλυση του ηθικού και του λογικού. Άλλωστε η πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε το καταδεικνύει με την μη προτίμηση των νέων για σταδιοδρομία στις Ένοπλες Δυνάμεις και τις συνεχείς παραιτήσεις έμπειρων στελεχών όλων των βαθμών ακόμη και ΕΠΟΠ μόνο στο άκουσμα του νέου νομοσχεδίου. Αυτά είναι τα αποτελέσματα άστοχων πειραματισμών και συνεχούς απαξίωσης που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί.
Όσον αφορά στην πραγματική αξιολόγηση δεν μπορεί να απορριφθεί η υπάρχουσα διότι υπάρχουν τα αντικειμενικά κριτήρια όμως δεν εφαρμόζονται από τον ανθρώπινο παράγοντα και δεν πρόκειται να αλλάξει στο μέλλον όσο εξαρτάται από τον ανθρώπινο παράγοντα. Άλλωστε πως να αποτύχει κάποιος που βιώνει περιβάλλον πειθαρχίας και εκτέλεσης εντολών ακόμη και αν το επιθυμεί.
Τέλος οι Σχες απο ΑΣΣΥ είναι στο βαθμό 2,3 ή 4 μήνες στο τέλος 35ετους καριέρας, και 1 έτος στο βαθμό του Ανχη άρα η κάθε τάξη των ΑΣΣΥ έχει το ανώτερο 300 – 400 άτομα στον κάθε βαθμό. Απο τους 4.500 Σχες που αναφέρθηκε από τον ΥΕΘΑ μένουν 4.200 από ΣΣΕ – ΣΣΑΣ που κατέχουν το βαθμό για 6-8 έτη είναι καταφανές λοιπόν ότι η ισοπέδωση δεν λύνει το πρόβλημα. Η προτεινόμενη λύση είναι απλή για να αποκατασταθεί η πυραμίδα χωρίς αίολους πειραματισμούς, εφαρμογή του παλαιότερου συστήματος για εισαγωγή λίγων ατόμων στις ΑΣΕΙ (ίσως μόνο όπλα) και πολλαπλάσιες θέσεις στις ΑΣΣΥ. Κατ’ αναλογία θα θεσπιστούν θέσεις εισαγωγής για όλους τους κλάδους των Ε.Δ.
Κίνητρα:
α. η μεγαλύτερη βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη για ΑΣΕΙ
β. αναβάθμιση του κύρους των, διότι θα είναι λίγες οι θέσεις και χωρίς βαθμολογική στασιμότητα.
γ. Πλήρωση θέσεων ικανού αριθμού έμπειρων αξιωματικών (εξ ΑΣΣΥ) στις θέσεις κατώτερων αξιωματικών
δ. Μη ανάλωση χρόνου και κόπου στην εξασφάλιση πολιτικής στήριξης αλλά επένδυση στην απόκτηση γνώσεων και επιστήμης ώστε να οδηγούν το στρατό στις μελλοντικές απαιτήσεις του πεδίου.
ε. Γίνεται ποιοτικότερη η εκπαίδευση και
στ. θα δημιουργηθεί η απαιτούμενη πυραμίδα του στρατεύματος.
Θα μπορούσε κατ’ αναλογία με τους ΑΣΣΥ να εξεταστεί η τιμητική απόδοση αποστρατευτικού βαθμού στο τέλος 35ετους καριέρας βαθμού Ανθστή στους προερχόμενους από ΕΠΟΠ.
Σε θετική κατεύθυνση κινείται η δημιουργία του Σώματος Υπαξιωματικών, καθώς αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αναβάθμιση της λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας των Ενόπλων Δυνάμεων. Ωστόσο, για να καταστούν οι υπαξιωματικοί ακόμη πιο αποδοτικοί και για να αξιοποιηθεί στο μέγιστο το επαγγελματικό τους δυναμικό, απαιτείται η θέσπιση πρόσθετων θετικών κινήτρων εξέλιξης.
Προτείνεται οι αξιωματικοί προερχόμενοι από τις ΑΣΣΥ να έχουν τη δυνατότητα ένταξης στο Σώμα των Αξιωματικών, υπό την προϋπόθεση ότι διαθέτουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η διαδικασία ένταξης θα πρέπει να ενεργοποιείται κατόπιν αναφοράς των ενδιαφερομένων όταν αυτοί συμπληρώσουν τα 19 έτη υπηρεσίας και να συνοδεύεται από θετική εισήγηση δύο διαδοχικών διοικητών ή διευθυντών προς το προϊστάμενο κλιμάκιο. Ως επιπλέον βασικό κριτήριο προτείνεται η εξαίρετη βαθμολογία σε όλες τις αξιολογήσεις.
Η ένταξη στο Σώμα των Αξιωματικών θα πρέπει να συνοδεύεται από υποχρεωτική εκπαίδευση διάρκειας ενός έτους, ώστε οι προερχόμενοι από ΑΣΣΥ να εναρμονίζονται πλήρως με το πλαίσιο εκπαίδευσης, καθηκόντων και ευθυνών του νέου τους ρόλου. Παράλληλα, προτείνεται ο καταληκτικός βαθμός στο πλαίσιο αυτής της εξέλιξης να είναι ο βαθμός του Ταγματάρχη.
Η υιοθέτηση της πρότασης, θα ενισχύσει την αξιοκρατία, θα επιβραβεύσει τη συνεχή προσπάθεια και την επαγγελματική κατάρτιση και θα συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση του στελεχιακού δυναμικού των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ως Αξιωματικός εξ Υπαξιωματικών με 27 χρόνια υπηρεσίας θεωρώ τουλάχιστον προσβλητική την καθήλωση μου σε ένα βαθμό μέχρι να αποστρατεύτω ή παραιτηθώ. Όταν πέρασα στην ΣΤΥΑ με 17.000 μόρια, έμπαινα σε όποιο ΑΕΙ ήθελα! Μπαίνοντας σε μία Σχολή γνωρίζεις τα κριτήρια, αξιολογείς τα υπέρ και τα κατά και αποφασίζεις να διαγωνιστείς μέσω Πανελληνίων, διεκδικώντας με κόπο και ισχυρό ανταγωνισμό μια θέση. Η επιλογή αυτή έγινε με βάση ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, τον Ν. 3883/2010, ο οποίος όριζε ρητά τη βαθμολογική εξέλιξη των στελεχών και αποτέλεσε βασικό κριτήριο για τους υποψηφίους.Η αιφνίδια μεταβολή του πλαισίου αυτού, και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, μειώνει την αξία όλης αυτής της προσπάθειας και εξισώνει την εξέλιξή μας με συναδέλφους που δεν διαγωνίστηκαν με τον ίδιο τρόπο και δεν έχουν τα ίδια καθήκοντα και ευθύνες στις Μονάδες. Πρόκειται ουσιαστικά για στέρηση βαθμού χωρίς ποινή και χωρίς καμία προσωπική ευθύνη, κάτι που οδηγεί σε πραγματική υπηρεσιακή απαξίωση.Η αναδρομικότητα αυτή έρχεται σε αντίθεση με βασικές συνταγματικές αρχές, όπως:Την αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του πολίτη, σύμφωνα με την οποία κανείς δεν πρέπει να αιφνιδιάζεται από δυσμενείς μεταβολές που ανατρέπουν τα δεδομένα υπό τα οποία επέλεξε την επαγγελματική του πορεία.Την αρχή της ασφάλειας δικαίου, που επιβάλλει σταθερότητα και προβλεψιμότητα στις συνέπειες των νόμων, ιδιαίτερα όταν αφορούν σταδιοδρομικά δικαιώματα.Την αρχή της ισότητας, καθώς δημιουργεί ανισότητες μεταξύ στελεχών που εισήχθησαν με τους ίδιους κανόνες αλλά θα εξελιχθούν με διαφορετικούς.Όσοι εισήχθησαν υπό το καθεστώς του Ν. 3883/2010 θα πρέπει να εξελιχθούν σύμφωνα με αυτόν, όπως επιτάσσουν η δικαιοσύνη, η λογική και το ίδιο το Σύνταγμα.
Υπέγραψα με τη πολιτεία ένα συμβόλαιο πριν 27 χρόνια, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΤΙΜΗΣΕΤΕ!
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Το άρθρο 36 μιλάει για ΕΞΕΛΙΞΗ των αξιωματικών ΑΣΣΥ. Το πάγωμα των βαθμών δεν είναι ΕΞΕΛΙΞΗ είναι ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ. Μήπως είστε αυτιστικοί που έλεγε και ο Βενιζέλος;
Με την παρούσα, εκφράζω έντονη αντίθεση και ανησυχία σχετικά με το πολυνομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, και ειδικότερα με το άρθρο 36, το οποίο επηρεάζει καθοριστικά την επαγγελματική και οικονομική σταδιοδρομία των αποφοίτων ΑΣΣΥ.Υπολοχαγός (τάξεως 2003).
Η διάταξη αυτή οδηγεί σε καθηλωσή των στελεχών , στην δική μου περίπτωση στον βαθμό του Υπολοχαγού για έντεκα (11) έτη, έως την αποστρατεία, με σημαντικές συνέπειες:
1. Απώλεια τριών βαθμών μέχρι τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη, περιορίζοντας τις προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης.
2. Απώλεια της βαθμίδας του ανώτερου Αξιωματικού, με άμεσο αντίκτυπο σε παράπλευρες παροχές και δικαιώματα, όπως:
ΚΑΑΥ Μοριοδοτηση
ΣΟΑ Αξιωματικών Μοριοδοτηση
Μοριοδότηση για υπηρεσιακές μεταθέσεις και επιλογές
Υπολογισμός αριθμού υπηρεσιών διανυκτέρευσης
Άλλες συναφείς παροχές σύμφωνα με ισχύοντες κανονισμούς και διατάξεις.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι βαθιά άδικη και ανήθικη, καθώς:
Δεν υπήρχε πρόβλεψη κατά την εισαγωγή στην ΑΣΣΥ ότι μελλοντικές νομοθετικές αλλαγές θα προκαλούσαν μακροχρόνια καθηλωσή.
Υπονομεύει την αξιοκρατία, δημιουργώντας «ταβάνι» για τα ήδη υπηρετούντα στελέχη.
Προκαλεί σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες, μειώνοντας τα κίνητρα και την επαγγελματική δέσμευση.
Προτάσεις:
1. Αναθεώρηση του άρθρου 36 ώστε να μην προκαλεί αδικαιολόγητη καθηλωσή των στελεχών.
2. Εφαρμογή μεταβατικής ρύθμισης (grandfathering) για τα ήδη υπηρετούντα στελέχη, προστατεύοντας δικαιώματα και παροχές.Να ισχύσει από τους νεοεισερχόμενους που θα μπουν το έτος 2026. Έτσι ώστε να υπάρχει το δικαίωμα της επιλογής.
Η μη αναθεώρηση θα προκαλέσει σημαντική βλάβη στα στελέχη που υπηρετούν επί μακρόν, πλήττοντας την εμπιστοσύνη και τη δέσμευση προς την Υπηρεσία και δημιουργώντας βαθύ ρήγμα μεταξύ άξκων που προέρχονται από ΣΣΕ και των λοιπών στελεχών..Αυτό θα έχει τεράστιες επιπτώσεις και στο αξιόμαχο αλλά και στην δομή και συνοχή του στρατεύματος .
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΟΥΤΕ ΣΑΝ ΑΣΤΕΙΟ ΣΤΟ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ .
ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Κύριοι που σκεφτήκατε αυτό το έκτρωμα γιατί στους εποπ από μετάταξη διαφορετικό καταπληκτικό βαθμό; με ποια λογική;
διαχωρισμός πάλι;αδικία πάλι;
όταν κάναμε την μετάταξη έλεγαν για πλήρη εξομοίωση με την σειρά που ακολουθούμε.
Δεύτερον το νομοσχέδιο θα μπορούσε να μην ισχύσει για τους ήδη υπηρετουντες, δεχομαστε όλοι ανεξαρτήτου προέλευσης οι υπξκοι στέρηση βαθμού.
Προφανώς δεν σας ενδιαφέρει για το ηθικό μας ή το θεωρείτε ασήμαντο όπως και εμάς τους ίδιους.
Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να μιλήσουμε στις εκλογές, εκεί σίγουρα θα φερθούμε και ανάλογα.
Ένας από τους άξονες του Σχεδίου Νόμου είναι το Νέο Βαθμολόγιο – Νέο Μισθολόγιο – Νέο Σύστημα Υπηρεσιακής Σταδιοδρομίας. Άρα επηρεάζονται και υποβαθμίζονται βαθμολογικά όλες οι προελεύσεις των Στελεχών ΑΣΕΙ, ΑΣΣΥ, ΕΜΘ, ΕΠΟΠ κλπ.
Στις Ένοπλες Δυνάμεις ο βαθμός καθιερώνει «δικαιώματα, υποχρεώσεις και παροχές» για πολλά και διάφορα θέματα.
Πέραν των μισθολογικών παροχών υπάρχουν και άλλες οικονομικές παροχές οι οποίες συνδέονται με το βαθμό όπως είναι η σύνταξη, η απονομή μερίσματος, το εφάπαξ, το βοήθημα επαγγελματικής αυτοτέλειας για τα τέκνα (ΒΟΕΑ) κλπ. Όσο πιο μεγάλος είναι ο βαθμός τόσο και πιο μεγάλες και οι οικονομικές παροχές. Άρα όταν προκύπτει βαθμολογική απώλεια σημαίνει αυτόματα και οικονομική απώλεια.
Στο Σχέδιο Νόμου ξεκάθαρα δεν τηρείται το βαθμολόγιο που προβλέπεται στις Εγκυκλίους του ΓΕΕΘΑ Προκήρυξης Διαγωνισμού Επιλογής των Σπουδαστών στις Στρατιωτικές Σχολές και δεν τηρούνται τα βαθμολόγια των Ενημερωτικών Επαγγελματικών Προσανατολισμών, οι Οδηγοί Σπουδών και οι Οδηγοί Σταδιοδρομικής Εξέλιξης Στελεχών.
Έτσι χάνεται η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη των εισακτέων οι οποίοι εισήλθαν στις Ένοπλες Δυνάμεις με μία Εγκύκλιο, με μία Προκήρυξη η οποία είχε συγκεκριμένο στραδιοδομικό πλαίσιο.
Ανάλογη αντιμετώπιση έχουν και οι προκηρύξεις των ΕΠΟΠ.
Ο Έλληνας Στρατιωτικός από την κατάταξή του έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα όπως το ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΟ (λίγα χρήματα σε επίπεδο μη βιωσιμότητας), το ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ (δεν υπάρχουν στρατιωτικά οικήματα για κάλυψη όλων των στεγαστικών αναγκών, δεν δίδεται επίδομα ενοικίου), τη ΜΕΤΑΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ (μεγάλος αριθμός μεταθέσεων με πολλές στρεβλότητες, δεν υπηρετούν τον απαιτούμενο χρόνο στον τόπο προτίμησής τους), το ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ – ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟ (όσοι κατατάσσονται από την 01-01-2011 και εφεξής συνταξιοδοτούνται στο 62ο έτος της ηλικίας τους με 40 χρόνια ασφάλισης και ο συνολικός πλασματικός και πραγματικός χρόνος στο διπλάσιο είναι έως τα 7 έτη) και το ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΚΟ – ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΟ (δεν εξασφαλίζεται η πορεία της σταδιοδρομικής – βαθμολογικής εξέλιξης των στρατιωτικών).
Το Σχέδιο Νόμου κινείται εντελώς προς την λάθος κατεύθυνση. Η Πολιτεία οφείλει να δώσει στους Έλληνες Στρατιωτικούς πραγματικά κίνητρα για να επιλέξουν να υπηρετήσουν στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Όχι στο Σώμα των Υπαξιωματικών με τη Βαθμολογική Υποβάθμιση των Υπηρετούντων και σε όσους πρόκειται να εισαχθούν στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Οι βαθμολογικές απώλειες σημαίνουν και οικονομικές απώλειες.
Τχης (ΜΧ-ΕΥ) Μητσάκος Νικόλαος
Είναι δυνατόν τέτοιο νομοσχέδιο – έκτρωμα να μην έχει εξαγγελθεί προεκλογικά; Είναι δυνατόν η Κυβέρνηση να έχει υφαρπάξει την ψήφο χιλιάδων στελεχών και να μην έχει κάνει γνωστές τέτοιες προθέσεις; Είναι δυνατόν να αλλάζετε (εννοείται προς το χειρότερο) τόσο ραγδαία την καριέρα χιλιάδων στελεχών καταπατώντας κάθε έννοια δικαιοσύνης, ηθικής και νομιμότητας; Αδυνατώ να πιστέψω ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας φέρνει προς ψήφιση ένα απαράδεκτο νομοσχέδιο. Μιλάτε για αυξήσεις την ώρα που μακροπρόθεσμα οι Απόφοιτοι ΑΣΣΥ χάνουν πολλαπλάσια. Τελείως απλοϊκά, τα στερείτε από τους ΑΣΣΥ για να δώσετε αλλού. Απαξιώσατε πλήρως τις Στρατιωτικές Σχολές μετρώντας αναρίθμητες παραιτήσεις και εκατοντάδες κενές θέσεις τα τελευταία χρόνια. Κλείνετε στρατόπεδα τάχα για εξοικονόμηση πόρων αλλά το κλείσιμο γίνεται αναγκαστικά λόγω έλλειψης προσωπικού. Ισχυρίζεστε ότι δίνετε αυξήσεις αλλά εντέχνως δεν λέτε τα καθαρά ποσά παρά μόνο δημιουργείτε εντυπώσεις λέγοντας αοριστίες χωρίς ίχνος αλήθειας. Μιλάτε για στέγη σε όλο το προσωπικό, πράγμα που δεν έχετε την παραμικρή δυνατότητα ή θέληση να το υλοποιήσετε. Χωρίς ίχνος ντροπής μιλάτε απαξιωτικά για τους στρατιωτικούς. Συνεχώς. Αδιαφορώ πλήρως για την ψήφιση του νομοσχέδιο που φέρνατε. Η ιστορία θα σας κρίνει. Και είναι βέβαιο ότι σε λίγα χρόνια θα έρθει άλλο νομοσχέδιο (προφανώς από άλλη Κυβέρνηση) που θα προσπαθεί να διορθώσει το χάος και το κυριότερο να προσελκύσει νέο κόσμο. Νέο κόσμο που εμφατικά έχει γυρίσει την πλάτη του στις Ένοπλες Δυνάμεις. Εύχομαι το κακό που προκαλείτε να μην είναι μη αναστρέψιμο. Αδυνατείτε να συζητήσετε τα προφανή με εν ενεργεία ένστολους και στηρίζεστε σε τεχνοκράτες ή σε Αξιωματικούς που σκέφτονται μόνο βραχυπρόθεσμα. Πραγματικά κρίμα. Η ιστορία θα σας κρίνει. Μακάρι οι εμπνευστές του νομοσχέδιου να έχετε δίκιο και όλοι οι υπόλοιποι λάθος.
Το πολυνομοσχέδιο έχει πολλά αρνητικά για όλους τους Υπαξιωματικούς. Η βαθμολογική εξέλιξη πρέπει να μείνει για όλες τις τελευταίες 4 σειρές ΕΜΘ αυτή που υπάρχει. Όπως και για τους ΣΜΥ. Είναι μεγάλη απαξίωση και δεν μας τιμά καθόλου άλλοι να φέρουν μέχρι το τέλος το βαθμό του Ανθστη και άλλοι του ανθυπολοχαγού και υπολοχαγού αντίστοιχα.Αφηστε την ραχοκοκαλιά του Στρατεύματος να είναι με το κεφάλι ψηλά όπως του αρμόζει.
Η παραίτηση ειναι μονόδρομος !!!
Αφήστε τον δόκιμο και τους Α μισθολόγιο να κάνουν αυτά που κάνουν οι θιγόμενοι !!!
Με τις υγείες σας!
Εγώ πάντως μόλις κατατεθεί το έκτρωμα παραιτούμαι και το μόνο σίγουρο είναι ότι δόκιμοι και μάνατζερ α μισθολογίου την δουλειά μου δεν την κάνουν !
Το νομοσχέδιο απαξιώνει τους ΑΣΣΥ και τις σχολές Υπαξιωματικών.Οι ΑΣΣΥ δεν παρακαλάμε ούτε ζητάμε να μας χαρίστει κάτι ,θέλουμε το Κράτος να τηρήσει αυτά που υπογράψαμε όταν μπήκαμε στις στρατιωτικές σχολές για την εξέλιξη και τη σταδιοδρομία μας στις Ένοπλες Δυνάμεις.Παραξαλω να το αποσύρετε!
Δεν πρέπει να πειράξετε την βαθμολογική εξέλιξη των Αξκων εξ ΑΣΣΥ. Αν θέλετε να κάνετε κάτι τέτοιο να το εφαρμόσετε σε αυτούς που θα μπουν τον Σεπτέμβριο του 2026 στις σχολές Υπαξιωματικών, που έτσι όπως θα το κάνετε δεν θα μπει κανένας. Οπότε πως θα αντιστρέψετε την πυραμίδα που λέτε? Ν Τ Ρ Ο Π Η ! ! !
Απόλυτα ορθή η ρύθμιση περί της εξέλιξης των υπαξιωματικών εξ ΑΣΣΥ. Τόσα χρόνια είχαν καταλήξει να αποστρατεύονται με τον ίδιο βαθμό σε σχέση με τους αποφοίτους των ΑΣΕΙ. Οι πλειονότητά τους δυστυχώς αυτοπροσδιορίζονταν μεγάλοι ηλικιακά για να αναλάβουν καθήκοντα με απαιτήσεις και καλούσαν τη διοίκηση να τα αναθέσει σε νέους αξιωματικούς, οι οποίοι θα γίνουν αύριο μεθαύριο στρατηγοί, απολαμβάνοντας παράλληλα όλα τα προνόμια του βαθμού (μόρια για ΣΟΑ, ΚΑΑΥ, μερίσματα κτλ)
Σημαντικός ο σκοπός των υπαξιωματικων που εξελίσσονται σε αξιωματικους στη λειτουργία των ενόπλων δυνάμεων μέσα απο τις σχολές υπαξιωματικων που με την συνεχή αναβάθμιση τους τόσο ακαδημαϊκά όσο και στρατιωτικά συμβάλουν στη πορεία των ενόπλων δυνάμεων. Μια επιβράβευση για τους στρατιωτικους που ζουν σε πραγματικά δύσκολες συνθήκες είναι και η απονομή βαθμών, οι στρατιωτικές σχολές θα χάσουν μεγάλο αριθμό μαθητών που δεν θα έχουν κίνητρο να φοιτούν πλέον σε αυτές, μαθητές με υψηλές επιδόσεις στις παννελαδικες εξετάσεις που έχουν πολλά να δώσουν στο στράτευμα δεν θα τις προτιμούν. Είναι μια άδικη εξέλιξη για τους αποφοίτους ΑΣΣΥ και ιδιαίτερα για όσους έχουν αποφοίτηση η φοιτούν ακόμα για μπήκαν στις σχολές ΑΣΣΥ με τέλειος διαφορετικά δεδομένα , που το νέο νομοσχέδιο τα καταργεί .Τίποτα δεν τους χαρίστηκε κατά την είσοδο τους στις στρατιωτικές σχολές το κέρδισαν με την αξία τους και δική τους θέληση σύμφωνα με αυτά που θα λάμβαναν στο μέλλον.
Κύριε υπουργέ λυπάμαι πραγματικά που αναγκάζετε τους στρατιωτικους να ψάχνουν τρόπους να διεκδικισουν ως απόφοιτοι σχολών Υπαξιωματικών τα αυτονόητα. Λυπάμαι που αναγκάζετε το στρατευμα να βγει στους δρόμους και που θα οδηγήσετε αναπόφευκτα πολλά στελεχη να καταφύγουν σε δικαστικούς αγώνες…κρίμα!Απαξιωνετε τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού στρατού. Όταν η σχολή υπαξιωματικων ειχε βάση εισαγωγής που έφτανε τα 18.300 μόρια αντιλαμβάνεται νομίζω ο οποιοσδήποτε το ποιόν των στελεχών αυτών, την προσβολή στην τιμη και την αξιοπρέπεια τους με αυτό το νομοσχέδιο…με αυτά τα δεδομένα δήλωσαν,πέρασαν στη σχολή τους και αφιερώθηκαν ψυχή τε και σώματι στην υπηρεσία τους. Κρίμα να σβήνονται όλες οι υποσχέσεις εν μία νυκτί….θα ήταν πιο δόκιμο τουλάχιστον να εφαρμοστεί από αυτούς που θα εισαχθούν (αν θα υπάρχει κανείς εν τέλει) στις Σχολές Υπαξιωματικών από την ψήφιση του νομοσχεδίου και μετά..θα ήταν πιο δόκιμο
Το παρόν νομοσχέδιο βάζει την ταφόπλακα στην ραχοκοκαλιά των ενόπλων δυνάμεων!!! Στους Υπαξ και στους Άξκους εκ ΑΣΣΥ, Είτε σας αρέσει είτε όχι ένα μεγάλος μέρος των αξκων προερχόμενων από σχολές αξκων έκαναν καριέρα πάνω στις πλάτες και στον νού των υπαξ. Αυτοί που τώρα θέλουν και μετάλλια επειδή βγάλανε μια σχολή. Όλο αυτό να ξέρετε θα σας γυρίσει μπούμερανγκ. Άμεση Απόσυρση .
Καλησπέρα σας.Διαβαζοντας τοΝ/Δ διαπιστώνω αδικίες για τούς Υπαξιωματικούς πού κρίνονται αντισυνταγματικές καθόσον οι ιδοι υπηρετούντες εισήλθαν στα σώματα των ενόπλων δυνάμεων κατόπιν πανελληνίων εξετάσεων καί υπογράφοντας μία εγκύκλιο της κάθε σχολής διαγράφοντας το μέλλον τους.Ερχεται τώρα το ν/δ σας ανατρέποντας τα πάντα στην καριέρα τους και εν γένει στη ζωή τους.Εκτιμω ότι σωστό και δίκαιο θα είναι η εφαρμογή του ν/δ να αφορά αυτούς που θα εισέλθουν στις ένοπλες δυνάμεις από εδώ και πέρα.Θα έλεγα με όλο τον σεβασμό να γίνει δοκιμαστικά διότι στην παρούσα κατάσταση το κρίνω ως εξαιρετικά επικίνδυνο.Η πορεία της σκέψης του ν/δ κρίνεται και ως αντισυνταγματικό.Θελει παρα πολύ σκέψη καί οι εισηγήσεις γύρω από το επικίνδυνο εγχείρημα σας να είναι από τεχνοκράτες ουδέτερους.Μετα τιμής.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Αξιώτιμε κ. Υπουργέ, το νομοσχέδιο αυτό που θέλετε να εφαρμόσεται και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, όχι μόνο μας απαξιώνει όλους τους απόφοιτους από ΑΣΣΥ, αλλά και μας ταπεινώνει γιατί έτσι απλά μ ένα νόμο καταργήτε τη σχετική εγκύκλιο που υπήρχε και αποτελούσε το μοναδικό μας κριτήριο για να επιλέξουμε τη σταδιοδρομία μας στις Ένοπλες Δυνάμεις. Δεν νομίζω ότι ένας μαθητής και αναφέρομαι σε μένα ότι, μετά από πανελλήνιες εξετάσεις 14 μαθημάτων του έτους 2000 και με βαθμολογία 17.2 να μπαίνει στη ΣΤΥΑ ως επιλαχών να κόπιασε λιγότερο πετυχαίνοντας αυτή τη βαθμολογία από τον ιπτάμενο της Σ.Ικάρων που είχε βάση εισαγωγής 15 και οι ειδικές κατηγορίες ακόμη χαμηλότερη βάση.
Σύμπερασμα όλων, είναι ότι όλοι εμείς οι υπηρετούντες που προερχόμαστε απ τις σχολές των (ΣΤΥΑ – ΣΥΔ – ΣΙΡ) γνώριζοντας την αυθεντικότητα αυτών που γράφω, καταβάλαμε πολύ μεγάλη προσπάθεια για να εισαχθούμε στις σχολές αυτές.
Το στράτευμα όλα αυτά τα χρόνια είναι σε ένα πολύ καλό επιχειρησιακό επίπεδο γιατί η πλειοψηφία των στελεχών προερχόταν απ τις σχολές των ΑΣΣΥ που εσείς μας απαξιώνεται σ αυτό το νομοσχεδιο.
Εν κατακλείδι, το νομοσχέδιο αυτό θα ήταν ανεκτό από εμάς που υπηρετούμε πολλά χρόνια να εφαρμοστεί από τη νέα χρονιά, για να γνωρίζει ο υποψήφιος σπουδαστής των στρατιωτικών σχολών την σταδιοδρομία του και ΟΧΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ καταστρέφοντας τα όνειρα μας εν μια νυχτί.
Αποφοίτησα από την ΣΜΥΑ το 2023 έχοντας γράψει 15 500 μόρια για να εισελθω στη σχολή. Αν περάσει αυτό το νομοσχέδιο αυτό θα σημαίνει ότι όλοι οι κόποι που έκανα εγώ και η οικογένεια μου πήγαν στα σκουπίδια για να εξυπηρετήθουν μικροπολιτικες σκοπιμότητες. Αντί να μας δώσετε κίνητρα για να παραμείνουμε εδώ και να συνεχίσουμε να προσφέρουμε στη πατρίδα μας δείχνετε πρόωρα την πόρτα της εξόδου. Για όσους έχουν ακόμα παρωπίδες να ξέρετε ότι όσοι βρίσκονται σε πανεπιστήμια μετράνε αντίστροφα για να ρίξουν παραίτηση. Και φυσικά κανείς από τους υψιλοβαθμους αξιωματικούς ο κύριος ΑΤΑ ,ο κύριος ΔΑΥ ούτε ο ίδιος ο ΑΓΕΑ δεν έδειξαν καμία αντίρρηση στο να δημιουργηθεί αυτό το νομοσχέδιο το οποίο θα τσακίσει την επιχειρησιακη διαθεσιμότητα που τόσο πολύ τους νοιάζει. Η μήπως θα βάλουν τους χειριστές να κάνουν συντήρηση στα αεροσκάφη. Έχω μια τελευταία ελπίδα ότι θα συνηδετοποιησουν ότι δεν πρόκειται να πετύχουν ποτέ ξανά τα ίδια ποσοστά αν τημωρησουν έτσι μια θεωρητικά μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων τους. Σε άλλη περίπτωση δεν θα ανεχτώ άλλο να με κοροϊδεύουν καλύτερα να βρω την τύχη μου αλλου
Διαφωνώ κάθετα όταν μπήκα στη σχολή υπαξιωματικών ΤΟ 2004 άλλα υπέγραψα και μπήκα… αλλιώς δε θα έμπαινα δε μπορείτε να μας στερήσετε την εξέλιξη είναι τεράστια ΑΔΙΚΙΑΑΑ
Ως αξιωματικός εξ υπαξιωματικών με 20 χρόνια υπηρεσίας θεωρώ τουλάχιστον προσβλητική την καθήλωση μου σε ένα βαθμό μέχρι να αποστρατεύτω ή παραιτηθώ. Όταν μπαίνεις σε μια σχολή και ξέρεις ότι θα έχεις μια συγκεκριμένη εξέλιξη και ξαφνικά αυτό αναιρείται από ένα νομοσχέδιο το μόνο που μπορώ να πω είναι κρίμα στα ξενύχτια και τις αργίες που δούλευα. Οι παραιτήσεις είναι μονόδρομος πλέον για εμάς.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Γιατί δεν έχει η κατηγορία Γ το επίδομα ευθύνης θέσης; Γνωρίζεται πόσοι Ε.Μ.Θ υπηρετούν σε θέσεις ευθύνης χωρίς οικονομικό αντίκρυσμα;Είναι πάρα πολλοί αυτοί και το επίδομα θέσης θα τους έδινε το κίνητρο να συνεχίσουν αμείωτα, αντιθέτως το δίνετε χωρίς προϋποθέσεις στις άλλες δυο κατηγορίες μόνο με τον βαθμό. Για ποιόν λόγο δεν δίδετε ο αποστρατευτικός βαθμός που με νόμο που θεσπίσατε πρόσφατα εσείς σαν κυβέρνηση προσφέρατε στον θεσμό των Ε.Μ.Θ; Γιατί δεν ανταμοίβετε η κατηγορία Γ με το μέρισμα, όταν αποστρατευτεί με τον βαθμό που όριζε ο αποστρατευτικός τους βαθμός; Ολες οι αλλαγές στο έκτρωμα που φέρατε για διαβούλευση είναι για την κατηγορία Α και ειδικά απογειώνονται απο τον βαθμό του Συνταγματάρχη και άνω. Που είναι οι αυξήσεις που ο Π/Θ ανακοίνωνε με δάφνες στην ΔΕΘ; Η αύξηση που παρουσίασε και ξεπερνούσε τα 250 ευρώ/μήνα στα κατώτερα στελέχη που είναι κύριε Υπουργέ; 50 ευρώ είναι η μέση αύξηση στα κατώτερα στελέχη με ταυτόχρονη μείωση του βασικού μισθού που επανέρχεται στα ίδια με πριν το Ν/Σ επίπεδα με το τρικ του αριθμού αναπλήρωσης, το οποίο όμως θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην σύνταξη μας στο άμεσο μέλλον, αφού η σύνταξη υπολογίζεται με τον Βασικό μισθό κατά κύριο λόγο, και τα μερίσματα με τον βαθμό. Εδω να σημειώσω ότι η εργοδοτική ομοσπονδία που φιλοξενείτε στον όροφο σας, δημιουγεί ένα κλίμα ευφορίας και αφήνει ελπίδες για αλλαγές στο μέλλον επειδή εξυπηρετεί κυβερνητικές κλίκες και ειδικά ο απόστρατος ΕΜΘ , ο οποίος αποβλέπει σε εξόφληση επί προσωπικού οφέλους ,με την παραπληροφόρηση που σκρπίζει στους ΕΜΘ και ΕΠΟΠ. Αυτό να το αλλάξετε γιατί είναι εμφανές πλέον. Κλείνοντας θα σας πω ότι όταν ο μεγάλος όγκος των ΕΜΘ αποστρατευτεί θα καταλάβετε που στηριζόταν η δομή των όπλων μέχρι τότε…
Απόφοιτος ΣΤΥΑ τάξης 1998 (εισαγωγή 1996). Επαίσχυντο νομοσχέδιο για όλους τους απόφοιτους ΑΣΣΥ! Πλήρης απαξίωση της ραχοκοκαλιάς των Ενόπλων Δυνάμεων. Εικονική απλώς αναβάθμιση των σχολών ΑΣΣΥ με πτυχία χωρίς κανένα αντίκρυσμα, ενώ οι ΑΣΕΙ έχουν πρόσβαση παντού (μεταπτυχιακά, διδακτορικά κλπ) παρότι και οι 2 προελεύσεις αποφοίτων εισάγονται με πανελλήνιες. Οι γονείς προσέξτε πολύ καλά που στέλνετε πλέον τα παιδιά σας. Αν επιμένουν για σχολές ΑΣΣΥ παροτρύνετε τους να πάρουν κάποιο σοβαρό πτυχίο μετέπειτα, γιατί είναι πιθανό αργά ή γρήγορα να απηυδίσουν και να θελήσουν να φύγουν. Πέρα απο το βαθμολογικό που είναι μέγιστη προσβολή στα νυν και μέλλοντα στελέχη (απορώ ποιοί θα ξοδέψουν τις οικονομίες τους, κόπο και χρόνο για να μπου σε σχολή ΑΣΣΥ αντί να πάνε ΕΠΟΠ) δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για συνταξιοδοτικά θέματα. Συμπεραίνω τσεκούρωμα εφάπαξ, συντάξεων κλπ. Μαύρες μέρες και για τα στελέχη που είναι στη δύση της καριέρας τους. Η Εικόνα που επικρατεί είναι οτι τιμωρούμαστε για κάτι και οτι βγαίνει ένας απίστευτος κομπλεξισμός. Που φαίνεται αυτό? Υποτίθεται γίνεται σώμα Υπαξιωματικών και οι Υπαξιωματικοί θα κρίνονται σε συμβούλια που μαντέψτε? ΔΕΝ ΘΑ συμμετέχουν Υπαξιωματικοί!! Με μια απλή έκθεση του Διοικητή της Μονάδας τους….αποστρατεία. Αγαπάμε την Πατρίδα μας πολύ και δεν θέλουμε κανείς να πληγεί η συνοχή του Στρατεύματος. Μακάρι να βγω ψεύτης και να αποδειχτεί το καλύτερο νομοσχέδιο, αλλά δεν υπάρχει τίποτα να πιαστείς απο αυτό για να υποστηρίξεις κάτι τέτοιο.
1. Το νομοσχέδιο δεν έχει ακολουθήσει την αρμόζουσα δημοκρατική οδό. Οτιδήποτε δεν αφορά σε μια απλή μεταρρύθμιση αλλά ανακατατάσσει εκ βάθρων ένα τόσο σημαντικό πυλώνα λειτουργίας του Έθνους όπως η Άμυνα και Ασφάλεια του, οφείλει να φέρει την σφραγίδα έγκρισης του Ελληνικού Λαού. Κοινώς να έχει τεθεί υπόψη του μέσω προεκλογικής εξαγγελίας.
2. Το Έλληνικό κράτος παρουσιάζεται ως ο πλέον αναξιόπιστος εργοδότης καθώς ουσιαστικά αλλάζει μονομερώς μια εργασιακή σύμβαση, παρεκκλίνοντας από την εγκύκλιο εισαγωγής ( με οριοθετημένο και σαφές career path) των σπουδαστών στις Στρατιωτικές Σχολές ΑΣΣΥ. Οι περισσότεροι σπουδαστές ΑΣΣΥ της περασμένης δεκαετίας, παρότι έχουν εισαχθεί με βαθμολογία υψηλότερη παλαιότερων και σημερινών σπουδαστών ΑΣΕΙ, καθηλώνονται αιφνιδίως μετά την αποφοίτησή τους σε χαμηλόβαθμα κλιμάκια.
3. Το νομοσχεδίο ορίζει χρονικά το τέλος των Στρατιωτικών Σχολών ΑΣΣΥ. Αλήθεια ποιός θα δοκιμάσει την τύχη του στις πανελλαδικές εξετάσεις για μία σχολή με μικρή και αμφίβολη εξέλιξη? Ποιός είναι αυτός που θα εγγυηθεί ότι σε 10-15 χρόνια μια δυσμενέστερη εξέλιξή του δεν θα βρεθεί σε μία άλλη ατζέντα?
4. Μέχρι παρόντος, η στασιμότητα που εφαρμόζει σε χιλιάδες στελέχη το υπόψη νομοσχέδιο προκύπτει για τις ΕΔ από πειθαρχικό παράπτωμα ή ανικανότητα. Τι από τα δύο ισχύει? Και αλήθεια, τι επαγγελματικό κίνητρο μπορεί να έχει πλέον ένας δια νόμου στάσιμος?
5. Η προσπάθεια σύγκλισης με έτερες ΕΔ (όπως των ΗΠΑ) είναι ατυχής. Οι εν λόγω ΕΔ δεν διαθέτουν Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές, διαθέτουν Υπαξιωματικούς από απλή κατάταξη και έχουν την δυνατότητα να πληρώνουν πολλούς ανειδίκευτους με μεγάλους μισθούς καθώς και να τους συνταξιοδοτούν νωρίς με προνόμια. Τι από όλα αυτά έχει την δυνατότητα να κάνει η χώρα μας? Απλά έναντι έτερων ΕΔ, θα απωλέσει το ακαδημαϊκό προβάδισμα που έχει στις Σχολές των Υπαξιωματικών και την συναφή δυνατότητα τους να υποστηρίζουν την χρήση, επισκευή & κατασκευή νέων – πολύπλοκων τεχνολογιών.
6. Εκ των ανωτέρω, προκύπτει ένα νομοσχέδιο ηθικά (πρωτίστως και τουλάχιστον) μετέωρο.
Μικροί ηγήτορες, ραχοκοκαλιά του Στρατού και άλλες όμορφες λέξεις… μέχρι τη στιγμή που η Πολιτεία επιλέγει να απαξιώσει έμπρακτα τον ρόλο και την πορεία ενός υπαξιωματικού αποφοίτου ΑΣΣΥ.
Μπαίνοντας σε μία Σχολή γνωρίζεις τα κριτήρια, αξιολογείς τα υπέρ και τα κατά και αποφασίζεις να διαγωνιστείς μέσω Πανελληνίων, διεκδικώντας με κόπο και ισχυρό ανταγωνισμό μια θέση. Η επιλογή αυτή έγινε με βάση ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, τον Ν. 3883/2010, ο οποίος όριζε ρητά τη βαθμολογική εξέλιξη των στελεχών και αποτέλεσε βασικό κριτήριο για τους υποψηφίους.
Η αιφνίδια μεταβολή του πλαισίου αυτού, και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, μειώνει την αξία όλης αυτής της προσπάθειας και εξισώνει την εξέλιξή μας με συναδέλφους που δεν διαγωνίστηκαν με τον ίδιο τρόπο και δεν έχουν τα ίδια καθήκοντα και ευθύνες στις Μονάδες. Πρόκειται ουσιαστικά για στέρηση βαθμού χωρίς ποινή και χωρίς καμία προσωπική ευθύνη, κάτι που οδηγεί σε πραγματική υπηρεσιακή απαξίωση.
Η αναδρομικότητα αυτή έρχεται σε αντίθεση με βασικές συνταγματικές αρχές, όπως:
Την αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του πολίτη, σύμφωνα με την οποία κανείς δεν πρέπει να αιφνιδιάζεται από δυσμενείς μεταβολές που ανατρέπουν τα δεδομένα υπό τα οποία επέλεξε την επαγγελματική του πορεία.
Την αρχή της ασφάλειας δικαίου, που επιβάλλει σταθερότητα και προβλεψιμότητα στις συνέπειες των νόμων, ιδιαίτερα όταν αφορούν σταδιοδρομικά δικαιώματα.
Την αρχή της ισότητας, καθώς δημιουργεί ανισότητες μεταξύ στελεχών που εισήχθησαν με τους ίδιους κανόνες αλλά θα εξελιχθούν με διαφορετικούς.
Έχετε αναρωτηθεί πόσοι υπαξιωματικοί επανδρώνουν θέσεις Αξιωματικών λόγω μη κάλυψης οργανικών θέσεων; Στις Μονάδες αυτό αποτελεί καθημερινότητα. Οι απαιτήσεις από τους διοικητές είναι ίδιες – είτε προέρχεσαι από ΑΣΕΙ είτε από ΑΣΣΥ. Τα καθήκοντα και οι ευθύνες είναι απολύτως πραγματικές και συχνά ισοδύναμες.
Εφόσον το νομοσχέδιο επικαλείται το «αμερικανικό μοντέλο», τότε απαιτείται πλήρης εφαρμογή του και όχι επιλεκτική. Το αμερικανικό σύστημα δεν αφορά μόνο τίτλους· συνοδεύεται από ξεκάθαρα καθήκοντα, διακριτές αρμοδιότητες και – το σημαντικότερο – μισθολογική και οικογενειακή αξιοπρέπεια. Στις ΗΠΑ, ο υπαξιωματικός ζει αξιοπρεπώς την οικογένειά του· στην Ελλάδα, πολλοί συνάδελφοι μετρούν τα ρέστα από τις 10 του μήνα.
Η υιοθέτηση ξένων προτύπων δεν μπορεί να γίνεται μόνο στα σημεία που «βολεύουν» ή «καίνε». Αν πραγματικά επιδιώκεται ένα σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό σύστημα, τότε πρέπει να εφαρμοστεί στο σύνολό του, με σεβασμό στα δικαιώματα, στην αξιοκρατία και – πάνω από όλα – στην εμπιστοσύνη των στελεχών προς την Πολιτεία.
Ζητούμε, λοιπόν, την απόλυτη άρση κάθε αναδρομικότητας και τη διασφάλιση ότι όσοι εισήχθησαν υπό το καθεστώς του Ν. 3883/2010 θα εξελιχθούν σύμφωνα με αυτόν, όπως επιτάσσουν η δικαιοσύνη, η λογική και το ίδιο το Σύνταγμα.
Τα μέρη Β,Γ,Δ,Ζ χρήζουν επανεξέτασης από την αρχή, για τα παραρτήματα Α και Β και τη στασιμότητα των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών από ΑΣΣΥ και λοιπές προελεύσεις, δε θα σχολιάσω καν.Αν νομίζετε κύριοι ότι με αυτό τον τρόπο θα προσελκύσετε κόσμο στις ένοπλες δυνάμεις μάλλον ζείτε σε παράλληλο σύμπαν. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να διώξετε και αυτούς που υπηρετούν ήδη.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.
1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Η αλλαγή των όρων εξέλιξης για όσους ήδη υπηρετούν (και όχι μόνο για τους νεοεισερχόμενους) παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές και προξενεί βλαπτική μεταβολή αναδρομικά ως ακολούθως.
1. Αρχή της Δικαιολογημένης Εμπιστοσύνης (Άρθρο 25 & Γενικές Αρχές).
Η αρχή αυτή απορρέει από την Αρχή του Κράτους Δικαίου. Όταν ένας σπουδαστής εισήχθη στην ΑΣΣΥ, ίσχυε ένα συγκεκριμένο νομικό καθεστώς που προέβλεπε εξέλιξη μέχρι έναν συγκεκριμένο βαθμό (π.χ. Συνταγματάρχη). Ο αξιωματικός οργάνωσε τη ζωή και την καριέρα του βασιζόμενος σε αυτή την «υπόσχεση» του κράτους.
Η αναδρομική αλλαγή των όρων προς το χειρότερο (reformatio in peius) για τους ήδη υπηρετούντες θεωρείται ότι κλονίζει την εμπιστοσύνη του πολίτη προς το κράτος. Το κράτος δεν μπορεί να αιφνιδιάζει τους διοικούμενους ανατρέποντας κεκτημένα δικαιώματα ή προσδοκίες που το ίδιο δημιούργησε.
2. Αρχή της Ισότητας (Άρθρο 4 παρ. 1).
Το Σύνταγμα ορίζει ότι «Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου».
Η καθήλωση βαθμών δημιουργεί ανισότητες μεταξύ αξιωματικών που ασκούν παρόμοια καθήκοντα ή έχουν τα ίδια τυπικά προσόντα (π.χ. πτυχία ΑΕΙ που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους), αλλά προέρχονται από διαφορετικές σχολές (ΑΣΣΥ vs ΑΣΕΙ).
Επίσης, τίθεται ζήτημα άνισης μεταχείρισης αν η καθήλωση εφαρμοστεί σε συγκεκριμένες σειρές αποφοίτων και όχι σε άλλες προγενέστερες, χωρίς αποχρώντα λόγο δημοσίου συμφέροντος.
3. Αρχή της Αναλογικότητας (Άρθρο 25 παρ. 1).
Κάθε περιορισμός δικαιώματος πρέπει να είναι ανάλογος του επιδιωκόμενου σκοπού. Εάν ο σκοπός του νομοσχεδίου είναι η «αναβάθμιση» ή η «εξοικονόμηση πόρων», το μέτρο της αναδρομικής καθήλωσης θεωρείται δυσανάλογα επαχθές για τους αξιωματικούς. Υπάρχουν ηπιότερα μέσα για να επιτευχθεί η αναδιάρθρωση (π.χ. εφαρμογή μόνο στους νεοεισερχόμενους στις σχολές).
4. Προστασία της Εργασίας και της Προσωπικότητας (Άρθρο 22 & Άρθρο 5).
Άρθρο 5 (Ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας): Η επαγγελματική εξέλιξη αποτελεί πτυχή της προσωπικότητας. Η βίαιη διακοπή της σταδιοδρομικής προσδοκίας εμποδίζει την οικονομική και επαγγελματική ανάπτυξη του ατόμου. Άρθρο 22 (Προστασία της εργασίας): Η βαθμολογική καθήλωση συνεπάγεται άμεσα και μισθολογική καθήλωση (ή μικρότερη αύξηση), επηρεάζοντας τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και το βιοτικό επίπεδο των στελεχών. Το Πλαίσιο της «Ατζέντας 2030»
Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει προκύψει έντονα με τη συζήτηση για τη δημιουργία «Σώματος Υπαξιωματικών» κατά τα πρότυπα ξένων στρατών (NCO Corps). Στο παλαιό καθεστώς, οι απόφοιτοι ΑΣΣΥ εξελίσσονταν σε Αξιωματικούς. Το νέο νομοσχέδιο φέρεται να επιδιώκει τον διαχωρισμό, ώστε οι απόφοιτοι ΑΣΣΥ να παραμένουν περισσότερο σε ρόλους Υπαξιωματικού/Ανθυπασπιστή και να έχουν «οροφή» χαμηλότερη από αυτή που ίσχυε όταν κατετάγησαν.
Σε κάθε περίπτωση το σώμα υπαξιωματικών όπως ορίζεται σε αυτό το νομοσχέδιο-έκτρωμα aαποτελεί βλαπτική μεταβολή με αναδρομικότητα 33 ετών !!! και θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα νομίζουν ότι θα λύσει. Σίγουρα το πολιτικό κόστος θα είναι δυσανάλογα μεγάλο.
Θα σας πρότεινα κάποια πράγματα βελτίωσης αυτού του νομοσχεδίου έκτρωμα αλλά ξέρω ότι δεν σας νοιάζει !!! Με μεθόδους βόρειας Κορέας, ένα κράτος μη φερέγγυο και επιλεκτικά ευνοεί συγκεκριμένους όπως η ιεραρχία …οικονομικά και βαθμολογικά !!!
Ο εμπαιγμός σας βγάζει μάτι !!!
Οι συνάδελφοι ειδικά οι ΑΣΣΥ δεν έχουν πολλές επιλογές …από τα δικαστήρια και αν δεν δικαιωθούν να παραιτηθούν !!!
Αλλιώς θα χάσουν και τα λίγα προνόμια που είχαν με κάποιους επιπλέον βαθμούς ….
Δεν διανοούμαι κάποιο να πάει σε σχολή ΑΣΣΥ, να δώσει πανελλήνιες, να μείνει 3 χρόνια εσώκλειστος για να εξελιχθεί ως ΕΠΟΠ !!!
Κύριοι του υπουργείου και της ηγεσίας ειστε επικίνδυνοι !!!
Και κάποιοι χειροκροτητές της αθλιότητας αυτής εδώ μέσα …μόλις ψηφιστεί να πάνε να κάνουν αυτοί αυτά που έκαναν οι θιγόμενοι .. το φιλότιμο τελείωσε !!!
Αν όλο αυτό έγινε για ισιώσει η πυραμίδα, μάλλον οι σύμβουλοι του υπουργού δεν έχουν επαφή με την πραγματικότητα του στρατεύματος. Το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη πολλών αξιωματικών αλλά η απουσία των αντίστοιχων υπαξιωματικών. Με αυτό το νομοσχέδιο οι σχολές υπαξιωματικών πρακτικά καταργούνται. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ένα νέο παιδί να να δώσει πανελλήνιες για φοιτήσει τρία χρόνια σε αυτές με την εξέλιξη που προτείνεται. Χωρίς τους υπαξιωματικούς από τις σχολές οι ΕΔ δεν μπορούν να λειτουργήσουν, κατανοήστε το. Οι ΕΔ δεν είναι μαγαζί που κάποιος σας το κληροδότησε. Δείξτε τον απαραίτητο σεβασμό και καταργήστε αυτό ολέθριο σφάλμα . Εσείς σε λίγα χρόνια δεν θα έχετε σχέση με τις ΕΔ αλλά η πατρίδα θα τις χρειάζεται πάντα. Αν αυτά δεν σας λένε κάτι, τότε να ξέρετε πως το πολιτικό κόστος που μάλλον είναι το μόνο που σας απασχολεί θα είναι τιτάνιο.
θα ήθελα να θέσω υπόψη σας ορισμένες διαπιστώσεις που αφορούν τη διαδικασία μεταθέσεων και τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται τα κριτήρια προτεραιότητας, καθώς δημιουργούνται ανισότητες και αίσθημα αδικίας μεταξύ των στελεχών.
Παρατηρείται ότι ενώ οι τρίτεκνοι δεν λαμβάνουν μεταθέσεις, συνάδελφοι με δύο, ένα ή και κανένα παιδί μετακινούνται συχνά σε ολόκληρη την Ελλάδα, γεγονός που διαταράσσει σοβαρά την οικογενειακή τους ζωή και την υπηρεσιακή τους σταθερότητα. Η κατάσταση αυτή εγείρει εύλογα ερωτήματα για την ορθότητα και τη συνέπεια εφαρμογής του συστήματος μοριοδότησης και των ειδικών κατηγοριών.
Είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι όλα τα στελέχη αντιμετωπίζονται ισότιμα, με διαφάνεια και με βάση αντικειμενικά κριτήρια. Η οικογενειακή κατάσταση, ανεξαρτήτως αριθμού τέκνων, αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα που επηρεάζει την καθημερινότητα και την ευημερία των εργαζομένων και πρέπει να λαμβάνεται υπόψη με συνέπεια και δικαιοσύνη.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.
1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.
1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Το σώμα υπαξιωματικών όπως ορίζεται στο παρών νομοσχέδιο , είναι άδικο, καθώς στελέχη με διαφορά λίγων ετών θα έχουν βαθύ χάσμα εξέλιξης και κάποιοι θα έχουν απλώς προλάβει να γίνουν αξιωματικοί ενώ άλλοι όχι! Θα έπρεπε να γίνει αντίστοιχισή βαθμών σε όλους και όχι να διατηρηθεί ο υπάρχων βαθμός η να εφαρμοστεί απο την τρέχων σειρά 2026 για ειναι τουλάχιστον δίκαιο ! Σε στελέχη ειδικών δυνάμεων και μάχιμων ειδικοτήτων,θα επέλθει μεγαλη οικονομική ζημία καθώς δεν θα προλάβουν να γίνουν ανθυπασπιστές και θα χάσουν την αύξηση που θα είχαν σε επίδομα αλεξιπτωτιστή βατραχανθρώπου πτητικά επιδόματα κτλ. Όλες αυτές οι επιπτώσεις θα είναι αρνητικές για το προσωπικό με αποτέλεσμα αποδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού και δυσμενείς συνέπειες για την Εθνική Άμυνα! Σε μια εποχή που θα έπρεπε να γίνονται ενέργειες για το αντίθετο, δεν είναι λογικό να συζητούνται τέτοιες αποφάσεις!
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Με το παρόν σχόλιο επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ορισμένα κρίσιμα νομικά, συνταγματικά και διοικητικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ (άρθρα 32–56) του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το Παράρτημα Β, τα οποία αφορούν τη βαθμολογική εξέλιξη του προσωπικού Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ).
Οι ρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τόσο την υπηρεσιακή κατάσταση όσο και τα δικαιώματα ενός σημαντικού αριθμού στελεχών, ιδίως όσων έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000 και παραμένουν ουσιαστικά στάσιμοι, την ώρα που οι ΕΜΘ μέχρι το έτος κατάταξης 1995 προάγονται στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.
Το Παράρτημα Β που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου αποτυπώνει με σαφήνεια την ανωτέρω διαφοροποίηση, σύμφωνα με την οποία οι ΕΜΘ 1991–1995 λαμβάνουν αξιωματικούς βαθμούς, ενώ οι ΕΜΘ 1996–2000 παραμένουν στον βαθμό του Ανθυπασπιστή ή και χαμηλότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, χωρίς ρεαλιστική προοπτική περαιτέρω εξέλιξης.ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β
Η επιλογή του νομοθέτη να θέσει το έτος κατάταξης 1995 ως όριο για την προαγωγή σε αξιωματικό βαθμό, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα ομοιογενών στελεχών αποκλεισμένο από την ίδια εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, ισότητας, αξιοκρατίας, αναλογικότητας, προστασίας επαγγελματικών δικαιωμάτων και συμμόρφωσης προς το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.
Ακολουθεί αναλυτική τεκμηρίωση.1. Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας (άρθρο 4 §1 Συντ.)
Η διαφοροποίηση μεταξύ ΕΜΘ πριν και μετά το 1995 στερείται οποιασδήποτε αντικειμενικής, τεχνικής ή υπηρεσιακής αιτιολόγησης.
Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένως κρίνει ότι η διαφορετική υπηρεσιακή μεταχείριση επιτρέπεται μόνο όταν στηρίζεται σε πραγματικές, ουσιαστικές και λογικές διαφορές, οι οποίες απουσιάζουν εν προκειμένω.
Η διάκριση που εισάγεται βασίζεται αποκλειστικά στο τυπικό κριτήριο του έτους κατάταξης, το οποίο δεν αποτελεί συνταγματικά ανεκτό λόγο διαφοροποίησης εντός της ίδιας υπηρεσιακής κατηγορίας.2. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 §1 Συντ.)
Η απόλυτη και μόνιμη αποστέρηση των ΕΜΘ 1996–2000 από τον βαθμό του ανθυπολοχαγού:
• δεν είναι κατάλληλη για εξυπηρέτηση κάποιας συγκεκριμένης επιχειρησιακής ανάγκης,
• δεν είναι αναγκαία, αφού υπήρχαν ηπιότερες και πιο ισόρροπες λύσεις,
• δεν είναι ανάλογη, διότι δημιουργεί ακραία δυσμενή μεταχείριση εις βάρος μιας ομοιογενούς ομάδας στελεχών.
Η αναλογικότητα λειτουργεί ως θεσμικό φρένο σε νομοθετικές επιλογές που παράγουν δυσανάλογα αποτελέσματα, όπως συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση.3. Παραβίαση της αρχής της αξιοκρατίας και της υπηρεσιακής εξέλιξης (άρθρο 103 Συντ.)
Η υπηρεσιακή εξέλιξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλει να στηρίζεται σε:
• αντικειμενικά κριτήρια,
• αξιοκρατικές διαδικασίες,
• διαφανείς κανόνες.
Το έτος κατάταξης δεν αποτελεί κριτήριο ούτε για την επιχειρησιακή ικανότητα, ούτε για την υπηρεσιακή απόδοση, ούτε για την ιεραρχική σειρά εντός βαθμού.
Η διαφοροποίηση αυτή οδηγεί σε αξιοκρατικά κενά και υποβαθμίζει τον θεσμό των ΕΜΘ.4. Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας – Απαγόρευση αυθαίρετης διάκρισης
Το ΣτΕ έχει καταστήσει σαφές ότι:
• (ΣτΕ 1917/2014) Δεν επιτρέπεται διαφορετική μεταχείριση εντός της ίδιας κατηγορίας υπαλλήλων όταν δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά.
• (ΣτΕ 171/2020) Η υπηρεσιακή εξέλιξη πρέπει να θεμελιώνεται σε αντικειμενικούς, αξιοκρατικούς λόγους, όχι σε τυπικά κριτήρια.
• (ΣτΕ 2332/2017) Η διοίκηση οφείλει να σέβεται τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των στελεχών.
Στην υπό κρίση περίπτωση, οι ΕΜΘ 1996–2000 δεν διαφέρουν σε τίποτα ουσιαστικό από τους ΕΜΘ 1991–1995 ως προς:
• καθήκοντα,
• προσόντα,
• επιχειρησιακό ρόλο,
• υποχρεώσεις,
• δικαιώματα.
Συνεπώς η διακριτική μεταχείριση συνιστά ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση κατά την κρίση του ΣτΕ.5. Αντίθεση προς το Ενωσιακό Δίκαιο – Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ (Άρθρα 20 & 21)
Το ενωσιακό δίκαιο απαγορεύει διακρίσεις λόγω:
• ηλικίας,
• έτους πρόσληψης,
• ή άλλων κριτηρίων χωρίς αντικειμενική αιτιολόγηση.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει επανειλημμένα κρίνει ότι η αυθαίρετη θέσπιση «ορίων–τομών» (cut-off dates), όταν δεν εξυπηρετεί αναγκαίο και θεμιτό σκοπό, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση.
Η διάκριση μεταξύ «ΕΜΘ έως 1995» και «ΕΜΘ μετά το 1995» αποτελεί ακριβώς τέτοια περίπτωση.6. Παραβίαση άρθρου 14 ΕΣΔΑ – Απαγόρευση διακρίσεων
Το άρθρο 14 ΕΣΔΑ προστατεύει από διακρίσεις εντός επαγγελματικών κατηγοριών.
Η διαφοροποίηση εν προκειμένω:
• δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία,
• δεν επιδιώκει θεμιτό σκοπό,
• παράγει δυσανάλογη βλάβη στους νεότερους ΕΜΘ.
Κατά συνέπεια, η ρύθμιση βρίσκεται σε προφανή αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.7. Παραβίαση της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης
Οι ΕΜΘ 1996–2000:
• υπηρέτησαν δεκαετίες
• με προσδοκία αντίστοιχης υπηρεσιακής εξέλιξης
• σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς.
Η ξαφνική θέσπιση ενός ορίου διαχωρισμού χωρίς αιτία και ο ουσιαστικός αποκλεισμός μιας ολόκληρης ομάδας στελεχών από την προαγωγή σε αξιωματικούς βαθμούς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προς τη διοίκηση.8. Συνέπειες για στελέχη με αναπηρία – Παραβίαση της CRPD (ΟΗΕ)
Για όσα στελέχη ΕΜΘ εντάσσονται στις ρυθμίσεις των άρθρων 101 και 111 παρ. ζ (ειδικές καταστάσεις), η διαφοροποίηση στην υπηρεσιακή εξέλιξη μπορεί να συνιστά:
• έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας (άρθρο 27 CRPD),
• παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία,
• παραβίαση της προστασίας της επαγγελματικής τους θέσης.
Η CRPD, την οποία η Ελλάδα έχει κυρώσει, επιβάλλει την ίση μεταχείριση και την αποφυγή μέτρων που οδηγούν άτομα με αναπηρία σε υποβάθμιση ή στασιμότητα.Οι ρυθμίσεις του Τμήματος Γ’ και του Παραρτήματος Β σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη των ΕΜΘ δημιουργούν:
• αντισυνταγματική διάκριση,
• προσβολή της αξιοκρατίας,
• παραβίαση της αναλογικότητας,
• παράβαση του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου,
• στασιμότητα και υπηρεσιακή αδικία για εκατοντάδες στελέχη,
• κίνδυνο καταρρεύσεως ενώπιον του ΣτΕ λόγω αδικαιολόγητης άνισης μεταχείρισης.
Πρόκειται για ρύθμιση που χρήζει αναθεώρησης, ώστε να αποκατασταθεί η ισότητα και η αξιοκρατική εξέλιξη του συνόλου των ΕΜΘ, ιδίως εκείνων που έχουν καταταγεί κατά τα έτη 1996–2000.
Προτείνεται η μη αναδρομικοτητα του νόμου για τους ήδη υπηρέτουντες αξκούς εκ ΑΣΣΥ με την κύρωση παράλληλων ξεχωριστών πινάκων οργανικών θέσεων για τα επόμενα 16 χρόνια που απομένουν μέχρι την αποστρατεια τους.