Στο άρθρο 5 του ν. 3730/2008 (Α΄ 262), περί φορέων προστασίας και ελέγχου για τη χρήση καπνού και αλκοόλ, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 2 αα) στην περ. α) οι λέξεις «και του αλκοόλ» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της κατανάλωσης αλκοόλ και της προστασίας των ανηλίκων από το αλκοόλ», αβ) στην περ. γ), (i) οι λέξεις «εκπαίδευση και» διαγράφονται, (ii) οι λέξεις «και του αλκοόλ» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της κατανάλωσης αλκοόλ και της προστασίας των ανηλίκων από το αλκοόλ», αγ) στην περ. δ) οι λέξεις «με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΛΠΝΟ),» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.),», αδ) στην περ. ζ) οι λέξεις «το αλκοόλ και τα προϊόντα τους και» αντικαθίστανται από τις λέξεις «την κατανάλωση αλκοόλ και των προϊόντων τους και την προστασία των ανηλίκων από το αλκοόλ», αε) η περ. η) καταργείται, αστ) στο δεύτερο εδάφιο, (i) οι λέξεις «Τα όργανα ελέγχου της εφαρμογής της νομοθεσίας για την απαγόρευση του καπνίσματος» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Οι αρμόδιες αρχές της παρ. 3», (ii) στο τέλος του εδαφίου προστίθενται οι λέξεις «και στον Ε.Ο.Δ.Υ.», β) η παρ. 3 αντικαθίσταται και το άρθρο 5 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 5
Φορείς προστασίας και ελέγχου για τη χρήση καπνού και αλκοόλ
- Στο Υπουργείο Υγείας αρμόδια για θέματα καπνού και αλκοόλ είναι η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής.
- Η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού, που κυρώθηκε με τον ν. 3420/2005 (Α’ 298) είναι αρμόδια για:
α) την ανάπτυξη της εθνικής έρευνας και τον συντονισμό των ερευνητικών προγραμμάτων στον τομέα του ελέγχου του καπνού, της κατανάλωσης αλκοόλ και της προστασίας των ανηλίκων από το αλκοόλ,
β) την προώθηση, ενθάρρυνση και ανάπτυξη της έρευνας αναφορικά με τους καθοριστικούς παράγοντες και τις συνέπειες της κατανάλωσης καπνού και αλκοόλ, της έκθεσης σε καπνό, καθώς και της έρευνας για τον εντοπισμό εναλλακτικών καλλιεργειών,
γ) την υποστήριξη όλων όσοι εμπλέκονται σε δραστηριότητες ελέγχου του καπνού, της κατανάλωσης αλκοόλ και της προστασίας των ανηλίκων από το αλκοόλ, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας, της εφαρμογής και της αξιολόγησης,
δ) την καθιέρωση, σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.), ενός εθνικού συστήματος επιδημιολογικής παρακολούθησης της κατανάλωσης καπνού και αλκοόλ, καθώς και των σχετικών κοινωνικών και οικονομικών δεικτών και δεικτών υγείας,
ε) τη συγκρότηση και την ενημέρωση βάσης δεδομένων με αντικείμενο τη νομοθεσία και τους κανονισμούς ελέγχου, πληροφορίες αναφορικά με την εφαρμογή τους και τη σχετική νομολογία,
στ) τη συνεργασία με τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα άλλων χωρών, καθώς και με διεθνείς ή περιφερειακούς οργανισμούς, για την υλοποίηση των σκοπών και δράσεών τους και για την ανάπτυξη προγραμμάτων περιφερειακού και παγκόσμιου ελέγχου του καπνού,
ζ) τη διατύπωση γνώμης ή τη διαχείριση, κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργού Υγείας, κάθε άλλου ζητήματος που αφορά τον καπνό, την κατανάλωση αλκοόλ και των προϊόντων τους και την προστασία των ανηλίκων από το αλκοόλ.
Οι αρμόδιες αρχές της παρ. 3 υποχρεούνται να υποβάλουν εξαμηνιαίες αναφορές και στατιστικά στοιχεία στη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής του Υπουργείου Υγείας και στον Ε.Ο.Δ.Υ.. Με βάση τις αναφορές και τα στοιχεία αυτά συντάσσεται ετήσια έκθεση, η οποία υποβάλλεται στον Υπουργό Υγείας.
- Αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο της εφαρμογής των άρθρων 1 έως 5, τη βεβαίωση των παραβάσεων και την επιβολή κυρώσεων είναι οι Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης β` βαθμού, η Ελληνική Αστυνομία, η Δημοτική Αστυνομία και οι Λιμενικές Αρχές στην περιοχή ευθύνης τους. Όργανα ελέγχου αποτελούν τα αρμόδια υγειονομικά όργανα των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης β` βαθμού, οι ιατροί και οδοντίατροι Δημόσιας Υγείας του κλάδου Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), οι επόπτες δημόσιας υγείας της κεντρικής υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας, το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, της Ελληνικής Αστυνομίας, της Δημοτικής Αστυνομίας και των Λιμενικών Αρχών. Οι έλεγχοι δύνανται να διενεργούνται και από μικτά κλιμάκια των αρμοδίων αρχών της παρούσας.».
Παρ’ό,τι κατονομάζονται οι εμπλεκόμενοι φορείς (ΟΤΑ, ΕΛ.ΑΣ., Δημοτική Αστυνομία, ΕΟΔΥ κ.ά.), δεν ορίζονται ρητά οι διαδικασίες ελέγχου, ο συντονιστικός μηχανισμός μεταξύ των αρχών, ή ο φορέας που αναλαμβάνει την εποπτεία της εφαρμογής του πλαισίου. Η συμμετοχή πολλών διαφορετικών φορέων χωρίς σαφείς αρμοδιότητες εποπτείας και εσωτερικούς μηχανισμούς παρακολούθησης, αφήνει στην πράξη την επιβολή των νόμων στον «αέρα», πρόβλημα διαχρονικό στην Ελλάδα.