ΜΕΡΟΣ Α’ ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 Σκοπός

Σκοπός του Μέρους Α΄ είναι η εφαρμογή ενός ενιαίου και σύγχρονου πλαισίου ρύθμισης, παρακολούθησης και εποπτείας της αγοράς και η ενίσχυση της διαφάνειας κατά τη λειτουργία του ανωτέρω πλαισίου, με απώτερο στόχο την αποτελεσματική προστασία, την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και την αντιμετώπιση του κόστους διαβίωσης των πολιτών.

  • 1. Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο η νέα Ανεξάρτητη Αρχή να διαθέτει από την ίδρυσή της όλα τα νομοθετικά εχέγγυα που θα διασφαλίζουν την ανεξαρτησία της, συμπεριλαμβανομένης της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των Μελών της Διοίκησής της.

    Δεν είναι αποδεκτό η νέα Αρχή, που θα ενσωματώσει τις αρμοδιότητες της υφιστάμενης Ανεξάρτητης Αρχής του Συνηγόρου του Καταναλωτή, να έχει λιγότερα επίπεδα ανεξαρτησίας από αυτά της υφιστάμενης, όπως αυτά προσδιορίζονται από την ισχύουσα ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.

    Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται πολλές διατάξεις που μειώνουν/καταργούν την ανεξαρτησία της νέας Αρχής καθώς και την προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των Μελών της Διοίκησής της. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά το άρθρο 4, παρ. 1, περ. (αγ) και (αδ), το άρθρο 12, παρ. 2, στοιχείο (δ), τα άρθρα 13, 31 και 34 (βλ. και σχόλια ανά άρθρο). Απαιτείται η τροποποίηση των διατάξεων αυτών στην κατεύθυνση άρσης οποιουδήποτε κινδύνου μείωσης/κατάργησης της ανεξαρτησίας της νέας Αρχής.

    2.Το σύνολο των υφιστάμενων αρμοδιοτήτων της Αρχής του Συνηγόρου του Καταναλωτή πρέπει να μεταφερθούν στη νέα Αρχή και μάλιστα με τρόπο που θα ενισχύουν τον ρόλο της Αρχής.

    Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι από την προτεινόμενη ονομασία της νέας Αρχής ως Ανεξάρτητη Αρχή Εποπτείας Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή (ΑΑΕΑΠΚ), συμπεραίνουμε ότι η προστασία του καταναλωτή φαίνεται να έρχεται σε δεύτερη προτεραιότητα. Πρωταρχικό μέλημα της νέας Αρχής πρέπει να είναι η προστασία του καταναλωτή και αυτή πρέπει να διαπνέει το σύνολο των διατάξεων που θα διέπουν τη σύσταση και τη λειτουργία της Αρχής. Εάν η προστασία του καταναλωτή αποτελεί για τη Νέα Αρχή δεύτερη προτεραιότητα, τότε έχουμε και στην πράξη κατάργηση του Συνηγόρου Καταναλωτή, της Ανεξάρτητης Αρχής που, θυμίζουμε, ιδρύθηκε για την εμπέδωση στην ελληνική κοινωνία της κουλτούρας της φιλικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών, γρήγορα, ανέξοδα και αποτελεσματικά για τα εμπλεκόμενα μέρη και η οποία έχει επιδείξει σημαντικότατο κοινωνικό έργο στην 20ετή λειτουργία της.

    Περαιτέρω επισημαίνεται ότι από το άρθρ. 6 της Οδηγίας 2013/11/ΕΕ και των αιτιολογικών σκέψεων 32, 34, 49 προκύπτει ότι “η διοικητική και λειτουργική συνύπαρξη της αρμοδιότητας της φιλικής επίλυσης διαφορών και της επιβολής κυρώσεων στην ίδια Αρχή αντίκειται κατ’ αρχάς στο πνεύμα της Κοινοτικής Οδηγίας για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, το οποίο επιτάσσει ρητά την τήρηση των αρχών της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας, κυρίως δε της αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων κατά την άσκηση των ως άνω καθηκόντων”.

    Επιπλέον, η Οδηγία, σε πλείστες διατάξεις της, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίζουν στο εσωτερικό τους δίκαιο κανόνες που θα λειτουργούν ως κίνητρο για τα εμπλεκόμενα μέρη, και δη τους εμπόρους/προμηθευτές, για την οικειοθελή προσέλευσή τους στις διαδικασίες ΕΕΔ (=εναλλακτικής επίλυσης διαφορών), εν αντιθέσει προς τις συρρέουσες αρμοδιότητες της νέας Αρχής, οι οποίες θα λειτουργούν ως αντικίνητρο για την αυτόβουλη προσέλευση στη διαμεσολάβηση των καταγγελλόμενων εταιρειών & επιχειρήσεων.

    Η κατάργηση μιας Ανεξάρτητης Αρχής που διασφαλίζει την απρόσκοπτη άσκηση θεμελιώδους δικαιώματος σε κάποιο κράτος μέλος ή η μείωση της ανεξαρτησίας της αντίκειται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), στο οποίο ορίζεται ότι η ΕΕ βασίζεται μεταξύ άλλων θεμελιωδών αξιών και στην αξία του κράτους δικαίου και θα ήταν ακυρώσιμη και από τη σκοπιά του ενωσιακού δικαίου.

    Πρέπει δε να ληφθεί υπόψη και η τρέχουσα Πρόταση για την αναθεώρηση της Οδηγίας 2013/11/ΕΕ, η οποία κινείται προς την κατεύθυνση της έτι περαιτέρω ενίσχυσης και θωράκισης του θεσμού της διαμεσολάβησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

    3. Όλες ανεξαιρέτως οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας στην Αρχή του Συνηγόρου του Καταναλωτή και όλο ανεξαιρέτως το υφιστάμενο προσωπικό του πρέπει να διασφαλιστούν στη νέα Αρχή και να μην υπάρξει καμία μείωση προσωπικού. Η διασφάλιση περιλαμβάνει τη διατήρηση των υπαρχουσών σχέσεων εργασίας, χωρίς καμία αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς του υφισταμένου προσωπικού. Στο άρθρο 18 παρ. 2 φαίνεται ότι δεν έχει συμπεριληφθεί η μεταφορά του υφιστάμενου Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού στη νέα Αρχή. Ως εκ τούτου είναι αναγκαίο να προστεθεί στο εν λόγω άρθρο ειδική ρητή αναφορά για τη μεταφορά του προσωπικού αυτού (βλ. και ειδικό σχόλιο επί του άρθρου 18).

    4. Για την επιτυχία της νέας Αρχής είναι ιδιαίτερα σημαντική η χορήγηση ελκυστικών μισθολογικών απολαβών στα μέλη του προσωπικού της, οι οποίες θα είναι αντίστοιχες με το υψηλού επιπέδου, εξειδικευμένο και απαιτητικό έργο που θα κληθούν να αναλάβουν και να διεκπεραιώσουν στη νέα Αρχή. Εξίσου σημαντική είναι και η μη ύπαρξη μισθολογικών διαφοροποιήσεων μεταξύ του προσωπικού της νέας Αρχής με βάση την υπηρεσία προέλευσής του, με την προς τούτο εφαρμογή της αρχής της προς τα άνω εξομοίωσης με τη χορήγηση προσωπικής διαφοράς.

    5. Θα είναι επίσης κρίσιμο για τη λειτουργία της νέας Αρχής η άμεση κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων της, με την, σε πρώτη φάση κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, απόσπαση προσωπικού από άλλες Αρχές και Υπηρεσίες του Δημοσίου.

  • 10 Νοεμβρίου 2025, 12:18 | ΕΚΠΟΙΖΩ

    1. Προτείνουμε αλλαγή τίτλου: «ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ»

    Αιτιολογία: Θεωρούμε επιβεβλημένη την ίδρυση μιας ισχυρής Αρχής, η οποία θα επικεντρώνεται πρωτίστως στην προστασία του καταναλωτή και θα καλύπτει όλο το φάσμα των δικαιωμάτων και συμφερόντων του σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Κύριο αίτημα της κοινωνίας, αλλά και της ΕΚΠΟΙΖΩ, ήταν και είναι η σύσταση μιας δημόσιας Αρχής Καταναλωτή, η οποία θα έχει ως στόχο την αποτελεσματική προστασία και ενδυνάμωση του καταναλωτή, τη συνεργασία με τις ενώσεις καταναλωτών και την εποπτεία της αγοράς για την τήρηση της νομοθεσίας και την επιβολή διοικητικών κυρώσεων. Η Αρχή αυτή θα πρέπει να απολαμβάνει πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, να ενεργεί ανεξάρτητα, και δεν ζητά ούτε λαμβάνει οδηγίες από κανέναν άλλον φορέα σε σχέση με την εκτέλεση των καθηκόντων που της ανατίθενται.
    Αντίθετα στο σχέδιο νόμου δίνεται προτεραιότητα στην εποπτεία και παρακολούθηση της αγοράς με στόχο την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και αντιμετώπιση του κόστους διαβίωσής τους, η οποία εκ των πραγμάτων είναι αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας. Τα ως άνω δεν συνάδουν με την προστασία των καταναλωτών και την ενδυνάμωση των ενώσεων καταναλωτών, με αποτέλεσμα να μην προάγονται τα συμφέροντα των καταναλωτών, να δημιουργείται σύγχυση και να υποβαθμίζεται ακόμα περισσότερο η προστασία τους.

    2. Σχόλιο αναφορικά με το άρθρο 1 «Σκοπός» να τροποποιηθεί ως εξής:
    «Σκοπός του Μέρους Α΄ είναι η προστασία, ενδυνάμωση, προάσπιση, υποστήριξη των καταναλωτών και των ενώσεών τους, όπως περιγράφονται στον ν. 2251/1994, για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους και η εφαρμογή ενός ενιαίου και σύγχρονου πλαισίου ρύθμισης, παρακολούθησης και εποπτείας της αγοράς».

    Αιτιολογία: Θεωρούμε αναγκαία την ως άνω τροποποίηση του άρθρου 1. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλισθεί ότι, ο ρόλος της Αρχής συνάδει με τα οριζόμενα στο άρθρο 3, παρ.β του σχεδίου, τα οποία θα πρέπει να προταχθούν και να αποσκοπούν στην αποτελεσματική προστασία του καταναλωτή. Τα ως άνω έχουν ως αντικείμενο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, όπως περιγράφονται στον ν. 2251/1994 για την προστασία του καταναλωτή.
    Ο σκοπός της Αρχής θα πρέπει να επικεντρώνεται στην προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών, της υγείας, ασφάλειας και των οικονομικών συμφερόντων, όπως και της ενίσχυσης των ενώσεων καταναλωτών. Επιπρόσθετα, η ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του καταναλωτή κρίνεται επιτακτική, ώστε μέσω της συμμετοχής του στη λήψη αποφάσεων να επηρεάζει προς όφελός του τις εξελίξεις της αγοράς. Ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητη η αναδιάρθρωση της προστασίας του καταναλωτή και η αναβάθμιση του ρόλου της Αρχής.
    Να σημειώσουμε ότι, ο θεσμικός ρόλος των ενώσεων καταναλωτών στη λειτουργία της Αρχής δεν αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, ενώ αντιθέτως με τη σύσταση της νέας Αρχής αποδυναμώνεται και υποβαθμίζεται ο κρίσιμος ρόλος τους. Ειδικότερα, δεν προβλέπει τη συνεργασία και συμμετοχή τους στα συλλογικά όργανα λήψης αποφάσεων (συμβούλιο διοίκησης, γνωμοδοτικά όργανα), στη χάραξη εθνικής πολιτικής για την προστασία του καταναλωτή και στη θεσμοθέτηση τακτικής επικοινωνίας και διαλόγου. Αντίθετα, αποδυναμώνεται ο ρόλος των ενώσεων καταναλωτών, οι οποίες ως φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη κοινωνία δρώντας συμπληρωματικά σε σχέση με το κράτος, προσφέροντας σε όλους τους τομείς της αγοράς με τη συνδρομή, τη συμμετοχή τους σε όργανα της διοίκησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και συνεισφέροντας συνολικά στη βελτίωση της καθημερινότητας των καταναλωτών με πρωτοβουλίες και δράσεις που αναπτύσσουν. Επιπροσθέτως δεν διασφαλίζεται η οικονομική τους στήριξη, ιδίως μέσω κοινών δράσεων, με κίνδυνο τη μελλοντική τους βιωσιμότητα.
    Είναι αξιοσημείωτο ότι, οι πιστοποιημένες ενώσεις καταναλωτών λειτουργούν με διαφάνεια, λογοδοσία και με εθελοντική συμμετοχή και συγχρόνως είναι κινητήριες δυνάμεις θετικής εξέλιξης, αφού αναδεικνύουν κοινωνικές ανάγκες, προστατεύουν τα δικαιώματα των καταναλωτών, ασκούν αντιπροσωπευτικές αγωγές και προτείνουν λύσεις σε μείζονα κοινωνικά προβλήματα. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο οι ενώσεις καταναλωτών είναι κρίσιμος θεσμικός συνομιλητής, ενώ αναγνωρίζεται μέσω πλήθους κανονιστικών πράξεων της Ε.Ε. ο σημαντικός ρόλος τους.

  • 31 Οκτωβρίου 2025, 16:12 | Γρεβενιτη Αννα

    ΣΥΓΧΑΡΗΤΉΡΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΥΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΣ ΟΦΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

  • 29 Οκτωβρίου 2025, 20:13 | Ευαγγελία Κοζυρακη

    Αντιγραφή των περισσότερων άρθρων από τον ιδρυτικό νόμο της ΑΑΔΕ πλην αυτού για το ειδικό μισθολόγιο των υπαλλήλων