ΘΕΜΑ 1: Κανόνες για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και δυνατότητα αναβολής της εφαρμογής τους.

Γενικές Διευκρινίσεις: Σύμφωνα με τις οδηγίες , τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι όλες οι επικοινωνίες καθώς και όλες οι ανταλλαγές πληροφοριών, ιδίως η ηλεκτρονική υποβολή, εκτελούνται με ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας. Τα εργαλεία και οι συσκευές που χρησιμοποιούνται για τις επικοινωνίες με ηλεκτρονικά μέσα, καθώς και τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, δεν δημιουργούν διακρίσεις, είναι γενικώς προσιτά και συμβατά με τις γενικά χρησιμοποιούμενες ΤΠΕ, και δεν περιορίζουν την πρόσβαση των οικονομικών φορέων στη διαδικασία της προμήθειας.
Τα κράτη μέλη μπορούν να αναβάλουν την υποχρεωτική εφαρμογή της επικοινωνίας με ηλεκτρονικά μέσα μέχρι τις 18/10/2018 (δηλαδή για 30 μήνες μετά την ενσωμάτωση των οδηγιών) και ειδικά για τις κεντρικές αρχές αγορών (προμηθειών) μέχρι τις 18/04/2017 (δηλαδή για 12 μήνες μετά την ενσωμάτωση των οδηγιών). Από τη δυνατότητα αναβολής εξαιρούνται: τα δυναμικά συστήματα αγορών, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι , οι διαδικασίες προμήθειας από κεντρική αρχή αγορών με ηλεκτρονικά μέσα , η διαβίβαση των διαφόρων γνωστοποιήσεων με ηλεκτρονικά μέσα στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ε.Ε. και η ηλεκτρονική διάθεση των εγγράφων της προμήθειας . Τέλος, σύμφωνα με την κλασική οδηγία , τα κράτη μέλη μπορούν να αναβάλουν την εφαρμογή: α) της αποκλειστικά ηλεκτρονικής μορφής του ΕΕΕΠ, μέχρι τις 18/04/2018 , β) της μη υποχρέωσης υποβολής δικαιολογητικών από τους οικονομικούς φορείς, όταν η αναθέτουσα αρχή τα διαθέτει ήδη, μέχρι τις 18/10/2018 και γ) της παρ. 2 του άρθρου 61, που αφορά στην προσφυγή των αναθετουσών αρχών στο e-certis, μέχρι τις 18/10/2018.
Σημειώνεται ότι όλες οι προθεσμίες που τίθενται στις διατάξεις των οδηγιών έχουν υπολογιστεί με δεδομένη τη διεξαγωγή των διαδικασιών με ηλεκτρονικά μέσα . Κατά συνέπεια, σε περίπτωση αναβολής της υποχρεωτικής εφαρμογής της επικοινωνίας με ηλεκτρονικά μέσα, θα πρέπει να τροποποιηθούν όλες οι ημερομηνίες και προθεσμίες των διαδικασιών και γνωστοποιήσεων.
Σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο , οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) σε όλα τα στάδια της διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων αξίας ίσης ή ανώτερης των 60.000 € (μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), από την υποβολή του αιτήματος μέχρι την υποβολή και εκτέλεση των συμβάσεων αυτών. Ειδικότερα, η υποχρέωση χρήσης του ΕΣΗΔΗΣ ισχύει: α) όσον αφορά τις προμήθειες και τις υπηρεσίες, από 01.07.2014 για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, από 01.10.2015 για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και από 01.10.2015 για το σύνολο του δημοσίου τομέα, β) όσον αφορά τα δημόσια έργα , την 01.12.2015 και γ) όσον αφορά τις μελέτες , για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης την 01.07.2015 και για το σύνολο του δημοσίου τομέα την 01.10.2015. Επισημαίνεται ότι ειδικά για τις συμβάσεις μεταφοράς μαθητών, η υποχρεωτική χρήση του ΕΣΗΔΗΣ έχει ανασταλεί έως τις 30.06.2015 και για τις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών δακοκτονίας έως την 31.12.2015 . Επομένως, θα πρέπει να διαπιστωθεί κατά πόσο το ΕΣΗΔΗΣ πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις που τίθενται από τις οδηγίες (βλ. Ερωτήσεις α-ιβ).

Ερωτήσεις:
Εξ’ όσων είστε σε θέση να γνωρίζετε, το σύστημα ηλεκτρονικής παραλαβής προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής του ΕΣΗΔΗΣ διασφαλίζει με τεχνικά μέσα και κατάλληλες διαδικασίες ότι:

α) τα εργαλεία και οι συσκευές που χρησιμοποιούνται για τις επικοινωνίες με ηλεκτρονικά μέσα, καθώς και τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, δεν δημιουργούν διακρίσεις, είναι γενικώς προσιτά και συμβατά με τις γενικά χρησιμοποιούμενες ΤΠΕ, και δεν περιορίζουν την πρόσβαση των οικονομικών φορέων στη διαδικασία της προμήθειας;
β) σε κάθε επικοινωνία, ανταλλαγή και αποθήκευση πληροφοριών, οι αναθέτουσες αρχές μεριμνούν για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των δεδομένων και του απορρήτου των προσφορών και των αιτήσεων συμμετοχής; Εξετάζουν το περιεχόμενο των προσφορών και των αιτήσεων συμμετοχής μόνο μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τους;
γ) είναι διαθέσιμες στους ενδιαφερομένους οι πληροφορίες σχετικά με τις προδιαγραφές για την ηλεκτρονική υποβολή προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής, συμπεριλαμβανομένης της κρυπτογράφησης και της χρονοσήμανσης;
δ) μπορεί να καθοριστεί με ακρίβεια η ώρα και η ημερομηνία παραλαβής των προσφορών, των αιτήσεων συμμετοχής και των σχεδίων και μελετών;
ε) μπορεί να εξασφαλίζεται ευλόγως ότι κανείς δεν θα έχει πρόσβαση πριν από τις καθορισμένες ημερομηνίες στις πληροφορίες που διαβιβάζονται δυνάμει των ως άνω απαιτήσεων;
στ) μόνον τα εξουσιοδοτημένα πρόσωπα μπορούν να καθορίζουν ή να τροποποιούν τις ημερομηνίες αποσφράγισης των παραληφθεισών πληροφοριών;
ζ) η πρόσβαση στο σύνολο ή σε μέρος των υποβαλλόμενων πληροφοριών, κατά τα διάφορα στάδια της διαδικασίας προμήθειας ή του διαγωνισμού μελετών, είναι δυνατή μόνον για εξουσιοδοτημένα πρόσωπα;
η) η παροχή πρόσβασης στις διαβιβαζόμενες πληροφορίες είναι δυνατή μόνο από εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και μόνον μετά την προκαθορισμένη ημερομηνία;
θ) στις πληροφορίες που παρελήφθησαν και αποσφραγίσθηκαν κατ’ εφαρμογή των προαναφερόμενων απαιτήσεων έχουν πρόσβαση μόνον δεόντως εξουσιοδοτημένα πρόσωπα;
ι) σε περίπτωση παραβίασης ή απόπειρας παραβίασης των απαγορεύσεων ή των όρων πρόσβασης που αναφέρονται στα στοιχεία ε), στ), ζ), η) και θ), μπορεί να εξασφαλίζεται ευλόγως ότι οι παραβιάσεις ή οι απόπειρες παραβίασης είναι σαφώς ανιχνεύσιμες;
ια) υποστηρίζει τη δημιουργία δυναμικών συστημάτων αγορών, τη χρήση ηλεκτρονικών καταλόγων, τη διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης;
ιβ) Το πλαίσιο λειτουργίας του ΕΣΗΔΗΣ είναι σε συμφωνία με τον ν. 3979/2011 και την ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 “Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης”;
Σε περίπτωση διαπίστωσης προβλημάτων ή ελλείψεων είτε στο νομικό πλαίσιο είτε στη λειτουργία του συστήματος (ΕΣΗΔΗΣ) σχετικά με τα εν λόγω ερωτήματα, διατυπώστε [με χρήση ελεύθερου κειμένου] προτάσεις για τη βελτίωση ή τον εξορθολογισμό του συστήματος. Σε περίπτωση που είστε σε θέση να γνωρίζετε την πορεία της ανάπτυξης του ΕΣΗΔΗΣ, αναφέρατε και σχετικό χρονοδιάγραμμα.
Επιλογή 1: Κρίνετε σκόπιμη την αναβολή της υποχρεωτικής εφαρμογής της επικοινωνίας με ηλεκτρονικά μέσα και σε ποιές περιπτώσεις; Παρακαλείσθε να τεκμηριώστε εν συντομία τους λόγους της απάντησής σας. Σε περίπτωση που εκτιμάτε ότι μπορεί να αναβληθεί η υποχρεωτική εφαρμογή της επικοινωνίας με ηλεκτρονικά μέσα, να προτείνετε και τα εναλλακτικά μέσα επικοινωνίας.