Άρθρο 9 Υποχρέωση καθιέρωσης εσωτερικών διαύλων αναφοράς στον ιδιωτικό τομέα (παρ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 άρθρου 8 της Οδηγίας)

1. Οι φορείς του ιδιωτικού τομέα που απασχολούν ταυτόχρονα πενήντα (50) ή περισσότερους εργαζομένους, ανεξάρτητα από τη φύση των δραστηριοτήτων τους και τη διάρκεια της απασχόλησης εκάστου των εργαζομένων εντός του έτους, ορίζουν Υ.Π.Π.Α. σχετικά με παραβιάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος. Ο υπολογισμός του αριθμού των εργαζομένων στους φορείς του ιδιωτικού τομέα γίνεται σύμφωνα με τον ν. 4308/2014 (Α’ 251). Στον αριθμό των εργαζομένων περιλαμβάνονται: α) οι πλήρως απασχολούμενοι που έχουν ή τεκμαίρεται ότι έχουν εργασία έμμισθης απασχόλησης, β) τα πρόσωπα που απασχολούνται με σχέση που εξομοιώνεται με έμμισθη εργασία, ανεξάρτητα του τρόπου που αμείβονται, γ) οι απασχολούμενοι με μίσθωση από άλλη οντότητα, και δ) οι ιδιοκτήτες – επιχειρηματίες, εφόσον απασχολούνται στην οντότητα και αμείβονται από αυτή. Δεν λαμβάνονται υπόψη εκπαιδευόμενοι και σπουδαστές που απασχολούνται με συμβάσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης.
2. Η υποχρέωση ορισμού Υ.Π.Π.Α. διατηρείται για δύο (2) ημερολογιακά έτη μετά από το έτος κατά το οποίο ο φορέας συμπλήρωσε τον αριθμό των πενήντα (50) απασχολουμένων.
3. Οι φορείς του ιδιωτικού τομέα που απασχολούν λιγότερους από πενήντα (50) εργαζομένους δύνανται να ορίζουν Υ.Π.Π.Α.. Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει Υ.Π.Π.Α., η αναφορά μπορεί να υποβληθεί στην Ε.Α.Δ..
4. Οι φορείς του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στους τομείς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, προϊόντων και αγορών, μεταφορών και περιβάλλοντος, καθώς και οι φορείς που λειτουργούν βάσει απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, ή των οποίων οι δραστηριότητες δύνανται από τη φύση τους να προκαλέσουν κίνδυνο για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, υποχρεούνται να ορίσουν Υ.Π.Π.Α. ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων που απασχολούν.
5. Οι φορείς ιδιωτικού τομέα με πενήντα (50) έως διακόσιους σαράντα εννέα (249) εργαζομένους δύνανται να κάνουν χρήση κοινών Υ.Π.Π.Α. για την παραλαβή αναφορών.
6. Η θητεία του Υ.Π.Π.Α. διαρκεί ένα (1) τουλάχιστον ημερολογιακό έτος, αλλά μπορεί να τερματιστεί νωρίτερα για σπουδαίο λόγο.
7.Ο Υ.Π.Π.Α. μπορεί να είναι είτε εργαζόμενος του φορέα ιδιωτικού τομέα είτε τρίτο πρόσωπο, το οποίο συμμορφώνεται με τις επιταγές του παρόντος. Και στις δύο περιπτώσεις, αναφέρεται απευθείας στο ανώτατο διοικητικό όργανο του φορέα.
8. Ο Υ.Π.Π.Α. οφείλει να: α) ασκεί τα καθήκοντά του με ακεραιότητα, αντικειμενικότητα, αμεροληψία, διαφάνεια και κοινωνική υπευθυνότητα, β) σέβεται και τηρεί τους κανόνες εχεμύθειας και εμπιστευτικότητας, για θέματα για τα οποία έλαβε γνώση κατά την άσκηση των καθηκόντων του, γ) απέχει από τη διαχείριση συγκεκριμένων υποθέσεων, δηλώνοντας κώλυμα, εφόσον συντρέχει περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων.
9. Καθήκοντα Υ.Π.Π.Α. δεν μπορούν να ασκήσουν εκείνοι:
α) κατά των οποίων εκκρεμεί ποινική δίωξη για οποιοδήποτε κακούργημα και για τα εγκλήματα της κλοπής, υπεξαίρεσης, απάτης, εκβίασης, πλαστογραφίας, πλαστογραφίας πιστοποιητικών, απιστίας δικηγόρου, απιστίας, δωροδοκίας, παράνομης βεβαίωσης ή είσπραξης δικαιωμάτων του Δημοσίου, παράβασης καθήκοντος, δυσφήμησης, συκοφαντικής δυσφήμησης, ψευδούς βεβαίωσης, υφαρπαγής ψευδούς βεβαίωσης, ψευδούς καταμήνυσης, υπεξαγωγής εγγράφων, για οποιοδήποτε έγκλημα σχετικά με την υπηρεσία, κατά της γενετήσιας ελευθερίας – αξιοπρέπειας ή οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, για παραβίαση της νομοθεσίας περί ναρκωτικών, λαθρεμπορίας και τυχερών παιχνιδιών, ή
β) που έχουν καταδικαστεί σε οποιαδήποτε ποινή για κακούργημα ή για κάποιο από τα εγκλήματα της περ. α), ή
γ) κατά των οποίων έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη για πειθαρχικό παράπτωμα που δύναται να επισύρει την πειθαρχική ποινή της οριστικής παύσης, ή
δ) στους οποίους έχει επιβληθεί τελεσίδικα οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή, ανώτερη του προστίμου αποδοχών τεσσάρων (4) μηνών για οποιαδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα, μέχρι τη διαγραφή της ποινής, ή
ε) που τελούν σε αργία ή διαθεσιμότητα, ή που έχουν τεθεί σε αναστολή άσκησης καθηκόντων.
10. Η παρ. 6 του άρθρου 8 περί της δυνατότητας αναφοράς στην Ε.Α.Δ. εφαρμόζεται και στους φορείς του ιδιωτικού τομέα.
11. Η υποχρέωση ορισμού Υ.Π.Π.Α. για τους φορείς του ιδιωτικού τομέα της παρ. 1 διαπιστώνεται από την κατά τόπο αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, η οποία ενημερώνει την Ε.Α.Δ. για στατιστικούς λόγους.
12. Η υποχρέωση ορισμού Υ.Π.Π.Α. της παρ. 2 διαπιστώνεται από τους αρμόδιους κατά περίπτωση εποπτικούς φορείς, οι οποίοι ενημερώνουν την Ε.Α.Δ. για στατιστικούς λόγους.
13. Η παραβίαση της υποχρέωσης ορισμού Υ.Π.Π.Α. συνεπάγεται επιβολή προστίμου, από την Επιθεώρηση Εργασίας ή τον αρμόδιο εποπτικό φορέα.
14. Οι διατάξεις του παρόντος δεν θίγουν την εφαρμογή του ν. 4808/2021 (Α’ 28).

  • 13 Οκτωβρίου 2022, 12:51 | ΟΠΑΠ Α.Ε.

    Με τις προτεινόμενες διατάξεις των παρ. 2 και 12 του άρθρου 9 δεν φαίνεται να ενσωματώνονται αντίστοιχες διατάξεις της Οδηγίας.
    Επίσης η διάταξη της παρ. 2 εμφανίζει ερμηνευτικές δυσχέρειες. Ειδικότερα, η ερμηνευτική προσέγγιση που θα μπορούσε να υποστηριχθεί εν προκειμένω, θα ήταν ενδεχομένως ότι η υποχρέωση διορισμού Υ.Π.Π.Α. υφίσταται για 2 έτη αφότου ο φορέας συμπλήρωσε τον κρίσιμο αριθμό των 50 εργαζομένων, ακόμη κι αν εν τω μεταξύ ο αριθμός των εργαζομένων κατήλθε του εν λόγω ορίου. Θα ήταν χρήσιμη η αναδιατύπωση της διάταξης για λόγους σαφήνειας και αποφυγής σύγχυσης κατά την εφαρμογή της.

  • 13 Οκτωβρίου 2022, 12:29 | ΟΠΑΠ Α.Ε.

    Στο ά.8§6 της Οδηγίας δίνεται η δυνατότητα στις νομικές οντότητες του ιδιωτικού τομέα με 50 έως 249 εργαζομένους να κάνουν κοινή χρήση των πόρων για την παραλαβή και ενδεχομένως για την διερεύνηση αναφορών. Σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση του Σχεδίου Νόμου για την ενσωμάτωση της εν λόγω διάταξης (άρθρο9§5), οι φορείς του ιδιωτικού τομέα με 50 έως 249 εργαζομένους δύνανται να κάνουν χρήση κοινών Υ.Π.Π.Α. για την παραλαβή αναφορών, ωστόσο, σε αντίθεση με την Οδηγία, δεν γίνεται καμία αναφορά στη διερεύνηση. Κατά συνέπεια, προκύπτει το ερώτημα αν γίνεται ηθελημένα η επιλογή αυτή από τον εθνικό νομοθέτη, ήτοι ο αποκλεισμός της δυνατότητας χρήσης κοινών διαύλων για τη διερεύνηση των αναφορών. Δεδομένου ότι, στο πλαίσιο των Ομίλων εταιρειών, η κεντρική χρήση κοινών εσωτερικών διαύλων, τόσο για την παραλαβή όσο και για τη διερεύνηση των αναφορών, με τη μητρική εταιρεία να παρέχει σχετικές υπηρεσίες στις λοιπές εταιρείες του Ομίλου, θα διευκόλυνε ιδίως τις μικρότερες εταιρείες ενός Ομίλου στη διαχείριση των αναφορών, θα οδηγούσε σε συνέργειες σε επίπεδο Ομίλου και θα επέτρεπε σε στελέχη με εμπειρία και εξειδίκευση σε ζητήματα συμμόρφωσης, τα οποία πιθανόν να υποστηρίζουν συνολικά τις εταιρείες του Ομίλου σε άλλα ζητήματα συμμόρφωσης, να συνεισφέρουν ώστε να επιτυγχάνεται η βέλτιστη διαχείριση των αναφορών. Περαιτέρω, η δυνατότητα αυτή θα περιόριζε σημαντικά το συνολικό διοικητικό βάρος και συνακόλουθο οικονομικό κόστος των Ομίλων για την προσαρμογή τους στον νέο νόμο. Για όλους αυτούς τους λόγους προτείνεται η ενσωμάτωση στο Σχέδιο Νόμου της δυνατότητας που δίνει η Οδηγία, ήτοι της χρήσης κοινών διαύλων σε επίπεδο Ομίλου για την περαιτέρω διερεύνηση μιας αναφοράς μετά την παραλαβή της.

  • 12 Οκτωβρίου 2022, 16:55 | Άννα Ψαρρού

    «Ο Υ.Π.Π.Α. μπορεί να είναι είτε εργαζόμενος του φορέα ιδιωτικού τομέα είτε τρίτο πρόσωπο, το οποίο συμμορφώνεται με τις επιταγές του παρόντος.»
    ——-
    Προτείνεται να διερευνηθεί κατά πόσο η αναφορά στην εν λόγω διάταξη για την εμπλοκή τρίτου προσώπου, ως ΥΠΠΑ,ανταποκρίνεται στο πνεύμα του αρ.8(5) της Οδηγίας, σε συνδυασμό με την αιτ. σκέψη 54 της Οδηγίας (με την οποία η εμπλοκή τρίτου μέρους περιορίζεται στην παραλαβή των αναφορών),καθώς και σχετικού εγγράφου που έχει εκδοθεί από την Ευρωπαική Επιτροπή (European Commission – JUST/C2/MM/rp/(2021)3939215 – June 2nd), σύμφωνα με το οποίο:
    «The third parties’ role is limited to receiving the reports, and does not extend to giving follow up in terms of investigating and addressing the breach… Thus, if a company chooses to outsource the operation of reporting channels to an external platform provider, for example, it will have to split the two functions: the external platform provider will be responsible for receiving the reports and acknowledging receipt within 7 days, whilst the designated person/department within the company will be responsible to diligently follow up on such reports and give feedback.»

  • 6 Οκτωβρίου 2022, 13:08 | Λάμπρος Καφίδας

    Μητρώο ΥΠΠΑ
    ———–
    Προτείνεται να θεσπιστεί σχετικό δημόσιο Μητρώο Υπευθύνων Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών (ΥΠΠΑ) με διαδικασία ανάλογη που τηρείται για την ανακοίνωση των στοιχείων των ΥΠΔ/DPO, το οποίο θα αφορά όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.

    Το Μητρώο ΥΠΠΑ μπορεί να τηρείται στην ΕΑΔ ως εποπτική αρχή, ή εναλλακτικά στο Υπουργείο Δικαιοσύνης (το οποίο επισπεύδει το παρόν σ/ν) ή στην Προεδρία της Κυβέρνησης (ΓΓΝΚΘ ή ΓΓΣ), και ίσως καλό είναι να υπάρχει κάποια εμπλοκή της ΕΝΥ/ΥΠΕΞ.