- Η διάθεση του παραγόμενου βιομεθανίου σε τελικούς πελάτες, περιλαμβανομένων των πρατηρίων και των απομακρυσμένων καταναλωτών κατά την παρ. 2, γίνεται από τους Προμηθευτές Φυσικού Αερίου, στο πλαίσιο της άδειας προμήθειας που κατέχουν.
- Σε περίπτωση: α) αναβάθμισης μονάδας βιοαερίου με σκοπό τη συμπίεση του παραγόμενου βιομεθανίου για χρήση του ως καυσίμου κίνησης (bio-CNG) ή
β) μεταφοράς και αποσυμπίεσής του ή υγροποίησής του (bio-LNG), με σκοπό τη μεταφορά και αεριοποίησή του για χρήση του από καταναλωτή που δεν συνδέεται με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το δίκτυο διανομής,
επιτρέπεται η διάθεση του παραγόμενου συμπιεσμένου βιομεθανίου σε πρατήρια κατ’ εφαρμογή της υπ΄ αρ. 11709/15.1.2024 κοινής απόφασης των Υφυπουργών Υποδομών και Μεταφορών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 402), καθώς και σε μεμονωμένους καταναλωτές κατ’ εφαρμογή της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΥΔΡ/51184/1307/9.5.2023 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 3148).
- Στην περίπτωση μονάδων συνδεδεμένων με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το Δίκτυο διανομής, ο αρμόδιος Διαχειριστής δύναται να μην παραλαμβάνει βιομεθάνιο που: α) δεν είναι σύμφωνο με τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί δυνάμει της παρ. 3 του άρθρου 20, β) προέρχεται από μονάδα που δεν διαθέτει ισχύουσα άδεια λειτουργίας, γ) δεν περιλαμβάνεται σε δήλωση χρήστη, ο οποίος έχει δεσμεύσει αντίστοιχη δυναμικότητα εισόδου, δ) δεν είναι σύμφωνο με τους όρους και τις προδιαγραφές των οικείων Κωδίκων των αρμόδιων Διαχειριστών.
Εντοπίζουμε 3 πολύ σημαντικά στοιχεία που λείπουν από τη διατύπωση του παρόντος άρθρου.
1) Πρέπει να είναι σαφές πως προβλέπεται/επιτρέπεται η διάθεση όχι μόνο του bioCNG αλλά και του bioLNG. Νομίζουμε πως αυτό είναι όντως το πνεύμα της παρούσας διατύπωσης στην παράγραφο 2, όμως η σύνταξη και οι όροι που χρησιμοποιούνται είναι λάθος και σχεδόν αποπροσανατολιστικοί. Αφενός στο (α) αναφέρεται μόνο σε συμπίεση, αφετέρου στο (β) είναι προφανώς λάθος από πλευράς Φυσικής η αλληλουχία «μεταφορά, συμπίεση ή υγροποίηση, με σκοπό τη μεταφορά και αεριοποίησή του βιομεθανίου…»
2) Πρέπει να γίνεται σαφής αναφορά στην πλέον επικρατούσα μέθοδο υγροποίησης βιομεθανίου σε bioLNG, δηλ. την εικονική υγροποίηση σε πιστοποιημένα τερματικά (Fos, Zeebrugge, Gate, Barcelona και σύντομα η Ρεβυθούσα).
3) Η προμήθεια του παραγόμενου bioCNG και bioLNG θα πρέπει να διατίθεται και στη Ναυτιλία, οπότε προτείνουμε να προστεθεί κι αυτή η προοπτική ρητώς.
Παρακάτω παραθέτουμε την τροποποιημένη διατύπωση του παρόντος άρθρου που προτείνουμε, ώστε να καλύπτονται επαρκως τα προαναφερθέντα 3 σημεία, προσθέτοντας μάλιστα και τις σχετικές διατάξεις που επιτρέπουν την πώληση LNG στην Ελλάδα:
1. Η διάθεση του παραγόμενου βιομεθανίου σε τελικούς πελάτες, περιλαμβανομένων των πρατηρίων και των απομακρυσμένων καταναλωτών κατά την παρ. 2, γίνεται από τους Προμηθευτές Φυσικού Αερίου, στο πλαίσιο της άδειας προμήθειας που κατέχουν.
2. Σε περίπτωση: α) αναβάθμισης μονάδας βιοαερίου με σκοπό τη συμπίεση ή την φυσική/εικονική υγροποίηση του παραγόμενου βιομεθανίου για χρήση του ως καυσίμου κίνησης οχημάτων ή/και πλοίων (ως bio-CNG ή bio-LNG αντίστοιχα) ή
β) μεταφοράς και αποσυμπίεσής του ή μεταφοράς και επαναεριοποίησής του αντίστοιχα, με σκοπό τη χρήση του από καταναλωτή που δεν συνδέεται με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το δίκτυο διανομής,
επιτρέπεται η διάθεση του παραγόμενου συμπιεσμένου ή υγροποιημένου βιομεθανίου σε πρατήρια κατ’ εφαρμογή της υπ΄ αρ. 11709/15.1.2024 και υπ’ αρ. 188543/2022 κοινής απόφασης των Υφυπουργών Υποδομών και Μεταφορών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 402), περί ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίων με διατάξεων παροχής συμπιεσμένων αερίων και περί ίδρυσης και λειτουργίας διατάξεων παροχής Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου σε τροχοφόρα οχήματα αντίστοιχα, σε μεμονωμένους καταναλωτές κατ’ εφαρμογή της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΥΔΡ/51184/1307/9.5.2023 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 3148) καθώς και σε πλοία, κατ’ εφαρμογή του υπ. αρ’ Προεδρικού Διατάγματος 64/2019 περί τροφοδοσίας πλοίων με ΥΦΑ.
Άρθρο 16, Παράγραφος 1 – Διάθεση του Παραγόμενου Βιομεθανίου
Προτείνεται, να προστεθεί ρητά και η ναυτιλία στους τελικούς πελάτες του βιομεθανίου.
Μεταξύ των κλάδων που αναμένεται να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για απορρόφηση ποσοτήτων βιομεθανίου / bio-LNG, θα είναι δίχως αμφιβολία η ναυτιλία. Ο βαθμός ωριμότητας των τεχνολογιών παραγωγής βιομεθανίου και η μη ύπαρξη ανάγκης παρέμβασης στις υπάρχουσες υποδομές φυσικού αερίου/ LNG σε συνδυασμό με τις διαφαινόμενες ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες που χαρακτηρίζουν τη ναυτιλία, θέτουν το συγκεκριμένο καύσιμο ως ιδανική λύση για άμεση απανθρακοποίηση του κλάδου.
Άρθρο 16, Παράγραφος 2 – Διάθεση του Παραγόμενου Βιομεθανίου
Προτείνεται να γίνει σαφής και ρητή αναφορά στη δυνατότητα διάθεσης του παραγόμενου βιομεθανίου ως υγροποιημένο βιομεθάνιο (bio-LNG).
Με την υφιστάμενη διατύπωση της παραγράφου 2, δε φαίνεται να είναι σαφής η δυνατότητα διάθεσης του παραγόμενου βιομεθανίου ως υγροποιημένο βιομεθάνιο (bio-LNG).
Άρθρο 16, Παράγραφος 2 – Εικονικός Αγωγός και Έγχυση bio-CNG στο ΕΣΦΑ ή Δίκτυο Διανομής
Προτείνεται, η εκ νέου ρητή αναφορά της δυνατότητας έγχυσης του παραγόμενου βιομεθανίου, μέσω εικονικού αγωγού, ήτοι της συμπίεσής του (bio-CNG) και μεταφοράς του προς πιστοποιημένα σημεία εισόδου/έγχυσης του δικτύου, για μη συνδεδεμένες μονάδες.
Άρθρο 16, Παράγραφος 2 – Εικονική Υγροποίηση
Προτείνεται η ρητή πρόβλεψη παροχής υπηρεσίας εικονικής υγροποίησης βιομεθανίου από τον Διαχειριστή του ΕΣΦΑ, το οποίο εισάγεται ως αέριο στο Σύστημα Μεταφοράς φυσικού αερίου, και παραλαμβάνεται σε υγροποιημένη μορφή από τις εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα.
Η εικονική υγροποίηση αφορά την διαδικασία κατά την οποία ποσότητα εγχεόμενου βιομεθανίου στο δίκτυο φυσικού αερίου, συνοδευόμενο από τα αντίστοιχα πιστοποιητικά προέλευσης, μπορεί να «υγροποιηθεί» εικονικά μέσω της δυνατότητας απόληψης της ίδιας ποσότητας ενέργειας, συνοδευόμενη από τα ίδια πιστοποιητικά προέλευσης από υφιστάμενους τερματικούς σταθμούς LNG — όπως η Ρεβυθούσα — σε υγρή μορφή, χωρίς να απαιτείται φυσική υγροποίηση από τον ίδιο τον παραγωγό.
Επιτρέπεται συνεπώς, η χρήση bio-LNG στις οδικές μεταφορές, τη ναυτιλία και μη συνδεδεμένους καταναλωτές, που βρίσκονται σε σημεία απομακρυσμένα από τον τόπο παραγωγής του βιομεθανίου, με πλήρη λογιστική ιχνηλασιμότητα και μηδενική ανάγκη για επενδύσεις σε εξοπλισμό υγροποίησης.
Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται ήδη σε ώριμες ευρωπαϊκές αγορές και συνεισφέρει καθοριστικά στην ανάπτυξη μιας ευέλικτης και αποκεντρωμένης αγοράς ανανεώσιμων καυσίμων. Ενισχύει τη σύνδεση του αγροτικού και βιομηχανικού τομέα με τις πράσινες μεταφορές και τη ναυτιλία και μεγιστοποιεί την αξιοποίηση της υφιστάμενης υποδομής.
Η διατύπωση του άρθρου 16, και ειδικότερα της παραγράφου 3 περί δυνατότητας μη παραλαβής του βιομεθανίου από τους διαχειριστές δικτύου, καθώς και το πλαίσιο που θα την διέπει (συμφωνία με τους όρους και τις προδιαγραφές των οικείων Κωδίκων των αρμόδιων Διαχειριστών) αφήνει περιθώρια αστοχίας στην υπηρέτηση ενός από τους βασικούς στόχους του Νόμου, που ορίζονται από:
Το πλαίσιο της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2022, «REPowerEU: Κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια», αλλά και την Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2024, «σχετικά με κοινούς κανόνες για τις εσωτερικές αγορές ανανεώσιμων αερίων, φυσικού αερίου και υδρογόνου (Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης, Αιτιολογική έκθεση, παρ.2).
Στον στόχο αυτό πρέπει να συστρατευθούν και οι Διαχειριστές δικτύων, οι οποίοι υποχρεούνται να υπηρετούν τόσο το ορυκτό Μεθάνιο, όσο και το Βιομεθάνιο, με σημαντική έμφαση στο δεύτερο βάσει των στόχων του ΕΣΕΚ. Αν δε οι Διαχειριστές δεν είναι διατεθειμένοι να παρεκκλίνουν από τις παγιωμένες πρακτικές και τις προδιαγραφές των εγκαταστάσεων (οι οποίες διαμορφώθηκαν με κριτήρια τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φυσικών αερίων), θα πρέπει το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ώστε να διευκολυνθεί η ενσωμάτωση του βιομεθανίου στο ενεργειακό μίγμα της χώρας.
Πολύ σοβαρό από την άποψη αυτή ζήτημα είναι η σύσταση και η θερμογόνος δύναμη του αποδεκτού βιομεθανίου.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του βιομεθανίου που έχουν άμεση επίπτωση στη διαδικασία της καύσης (Ανωτέρα και κατωτέρα Θερμογόνος δύναμη, δείκτης Wobbe, περιεκτικότητα σε Οξυγόνο) πρέπει βεβαίως να το καθιστούν συμβατό με το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στη χώρα, δεν είναι όμως απαραίτητο να ταυτίζονται ή να είναι παραπλήσια με αυτό εντός στενών πλαισίων αποκλίσεων. Συνεκτιμώντας την κατά τεκμήριο μικρή αναλογία του βιομεθανίου στο τελικό μίγμα, οι αποκλίσεις αυτές (συνήθως προς τα κάτω) μπορούν να είναι της τάξεως μέχρι 10%, χωρίς να διακυβεύεται η καλή λειτουργία των συσκευών καύσης, αφού άλλωστε οι σύγχρονες συσκευές καύσης έχουν τη δυνατότητα προσαρμογής σε μεγάλο εύρος δεικτών ενεργειακού περιεχομένου (αυτορρύθμιση).
Δεν τίθεται δε θέμα δίκαιης ενεργειακής μέτρησης ούτε από τον παραγωγό προς τους διαχειριστές δικτύων, ούτε από τα δίκτυα των διαχειριστών προς τους καταναλωτές, δεδομένου ότι πλέον υπάρχει άμεση μέτρηση της θερμογόνου δύναμης στο σημείο μέτρησης της ποσότητας. Στο παρελθόν υπήρχε σκεπτικισμός ως προς τη μέτρηση ενέργειας στο σημείο παράδοσης από τα δίκτυα διανομής προς τους καταναλωτές, αλλά αυτό το πρόβλημα σύντομα θα εξαλειφθεί με τη χρήση των νέου τύπου έξυπνων μετρητών που ανήγγειλε η ΕΝΑΟΝ .
Δεδομένου ότι το βιομεθάνιο κατά κανόνα έχει χαμηλότερη ειδική θερμογόνο δύναμη από τα περισσότερα φυσικά αέρια (λόγω ύπαρξης στα τελευταία ποσοτήτων αιθανίου, προπανίου και άλλων αερίων κλασμάτων υψηλής ειδικής θερμογόνου δύναμης), είναι άσκοπο να προδιαγράφονται τιμές θερμογόνου δύναμης του Βιομεθανίου κατ’ αντιστοιχία με τα φυσικά αέρια που υπάρχουν σήμερα στην αγορά.
Για τον καθορισμό των ποιοτικών χαρακτηριστικών αρμόδια πρέπει να είναι η ΡΑΑΕΥ, βάσει κοινής αιτιολογημένης εισήγησης του φορέα συντονισμού των διαχειριστών δικτύων, με δυνατότητα σχολιασμού από τους φορείς εκπροσώπησης των παραγωγών βιομεθανίου.
Επίσης, η ΡΑΑΕΥ θα καθορίζει τα κριτήρια μη παραλαβής βιομεθανίου σε περιπτώσεις μικρής διάρκειας και μικρού ποσοστού αποκλίσεων από τις προδιαγραφές. Για τον έλεγχο της ορθής εφαρμογής των κριτηρίων, αρμόδια καθίσταται η υπηρεσία έκδοσης των πιστοποιητικών ανανεώσιμου αερίου του ΔΑΠΕΕΠ, προς την οποία υποβάλλονται τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των εγχεόμενων και μεταφερόμενων ποσοτήτων βιομεθανίου.
Θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να μην απορρίπτονται ποσότητες παραγόμενου βιομεθανίου εξ αιτίας πρόσκαιρων συμβατικών αποκλίσεων.
Σε ειδικές περιπτώσεις, όπου ο καταναλωτής έχει ειδικές απαιτήσεις ορίων ποιότητας (π.χ. μεταφορές), οι διαχειριστές δικτύων έχουν τις τεχνικές δυνατότητες να εξασφαλίσουν την συμβατότητα με τις απαιτήσεις του καταναλωτή με χρήση μεθόδων ανάμιξης με υψηλότερης θερμογόνου δύναμης ορυκτά καύσιμα (φυσικό αέριο, υγραέριο).
Κατόπιν αυτών, προτείνεται η εξής τροποποίηση στο άρθρο 16:
3. Στην περίπτωση μονάδων συνδεδεμένων με το ΕΣΦΑ ή Δίκτυο Διανομής, ο αρμόδιος Διαχειριστής δύναται να μην παραλαμβάνει βιομεθάνιο που (α) δεν είναι σύμφωνο με τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί με την απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 20 ή (β) προέρχεται από μονάδα που δεν διαθέτει Άδεια Λειτουργίας σε ισχύ.
Για την περίπτωση (α) θα εκδοθεί Υπουργική Απόφαση που θα ορίζει τα περιθώρια αποδεκτών αποκλίσεων, τα οποία θα εξαρτώνται από το ποσοστό συμμετοχής της αποκλίνουσας εγχεόμενης ποσότητας σε σχέση με τη συνολική κατανάλωση στο αντίστοιχο τμήμα του δικτύου. Για την έγχυση στα δίκτυα του ΕΣΦΑ επιτρέπεται απόκλιση μέχρι 10% επί των τιμών της ισχύουσας προδιαγραφής.
και στο άρθρο 20.3.α:
3. Με απόφαση της ΡΑΑΕΥ, μετά από εισήγηση επιτροπής με συμμετοχή εκπροσώπων του ΥΠΕΝ, διαχειριστών δικτύων, συλλογικών φορέων βιοαερίου και βιομάζας και του ΕΜΠ, καθορίζονται τα κάτωθι:
(α) Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του βιομεθανίου, ήτοι η σύσταση, ο Δείκτης Wobbe, η Ανωτέρα και Κατωτέρα Θερμογόνος δύναμη και γενικά κάθε χαρακτηριστικό που απαιτείται προκειμένου το βιομεθάνιο να είναι συμβατό με το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται σε διάφορα τμήματα του δικτύου. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι δυνατόν να διαφοροποιούνται μεταξύ των δικτύων Μεταφοράς ή Διανομής ή ως συμπιεσμένο ή υγροποιημένο.
Μπράβο