ΜΕΡΟΣ Α’ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΒΙΟΜΕΘΑΝΙΟΥ   ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΜΕΡΟΥΣ Α’   Άρθρο 1 Σκοπός

Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου και συνεκτικού πλαισίου για την προώθηση της παραγωγής βιομεθανίου και την ενίσχυση της συμμετοχής του στο ενεργειακό μείγμα της χώρας.

  • 16 Ιουνίου 2025, 18:00 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

    Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, που εξειδικεύει το πρώτο άρθρο του Ν/Σ:

    Σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η διαμόρφωση του πλαισίου παραγωγής και συμμετοχής του βιομεθανίου και του υδρογόνου (ανανεώσιμου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών), ως ανανεώσιμων αερίων, κατά την έννοια της περ. 32λστ) του άρθρου 2 του ν. 3468/2006 (Α’ 129), στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, προς επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (Β’ 6983/2024). Ειδικότερα, θεσπίζεται ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό νομοθέτημα για την ΠΑΡΑΓΩΓΗ βιομεθανίου και υδρογόνου και την ΕΓΧΥΣΗ τους στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (Ε.Σ.Φ.Α.) ή στα Δίκτυα Διανομής Φυσικού Αερίου (Δίκτυα Διανομής), τη ΔΙΑΘΕΣΗ τους σε τελικούς πελάτες που δεν συνδέονται με το Σύστημα ή τα Δίκτυα Διανομής και τη ΧΡΗΣΗ τους ως καυσίμων κίνησης.

    Α. Παραγωγή – Μεταφορά
    Το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει αρκετά αναλυτικά τις αδειοδοτικές διαδικασίες, υπεισέρχεται σε θέματα ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ και πιστοποίησής της και υπαινίσσεται την μελλοντική διατύπωση καθεστώτος στήριξης με τη μορφή επενδυτικής ή λειτουργικής ενίσχυσης (δηλαδή σε θέματα που αφορούν τους ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ.

    Στα θέματα ΕΓΧΥΣΗΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ και ΔΙΑΘΕΣΗΣ στους τελικούς πελάτες (στο εσωτερικό της χώρας ή στο εξωτερικό), δηλαδή θέματα που αφορούν τους ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ των δικτύων, οι αναφορές και δεσμεύσεις είναι είτε αόριστες είτε σε λάθος κατεύθυνση. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής (για τα οποία έχουν γίνει προτάσεις τροποποίησης υπαρχόντων άρθρων ή εισαγωγής νέων άρθρων – προβλέψεων):
    • Δεν αναφέρεται η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ των Διαχειριστών δικτύων να δημιουργούν τις υποδομές και να διευκολύνουν – επισπεύδουν τις διαδικασίες ώστε να παραλαμβάνουν οποιεσδήποτε ποσότητες βιομεθανίου παράγονται, ανεξαρτήτως τόπου παραγωγής. Ειδικότερα, ο διαχειριστής του ΕΣΦΑ, χάρη στην μεγάλη αποθηκευτική ικανότητα που διαθέτει, μπορεί να παραλαμβάνει μέσω φυσικών ή εικονικών αγωγών (υπερσυμπιεσμένου BIO-CNG) ποσότητες βιομεθανίου σε διάφορες, εποχικά μεταβαλλόμενες ή σταθερές ποσότητες και ποιότητες, εντός ευρέων ορίων, χωρίς την ανάγκη εγκαταστάσεων αντίστροφης ροής.
    • Δεν αναφέρεται ρητά ότι ΟΛΟ το κόστος ΕΓΧΥΣΗΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ και ΔΙΑΘΕΣΗΣ βαρύνει εξ ολοκλήρου τους διαχειριστές δικτύων, οι οποίοι είναι φυσικά ολιγοπώλια μεταφοράς και διανομής, ανεξαρτήτως τύπου συμβάσεων προμήθειας και αποζημιώνονται με τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις που εγκρίνονται τακτικά από την ΡΑΑΕΥ και αφορούν το κόστος μεταφοράς και διανομής, ανεξάρτητα του αν σχετίζεται με τις αντίστοιχες υπηρεσίες ανάντι ή κατάντι του κάθε δικτύου.

    Αντιθέτως, υπάρχουν μια σειρά από διατάξεις που αφήνουν στην διακριτική ευχέρεια την διαχειριστών δικτύων είτε να αρνηθούν την σύνδεση, είτε να αποφασίζουν μονομερώς την περιστασιακή μη παραλαβή ποσοτήτων αερίου είτε να ζητούν έμμεση ή άμεση οικονομική συμμετοχή των παραγωγών στις υποδομές και το κόστος λειτουργίας.

    Επίσης, δεν αναφέρεται ρητώς ότι οι διαχειριστές δικτύων οφείλουν να υπηρετούν μεταφορές βιομεθανίου για παραδόσεις μέσω διμερών συμβάσεων, για διασυνοριακές παραδόσεις και για «εικονική» υγροποίηση.

    Στα σχόλια των επιμέρους άρθρων έχουν γίνει προτάσεις τροποποιήσεων (Κ. Αλεξανδρίδης) ώστε το Ν/Σ να διευκολύνει την υλοποίηση των παραπάνω αρχών, και συγκεκριμένα:
    • Άρθρο 2, σχόλιο της 9-6-25 περί ορισμού του «Χρήστη»
    • Άρθρο 6, σχόλιο της 11-6-25, πρόσθετη παράγραφος για σύσταση επιτροπής συντονισμού – προεγκρίσεων όρων σύνδεσης.
    • Άρθρο 7, σχόλιο 9-6-25 με παρεμφερή πρόταση.
    • Άρθρο 9, σχόλιο της 10-6-25, αναλυτική τεκμηρίωση γιατί το πλήρες κόστος CAPEX και OPEX της μεταφοράς και διανομής πρέπει να βαρύνει τους διαχειριστές. Στην παράγραφο 3 προτείνεται το κόστος προσαρμογής (συμπίεση, υγροποίηση) του βιομεθανίου για την προετοιμασία του για μεταφορά να βαρύνει τον παραγωγό, παρόλο που βρίσκεται στις παρυφές της παραγωγής (αντίστοιχα με την ανύψωση τάσης που γίνεται στον υποσταθμό κατά την έγχυση ηλεκτρικής ισχύος στο δίκτυο).
    • Άρθρα 16 και 20, σχόλιο 10-6-25, Καθορισμός των όρων παραλαβής και των ποιοτικών χαρακτηριστικών όχι μονομερώς από τους διαχειριστές δικτύων, αλλά με τη συμμετοχή εκπροσώπων των παραγωγών και του ΕΜΠ.

    Β. Κίνητρα – αντικίνητρα.
    Παρόλο που δεν αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση περί σκοπών, είναι εμφανής η πρόθεση του Ν/Σ η ανάπτυξη του Βιομεθανίου να γίνει σταδιακά με μείωση της ηλεκτροπαραγωγής, με στόχο η δαπάνη στήριξης του βιομεθανίου να συντελέσει στην συντόμευση της μείωσης της δαπάνης για ηλεκτροπαραγωγή. Κάτι τέτοιο, θα γίνει αυτόματα με τη λήξη των συμβάσεων ηλεκτροπαραγωγής, οπότε οι σχετικές προβλέψεις των άρθρων 18 (Κίνητρα) και 22 (Μεταβατικές), σχολιασμένες στις 11-6-25, μόνο ανασταλτικό χαρακτήρα θα έχουν για την δημιουργία υβριδικών μονάδων, που θα προηγηθούν κατά την πρώτη 4ετία

    Γ. ΧΡΗΣΗ του βιομεθανίου ως καυσίμου κίνησης.

    Δεν υπάρχει στο Ν/Σ καμία σχετική πρόβλεψη για τη χρήση αυτή, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ / ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ. Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσαν να συμβάλουν οι δυο πρόσθετες προτεινόμενες παράγραφοι του σχολίου της 11-6-25 περί ο χωριστού υπολογισμού ποσόστωσης για το βιομεθάνιο ως βιοκαύσιμο. (Άρθρο 18 – Νέες παράγραφοι 6 και 7).
    Στην ίδια κατεύθυνση, θετική συμβολή έχουν τα σχόλια του κ. Ο. Ρηγόπουλου HEYGAS (Άρθρο 16, σχόλιο της 12-6-25).

  • 16 Ιουνίου 2025, 18:06 | ΠΑΣΕΠΠΕ

    Αξιότιμοι κύριοι/κυρίες,

    Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος (ΠΑΣΕΠΠΕ), εκπροσωπώντας ένα ευρύ φάσμα εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη διαχείριση αποβλήτων, την κυκλική οικονομία και τις καθαρές τεχνολογίες, χαιρετίζει τη νομοθετική πρωτοβουλία για το πλαίσιο λειτουργίας και ανάπτυξης της αγοράς βιομεθανίου και υδρογόνου στην Ελλάδα.

    Σε συνέχεια της δημόσιας διαβούλευσης και με γνώμονα την εμπειρία των μελών μας στον τομέα της διαχείρισης βιοαποβλήτων και της αξιοποίησης του βιοαερίου, παραθέτουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις και προτάσεις για τη βελτιστοποίηση του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου:

    1. Ο ρόλος των μονάδων βιοαερίου και η σημασία τους για τη διαχείριση αποβλήτων
    Οι υφιστάμενες μονάδες βιοαερίου στην Ελλάδα αποτελούν κρίσιμες υποδομές για την ασφαλή, υγειονομική και περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση οργανικών αποβλήτων από τον αγροδιατροφικό και βιομηχανικό τομέα. Η συμβολή τους είναι διττή:
    • Περιβαλλοντική, μέσω της αποτροπής ρύπανσης από κοπριές, γεωργικά υπολείμματα και υποπροϊόντα της βιομηχανίας.
    • Ενεργειακή, καθώς παράγουν ηλεκτρική και θερμική ενέργεια από ΑΠΕ, μειώνοντας τη χρήση ορυκτών καυσίμων.
    Περίπου 85 μονάδες λειτουργούν σήμερα στη χώρα, επεξεργαζόμενες περί τα 4 εκατ. κυβικά μέτρα αποβλήτων ετησίως. Η σημασία τους για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) είναι κομβική.
    Πέραν της ενεργειακής τους διάστασης, οι μονάδες αυτές λειτουργούν κυρίως ως μονάδες περιβαλλοντικής διαχείρισης, μειώνοντας το κόστος επεξεργασίας για τους ΟΤΑ και περιορίζοντας σημαντικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων.

    2. Ανάγκη εξαίρεσης των μονάδων βιοαερίου από τις περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας
    Η υφιστάμενη πρακτική οριζόντιων περικοπών από τον ΔΕΔΔΗΕ στην απορρόφηση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, χωρίς εξαιρέσεις για μονάδες βιοαερίου, δημιουργεί σοβαρές συνέπειες:
    • Κίνδυνος συσσώρευσης και ανεξέλεγκτης διάθεσης οργανικών αποβλήτων.
    • Απώλεια εσόδων και διατάραξη της λειτουργίας θερμικών μονάδων βάσης.
    • Επιβάρυνση δήμων και δημοτών λόγω αδυναμίας διάθεσης αποβλήτων.
    Ζητούμε την άμεση θεσμική εξαίρεση των μονάδων βιοαερίου από τις περικοπές, λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο τους ως μονάδες αποβλήτων και όχι αποκλειστικά ως παραγωγοί ΑΠΕ.

    3. Ανάγκη προστασίας των υβριδικών έργων και των νέων επενδύσεων
    Το άρθρο 22 του σχεδίου νόμου αποκλείει από την ένταξη σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης τα υβριδικά έργα επεξεργασίας αποβλήτων που βασίζονται στην ηλεκτροπαραγωγή από βιοαέριο, προκαλώντας:
    • Οικονομική αβεβαιότητα σε ώριμα έργα με εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις.
    • Ανατροπή των επενδυτικών σχεδίων και των πλάνων υλοποίησης του ΕΣΔΑ.
    • Ενδεχόμενη ανάγκη επανεξέτασης από ευρωπαϊκούς μηχανισμούς.
    Ζητούμε την ένταξη των υπό εξέλιξη έργων βιομεθανίου/βιοαερίου σε καθεστώς ενίσχυσης, ιδίως όταν αποτελούν κρίσιμες μονάδες διαχείρισης οργανικών αποβλήτων.

    4. Θεσμικά βήματα για τη βιώσιμη ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου
    Στο πλαίσιο της ενεργής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη μετάβαση προς την κυκλική οικονομία, προτείνουμε:
    1. Επέκταση του ορισμού μονάδας βιομεθανίου ώστε να περιλαμβάνει και προδιαλεγμένα αστικά βιοαπόβλητα (καφέ κάδος).
    2. Εισαγωγή «Αρχικής Εκτίμησης Σύνδεσης» για τη διευκόλυνση της αδειοδοτικής και επενδυτικής ωρίμανσης.
    3. Ευελιξία στη διαδικασία Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, με δυνατότητα μετατροπής σε μη συνδεδεμένη μονάδα εάν αλλάξουν σημαντικά οι όροι.
    4. Καθιέρωση περιόδου δοκιμαστικής λειτουργίας με ρεαλιστικούς και ξεκάθαρους κανόνες.
    5.Κατά προτεραιότητα απορρόφηση βιομεθανίου στο δίκτυο, κατά το πρότυπο της απορρόφησης ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό.

    5. Άμεση έκδοση εφαρμοστικών πράξεων
    Τονίζουμε την ανάγκη ταχείας και πλήρους έκδοσης όλων των προβλεπόμενων εφαρμοστικών διατάξεων (άρθρο 20), ώστε να ενεργοποιηθεί αποτελεσματικά το νέο πλαίσιο και να μην υπάρξουν καθυστερήσεις στην επενδυτική δραστηριότητα.

    Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις εναρμονίζονται με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες 2018/851/ΕΕ και 2018/2001/ΕΕ, οι οποίες ενθαρρύνουν τη διαλογή στην πηγή, την ενεργειακή αξιοποίηση των βιοαποβλήτων και την προώθηση του βιομεθανίου ως βασικού πυλώνα της κυκλικής οικονομίας. Η εξαίρεση των μονάδων βιοαερίου από περικοπές, η προτεραιότητα στην απορρόφηση βιομεθανίου και η προστασία των υβριδικών έργων αποτελούν πλέον καθιερωμένες πρακτικές σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ, συμβάλλοντας στη διασφάλιση της περιβαλλοντικής διαχείρισης και της επενδυτικής σταθερότητας.

    Με εκτίμηση,
    Το ΔΣ ΠΑΣΕΠΠΕ

  • Σχόλια επί του νομοσχεδίου για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου

    Το ΙΕΝΕ λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική συγκυρία της κατάθεσης του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου και μετά την ενδελεχή μελέτη του κειμένου έχει την τιμή να καταθέσει στη δημόσια διαβούλευση τον εξής σχολιασμό.

    Προς την κατεύθυνση αυτήν καταθέτουμε τον κάτωθι σχολιασμό:

    1. Το ν/σ οφείλει για λόγους πληρότητας να καταγράφει το σύνολο των διαθέσιμων τεχνολογιών παραγωγής βιομεθανίου ήτοι την αναερόβια χώνευση, την αεριοποίηση και την τεχνολογία power to gas, καθότι όλες μπορούν πλέον να τύχουν πεδίων εφαρμογής ώστε να εξυπηρετηθούν και στηριχθούν πληρέστερα και ταχύτερα οι εθνικοί στόχοι του ΕΣΕΚ.
    2. Προτείνεται η διεύρυνση του άρθρου περί λιπασματοποίησης του χωνεμένου υπολείμματος προκειμένου να προσαρμοστεί στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο.
    3. Προτείνεται η κατάργηση της υποχρέωσης για ιδιοκατανάλωση, ώστε ο παραγωγός να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ελεύθερα τον τρόπο κάλυψης των θερμικών αναγκών του.
    4. Προτείνεται να επανέλθει ο επιμερισμός του κόστους σύνδεσης στην πρόταση του ΕΜΠ (Έκθεση Καθ. Καρέλλα) που είναι άλλωστε και η συνήθης πρακτική στην Ευρώπη.
    5. Προτείνεται η ακριβέστερη και εκτενέστερη περιγραφή της μεθοδολογίας του εικονικού αγωγού για την εκμετάλλευση και διάθεση του BioLNG και του BioCNG.
    6. Χαρακτηρίζουμε ως άκρως επιτυχή την επιλογή της επαλήθευσης των κριτηρίων αειφορίας, μέσω φορέων των αναγνωρισμένων εθελοντικών και εθνικών καθεστώτων, καθότι η επιλογή αυτή ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη στην εφοδιαστική αλυσίδα.
    7. Διατηρούμε σοβαρότατες επιφυλάξεις ως προς την ορθότητα του μέγιστου ημερήσιου ορίου των 12 ωρών λειτουργίας των υβριδικών μονάδων καθότι ο ακριβής και ορθός προσδιορισμός του ημερησίου ορίου, αποτελεί συνάρτηση της τιμής λειτουργικής ενίσχυσης της μονάδας, η οποία δεν αποτελεί μέρος του εν θέματι ν/σ, αλλά μέρος επόμενης υπουργικής απόφασης.
    8. Θεωρούμε περιττή την χρήση του όρου Οριστική στην Προσφορά Σύνδεσης καθότι δεν υφίσταται άλλη κατηγορία προσφοράς.
    9. Προτείνουμε την προσθήκη άρθρου αναφορικά με την ιχνηλασιμότητα της μεταφοράς και διάθεσης του BioLNG και του BioCNG για την αποφυγή περιστατικών νοθείας.
    Είμαστε στη διάθεση των υπηρεσιών του Υπουργείου προκειμένου να χορηγήσουμε περαιτέρω διευκρινίσεις και αναλύσεις αναφορικά με τα σημεία σχολιασμού που καταθέτουμε στη δημόσια διαβούλευση.

  • 16 Ιουνίου 2025, 16:17 | Kantor Management Consultants Greece S.A.

    Η Kantor Management Consultants S.A. που έχει ασχοληθεί επί σειρά ετών με την ανάπτυξη του νομοθετικού πλαισίου για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου στη χώρα μας και λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική συγκυρία της κατάθεσης του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, εκτιμά ότι θα ήταν χρήσιμη η αναθεώρηση και ενίσχυση του περιεχομένου του, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ολιστική, τεχνολογικά ουδέτερη και επενδυτικά ελκυστική ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου.

    Προς την κατεύθυνση αυτήν καταθέτουμε τον κάτωθι σχολιασμό:

    1. Τεχνολογίες παραγωγής βιομεθανίου
    Κρίνουμε σκόπιμη τη συμπλήρωση του ν/σ ώστε να περιλαμβάνει το σύνολο των διαθέσιμων τεχνολογιών παραγωγής βιομεθανίου.
    Παρότι η τεχνολογία «αναβάθμιση του βιοαερίου της αναερόβιας χώνευσης» είναι η πλέον διαδεδομένη, προτείνουμε να συμπεριληφθούν οι τεχνολογίες αεριοποίησης (gasification) με αναβάθμιση του συνθετικού αερίου (syngas) και power to gas, με παραγωγή Η2 από περίσσεια ΑΠΕ και μεθανοποίηση του CO2, καθότι θεωρούμε ότι αμφότερες μπορούν πλέον να τύχουν πεδίων εφαρμογής ώστε να εξυπηρετηθούν και στηριχθούν πληρέστερα και ταχύτερα οι εθνικοί στόχοι του ΕΣΕΚ.
    2. Αξιοποίηση του χωνεμένου υπολείμματος (digestate)
    Θεωρούμε θετική προσέγγιση την επιβολή τουλάχιστον μηχανικού διαχωρισμού του χωνεμένου υπολείμματος (digestate) για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού, πλην όμως είναι ανεπαρκής. Τούτο διότι το digestate θεωρείται πλέον ως ένα κρίσιμο στοιχείο της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης γεωργίας.
    Επιπλέον η παραγωγή και διάθεση λιπάσματος από digestate βελτιώνει σημαντικά την βιωσιμότητα της επένδυσης για την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων βιομεθανίου σε βαθμό ώστε σε ορισμένες περιπτώσεις να μην απαιτούνται κρατικές ενισχύσεις.
    Προτείνουμε να επεξεργαστεί περαιτέρω ο τομέας λιπασματοποίησης του χωνεμένου υπολείμματος, με προσθήκη νέου άρθρου προσαρμοσμένου στο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο.
    3. Αξιοποίηση πρώτων υλών – Ειδικές αναφορές
    Προτείνουμε ως χρήσιμη και κυρίως ως σκόπιμη την ειδική μνεία (αναφορά):
    • των ενδιάμεσων καλλιεργειών και
    • των υπολειμμάτων δασικής βιομάζας
    μεταξύ των α’ ύλων για την παραγωγή βιοαερίου. Η ειδική αναφορά θα δώσει ώθηση στην παραγωγή/συλλογή αυτών των κατηγοριών βιομάζας αυξάνοντας κατά ένα σοβαρό βαθμό τις διαθέσιμες ποσότητες.
    4. Επαλήθευση Κριτηρίων Αειφορίας
    Βρίσκουμε εξαιρετική, σε σχέση με προηγούμενες εκδόσεις του ν/σ που είδαν το φως της δημοσιότητας, την προσθήκη της Παραγράφου 5 περί Επαλήθευσης των κριτηρίων αειφορίας, μέσω φορέων των αναγνωρισμένων εθελοντικών και εθνικών καθεστώτων. Η προσέγγιση αυτή είναι σύμφωνη με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη στην εφοδιαστική αλυσίδα.
    5. Βέλτιστη αξιοποίηση θερμικού φορτίου
    Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με βιοαέριο δεν είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν πλήρως θα παραγόμενα θερμικά φορτία, υπονομεύοντας την ενεργειακή αποδοτικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των μονάδων.
    Λόγω αυτού, αλλά και των περιορισμένων ποσοτήτων βιομάζας που διαθέτει η χώρα, προτείνουμε να επιτρέπεται η εγκατάσταση νέων μονάδων βιοαερίου ή/και η ανανέωση των παλαιών αδειών μόνο στην περίπτωση κατά την οποία η μονάδα βιοαερίου δύναται να εκμεταλλεύεται οικονομικά το σύνολο της παραγόμενης θερμότητας. Τούτο θα πρέπει να αποδεικνύεται δεσμευτικά στη ΜΠΕ και σε όλα τα έγγραφα που αφορούν την αδειοδοτική διαδικασία.
    6. Οριστική Προσφορά Σύνδεσης
    • Η χρήση του όρου «Οριστική» για την Προσφορά Σύνδεσης κρίνεται περιττή, εφόσον δεν προβλέπεται άλλος τύπος προσφοράς σύνδεσης.
    • Η Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, ή όπως άλλως τελικά ονομαστεί, θα πρέπει να περιλαμβάνει όσο το δυνατόν ακριβέστερη κοστολόγηση της σύνδεσης. Προς τούτο οφείλει να συνοδεύεται από σχέδια issued for construction και όχι σκαρίφημα που αναφέρεται στο προτεινόμενο ν/σ.
    • Το κόστος σύνδεσης που θα αναγράφεται στην Οριστική Προσφορά πρέπει να έχει τη δυνατότητα αναθεώρησης κατά την έκδοση της Σύμβασης Σύνδεσης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη καταστάσεις ή/και γεγονότα που ενδεχόμενα επήλθαν στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα μεταξύ της έκδοσης της Οριστικής Προσφοράς και υπογραφής της Σύμβασης Σύνδεσης.
    7. Θεσμοθέτηση Βεβαίωσης Συνδεσιμότητας
    Προτείνουμε ως χρήσιμη, απαραίτητη και επιβεβλημένη τη θεσμοθέτηση (ήτοι προσθήκη) της αίτησης για τη χορήγηση Βεβαίωσης Συνδεσιμότητας, ως το απόλυτα αρχικό στάδιο οποιασδήποτε άλλης διαδικασίας για την ίδρυση μονάδας παραγωγής βιομεθανίου ή/και την αναβάθμιση υφιστάμενης μονάδας βιοαερίου. Η αίτηση/έκδοση Βεβαίωσης Συνδεσιμότητας βρίσκει εφαρμογή μόνο στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος προτίθεται να συνδέσει τη μονάδα με το γειτνιάζον δίκτυο διανομής.
    Σε αυτήν την περίπτωση ο υποψήφιος Παραγωγός θα πρέπει να υποβάλει αίτημα προκειμένου ο αρμόδιος Διαχειριστής να εκτιμήσει, πριν την εκκίνηση οποιασδήποτε άλλης αδειοδοτικής διαδικασίας, αν είναι εφικτή η σύνδεση και αν είναι επαρκές ή μη το Σύστημα ή το Δίκτυο (χωρητικότητα, δυναμικότητα) προκειμένου να εξασφαλίσει 24/365 απορρόφηση των παραγομένων ποσοτήτων βιομεθανίου, με παράλληλο υπολογισμό της αρχικής εκτίμησης του κόστους κατασκευής του συνδετήριου αγωγού, της ΜΕΜ και ενδεχομένως των συμπιεστών και του εξοπλισμού απόσμησης, αν απαιτείται αντίστροφη ροή.
    Θεωρούμε ότι με την έκδοση της Βεβαίωσης Συνδεσιμότητας:
    Ι). Ο υποψήφιος Παραγωγός διασφαλίζει σε πολύ αρχικό στάδιο:
    • Ότι έχει διαστασιολόγησει ορθά τη εγκαταστημένη ισχύ της μονάδας του, αφού το σύνολο της παραγωγής του θα δύναται να απορροφηθεί 24/365
    • Την επίσημη αρχική εκτίμηση του κόστους σύνδεσης η οποία θα αποτελεί επίσημο στοιχείο του φακέλου δανειοδότησης που θα υποβάλλει στην τράπεζα.
    • Ότι δεν έχει δαπανήσει τα ποσά που απαιτούνται για τη σύνταξη-υποβολή-έγκριση της ΜΠΕ που, σύμφωνα με το σ/ν, αποτελεί προαπαιτούμενο για να υποβληθεί το αίτημα Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης και να λάβει τότε γνώση του κόστους σύνδεσης.
    Ο Διαχειριστής γνωρίζοντας ότι πρόκειται εγκατασταθεί στη συγκεκριμένη περιοχή η μονάδα βιομεθανίου, είναι σε θέση:
    • Να εντάξει έγκαιρα τη δαπάνη για τη σύνδεσή της στο πρόγραμμα ανάπτυξης που εγκρίνει η ΡΑΑΕΥ, μαζί με τα συνοδά έργα που ενδεχομένως απαιτούνται (πχ όσμηση- απόσμηση).
    • Να εξετάσει έγκαιρα την επίδραση αυτής της δαπάνης στη διαμόρφωση των τιμολογίων μεταφοράς ή διανομής της επόμενης περιόδου
    • Να μελετήσει και εξασφαλίσει έγκαιρα τις απαραίτητες ενέργειες για την τεχνική και εμπορική ισορροπία του Συστήματος ή, κυρίως, του τοπικού δικτύου διανομής
    8. Σειρά προτεραιότητας – Έγχυση σε δίκτυα διανομής
    Η χρονική σειρά προτεραιότητας για την αξιολόγηση της αίτησης Προσφοράς Σύνδεσης δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για τον ΔΕΣΦΑ, αφού το ΕΣΦΑ έχει την χωρητικότητα και δυναμικότητα να υποδεχθεί μεγάλες ποσότητες βιομεθανίου.
    Είναι όμως εξαιρετικά σημαντική στην περίπτωση που η νέα μονάδα προτίθεται να συνδεθεί με δίκτυο διανομής του οποίου η χωρητικότητα, η δυναμικότητα αλλά και η ισορροπία του ενδεχόμενα να μην είναι ικανές να απορροφούν το παραγόμενο βιομεθάνιο 24/365, πέραν των ποσοτήτων της μονάδας που χρονικά υπέβαλλε πρώτη την αίτηση Προσφοράς Σύνδεσης.
    Με άλλα λόγια ο χρονικά πρώτος αιτούμενος θα μπορεί να δεσμεύσει το σύνολο της χωρητικότητας και δυναμικότητας και κάθε επόμενος να είναι αναγκασμένος να συμμετέχει σε δαπάνες αναβάθμισης του δικτύου ή ο καταναλωτής να πληρώνει αυξημένο τέλος διανομής λόγω των αναγκαίων έργων αναβάθμισης του δικτύου.
    Για τον λόγο αυτόν προτείνουμε την εισαγωγή πρόσθετης παραγράφου η οποία θα παρέχει την αναγκαία αντικειμενικότητα στη σειρά προτεραιότητας για την έγχυση σε δίκτυα διανομής.
    7. Έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας
    Αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη της δοκιμαστικής λειτουργίας και την έγχυση ποσοτήτων βιομεθανίου στο Σύστημα ή στο Δίκτυο Διανομής, η προηγούμενη εγγραφή του Παραγωγού στο Μητρώο Χρηστών είτε να έχει πωλήσει τις ποσότητες αυτές σε ήδη εγγεγραμμένο Χρήστη/Χρήστες.
    Προτείνουμε την εισαγωγή πρόσθετης παραγράφου στην οποία να προβλέπεται και να περιγράφονται οι προϋποθέσεις/απαιτήσεις αυτού του σημαντικού σταδίου.
    8. Πιστοποιητικά Προέλευσης – Διευκρινίσεις
    Δεν είναι ευκρινές στο κείμενο του ν/σ ποιος από τους εμπλεκόμενους (Παραγωγός ή Χρήστης) εκμεταλλεύεται την αξία των Πιστοποιητικών Προέλευσης.
    9. Ποιοτικά χαρακτηριστικά βιομεθανίου
    Προτείνουμε η σύνταξη και αναθεώρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του βιομεθανίου που παράγεται στη χώρα να αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του ΔΕΣΦΑ, καθότι οι Διαχειριστές Δικτύων Διανομής δε διαθέτουν σχετική τεχνογνωσία.
    10. Αποφυγή της νόθευσης του BioLNG και BioCNG με ορυκτό φυσικό αέριο
    Το βιομεθάνιο που δεν εγχέεται στο Σύστημα ή σε Δίκτυα Διανομής, ήτοι το BioLNG και το BioCNG, είναι δυνατόν να νοθεύεται με ορυκτό φυσικό αέριο κατά την διαδρομή του από τη μονάδα παραγωγής προς τον τελικό καταναλωτή ή στο πρατήριο. Τούτο είναι ευκολότερο στην περίπτωση του BioLNG κυρίως λόγω των δύσκολα επιμετρούμενων ποσοτήτων του boil off.
    Προτείνεται η προσθήκη άρθρου αναφορικά με τη θέσπιση μηχανισμών ελέγχου και ιχνηλασιμότητας του βιομεθανίου που δεν εγχέεται στο Σύστημα ή σε Δίκτυα Διανομής, (BioLNG και το BioCNG), καθότι είναι δυνατόν να νοθευτεί με ορυκτό φυσικό αέριο κατά την διαδρομή του από τη μονάδα παραγωγής προς τον τελικό καταναλωτή ή στο πρατήριο. Τούτο είναι ευκολότερο στην περίπτωση του BioLNG κυρίως λόγω των δύσκολα επιμετρούμενων ποσοτήτων του boil off.

  • Αξιότιμοι κύριοι/κυρίες,

    Ως ΕΣΠΑΒ-Ελληνικός Σύνδεσμος Παραγωγών Βιοαερίου επιθυμούμε να συμμετάσχουμε ενεργά στη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης του ανωτέρω σχεδίου νόμου, υποβάλλοντας τις παρακάτω παρατηρήσεις και προτάσεις τροποποίησης, με στόχο την ενίσχυση της βιωσιμότητας των υφιστάμενων και νέων επενδύσεων, τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και την επίτευξη των εθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων.

    H εισήγηση μας χωρίζεται σε δυο τμήματα.
    Στο πρώτο είναι η τεκμηρίωση για τα 4 βασικά σημεία στα οποία, εάν δεν υπάρξει αναμόρφωση, είναι απαγορευτικά για την ανάπτυξη του βιομεθανίου στην Ελλάδα και λειτουργούν ως ισχυρά αντικίνητρα σε οποιαδήποτε επένδυση ανεξάρτητα από τα μελλοντικά κίνητρα που θα δοθούν.

    Συγκεκριμένα οι τέσσερις προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι :

    1. Άρθρο 4 Παρ. 3 – Προτείνεται η κατάργηση της υποχρέωσης για ιδιοκατανάλωση, προκειμένου ο παραγωγός να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ελεύθερα τον τρόπο κάλυψης των θερμικών αναγκών του.

    2. Άρθρο 7 – Προτείνεται να περιληφθεί ξεκάθαρα η δυνατότητα έγχυσης του βιομεθανίου που παράγεται μέσω της μεθόδου του εικονικού αγωγού, δηλαδή η συμπίεσή του (bio-CNG) και η μεταφορά του σε πιστοποιημένα σημεία εισόδου ή έγχυσης στο δίκτυο, για μονάδες που δεν είναι συνδεδεμένες.

    3. Άρθρο 9 Παρ. 2 – Προτείνεται η υιοθέτηση ενός μοντέλου κατανομής κόστους για την κατασκευή του αγωγού σύνδεσης με την ακόλουθη δομή: το κόστος για τα πρώτα 5 χιλιόμετρα να βαρύνει αποκλειστικά τον Διαχειριστή Δικτύου. Για το τμήμα από 5 έως 10 χιλιόμετρα, το κόστος να επιμερίζεται ισόποσα (50%) ανάμεσα στον παραγωγό και τον Διαχειριστή. Από το 10ο χιλιόμετρο και πέρα, το κόστος να επιβαρύνει αποκλειστικά τον παραγωγό. Επιπρόσθετα, προτείνεται η δαπάνη που επωμίζεται ο παραγωγός να θεωρείται επιλέξιμη στο πλαίσιο ενισχύσεων επενδυτικού χαρακτήρα.

    4. Άρθρο 20 Παρ. 4.β – Προτείνεται η κατάργηση του περιορισμού των 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας. Αντ’ αυτού, η διάρκεια λειτουργίας να προσδιορίζεται όταν καθοριστεί η τιμή της αποζημίωσης μέσω Υπουργικής Απόφασης, ειδικά για τους σταθμούς που θα επιλέξουν το σύστημα της λειτουργικής ενίσχυσης

    Tονίζουμε επισης, ότι εάν υιοθετηθούν οι συγκεκριμένες σημαντικές αλλαγές, θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες πρώτες υβριδικές μονάδες ακόμα και πριν τον καθορισμό των λειτουργικών ενισχύσεων. Για το θέμα αυτό είμαστε στην διάθεση σας για να διατυπώσουμε την αναλυτική μας πρόταση.

    Τεκμηρίωση στα 4 κρίσιμα σημεία αναθεώρησης:

    Άρθρο 4 Παρ. 3 – Ιδιοκατανάλωση Βιοαερίου

    Οι θερμικές ανάγκες μιας τυπικής μονάδας παραγωγής βιομεθανίου αντιστοιχούν περίπου στο 18%-20% της συνολικής θερμικής ενέργειας που παράγεται. Συνεπώς, όταν επιβάλλεται υποχρεωτικά η ιδιοκατανάλωση, η διαθέσιμη ποσότητα βιομεθανίου που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί εμπορικά μειώνεται αναλογικά.
    Η επιβολή μιας τέτοιας υποχρέωσης συνεπάγεται ότι ο παραγωγός είναι αναγκασμένος να χρησιμοποιήσει για τις εσωτερικές του ανάγκες ένα καύσιμο υψηλής αξίας και κόστους, δεδομένου ότι πρόκειται συχνά για καύσιμο με ουδέτερο ή ακόμα και αρνητικό ανθρακικό αποτύπωμα. Αυτό οδηγεί σε απώλεια της δυνατότητας εμπορικής αξιοποίησης των αντίστοιχων ποσοτήτων ενέργειας, με άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική αποδοτικότητα της παραγωγής. Ενδεικτικά η θέρμανση μπορεί να γίνει με χρήση αντλιών θερμότητας με πολύ μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση από την καύση του βιοαερίου.
    Επιπρόσθετα, σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η υποχρεωτική ιδιοκατανάλωση βιοαερίου για θερμική ενέργεια δεν αποτελεί καθιερωμένη πρακτική. Ο περιορισμός των δυνατοτήτων επιλογής και ευελιξίας των παραγωγών καθιστά λιγότερο ελκυστικό έναν κλάδo, ο οποίος ήδη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας που συνδέεται με όλη τη διαδικασία παραγωγής και εμπορίας του βιοαερίου.
    Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η κατάργηση της υποχρεωτικής ιδιοκατανάλωσης βιοαερίου, ώστε οι παραγωγοί να έχουν πλήρη ελευθερία να αποφασίζουν οι ίδιοι τον τρόπο κάλυψης των θερμικών τους αναγκών.

    Άρθρο 7 – Εικονικός Αγωγός και Έγχυση bio-CNG στο ΕΣΦΑ
    Λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη γεωγραφική κάλυψη του δικτύου ΕΣΦΑ, καθώς και τις πολλαπλές τεχνικές δυσκολίες που παρουσιάζονται σχετικά με τη δυνατότητα απορρόφησης του παραγόμενου βιομεθανίου από τα δίκτυα διανομής, αλλά και τη γεωγραφική διασπορά των υφιστάμενων μονάδων παραγωγής βιοαερίου, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εξασφαλιστούν επιλογές και ευελιξία που θα διευκολύνουν περισσότερους παραγωγούς να προχωρήσουν σε επενδύσεις για τη μετατροπή του βιοαερίου σε βιομεθάνιο.
    Ως εκ τούτου, προτείνεται να περιλαμβάνεται σαφής και ξεκάθαρη δυνατότητά έγχυσης του βιομεθανίου μέσω της διαδικασίας του εικονικού αγωγού, που σημαίνει ότι το βιομεθάνιο θα μπορεί να συμπιέζεται σε μορφή bio-CNG και να μεταφέρεται σε πιστοποιημένα σημεία εισόδου ή έγχυσης στο δίκτυο, ειδικά για μονάδες που δεν είναι άμεσα συνδεδεμένες με το υφιστάμενο δίκτυο.

    Άρθρο 9 Παρ. 2
    Το κόστος που απαιτείται για την κατασκευή αγωγών σύνδεσης με το δίκτυο φυσικού αερίου αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα που επηρεάζει άμεσα τη βιωσιμότητα και την ελκυστικότητα νέων επενδυτικών σχεδίων στον τομέα του βιομεθανίου. Το ζήτημα αυτό είναι ακόμη πιο έντονο για παραγωγούς που διαθέτουν ήδη εγκατεστημένες μονάδες βιοαερίου, οι οποίες είχαν τοποθετηθεί στο παρελθόν με βάση άλλα κριτήρια χωροθέτησης όπως είναι η εξασφάλιση πρώτης ύλης. Υπάρχει μάλιστα και σχετικός περιορισμός ότι το 85% των πρώτων υλών πρέπει να λαμβάνεται από ακτίνα 30 χλμ.. Ως εκ τούτου, βρίσκονται σε αποστάσεις που δεν ευνοούν την άμεση σύνδεση με υφιστάμενους αγωγούς φυσικού αερίου.
    Για τον Παραγωγό, η σύνδεση αποτελεί κεφαλαιουχική δαπάνη (CAPEX) που θα αποσβεστεί σε 20 έτη μέσω της λειτουργίας της μονάδας. Αντίθετα, για τον Διαχειριστή το κόστος είναι ταχύτατα ανακτήσιμο επιμεριζόμενο στο σύνολο της Ρυθμιζόμενης Περιουσιακής Βάσης και της εγκεκριμένης από τη ΡΑΑΕΥ απόδοσης (WACC), γεγονός που του εξασφαλίζει ρυθμιζόμενη απόδοση χωρίς επιχειρηματικό ρίσκο. Σε ανεπτυγμένες αγορές βιομεθανίου (π.χ. Ιταλία), το κόστος σύνδεσης επιμερίζεται μεταξύ Παραγωγού και Διαχειριστή ή καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τον Διαχειριστή, προωθώντας έτσι την ανάπτυξη του κλάδου.
    Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί είναι εξαιρετικά απίθανο να εγκρίνουν δανειοδότηση για επενδυτικό κόστος υποδομών που δεν ανήκουν στον Παραγωγό. Συνεπώς, το κόστος αυτό θα πρέπει να καλυφθεί αποκλειστικά από ίδια κεφάλαια, περιορίζοντας τη ρευστότητα και αυξάνοντας το χρηματοοικονομικό ρίσκο του Παραγωγού.
    Η πρόταση μας είναι να διατηρηθεί η πρόταση που ειχε γινει και από το ΕΜΠ (Έκθεση Καθ. Καρέλλα) που είναι άλλωστε και η συνήθης πρακτική στην Ευρώπη:
    Το κόστος για τα πρώτα 5 χιλιόμετρα να βαρύνει αποκλειστικά τον Διαχειριστή Δικτύου. Για το τμήμα από 5 έως 10 χιλιόμετρα, το κόστος να επιμερίζεται ισόποσα (50%) ανάμεσα στον παραγωγό και τον Διαχειριστή. Από το 10ο χιλιόμετρο και πέρα, το κόστος να επιβαρύνει αποκλειστικά τον παραγωγό. Επιπρόσθετα, προτείνεται η δαπάνη που επωμίζεται ο παραγωγός να θεωρείται επιλέξιμη στο πλαίσιο ενισχύσεων επενδυτικού χαρακτήρα. Ενναλακτικά, η ρύθμιση αυτή θα πρέπει να υφίσταται για τους υβριδικούς σταθμούς και να έχει ισχύ για 5 έτη από τη δημοσίευση του παρόντος και μετά το πέρας της πενταετίας, το κόστος να επιμερίζεται ισόποσα (50%) ανάμεσα στον παραγωγό και τον Διαχειριστή.

    Άρθρο 20 Παρ. 4.β – Υβριδική Λειτουργία
    Λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα της μετατροπής των ήδη υπαρχουσών μονάδων βιοαερίου σε μονάδες βιομεθανίου, προκειμένου να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχου του ΕΣΕΚ για παραγωγή 2,1 TWh βιομεθανίου ετησίως, η υβριδική λειτουργία αποτελεί την ταχύτερη και πιο ομαλή λύση για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Οι υβριδικές μονάδες πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα λειτουργούν σε πλαίσιο βιώσιμο για την παραγωγή βιομεθανίου καθώς και ηλεκτρισμού. Η επιβολή ενός ανώτατου ορίου 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας για την λειτουργία με συνέπεια την κατά 50 % μείωση των εσοδών του σταθμού, σε συνδυασμό με τη γενική και ασαφή πρόβλεψη ότι τόσο το ημερήσιο όριο όσο και η τιμή αποζημίωσης θα ορίζονται με Υπουργική Απόφαση, είναι δυστυχώς το απολυτό αντικίνητρο για οποιαδήποτε υβριδική επένδυση.
    Συγκεκριμένα, με δεδομένα τα προβλήματα βιωσιμότητας του κλάδου και τον δανεισμό του (όπως προκύττει και από την σχετική έκθεση της Delloite που σας έχουμε διαβιβάσει), καθως και ότι η μεση υπολειπομένη διάρκεια συμβάσεων για την ηλεκτροπαραγωγή είναι τα 15 έτη, ειναι αδύνατον να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα, εκτός εάν υπάρχει μια πολύ ισχυρή λειτουργική ενίσχυση για τουλάχιστον 15 έτη στο βιομεθανιο.
    Συνεπώς προτείνουμε να απαλειφθεί προς το παρόν ο όρος αυτός (με σκοπό να αποτελέσει πιθανή ρύθμιση μαζί με το σχήμα της λειτουργικής ενίσχυσης). Κάποιοι σταθμοί με επάρκεια πρώτης ύλης θα μπορούσαν να αποφασίσουν να μετατραπούν κατά ένα μέρος ή να επεκταθούν σε βιομεθανιο ακόμα και με μόνο κεφαλαιακή ενίσχυση στον εξοπλισμό αναβάθμισης και χωρίς να έχει καθοριστεί κανένα σύστημα λειτουργικής ενίσχυσης.
    Συνεπώς, προτείνεται η κατάργηση του μέγιστου ημερήσιου ορίου των 12 ωρών λειτουργίας και η πιθανή επαναφορά του σαν περιορισμό σε συνδυασμό με την τιμής λειτουργικής ενίσχυσης η οποία θα προσδιορίζεται σαφώς μέσω Υπουργικής Απόφασης όπως ορίζεται από το παρόν νομοσχέδιο.
    Τονίζουμε επίσης ότι η προσέγγιση ότι μέσα από το πλαίσιο του βιομεθανιου προσπαθούμε αναγκαστικά να σταματήσουμε την ηλεκτροπαραγωγή των υφιστάμενων σταθμών βιοαερίου τις ώρες αιχμής δεν έχει κανένα τεχνικό νόημα με βάση το μέγεθος των μονάδων (αθροιστικά 125 ΜWel με μέσο μέγεθος μόλις 1 MW και τεράστια διασπορά με εξαίρεση της μονάδες ΧΥΤΑ/ΕΕΛ και ελάχιστες δυνατότητες επέκτασης εξαιτίας των περιορισμών στην πρώτη ύλη αλλά, αντίθετα εξαφανίζει κάθε δυνατότητα παραγωγής βιομεθανιου στην Ελλάδα μέχρι το 2030 τουλάχιστον.
    Η μετακίνηση μπορεί να γινει με αλλους ορους και κινητρα τα οποια και ειμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε, αλλα δεν θα πρεπει να εμπλέκεται με αυτό τον τροπο με τους υβριδικούς σταθμούς (που αλλωστε ουτε το 35 % των υφισταμενων μονάδων δεν εχουν ουσιαστική τεχνική ή/και οικονομική δυνατότητα να μετατραπούν). Η μετακίνηση θα πρέπει να είναι μια οριζόντια λύση για όλους τους σταθμους και παρότι δεν θα εχει καμμία ουσιαστική τεχνική επίδραση στην ευστάθεια του δικτύου, μπορεί να εχει σημαντικά οικονομικά οφέλη και για το κράτος αλλά και για τους παραγωγούς, εάν θα μετατραπούν οι μονάδες ολικά ή μερικώς σε βιομεθανιο.
    Με δεδομένη την ιδιαιτερότητα ανά περιοχή (κάθε σταθμός βιοαέριου είναι διαφορετικός), γενικά, το νομοσχέδιο είναι σκόπιμο να επιτρέπει την μέγιστη δυνατή ευελιξία και να μην θέτει περιορισμούς και αντικίνητρα όταν δεν έχουν καθοριστεί τα κίνητρα σε ένα τομέα που έχει ήδη σημαντικά προβλήματα καθώς βρίσκεται στην καρδιά της τοπικής κυκλικής οικονομίας και είναι πρωτίστως διαχειριστής αποβλήτων και δευτερογενώς παραγωγός ενέργειας.

    Λοιπές Τεχνικές Βελτιώσεις

    Άρθρο 18 – Παρ. 4 – Λειτουργία φωτοβολταϊκού
    Πρόταση: Να προβλέπεται το καθεστώς «virtual net billing» αντί του «net billing».
    Αιτιολόγηση: Πολλές μονάδες δεν έχουν πλησίον τους ελεύθερα αγροτεμάχια για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων. Είναι αρκετά περιοριστική η προϋπόθεση να υλοποιηθεί το σύστημα net billing στο ίδιο γήπεδο ή σε όμορο αγροτεμάχιο. Θα μπορούσε η χωροθέτηση να περιοριστεί σε μια συγκεκριμένη χιλιομετρική ακτίνα από την κάθε μονάδα. Το «virtual net billing» προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία και καλύτερη ενεργειακή απόδοση για τις μονάδες που δεν διαθέτουν κατάλληλο χώρο στον ίδιο γήπεδο.

    Άρθρο 18 – Παρ. 5
    Πρόταση: Οι περιορισμοί να βασίζονται στην πρόσβαση στο δίκτυο και όχι απλώς στην ύπαρξή του εντός του Δήμου. Να ισχύουν μόνο εφόσον υπάρχει τεχνική δυνατότητα πρόσβασης στο δίκτυο σε εύλογη απόσταση (π.χ. έως 10 χλμ.).
    Αιτιολόγηση: Σε αρκετούς δήμους το δίκτυο ΦΑ περιορίζεται εντός μερικών οικοδομικών τετραγώνων της πρωτεύουσας των δήμων, ενώ οι μονάδες μπορεί να βρίσκονται σε αποστάσεις >30 χλμ.. Θα πρέπει να βρεθεί λύση γι’ αυτές τις περιπτώσεις.

    Άρθρο 22-Παρ. 1
    Προτείνεται να προστεθεί η πρόταση: Κατ’ εξαίρεση υπογράφονται νέες συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ στις περιπτώσεις που κατά την έναρξη ισχύος του νόμου έχει κατατεθεί σχετικός πλήρης φάκελος στον ΔΑΠΕΕΠ προς υπογραφή.

    Αναγνώριση και Εξαίρεση για Μονάδες Βιοαερίου από ΧΥΤ
    Επισημαίνεται ότι πρέπει να υπάρξει ειδική πρόβλεψη εξαίρεσης για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέριο προερχόμενο από Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των εν λόγω έργων. Οι μονάδες αυτές συχνά αντιμετωπίζουν μεγάλες τεχνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, και απαιτούν εξειδικευμένη προσέγγιση στην αδειοδότηση και τις επιδοτήσεις τους. Επιπλέον, η αποκατάσταση ή αναβάθμιση αυτών των μονάδων μπορεί να απαιτεί διαφορετικά κίνητρα και ενίσχυση από τα υπόλοιπα έργα, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις και το υψηλότερο κόστος των τεχνολογικών μετατροπών τους.

  • Έχουμε υποβάλει αναλυτικά τα σχόλια μας στα επιμέρους άρθρα και υπογραμμίζουμε 4 βασικά σημεία στα οποία, εάν δεν υπάρξει αναμόρφωση, είναι απαγορευτικά για την ανάπτυξη του βιομεθανίου στην Ελλάδα και λειτουργούν ως ισχυρά αντικίνητρα σε οποιαδήποτε επένδυση ανεξάρτητα από τα μελλοντικά κίνητρα που θα δοθούν.
    Συγκεκριμένα, προτείνονται 4 βασικές τροποποιήσεις:
    1. Άρθρο 4 Παρ. 3 – Προτείνεται η κατάργηση της υποχρέωσης για ιδιοκατανάλωση, προκειμένου ο παραγωγός να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ελεύθερα τον τρόπο κάλυψης των θερμικών αναγκών του.
    2. Άρθρο 7 – Προτείνεται να περιληφθεί ξεκάθαρα η δυνατότητα έγχυσης του βιομεθανίου που παράγεται μέσω της μεθόδου του εικονικού αγωγού, δηλαδή η συμπίεσή του (bio-CNG) και η μεταφορά του σε πιστοποιημένα σημεία εισόδου ή έγχυσης στο δίκτυο, για μονάδες που δεν είναι συνδεδεμένες.
    3. Άρθρο 9 Παρ. 2 – Προτείνεται η υιοθέτηση ενός μοντέλου κατανομής κόστους για την κατασκευή του αγωγού σύνδεσης με την ακόλουθη δομή: το κόστος για τα πρώτα 5 χιλιόμετρα να βαρύνει αποκλειστικά τον Διαχειριστή Δικτύου. Για το τμήμα από 5 έως 10 χιλιόμετρα, το κόστος να επιμερίζεται ισόποσα (50%) ανάμεσα στον παραγωγό και τον Διαχειριστή. Από το 10ο χιλιόμετρο και πέρα, το κόστος να επιβαρύνει αποκλειστικά τον παραγωγό. Επιπρόσθετα, προτείνεται η δαπάνη που επωμίζεται ο παραγωγός να θεωρείται επιλέξιμη στο πλαίσιο ενισχύσεων επενδυτικού χαρακτήρα.
    4. Άρθρο 20 Παρ. 4.β – Προτείνεται η κατάργηση του περιορισμού των 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας. Αντ’ αυτού, η διάρκεια λειτουργίας να προσδιορίζεται όταν καθοριστεί η τιμή της αποζημίωσης μέσω Υπουργικής Απόφασης, ειδικά για τους σταθμούς που θα επιλέξουν το σύστημα της λειτουργικής ενίσχυσης.
    Tονίζουμε επισης, ότι εάν υιοθετηθούν οι συγκεκριμένες σημαντικές αλλαγές, θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες πρώτες υβριδικές μονάδες ακόμα και πριν τον καθορισμό των λειτουργικών ενισχύσεων. Για το θέμα αυτό είμαστε στην διάθεση σας για να διατυπώσουμε την αναλυτική μας πρόταση.

    Επιπλέον, επισημαίνεται ότι πρέπει να υπάρξει ειδική πρόβλεψη εξαίρεσης για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέριο προερχόμενο από Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των εν λόγω έργων. Οι μονάδες αυτές συχνά αντιμετωπίζουν μεγάλες τεχνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, και απαιτούν εξειδικευμένη προσέγγιση στην αδειοδότηση και τις επιδοτήσεις τους. Επιπλέον, η αποκατάσταση ή αναβάθμιση αυτών των μονάδων μπορεί να απαιτεί διαφορετικά κίνητρα και ενίσχυση από τα υπόλοιπα έργα, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις και το υψηλότερο κόστος των τεχνολογικών μετατροπών τους.

  • 16 Ιουνίου 2025, 15:29 | ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

    Αξιότιμοι Κύριοι,

    Όπως γνωρίζετε, η ΕΕΔΣΑ αποτελεί τον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
    Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για την προώθηση της παραγωγής βιομεθανίου, η ΕΕΔΣΑ καταθέτει τα παρακάτω σχόλια επί του σχεδίου νόμου:

    Οι μονάδες βιοαερίου αποτελούν κρίσιμη υποδομή για τη διαχείριση οργανικών αποβλήτων ζωικής, γεωργικής και βιομηχανικής προέλευσης. Τα απόβλητα αυτά (υγρή κοπριά βοοειδών, στερεά κοπριά πουλερικών, ακατάλληλα φρούτα, οργανικά βιομηχανικά κατάλοιπα) συλλέγονται εδώ και αρκετά χρόνια από μονάδες σε ακτίνα έως 10 χλμ. H διαχείριση των εν λόγω ρευμάτων γίνεται μέσω αναερόβιας χώνευσης, και το παραγόμενο βιοαέριο αξιοποιείται ως ΑΠΕ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εν μέρει δε και θερμικής ενέργειας. Σε όλη την επικράτεια λειτουργούν 85 μονάδες (με συνολική ισχύ 130 MW) που επεξεργάζονται περίπου 4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα οργανικών αποβλήτων ετησίως – ποσότητα που στο παρελθόν κατέληγε ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον, προκαλώντας ρύπανση εδαφών, νερών και υδροφόρου ορίζοντα.
    Οι μονάδες βιοαερίου, όπως και οι μελλοντικές μονάδες βιομεθανίου, αποτελούν πρωτίστως μονάδες διαχείρισης αποβλήτων και η παράλληλη δραστηριότητά τους ως παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ εξυπηρετεί το κοινωνικό σύνολο, καθώς εξασφαλίζει πρόσθετη πηγή εσόδων,
    η οποία μειώνει το κόστος επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων για τους δημότες και τους χρήστες, αποτρέποντας την παράνομη διάθεση αποβλήτων και ενισχύοντας τις τοπικές κοινωνίες του τόπου εγκατάστασης.
    Επιπλέον εδώ πρέπει να τονιστεί ότι οι μονάδες βιοαερίου είναι θερμικές μονάδες φορτίου βάσης, οι οποίες συμβάλλουν στην σταθερότητα του δικτύου τοπικά αλλά και ευρύτερα, όπως άλλωστε κάνουν όλες οι στρεφόμενες μονάδες (υδροηλεκτρικά, μονάδες φ.α.), συμβάλλοντας στην σταθερότητα του δικτύου και μειώνοντας τις ανάγκες για στρεφόμενη εφεδρεία.
    Η εύλογη ανάγκη προστασίας της ευστάθειας του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας εν μέσω της ραγδαία αυξανόμενης παραγωγής από ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκά πάρκα) αναγκάζει τον ΔΕΔΔΗΕ να προβαίνει σε περικοπές στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο από τις μονάδες ΑΠΕ. Δυστυχώς, οι περικοπές αυτές γίνονται σε οριζόντια βάση, χωρίς να εξαιρούνται οι μονάδες βιοαερίου και χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν όλες οι ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με τη λειτουργία τους, δηλαδή πρωτίστως η εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου ως μονάδες διαχείρισης αποβλήτων και η επίτευξη των εθνικών στόχων διαχείρισης αποβλήτων (σύμφωνα με τον ΕΣΔΑ και τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ΑΠΕ) και δευτερευόντως η παραγωγή ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας ως μονάδες ΑΠΕ.
    Επισημαίνεται ότι λόγω της διαταραχής της λειτουργίας μονάδων βιοαερίου στα πλαίσια των περικοπών του δικτύου, δημιουργούνται σοβαρά θέματα στη διαχείριση ενός πολύ σημαντικού μέρους των οργανικών αποβλήτων στην Ελλάδα (της τάξης του 20-30% των αποβλήτων), με κίνδυνο συσσώρευσης, δυσοσμίας, και αυξημένου υγειονομικού και περιβαλλοντικού κινδύνου. Επιπλέον, προκύπτει πρόσθετη λειτουργική και οικονομική επιβάρυνση για τους τοπικούς δήμους και τους δημότες από την αναγκαιότητα διαχείρισης των ποσοτήτων που για λόγους περικοπών δε μπορούν να παραλάβουν οι μονάδες βιοαερίου.
    Επιπρόσθετα, στις περιπτώσεις ταυτόχρονης παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, το σκέλος της θερμικής ενέργειας απαιτεί πρόσθετες επενδύσεις και λειτουργικές δαπάνες των μονάδων βιοαερίου για την κάλυψή του κατά το διάστημα εφαρμογής των περικοπών.
    Τέλος, κατά το διάστημα εφαρμογής των περικοπών, η διατήρηση της παραγωγής βιοαερίου είναι λειτουργικά δυσχερής λόγω:
    • της απαίτησης παρατεταμένης αποθήκευσης η οποία δεν είναι τεχνικά εφικτή με την εφαρμοζόμενη τεχνολογία (αεριοφυλάκια)
    • της καύσης στον πυρσό, η οποία καθιστά (για το διάστημα των περικοπών) τις μονάδες βιοαερίου απλά ουδέτερες ως προς τις εκπομπές CO₂, ενώ θα μπορούσαν να είναι αρνητικές εφόσον παραγόταν και ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια.
    • της απώλειας εσόδων και της συνεπαγόμενης αύξησης του τέλους εισόδου για τις μειωμένες εισερχόμενες ποσότητες αποβλήτων, ώστε να διατηρηθούν οι χρηματοοικονομικοί στόχοι των επενδύσεων και η εξυπηρέτηση των δανειακών συμβάσεων.
    Τούτων δοθέντων, και με δεδομένο το χαμηλό ποσοστό των μονάδων βιοαερίου στη συνολική ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ (~4%), εμφανίζεται επιβεβλημένη η επανεξέταση του πλαισίου περικοπών, με την εξαίρεση των μονάδων βιοαερίου.
    Η εφαρμογή του κείμενου θεσμικού πλαισίου για την χωριστή συλλογή και επεξεργασία βιοαποβλήτων θα πολλαπλασιάσει τα επόμενα χρόνια τις ανάγκες για επέκταση των υφιστάμενων και δημιουργία νέων μονάδων βιοαερίου ή βιομεθανίου στη χώρα. Η τεχνογνωσία από τις ως άνω μονάδες του
    αγρο-κτηνοτροφικού τομέα θα είναι επί του προκειμένου ιδιαίτερα χρήσιμη. Ας σημειωθεί ότι πολλές από τις μονάδες αυτές είναι ήδη σε θέση να δεχτούν για επεξεργασία αστικά προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα. Αναμένεται ότι πέραν των προβλεπόμενων στους ΠΕΣΔΑ μονάδων ΜΕΒΑ και ΜΑΑ θα απαιτηθούν πολυάριθμες νέες μονάδες με δραστηριοποίηση του ιδιωτικού τομέα, εν μέρει ίσως και με αύξηση της ισχύος των σήμερα λειτουργουσών μονάδων βιοαερίου του αγρο-κτηνοτροφικού τομέα.
    Οι περικοπές, για τις οποίες έγινε λόγος παραπάνω, αποτελούν κρίσιμο θέμα καθώς φαίνεται να επεκτείνονται από το υπό σχολιασμό κείμενο του σχεδίου νόμου και στις υβριδικές μονάδες βιομεθανίου. Είναι δε χαρακτηριστικό το ότι το άρθρο 22 του σχεδίου νόμου δεν επιτρέπει την υπογραφή νέων συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ πλην συγκεκριμένων περιπτώσεων στις οποίες δεν εντάσσονται τα σε εξέλιξη έργα Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων ή Μονάδων Ανάκτησης – Ανακύκλωσης, τα οποία έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα το μειωμένο τέλος εισόδου (gate fee) που επιτυγχάνεται μέσω της ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέριο οργανικών αποβλήτων, και επιπλέον διαθέτουν εξασφαλισμένες επιχορηγήσεις και ενδέχεται να πρέπει να εξεταστούν εκ νέου από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς, με αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων.
    Ο σχολιασμός του σχεδίου νόμου, που παρατίθεται με λεπτομέρεια κατ’ άρθρο στο συνημμένο έγγραφο, αποσκοπεί από πλευράς ΕΕΔΣΑ στην μεγιστοποίηση του οφέλους από τις (υβριδικές ή μη) μονάδες βιοαερίου ή βιομεθανίου στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων Κυκλικής Οικονομίας, στη διευκόλυνση της υλοποίησης των νέων επενδύσεων βιομεθανίου και στη διευκόλυνση της ολικής ή μερικής μετατροπής των υφιστάμενων μονάδων βιοαερίου σε μονάδες βιομεθανίου.
    Ιδιαίτερο ρόλο σε αυτό διαδραματίζουν:
    1. Η επέκταση του ορισμού της μονάδας βιομεθανίου ώστε να συμπεριλάβει και τα προδιαλεγμένα οργανικά αστικά απόβλητα (καφέ κάδος), είτε προέρχονται από τον τομέα εστίασης (Ho.Re.Ca.) είτε από τα νοικοκυριά.
    2. Η εισαγωγή της έννοιας της «Αρχικής εκτίμησης σύνδεσης», προκειμένου να διευκολύνεται και ο επενδυτής για τη λήψη των σχετικών αρχικών αποφάσεων και να λαμβάνονται υπόψη τα σχετικά έργα κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση, στα πρότυπα των όρων ηλεκτρικής διασύνδεσης για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ, ώστε να μην υπάρχουν μεταγενέστερα εμπόδια και να προχωρούν απρόσκοπτα οι επενδύσεις.
    3. Η ευελιξία κατά τη χορήγηση της οριστικής προσφοράς σύνδεσης στους επενδυτές από τον αρμόδιο Διαχειριστή και η δυνατότητα των επενδυτών να μπορούν να διαφοροποιούνται σε μη συνδεδεμένη μονάδα, εφόσον η οριστική προσφορά σύνδεσης μεταβάλλει δραματικά τα οικονομικά δεδομένα του έργου.
    4. Η δοκιμαστική λειτουργία, για την οποία υποβάλλονται διάφορες προτάσεις, οι οποίες πιστεύουμε ότι προσδίδουν πρόσθετη ευελιξία, διευκολύνοντας όλους τους εμπλεκόμενους.
    5. Η, κατά τη γνώμη μας, απαραίτητη και κατά προτεραιότητα απορρόφηση όλου του εγχεόμενου βιοαερίου στο δίκτυο μεταφοράς ή διανομής, κατ’ αναλογία με την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ.
    Τέλος, θεωρούμε ότι κρίσιμη παράμετρος για την επιτυχία του σχεδίου νόμου και την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου είναι ή όσο το δυνατόν ταχύτερη και πληρέστερη εκπόνηση και δημοσίευση όλων των εφαρμοστικών αποφάσεων, διατάξεων κ.λπ. που προβλέπονται στο άρθρο 20 του σχεδίου νόμου.
    Παραμένουμε στη διάθεσή σας για διευκρινίσεις και, εφόσον το κρίνετε σκόπιμο, για κατ’ ιδίαν συνάντηση προκειμένου να αναπτύξουμε και να διευκρινίσουμε περαιτέρω τα σχόλιά μας.

    ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

    ΑΡΘΡΟ 3
    1. Προτείνεται η εξής τροποποίηση του ορισμού (ε)
    «Αυτόνομο δίκτυο διανομής φυσικού αερίου»: δίκτυο διανομής που δεν είναι συνδεδεμένο με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου ή με υπάρχον δίκτυο διανομής,
    2. Προτείνεται η ένταξη νέου ορισμού, ως εξής:
    «Έργο Σύνδεσης»: Το σύνολο του εξοπλισμού, των έργων και εργασιών που περιλαμβάνονται στη Σύμβαση Σύνδεσης
    Και αναρίθμηση των υπόλοιπων ορισμών
    3. Προτείνεται η εξής τροποποίηση του ορισμού (ζ)
    «Βιοαέριο»: το καύσιμο αέριο που παράγεται από βιoμάζα, προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα ή από το βιοαποδομήσιμο κλάσμα αστικών ή βιομηχανικών αποβλήτων, κατά την περ. 32ε’ του άρθρου 2 του ν. 3468/2006 (Α’ 129),
    4. Προτείνεται η εξής τροποποίηση του ορισμού (η)
    η) «Βιομεθάνιο»: ανανεώσιμο αέριο που προέρχεται από την αναβάθμιση και τον καθαρισμό του βιοαερίου, που παράγεται από βιομάζα, προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα ή το βιοαποδομήσιμο κλάσμα αστικών ή βιομηχανικών αποβλήτων,
    5. Αναφορικά με τον ορισμό (ιδ) «Μονάδα Ελέγχου και Μέτρησης Βιομεθανίου (Μ.Ε.Μ.)», προτείνεται το κείμενο που αφορά τον ελάχιστο εξοπλισμό που πρέπει να περιλαμβάνει η Μ.Ε.Μ. να ενταχθεί στους αντίστοιχους κώδικες δικτύων σύμφωνα με το άρθρο 20, παρ. 3 του σχεδίου νόμου, καθώς είναι αμιγώς τεχνικό.
    6. Προτείνεται η εξής τροποποίηση του ορισμού (ιε)
    «Μονάδα παραγωγής βιομεθανίου (μονάδα βιομεθανίου)»: οι απαραίτητες υποδομές και εγκαταστάσεις υποδοχής, επεξεργασίας, και αποθήκευσης πρώτων υλών, καθώς και οι υποδομές και εγκαταστάσεις παραγωγής βιομεθανίου. Στις εγκαταστάσεις του πρώτου εδαφίου περιλαμβάνονται αυτές για ιεα) την αποθήκευση, συμπίεση ή υγροποίηση του βιομεθανίου, με την εξαίρεση των εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται στο Έργο Σύνδεσης της μονάδας βιομεθανίου με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το δίκτυο διανομής αερίου, ιεβ) τον έλεγχο και τη ρύθμιση της ποιότητας του προϊόντος, ιεγ) την επεξεργασία και τον ποιοτικό έλεγχο του υπολείμματος. Ο παρών ορισμός περιλαμβάνει και τις μονάδες βιομεθανίου που έχουν προέλθει από ολική ή μερική αναβάθμιση μονάδας βιοαερίου, περιπτώσεις στις οποίες, ως μονάδα βιομεθανίου, νοείται το σύνολο των απαραίτητων υποδομών και εγκαταστάσεων αναβάθμισης βιοαερίου για την παραγωγή βιομεθανίου, περιλαμβανομένων των εγκαταστάσεων του δευτέρου εδαφίου,

    ΑΡΘΡΟ 4
    Παρ. 1: προτείνεται η διαγραφή του κειμένου «… που παράγεται από βιομάζα ή από το βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα αστικών ή βιομηχανικών αποβλήτων» δεδομένου ότι περιλαμβάνεται στους ορισμούς και τυχόν επαναλήψεις μπορούν να δημιουργήσουν σύγχυση.
    Παρ. 3: Δεδομένου ότι οι μονάδες βιοαερίου, που μετατρέπονται σε μονάδες βιομεθανίου είτε ολικώς είτε μερικώς, περιλαμβάνουν εξοπλισμό ηλεκτροπαραγωγής και ανάκτησης θερμότητας προτείνεται να διευκρινιστεί ότι η παρ. 3 αφορά τις νέες μονάδες ή τις ολικώς μετατρεπόμενες μονάδες βιοαερίου και όχι τις υβριδικές, ως εξής:
    «3. Για τις θερμικές ανάγκες σε κανονική λειτουργία των νέων μονάδων παραγωγής βιομεθανίου ή των μονάδων βιοαερίου που μετατρέπονται ολικώς σε μονάδες βιομεθανίου, χρησιμοποιείται μέρος του παραγόμενου βιοαερίου, είτε σε λέβητα καύσης, είτε σε μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας με ιδιοκατανάλωση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εγκαταστάσεις αυτές θεωρούνται μέρος της μονάδας παραγωγής βιομεθανίου.»

    ΑΡΘΡΟ 6
    Προτείνεται να απλοποιηθεί και να αφαιρεθούν οι επιμέρους αναφορές στη Μ.Ε.Μ. Η Σύμβαση Σύνδεσης εξ ορισμού περιλαμβάνει τη Μ.Ε.Μ. (είτε ως μέρος του Έργου Σύνδεσης είτε ως Μ.Ε.Μ. αναφορικά με τις μη συνδεδεμένες μονάδες βιομεθανίου.

    ΑΡΘΡΟ 7
    1. Προτείνεται στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης να εκδίδεται μια προσωρινή εκτίμηση (χάραξη – διαδρομή και απαιτούμενος χώρος για τη Μ.Ε.Μ.) των έργων σύνδεσης ως «Αρχική εκτίμηση σύνδεσης», προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη στην ΑΕΠΟ, στα πρότυπα των όρων ηλεκτρικής διασύνδεσης για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ, ώστε να διευκολύνεται και ο επενδυτής για τη λήψη των σχετικών αρχικών αποφάσεων (έγχυση στο δίκτυο ή συμπίεση σε CNG), αφού επιμερίζεται και σε αυτόν κόστος. Μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ μπορεί να δίδεται η οριστική προσφορά σύνδεσης όπως προβλέπεται ήδη σχετικά και στο στάδιο αυτό ο επενδυτής να επιλέγει αν είναι προς το συμφέρον του να συνδεθεί ή όχι με το δίκτυο.
    2. Προτείνεται η αντικατάσταση του λεκτικού της παρ. 4 ως εξής:
    «4. Ο αρμόδιος Διαχειριστής … οριστικής προσφοράς σύνδεσης δεν υπερβαίνει αυτή που αναγράφεται …».
    3. Προτείνεται η τροποποίηση της παρ. 6, ούτως ώστε οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις βιοαερίου που θέλουν να μετατραπούν σε εγκαταστάσεις βιομεθανίου με την ίδια ισχύ να έχουν προτεραιότητα κατά την εξέταση του αιτήματος της οριστικής προσφοράς σύνδεσης.
    4. Προτείνεται αναμόρφωση των παρ. 8, 9 και 10 ώστε:
    • Να γνωστοποιείται εξ αρχής, μαζί με την οριστική προσφορά σύνδεσης στον αιτούντα φορέα η μελέτη για τη χορήγησή της, ώστε να μπορεί ταχύτερα να αποφασίζει περί αιτήματος για εναλλακτικό τρόπο σύνδεσης. Εφόσον η πρόταση αυτή δε γίνει αποδεκτή να τίθεται χρονικό όριο 15 ημερών για τη χορήγησή της.
    • Η αυτοδίκαιη παύση των αδειών και εγκρίσεων της παρ. 9 να ισχύει για τις άδειες και εγκρίσεις που έχουν ως προαπαιτούμενη την οριστική προσφορά σύνδεσης και μόνο. Διαφορετικά ο ενδιαφερόμενος θα καταφεύγει σε αίτημα εναλλακτικού τρόπου σύνδεσης για να τις διατηρήσει σε ισχύ.
    • Δεδομένου ότι σε περίπτωση απόρριψης λόγω αδυναμίας σύνδεσης ή αυξημένου κόστους σύνδεσης που επηρεάζει την οικονομικότητα της επένδυσης, απαιτείται επανασχεδιασμός, ίσως και διερεύνηση εναλλακτικών στην αγορά βιομεθανίου, προτείνεται η επιμήκυνση της περιόδου αποδοχής της οριστικής προσφοράς σύνδεσης από 30 σε 45 ημέρες υπό την προϋπόθεση ότι η μελέτη θα χορηγείται μαζί με την προσφορά σύνδεσης. Διαφορετικά προτείνεται η περίοδος αποδοχής να διαμορφωθεί σε 60 ημέρες (45 + 15 για τη χορήγηση της μελέτης).

    ΑΡΘΡΟ 8
    1. Αναφορικά με την παρ. 4 του άρθρου σημειώνεται ότι τυχόν μη απομάκρυνση της οσμητικής ουσίας σε περίπτωση αντίστροφης ροής είναι θέμα που επιλύεται μεταξύ των διαχειριστών διανομής και μεταφοράς και δεν αφορούν τους φορείς των μονάδων βιομεθανίου, οι οποίοι και θα πρέπει να αποζημιώνονται για το παραγόμενο βιομεθάνιο που εξέρχεται των μονάδων. Κατά συνέπεια, η περίπτωση (εβ) δεν πρέπει να αποτελεί αντικείμενο της Σύμβασης Σύνδεσης των παραγωγών βιομεθανίου αλλά να εντάσσεται στα ειδικά θέματα του άρθρου 9 και μόνον.
    2. Η τροποποίηση των έργων σύνδεσης της παρ. 5(δ) μπορεί να γίνει μόνο από πλευράς διαχειριστή και όχι από πλευράς παραγωγού βιομεθανίου, αφού προϋποθέτει αίτημα τροποποίησης των όρων σύνδεσης από τον τελευταίο (περίπτωση (ε)). Χρειάζεται περαιτέρω διευκρίνιση, ίσως και σε σχέση με την παρ. 6.

    ΑΡΘΡΟ 10
    Προτείνεται η αντικατάσταση του λεκτικού της παρ. 5 ως εξής:
    «5. Η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή … αν η ισχύς της δεν υπερβαίνει αυτή που αναγράφεται …».

    ΑΡΘΡΟ 13
    1. Προτείνεται τροποποίηση ώστε κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής λειτουργίας συνδεδεμένων μονάδων βιομεθανίου να μην αποζημιώνεται ο Παραγωγός αλλά το εγχεόμενο βιομεθάνιο να «πιστώνεται» (ισοδύναμο μοντέλο με τη δοκιμαστική λειτουργία των έργων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ). Η αποζημίωση για το εγχεόμενο βιομεθάνιο θα λαμβάνεται μετά τη λήψη της Άδειας Λειτουργίας, η οποία προϋποθέτει τη λήψη Βεβαίωσης Περάτωσης Δοκιμαστικής Λειτουργίας. Έτσι, ο Παραγωγός έχει κίνητρο ταχύτερης ολοκλήρωσης της δοκιμαστικής λειτουργίας και δεν υπάρχει ανάγκη επιβολής των αναφερόμενων στο σχέδιο νόμου κυρώσεων.
    2. Προτείνεται η αναφερόμενη στο άρθρο 4(α) Βεβαίωση του αρμόδιου Διαχειριστή ως προς τη διαπίστωση της ολοκλήρωσης της εγκατάστασης της Μ.Ε.Μ. να εντάσσεται στην Βεβαίωση Περάτωσης Δοκιμαστικής Λειτουργίας του άρθρου 3, αποτελώντας ένα ενιαίο έγγραφο.
    3. Προτείνεται η απόρριψη της αίτησης χορήγησης άδειας λειτουργίας που κοινοποιείται στον αιτούντα, σύμφωνα με το άρθρο 10 να περιλαμβάνει την έκδοση ειδικώς αιτιολογημένης γνώμης, όπως συμβαίνει και με την άδεια εγκατάστασης.

    ΑΡΘΡΟ 16
    Προτείνεται να τροποποιηθεί η παρ. 3 ώστε:
    1. Να προστεθεί στην περίπτωση (β) ρητή εξαίρεση ώστε στην περίπτωση μονάδων συνδεδεμένων με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το Δίκτυο διανομής, ο αρμόδιος Διαχειριστής να δύναται να παραλαμβάνει βιομεθάνιο από μονάδα βιοαερίου που δε διαθέτει μεν ισχύουσα άδεια λειτουργίας αλλά βρίσκεται στο στάδιο δοκιμαστικής λειτουργίας.
    2. Να διαγραφεί η περίπτωση (γ). Ο Διαχειριστής θα πρέπει να παραλαμβάνει το βιομεθάνιο κατ’ αναλογία με την ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ, η οποία έχει προτεραιότητα στην έγχυση στο ηλεκτρικό δίκτυο. Το βιομεθάνιο είναι ανανεώσιμη θερμική ενέργεια και η χρήση του στην πρωτογενή μορφή του ως καυσίμου εξασφαλίζει μεγάλο βαθμό απόδοσης, ειδικά όταν χρησιμοποιείται στην παραγωγή θερμικής ενέργειας. Η κατά προτεραιότητα έγχυσή του στο δίκτυο ικανοποιεί και μεγιστοποιεί όλους του στόχους της κυκλικής οικονομίας.

    ΑΡΘΡΟ 18
    1. Προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 2 ώστε μετά την παρέλευση της 5ετίας οι μετατρεπόμενες μονάδες βιοαερίου σε μονάδες βιομεθανίου να είναι επιλέξιμες για χορήγηση μόνο λειτουργικής ενίσχυσης καθ’ όλο το υπολειπόμενο διάστημα μέχρι τη λήξη των εν ισχύ συμβάσεών τους με τον ΔΑΠΕΕΠ.
    2. Προτείνεται η αναμόρφωση του άρθρου 3 ώστε η διάρκεια των συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης των υβριδικών με τον ΔΑΠΕΕΠ να μη μειώνεται κατά 5 έτη εφόσον οι μονάδες αυτές δε λάβουν επενδυτική ενίσχυση.
    3. Προτείνεται η αναμόρφωση της παρ. 4 ώστε να επιτρέπει ρητά την εγκατάσταση φ/β συστημάτων και στις υβριδικές μονάδες βιομεθανίου σύμφωνα με τον ηλεκτρικό χώρο που αποδεσμεύεται.

    ΑΡΘΡΟ 20
    Όπως αναφέρθηκε και στη συνοδευτική επιστολή, οι μονάδες βιοαερίου έχουν ειδικά χαρακτηριστικά και πρωτίστως εξυπηρετούν τη διαχείριση αποβλήτων, κατά συνέπεια οι υβριδικές μονάδες βιομεθανίου πρέπει και αυτές να εξαιρούνται των περικοπών ως μονάδες φορτίου βάσης. Προτείνεται, συνεπώς, η πλήρης αναμόρφωση του άρθρου 4(β) και η αποφυγή καθορισμού ημερήσιων ωρών λειτουργίας.

    ΑΡΘΡΟ 22
    Λόγω της έκτασης των Καλλικρατικών δήμων, πολλές φορές το δίκτυο βρίσκεται πολύ μακριά από υφιστάμενες, αδειοδοτημένες ή μελλοντικές εγκαταστάσεις. Πολλές φορές δε η μέχρι σήμερα πρακτική είναι οι μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων να σχεδιάζονται σε απομακρυσμένες και ημιορεινές περιοχές προκειμένου να βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές και να «εξασφαλίζεται» για τον τοπικό πληθυσμό ότι δεν προκαλούν οπτική ή άλλη όχληση.
    Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η ΡΑΕΕΥ να καθορίσει μέγιστη χιλιομετρική απόσταση από το δίκτυο, πάνω από την οποία οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν είτε να επιλέξουν μεταξύ της λύσης της μη συνδεδεμένης μονάδας βιομεθανίου (CNG, LNG) είτε της λύσης της ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέριο, αναλόγως των οικονομικών δεικτών της επένδυσης. Η μέγιστη αυτή απόσταση προφανώς έχει να κάνει με το έργο σύνδεσης και το πώς αυτό επιδρά στα χρηματοοικονομικά μεγέθη των έργων, αναλόγως της δυναμικότητάς τους. Η πρόταση αυτή γίνεται προς αύξηση της ευελιξίας του νομικού πλαισίου και παρέχει όλες τις δυνατές λύσεις στους ενδιαφερόμενους.
    Περαιτέρω, προτείνεται η τροποποίηση της παρ. 1 ώστε:
    1. Να επιτρέπεται η υπογραφή για όσες μονάδες βιοαερίου δεν έχουν υπογράψει ακόμη σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης αλλά κατέχουν άδεια εγκατάστασης ή βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής.
    2. Να ενταχθούν στις περιπτώσεις όπου επιτρέπεται η σύναψη ή η ανανέωση συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης με ρητό τρόπο οι ΜΕΑ/ΜΑΑ που εντάσσονται σε ΠΕΣΔΑ και για τις οποίες προβλέπεται ηλεκτροπαραγωγή από βιοαέριο.
    3. Να διευκρινιστεί η αναφορά σε «μονάδες βιοαερίου» στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1. Πρόκειται για υφιστάμενες μονάδες βιοαερίου που δεν μετατρέπονται ή η αναφορά γίνεται για κάποια άλλη περίπτωση;

  • Αξιότιμοι κ.κ.,

    Ο όμιλος Enaon, ως ο βασικός φορέας υλοποίησης της πολιτικής για την έγχυση ανανεώσιμων αερίων στα δίκτυα διανομής, υποβάλλει με την παρούσα τις παρακάτω παρατηρήσεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του εν θέματι Σχεδίου Νόμου («Σχέδιο»).
    Α. Επί των άρθρων αναφορικά με το βιομεθάνιο
    Α.1. Αρμόδιος Διαχειριστής
    Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο ΕΣΕΚ ( ΦΕΚ B’ 6983/2024) («ΕΣΕΚ») προκύπτει ότι, περίπου το 70% του παραγόμενου βιομεθανίου έως το 2040 θα χρησιμοποιηθεί στον οικιακό και εμπορικό τομέα μέσω των Δικτύων Διανομής φυσικού αερίου (σελ. 74158, 74160-74166).
    Ωστόσο, στο Σχέδιο δεν υιοθετείται η προτεραιότητα που παρέχεται από το ΕΣΕΚ στην σύνδεση των μονάδων βιομεθανίου με τα Δίκτυα Διανομής, καθώς αποτελεί την πλέον οικονομική λύση από άποψη κόστους κατασκευής και λειτουργίας (σελ. 74136, για την περίοδο 2025-2030, αναφέρεται «Ακόμα, στο διάστημα αυτό ξεκινά η παραγωγή βιομεθανίου προς υποκατάσταση μέρους του φυσικού αερίου (με έγχυση κυρίως στα δίκτυα διανομής λόγω του μικρού μεγέθους των ελληνικών μονάδων), η παραγωγή υγρών βιοκαυσίμων για τον τομέα των μεταφορών ……»).
    Είναι σημαντικό να περιλαμβάνονται στο νόμο ένα σαφές πλαίσιο για τα κριτήρια επιλογής του δικτύου στο οποίο θα συνδεθεί η μονάδα παραγωγής βιομεθανίου,(ΕΣΜΦΑ ή Δίκτυο Διανομής), ειδικά σε περιπτώσεις που τα δίκτυα αμφότερων των Διαχειριστών, ΔΕΣΦΑ και Enaon EDA, συνυπάρχουν στην περιοχή της μονάδας βιομεθανίου. Είναι σαφές ότι το συγκεκριμένο ζήτημα θα πρέπει να ρυθμιστεί από το νόμο και όχι μέσω της γενικής εξουσιοδοτικής διάταξης της παραγράφου 3.στ) του άρθρου 20.
    Προτείνουμε την υιοθέτηση στο νόμο διαδικασίας αξιολόγησης των βέλτιστων τρόπων σύνδεσης των μονάδων παραγωγής βιομεθανίου, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις του ΕΣΕΚ σχετικά με την προτεραιότητα σύνδεσης τους στα Δίκτυα Διανομής. Στη συνέχεια, ο Διαχειριστής Δικτύου Διανομής θα πρέπει να αξιολογήσει το αίτημα για την Βεβαίωση Συνδεσιμότητας της μονάδας με βάση τα μέτρα διαχείρισης, την τοπολογία και τα αντικειμενικά τεχνικά κριτήρια, και μόνο εάν το αποτέλεσμα της αξιολόγησης είναι αρνητικό θα προωθείται το αίτημα στον ΔΕΣΦΑ.
    Περαιτέρω, προτείνεται η δυνατότητα σχεδιασμού αγωγού σύνδεσης ενός αριθμού μονάδων βιομεθανίου που βρίσκονται κοντά μεταξύ τους αλλά και σε δίκτυο αερίου, ώστε να αξιολογηθεί συνολικά και να κατασκευαστεί μια επέκταση του δικτύου). Επιπλέον, είναι χρήσιμη η εισαγωγή περιόδου προγραμματισμού αιτημάτων σύνδεσης στην ίδια ή γειτονικές περιοχές, προς τον σκοπό βελτιστοποίησης των έργων σύνδεσης.
    Α.2. Μη Συνδεδεμένες Μονάδες
    Το Σχέδιο αντιμετωπίζει τις μονάδες παραγωγής βιομεθανίου που βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις από τα δίκτυα φυσικού αερίου ως «Μη Συνδεδεμένες Μονάδες» (άρθρο 3), χωρίς να προβλέπει αξιολόγηση της δυνατότητας σύνδεσης τους και αναθέτοντας την σχετική αρμοδιότητα για τη σύνδεση τους στον ΔΕΣΦΑ (άρθρο 3.1 και 6.5), χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
    Λαμβάνοντας υπόψη ότι το παραγόμενο βιομεθάνιο μπορεί να τροφοδοτεί και απομακρυσμένα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου μέσω του σχήματος της εικονικής διασύνδεσης, το οποίο έχει ρυθμιστεί με την υπ.αρ. 633/2021 απόφαση της RAAEY, θα πρέπει αμφότεροι οι διαχειριστές (ΔΕΣΦΑ και Διαχειριστές Δικτύων Διανομής) να έχουν σχετική αρμοδιότητα. Ταυτόχρονα, η λύση του εικονικού αγωγού/εικονικής διασύνδεσης ενισχύει την αδιάλειπτη διανομή του παραγόμενου βιομεθανίου, επιπλέον των διατάξεων περί αντίστροφης ροής από τα Δίκτυα Διανομής στο ΕΣΜΦΑ.
    Τέλος, στον αντίστοιχο ορισμό του Αρμόδιου Διαχειριστή στο Μέρος Β’ για τους κανόνες οργάνωσης της αγοράς παραγωγής Υδρογόνου (άρθρο 25.1.α) του Σχεδίου) δεν υφίσταται ανάλογη διάταξη για αρμοδιότητα του ΔΕΣΦΑ ή του Διαχειριστή Δικτύου Μεταφοράς Υδρογόνου για τις Μη Συνδεδεμένες Μονάδες Υδρογόνου.
    Προτείνεται οι «Μη Συνδεδεμένες Μονάδες» και ο «Αρμόδιος Διαχειριστής», όπως ορίζονται στο Σχέδιο, να προκύπτουν μόνο μετά την προαναφερόμενη αξιολόγηση. Οι ανάγκες εφοδιασμού με bio-LNG α) των υφιστάμενων και μελλοντικών απομακρυσμένων Δικτύων Διανομής θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
    Η θεσμική αποσαφήνιση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των Διαχειριστών κρίνεται απαραίτητη για την αποτροπή επικαλύψεων, καθυστερήσεων και επενδυτικής αβεβαιότητας.
    Α.3. Αρμοδιότητες μεταξύ Παραγωγού και Διαχειριστή
    Από τις διατάξεις του Σχεδίου (ορισμοί της Μονάδας Βιομεθανίου και της Μονάδας Ελέγχου και Μέτρησης Βιομεθανίου, άρθρο 3) προκύπτει ότι μετρήσεις ποιότητας εκτελούνται τόσο από τον Παραγωγό όσο και από τον εκάστοτε διαχειριστή. Η συγκεκριμένη επικάλυψη αρμοδιοτήτων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, προκειμένου να αποφευχθούν αναποτελεσματικότητες κατά την κατάρτιση των κωδίκων και κανονισμών δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών προδιαγραφών, καθώς και λειτουργικές εμπλοκές και διαφωνίες (ενδεικτικά, ποιος εκτελεί τον πρωτογενή έλεγχο ποιότητας, πώς κατανέμεται η ευθύνη σε περίπτωση διαφορών ποιότητας, η κατανομή του κόστους για τυχόν διπλά συστήματα μέτρησης κοκ).
    Α.4. Επιμερισμός κόστους σύνδεσης
    Ο τρόπος επιμερισμού του κόστους σύνδεσης είναι κρίσιμος για την προσέλκυση επενδύσεων στο βιομεθάνιο, ιδιαίτερα στις πρώτες φάσεις ανάπτυξης της αγοράς. Η Enaon, ήδη από τον Δεκέμβριο 2023, εξέφρασε δημοσίως την πρόθεση πλήρους κάλυψης του κόστους των αντίστοιχων επεκτάσεων των δικτύων για τη σύνδεση μονάδων παραγωγής βιομεθανίου. Αντιλαμβανόμαστε, ωστόσο, ότι μια τέτοια πολιτική θα πρέπει να εφαρμόζεται υπό συνθήκες οικονομικής αποτελεσματικότητας και με βάση κριτήρια που διασφαλίζουν τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων.
    Η πρόβλεψη του Σχεδίου για επιμερισμό του κόστους σύνδεσης μεταξύ Παραγωγού και Διαχειριστή (50%-50%) για αποστάσεις έως 10 χλμ. κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση σε σχέση με προηγούμενες προσεγγίσεις, ωστόσο εκτιμούμε ότι υπάρχει περιθώριο περαιτέρω βελτίωσης ώστε να ενισχυθεί η ελκυστικότητα των επενδύσεων σε βιομεθάνιο, π.χ. θα μπορούσε να εξεταστεί ένα σχήμα με 60% συμμετοχή του Διαχειριστή.
    Εναλλακτικά, θα μπορούσε να εξεταστεί ένα πιο ευέλικτο και αναλογικό σύστημα επιμερισμού κόστους, στη βάση μεθοδολογιών που εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως:
    • η πλήρης κάλυψη του κόστους από τον Διαχειριστή για ένα πρώτο όριο απόστασης (π.χ. έως 3 ή 5 χλμ),
    • η εφαρμογή επιμερισμού σε επόμενα χιλιόμετρα με βάση κλιμακωτά όρια, ή
    • η υιοθέτηση αναλογικής μεθόδου βάσει της απόστασης και της εκτιμώμενης ετήσιας παραγωγής ή εγκατεστημένης δυναμικότητας κάθε μονάδας.
    Στο πλαίσιο αυτό, το θεσμικό πλαίσιο του νόμου θα μπορούσε να ορίζει ότι τα όρια απόστασης και τα ποσοστά κάλυψης του κόστους επέκτασης του δικτύου από τον αρμόδιο Διαχειριστή θα αναπροσαρμόζονται αναλογικά με την εγκατεστημένη ισχύ της μονάδας (ανά MW). Για μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής, τα σχετικά όρια θα μπορούσαν να αυξάνονται αντιστοίχως, ώστε να αντανακλούν την αυξημένη ενεργειακή και περιβαλλοντική τους συμβολή.
    Η προσέγγιση αυτή θα επέτρεπε την ορθολογικότερη κατανομή του κόστους με βάση την αναμενόμενη αξία κάθε επένδυσης για το σύστημα, θα μείωνε τον επενδυτικό κίνδυνο και θα επιτάχυνε την υλοποίηση νέων έργων. Μια τέτοια πρόταση μειώνει την ανάγκη του Παραγωγού για επενδυτική ενίσχυση, καθώς αυτή θα αφορά μόνο τη μονάδα παραγωγής/αναβάθμισης βιομεθανίου, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως κίνητρο για τον Παραγωγό.
    Σε περίπτωση μη έναρξης λειτουργίας της μονάδας εντός δώδεκα (12) μηνών από την ολοκλήρωση του έργου σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, ο Παραγωγός υποχρεούται να καταβάλει στον Διαχειριστή το σύνολο του κόστους με το οποίο επιβαρύνθηκε για την κατασκευή της σύνδεσης. Ο στόχος της πρόβλεψης αυτής είναι να αποτραπεί η κοινωνικοποίηση κόστους για έργα που τελικά δεν τίθενται σε λειτουργία, προστατεύοντας το σύνολο της πελατειακής βάσης του Διαχειριστή από αδικαιολόγητες επιβαρύνσεις.
    Α.5. Πλαίσιο ενισχύσεων
    Οι προβλέψεις του Σχεδίου σχετικά με τα κίνητρα για την παραγωγή βιομεθανίου (παράγραφος 3 του άρθρου 18) είναι σημαντικό να διασφαλίζουν στις υφιστάμενες μονάδες παραγωγής βιοαερίου με ηλεκτροπαραγωγή ένα ελκυστικό περιβάλλον, ώστε να προχωρήσουν στη μερική μετατροπή των μονάδων τους σε παραγωγή βιομεθανίου (υβριδική λειτουργία), γεγονός που θα ενισχύσει άμεσα και καθοριστικά την ανάπτυξη της αγοράς του βιομεθανίου στην χώρα. Συνεπώς, θα πρέπει να αξιολογηθεί η ύπαρξη στο Σχέδιο των όποιων περιοριστικών διατάξεων, που θα αποτελέσουν τροχοπέδη σε επιχειρηματικές δραστηριότητες βιομεθανίου, εις βάρος τελικά των στόχων της χώρας για την ενσωμάτωση του βιομεθανίου στο ενεργειακό μίγμα της και την κλιματική ουδετερότητα.
    Tο καθεστώς στήριξης των μονάδων παραγωγής βιομεθανίου θα εξειδικευτεί σε επόμενο χρόνο, με απόφαση του ΥΠΕΝ κατόπιν γνώμης της ΡΑΑΕΥ (παράγραφος 4 άρθρου 20). Δεδομένου ότι το καθεστώς στήριξης αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την επιτυχή ανάπτυξη του βιομεθανίου στην χώρα, θα πρέπει, αφενός, να ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο που θα προταθεί η συνήθης ευρωπαϊκή πρακτική και εμπειρία στο αντίστοιχο στάδιο ωριμότητας της αγοράς βιομεθανίου (αρχικά FiT και ακολούθως σχήμα διαγωνισμών), αφετέρου, να προβλεφθεί στο νόμο η υποχρέωση δημόσιας διαβούλευσης για το πλαίσιο.
    Α.6. Εξουσιοδοτικές διατάξεις
    Με βάση τις διατάξεις του Σχεδίου (άρθρο 20), αναμένεται να δημοσιευτεί μια σειρά αποφάσεων από διάφορους θεσμικούς φορείς, προκειμένου να καταστεί δυνατή η παραγωγή και έγχυση του βιομεθανίου στα δίκτυα φυσικού αερίου. Οι μεταβατικές διατάξεις είναι αναγκαίο να περιλαμβάνουν χρονοδιάγραμμα και προθεσμίες.
    Α.7. Σχήμα αδειοδότησης
    Είναι αντιληπτό ότι η υφιστάμενη διάκριση μεταξύ Άδειας Εγκατάστασης και Άδειας Λειτουργίας είναι θεσμοθετημένη στο ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιο και εξυπηρετεί τη διασφάλιση της συμμόρφωσης των έργων με τις απαιτήσεις χωροθέτησης, ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας. Ωστόσο, με σκοπό την απλοποίηση και επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών, ιδιαίτερα για μικρές και μεσαίες μονάδες παραγωγής βιομεθανίου, προτείνεται η θέσπιση ενιαίας άδειας. Η ενιαία αυτή άδεια θα μπορούσε να συνδυάζει τις απαιτήσεις εγκατάστασης και λειτουργίας, να βασίζεται σε πρότυπα τεχνικής και περιβαλλοντικής συμμόρφωσης και να εφαρμόζεται με ταχεία διαδικασία (fast-track) για μονάδες περιορισμένης κλίμακας.
    Η μεταρρύθμιση αυτή θα συμβάλει στην ενίσχυση της επενδυτικής ελκυστικότητας του τομέα, στη διευκόλυνση της συμμετοχής μικρών παραγωγών και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης της αγοράς βιομεθανίου, σύμφωνα με τους στόχους του ΕΣΕΚ και τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
    Α.8. Ειδικότερες διατάξεις
    Δεν είναι κατανοητή η πρόβλεψη για απαίτηση πληρωμής διαχειριστικού τέλους υποβολής αίτησης υπέρ του αρμόδιου Διαχειριστή, και προτείνεται η απαλοιφή του σχετικού σημείου στο άρθρο 7, παρ. 3.ε.
    Αναφορικά με την παράγραφο 3 του άρθρου 4, θεωρούμε σκόπιμη την επανεξέταση της διατύπωσης που φαίνεται να επιβάλλει τη χρήση βιομεθανίου για την κάλυψη των θερμικών αναγκών της μονάδας παραγωγής. Η χρήση του ίδιου του παραγόμενου βιομεθανίου για εσωτερικές θερμικές ανάγκες υπονομεύει τον στόχο της βέλτιστης αξιοποίησής του ως ανανεώσιμο καύσιμο που μπορεί να υποκαταστήσει ορυκτό αέριο σε τελική κατανάλωση. Αντίθετα, η χρήση υψηλής απόδοσης τεχνολογιών, που αποτελούν περιβαλλοντικά και ενεργειακά αποδοτικότερες επιλογές, θα διασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα των έργων, χωρίς να αλλοιώνει τον συνολικό ισολογισμό ανανεώσιμης ενέργειας του συστήματος. Προτείνεται, συνεπώς, η διατύπωση της διάταξης να τροποποιηθεί ώστε να επιτρέπεται ρητά η κάλυψη των θερμικών αναγκών της μονάδας, χωρίς να απαιτείται η χρήση βιομεθανίου.

    Β. Επί των άρθρων αναφορικά με το υδρογόνο
    Αρχικά, εκτιμούμε ότι η απαίτηση για έκδοση βεβαίωσης παραγωγού υδρογόνου προσθέτει ένα επιπλέον γραφειοκρατικό στάδιο χωρίς ουσιαστικό όφελος, καθώς δεν υφίσταται ανάγκη ελέγχου σκοπιμότητας ούτε υπάρχει σχετική απαίτηση σε άλλες μορφές παραγωγής υδρογόνου που ήδη λειτουργούν στη χώρα. Αντί να επιβάλλονται πρόσθετες διαδικασίες, η αδειοδοτική πορεία θα πρέπει να επικεντρώνεται στην περιβαλλοντική και τεχνική ασφάλεια, επιτρέποντας στην Ελλάδα να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά στον αναδυόμενο τομέα του υδρογόνου.
    Περαιτέρω, αναδεικνύεται η ανάγκη για έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη ανάπτυξης της αγοράς υδρογόνου, ο οποίος να υπερβαίνει την αποκλειστική στόχευση σε εξειδικευμένα δίκτυα και να δίνει έμφαση στην ανάμειξή του με το υφιστάμενο δίκτυο φυσικού αερίου. Δεδομένου ότι ορισμένα δίκτυα είναι ήδη συμβατά με ανάμειξη υδρογόνου έως και 20%, η στρατηγική αυτή αποτελεί ρεαλιστική και οικονομικά αποδοτική μεταβατική λύση, διευκολύνοντας την ομαλή είσοδο του υδρογόνου στην αγορά και την αξιοποίηση των υπαρχόντων υποδομών. Παράλληλα, είναι ουσιώδης η δημιουργία μιας λειτουργικής αγοράς υδρογόνου, υποστηριζόμενης από ένα διαχρονικό μηχανισμό κατανομής κόστους, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 5 του Κανονισμού (ΕΕ) 1789/2024. Ο μηχανισμός αυτός επιτρέπει την κατανομή του κόστους υποδομών σε βάθος χρόνου, διασφαλίζοντας την οικονομική βιωσιμότητα των επενδύσεων και τη συγκράτηση των τιμολογίων σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης και σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή του θα πρέπει να λάβει υπόψη του τις προτάσεις και συστάσεις που αναμένεται να εκδώσει ο ACER έως τον Αύγουστο του 2025. Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται σημαντική η εφαρμογή ενιαίων ρυθμιστικών αρχών σε δίκτυα μεταφοράς και διανομής, η αποφυγή μεταφοράς χρηματοοικονομικού κινδύνου σε καταναλωτές ή διαχειριστές μέσω κατάλληλων μηχανισμών κρατικής εγγύησης ή δημόσιας στήριξης, καθώς και η προώθηση χρήσης του υφιστάμενου δικτύου για ανάμειξη, με ταυτόχρονη πρόβλεψη σταθερών και ευέλικτων μηχανισμών ανάκτησης κόστους που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα του υδρογόνου έναντι των ορυκτών καυσίμων.
    Λόγω του πρώιμου σταδίου ανάπτυξης της αγοράς υδρογόνου, προτείνεται η εισαγωγή περιορισμένης και χρονικά οριοθετημένης παρέκκλισης από τις απαιτήσεις λειτουργικού διαχωρισμού για τους Διαχειριστές Δικτύου Διανομής, ειδικά όσον αφορά δραστηριότητες που σχετίζονται με υποδομές υδρογόνου. Η παρέκκλιση αυτή αποσκοπεί στη διευκόλυνση της συμμετοχής των Διαχειριστών Δικτύων Διανομής στην εκκίνηση έργων υδρογόνου σε περιοχές όπου τα επενδυτικά σήματα παραμένουν ανεπαρκή, στην υποστήριξη της ανάπτυξης τοπικών αλυσίδων αξίας (ιδιαίτερα σε μη διασυνδεδεμένες ή απομακρυσμένες περιοχές) καθώς και στη διευκόλυνση της τεχνικής ολοκλήρωσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας από τα υφιστάμενα δίκτυα φυσικού αερίου στις μελλοντικές υποδομές υδρογόνου. Η παρέκκλιση θα ισχύει έως τα τέλη του 2029, στο πλαίσιο μεταβατικής περιόδου ενίσχυσης των αρχικών επενδύσεων, υπό την εποπτεία των αρμόδιων ρυθμιστικών αρχών και με δυνατότητα αναθεώρησης, ώστε να αποφευχθούν στρεβλώσεις στην αγορά μακροπρόθεσμα.

    Είναι πεποίθηση μας ότι η υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου και της απαραίτητης δευτερογενούς νομοθεσίας μέσω ενός δυναμικού και αποτελεσματικού συνόλου ρυθμιστικών κανόνων είναι ζωτικής σημασίας για την εκκίνηση των επενδύσεων στον τομέα παραγωγής ανανεώσιμων αερίων και για την ανάπτυξη των σχετικών υποδομών.
    Η θεσμοθέτηση ενός σαφούς, λειτουργικού και επενδυτικά φιλικού πλαισίου θα αποτελέσει καθοριστικό βήμα για την ενεργοποίηση της εγχώριας αγοράς ανανεώσιμων αερίων και την προσέλκυση των απαραίτητων επενδύσεων. Η έγκαιρη υιοθέτησή του θα επιτρέψει στην Ελλάδα να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της ενεργειακής μετάβασης και να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην επίτευξη των εθνικών και ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων.
    Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.