- Προς τον σκοπό του πρώτου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 6, περί περιβαλλοντικής κατάταξης των μονάδων βιομεθανίου, δύναται να επικαιροποιείται η απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), προκειμένου οι τελευταίες να συμπεριληφθούν στην εν λόγω κατάταξη.
- Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκδίδεται Κανονισμός Εγκατάστασης και Λειτουργίας Μονάδων Παραγωγής Βιομεθανίου. Με τον Κανονισμό καθορίζονται:
α) Τα δικαιολογητικά και τα εν γένει στοιχεία, τα οποία υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος για την έκδοση ή τροποποίηση ή μεταβίβαση της άδειας εγκατάστασης και της άδειας λειτουργίας μονάδας βιομεθανίου, καθώς και η ακολουθούμενη διαδικασία,
β) το έντυπο της αίτησης για την έκδοση άδειας εγκατάστασης και άδειας λειτουργίας,
γ) οι γενικοί όροι και τα λοιπά στοιχεία του περιεχομένου των αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας,
δ) οι προϋποθέσεις και η εν γένει διαδικασία για την παράταση της διάρκειας ισχύος της άδειας εγκατάστασης και της άδειας λειτουργίας, καθώς και για την τροποποίηση, ανάκληση ή παύση της ισχύος αυτών,
ε) οι κυρώσεις σε περίπτωση υπέρβασης της μέγιστης διάρκειας της δοκιμαστικής λειτουργίας των μονάδων βιομεθανίου,
στ) τα κριτήρια επιμέτρησης των προστίμων και των εν γένει διοικητικών κυρώσεων του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής των παραπάνω κυρώσεων, και ο τρόπος καταβολής των προστίμων, και
ζ) κάθε ειδικότερο ζήτημα που άπτεται της εγκατάστασης και λειτουργίας των μονάδων βιομεθανίου, περιλαμβανομένων των ειδικών όρων που αποτυπώνονται στις άδειες και εγκρίσεις αυτών.
- Με απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), μετά από εισήγηση του Διαχειριστή του Ε.Σ.Φ.Α. ή κατά περίπτωση των Διαχειριστών Δικτύων, δύνανται να τροποποιούνται οι αντίστοιχοι Κώδικες Διαχείρισης των αρμόδιων Διαχειριστών για:
α) Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του βιομεθανίου, ήτοι τη σύσταση, τον Δείκτη «Wobbe», την ανωτέρα και κατωτέρα θερμογόνο δύναμη και γενικά κάθε χαρακτηριστικό που απαιτείται προκειμένου το βιομεθάνιο να είναι συμβατό με το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στη χώρα και διοχετεύεται μέσω των αγωγών μεταφοράς ή διανομής, είτε ως συμπιεσμένο είτε ως υγροποιημένο,
β) τα δικαιολογητικά και εν γένει τα στοιχεία, τα οποία υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος για την έκδοση ή τροποποίηση ή μεταβίβαση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, καθώς και την ακολουθούμενη διαδικασία,
γ) τις λεπτομέρειες για την έκδοση από τον αρμόδιο Διαχειριστή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, περιλαμβανομένου του ύψους του διαχειριστικού τέλους αυτής και της κατασκευής Μ.Ε.Μ.,
δ) τον τύπο, το περιεχόμενο και κάθε άλλο θέμα των Συμβάσεων Σύνδεσης με το Ε.Σ.Φ.Α. ή με το αντίστοιχο Δίκτυο Διανομής και Κατασκευής και Διαχείρισης της Μ.Ε.Μ., περιλαμβανομένων των πρότυπων κειμένων των ανωτέρω συμβάσεων και των εγγυήσεων και ρητρών για τη διασφάλιση της τήρησης των υποχρεώσεων των αντισυμβαλλομένων,
ε) τις τεχνικές απαιτήσεις μέτρησης της Μ.Ε.Μ. με σκοπό τον ποιοτικό έλεγχο, τη μέτρηση και την τηλεμετάδοση των δεδομένων του παραγόμενου βιομεθανίου, και
στ) κάθε περαιτέρω λεπτομέρεια για τη σύνδεση των μονάδων βιομεθανίου με το Ε.Σ.Φ.Α. ή το Δίκτυο διανομής, καθώς και τους όρους που πληρούνται για την υλοποίηση και λειτουργία αντιστροφής της ροής, από το Δίκτυο διανομής, προς το Ε.Σ.Φ.Α..
- Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν γνώμης της Ρ.Α.Α.Ε.Υ., δύναται να καθορίζονται:
α) Ο τρόπος διενέργειας των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, η συχνότητα πραγματοποίησής τους, οι προθεσμίες και οι όροι συμμετοχής, καθώς και το μοντέλο της δημοπρασίας για τη χορήγηση των ενισχύσεων του άρθρου 17, οι δικαιούχοι των εν λόγω ενισχύσεων, το επιλέξιμο κόστος, το ύψος και ο τρόπος καταβολής της επενδυτικής ενίσχυσης, η διάρκεια καταβολής της λειτουργικής ενίσχυσης και κάθε άλλο ειδικό ζήτημα για τη διεξαγωγή της ανταγωνιστικής διαδικασίας. Αν η πηγή χρηματοδότησης της περ. α) προέρχεται, εν όλω ή εν μέρει, από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή τον τακτικό προϋπολογισμό, η απόφαση του πρώτου εδαφίου υπογράφεται και από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,
β) ο αριθμός των ωρών κατά τις οποίες δύναται να αποζημιώνεται η ηλεκτροπαραγωγή στις μονάδες σε υβριδική λειτουργία, καθώς και στις ανανεωμένες συμβάσεις της παρ. 3 του άρθρου 18, υπό την προϋπόθεση ότι οι ώρες αυτές δεν υπερβαίνουν τις δώδεκα (12) ημερησίως, καθώς και η τιμή με την οποία αποζημιώνεται η ενέργεια που παράγεται και εγχέεται στο δίκτυο ηλεκτρισμού.
Σε συνέχεια του 1ου σχολίου μας στο άρθρο 3, επισημαίνουμε ότι στο παρόν άρθρο χρησιμοποιείται ο ορισμός «αρμόδιος Διαχειριστής» με μικρά (η λέξη αρμόδιος) ή χρησιμοποιείται μόνο η λέξη Διαχειριστής (χωρίς τη λέξη αρμόδιος), ενώ είναι έννοια που ορίζεται («Αρμόδιος Διαχειριστής»), συνεπώς θα έπρεπε να είναι όλες οι λέξεις με κεφαλαίο προς αποφυγή παρερμηνείας.
Άρθρο 20.4.α:
Προβλέπεται παροχή επενδυτικής ή /και λειτουργικής ενίσχυσης μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών. Θεωρούμε ότι δεν είναι σκόπιμο να εφαρμοστεί , αρχικά, σύστημα ανταγωνιστικής διαδικασίας δεδομένου ότι η αγορά βιοαερίου είναι ήδη πολύ μικρή και δεν έχουν καλυφθεί ούτε οι στόχοι ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέριο.
Άλλωστε και το βιοαέριο εξαιρείται ανταγωνιστικών διαδικασιών βάσει του υφιστάμενου νόμου ΑΠΕ.
Αντί ανταγωνιστικής διαδικασίας, προτείνεται σαφές θεσμικό πλαίσιο διαθέσιμο μέχρι μετατροπής ή / και δημιουργίας νέων μονάδων μέχρι της δυναμικότητας των 100MW. Στην περίπτωση που ισχύσει ανταγωνιστική διαδικασία θα πρέπει να εξαιρούνται οι περιπτώσεις βιοαερίων ΧΥΤ για τους λόγους που προαναφέρθηκαν στα Γενικά Σχόλια (βλέπε «Διαχωρισμός έργων βάσει προέλευσης βιοαερίου»).
Πλέον, προτείνουμε όπως προβλεφθεί ειδική κεφαλαιακή ενίσχυση για τα έργα σύνδεσης καθώς και για περιπτώσεις μετατροπής υφιστάμενων μονάδων που έχουν σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης (και επομένως ο εξοπλισμός ηλεκτροπαραγωγής που θα καταστεί ανενεργός δεν έχει πλήρως αποσβεσθεί).
Άρθρο 20 παρ. 3
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του βιομεθανίου ναι μεν πρέπει να προσεγγίζουν του φυσικού αερίου που διατίθεται στη χώρα, πλην όμως η αναλογία του βιομεθανίου στο δίκτυο θα είναι μικρή. Έτσι, μπορεί να τεθούν ικανά χαρακτηριστικά ώστε να μην αναμένονται προβλήματα στις μονάδες καύσης του μίγματος από καταναλωτές του Ε.Σ.Φ.Α. ή του δικτύου διανομής, δεδομένου ότι η επίτευξη υψηλής καθαρότητας βιομεθάνιο μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη κεφαλαιουχική και λειτουργική επιβάρυνση. Ειδικότερα, για τα αέρια που προέρχονται από τους ΧΥΤΑ και ΧΥΤΥ.
Άρθρο 20 Παρ. 4.β – Υβριδική Λειτουργία
Λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα της μετατροπής των ήδη υπαρχουσών μονάδων βιοαερίου σε μονάδες βιομεθανίου, προκειμένου να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχου του ΕΣΕΚ για παραγωγή 2,1 TWh βιομεθανίου ετησίως, η υβριδική λειτουργία αποτελεί την ταχύτερη και πιο ομαλή λύση για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Οι υβριδικές μονάδες πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα λειτουργούν σε πλαίσιο βιώσιμο για την παραγωγή βιομεθανίου καθώς και ηλεκτρισμού. Η επιβολή ενός ανώτατου ορίου 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας για την λειτουργία με συνέπεια την κατά 50 % μείωση των εσοδών του σταθμού, σε συνδυασμό με τη γενική και ασαφή πρόβλεψη ότι τόσο το ημερήσιο όριο όσο και η τιμή αποζημίωσης θα ορίζονται με Υπουργική Απόφαση, είναι δυστυχώς το απολυτό αντικίνητρο για οποιαδήποτε υβριδική επένδυση.
Συγκεκριμένα, με δεδομένα τα προβλήματα βιωσιμότητας του κλάδου και τον δανεισμό του (όπως προκύττει και από την σχετική έκθεση της Delloite που σας έχουμε διαβιβάσει), καθως και ότι η μεση υπολειπομένη διάρκεια συμβάσεων για την ηλεκτροπαραγωγή είναι τα 15 έτη, ειναι αδύνατον να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα, εκτός εάν υπάρχει μια πολύ ισχυρή λειτουργική ενίσχυση για τουλάχιστον 15 έτη στο βιομεθανιο.
Συνεπώς προτείνουμε να απαλειφθεί προς το παρόν ο όρος αυτός (με σκοπό να αποτελέσει πιθανή ρύθμιση μαζί με το σχήμα της λειτουργικής ενίσχυσης). Κάποιοι σταθμοί με επάρκεια πρώτης ύλης θα μπορούσαν να αποφασίσουν να μετατραπούν κατά ένα μέρος ή να επεκταθούν σε βιομεθανιο ακόμα και με μόνο κεφαλαιακή ενίσχυση στον εξοπλισμό αναβάθμισης και χωρίς να έχει καθοριστεί κανένα σύστημα λειτουργικής ενίσχυσης.
Συνεπώς, προτείνεται η κατάργηση του μέγιστου ημερήσιου ορίου των 12 ωρών λειτουργίας και η πιθανή επαναφορά του σαν περιορισμό σε συνδυασμό με την τιμής λειτουργικής ενίσχυσης η οποία θα προσδιορίζεται σαφώς μέσω Υπουργικής Απόφασης όπως ορίζεται από το παρόν νομοσχέδιο.
Τονίζουμε επίσης ότι η προσέγγιση ότι μέσα από το πλαίσιο του βιομεθανιου προσπαθούμε αναγκαστικά να σταματήσουμε την ηλεκτροπαραγωγή των υφιστάμενων σταθμών βιοαερίου τις ώρες αιχμής δεν έχει κανένα τεχνικό νόημα με βάση το μέγεθος των μονάδων (αθροιστικά 125 ΜWel με μέσο μέγεθος μόλις 1 MW και τεράστια διασπορά με εξαίρεση της μονάδες ΧΥΤΑ/ΕΕΛ και ελάχιστες δυνατότητες επέκτασης εξαιτίας των περιορισμών στην πρώτη ύλη αλλά, αντίθετα εξαφανίζει κάθε δυνατότητα παραγωγής βιομεθανιου στην Ελλάδα μέχρι το 2030 τουλάχιστον.
Η μετακίνηση μπορεί να γινει με αλλους ορους και κινητρα τα οποια και ειμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε, αλλα δεν θα πρεπει να εμπλέκεται με αυτό τον τροπο με τους υβριδικούς σταθμούς (που αλλωστε ουτε το 35 % των υφισταμενων μονάδων δεν εχουν ουσιαστική τεχνική ή/και οικονομική δυνατότητα να μετατραπούν). Η μετακίνηση θα πρέπει να είναι μια οριζόντια λύση για όλους τους σταθμους και παρότι δεν θα εχει καμμία ουσιαστική τεχνική επίδραση στην ευστάθεια του δικτύου, μπορεί να εχει σημαντικά οικονομικά οφέλη και για το κράτος αλλά και για τους παραγωγούς, εάν θα μετατραπούν οι μονάδες ολικά ή μερικώς σε βιομεθανιο.
Με δεδομένη την ιδιαιτερότητα ανά περιοχή (κάθε σταθμός βιοαέριου είναι διαφορετικός), γενικά, το νομοσχέδιο είναι σκόπιμο να επιτρέπει την μέγιστη δυνατή ευελιξία και να μην θέτει περιορισμούς και αντικίνητρα όταν δεν έχουν καθοριστεί τα κίνητρα σε ένα τομέα που έχει ήδη σημαντικά προβλήματα καθώς βρίσκεται στην καρδιά της τοπικής κυκλικής οικονομίας και είναι πρωτίστως διαχειριστής αποβλήτων και δευτερογενώς παραγωγός ενέργειας.
Άρθρο 20 – Παράγραφος 4(α)
Προτείνεται να προστεθεί στο τέλος του εδαφίου:
«Στις παραπάνω υπουργικές αποφάσεις λαμβάνεται υπόψη η επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί στο Ε.Σ.Ε.Κ. αναφορικά με την παραγωγή βιομεθανίου στη χώρα (αυτό σημαίνει ότι στα auctions το μέγεθος της ισχύος που θα δημοπρατείται κάθε φορά θα είναι αρκούντως μεγάλο, έτσι ώστε η καθοριζόμενη τιμή να διατηρείται σε ικανοποιητικά πλαίσια).»
Άρθρο 20, Παράγραφος 4.β – Περιορισμοί Υβριδικής Λειτουργίας
Προτείνεται η αφαίρεση του μέγιστου ορίου των 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας και η δυνατότητα επαναπροσδιορισμού της τιμής αποζημίωσης κατόπιν Υπουργικής Απόφασης.
Με γνώμονα την επιτακτική ανάγκη μετατροπής των υφιστάμενων μονάδων βιοαερίου σε βιομεθάνιο προς επίτευξη του αρκετά φιλόδοξου στόχου, όπως ορίζεται από το ΕΣΕΚ (2.1TWh βιομεθανίου ετησίως), σε πολλές περιπτώσεις η υβριδική λειτουργία ενδεχομένως να είναι μια αμεσότερη και ομαλότερη λύση για λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Η ύπαρξη μέγιστου ορίου 12 ωρών ημερήσιας λειτουργίας σε συνδυασμό με την πλήρως αόριστη διατύπωση, όπου με Υπουργική Απόφαση θα καθορίζεται τόσο το ημερήσιο όριο λειτουργίας όσο και η αποζημίωση, θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξη του κλάδου.