Υπουργείο Εσωτερικών

Άρθρο 94

Δυνατότητα κατ’ εξαίρεση σύνταξης πρωτογενών ληξιαρχικών πράξεων στο Ειδικό Ληξιαρχείο – Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 43 ν. 344/1976

Στο άρθρο 43 του ν. 344/1976 (Α΄ 143), περί αρμόδιου ληξιαρχείου προς καταχώριση ληξιαρχικών πράξεων που έχουν συνταχθεί στην αλλοδαπή, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 αα) μετά από τις λέξεις «Στο Ειδικό Ληξιαρχείο,» η λέξη «μεταγράφονται» διαγράφεται, αβ) πριν από τις λέξεις «πράξεις επιχωρίων αρχών της αλλοδαπής» προστίθενται οι λέξεις «μεταγράφονται ή συντάσσονται πρωτογενώς», β) στην παρ. 3 προστίθενται οι λέξεις «ή να συνταχθεί πρωτογενώς» και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 43 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 43

Αρμόδιο ληξιαρχείο προς καταχώρηση ληξιαρχικών πράξεων συντασσόμενων στην αλλοδαπή

1. Στο Ειδικό Ληξιαρχείο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ή/και όταν αποδεδειγμένα καθίσταται ανέφικτη η μεταγραφή ή σύνταξη πρωτογενούς ληξιαρχικής πράξης από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Ελληνικής Προξενικής Αρχής ή τον υπηρετούντα σε αυτήν υπάλληλο που ορίστηκε από αυτόν, μεταγράφονται ή συντάσσονται πρωτογενώς πράξεις επιχωρίων αρχών της αλλοδαπής που αφορούν σε γεγονότα αστικής κατάστασης Ελλήνων πολιτών κανονικά εγγεγραμμένων, σε ισχύοντα δημοτολόγια, τα οποία γεγονότα συνέβησαν στην αλλοδαπή. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εξωτερικών και Εσωτερικών καθορίζονται οι ανωτέρω περιπτώσεις, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας.

2. Το Ειδικό Ληξιαρχείο δύναται, επίσης, να συντάσσει εκθέσεις για μεταβολές αστικής κατάστασης Ελλήνων πολιτών κανονικά εγγεγραμμένων, σε ισχύοντα δημοτολόγια, οι οποίες συνέβησαν στην αλλοδαπή. Ειδικώς για τα συναινετικά διαζύγια του άρθρου 1441 ΑΚ, το Ειδικό Ληξιαρχείο δύναται να συντάσσει έκθεση πληροφοριακού χαρακτήρα απευθυνόμενη προς το προξενείο κατάρτισης της ληξιαρχικής πράξης γάμου, προκειμένου ο προϊστάμενος της αρμόδιας Ελληνικής Προξενικής Αρχής ή ο υπηρετών σε αυτήν υπάλληλος που ορίστηκε από αυτόν, να προβεί στην καταχώριση της συμβολαιογραφικής λύσης γάμου.
3. Κατ’ εξαίρεση, στο Ειδικό Ληξιαρχείο δύναται να μεταγραφεί ή να συνταχθεί πρωτογενώς ληξιαρχική πράξη θανάτου για Έλληνα πολίτη εγγεγραμμένου μόνο σε Μητρώο Αρρένων.
4. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, το Ειδικό Ληξιαρχείο τηρεί τα βιβλία που προβλέπονται στο άρθρο 8.».

Άρθρο 95

Εξελληνισμός ονοματεπωνυμικών στοιχείων ανηλίκων τα οποία αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια αυτοδίκαια – Τροποποίηση άρθρου 1Β Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας

Στo άρθρο 1Β του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (ν. 3284/2004, Α’ 217), περί της κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας με δήλωση και αίτηση λόγω φοίτησης σε σχολείο στην Ελλάδα, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο της περ. α) της παρ. 4 οι λέξεις οικείας υπηρεσίας» αντικαθίστανται από τις λέξεις «αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης», β) στην παρ. 5, βα) στις περ. α και β οι λέξεις «υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Περιφερειακή Διεύθυνση Ιθαγένειας», ββ) στο δεύτερο εδάφιο της περ. γ οι λέξεις «Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «προϊσταμένου της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας», γ) στην παρ. 9 προστίθενται στο τέλος οι λέξεις «καθώς και των στοιχείων των ανήλικων τέκνων του τα οποία αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια σύμφωνα με την παρ. 6» και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 1Β διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 1Β

Με δήλωση και αίτηση, λόγω φοίτησης σε σχολείο στην Ελλάδα

1. Ανήλικος αλλοδαπός που κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας λόγω φοίτησης σε ελληνικό σχολείο ή σε σχολείο που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας, εφόσον έχει ολοκληρώσει επιτυχώς την παρακολούθηση είτε εννέα τάξεων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είτε έξι τάξεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η φοίτηση στο νηπιαγωγείο δεν προσμετράται. Η επιτυχής ολοκλήρωση της απαιτούμενης φοίτησης αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση της αρμόδιας αρχής.

Σε περίπτωση ανήλικου αλλοδαπού με πιστοποιημένη αναπηρία από αρμόδιο δημόσιο φορέα ποσοστού 80% και άνω, μπορεί να γίνονται αποδεκτά πιστοποιητικά παροχής υπηρεσιών εξειδικευμένης περίθαλψης και παρεμβάσεων ψυχοκοινωνικής ή θεραπευτικής αποκατάστασης για εννέα τουλάχιστον έτη. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών καθορίζεται η διαδικασία και κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή του.

2. Αλλοδαπός που κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και είναι απόφοιτος Τμήματος ή Σχολής ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας εφόσον διαθέτει απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα ή σχολείου που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας στην Ελλάδα. Η δήλωση-αίτηση της παρ. 3 υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) ετών από την ημερομηνία αποφοίτησης από Τμήμα ή Σχολή ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ.
3. Για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας κατ’ εφαρμογή των παρ. 1 και 2 υποβάλλεται σχετική δήλωση – αίτηση από τον ίδιο τον αλλοδαπό.

Η δήλωση – αίτηση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται ο δήμος της διαμονής του αιτούντος

4. α. Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της δήλωσης αίτησης, κατ’ εφαρμογή των παρ. 1 και 2, με απόφασή του, περίληψη της οποίας δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εντέλλεται τον οικείο δήμο να εγγράψει τον αλλοδαπό στο δημοτολόγιό του. Η ελληνική ιθαγένεια αποκτάται από τη δημοσίευση της σχετικής περίληψης.

β. Η αίτηση απορρίπτεται αν συντρέχει ποινικό κώλυμα, κατά την περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 5 ή λόγοι δημόσιας ή εθνικής ασφάλειας κατά το άρθρο 5Β ή έχει διαταχθεί περιορισμός σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων κατά τα άρθρα 54 και 127 του Ποινικού Κώδικα. Η διερεύνηση της συνδρομής των αρνητικών προϋποθέσεων του προηγούμενου εδαφίου διενεργείται με ανάλογη εφαρμογή της διαδικασίας της παρ. 5 του άρθρου 7 και εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών. Η διαδικασία εξέτασης και οι σχετικές προθεσμίες αναστέλλονται σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 31. Η ανωτέρω διαδικασία εφαρμόζεται και στις αιτήσεις που εκκρεμούν πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος.

5. α. Στην περίπτωση που η δήλωση-αίτηση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, που προβλέπεται κατ’ εφαρμογή της παρ. 1, δεν υποβλήθηκε από τον ανήλικο αλλοδαπό, ο αλλοδαπός που εξακολουθεί να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα υποβάλλει τη σχετική δήλωση-αίτηση στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση Ιθαγένειας στην οποία υπάγεται διοικητικά ο δήμος της διαμονής του, μέχρι τη συμπλήρωση του 21ου έτους της ηλικίας του.

β. Στην περίπτωση που η κτήση ιθαγένειας λόγω φοίτησης, κατ’ εφαρμογή της παρ. 1, θεμελιώνεται χρονικά μετά την ενηλικίωση του τέκνου και μέχρι την ηλικία των 23 ετών, ο ενήλικος αλλοδαπός που εξακολουθεί να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα υποβάλλει τη σχετική δήλωση-αίτηση στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση Ιθαγένειας στην οποία υπάγεται διοικητικά ο δήμος της διαμονής του, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών ετών από την ημερομηνία συμπλήρωσης εννέα τάξεων ελληνικού σχολείου ή των έξι τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

γ. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ακολουθείται αναλόγως η διαδικασία της περ. β της παρ. 4. Η ελληνική ιθαγένεια αποκτάται και στις περιπτώσεις αυτές από την ημερομηνία δημοσίευσης της περίληψης της απόφασης του προϊσταμένου της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

6. Τέκνο αλλοδαπού, ο οποίος αποκτά την ελληνική ιθαγένεια κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου καθίσταται Έλληνας χωρίς άλλη διατύπωση, αν κατά την ημερομηνία κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας από τον γονέα του είναι ανήλικο και άγαμο.
7. Δεν συνιστούν κατά την έννοια του παρόντος άρθρου τίτλο νόμιμης διαμονής δελτία, βεβαιώσεις υποβολής δικαιολογητικών ή άλλα έγγραφα που επιτρέπουν την προσωρινή διαμονή του κατόχου τους μέχρι την κρίση του αιτήματός του από την αρμόδια διοικητική ή δικαστική αρχή ή την ολοκλήρωση της εκκρεμούς διοικητικής διαδικασίας.
8. Τα στοιχεία ταυτότητας του αιτούντος ενήλικου ή του ανήλικου αλλοδαπού αποδεικνύονται από ληξιαρχική πράξη γέννησης της ημεδαπής είτε από πιστοποιητικό γέννησης ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο πιστοποίησης του ληξιαρχικού συμβάντος της γέννησής του, που εκδίδουν οι αρμόδιες αρχές του κράτους προέλευσής του.

Στην περίπτωση αιτούντος αλλοδαπού δικαιούχου διεθνούς προστασίας, εφόσον αδυνατεί να προσκομίσει πιστοποιητικό γέννησής του, τα στοιχεία ταυτότητάς του αντλούνται από την πράξη αναγνώρισής του ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας. Στην περίπτωση αιτούντος αλλοδαπού ανιθαγενούς, τα στοιχεία ταυτότητάς του αντλούνται από τον ισχύοντα τίτλο διαμονής του.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών μπορεί να προστίθενται, καταργούνται ή τροποποιούνται τα αναγκαία έγγραφα για την υποβολή των δηλώσεων-αιτήσεων κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας του παρόντος άρθρου.

9. Ο αιτών δύναται με υπεύθυνη δήλωση που συνοδεύει τη σχετική αίτηση-δήλωση να προβεί σε εξελληνισμό των ονοματεπωνυμικών του στοιχείων, καθώς και των στοιχείων των ανήλικων τέκνων του τα οποία αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια σύμφωνα με την παρ. 6.
10. Για την υποβολή των προβλεπόμενων στο παρόν άρθρο δηλώσεων-αιτήσεων κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας καταβάλλεται παράβολο ύψους εκατό (100) ευρώ.».

Άρθρο 96

Διόρθωση ποσοστού αναπηρίας για συμμετοχή στην προφορική εξεταστική διαδικασία πολιτογράφησης – Δυνατότητα συμμετοχής στη γραπτή εξεταστική διαδικασία για όσους έχουν υπερβεί το 62ο έτος ηλικίας – Σύστημα ελέγχου και εποπτείας της εξεταστικής διαδικασίας – Τροποποίηση παρ. 3 και 10 άρθρου 7 Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας

1. Στην παρ. 3 του άρθρου 7 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (ν. 3284/2004, Α’ 217), περί της διαδικασίας πολιτογράφησης, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι λέξεις «άνω του 67%» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω», β) προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Για τους αιτούντες την ελληνική ιθαγένεια που έχουν υπερβεί το 62ο έτος της ηλικίας, για όσους έχουν πιστοποιηθεί με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), καθώς και για όσους αδυνατούν να συμμετάσχουν σε γραπτή δοκιμασία λόγω διαγνωσμένης από τις αρμόδιες μονάδες διάγνωσης και έκθεσης πιστοποιητικών μαθησιακών δυσκολιών του Υπουργείου Υγείας, οποιασδήποτε μορφής μαθησιακής δυσκολίας, η συνδρομή των προϋποθέσεων των περ. α’ και β’ του άρθρου 5Α πιστοποιείται με προφορική δοκιμασία ενώπιον Ειδικής Τριμελούς Επιτροπής Εξετάσεων, η οποία αποτελείται από έναν (1) υπάλληλο του Υπουργείου Εσωτερικών ως Πρόεδρο και δύο (2) εκπαιδευτικούς της δημόσιας ή ιδιωτικής εκπαίδευσης, οι οποίοι ορίζονται με ισάριθμους αναπληρωτές τους. Τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου δύνανται, εφόσον το επιθυμούν, να συμμετέχουν στη γραπτή εξεταστική δοκιμασία, δηλώνοντας την επιλογή τους στην ειδική πλατφόρμα των εξετάσεων.».

2. Στην παρ. 10 του άρθρου 7 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, περί καθορισμού με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ιθαγένειας, προστίθεται περ. ζ) ως εξής:

«ζ) το σύστημα ελέγχου και εποπτείας της εξεταστικής διαδικασίας, καθώς και οι κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των κανόνων διεξαγωγής της.».

Άρθρο 97

Βεβαίωση κτήσης ελληνικής ιθαγένειας – Τελετή ορκωμοσίας – Ορκωμοσία – Τροποποίηση παρ. 1, αντικατάσταση παρ. 3 και κατάργηση παρ. 4 άρθρου 9 Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας

Στο άρθρο 9 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (ν. 3284/2004, Α’ 217), περί της ορκωμοσίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο προστίθενται οι λέξεις «Εξουσιοδοτική διάταξη», β) στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παρ. 1, προστίθενται οι λέξεις «και βεβαιώνεται με τη σύνταξη σχετικού πρακτικού», γ) η παρ. 3 αντικαθίσταται, δ) η παρ. 4, περί ορκωμοσίας όποιου αποκτά την ελληνική ιθαγένεια με δήλωση μετά την ενηλικίωσή του κατά το άρθρο 1^Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, καταργείται, ε) προστίθεται παρ. 7 και το άρθρο 9 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 9

Ορκωμοσία – Εξουσιοδοτική διάταξη

1. Η ελληνική ιθαγένεια αποκτάται με την ορκωμοσία του αλλοδαπού, που πρέπει να γίνει μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση της απόφασης πολιτογράφησης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και βεβαιώνεται με τη σύνταξη σχετικού πρακτικού. Η απόφαση πολιτογράφησης ανακαλείται, αν ο όρκος δεν δοθεί μέσα στην ετήσια προθεσμία.
2. Ο όρκος που δίδεται έχει ως εξής: «Ορκίζομαι να φυλάττω πίστη στην Πατρίδα, υπακοή στο Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους και να εκπληρώνω ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου ως Έλληνας πολίτης».
3. Ο όρκος δίδεται ενώπιον του Περιφερειακού Διευθυντή Ιθαγένειας ή ενώπιον της προϊσταμένης διοικητικής ή πολιτικής αρχής αυτού, σε κατάλληλο χώρο για την πραγματοποίηση της τελετής ορκωμοσίας. Η τελετή είναι δημόσια και δύνανται να παρευρίσκονται και εκπρόσωποι των περιφερειακών και δημοτικών αρχών. Εφόσον πρόκειται για ομογενή που διαμένει στο εξωτερικό, η ορκωμοσία τελείται ενώπιον του οικείου Έλληνα Προξένου.
4. [Καταργείται]
5. Σε περίπτωση ατόμων με σωματική αναπηρία η ορκωμοσία μπορεί να λαμβάνει χώρα στην οικία τους ή μέσω τηλεδιάσκεψης.
6. Ο Περιφερειακός Διευθυντής Ιθαγένειας με απόφασή του, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται να μεταβιβάζει στους Προϊσταμένους των οργανικών μονάδων των οποίων προΐσταται, την αρμοδιότητα περί ορκωμοσίας των αλλοδαπών.
7. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών δύναται να ρυθμιστεί κάθε θέμα σχετικό με τη διαδικασία πραγματοποίησης της τελετής ορκωμοσίας.».

Άρθρο 98

Εξαίρεση από τον χρονικό περιορισμό του ενός έτους για την υποβολή νέας αίτησης πολιτογράφησης από αλλογενείς αλλοδαπούς οι οποίοι έχουν υποβάλει αντιρρήσεις κατά εισήγησης της Επιτροπής Πολιτογράφησης

Αλλογενείς αλλοδαποί, οι οποίοι έχουν υποβάλει αντιρρήσεις κατά αρνητικής εισήγησης της Επιτροπής Πολιτογράφησης σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 7 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (ν. 3284/2004, Α’ 217), περί διαδικασίας πολιτογράφησης, όπως ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τα άρθρα 6 και 18 του ν. 4735/2020 (Α’ 197), δύνανται, σε περίπτωση απόρριψής τους ή παραίτησης από την περαιτέρω εξέταση όσων αντιρρήσεων εκκρεμούν, να υποβάλουν νέα αίτηση πολιτογράφησης, κατά παρέκκλιση του χρονικού περιορισμού της παρ. 3 του άρθρου 8 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, περί της απόφασης πολιτογράφησης και αιτιολόγησης.