Σχέδιο Προτύπου AGRO 9

Μεταφορτώστε εδώ το σχέδιο προτύπου AGRO 9.

  • Θεωρούμε την πρωτοβουλία σας πολύ σημαντική καθώς και την συνεργασία σας με τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών ( ΦΔΠΠ) από όπου και προέκυψε το πρότυπο AGRO 9.Όμως για την επιτυχημένη εφαρμογή του κατα την άποψη μας θα έπρεπε να περιλαμβάνει το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών κι οχι μόνο όσες ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000. Στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου για παράδειγμα ανήκει η πεδιάδα που αποστραγγίζει στην λίμνη Λυσιμαχία ενω βρίσκεται εκτός του δικτύου Natura 2000. Τα οφέλοι της εφαρμογής του συστήματος πιστοποίησης δεν θα μπορούν να τα έχουν οι αγρότες της περιοχής καθώς βρίσκονται εκτός του δικτύου Natura 2000.

    Σελιμας Γιαννης

    Συντονιστής Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων

  • το πρότυπο AGRO 9 «παραγωγή προϊόντων προστατευόμενων περιοχών NATURA», το οποίο δημιουργήθηκε από τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, θεωρείται σκόπιμο να επισημάνουμε, ότι το ανωτέρω πρότυπο ήταν απόρροια αιτήματος των Φορέων Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών (Φ.Δ.Π.Π.) της Ελλάδας, για τη δημιουργία ενός προτύπου αγροτικών προϊόντων εντός περιοχών, που είναι σημαντικές για τη βιοποικιλότητα τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το αίτημα αυτό αποτελεί αποτέλεσμα τόσο μιας εμπειρίας διαχείρισης που υπερβαίνει τα 15 χρόνια, όσο και της ανάγκης επισήμανσης των προϊόντων εντός των Π.Π. για τη βελτίωση της αναγνωσιμότητας και ανταγωνιστικότητάς τους.
    Στο διάστημα λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Π.Π. έγιναν προσπάθειες για δημιουργία τοπικών προτύπων ποιότητας σε υπηρεσίες και αγαθά. Η ενέργεια αυτή στόχευε στη δημιουργία, ενός διαχειριστικού εργαλείου σχετικά με το φυσικό και προστατευόμενο περιβάλλον αρμοδιότητάς τους, προσδίδοντας αξία σε προϊόντα/ υπηρεσίες. Από τα σημαντικότερα προβλήματα κατά την εφαρμογή ήταν η ίδια η διαδικασία πιστοποίησης, κυρίως για τα αγροτικά προϊόντα, καθώς τόσο η δημιουργία ενός συστήματος ελέγχου όσο και οι ασφαλιστικές δικλίδες εφαρμογής ήταν νομικά αδύναμες χωρίς κάποιον οριζόντιο εθνικό σχεδιασμό. Επίσης, το κρίσιμο μέγεθος για την εμπορία αυτών των προϊόντων/ υπηρεσιών, ως μεμονωμένη πρωτοβουλία, ήταν πολύ μικρό ανά περιοχή, ώστε να έχουμε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα στην ανταπόκριση της αγοράς, με τα αντίστοιχα αποτελέσματα/ οφέλη για συμμετοχή των χρηστών στα συστήματα αυτά.
    Συνεπώς, δημιουργήθηκε μια αναγκαιότητα για συνολική προσέγγιση του θέματος, η οποία αποτυπώνεται με επιστολή των Φορέων Διαχείρισης Π.Π. προς τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, ήδη από το 2015. Το 2017, εντάχθηκε η δημιουργία συστήματος πιστοποίησης και προώθησης των παραγόμενων προϊόντων εντός των Προστατευόμενων Περιοχών, στις τελικές προτάσεις του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Μια ενέργεια που καταδεικνύει και τη σημαντικότητα σε θέματα προστασίας / διαχείρισης για την συγκεκριμένη Προστατευόμενη Περιοχή. Τέλος, με επιστολή της υπηρεσίας μας το 2020 κατατέθηκε ξανά αίτημα για τη δημιουργία προτύπου η οποία και έγινε αποδεκτή από την παρούσα διοίκηση του ΕΛΓΟ –ΔΗΜΗΤΡΑ και δημιουργήθηκε το πρότυπο AGRO 9.
    Παρά το ότι η πρωτοβουλία που βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης αποτελεί σημαντική αναφορά για την επισήμανση προϊόντων και υπηρεσιών στις ΠΠ, εντούτοις στο προαναφερόμενο πρότυπο υπάρχει περιορισμός της περιοχής παρέμβασης/ πεδίο πιστοποίησης: «Η παραγωγή/ μεταποίηση/ τυποποίηση/ συσκευασία ή/και διάθεση στην αγορά προϊόντων προστατευόμενων περιοχών NATURA που έχουν παραχθεί σύμφωνα με το παρόν πρότυπο, καθώς και την σχετική κατευθυντήρια οδηγία». Ο ανωτέρω περιορισμός έχει σαν αποτέλεσμα τον αποκλεισμό αγροτικών περιοχών (χιλιάδων εκταρίων) που εντάσσονται σε περιοχές αρμοδιότητας Εθνικών Πάρκων, αλλά είναι εκτός Δικτύου NATURA. Ενδεικτικά, στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, το 50% της χερσαίας έκτασης είναι αγροτικές περιοχές, όπου είναι όλες εκτός Δικτύου NATURA, αλλά εντάσσονται σε κάποια από τις κατηγορίες που προβλέπει η Εθνική Νομοθεσία . Ανάλογες περιπτώσεις υφίστανται και σε άλλους Φορείς Διαχείρισης, όπως Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων, Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού, Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης . Με βάση το υφιστάμενο Εθνικό Νομοθετικό πλαίσιο αναγνωρίζονται και άλλες περιοχές σημαντικές για την προστασία της φύση της Ελλάδας, εκτός από το Δίκτυο NATURA 2000.
    Ως εκ τούτου προτείνεται εφαρμογή του Συστήματος AGRO 9 στο σύνολο των Προστατευόμενων Περιοχών (Π.Π.), αφού τόσο ως διαδικασία όσο και ως σήμα δύναται να συμβάλει άμεσα στους σκοπούς και στόχους της δημιουργίας τους, καθώς:
    1. Ενισχύει την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας από τις αρνητικές επιδράσεις της αγροτικής δραστηριότητας, όχι μόνο των ευρωπαϊκών στόχων αλλά και των εθνικών.
    2. Ενισχύει τη διατήρηση του αγροτικού τοπίου και αποτρέπει τις αλλαγές χρήσεων γης, μέσω της διαφοροποίησης του αγροτικού προϊόντος που παράγεται εντός της Π.Π, καθώς η περιβαλλοντική προσφορά του αγρότη αναγνωρίζεται και την εισπράττει.
    3. Δρα ως αντισταθμιστικό όφελος στην τοπική κοινωνία και στους χρήστες της Π.Π.
    4. Η αναγνωρισιμότητα νέων ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων από τους καταναλωτές εξαρτάται από α) την ποιότητα των προϊόντων και β) την εμπορία/ προώθηση. Με τα «προϊόντα Προστατευόμενης Περιοχής» δημιουργείται ένα προϊόν το οποίο δύναται να καλύψει τις ανάγκες και την προτίμηση των καταναλωτών, καθώς η προστασία των φυσικών οικοτόπων αποτελεί όχι μόνο επιλογή μιας ολοένα αυξανόμενης ομάδας ανθρώπων, αλλά και πολιτικών/ στρατηγικών επιλογών Θεσμών Εθνικής, Ευρωπαϊκής και Παγκόσμιας κλίμακας στο πλαίσιο ενεργειών για την κλιματική αλλαγή.
    5. Συνάδει με Πολιτικές και Στρατηγικές που υιοθετούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη Ήπειρος έως το 2050, αλλά και στο ρόλο που επιθυμεί να διαδραματίσει για την προστασία της Βιοποικιλότητας σε Παγκόσμιο Επίπεδο, μέσω της υλοποίησης της Πράσινης Συμφωνίας (GreenDeal) για την προστασία των Φυσικών Πόρων και την ανάσχεση της Κλιματικής Αλλαγής, με τον Αγροτικό Τομέα να επικρατεί σε όλες τις προσεγγίσεις:
    i. Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 «Επαναφορά της Φύσης στη ζωή μας»: «… Ταυτόχρονα, ορισμένες γεωργικές πρακτικές αποτελούν βασική αιτία της μείωσης της βιοποικιλότητας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να συνεργαστούμε με τους γεωργούς για την υποστήριξη και την παροχή κινήτρων με σκοπό τη μετάβαση σε πλήρως βιώσιμες πρακτικές ……..»
    ii. Νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ αποσκοπεί σε μια έξυπνη και ανθεκτική Γεωργία, με ενίσχυση της μέριμνας για το Περιβάλλον και το Κλίμα, αλλά και του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών.
    iii. Η Στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»: «…Μια Στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» που στοχεύει να ανταμείψει τους γεωργούς, τους αλιείς και τις επιχειρήσεις της αλυσίδας τροφίμων, που έχουν ήδη πραγματοποιήσει τη μετάβαση σε βιώσιμες πρακτικές, αλλά και να διευκολύνει τη μετάβαση για τους υπόλοιπους και να δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις τους.
    Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει την αλληλεπίδραση του αγροτικού τομέα με το περιβάλλον και υιοθετεί πρακτικές για την επίτευξη των φιλοπεριβαλλοντικών στόχων της. Εκτιμούμε, ότι η δημιουργία του AGRO 9 εντάσσεται στο πλαίσιο αυτό και με την ενσωμάτωση στην χωρική του εφαρμογή του συνόλου των Προστατευόμενων Περιοχών, όπως αυτές καθορίστηκαν και ανωτέρω, θα προσδώσει δυναμική και αξιοπιστία.
    Παρακαλούμε, για τις ενέργειές σας, ώστε να συμπεριληφθεί στο ανωτέρω πρότυπο το σύνολο των Προστατευόμενων Περιοχών, όπως αυτές ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία.
    Είμαστε στη διάθεση σας για οποιασδήποτε πρόσθετη πληροφορία.

  • το πρότυπο AGRO 9 «παραγωγή προϊόντων προστατευόμενων περιοχών NATURA», το οποίο δημιουργήθηκε από τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, θεωρείται σκόπιμο να επισημάνουμε, ότι ήταν απόρροια αιτήματος των Φορέων Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών (Φ.Δ.Π.Π.) της Ελλάδας, για τη δημιουργία ενός προτύπου αγροτικών προϊόντων εντός περιοχών, που είναι σημαντικές για τη βιοποικιλότητα τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το αίτημα αυτό αποτελεί αποτέλεσμα τόσο μιας εμπειρίας διαχείρισης που υπερβαίνει τα 15 χρόνια, όσο και της ανάγκης επισήμανσης των προϊόντων εντός των Π.Π. για τη βελτίωση της αναγνωσιμότητας και ανταγωνιστικότητάς τους.
    Στο διάστημα λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Π.Π. έγιναν προσπάθειες για δημιουργία τοπικών προτύπων ποιότητας σε υπηρεσίες και αγαθά. Η ενέργεια αυτή στόχευε στη δημιουργία, ενός διαχειριστικού εργαλείου σχετικά με το φυσικό και προστατευόμενο περιβάλλον αρμοδιότητάς τους, προσδίδοντας αξία σε προϊόντα/ υπηρεσίες. Από τα σημαντικότερα προβλήματα κατά την εφαρμογή ήταν η ίδια η διαδικασία πιστοποίησης, κυρίως για τα αγροτικά προϊόντα, καθώς τόσο η δημιουργία ενός συστήματος ελέγχου όσο και οι ασφαλιστικές δικλίδες εφαρμογής ήταν νομικά αδύναμες χωρίς κάποιον οριζόντιο εθνικό σχεδιασμό. Επίσης, το κρίσιμο μέγεθος για την εμπορία αυτών των προϊόντων/ υπηρεσιών, ως μεμονωμένη πρωτοβουλία, ήταν πολύ μικρό ανά περιοχή, ώστε να έχουμε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα στην ανταπόκριση της αγοράς, με τα αντίστοιχα αποτελέσματα/ οφέλη για συμμετοχή των χρηστών στα συστήματα αυτά.
    Συνεπώς, δημιουργήθηκε μια αναγκαιότητα για συνολική προσέγγιση του θέματος, η οποία αποτυπώνεται με επιστολή των Φορέων Διαχείρισης Π.Π. προς τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, ήδη από το 2015. Το 2017, εντάχθηκε η δημιουργία συστήματος πιστοποίησης και προώθησης των παραγόμενων προϊόντων εντός των Προστατευόμενων Περιοχών, στις τελικές προτάσεις του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Μια ενέργεια που καταδεικνύει και τη σημαντικότητα σε θέματα προστασίας / διαχείρισης για την συγκεκριμένη Προστατευόμενη Περιοχή. Τέλος, με επιστολή της υπηρεσίας μας το 2020 κατατέθηκε ξανά αίτημα για τη δημιουργία προτύπου η οποία και έγινε αποδεκτή από την παρούσα διοίκηση του ΕΛΓΟ –ΔΗΜΗΤΡΑ και δημιουργήθηκε το πρότυπο AGRO 9.
    Παρά το ότι η πρωτοβουλία που βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης αποτελεί σημαντική αναφορά για την επισήμανση προϊόντων και υπηρεσιών στις ΠΠ, εντούτοις στο προαναφερόμενο πρότυπο υπάρχει περιορισμός της περιοχής παρέμβασης/ πεδίο πιστοποίησης: «Η παραγωγή/ μεταποίηση/ τυποποίηση/ συσκευασία ή/και διάθεση στην αγορά προϊόντων προστατευόμενων περιοχών NATURA που έχουν παραχθεί σύμφωνα με το παρόν πρότυπο, καθώς και την σχετική κατευθυντήρια οδηγία». Ο ανωτέρω περιορισμός έχει σαν αποτέλεσμα τον αποκλεισμό αγροτικών περιοχών (χιλιάδων εκταρίων) που εντάσσονται σε περιοχές αρμοδιότητας Εθνικών Πάρκων, αλλά είναι εκτός Δικτύου NATURA. Ενδεικτικά, στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, το 50% της χερσαίας έκτασης είναι αγροτικές περιοχές, όπου είναι όλες εκτός Δικτύου NATURA, αλλά εντάσσονται σε κάποια από τις κατηγορίες που προβλέπει η Εθνική Νομοθεσία . Ανάλογες περιπτώσεις υφίστανται και σε άλλους Φορείς Διαχείρισης, όπως Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων, Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού, Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης . Με βάση το υφιστάμενο Εθνικό Νομοθετικό πλαίσιο αναγνωρίζονται και άλλες περιοχές σημαντικές για την προστασία της φύση της Ελλάδας, εκτός από το Δίκτυο NATURA 2000.
    Ως εκ τούτου προτείνεται εφαρμογή του Συστήματος AGRO 9 στο σύνολο των Προστατευόμενων Περιοχών (Π.Π.), αφού τόσο ως διαδικασία όσο και ως σήμα δύναται να συμβάλει άμεσα στους σκοπούς και στόχους της δημιουργίας τους, καθώς:
    1. Ενισχύει την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας από τις αρνητικές επιδράσεις της αγροτικής δραστηριότητας, όχι μόνο των ευρωπαϊκών στόχων αλλά και των εθνικών.
    2. Ενισχύει τη διατήρηση του αγροτικού τοπίου και αποτρέπει τις αλλαγές χρήσεων γης, μέσω της διαφοροποίησης του αγροτικού προϊόντος που παράγεται εντός της Π.Π, καθώς η περιβαλλοντική προσφορά του αγρότη αναγνωρίζεται και την εισπράττει.
    3. Δρα ως αντισταθμιστικό όφελος στην τοπική κοινωνία και στους χρήστες της Π.Π.
    4. Η αναγνωρισιμότητα νέων ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων από τους καταναλωτές εξαρτάται από α) την ποιότητα των προϊόντων και β) την εμπορία/ προώθηση. Με τα «προϊόντα Προστατευόμενης Περιοχής» δημιουργείται ένα προϊόν το οποίο δύναται να καλύψει τις ανάγκες και την προτίμηση των καταναλωτών, καθώς η προστασία των φυσικών οικοτόπων αποτελεί όχι μόνο επιλογή μιας ολοένα αυξανόμενης ομάδας ανθρώπων, αλλά και πολιτικών/ στρατηγικών επιλογών Θεσμών Εθνικής, Ευρωπαϊκής και Παγκόσμιας κλίμακας στο πλαίσιο ενεργειών για την κλιματική αλλαγή.
    5. Συνάδει με Πολιτικές και Στρατηγικές που υιοθετούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη Ήπειρος έως το 2050, αλλά και στο ρόλο που επιθυμεί να διαδραματίσει για την προστασία της Βιοποικιλότητας σε Παγκόσμιο Επίπεδο, μέσω της υλοποίησης της Πράσινης Συμφωνίας (GreenDeal) για την προστασία των Φυσικών Πόρων και την ανάσχεση της Κλιματικής Αλλαγής, με τον Αγροτικό Τομέα να επικρατεί σε όλες τις προσεγγίσεις:
    i. Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 «Επαναφορά της Φύσης στη ζωή μας»: «… Ταυτόχρονα, ορισμένες γεωργικές πρακτικές αποτελούν βασική αιτία της μείωσης της βιοποικιλότητας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να συνεργαστούμε με τους γεωργούς για την υποστήριξη και την παροχή κινήτρων με σκοπό τη μετάβαση σε πλήρως βιώσιμες πρακτικές ……..»
    ii. Νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ αποσκοπεί σε μια έξυπνη και ανθεκτική Γεωργία, με ενίσχυση της μέριμνας για το Περιβάλλον και το Κλίμα, αλλά και του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών.
    iii. Η Στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»: «…Μια Στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» που στοχεύει να ανταμείψει τους γεωργούς, τους αλιείς και τις επιχειρήσεις της αλυσίδας τροφίμων, που έχουν ήδη πραγματοποιήσει τη μετάβαση σε βιώσιμες πρακτικές, αλλά και να διευκολύνει τη μετάβαση για τους υπόλοιπους και να δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις τους.
    Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει την αλληλεπίδραση του αγροτικού τομέα με το περιβάλλον και υιοθετεί πρακτικές για την επίτευξη των φιλοπεριβαλλοντικών στόχων της. Εκτιμούμε, ότι η δημιουργία του AGRO 9 εντάσσεται στο πλαίσιο αυτό και με την ενσωμάτωση στην χωρική του εφαρμογή του συνόλου των Προστατευόμενων Περιοχών, όπως αυτές καθορίστηκαν και ανωτέρω, θα προσδώσει δυναμική και αξιοπιστία.
    Παρακαλούμε, για τις ενέργειές σας, ώστε να συμπεριληφθεί στο ανωτέρω πρότυπο το σύνολο των Προστατευόμενων Περιοχών, όπως αυτές ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία.
    Είμαστε στη διάθεση σας για οποιασδήποτε πρόσθετη πληροφορία.