Άρθρο 02: (Άρθρα 2 και 4 Οδηγίας) Ορισμοί

Για την εφαρμογή του παρόντος προεδρικού διατάγματος :

α. «Σύμβαση της Γενεύης» είναι η Σύμβαση περί της Νομικής Καταστάσεως των Προσφύγων, η οποία υπεγράφη στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και κυρώθηκε με το ν.δ.3989/1959 (Α΄ 201), όπως τροποποιήθηκε από το συναφές Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967, το οποίο κυρώθηκε με τον α.ν.389/1968 (Α΄ 125).

β. «Aίτηση διεθνούς προστασίας» ή «αίτηση ασύλου» ή «αίτηση» είναι η αίτηση παροχής προστασίας από το ελληνικό κράτος που υποβάλλει αλλοδαπός ή ανιθαγενής, με την οποία ζητά την αναγνώριση στο πρόσωπό του της ιδιότητας του πρόσφυγα, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης, ή την χορήγηση καθεστώτος επικουρικής προστασίας. Κάθε αίτηση διεθνούς προστασίας τεκμαίρεται ότι είναι αίτηση ασύλου και επικουρικά αίτηση επικουρικής προστασίας. Η αίτηση διεθνούς προστασίας μπορεί να περιλαμβάνει και τα μέλη της οικογενείας του αιτούντος που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια.

γ. «Mέλη της οικογένειας» του αιτούντος διεθνή προστασία, υπό την προϋπόθεση ότι η οικογένεια υπήρχε πριν την είσοδο στη χώρα, θεωρούνται :
i. Ο σύζυγος ή ο εκτός γάμου σύντροφός του με τον οποίο διατηρεί σταθερή σχέση σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία όπως ισχύει,
ii. Τα ανήλικα, άγαμα και εξαρτημένα τέκνα, ανεξαρτήτως αν γεννήθηκαν σε γάμο ή εκτός γάμου των γονέων τους ή είναι υιοθετημένα.
iii. Τα ενήλικα τέκνα του αιτούντος που πάσχουν από πνευματική ή σωματική αναπηρία και δεν δύνανται να υποβάλουν αυτοτελώς αίτηση.

δ. «Αιτών διεθνή προστασία» ή «αιτών άσυλο» ή «αιτών» είναι ο αλλοδαπός ή ανιθαγενής, ο οποίος δηλώνει προφορικώς ή εγγράφως ενώπιον οποιασδήποτε ελληνικής αρχής στα σημεία εισόδου στην ελληνική επικράτεια ή εντός αυτής ότι ζητεί άσυλο ή επικουρική προστασία στη χώρα μας ή με οποιονδήποτε τρόπο ζητεί να μην απελαθεί σε κάποια χώρα εκ φόβου δίωξης λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, σύμφωνα με την ως άνω Σύμβαση της Γενεύης ή επειδή κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη σύμφωνα με το άρθρο 15 του π.δ.96/2008 (Α΄ 152) και επί του αιτήματος του οποίου δεν έχει ληφθεί ακόμη τελεσίδικη απόφαση. Επίσης, ως αιτών διεθνή προστασία θεωρείται και ο αλλοδαπός, ο οποίος υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ κατ΄ εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003 του Συμβουλίου, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας (L 050/ 25.02.2003), ή σε άλλο κράτος που δεσμεύεται από και εφαρμόζει τον ως άνω Κανονισμό, και μεταφέρεται στην Ελλάδα βάσει των διατάξεων του ως άνω κανονισμού.

ε. «Τελεσίδικη απόφαση» είναι η απόφαση που ορίζει εάν αλλοδαπός ή ανιθαγενής αναγνωρίζεται ή όχι ως πρόσφυγας ή δικαιούχος επικουρικής προστασίας, η οποία δεν υπόκειται πλέον σε άσκηση του ένδικου μέσου που προβλέπεται στο άρθρο 28.

στ. «Πρόσφυγας» είναι ο αλλοδαπός ή ο ανιθαγενής στο πρόσωπο του οποίου πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης.

ζ. «Καθεστώς πρόσφυγα» είναι το καθεστώς που χορηγείται κατόπιν της αναγνώρισης από την αρμόδια ελληνική αρχή ενός αλλοδαπού ή ανιθαγενούς ως πρόσφυγα.

η. «Πρόσωπο που δικαιούται επικουρική προστασία» είναι, με την επιφύλαξη του άρθρου 17 του π.δ. 96/2008, ο αλλοδαπός ή ο ανιθαγενής που δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, αλλά στο πρόσωπό του συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι αν επιστρέψει στη χώρα της καταγωγής του ή, στην περίπτωση ανιθαγενούς, στη χώρα της προηγούμενης συνήθους διαμονής του, κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη κατά την έννοια του άρθρου 15 του π.δ. 96/2008 και που δεν μπορεί ή λόγω του κινδύνου αυτού δεν επιθυμεί να θέσει εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας.

θ. «Καθεστώς επικουρικής προστασίας» είναι το καθεστώς που χορηγείται κατόπιν της αναγνώρισης από την αρμόδια ελληνική αρχή ενός αλλοδαπού ή ανιθαγενούς ως δικαιούχου επικουρικής προστασίας.

ι. «Ασυνόδευτος ανήλικος» είναι το πρόσωπο ηλικίας κάτω των 18 ετών, ο οποίος φθάνει στην Ελλάδα, χωρίς να συνοδεύεται από ενήλικο υπεύθυνο για τη φροντίδα του, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία ή πρακτική και για όσο χρόνο κανένας ενήλικος δεν ασκεί στην πράξη την επιμέλειά του, ή ο ανήλικος που εγκαταλείπεται ασυνόδευτος μετά την είσοδό του στην Ελλάδα.

ια. «Εκπρόσωπος ασυνόδευτου ανηλίκου» είναι ο προσωρινός ή οριστικός επίτροπος του ανηλίκου ή το πρόσωπο που ορίζεται από τον αρμόδιο Εισαγγελέα Ανηλίκων ή, όπου δεν υπάρχει Εισαγγελέας Ανηλίκων, από τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών για την προάσπιση των συμφερόντων του ανηλίκου αυτού.

ιβ. «Κράτηση» είναι ο περιορισμός σε ειδικό χώρο, με αποτέλεσμα τη στέρηση της ελευθερίας του προσώπου.

ιγ. «Αρμόδιες αρχές παραλαβής της αίτησης διεθνούς προστασίας» ή «αρμόδιες αρχές παραλαβής» είναι τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου καθώς και τα αυτοτελή κλιμάκια των Περιφερειακών Γραφείων Ασύλου.

ιδ. «Αρμόδιες Αρχές Εξέτασης της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας» ή «αρμόδιες αρχές εξέτασης» είναι τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου και τα αυτοτελή κλιμάκια των Περιφερειακών Γραφείων Ασύλου.

ιε. «Κεντρική αρχή» είναι η Κεντρική Υπηρεσία Ασύλου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

ιστ «Χώρα καταγωγής» είναι η χώρα της ιθαγένειας ή, για τους ανιθαγενείς, η χώρα της προηγούμενης συνήθους διαμονής τους.

ιζ. «Άδεια διαμονής» είναι κάθε άδεια, η οποία εκδίδεται από τις Ελληνικές Αρχές, σύμφωνα με τον τύπο που προβλέπει η Ελληνική νομοθεσία και η οποία επιτρέπει σε αλλοδαπό ή σε ανιθαγενή τη διαμονή του στην ελληνική επικράτεια.

ιη. «Αποφαινόμενη Αρχή» είναι ο αρμόδιος υπάλληλος της Υπηρεσίας Ασύλου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που ορίζεται ως χειριστής της αίτησης από τον Προϊστάμενο του οικείου περιφερειακού γραφείου ή κλιμακίου ασύλου και αποφασίζει σε πρώτο βαθμό επί των αιτήσεων παροχής διεθνούς προστασίας. Στις περιπτώσεις του άρθρου 27, Αποφαινόμενη Αρχή είναι ο Προϊστάμενος του ανά περίπτωση Περιφερειακού Γραφείο Ασύλου.

θ. «Αρμόδιες Αρχές Απόφασης» είναι η Αποφαινόμενη Αρχή, η Επιτροπή Προσφυγών και, στις περιπτώσεις του άρθρου 25 παρ. 5, ο Διευθυντής της Αρχής Προσφυγών.

κ. «Μεταγενέστερη αίτηση» είναι η αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται μετά από τελεσίδικη απορριπτική απόφαση. Ως μεταγενέστερη αίτηση λογίζεται και κάθε νέα αίτηση διεθνούς προστασίας μετά από παραίτηση κατά τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ 1.

κα. «Ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας» είναι η απόφαση της Αποφαινόμενης Αρχής να ανακαλέσει ή να αρνηθεί να ανανεώσει το καθεστώς πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας σε ένα πρόσωπο.

κβ. «Παραμονή στη Χώρα» είναι η παραμονή στο έδαφος της ελληνικής επικράτειας, περιλαμβανομένων των συνόρων και των ζωνών διέλευσης.

κγ. «Σύμβουλος του αιτούντος» είναι ο νομικός, ιατρός, ψυχολόγος ή κοινωνικός λειτουργός, ο οποίος τον υποστηρίζει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του.

κδ. «Δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία» ή «δελτίο» είναι το ειδικό ατομικό δελτίο που εκδίδεται για τον αιτούντα κατά την διάρκεια της εξέτασης του αιτήματός του από τις αρμόδιες αρχές παραλαβής και του επιτρέπει την παραμονή στην ελληνική επικράτεια μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης επί του αιτήματος. Το δελτίο αυτό αποτελεί προσωρινό τίτλο και δεν συνιστά άδεια διαμονής ούτε θεμελιώνει δικαίωμα για άδεια διαμονής, πλην όμως διασφαλίζει την απόλαυση των δικαιωμάτων των αιτούντων όπου αυτά προβλέπονται από κείμενες διατάξεις, καθώς και διευκολύνει την πραγματοποίηση συναλλαγών.

κε. «Αιτούντες που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες» είναι αιτούντες που ανήκουν σε κατηγορίες οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 17 του π.δ. 220/2007 (Α΄281).

  • 31 Μαΐου 2012, 21:41 | Μαρία

    ο όρος ‘κράτηση’ όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 παράγραφος ιβ είναι παραπλανητικός και ακατάλληλος (ακόμη κι αν είναι αντίστοιχος του όρου ‘detention’) καθώς υποννοείται λόγος κράτησης που παραπέμπει σε παράνομη δράση. Οι αιτούντες άσυλο, ανεξαρτήτως συνθηκών και καθεστώτος εισόδου στην Ελλάδα δεν νοούνται παράνομοι a priori γιατί κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος ως/από ιδιότητα.

  • 31 Μαΐου 2012, 17:26 | ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΛΑΒΑΝΟΣ

    Το δελτίο του στοιχείου κδ είναι προσωρινή άδεια διαμονής και νομίζω ότι θα δημιουργηθεί μεγάλο θέμα αν δεν το χαρακτηρίσουμε άδεια διαμονής αλλά του αναγνωρίσουμε όλα τα χαρακτηριστικά της άδειας. Η άδεια διαμονής επιτρέπει στον αλλοδαπό υπήκοο να διαμένει νόμιμα στην ελληνική επικράτεια και να απολαμβάνει όλων των δικαιωμάτων που αναγνωρίζει ο νόμος, έστω και προσωρινά. Αν ο συντάκτης του σχεδίου ΠΔ υπονοεί ότι η νομική φύση του προσωρινού δελτίου αιτήσαντος διεθνής προστασίας αλλοδαπού δεν είναι ταυτότητα, αυτό είναι κάτι άλλο, αν και κατά τη γνώμη μου, εφόσον το προσωρινό δελτίο αυτό έχει εκδοθεί από επίσημη αρχή της πολιτείας, ταυτοποιεί το πρόσωπο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι τα αναγραφόμενα σε αυτό στοιχεία του αλλοδαπού μπορεί να μην βεβαιώνονται από διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο, το οποίο δεν προσκόμισε ο αλλοδαπός στις αρχές και τα στοιχεία ανεφράφησαν κατά δήλωση. Συνεπώς, νομίζω ότι το ορθότερο θα ήταν να θεωρηθεί προσωρινή άδεια διαμονής.

  • 31 Μαΐου 2012, 17:19 | ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΛΑΒΑΝΟΣ

    Στο άρθρο 2 (β) αναφέρεται: «…Κάθε αίτηση διεθνούς προστασίας τεκμαίρεται ότι είναι αίτηση ασύλου και επικουρικά αίτηση επικουρικής προστασίας». Η αντίστοιχη φράση της οδηγίας έχει ως εξής: «Κάθε αίτηση διεθνούς προστασίας τεκμαίρεται ως αίτηση ασύλου εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος ζητεί ρητά άλλο είδος προστασίας που μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο χωριστής αίτησης»
    Το σωστό είναι να ενσωματωθεί ως έχει το κείμενο της οδηγίας καθώς σκοπός της είναι να παράσχει τη δυνατότητα για παροχή διεθνούς προστασίας πέραν αυτής του ασύλου και της επικουρικής προστασίας (π.χ. προστασία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιπτώσεις παραβίασης του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ, του άρθρου 7 της διεθνούς σύμβασης για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα καθώς και του άρθρου 3 της σύμβασης κατά των βασανιστηρίων). Υπό τη νέα διατύπωση η διάταξη περιορίζει αυστηρά τη διεθνή προστασία σε παροχή ασύλου ή παροχή επικουρικής προστασίας.

  • 28 Μαΐου 2012, 09:44 | Sofia Vlachou

    Είναι τρομερά ανησυχητική η έλλειψη παντελούς ανθρωπιστικής πολιτικής συνείδησης που οδηγεί τη συντριπτική πλειοψηφεία των συμπατριωτών μας να απαιτούν μια επίσημα θεσμοθετημένη ρατσιστική και ξενοφοβική πολιτική. Οι ιδεολογίες μίσους έχουν λοιπόν αναχθεί σε κεντρική πολιτική άποψη και κανένας δε θέλει να σκεφθεί πένω στο ποιες δυνάμεις ευθύνονται για το ότι άνθρωποι απ’ τις μεριές του κόσμου με το πιο ευλογημένο έδαφος και υπέδαφος πεινάνε και καταδιώκονται ή υποχρεώνονται να εγκαταλείπουν τις πατρίδες και τις οικογένειές τους για να έρθουν στον πολιτισμένο κόσμο που τους μεταχειρίζεται σαν σκουπίδια. Θα λύσει ο άτυπα κυρηγμένος πόλεμος στους μετανάστες όλα μας τα οικονομικά, υπαρξιακά και ηθικά προβλήματα;
    Προσέξτε, όλοι εσείς που ποτίζετε και ταίζετε τις επόμενες γενιές με δηλητήρια του μίσους, γιατί τα παιδιά μας θα είναι κι αυτά μετανάστες στον κόσμο που τους ετοιμάζουμε….

  • 28 Μαΐου 2012, 08:28 | Sofia Vlachou

    Στην παράγραφο 4, ο ορισμός του ατόμου που δικαιούται διεθνή προστασία ή άσυλο θα πεέπει να διευρυνθεί έτσι ώστε να περιλαμβανει ξεκάθαρα και τις έφυλες διαστάσεις βασανισμού, καταναγκασμού και δίωξης όπως π.χ: Τη φυγή από περιβάλλοντα που επιβάλλουν καταναγκαστικούς γάμους και/ή γάμους ανηλίκων, κλειτοριδοεκτομή, ποινικοποίηση σεξουαλικού προσανατολισμού , συμμετοχής σε οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών ή των ομοφυλόφιλων κτλ.

  • Από το άρθρο αυτό οφείλουν να απαλειφθούν ακόμη και οι ορισμοί «εκτός γάμου σύντροφος», «ξαρτημένα τέκνα, ανεξαρτήτως αν γεννήθηκαν σε γάμο ή εκτός γάμου των γονέων τους’. Ακόμη και η ύπαρξη των όρων δημιουργεί ατραπούς όπως. Καθε «πονεμένος» που θέλει να έρθει στην Ευρώπη εκτός από τον εαυτό του θα φέρνει πίσω και μιά γυναίκα που γνώρισε στα σύνορα. Η κυρία με κάποιο τίμημα, γιατί τίποτες δεν γίνεται χωρ΄’ις τίμημα θα βρεθεί στην χώρα πιθανώς και με δύο τρία παιδιά και η χώρα θα οφείλει να τις παρέχει πράγματα από το υστέρημά της. Σαν συγγενείς του πρόσφυγα θα πρέπει να είνα η νόμιμη γυναίκα του με την οποία θα έχει κάνει και ένα παιδί. Η σχέση συγγένειας θα πρέπει να αποδεικνύεται με τεστ DNA. ¨οσον αφορά στις υιοθεσίες θα πρέπει να έχουν γίνει πριν εύλογο χρόνο (πχ ένα έτος).

  • 25 Μαΐου 2012, 01:37 | ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΙΩΤΑΣ

    Υπερτερες αρχες δημοσιας ταξης και εθνικης ασφαλειας που απτονται του προνομιου της εθνικης κυριαρχιας επιτρεπουν την χωρα να μην εφαρμοση καθολου την οδηγια αυτη καθοσον υπαρχει κατεξοχην προβλημα στην Ελλαδα οπου κατευθυνονται οι λαθρομεταναστες(90% του συνολο)υ στην ΕΕ).Οι προσφυγες πλην ελαχιστων εξαιρεσεων θα πρεπει να οδηγουνται στην Εξοδο απο τη χωρα (με δαπανη τους),και τα συνορα να σφραγιστουν ερμητικα δια των Ενοπλων Δυναμεων).Το Δουβλινο 2 να καταγγελθει ως απαραδεκτο στην ΕΕ και να προσαχθουν στο Ειδικο δικαστηριο οι υπογραψαντες με την κατηγορια της Απιστιας και Εθνικης Προδοσιας.Δεν μπορουμε να εφαρμοσουμε μια πανευρωπαικη νομοθεσια που αφορα μονο εμας βασικα(εκλειπουν οι αρχες της αμοιβαιοτητος και της καθολικοτητος που συν τοις αλλοις θα πρεπει να εχει μια Ντιρεκτιβα.

  • 24 Μαΐου 2012, 15:47 | Αναστάσιος Φέγγος

    Ο ορισμός «Πρόσωπο που δικαιούται επικουρική προστασία» δεν είναι σαφής αφού ανατρέχει σε άλλο νόμο για τον ορισμό της σοβαρής βλάβης καθόσον σε κάθε περίπτωση συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι αν επιστρέψει στη χώρα της καταγωγής του ή, στην περίπτωση ανιθαγενούς, στη χώρα της προηγούμενης συνήθους διαμονής του, κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη αφού σε όλους τους άστεγους και τους πεινασμένους κινδυνεύει η ζωή των. Αυτό φυσικά δεν μπορεί να εξισωθεί με την ελευθερία υποδοχής μεταναστών. Η επικουρική προστασία θα πρέπει να αφορά ανθρώπους που έχουν να προσφέρουν στην Ελλάδα (επιστήμονες, άνθρωποι διεθνούς κύρους) και όχι όσους πεινάνε γιατί είτε πεινάνε στην χώρα τους που ξέρουν και την γλώσσα είτε πεινάνε εδώ το ίδιο είναι.
    Προτείνω την αλλαγή των περί σοβαρής βλάβης με την φράση «επικουρική προστασία αφορά ανθρώπους που έχουν να προσφέρουν στην Ελλάδα «.