Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ΕΤΑΚ και η μεγιστοποίηση της συνεισφοράς της στην ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα της χώρας, με την δημιουργία/αξιοποίηση νέων καινοτομικών προϊόντων, υπηρεσιών και μεθόδων και την αύξηση της οικονομικής απόδοσης των διατιθέμενων πόρων, αποτελεί βασική επιλογή της Πολιτείας. Για το σκοπό αυτό καταρτίζεται το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.), στο πλαίσιο του πολυετούς εθνικού και περιφερειακού στρατηγικού προγραμματισμού.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες έχουν από τη φύση τους μακροχρόνια προοπτική και αποτελέσματα. Είναι κατά συνέπεια αναγκαίο να θεσμοθετηθεί ένα Πρόγραμμα-Πλαίσιο με πολυετή ορίζοντα. Ο πολυετής προγραμματισμός θα επιτρέψει την καλύτερη διαχείριση των πόρων, τη συγκέντρωση των προσπαθειών σε δράσεις εθνικής προτεραιότητας και την εξασφάλιση κανόνων διαφάνειας, αξιολόγησης και λογοδοσίας.
Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ.:
• καλύπτει περίοδο πέντε ετών και διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπόψη τις προτεραιότητες και τις ανάγκες του δημόσιου τομέα, τις ευρύτερες κοινωνικές ανάγκες της χώρας, το Ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής για την Ε.Τ.Α.Κ., το ύψος των διαθέσιμων και προβλεπόμενων πηγών δημόσιας χρηματοδότησης, τόσο από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων όσο και από Κοινοτικούς πόρους, καθώς και τις εκάστοτε διαμορφούμενες οικονομικές συνθήκες της χώρας με έμφαση στους τομείς που μπορούν να επωφεληθούν από την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία
• έχει το χαρακτήρα συνολικού προγράμματος – πλαισίου στο οποίο αποτυπώνονται οι στρατηγικοί στόχοι και οι προτεραιότητες πολιτικής για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία σε συγκεκριμένους θεματικούς τομείς ή/και σε οριζόντιους άξονες ενίσχυσης της ΕΤΑΚ, όπως είναι η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και των ερευνητικών υποδομών. Στο πλαίσιο αυτό καθορίζονται τα μέσα που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων του όπως νομοθετικές ή κανονιστικές ρυθμίσεις και προγράμματα, οι φορείς ή οι κατηγορίες φορέων που θα αναλάβουν την υλοποίηση τους, οι πόροι που προγραμματίζεται να διατεθούν και οι πηγές χρηματοδότησης, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, οι δείκτες και οι διαδικασίες παρακολούθησης και αποτίμησής του καθώς και οι όροι και οι διαδικασίες για την αναθεώρησή του
• καταρτίζεται με επιστημονική ευθύνη του ΕΣΕΤΕΚ και υποστήριξη της Γ.Γ.Ε.Τ. και τίθεται σε ανοικτή διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς, τον ιδιωτικό τομέα και τους ευρύτερους κοινωνικούς φορείς. Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ. εγκρίνεται από τη Διυπουργική Επιτροπή για την Έρευνα, Τεχνολογία και Καινοτομία (Δ.Ε.Ε.ΤΕ.Κ.), έπειτα από σχετική εισήγηση του ΥΠΔΒΜΘ
• προβλέπει την ετήσια και σταθερή ενίσχυση της έρευνας, την ανάπτυξη όλων των επιστημονικών πεδίων, καθώς και την αποτελεσματική ανταπόκριση στη ζήτηση για τεχνολογική έρευνα και καινοτομία της οικονομίας, της διοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών.
Στο πλαίσιο του Ε.Σ.Π.Ε.Κ. μπορούν να εκτελούνται
έργα και μελέτες για την προώθηση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης, της καινοτομίας ή/και για την προβολή και διάδοση των αποτελεσμάτων τους, για την ενίσχυση του ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού ή για τη δημιουργία εθνικού δικτύου ερευνητικών υποδομών
από
δημόσιες υπηρεσίες, πάσης φύσεως και μορφής νομικά πρόσωπα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, καθώς και ενώσεις προσώπων και φυσικά πρόσωπα της ημεδαπής και της αλλοδαπής
με χρηματοδότηση
από δημόσιους πόρους του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, της Γ.Γ.Ε.Τ., άλλων Υπουργείων, των Περιφερειών, προερχόμενους από τον τακτικό προϋπολογισμό, το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, από κοινοτικούς πόρους, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη πηγή.
Θεσμοθετείται ενιαία διαδικασία αξιολόγησης των προτάσεων που υποβάλλονται για χρηματοδότηση από δημόσιους πόρους, η οποία βασίζεται σε διεθνείς πρακτικές. Θεσμοθετείται επίσης η ενιαία καταγραφή και παρακολούθηση όλων των έργων Ε.ΤΑ.Κ που χρηματοδοτούνται από δημόσιους πόρους, με στόχο τον συντονισμό των ενεργειών, την απλούστευση των διαδικασιών και την αποφυγή επικαλύψεων.
Οι υποβαλλόμενες προτάσεις, στο πλαίσιο προκηρύξεων ανταγωνιστικών προγραμμάτων που εντάσσονται στο Ε.Σ.Π.Ε.Κ., αξιολογούνται με ενιαία διαδικασία, που καταρτίζεται με μέριμνα της ΓΓΕΤ και γνώμη του ΕΣΕΤΕΚ.
Τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις από την υλοποίηση του Ε.Σ.Π.Ε.Κ. αποτυπώνονται στις ετήσιες εκθέσεις προόδου και την πενταετή απολογιστική έκθεση που συντάσσονται με ευθύνη και συντονισμό της Γ.Γ.Ε.Τ.. Οι εκθέσεις υποβάλλονται στο ΕΣΕΤΕΚ, στη Δ.Ε.Ε.ΤΕ.Κ. και στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για θέματα έρευνας, είναι δημοσίως προσβάσιμες και λαμβάνονται υπόψη για την αναθεώρηση ή/και τον σχεδιασμό των νέων στρατηγικών πλαισίων.
Το Ε.Σ.Π.Ε.Κ. μπορεί να αναθεωρείται ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν έπειτα από σχετική εισήγηση του Ε.Σ.Ε.ΤΕ.Κ. ή ενός τουλάχιστον μέλους της Δ.Ε.Ε.ΤΕ.Κ. και λαμβάνοντας υπόψη την ετήσια έκθεση προόδου του Ε.Σ.Π.Ε.Κ.. Το αναθεωρημένο Ε.Σ.Π.Ε.Κ. εγκρίνεται από τη Δ.Ε.Ε.ΤΕ.Κ..
Για ερευνητές με εξαιρετική επίδοση σε θέματα έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας που συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων του Ε.Σ.Π.Ε.Κ. προβλέπονται χρηματικά βραβεία.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ «ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΕΤΑΚ» (με ημερομηνία ανάρτησης 27 Ιανουαρίου 2012):
• νομοθέτημα – διαχειριστικό εργαλείο,
• μη ολοκληρωμένο σχέδιο νόμου,
• αμφιθυμία των συντακτών,
• δεν είναι σαφής η θέση της πολιτικής ηγεσίας για το τι θέλει να ρυθμίσει,
• δεν είναι σαφές, από την προτεινόμενη αναδιάρθρωση ποιός είναι τελικά ο φορέας της λήψης αποφάσεων ως προς την πολιτική/ στρατηγική της (εθνικής) έρευνας,
• θετικό ότι δεν παραπέμπει σε μεγάλο αριθμό ΠΔ ή ΥΑ.
ΜΕΡΟΣ Α
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ –
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
΄Αρθρο 1 Ορισμοί:
• Οι «συντομογραφίες» δεν αφορούν ορισμούς. Πρέπει να απαλειφθούν.
• 1. & 2. Γιατί προτάσσονται ορισμοί που αφορούν τα ΑΕΙ κλπ αφού το σχέδιο νόμου αφορά κατά το μεγαλύτερο μέρος την έρευνα που παράγεται στα ερευνητικά κέντρα;
• 8. «Ενιαίος Χώρος Ερευνας»: περίεργος ορισμός που στη συνέχεια του σχεδίου νόμου δεν φαίνεται το πως «δένουν» οι actors του σχήματος.
• 11. «Ερευνητικό κέντρο». Ασαφής η νομική μορφή των ερευνητικών κέντρων ως «δημόσιων νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα».
Ερώτημα: Έρχεται να υποκαταστήσει τον ορισμό του «ερευνητικού φορέα» του ν. 1514/1985, του ν. 2919/2001 και του ν.3653/2008; Οι νόμοι εκείνοι καθόριζαν ρητά ότι πρόκειται για ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ.
Θετικό σημείο: εισάγεται η «κοινωνική αξιοποίηση» των αποτελέσματων της έρευνας.
• 12. «τεχνολογικός φορέας» ακόμη πιο ρευστή η κατηγορία αυτών των «φορέων». Μπορεί πχ. μια ΜΚΟ να είναι «τεχνολογικός φορέας»; Στον αντίστοιχο ορισμό των ν. 1514/1985, του ν. 2919/2001 και του ν. 3653/2008 προσδιορίζεται η νομική μορφή σε ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ.
• Δεν δίνεται ορισμός του «ερευνητή».
Βάσει της «Ευρωπαικής Χάρτας του Ερευνητή – Κώδικας δεοντολογίας για τη πρόσληψη ερευνητών της Ευρωπαικής Επιτροπής (Σύσταση της Επιτροπής της 11ης Μαρτίου 2005) ως ερευνητές νοούνται «επαγγελματίες που καταγίνονται με τη σύλληψη της ιδέας ή τη δημιουργία νέων γνώσεων, προιόντων, διαδικασιών, μεθόδων και συστημάτων και με τη διαχείριση των αντίστοιχων έργων».
Σύμφωνα με τον ν. 1268/1982 ΄Αρθρο 13, παρ. 2 «τα μέλη του ΔΕΠ έχουν δικαίωμα για έρευνα και διδασκαλία …» και στο ίδιο άρθρο στην παρ. 3 «τα μέλη του ΔΕΠ έχουν επίσης ως έργο την έρευνα, …»
Σύμφωνα με τον πρόσφατο ν. 4009/2011, στο άρθρο 16 παρ. 1. για τους Καθηγητές «… το ερευνητικό έργο περιλαμβάνει ιδίως τη βασική ή εφαρμοσμένη έρευνα, την καθοδήγηση διπλωματικών εργασιών, μεταπτυχιακών διπλωμάτων και διδακτορικών διατριβών και συμμετοχή σε συνέδρια και ερευνητικά σεμινάρια».
Επειδή το σχέδιο νόμου θα έχει εφαρμογή και στα ΕΚ, και στα ΑΕΙ, και στον ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει να δοθεί με σαφήνεια ο ορισμός του «ερευνητή» ο οποίος θα αντιδιαστέλει τους «ερευνητές» (των ΕΚ), με τους με ευρεία έννοια «ερευνητές» (μέλη ΔΕΠ), και των «ερευνητών του ιδιωτικού χώρου».
Πρόταση: Να προστεθεί ο ορισμός του «ερευνητή» ο οποίος θα βοηθήσει
• στην κατανόηση και εφαρμογή εδαφίων του νόμου χωρίς περιθώρια παρερμηνείας.
• στην πιο αξιόπιστη μέτρηση των αποτελεσμάτων των ερευνητικών δραστηριοτήτων των ερευνητών-μελών ΑΕΙ και ως εκ τούτου στην ακριβέστερη ποσοτικοποίηση/ κατάρτιση δεικτών της ερευνητικής «παραγωγής» της χώρας.
Πρόταση: Να προστεθεί ο ορισμός «Ευρωπαικός Χώρος ΄Ερευνας»
΄Αρθρο 2: Αντικείμενο – Σκοπός
Θεωρούμε θετικό ότι το σχέδιο νόμου διακηρύσσει την υποχρέωση του κράτους να διαθέτει τους απαιτούμενους πόρους για την ανάπτυξη της ΕΤΑΚ.
Παρατήρηση: Στο ΄Αρθρο 2, παρ. 2 «Στους στόχους του παρόντος νόμου…» αναφέρονται εδάφια που σε κείμενο νόμου (εκδοχή V5 6.10.2011) αποτελούσαν στόχους του ΕΣΠΕΚ (άρθρο 4, παρ. 5)! (Αναφερόμαστε στα εδάφια β΄,γ΄,δ΄,ε΄,ε΄,στ΄,ζ΄ του άρθρου 2 του παρόντος που αντιστοιχούν στα εδάφια α΄,δ΄, ε΄, γ΄, στ΄, ζ΄ του άρθρου 4 του V5 6.10.2011). Οι στόχοι του ΕΣΠΕΚ με cut – paste έγιναν στόχοι του «Σχεδίου Νόμου»;
Ερώτημα: Μήπως αυτό επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι πρόκειται για νομοθέτημα χωρίς σαφή στόχευση, διαχειριστικού χαρακτήρα.
΄Αρθρο 3: Πεδίο Εφαρμογής του Νόμου
Παρατηρείται ότι:
• Με το λεκτικό σχήμα «η/και» δίνεται στα άλλα Υπουργεία η διακριτική ευχέρεια να μην προσχωρήσουν στη δημιουργία ενός ενιαίου ερευνητικού χώρου στην Ελλάδα.
• και πάλι τα ΑΕΙ προτάσσονται ως πεδίο εφαρμογής του νόμου σε σχέση με τα Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα που εποπτεύονται από τη ΓΓΕΤ
Για μια ακόμη φορά μιλάμε για νόμο που δεν έχει εφαρμογή σε όλο τον ερευνητικό χώρο της Ελλάδας. Η μελέτη της ELYROS SA παραδόθηκε με ελλείψεις και μάλλον δεν κατάφερε να χαρτογραφήσει το ερευνητικό τοπίο της χώρας.
Ερωτούμε:
• Πώς θα εφαρμοστεί «στα ΑΕΙ κατά περίπτωση»;.
Ο ν. 4009/2011, αν αντιλαμβανόμαστε σωστά (άρθρο 80 παρ.14), καταργεί τα Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα (ΕΠΙ) και τα Κέντρα Τεχνολογικής Ερευνας (ΚΤΕ) σύντομα. Ποιούς/πόσους άλλους ερευνητικούς φορείς επιβλέπει το Υπουργείο;
Πρόταση: το άρθρο αυτό θα πρέπει να διατυπωθεί με εξαιρετική ακρίβεια και θα πρέπει να κατανομασθούν οι κατηγορίες (είδη κέντρων/ινστιτούτων κλπ) στις οποίες θα έχει εφαρμογή ο νόμος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β –
ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
΄Αρθρο 7 Διυπουργική Επιτροπή για την ΄Ερευνα, Τεχνολογία και Καινοτομία
Πρόταση: να προστεθεί ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στα μόνιμα μέλη της ΔΕΕΤΕΚ.
΄Αρθρο 8 Εθνικό Συμβούλιο ΄Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας
• Από τους ορισμούς (στο 2 του ΄Αρθρου 1) όπου αναφέρεται η «Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση» (ΑΔΙΠ). (Η ΑΔΙΠ αποτελεί ανεξάρτητη διοικητική αρχή (΄Αρθρα 64 – 75 του ν. 4009/2011) και στο Συμβούλιό της συμμετέχει και 1 (ένας) ερευνητής από τα εποπτευόμενα κέντρα της ΓΓΕΤ).
• από τους ορισμούς σχεδίου νόμου που διέρρευσε (εκδοχή της 16/11/2011) όπου η ΑΔΙΠ αναφέρεται διαζευκτικά με την ΑΔΙΠΑΕ «Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας».
• από το ότι , κατά το παρόν σχέδιο νόμου, ο Πρόεδρος του ΕΣΕΤΕΚ «ορίζεται με απόφαση της Διάσκεψης των προέδρων της Βουλής» (Η Διάσκεψη των Προέδρων έχει την αρμοδιότητα να επιλέγει,… τα μέλη των Ανεξάρτητων Αρχών που προβλέπονται από το Σύνταγμα, …).
όλα τα παραπάνω παραπέμπουν σε ανεξάρτητη αρχή.
Υπήρξε/ υπάρχει αμφιθυμία από τους συντάκτες του σχεδίου νόμου για το άν το ΕΣΕΤ/ ΕΣΕΤΕΚ παραμείνει ως έχει σήμερα, αν ενοποιηθεί με την ανεξάρτητη αρχή ΑΔΙΠ ως ΑΔΙΠΑΕ ή αν αποτελέσει νέα ανεξάρτητη αρχή;
΄Αρθρο 10 Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων – Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας
Δεν μας είναι κατανοητό γιατί οι δύο αυτές οντότητες ταυτίζονται τη στιγμή που οι ρόλοι τους είναι, και πρέπει να είναι, διακριτοί.
Ερώτηση: Εκχωρεί το ΥΠΔΒΜΘ την εξουσία του για «πολιτική απόφαση» όσον αφορά την ΕΤΑΚ στη ΓΓΕΤ;
Πρόταση: να υπάρξει ξεχωριστό άρθρο που να αφορά το ΥΠΔΒΜΘ και να περιγράφεται επακριβώς ο ρόλος του.
΄Αρθρο 11 Εμπειρογνώμονας ή Τμήμα ΄Ερευνας και Καινοτομίας στα Υπουργεία
Ο άνθρωπος liaison μεταξύ Περιφέρειας – Υπουργείου – ΓΓΕΤ. Και στις δύο εναλλακτικές διατυπώσεις δίνονται σημαντικές εξουσίες στον «εμπειρογνώμονα» που δουλεύουν αποκεντρωτικά για τη ΓΓΕΤ. Διακρίνεται μια απομείωση στις αρμοδιότητες της ΓΓΕΤ;
΄Αρθρο 4: Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο ΄Ερευνας και Καινοτομίας
«Μετά τη διαμόρφωση ολοκληρωμένου σχεδίου το ΕΣΠΕΚ τίθεται σε ανοικτή διαβούλευση» (παρ. 5 του παρόντος άρθρου)
Ερώτηση: Στην περίπτωση της τρέχουσας διαβούλευσης για το ΕΣΠΕΚ που είναι το διαμορφωμένο σχέδιο; Και ποιά έννοια δίνεται στο «διαμορφωμένο» ΕΣΠΕΚ; Είναι αυτό που περιγράφει/περιέχει τους στρατηγικούς στόχους, τις προτεραιότητες πολιτικής και τους θεματικούς τομείς προτεραιότητας και αφήνει στη διαβούλευση τις εξειδικευμένες προτάσεις;
ΤΕΣ και ΕΣΠΕΚ
• στην Επιστολή του Προέδρου του ΕΣΕΤ – «σχετικό υλικό» της Διαβούλευσης για το ΕΣΠΕΚ – γίνεται αναφορά στο ρόλο των ΤΕΣ κατά τη διαμόρφωση του ΕΣΠΕΚ
• αλλά και στο εδάφιο Α της παρ. 5 του ΄Αρθρου 9 «Τομεακά Επιστημονικά Συμβούλια» του παρόντος σχεδίου νόμου περιγράφεται η αρμοδιότητα των ΤΕΣ για τη διαμόρφωση κλπ του ΕΣΠΕΚ.
Πρόταση: να προστεθεί και στο ΄Αρθρο αυτό ο ρόλος των ΤΕΣ στη διαδικασία διαμόρφωσης του ΕΣΠΕΚ.
Β. ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.)
Σε γενικές γραμμές κρίνεται θετική η εισήγηση ενός εθνικού πενταετούς προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα, εφόσον βέβαια έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση των ερευνητικών φορέων. Επιφυλασσόμεθα να εκφράσουμε πιο λεπτομερείς απόψεις στη σχετική περί ΕΣΠΕΚ διαβούλευση.
ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ – http://www.eee-researchers.gr
Β. ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.)
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Η ανάγκη ύπαρξης μεθοδικού σχεδίου και αποτελεσματικής προώθησης της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας αποτελεί μια από τις βασικές πρόνοιες του ν. 1514/1985, στο νομοθετικό κείμενο του οποίου αφιερώνεται σχετικό κεφάλαιο (Γ, άρθρα 5,6,7) υπό τον τίτλο “Πρόγραμμα Ανάπτυξης Έρευνας και Τεχνολογίας, ΠΑΕΤ”, το οποίο ψηφίζεται από τη Βουλή των Ελλήνων, είτε ως τμήμα του πενταετούς οικονομικού προγράμματος της χώρας, είτε αυτοτελώς.
Στην πράξη ουδέποτε ψηφίστηκε από τη Βουλή ΠΑΕΤ. Η κάθε κυβέρνηση, άμα τη αναλήψει των καθηκόντων της, περιλάμβανε στο πρόγραμμά της ορισμένες γενικές διακηρύξεις περί έρευνας και πέραν αυτού ουδέν. Σημειώνουμε επίσης ότι, στην ανάλυση SWOT για το ελληνικό σύστημα Ε&Α που πραγματοποιήθηκε από τη Rand [A rapid review of the Greek research and development system, copyright 2011 RAND Corporation], στις πρώτες θέσεις του πίνακα με τις αδυναμίες του ελληνικού ερευνητικού συστήματος εμφανίζονται (α) η «Έλλειψη συνεπούς και αξιόπιστης χρηματοδότησης, αταξία στον κύκλο προκηρύξεων διαγωνισμών (ITT), αναξιοπιστία στο χρόνο πληρωμής» και (β) η «Έλλειψη εθνικής στρατηγικής, που οδηγεί σε έλλειψη προτεραιοτήτων και μιας συνεκτικής ερευνητικής κοινότητας».
Αυτό που κρατά ζωντανή την ερευνητική δραστηριότητα στην Ελλάδα είναι κατ’ ουσίαν μια αντίστοιχη διαδικασία που με σοβαρότητα επιτελείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη μορφή των FPs (Framework Programmes), τα οποία αποτελούν και το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο με το οποίο η Ε.Ε. χρηματοδοτεί επιστημονικές και τεχνολογικές δραστηριότητες. Πρόκειται για διαδικασία η οποία ξεκίνησε το 1984 και έκτοτε επαναλαμβάνεται κάθε πέντε χρόνια.
Θέση της ΕΕΕ:
Η ΕΕΕ θεωρεί ότι ο εθνικός τακτικός στρατηγικός σχεδιασμός της έρευνας ανά πενταετία είναι επιβεβλημένος, όπως επιβεβλημένη είναι επίσης και η διασφάλιση των πόρων που απαιτούνται για την υλοποίησή του.
Αναγκαίος είναι, τέλος, ένας μηχανισμός αποτίμησης των αποτελεσμάτων κάθε υλοποιηθέντος ΕΣΠΕΚ, ο οποίος θα τροφοδοτεί με δεδομένα και θα υποβοηθά και τη χάραξη του επόμενου ΕΣΠΕΚ.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ / ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ:
Όσον αφορά στην «Εφαρμογή του ΕΣΠΕΚ», θα πρέπει:
1. Να καθοριστεί το ποσοστό χρηματοδότησης των καθαρά ερευνητικών δραστηριοτήτων επί της συνολικής χρηματοδότησης που θα διατίθεται ευρύτερα και γενικά σε «Έργα και Μελέτες».
2. Να απαλειφθεί η δυνατότητα που δίνεται στο σ/ν σε «ενώσεις προσώπων και φυσικά πρόσωπα της ημεδαπής και της αλλοδαπής» να «μπορούν να εκτελούν Έργα και Μελέτες για την προώθηση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης, της καινοτομίας, κλπ.», τα οποία «χρηματοδοτούνται από δημόσιους πόρους του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, της Γ.Γ.Ε.Τ., άλλων Υπουργείων, κλπ.». Αυτό διότι, η εκτέλεση ερευνητικών έργων και μελετών, χρηματοδοτουμένων μάλιστα από δημόσιους πόρους, η οποία πρέπει να υλοποιείται συντεταγμένα και ελεγχόμενα, δεν μπορεί να γίνεται από ενώσεις προσώπων και φυσικά πρόσωπα χωρίς να διακυβεύονται (α) η αξιοκρατική επιλογή του αναδόχου του έργου, (β) η ποιότητα του παραγόμενου έργου και (γ) η χρηστή διαχείριση του δημόσιου χρήματος που διατίθεται στο έργο.
Επίσης δεν είναι δυνατόν να ανατίθενται έργα με χρηματοδότηση που στοχεύει στην ενίσχυση του εθνικού ερευνητικού ιστού σε φορείς της αλλοδαπής. Σε καμία χώρα δεν υπάρχει μια τέτοια «γενναιοδωρία», και για την Ελλάδα ειδικότερα, με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, ένα τέτοιο ενδεχόμενο αποτελεί καθαρή πρόκληση.
Εντύπωση προκαλεί, επιπλέον, ότι σε ένα σ/ν που φιλοδοξεί να αποτελέσει λιτό νόμο ‘‘πλαίσιο’’ για την «έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία» αναπτύσσονται τόσο λεπτομερειακά όλα τα σχετικά με τις αμοιβές των μελών των οργάνων αξιολόγησης, γνωμοδότησης και ελέγχου του ΕΣΠΕΚ. Σε μια εποχή δε ακραίας λιτότητας οι ‘καλές’ προθέσεις των συντακτών του εν λόγω κειμένου αμφισβητούνται τα μέγιστα, καθόσον οι ανωτέρω αμοιβές «καθορίζονται και για υπαλλήλους του δημοσίου ή φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και για τους ιδιώτες, που συμμετέχουν στα ανωτέρω όργανα, κατά παρέκκλιση των κείμενων περιοριστικών διατάξεων περί ύψους αμοιβών» (!!!)…
———————————————
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:
Τα ανωτέρω σχόλια αναφέρονται κυρίως στο «σχέδιο νόμου 1» που τίθεται εδώ σε διαβούλευση υπό τη μορφή οκτώ (08) Άρθρων/Κεφαλαίων.
Το «σχέδιο νόμου 2» που δόθηκε στη διαβούλευση (μία ημέρα πριν από τη λήξη της προθεσμίας για διαβούλευση του «σχεδίου νόμου 1», στις 30 Ιανουαρίου) με περιθώριο για δημόσια συζήτηση μίας περίπου εβδομάδας (!) είναι ατελές και περιέχει αντιφατικές ρυθμίσεις.
Η ερευνητική κοινότητα ζητά από το Υπουργείο να δημοσιοποιήσει το επεξεργασμένο, τελικό προσχέδιο νόμου με όλες τις διατάξεις (και τις ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ) και να μεριμνήσει ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος και ικανός χρόνος για ουσιαστικό διάλογο, επί του συνόλου των ρυθμίσεων που αυτό θα περιλαμβάνει.
Το Υπουργείο οφείλει επίσης να συντάξει την «έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης», η οποία θα συνοδεύσει το σχέδιο νόμου στη διαδικασία συζήτησης και ψήφισής του από τη Βουλή των Ελλήνων (νέος κανονισμός της Βουλής, άρθρο 85, παρ. 3), από ΜΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ και όχι σε τρεις ‘δόσεις’, καθώς τουλάχιστον οι μεταβατικές διατάξεις θα πρέπει (σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στις «Μεταβατικές διατάξεις», άρθρο 08 του παρόντος) να υποβληθούν επίσης σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης.
Σημείωση: Το σύνολο των κειμένων που η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών κατέθεσε στην παρούσα διαβούλευση βρίσκεται αναρτημένο στο http://eee-researchers.gr/Anakoinoseis-EEE/EEE_Keimena-Diavouleusis-Sxediou-Nomou-Ereunas.pdf.
Οι περισσότερες προβλέψεις στην ενότητα αυτή κρίνονται θετικές για τη διασφάλιση ενός συνεκτικού σχεδίου για την έρευνα που θα χαρακτηρίζεται από συνέπεια, «συνέχεια» και κανονική ροή προκηρύξεων έργων . Υπάρχουν όμως, τρία σημεία που χρήζουν αλλαγής:
1. «Στα πλαίσια του ΕΣΠΕΚ μπορούν να εκτελούνται έργα και μελέτες για την έρευνα… ή για τη δημιουργία εθνικών δικτύων υποδομών».
Η χρησιμότητα η αναγκαιότητα και το ύψος των κονδυλίων για αυτού του είδους τις μελέτες δεν δικαιολογούνται επαρκώς και μπορούν να οδηγήσουν σε διάθεση κονδυλίων σε βάρος των «καθαρά» ερευνητικών δραστηριοτήτων. Προτείνεται, όπως γίνεται και σε άλλα εθνικά προγράμματα, να οριστούν όρια χρηματοδότησης, είδη και στόχοι των μελετών και οι όροι ανάθεσης και εκτέλεσης καθώς και οι δικαιούχοι.
2. Το ΕΣΠΕΚ «προβλέπει την ετήσια και σταθερή ενίσχυση της έρευνας… την ανάπτυξη όλων των επιστημονικών πεδίων και την αποτελεσματική ανταπόκριση στη ζήτηση για τεχνολογική έρευνα και καινοτομία της οικονομίας, της διοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών». Η πρόβλεψη αυτή για το ΕΣΠΕΚ είναι περισσότερο ευχή παρά περιεχόμενο νόμου για τον προσδιορισμό ενός τόσο σημαντικού εργαλείου για την έρευνα και καινοτομία στη χώρα. Πρέπει να προσδιοριστούν αναλυτικά:
• Οι τρόποι συγκρότησης των δράσεων και των προτεραιοτήτων του ΕΣΠΕΚ,
• τα είδη των δράσεων που σχετίζουν την έρευνα με την παραγωγική διαδικασία καθώς και
• οι τρόποι με τους όποιους θα επιτευχτεί η ετήσια σταθερή ενίσχυση της έρευνας.
Ο Σύλλογός μας διαμαρτύρεται για την ανάρτηση Σχεδίου Νόμου κατ’ άρθρο στις 29 Ιανουαρίου 2012 ενώ η διαβούλευση έληγε στις 30 Ιανουαρίου επί συνοπτικών Άρθρων, του ίδιου Σχεδίου Νόμου. Παρά την πρόθεση μας για συμμετοχή στη Διαβούλευση αυτή, θεωρούμε ότι η παράταση δεν ήταν αρκετή ώστε να εκφράσουμε εμπεριστατωμένα σχόλια μας επί του νέου κειμένου. Επομένως, με τη συμμετοχή μας, περιοριζόμαστε στο σχολιασμό των αρχικών Άρθρων με την ελπίδα ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των δύο κειμένων, γεγονός που θα εξέθετε ακόμα περισσότερο τη διαδικασία της διαβούλευσης.
Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΣΠΕΚ)
Ένα Πρόγραμμα – Πλαίσιο όπως περιγράφεται στους στόχους του Άρθρου κρίνεται ως αναγκαίο και συμφωνούμε απολύτως με τη δημιουργία του.
Σύμφωνα και με το σχόλιο του προηγούμενου Άρθρου, θεωρούμε ότι δεν είναι δυνατό το βασικό εργαλείο εθνικού στρατηγικού προγραμματισμού να καταρτίζεται από μια επιστημονική “επιτροπή σοφών” με την υποστήριξη του αρμόδιου δημόσιου φορέα (ΓΓΕΤ). Προτείνουμε να συμβαίνει το αντίθετο: η κατάρτιση να ανήκει στην αρμοδιότητα του αρμόδιου δημόσιου φορέα ο οποίος έχει την – πολιτική – ευθύνη του σχεδιασμού στρατηγικής έρευνας ενώ καθαρά συμβουλευτικό ρόλο μπορεί να παίζει το ΕΣΕΤΕΚ.
Συμφωνούμε με τη θεσμοθέτηση της χρηματοδότησης της έρευνας, της ενιαίας διαδικασίας αξιολόγησης προτάσεων και της ενιαίας καταγραφής και παρακολούθησης όλων των έργων ΕΤΑΚ.
Προτείνουμε τον σαφή ορισμό της ευθύνης και του συντονισμού της ΓΓΕΤ σε σχέση με τη διαδικασία αξιολόγησης προτάσεων ΕΤΑΚ.
Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διαδικασία αναθεώρησης του ΕΣΠΕΚ. Η εισήγηση θα πρέπει να προέρχεται από τη ΓΓΕΤ και το Υπουργείο μετά από συγκεκριμένη διαδικασία αναθεώρησης του Προγράμματος με βάση τις ετήσιες εκθέσεις προόδου και την πενταετή απολογιστική έκθεση η οποία θα προβλέπει εισηγήσεις και αξιολόγησή τους.
Τέλος, η πρόβλεψη σε νόμο χρηματικών βραβείων για ερευνητές που “συμβάλλουν” στην υλοποίηση των στόχων του ΕΣΠΕΚ κρίνεται ως υποτιμητική του ρόλου και της προσφοράς της έρευνας και προτείνεται να απαλειφθεί.
Οι υπεύθυνοι σύνταξης αυτού το σχεδίου νόμου υποστηρίζουν πως θα εξασφαλίσουν το σχεδιασμό της ερευνητικής πολιτικής από την πλευρά της πολιτείας μέσα από τα Ε.Σ.Π.Ε.Κ. δηλαδή οτι υπήρχε θεσμικό κενό που εμπόδιζε την πολιτεία να σχεδιάζει βαζοντας στόχους και αξιοποιώντας για την εκπλήρωσή τους το επιστημονικό δυνμαμικο..
Ας δουμε λοιπόν αν αυτό αληθεύει ρίχνοντας μια προσεκτική ματιά στα πρώτα άρθρα του νόμου 1514/85 του θεσμικού πυλώνα της Έρευνας στη χώρα μας μέχρι σήμερα και όπου προβλέπεται το Π.Α.Ε.Τ. (Πρόγραμμα Ανάπτυξης Ερευνας και Τεχνολογίας) για τη μεθοδική και αποτελεσματική προώθηση της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας στη Χώρα, τη διαμόρφωση των επιλογών για το μέλλον και την πρόβλεψη των μέσων που απαιτούνται για την πραγμάτωση των σκοπών αυτών, καταρτίζεται κάθε πέντε χρόνια πρόγραμμα ανάπτυξης
έρευνας και τεχνολογίας (Π.Α.Ε.Τ.), το οποίο ψηφίζεται από τη Βουλή είτε ως τμήμα του πενταετούς οικονομικού προγράμματος της Χώρας είτε αυτοτελώς.
Στο Π.Α.Ε.Τ. ορίζονται οι στόχοι της ερευνητικής και τεχνολογικής πολιτικής σε προσανατολισμένη έρευνα και αναλύονται, κατά το δυνατό, σε ειδικότερα προγράμματα οι ερευνητικές και τεχνολογικές δραστηριότητες που πρέπει να πραγματοποιηθούν καθώς και οι δαπάνες που απαιτούνται για το σκοπό αυτόν. Τα προγράμματα αυτά και οι δαπάνες που προβλέπονται για την εκτέλεση τους εξειδικεύονται σταδιακά στους διαδοχικούς ετήσιους προϋπολογισμούς του κράτους.
Όσο είδε το κοινοβούλιο κάτι τέτοιο αυτά τα 25 χρόνια που ισχύει ο νόμος, άλλο τόσο το είδαμε εμείς!
Ερώτημα 1ο: Πως μπορεί να χαρακτηριστεί η παραδοχή που οδηγεί στη μετονομασία του Π.Α.Ε.Τ. σε Ε.Σ.Π.Ε.Κ.; Υποκρισία; ψεύδος; Άγνοια;
Ερώτημα 2ο: Αν υποθέσουμε οτι στο συγκεκριμένο θέμα το νομοσχεδιο φέρνει ουσιαστικές αλλαγές, τί διασφαλίζει οτι η πολιτεία θα είναι συνεπής στην υποχρέωσή της αυτή (δλδ του σχεδιασμου, κατάθεση στη βουλή, παρακολούθηση, απολογισμό, κτλ) και δε θα λάμψει δια της απουσίας της αφηνονται ξεκρέμαστη τη χώρα μας στον τομέα μιας συγκροτημένης εθνικής ερευνητικής πολιτικής;
Ερώτημα 3ο: Γιατί η πολιτεία δεν προχώρησε πρώτα στις αναγκαίες διοικητικές και υπηρεσιακές προσαρμογές για την τήρηση της νομιμότητας και της επι της ουσιας συμμετοχής της στο σχεδιασμό της έρευνας, ώστε να είναι και αξιόπιστη για τις ειλικρινείς προθέσεις της για βελτιώσεις, διορθώσεις και θετικές μεταρρυθμίσεις σε νομοθετικό επίπεδο:
Ερώτημα 4ο: Πως μπορεί να πείσει για τα παραπάνω και για την ειλικρινή πρόθεση να δοθεί δήθεν ανάσα και ώθηση στην έρευνα, όταν επί τρία χρόνια έχει φρενάρει σε προβληματικό, για τα Ερευνητικά Κεντρα, σημείο τις διαδικασίες εξέλιξης των Ερευνητών και ανανεώσης των Διευθυντών Ινστιτούτων, «ξεχειλώνοντας» στην κυριολεξία τις θητείες τους (η λέξη «θητεία» μάλλον χάνει εδώ το νόημά της) και απασχολώντας επί προκλητικά και προβληματικά μακρό χρονικο διαστημα μέχρι και συνταξιούχους διευθυντές, όπως στην περίπτωση του Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π. και του Ι.Ε.Υ. στο ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.;
Οσο για το πρόβλημα ή θεσμικό έλλειμμα της σύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή και ανάπτυξη που έρχεται δήθεν να καλυψει ο νέος νόμος σας παραθέτω απλά άλλη μια διάταξη (αρθρο 3, παραγρ. 5) απο τον ισχυοντα νομο 1514/85:
«Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών
Εθνικής Οικονομίας και Ερευνας και Τεχνολογίας, μπορεί να συνιστώνται επιχειρήσεις, στις οποίες είναι δυνατό να συμμετέχει το Δημόσιο, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, ν.π.δ.δ., τράπεζες, ν.π.ι.δ. και γενικά ερευνητικοί και τεχνολογικοί φορείς και οι οποίες εποπτεύονται και ελέγχονται από το Δημόσιο και λειτουργούν κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, με σκοπό την εφαρμογή και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας.»
1.Πρέπει να υποστηρίξουμε την ύπαρξη θεματικών τομέων και ένας από αυτoύς να είναι τα Τρόφιμα.
ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΙΤΕ)
Β. Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΣΠΕΚ)
Θεωρούμε θετική την κατάρτιση ΕΣΠΕΚ ανά πενταετία. Για να αποτελεί πραγματικά εθνικό στρατηγικό σχέδιο θα πρέπει από πλευράς θεματολογίας να μην περιορίζεται στα ενδιαφέροντα των επιστημόνων που θα το συντάξουν ή την μηχανική επανάληψη των ερευνητικών προτεραιοτήτων του εκάστοτε Προγράμματος Πλαισίου (FP) της ΕΕ, όπως συνήθως γίνεται. Η σύνταξή του είναι χρονοβόρο και δύσκολο εγχείρημα και απαιτεί, μεταξύ των άλλων, συστηματική, ’από τα κάτω’ συμβολή των ερευνητών στα ΑΕΙ και τα ΕΚ, και μια ρεαλιστική και συγκεκριμένη χαρτογράφηση και αξιολόγηση των αναγκών έρευνας και καινοτομίας των δημοσίων φορέων και του ιδιωτικού τομέα , αν υπάρχουν. Είναι σημαντικό κάθε φορά να ορίζονται οι προτεραιότητες του ΕΣΠΕΚ και να βρίσκονται οι δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι που απαιτούνται για την υλοποίησή του.
Για το ΔΣ του ΙΤΕ
Κώστας Φωτάκης, Πρόεδρος
Το σημαντικότερο όλων είναι τα έργα από μεταπτυχιακά , πτυχιακές και διπλωματικές εργασίες των υποψηφίων να ανεβαίνουν πλέον με άδειες Creative common και όχι να είναι «έρμαια» του κάθε λυσσαλέου καθηγητή για δόξα και να μπορεί να χρησιμοποιεί εργασίες φοιτητών του για να αναρτά άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες.! ΈΛΕΟΣ. Η εργασία και η μελέτη είναι κόπος του κάθε φοιτητή και όχι του κάθε Πανεπιστημίου.
ΦΤΙΑΧΤΕ ΑΥΤΟ ΠΡΩΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΑΠΟ ΜΟΝΗ ΤΗΣ.
Στην ολοκληρωμένη πρόταση που παρατίθεται λείπει η έννοια της μεταφοράς τεχνολογίας. Στη χώρα μας λείπουν δυστυχώς οι μεγάλες βιομηχανίες αιχμής οι οποίες θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα της έρευνας (βασικής, τεχνολογικής και εφαρμοσμένης) ώστε να προκύψει το αναμενόμενο κέρδος του επενδυμένου κεφαλαίου. Η πείρα έχει αποδείξει ότι ο ιδιωτικός τομέας στη χώρα μας δεν είναι πρόθυμος να συνεργαστεί με τους ερευνητικούς φορείς όπου αυτό είναι εφικτό.
1. Ποιός διασφαλίζει την υλοποίηση της πρόβλεψης για «την ετήσια και σταθερή ενίσχυση της έρευνας, την ανάπτυξη όλων των επιστημονικών πεδίων, κτλ…»; τι προβλέπεται για τη μη τήριση της «πρόβλεψης»;
2. Πώς διασφαλίζεται η διαφάνεια μεταξύ της θεσμοθετημένης «ενιαίας διαδικασίας αξιολόγησης των προτάσεων, κτλ…» και της τελικής δημόσιας ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων; με άλλα λόγια μεταξύ αποτελεσμάτων αξιολόγησης και δημοσιοποίησής του πως διασφαλίζεται η μη παρέμβαση τρίτων;
Γενικό σχόλιο: Μιά ακόμα γραφειοκρατική προσέγγυση της Έρευνας! Πουθενά δεν αναφέρεται γιατί τα κάνουμε όλα αυτά και πως οι προτεινόμενες δομές και διαδικασίαες θα μας οδηγήσουν να τα επιτύχουμε, στο στόχο δηλαδή. Ιδιαίτερα οι προτεινόμενες διαδικασίες και ρόλοι των διοικητικών θέσεων των διευθυντικών θέσεων (σε όλα τα επίπεδα, από Πρόεδρο των ΕΚ μέχρι Δ/ντές Ινστιτούτων) είναι θνησιγενείς αφού δεν παρέχουν κανένα κίνητρο σε κανένα επιστήμονα διεθνούς προβολής και αποδεδειγμένων ικανοτήτων να αναλάβει το ρίσκο ακόμα και να υποβάλλει υποψηφιότητα γιά αυτές, αφαιρόντας έτσι την οποιαδήποτε πηγή ανανέωσης, έστω και ελάχιστης, του υπάρχοντος (και μελλοντικού) προσωπικού των ΕΚ από το οξυγόνο μιάς εξωγενούς δυναμικής πηγής ανανέωσης και κατάλυσης (disruption). Έτσι το βάρος του νομοσχεδίου πέφτει πάλι στη «περιγραφή του πως» και όχι στην «αιτιολόγηση του γιατί.»
Κοιτάχτε γιατί όλα γίνονται λάθος σ’ αυτή τη χώρα. Αυτή τη στιγμή τα πανεπιστήμια κυριολεκτικά στο πόδι καταρτίζουν προγράμματα επιμόρφωσης στα πλαίσια της επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων κλπ 250000 ευρώ κάθε πρόγραμμα. Έχει να κάνει με τη σύνδεση του πανεπιστημίου με την αγορά. Χωρίς να ερωτηθεί η αγορά και χωρίς κεντρικό κρατικό σχεδιασμό, το κάθε τμήμα προτείνει στην αγορά αυτό που πιστεύει ότι είναι καινοτόμο και προφανώς η αγορά θα το απορρίψει, το δε κράτος αναπτυξιακά θα λάβει μηδέν. Αν θέλετε τη γνώμη μου και αφού προφανώς δεν δέχεστε τη γνώμη των κατοίκων του βορά, ένα μεγάλο διατμηματικό πρόγραμμα από τμήματα Αρχιτεκτόνων, Πολιτικών Μηχανικών, Φυσικών, Μηχανολόγων, Ηλεκτρολόγων, χημικών σε ολιστική ματιά να περιλαμβάνει την οικοδομή σαν ολότελα καινούργια κατασκευαστική και υλικοτεχνική λογική, ένα δεύτερο με αντίστοιχα τμήματα την διαχείριση νερού, εδάφους, τρόφιμα και προπαντός τα σκουπίδια που από χρυσός για τους εργολάβους μπορεί να γίνει χρυσός για το κράτος και ένα τρίτο την ανάπτυξη εθνικής φαρμακοβιομηχανίας. Όλα αυτά χωρίς αποδέσμευση από την ΕΕ. Άλλωστε καμία χώρα της ευρώπης δεν άλλαξε την γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή της γιατί τάχα υποχρεώθηκε από την ΕΕ. Αυτές οι λογικές πρέπει να κοπούν μαχαίρι. Τέρμα το ανώφελο εμπόριο. Παρότι δεν είμαι αυτής της λογικής, απαιτείται πολιτική βούληση και αυτές τις χώρες που αποκαλούμε καπιταλιστικές πρακτικά για τα δεδομένα της ελλάδας είναι αρκετά εως πολύ αριστερές. Δεν είναι ότι εκεί είναι καλύτερα, αλλά παίρνουν σχετικά το άριστα επειδή εμείς είμαστε πολύ- πολύ χαμηλότερα. Μη μπερδεύουμε λοιπόν τα πράγματα….
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ.
Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΛΟΓΟ ΥΠΑΡΞΗΣ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ, ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΛΠ.
ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΙΔΕΕΣ ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΥΤΕ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΥΣ. Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΡΘΕΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ, ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ.
ΜΑΛΛΟΝ ΑΝΑΦΕΡΕΣΤΕ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΑΥΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΠΟ ΟΣΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΚΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΛΑ. ΑΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΤΙΠΟΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΕΚΤΟΣ ΑΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΝΕΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΘΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΠΟΥ ΘΑ ΤΕΘΟΥΝ ΣΕ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ.
Με τη συμμετοχή μου στη διαβούλευση, με αφορμή το Άρθρο 02: ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ , θα ήθελα να καταθέσω τις ακόλουθες προτάσεις, προσδοκώντας την ανάπτυξη/αξιοποίηση του ερευνητικού δυναμικού από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δίκαιη ενσωμάτωση και πραγματική ισότητα.
Προτάσεις:
1. Δημιουργία βάσης δεδομένων στο Υπουργείο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, με καλές πρακτικές έρευνας, ανά θεματική κατηγορία/επιστημονικό πεδίο.
2. Δημιουργία βάσης δεδομένων από το ΥΠΔΒΜΘ, με τους/τις ερευνητές-τριες που δρουν στον Ελληνικό χώρο.
3. Καταγραφή επιστημονικών περιοδικών που προωθούν την έρευνα, ανά επιστημονικό πεδίο και θεματικές κατηγορίες.
4. Έγκαιρη «ανοικτή» πρόσκληση για συμμετοχή εμπειρογνωμόνων/ερευνητών, σε ερευνητικά έργα του Δημόσιου τομέα, προκειμένου να προσέρχονται άτομα από ποικίλα εργασιακά περιβάλλοντα.
5. Συνεχή επιμόρφωση ερευνητών, στα πλαίσια Εθνικά οργανωμένων (ανοικτών) σεμιναρίων / εναρμόνιση με Ευρωπαϊκές και Διεθνείς πολιτικές.
6. Ειδικές δράσεις για τις γυναίκες-ερευνήτριες του ευρύτερου δημόσιου τομέα με διοργάνωση σεμιναρίων/συνεδρίων/συναντήσεων, ανά επιστημονικό πεδίο και θεματικές κατηγορίες.
7. Θεσμοθετημένη διευκόλυνση των ερευνητών-τριών που εργάζονται σε άλλες υπηρεσίες του ευρύτερου δημοσίου – πλην του ερευνητικού τομέα – προκειμένου να συμμετάσχουν σε οργανωμένες επιστημονικές/ερευνητικές δράσεις της Πολιτείας και σε άλλα Ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα.
8. Θεσμοθετημένη δημιουργία Ερευνητικών Κέντρων στους ΟΤΑ, για την προαγωγή της κοινωνικής έρευνας – βασικής & εφαρμοσμένης – προκειμένου να σχεδιάζονται άριστες πολιτικές και να διανέμονται με αξιόπιστα κριτήρια οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί οικονομικοί πόροι.
9. Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ εξειδικευμένου στελεχιακού δυναμικού των ΟΤΑ – Ερευνητικών Κέντρων – Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, για την προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας και καλών εκπαιδευτικών πρακτικών, σε τοπικό επίπεδο.
10. Αξιοποίηση ερευνητικού δυναμικού – με τη διασφάλιση ποιότητας δεξιοτήτων/ερευνητικών γνώσεων – από άλλους εργασιακούς χώρους (πλην των αμιγώς ερευνητικών κέντρων) του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
11. Θεσμοθέτηση και προαγωγή – επί της ουσίας – των αρχών που προβλέπονται στη «Ευρωπαϊκή Χάρτα του ερευνητή» (Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 11-3-2005), για την προώθηση της αριστείας στην έρευνα, στα πλαίσια του ευρύτερου δημόσιου τομέα.