Άρθρο 04 – Πόροι Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ)

1. Η χρηματοδότηση των ΠΜΣ προέρχεται α) από τον προϋπολογισμό του ΑΕΙ που είναι υπεύθυνο για τον σχεδιασμό τους, β) από το ΥΠΠΕΘ, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες τα προγράμματα εντάσσονται σε τομείς προτεραιότητας κατόπιν εισήγησης του ΕΣΥΠ και σύμφωνα με την ΥΑ έγκρισής τους η οποία καθορίζει και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησής τους βάσει κριτηρίων ποιότητος γ) από δωρεές, παροχές, κληροδοτήματα, χορηγίες φορέων του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα, από παροχές νομικών προσώπων, πόρους από ερευνητικά προγράμματα, ευρωπαϊκούς πόρους και κάθε άλλη νόμιμη πηγή και δ) από μέρος των οφειλών των υπόχρεων των ΕΛΚΕ των ΑΕΙ βάσει του άρθρου 27 του ν. 4415/2016 (ΦΕΚ 159 Α’), έπειτα από απόφαση της Συγκλήτου. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες τα λειτουργικά έξοδα ενός ΠΜΣ δεν είναι δυνατό να καλυφθούν εξ ολοκλήρου από τις υπό α) έως δ) πηγές χρηματοδότησης, μόνο τότε δύναται να προβλεφθεί καταβολή εκ μέρους των φοιτητών τέλους εγγραφής.
i) Το ποσό του τέλους εγγραφής προσδιορίζεται για όλη τη διάρκεια των σπουδών του μεταπτυχιακού φοιτητή και το ύψος του δεν πρέπει να καθιστά αδύνατη ή δυσχερή τη συμμετοχή φοιτητών περιορισμένης εισοδηματικής ικανότητας.
ii) Το τέλος εγγραφής δεν υπερβαίνει σε καμία περίπτωση το τριπλάσιο του εκάστοτε νομοθετικά οριζόμενου κατώτατου ακαθάριστου μηνιαίου μισθού, μπορεί να καταβάλλεται τμηματικά και προορίζεται αποκλειστικά για την κάλυψη του κόστους λειτουργίας του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών.
iii) Πρόσθετες επιβαρύνσεις, που δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 1/3 του τέλους εγγραφής, μπορεί να προβλέπονται για το κόστος συμμετοχής μεταπτυχιακών φοιτητών σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες, πέρα από τη συμμετοχή τους στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα.
2. Απόφαση επιβολής τέλους εγγραφής σε ΠΜΣ λαμβάνεται από τη Σύγκλητο ή τη Συνέλευση του ΑΕΙ με ειδική πλειοψηφία 2/3. Προϋπόθεση για την έγκριση αυτή είναι η ειδικά αιτιολογημένη και διεξοδικά τεκμηριωμένη πρόταση της Συνέλευσης του αρμόδιου Τμήματος.
3. Με την ίδια πλειοψηφία προσδιορίζονται οι αμοιβές των καθηγητών που συμμετέχουν σε ΠΜΣ. Για τις αμοιβές αυτές ισχύουν οι εκ του Νόμου προβλεπόμενες παρακρατήσεις υπέρ του ΕΛΚΕ. Για διδασκαλία σε μόνο ένα ΠΜΣ δεν νοείται κανενός είδους αμοιβή. Το όριο των απολαβών των διδασκόντων από την εν γένει συμμετοχή τους σε ΠΜΣ δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% των ακαθάριστων αποδοχών της βαθμίδας τους.
4. Η Σύγκλητος ή η Συνέλευση αντιστοίχως, σε περιπτώσεις επιβολής τέλους εγγραφής, υποβάλλει πλήρη και αναλυτικά στοιχεία του προϋπολογισμού των ΠΜΣ στον αρμόδιο Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Στα στοιχεία που, μέσω του πρύτανη του Ιδρύματος, αποστέλλονται στο ΥΠΠΕΘ περιλαμβάνονται i) απόφαση για τον καθορισμό του ποσού που διατίθεται για το συγκεκριμένο ΠΜΣ από τον προϋπολογισμό του Ιδρύματος, ii) αναλυτική κατάσταση για τη χρηματοδότηση μέσω των στοιχείων της περίπτωσης γ) της παρ. 1 του άρθρου 4 του παρόντος, iii) ειδικά αιτιολογημένη απόφαση για την ανάγκη της επιβολής και το ύψος τέλους εγγραφής και iv) ειδικά αιτιολογημένη πρόταση για τον καθορισμό των απολαβών του διδακτικού προσωπικού που συμμετέχει στο ΠΜΣ.
5. Η εγκριτική απόφαση η οποία λαμβάνεται με πλειοψηφία 2/3 επί των μελών της Συγκλήτου ή της Συνέλευσης του ιδρύματος αποστέλλεται στον αρμόδιο Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ο οποίος μπορεί σε αποκλειστική προθεσμία εξήντα (60) ημερών να την αναπέμψει προς τροποποίηση. Η ίδρυση του ΠΜΣ ισχύει από τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
6. Η διαχείριση των εσόδων των μεταπτυχιακών προγραμμάτων γίνεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) και κατανέμονται ως εξής:
i. 50% για λειτουργικά έξοδα του προγράμματος και για αμοιβές- αποζημιώσεις τακτικού προσωπικού για εργασία που υπερβαίνει τις κατά νόμο υποχρεώσεις μεταπτυχιακής διδασκαλίας και έκτακτου προσωπικού καθώς και τεχνικού και διοικητικού προσωπικού των ΑΕΙ,
ii. 25% για κάλυψη λειτουργικών εξόδων του Ιδρύματος που αφορούν τις σπουδές δεύτερου και τρίτου κύκλου του Τμήματος στο οποίο εδρεύει και,
iii. 25% για τη χορήγηση ανταποδοτικών υποτροφιών.
Η ανωτέρω κατανομή δεν ισχύει στην περίπτωση χορηγίας ή δωρεάς για συγκεκριμένο σκοπό, καθώς και για κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες κατανέμονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
7. Ο Διευθυντής του Προγράμματος είναι αρμόδιος για τη σύνταξη του προϋπολογισμού και απολογισμού του, τους οποίους υποβάλλει στη Συνέλευση, καθώς και για την παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και την έκδοση των εντολών πληρωμής των σχετικών δαπανών.
Κατά τη λήξη του οικονομικού έτους, ο αναλυτικός οικονομικός απολογισμός του Προγράμματος, ανεξαρτήτως των πηγών χρηματοδότησης, αναρτάται με ευθύνη του Διευθυντή στον διαδικτυακό τόπο του μεταπτυχιακού προγράμματος.
8. ΑΕΙ της ημεδαπής μπορούν να δημιουργούν μόνα τους, ή σε συνεργασία μεταξύ τους, αυτοδύναμα αυτοχρηματοδοτούμενα ΠΜΣ στο εξωτερικό. Για τα προγράμματα αυτά, το ίδρυμα ή τα συνεργαζόμενα ιδρύματα της ημεδαπής οφείλουν να υποβάλουν μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας στο ΥΠΠΕΘ, όπου θα παρουσιάζονται αναλυτικά ο προϋπολογισμός, οι πηγές χρηματοδότησης, οι διαδικασίες εγκατάστασης, οι ενδεχόμενες συνεργασίες, οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, η μετακίνηση του διδακτικού προσωπικού, ο τύπος του χορηγούμενου τίτλου, η οργάνωση και λειτουργία του προγράμματος, η συγκρότηση συντονιστικού οργάνου, η γλώσσα διδασκαλίας και κάθε άλλο θέμα που κρίνεται αναγκαίο σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις μεταπτυχιακές σπουδές της χώρας υποδοχής.
9. Τα θερινά προγράμματα μπορούν να έχουν ειδικούς όρους αποζημίωσης των διδασκόντων και τέλη εγγραφής για τους ενδιαφερομένους, που ορίζονται ρητά στη σχετική πρόσκληση. Θερινά προγράμματα πυκνών συναντήσεων μπορούν να εντάσσονται στις προαιρετικές διδακτικές λειτουργίες των μεταπτυχιακών προγραμμάτων και να προσφέρουν πιστωτικές μονάδες και βαθμολογία στους φοιτητές που τα παρακολουθούν. Στις περιπτώσεις αυτές, το κόστος συμμετοχής των κανονικά εγγεγραμμένων μεταπτυχιακών φοιτητών καλύπτεται από τα αρχικά τέλη εγγραφής. Σε διαφορετική περίπτωση η συμμετοχή των φοιτητών σε αυτά είναι προαιρετική.

  • 15 Οκτωβρίου 2016, 13:59 | Νίκος

    Υπάρχουν μεταπτυχιακά προγράμματα οικονομικών σχολών των οποίων απόφοιτοι βρήκαν εργασία σε οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και σε μεγάλες χρηματιστηριακές του Λονδίνου.

    Μην καταργείτε τη βασική και μόνη (δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της χώρας) πηγή χρηματοδότησης τους, η οποία είναι τα δίδακτρα.

    Μην καταργείτε το κίνητρο (που στους δύσκολους καιρούς που ζούμε μπορεί να είναι η αξιοπρεπής αμοιβή) για εκείνους που εργάζονται υπερωριακά παρέχοντας ποιοτική εκπαίδευση.

    Αν έχετε πρόβλημα με μη ποιοτικά μεταπτυχιακά προγράμματα, να κάνετε αξιολόγηση.

  • 15 Οκτωβρίου 2016, 13:13 | Φ.

    Η κυβέρνηση από τη στιγμή που έχει εξαγγείλει μείωση διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών θα πρέπει να το εφαρμόσει. Θα πρέπει να γίνει αναδρομική μείωση για όσους φοιτητές έχουν κάνει εγγραφή από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017.

    Σε περίπτωση που δεν γίνει αναδρομική μείωση των διδάκτρων, πολλοί φοιτητές θα διαγραφούν και θα εγγραφούν στο ίδιο ή σε άλλο μεταπτυχιακό από τη στιγμή που θα ισχύσουν οι αλλαγές.

  • 15 Οκτωβρίου 2016, 11:31 | Δημήτριος Ε.

    Το υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο, αντιμετωπίζει κάθε ΠΜΣ σαν ένα τυποποιημένο προϊόν, με το ίδιο περιεχόμενο, χαρακτηριστικά και απαιτήσεις, και υπ’ αυτή την έννοια προσεγγίζεται το θέμα της αναγκαιότητας των διδάκτρων, για τα οποία ουσιαστικά συζητείται η επιβολή «διατίμησης». Είναι όμως σαφές, και έχει ήδη καταγραφεί, ότι κάθε ΠΜΣ διαφέρει από το άλλο σε πολλές πτυχές. Πιστεύω ότι θα έπρεπε να προηγηθεί μία ενδελεχής μελέτη ώστε να καταγραφούν για κάθε ΠΜΣ στοιχεία σχετικά με το περιεχόμενο και τη δομή του προγράμματος σπουδών. Για παράδειγμα, πόσος είναι ο χρόνος κτήσης τίτλου, πόσα ECTS απαιτούνται, πόσα μαθήματα απαιτούνται, αν απαιτείται διπλωματική εργασία ή όχι, πόσα μαθήματα συνολικά προσφέρονται στο πρόγραμμα σπουδών, πόσες ώρες είναι η διδασκαλία κάθε μαθήματος, κλπ. Αυτό θα έπρεπε να γίνει για κάθε ΠΜΣ, ανεξαρτήτως αν έχει δίδακτρα ή όχι. Επίσης, μία τέτοια μελέτη θα έπρεπε να καταγράψει τις ανάγκες κάθε ΠΜΣ, όπως εργαστήρια, λογισμικό, βάσεις δεδομένων, εξοπλισμούς, κλπ., αλλά και το πλήθος και επιστημονικό/ μορφωτικό επίπεδο των εξωτερικών συνεργατών, τις ώρες ενασχόλησής τους, κλπ. Αυτό είναι αναγκαίο, καθώς στα διάφορα προσφερόμενα ΠΜΣ μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι υπάρχουν ΠΜΣ με 4-6 μαθήματα για πτυχίο και ΠΜΣ με 10 15. Υπάρχουν ΠΜΣ με 18-24 ώρες ανά μάθημα και άλλα με 30-36 ώρες ανά μάθημα. Υπάρχουν ΠΜΣ με 30 ώρες ανά μάθημα αλλά 15 ECTS και άλλα με 30 επίσης ώρες ανά μάθημα αλλά 5 ή 6 ECTS. Υπάρχουν ΠΜΣ με συνολικά 10 προσφερόμενα μαθήματα (6 υποχρεωτικά και 2/4 επιλογής) και άλλα ΠΜΣ με 20 έως 30 προσφερόμενα μαθήματα (8 υποχρεωτικά και 6/18 επιλογής). Υπάρχουν ΠΜΣ με διδακτικές ώρες έως τις 21:00 και άλλα με διδασκαλία ακόμη και μέχρι τις 23:00 (και μάλιστα δωρεάν). Υπάρχουν ΠΜΣ με 25% εξωτερικούς συνεργάτες με διδακτορικό (μη μέλη ΔΕΠ) και άλλα με 0% εξωτερικούς συνεργάτες. Όλα αυτά, η μελέτη που προηγήθηκε τα αγνοεί, ενώ το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο προτείνει ένα πλαφόν εξισώνοντας το ΠΜΣ των 6 μαθημάτων για πτυχίο, των 10 συνολικά προσφερόμενων, χωρίς εξωτερικούς συνεργάτες και πλήρως θεωρητικό με ένα ΠΜΣ με 12 μαθήματα για πτυχίο, 20 συνολικά προσφερόμενα μαθήματα, 25% εξωτερικούς συνεργάτες και με εργαστήρια, εξοπλισμούς, βάσεις δεδομένων, κλπ. Αυτό είναι και στη λογική και στη μεθοδολογία και στην εφαρμογή ελλιπές. Θα πρότεινα να αναπτύξει το Υπουργείο ένα πρότυπο έντυπο καταγραφής ανά ΠΜΣ που να περιλαμβάνει αυτά τα στοιχεία, να το αποστείλει σε κάθε ΠΜΣ και κατόπιν να εξάγει τα όποια συμπεράσματα.

    Επιπλέον, αναφορικά με το ύψος των διδάκτρων, το Υπουργείο θα μπορούσε να προτείνει ή να υποδείξει έναν τύπο προσδιορισμού τους, χρησιμοποιώντας απλές αναλογίες, όπως, π.χ., 10€-12€/προσφερόμενη διδακτική ώρα, ή να αναπτύξει ένα πολυκριτήριο σύστημα, που να λαμβάνει υπόψη του και άλλα χαρακτηριστικά, όπως υποδομές, βιβλιοθήκες, το χαρακτήρα του προγράμματος (π.χ., executive), κλπ. Έτσι, στην απλή μεθοδολογία, ένα ΜΠΣ με 20 προσφερόμενα μαθήματα και περίπου 600 προσφερόμενες διδακτικές ώρες, θα μπορούσε να έχει δίδακτρα στην περιοχή των 6.000€. Σημειωτέον, ότι στα 10€/ώρα περιλαμβάνονται όλες οι δαπάνες, καθώς και οι δαπάνες υποστήριξης του φοιτητή για την εκπόνηση της διατριβής του. Έτσι, ΠΜΣ με 10 προσφερόμενα μαθήματα των 24 ωρών έκαστο, δεν θα μπορούσαν να έχουν δίδακτρα πάνω από 2.400€. Επιπλέον, για να αποφευχθούν τα ΠΜΣ με πολύ μικρό διδακτικό περιεχόμενο, θα μπορούσε το Υπουργείο να υποδείξει ότι κάθε ECTS αντιστοιχεί σε 4-5 διδακτικές ώρες (δηλαδή 6-7,5 ECTS ανά 30ωρο μάθημα), και ότι η διατριβή δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 30 ECTS, έτσι ώστε να μην νοείται ΠΜΣ με λιγότερα από 8 διδασκόμενα μαθήματα (8×7,5 ECTS μαθημάτων + 30 ECTS διατριβής = 90 ECTS). Τέλος, θα έπρεπε να προσέξει «εργαστηριακά» μαθήματα (π.χ., εργαστήριο ερευνητικής μεθοδολογίας) με απλή ανάθεση εργασιών και 15-30 ECTS στο πρόγραμμα σπουδών τα οποία προφανώς λειτουργούν ως «γεμίσματα».

    Σε σχέση με την ωφελιμότητα των ΠΜΣ από πλευράς εσόδων για το κράτος και τα Ιδρύματα, αξίζει κανείς να παρατηρήσει τα στοιχεία του Πίνακα 5β της μελέτης που κοινοποίησε το Υπουργείο (και επί της οποίας βασίστηκε το υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο). Διαπιστώνεται ότι τα πραγματικά ετήσια έσοδα το 2015 ήταν περίπου 32-40 εκατομμύρια ευρώ (αν θεωρήσουμε ότι υπάρχουν και 50 ΜΠΣ των οποίων δεν εισήχθησαν τα οικονομικά στοιχεία) από τα οποία οι ΕΛΚΕ και τα Ιδρύματα κράτησαν από 12 έως 15 εκατομμύρια ευρώ, ενώ παράλληλα δημιούργησαν ή διατήρησαν περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας πέραν των μελών ΔΕΠ, θεωρώντας ότι σε κάθε ΠΜΣ κατ’ ελάχιστον απασχολούνται 4 άτομα με πλήρη απασχόληση, και ο αριθμός αυτός είναι μάλλον ταπεινός. Επιπλέον, με τα έσοδα αυτά, τα Ιδρύματα διατηρήθηκαν εν ζωή. Αν δηλαδή κανείς προσέξει τα στοιχεία του Πίνακα 5β, από τα 32 εκατομμύρια ευρώ εσόδων, οι αμοιβές μελών ΔΕΠ ήταν 7 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 25 εκατομμύρια ευρώ διοχετεύθηκαν σε παραγωγικές αμοιβές, εξοπλισμό, υποστήριξη έρευνας, υποδομές, κλπ. Άραγε, έχει το κράτος τη δυνατότητα σήμερα, σε ετήσιε βάση, να διοχετεύσει τέτοιο ποσό στα Ιδρύματα; Δηλαδή, όλο το ποσό που εισπράττει από τις τηλεοπτικές άδειες; Ή έχει η επιστημονική κοινότητα και το Κράτος να περικόψει/ μειώσει/ εξαφανίσει σχεδόν 2.000 θέσεις εργασίας και να αποκόψει επιστημονικό δυναμικό από τον ομφάλιο λώρο της εκπαίδευσης; Θεωρώ ότι αυτό δεν είναι σωστό.

    Επιπλέον, εξετάζοντας την κατανομή των διδάκτρων (όπως αυτά αποτυπώνονται στους δικτυακούς τόπους με την επιφύλαξη μείωσης λόγω κρίσης), διαπιστώνει κανείς ότι αυτά τα περιβόητα ΠΜΣ των 10.000€ είναι μόλις 5 στα 524 με δίδακτρα, δηλαδή λιγότερο από 1%, ενώ το 95% των προσφερόμενων ΠΜΣ έχουν δίδακτρα λιγότερα των 6.000€ για 3 ή 4 εξάμηνα. Είναι λοιπόν αποπροσανατολιστικό να κοιτάμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος. Αν ορισμένα ΠΜΣ επιλέγουν να έχουν υψηλά δίδακτρα και να απευθύνονται σε μία ελίτ φοιτητών, ας το πράξουν και αν μπορούν να λειτουργήσουν, δικό τους θέμα. Όπως αναφέρεται και στη μελέτη, στα αντικείμενα των ακριβών ΠΜΣ, υπάρχουν και πολλά άλλα τα οποία είναι με πολύ χαμηλότερα δίδακτρα.

    Επειδή βεβαίως, γίνεται πολύς λόγος και για τα προσφερόμενα ΠΜΣ χωρίς δίδακτρα, θα άξιζε κανείς να διερευνήσει ποιος είναι ο πραγματικός φόρτος των μελών ΔΕΠ σε προπτυχιακό επίπεδο, δηλαδή αν τελικά τα δωρεάν ΠΜΣ γίνονται απλά και μόνο διότι αυτά τα μέλη ΔΕΠ δεν έχουν προπτυχιακά μαθήματα να διδάξουν. Με μία τέτοια σποραδική αναζήτηση διαπιστώνεται ότι υπάρχουν πολλά Τμήματα με σχέση προπτυχιακό μάθημα/μέλος ΔΕΠ πολύ κοντά στο 1, δηλαδή περίπου 4 ώρες ετησίως αντί των 12 προβλεπόμενων, κάτι που υποδεικνύει ότι τα δωρεάν ΠΜΣ εν μέρει προσφέρονται προκειμένου να καλυφθούν οι διδακτικές υποχρεώσεις των μελών ΔΕΠ (που διαφορετικά θα είχαν μείωση μισθού). Σε άλλες περιπτώσεις πάλι, εμφανίζονται δωρεάν ΠΜΣ είτε επειδή αυτά διοργανώνονται ως Διαπανεπιστημιακά (με άλλο επισπεύδον Ίδρυμα), είτε επειδή τα Ιδρύματα αυτά έχουν σημαντικότατα έσοδα από ερευνητικές δραστηριότητες που δεν είναι εφικτές σε όλα τα πεδία.

    Τέλος, σε σχέση με το πλαφόν στις αμοιβές των μελών ΔΕΠ, θεωρώ ότι εφόσον, τόσο το διδακτικό όσο και το ερευνητικό έργο αποτελούν συνιστώσες της ακαδημαϊκής δραστηριότητας, δεν θα έπρεπε να επιβάλλεται περιορισμός μόνο σε μία από αυτές ενώ στα έσοδα από ερευνητικά προγράμματα να μην υπάρχει. Αντ’ αυτού, θα πρότεινα, στον προϋπολογισμό κάθε ΠΜΣ να προβλέπεται ότι οι αμοιβές μελών ΔΕΠ δεν θα ξεπερνούν, για παράδειγμα το 30%-35%, των εσόδων. Επιπλέον, η προϋπόθεση διδασκαλίας σε ένα τουλάχιστον ΠΜΣ δωρεάν, θα οδηγήσει σε ένα απίστευτο μπέρδεμα και σε ευρηματικούς τρόπους κάλυψης της τυπικής προϋπόθεσης, που θα απαιτήσει δεκάδες τροποποιήσεις, ερμηνείες, ελέγχους, κλπ., με αποτέλεσμα τεράστια δαπάνη στην προσπάθεια εφαρμογής, παρά στην ίδια την εφαρμογή.

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 23:56 | Αριστομένης Νέρης

    Θεωρώ ότι οι περιορισμένοι ανθρώπινοι πόροι αρκετών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αλλά και οι ισχνοί προϋπολογισμοί τους δεν λαμβάνονται υπόψη στην κατάρτιση της λίστας των πόρων για τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών.

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 23:43 | Ξανθούλα Παπαπαναγιώτου, Σχολική Σύμβουλος

    Ως σχολική σύμβουλος εν ενεργεία και ήδη κάτοχος ενός μεταπτυχιακού και ενός διδακτορικού τίτλου σπουδών από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, επέλεξα τη φοίτηση στο ΠΜΣ «Συμβουλευτική Ψυχολογία & Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία» του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κατόπιν ενδελεχούς διερεύνησης μεταξύ των διαθέσιμων προγραμμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και με γνώμονα όχι την απόκτηση ενός ακόμη τίτλου, αλλά τη φοίτηση σε ένα πρόγραμμα σπουδών που θα μου παρείχε ποικίλα και ουσιαστικά επαγγελματικά εφόδια. Από την άποψη αυτή, δηλαδή από την άποψη της σχέσης ανάμεσα στο κόστος διδάκτρων (7.500 ευρώ) και στο περιεχόμενο σπουδών, το συγκεκριμένο ΠΜΣ αποδείχθηκε οικονομικό, μιας και η έρευνά μου απέδειξε πως οποιοσδήποτε άλλος τρόπος απόκτησης ισάξιων και ισάριθμων επαγγελματικών, προσωπικών και ακαδημαϊκών εφοδίων και δεξιοτήτων, είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό, θα απέβαινε πολλαπλά πιο δαπανηρός. Ευελπιστώ πως μέσα από τον -εν πολλοίς- αναγκαίο εξορθολογισμό των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, το ΥΠ.Ε.Π.Θ. θα προνοήσει για τη βιωσιμότητα μεταπτυχιακών προγραμμάτων που τα “υψηλά” δίδακτρά τους ευθέως αντανακλούν την υψηλή ποιότητα παρεχόμενων σπουδών.

  • ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ
    http://www.eee-researchers.gr

    Η ρύθμιση σχετικά με την απαγόρευση αμοιβής των Καθηγητών εάν διδάσκουν μόνο σε ένα ΠΜΣ είναι ασαφής και θεωρούμε ότι μπορεί να αποβεί στη συνέχεια και δυσλειτουργική. Προτείνουμε να υπάρξει όριο στις αμοιβές μετά από διαβούλευση με τους συναδέλφους καθηγητές. Επίσης δεν διευκρινίζεται πώς θα ορίζονται οι απολαβές των διδασκόντων που δεν θα είναι Καθηγητές και θα είναι Ερευνητές.

    Πρόταση της ΕΕΕ:

    Στην παράγραφο 3 προτείνουμε τη διαγραφή της πρότασης: «Για διδασκαλία σε μόνο ένα ΠΜΣ δεν νοείται κανενός είδους αμοιβή».

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 09:19 | Α.

    Απευθύνομαι σε όλους (κ.κ. αναπληρώτρια Υπουργό, Πρυτάνεις, Καθηγητές Μ.Π.Σ., καθώς και σε όσους σχολιάζουν το σ/ν για τα μεταπτυχιακά)
    Γιατί υπάρχουν τόσο μ ε γ ά λ ε ς α π ο κ λ ί σ ε ι ς στα δίδακτρα των Πανεπιστημίων, όταν πρόκειται για το ίδιο αντικείμενο στο Π.Μ.Σ.?

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 07:36 | Δημητρης Παναγοπουλος

    Ο περιορισμος των διδακτρων θα πρεπει να εφαρμοστει και αυτο μπορει να αποδειχτει με ενα γρηγορο σκαναρισμα στις απαντησεις που εχουν δοθει απο καθηγητες. Οι περισσοτεροι απο αυτους ανηκουν σε μια απο τις κατηγοριες (απλο Google search):

    .Εχουν φτωχο ερευνητικο εργο
    .Ειναι παιδια καθηγητων
    .Το τμημα/μετατπυχιακο συγκροτειται απο γνωστους και φιλους (διδακτορικο στο ιδιο τμημα κλπ)
    .Συμμετοχη σε εταιριες
    .Πρωην αποτυχημενοι σε δημοσιες θεσεις που παρατυπιες ακουστηκαν εις βαρος τους και εκδιωχθηκαν

    Το κρατος θα πρεπει να φροντισει να βαλει πλαφον στις χρηματικες ορεξεις και να ενισχυσει ανθρωπους που διδασκουν, ερευνουν και παραγουν. Και μεγαλο πληθος το κανει μη περιμενοντας το κρατος ή τους φοιτητες να πληρωσουν το κοστος, αλλα με πραγματικη ερευνητικη δουλεια εν αντιθεση με τα γραφομενα οτι πραγματικη δουλεια ειναι να εισαι διευθυντης μεταπτυχιακου.

    Οσα γραφονται για το ωραριο, κανεις δεν ελενχει κανενα καθηγητη, εφοσον αντιγραψει απο καποιον αλλον διαλεξεις (κοινο φαινομενο), εχει εναν βοηθο που διορθωνει εργασιες κλπ μπορει ανετα να παταει στο πανεπιστημιο 4 ωρες την εβδομαδα. Η μονιμοτητα που υπαρχει στις ελληνικες εδρες (οι περισσοτεροι καθηγητες δεν αναφερονται καν σε αυτο αλλα θελουν μονο τα καλα των ξενων πανεπιστημιων, δηλαδη να πληρωνονται με υπερογκους μισθους) και η απουσια οποιουδηποτε ελενχου για το παραγομενο εργο εχει οδηγησει την τριτοβαθμια στο πατο της ερευνητικης αριστειας αλλα φυσικα στην αυξηση των μεταπτυχιακων για εισπρακτικους λογους.

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 00:59 | φοιτήτρια

    Είμαι φοιτήτρια του ΠΜΣ «Συμβουλευτική Ψυχολογία & Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία» του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το συγκεκριμένο ΠΜΣ είναι από τα καλύτερα μεταπτυχιακά που θα μπορούσε κάποιος να κάνει, κερδίζοντας πολλές γνώσεις τόσο σε θεωρητικό αλλά πολύ περισσότερο σε βιωματικό επίπεδο .
    Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι έχει αναγνωρισθεί και πιστοποιηθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, την Ελληνική Εταιρεία Συμβουλευτικής και το European Association for Counselling, ως ένα από τα καλύτερα μεταπτυχιακά στην Ευρώπη στο χώρο της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας.
    Αυτό το μεταπτυχιακό ήταν η μοναδική επιλογή μου, ανάμεσα τα μεταπτυχιακά της Ελλάδας και αυτό γιατί συμπεριλαμβάνει την προσωπική ανάπτυξη, τις ατομικές και ομαδικές εποπτείες, πρακτική άσκηση και ποικίλα σεμινάρια.
    Αν και η πρόθεση του υπουργείου είναι σωστή, μαζί με τα ξερά, καίγονται και τα χλωρά. Κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η ουσιαστική αξιολόγηση των ΠΜΣ, προκειμένου να λαμβάνει υπόψη την ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης και η ύπαρξη της δυνατότητας χρηματοδότησης των μεταπτυχιακών και από άλλους φορείς.

  • 14 Οκτωβρίου 2016, 00:44 | Μανος Δασενάκης, Καθηγητής ΕΚΠΑ

    Η ύπαρξη διδάκτρων με δυνατότητα για υποτροφίες και ανάλογα με επίδοση αλλά και αντικειμενικά κριτήρια, θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα των ΠΜΣ γιατί θα τους δώσει πόρους και θα αποθαρρύνει τους ευκαιριακούς φοιτητές που απλά θέλουν ένα ακόμα χαρτί.
    Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για λειτουργία τμημάτων με φοιτητές από χώρες μη μέλη της ΕΕ με αυξημένα δίδακτρα.

  • 13 Οκτωβρίου 2016, 23:52 | Βασίλης Νάστος

    Το σχόλιό μου γίνεται από τη σκοπιά του φοιτητή. Επομένως δεν θα υπεισέλθω σε ειδικά διαδικαστικά θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία ούτως ή άλλως δεν γνωρίζω, παρά μόνον ίσως επιφανειακά.

    Υπηρετώ ως δάσκαλος σε Δημοτικό Σχολείο της περιφέρειας και, ταυτόχρονα, φοιτώ στο ΠΜΣ ‘Συμβουλευτικής Ψυχολογίας & Συμβουλευτικής στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία’ του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σύμφωνα με το πλαφόν διδάκτρων που θέτει το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, το συγκεκριμένο ΠΜΣ μάλλον εμπίπτει στα ‘ακριβά’ μεταπτυχιακά, δηλαδή σε αυτά που, καθώς φαίνεται, είναι υποψήφια να αφανισθούν.

    Έχοντας ήδη ολοκληρώσει προηγουμένως δύο μεταπτυχιακούς κύκλους σπουδών, επέλεξα με πολλή περίσκεψη το συγκεκριμένο ΠΜΣ, όχι με σκοπό κάποια μοριοδότηση, αλλά αποκλειστικά με βάση το αντικείμενο, τη δομή και το περιεχόμενο των σπουδών, εφόσον αφορά άμεσα τις εξελισσόμενες ανάγκες του επαγγελματικού μου ρόλου. Ενδόμυχα θεωρούσα εξαρχής αυτή μου την επιλογή, ως μια μικρή ηρωϊκή πράξη (μόνο προσφάτως μου πέρασε η ιδέα πως μπορεί να ήταν ανοησία), διότι κατέληξα να ξοδέψω το τελευταίο οικονομικό μου απόθεμα (υπόλοιπο στεγαστικού δανείου), το οποίο προορίζονταν για την ολοκλήρωση της πρώτης μου κατοικίας. Συνεπώς, έχω επενδύσει στις συγκεκριμένες σπουδές σημαντικούς πόρους και νόημα ζωής και θα ήταν καταλυτικό για μένα το να αποδεχθώ πως, με απολύτως προσωπική μου ευθύνη, εξάντλησα τα οικονομικά μου αποθέματα χωρίς κανένα ουσιαστικό αντίκρυσμα, ούτε υλικό ούτε ηθικό. Ας μου επιτραπεί λοιπόν να υπερασπιστώ αυτή την ίσως ‘άφρονα’ επιλογή μου, τόσο για λόγους ηθικής τάξης, όσο και με βάση τα απλά μαθηματικά.

    Πρώτον, αισθάνομαι πως το ΠΜΣ, στο οποίο φοιτώ, μου έχει προσφέρει μια εμπειρία μοναδική σε σχέση με τα προηγούμενα (αν και όχι υποδεέστερα), κυρίως επειδή εμπεριέχει ένα ισχυρό εργαστηριακό, βιωματικό & εφαρμοσμένο σκέλος, το οποίο άλλωστε αποτελεί την ουσία του λόγου ύπαρξής του. Χωρίς αυτό το σκέλος θα ήταν απλώς ένα ακόμη καλό θεωρητικό μεταπτυχιακό. Ταυτόχρονα όμως, το συγκεκριμένο ΠΜΣ παραμένει αρκετά έως πολύ φθηνότερο από αντίστοιχα αμερικανικών και ευρωπαϊκών πανεπιστημίων που προσφέρουν ανάλογη υψηλή εξειδίκευση σε θεωρητικό και κυρίως σε ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟ επίπεδο. Για παράδειγμα, πανομοιότυπο μεταπτυχιακό στο BIRKBECK του Πανεπιστημίου Λονδίνου κοστίζει αρκετά ακριβότερα και μάλιστα, χωρίς να περιλαμβάνει το κόστος των ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ που αποτελούν ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ για την απόκτηση του τίτλου σπουδών και των αντίστοιχων επαγγελματικών δικαιωμάτων. Οι συνεδρίες αυτές πληρώνονται εκεί ξεχωριστά από τους φοιτούντες και το κόστος τους φθάνει περί τις 7.000 στερλίνες, αναλόγως με τον Σύμβουλο/ Επόπτη που θα επιλέξουν οι φοιτητές.

    Στην περίπτωση του ΠΜΣ που παρακολουθώ, το συνολικό κόστος των διδάκτρων περιλαμβάνει ταυτόχρονα και το κόστος των ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ. Θεωρώ τη διευθέτηση αυτή ως πολύ πιο υπεύθυνη προς τον φοιτητή, παρά το να τον κατευθύνει το ίδιο το πανεπιστήμιο στην ελεύθερη αγορά σχετικών υπηρεσιών, ως έναν τυχαίο πελάτη/καταναλωτή. Συνεπώς, σε καμία περίπτωση δε μπορεί να θεωρηθεί πως το κόστος του ΠΜΣ, το οποίο παρακολουθώ, είναι δυσανάλογο με την ποιότητα που προσφέρει. Αντιθέτως, αποτελεί για τα ελληνικά δεδομένα, μια μάλλον γενναία προσπάθεια που ανταγωνίζεται επιτυχώς τα αυστηρά ευρωπαϊκά στάνταρτς με πολύ χαμηλότερο και εξορθολογισμένο κόστος.

    Δεύτερον, γράφει κάποιος συνομιλητής στην ανάρτησή του πως η παιδεία θα πρέπει να είναι δωρεάν και προσβάσιμη απ’ όλους. Αν και αυτό θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο για έναν δημοκρατικά σκεπτόμενο άνθρωπο, ωστόσο είναι πολύ γενικό. Σε ποια βαθμίδα της παιδείας αναφερόμαστε και μέχρι ποιου σημείου; Συμφωνώ πως χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια άρσης των ανισοτήτων στις υποχρεωτικές βαθμίδες εκπαίδευσης, ώστε η ακαδημαϊκή πορεία ενός νέου να καθορίζεται κυρίως από την αναλογική αξία της προσπάθειας και του αγώνα του, παρά από το πιθανό μορφωτικό και οικονομικό ‘προνόμιο’ της οικογενείας του. Ωστόσο, όταν μιλάμε για εκπαίδευση σε μεταπτυχιακό επίπεδο, πρόκειται πλέον για προσωπική επιλογή και απόφαση ενήλικων ατόμων. Ο καθένας μας συνεχίζει να σχεδιάζει ‘τον εαυτό του’ (κατά Giddens) και το προσωπικό-κοινωνικο-επαγγελματικό του προφίλ εφ’ όρου ζωής. Η γνώση και η κατάρτιση συνυπάρχουν σε ΑΜΕΤΡΗΤΟΥΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥΣ και ο καθένας επιλέγει με βάση τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα, τις προσδοκίες και τις ‘έρμες’ τις δυνατότητές του.

    Η πραγματικότητα λοιπόν καταδεικνύει πως, ακόμη και σήμερα, κάποιοι επιλέγουν να στερηθούν άλλα βασικά αγαθά και να ξεχάσουν εντελώς το ‘Lifestyle’, με σκοπό να επενδύσουν στη γνώση και την περαιτέρω κατάρτιση και εξιδείκευση. Επιπρόσθετα, κάποια μεταπτυχιακά προγράμματα είναι υπερβολικά ‘βαριά’ και ‘ακριβά’ σε φόρτο και χρόνο και συνεπώς, μάλλον ακατάλληλα για όποιον στοχεύει απλώς στη μοριοδότηση που θα μπορούσε να λάβει από το ελληνικό δημόσιο. Αναπόφευκτα λοιπόν υφίσταται στον καθένα μας ένας βαθμός ευθύνης των προσωπικών του επιλογών. Ταυτόχρονα, όλοι μας έχουμε κάποια περιθώρια ελιγμών, μικρά ή μεγαλύτερα, ως προς τις επιλογές των παράπλευρων ενασχολήσεών μας: άλλος αναζητά δεύτερη (κυρίως ‘μαύρη’) μισθωτή ή ιδιωτική εργασία, άλλος αρκείται στην εκμετάλλευση κληρονομημένης πατρικής περιουσίας (κυρίως ‘μαύρη’) και άλλος στρέφεται στην περαιτέρω ακαδημαϊκή εξειδίκευση (κυρίως ‘λευκή’ & φορολογητέα). Επομένως, κάποιοι επιλέγουν την παραδοσιακά εγγυημένη παράπλευρη ενασχόληση, ενώ κάποιοι άλλοι κάνουν λιγότερο ασφαλείς ή κατ’ άλλους ‘ασυνήθιστες’ επιλογές, όπως το να παρακολουθήσουν ένα αξιόλογο ΠΜΣ που θα τους καταστήσει αποτελεσματικότερους στη δουλειά τους, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια εγγυημένη ανταποδοτικότητα.

    Σε συνέχεια των παραπάνω, κλείνω με μια παράκληση προς την κα. Υπουργό. Σας παρακαλώ να μην επιτρέψετε την επικράτηση υπεραπλουστεύσεων και οριζόντιων λογικών που θέτουν σε κίνδυνο, τόσο την υπάρχουσα ποιότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος (όπου αυτή υφίσταται), όσο και το εύθραυστο εκείνο τμήμα της κοινωνίας μας που τη στηρίζει ‘γηράσκοντας αεί διδασκόμενο’. Σας ζητώ απλώς να ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΕ (με ή χωρίς την κατά Μπουρντιέ σημασία του όρου) τα χλωρά από τα ξερά.

    Με εκτίμηση
    Βασίλης Νάστος
    Δάσκαλος & Φοιτητής στο ΠΜΣ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας & Συμβουλευτικής
    ΠΤΕΑ – Παν. Θεσσαλίας