Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας»

Μεταφορτώστε εδώ την «Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας»«

  • 25 Ιουνίου 2021, 17:57 | ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΡΙΤΕΚΝΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

    Η ΝΕΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
    Οι Τρίτεκνες οικογένειες είναι μεγάλες οικογένειες με παιδιά, αλλά δυστυχώς πουθενά μέσα στο νομοσχέδιο δεν γίνεται αναφορά.
    Χρειάζεται να αναφερθεί ότι στις ομάδες στόχου, είναι και οι μεγάλες οικογένειες, όπως είναι οι Τρίτεκνες, και να βοηθηθούν με εξειδικευμένα μέτρα, όπως εύρεση εργασίας, φθηνά στεγαστικά δάνεια για πρώτη κατοικία, και παροχή υλικής βοήθειας.

  • 25 Ιουνίου 2021, 17:17 | Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ)

    ΑΠΟ ΚΕΔΕ

    Οι προτάσεις της ΚΕΔΕ
    στη διαμόρφωση της νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας
    για την προγραμματική περίοδο 2021-2027

    Η νέα Εθνική Στρατηγική για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας πρέπει να βλέπει την αυτοδιοίκηση ως βασικό μοχλό στη διαμόρφωση και ανάπτυξη των σχετικών πολιτικών.
    Η διαμόρφωση της νέας Εθνικής Στρατηγικής, πρέπει να αποτελεί το κοινωνικό δίκτυ ασφάλειας για την κοινωνία μας.
    Η παραδοχή πως αυτή η νέα στρατηγική στηρίζεται «σε μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες και δράσεις προς την κατεύθυνση της ανασυγκρότησης της χώρας», σημαίνει πως τίθεται σε πρώτο επίπεδο θεσμικών παρεμβάσεων η ανασυγκρότηση του κράτους, η αποκέντρωση και η ενίσχυση των βαθμών αυτοδιοίκησης.
    Εάν θέλουμε να είμαστε συνεπείς στις βασικές επισημάνσεις του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης που διαμόρφωσε η επιτροπή Πισαρίδη , οφείλουμε να αποδεχθούμε πως «η αποκέντρωση είναι θεμιτή καθώς έχει το σημαντικό πλεονέκτημα ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με καλύτερη γνώση των τοπικών συνθηκών και αναγκών» και να προσαρμοστούμε ως χώρα στη πρόταση «να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες και πόροι στην τοπική αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα».
    Εξάλλου είναι γνωστό πως στη χώρα μας σημειώνεται ένα τεράστιο έλλειμμα στην προσαρμογή στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Χάρτας Τοπικής Αυτονομίας, γεγονός που αποτυπώνεται σε όλα τα στοιχεία που καταγράφονται κατά καιρούς σχετικά με την άσκηση αρμοδιοτήτων ή την απόδοση πόρων και την κατανομή δαπανών της αυτοδιοίκησης στην Ευρωπη.
    Η κοινωνική ένταξη, η μείωση της φτώχειας και η απασχόληση σχετίζεται ευθέως με τη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού κοινωνικού κράτους και κατ΄ επέκταση με την ανάπτυξη ενός τοπικού κοινωνικού κράτους με τη μορφή παροχής υπηρεσιών και συγκρότησης θεσμών από την τοπική αυτοδιοίκηση.
    Η νέα στρατηγική οφείλει να διαμορφώνει και μία νέα σχέση μεταξύ κράτους και αυτοδιοίκησης στη βάση της οποίας θα αναπτύσσεται ένα σύστημα κοινωνικής πολιτικής που θα στηρίζεται στη μεταφορά αρμοδιοτήτων προς τις τοπικές αρχές.
    Η τοπική αυτοδιοίκηση σήμερα διαχειρίζεται ένα σημαντικό τμήμα των ασκούμενων κοινωνικών πολιτικών στη χώρα, όχι απαραίτητα στη βάση των θεσμικών της αρμοδιοτήτων αλλά κυρίως λόγω της θέσης της ως η εγγύτερη στον πολίτη εξουσία.
    Από το 2010, στην περίοδο της οικονομικής κρίσης αλλά και στην περίοδο της πανδημίας, η αυτοδιοίκηση αποτέλεσε κρίσιμο πυλώνα κοινωνικής συνοχής. Ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης υποκατέστησε το ανεπαρκές και αναιμικό κοινωνικό κράτος και διαμόρφωσε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο κοινωνικής φροντίδας και προστασίας των ευπαθών και ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Σχεδίασε, εφάρμοσε και εδραίωσε πολιτικές και δομές οι οποίες έγιναν σημείο αναφοράς στην άσκηση κοινωνικών πολιτικών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
    Η τοπική αυτοδιοίκηση κατέκτησε ένα ρόλο και ανέδειξε τις δυνατότητες της.
    Αυτός ο ρόλος πρέπει να αποτυπώνεται σε όλους του επιχειρησιακούς άξονες της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας για την προγραμματική περίοδο 2021-2027.

    Στο πλαίσιο αυτών των γενικών αρχών η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής συζήτησε και διαμόρφωσε την πρόταση της για τη νέα προγραμματική περίοδο.
    Θεωρούμε ότι το πλαίσιο που έχει ανακοινωθεί πρέπει να διευρυνθεί για την κάλυψη περισσοτέρων αναγκών των ευπαθών ομάδων. Επίσης είναι απαραίτητη η κοινωνική διαβούλευση για την ορθότερη ανάδειξη των προβλημάτων ή των αστοχιών της προηγουμένης αναθεωρημένης ΕΣΚΕ του 2018.

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
    ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ

    Η κοινωνική ένταξη είναι μία από τις προτεραιότητες της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. και στο πλαίσιο αυτό υιοθετούνται δέσμες μέτρων και επενδύσεων στον κοινωνικό τομέα.
    Για να μπορέσει η χώρα μας να προωθήσει με ορθό και αποτελεσματικό τρόπο τα μέτρα αυτά, χρειάζεται να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα εξασφαλίζουν βιώσιμες κοινωνικές πολιτικές και θα διασφαλίζουν την απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων. Ταυτόχρονα χρειάζεται ο απαραίτητος εκσυγχρονισμός των πολιτικών αυτών, ώστε να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα και τις νέες προκλήσεις της εποχής.
    Οι μεταρρυθμίσεις λοιπόν στον τομέα της κοινωνικής προστασίας πρέπει να είναι βασικός άξονας στην εθνική στρατηγική.
    Η κοινωνική πολιτική και η πολιτική απασχόλησης πρέπει να συμμετέχουν ως αναπτυξιακός κρίκος στο εθνικό σχέδιο της χώρας και όχι να αποτελούν ένα απλό διανεμητικό μηχανισμό βοηθημάτων και επιδομάτων.
    Η πολιτική πρόνοιας πρέπει να λειτουργεί ως μοχλός ενεργοποίησης θεσμών και δομών προκειμένου να αποφευχθεί η περιθωριοποίηση και η δημιουργία αποκλεισμών και να εξασφαλίζεται η ισότιμη ένταξη στην κοινωνική ζωή.
    Η ενεργή εμπλοκή των τοπικών αρχών στη διαμόρφωση ή τον εκσυγχρονισμό αυτών των πολιτικών επιβάλλεται στη βάση της αρχής της εγγύτητας και της επικουρικότητας.
    Στο πλαίσιο της συνέργειας της νέας στρατηγικής με επιμέρους εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης που σχετίζονται με τον τομέα της κοινωνικής ένταξης, κρίνεται απαραίτητο να ενταχθούν προγράμματα που εφαρμόζει ήδη η αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα στους τομείς των δικαιωμάτων των ΑμεΑ και της αποϊδρυματοποίησης, των δικαιωμάτων του παιδιού και της εκπαίδευσης, των δικαιωμάτων των ηλικιωμένων, της πρόληψης και της αγωγής υγείας, κλπ.

    Προτείνεται η θέσπιση των παρακάτω οριζόντιων προγραμμάτων:

    1. Οριζόντιο Πρόγραμμα για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
    Στο πλαίσιο των γενικών παραδοχών ότι αφενός η ελληνική αυτοδιοίκηση αποτελεί εξαίρεση στο ευρωπαϊκό κεκτημένο της αποκέντρωσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και της πρόληψης και αφετέρου το δημόσιο σύστημα υγείας είναι αδύναμο και καχεκτικό, αδυνατώντας να εκσυγχρονιστεί, να εξοπλιστεί και να στελεχωθεί ώστε να ανταποκριθεί στην απαίτηση για δωρεάν υγεία σε όλους, επισημαίνονται τα εξής δύο σημεία, ως βασικά στοιχεία της πρότασης μας:
    • Ο τομέας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας πρέπει να είναι το πεδίο εφαρμογής μιας νέας πολιτικής για την υγεία και την αποκέντρωση, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης ενός ισχυρού Εθνικού Συστήματος Υγείας και ενός ισχυρού συστήματος Αυτοδιοίκησης.
    • Η αναδιοργάνωση και το ξαναζωντάνεμα του δημόσιου συστήματος υγείας, επιβάλλει όχι μόνο την εμπλοκή της αυτοδιοίκησης, αλλά πολύ περισσότερο την ουσιαστική αποκέντρωση των υπηρεσιών υγείας με σαφείς αρμοδιότητες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
    Στη βάση αυτή το οριζόντιο πρόγραμμα προτείνεται να περιλαμβάνει μέτρα θεσμικής κατοχύρωσης και ανάπτυξης πανελλήνιου δικτύου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με ευθύνη της αυτοδιοίκησης.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση μελετών και έργων για την κατασκευή κτιρίων για τη στέγαση των δημοτικών ιατρείων και των δημοτικών ιατρικών κέντρων, ο εξοπλισμός τους με τελευταίας τεχνολογίας ιατρικό, εργαστηριακό και ξενοδοχειακό εξοπλισμό, η εφαρμογή του ψηφιακού προσωπικού φακέλου υγείας και η περαιτέρω στελέχωσή τους με ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό.
    Με την υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται αποσυμφόρηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και όφελος έως 10πλάσιο του κόστους εφαρμογής στο Ασφαλιστικό σύστημα.

    2. Οριζόντιο Πρόγραμμα για την Πρωτοβάθμια Κοινωνική Φροντίδα
    Την τελευταία 15ετία, εξαιτίας της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και μετέπειτα της υγειονομικής κρίσης, αποκαλύφθηκαν τα τεράστια κενά των κρατικών πολιτικών στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας. Τα κενά αυτά καλύφθηκαν σε σημαντικό βαθμό με την ενεργοποίηση των τοπικών αρχών
    Η συγκρότηση ενός αποτελεσματικού συστήματος πρωτοβάθμιας κοινωνικής φροντίδας με την αποκλειστική ευθύνη της αυτοδιοίκησης θα αποτελέσει μια μεγάλη μεταρρυθμιστική τομή.
    Η κατ΄οικον φροντίδα αποτελεί τον βραχίονα για την άσκηση τοπικών πολιτικών, με ενισχυμένες δομές και προγράμματα και εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις.
    Το προτεινόμενο πρόγραμμα περιλαμβάνει μέτρα ενίσχυσης του καταξιωμένου προγράμματος για τη βοήθεια στο σπίτι και τη δημιουργία πανελλήνιου δικτύου πρωτοβάθμιας κοινωνικής φροντίδας.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση της περαιτέρω στελέχωσης των δομών Βοήθεια στο Σπίτι με ιατρικό, παραϊατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές και οδηγούς, η δημιουργία κινητών μονάδων βοήθειας στο σπίτι και η αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων / μικρών ασθενοφόρων με δυνατότητα μεταφοράς αναπηρικών αμαξιδίων και κινητού εξοπλισμού.
    Με την υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται όφελος έως 5πλάσιο του κόστους εφαρμογής στο Ασφαλιστικό σύστημα.

    3. Οριζόντιο Πρόγραμμα για τη στέγαση Κοινωνικοπρονοιακών δομών
    Η Πρωτοβάθμια Κοινωνική Φροντίδα πρέπει να υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο δίκτυο σύγχρονων υποδομών. Στη νέα προγραμματική περίοδο πρέπει να καλυφθούν τα μεγάλα κενά που εντοπίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Η χώρα πρέπει να αποκτήσει ένα σύνολο κτιριακών υποδομών, άρτια εξοπλισμένων προσαρμοσμένων στα δεδομένα της ψηφιακής εποχής.
    Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μέτρα κατασκευής και εξοπλισμού κτιρίων για τη στέγαση των κοινωνικόπρονοιακών δομών.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση μελετών και έργων για την κατασκευή και την επισκευή κτιρίων που στεγάζουν Βρεφικούς και Βρεφονηπιακούς Σταθμούς, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών ΑμεΑ, Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων και Κέντρα Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων καθώς και την χρηματοδότηση προμήθειας σύγχρονου εξοπλισμού.

    4. Οριζόντιο Πρόγραμμα για φιλοξενία και την κοινωνική ένταξη των Προσφύγων.
    Ένα από τα εθνικά σχέδια με τα οποία πρέπει να εμφανίζει συνέργεια η Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης είναι το Σχέδιο για την ένταξη πολιτών τρίτων χωρών. Το σχέδιο αυτό θέτει στον πυρήνα του «την ένταξη σε τοπικό επίπεδο, δημιουργώντας τη βάση για την ενεργό εμπλοκή και συμμετοχή διαφόρων θεσμικών ή/και τοπικών παραγόντων στη διαδικασία της ένταξης, όπως είναι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες, καθιστώντας την τοπική αυτοδιοίκηση βασικό συνδιαμορφωτή και φορέα υλοποίησης ενταξιακών πρωτοβουλιών».
    Στο πλαίσιο αυτό, με αυστηρή προϋπόθεση την αξιοποίηση των λιμναζόντων ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για την φιλοξενία και την κοινωνική ένταξη των προσφύγων, προτείνεται συμπληρωματικό των υφιστάμενων πρόγραμμα το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
    Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μέτρα φιλοξενίας και κυρίως κοινωνικής ένταξης προσφύγων.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση δράσεων όπως η ενοικίαση κατοικιών, η εκμάθηση ελληνικής γλώσσας, συμμετοχής των προσφύγων σε πολιτιστικές αθλητικές και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις, και η επαγγελματική κατάρτιση και επανακατάρτιση.
    Με την υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης, απασχόληση νέων επιστημόνων και οικονομικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες καθώς οι χρηματοδοτήσεις θα κατευθύνονται κυρίως σε μικροϊδιοκτήτες, εργαζόμενους και μικρά τοπικά εμπορικά καταστήματα σίτισης και λιανικού εμπορίου.

    5. Οριζόντιο Πρόγραμμα «Προβάδισμα στη ζωή» – ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παιδικής μέριμνας και ανάπτυξης
    Η παιδική μέριμνα αποτελεί μια βασική και κρίσιμη αρμοδιότητα της αυτοδιοίκησης στη βάση της οποίας αναπτύσσονται οι δημοτικές δομές προσχολικής αγωγής. Η συντριπτική πλειοψηφία των δημόσιων δομών προσχολικής αγωγής και φροντίδας λειτουργεί σήμερα με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
    Το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης που υιοθέτησε η κυβέρνηση, δίνει ιδιαίτερη σημασία «στην καθιέρωση ενός προγράμματος παιδικής μέριμνας και ανάπτυξης που να προσφέρει υπηρεσίες από το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μέχρι την έναρξη του δημοτικού σχολείου». Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη «μεγάλος αριθμός μελετών διεθνώς δείχνει ότι κατάλληλα σχεδιασμένες πολιτικές προσχολικής αγωγής έχουν εξαιρετικά υψηλές οικονομικές αποδόσεις στο μέλλον. Επομένως, είναι κεφαλαιώδους σημασίας η επένδυση στον τομέα αυτό. Για την επιτυχία αυτού του σκοπού απαιτείται η επέκταση των υποδομών και του εξοπλισμού για την παιδική φροντίδα και την προσχολική εκπαίδευση, η αναμόρφωση και αναβάθμιση της αρχικής και της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των βρεφονηπιοκόμων και νηπιαγωγών αλλά και η επέκταση της συμμετοχής παιδιών και νηπίων στις δομές φροντίδας και προσχολικής εκπαίδευσης.»
    Με βάση τη συσσωρευμένη εμπειρία και την εξειδίκευση που έχουν αποκτήσει οι Δήμοι και τα δημοτικά Νομικά Πρόσωπα προτείνεται η εφαρμογή του προγράμματος «Προβάδισμα στη ζωή», όπως αυτό αναφέρεται στην έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
    Το πρόγραμμα «Προβάδισμα στη ζωή» μπορεί να συνδεθεί και να ενσωματώσει το πρόγραμμα Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής, διασφαλίζοντας μία ολοκληρωμένη, μακρόχρονη και βιώσιμη παρέμβαση στα ζητήματα προστασίας της μητρότητας, παιδικής φροντίδας και ανάπτυξης.
    Ταυτόχρονα υιοθετώντας την προσέγγιση της επιτροπής η λειτουργία των νηπιαγωγείων με τη σημερινή της μορφή θα πρέπει να ενταχθεί στις στοχεύσεις και στη λογική του προγράμματος «Προβάδισμα στη ζωή», να αντιμετωπιστεί συνολικά και να περιέλθει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συμπληρωματικά και παράλληλα με τη λειτουργία των βρεφικών, των βρεφονηπιακών και των παιδικών σταθμών με ημερήσια διάρκεια τουλάχιστον ίση με το ωράριο εργασίας της μητέρας και ενδεκάμηνη λειτουργία κάθε χρόνο.

    6. Οριζόντιο Πρόγραμμα Σχολικής Στέγης
    Ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα επί δεκαετίες καταγράφονται τεράστιες ανάγκες κατασκευής νέων σχολικών κτιρίων για την εξάλειψη της διπλοβάρδιας, την αντικατάσταση επικίνδυνων και μη λειτουργικών λυόμενων κτιριακών εγκαταστάσεων, την αντικατάσταση ενοικιαζόμενων κτιρίων με νέα σύγχρονα αλλά και την ανακούφιση υφιστάμενων σχολικών συγκροτημάτων που αναγκαστικά ελλείψει νέων κτιρίων συστεγάζουν στην ίδια βάρδια σχολικές μονάδες.
    Παράλληλα το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μέτρα και για την ποιοτική αναβάθμιση των υφιστάμενων σχολικών κτιρίων ώστε αυτά να καλύπτουν τις σύγχρονες απαιτήσεις με αθλητικές εγκαταστάσεις, κλειστά γυμναστήρια, χώρους πολιτισμού και εστίασης.
    Σε αυτές τις κατευθύνσεις προτείνεται η χρηματοδότηση μελετών και έργων για την κατασκευή νέων σχολικών κτιρίων, ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων κτιρίων, η ενεργειακή αναβάθμιση και η αυτονόμηση σχολικών κτιρίων, η προμήθεια οπτικοακουστικού εξοπλισμού, σύγχρονα εργαστήρια πληροφορικής, φυσικής, χημείας, βιβλιοθήκες και αναγνωστήρια, αντικεραυνική θωράκιση με νέας τεχνολογίας αλεξικέραυνα καθώς και ο παιδαγωγικός ανασχεδιασμός των αύλειων χώρων.
    Ιδιαίτερη μέριμνα και εθνική προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε ένα ειδικό πρόγραμμα για την αναβάθμιση και των εκσυγχρονισμό των διδακτηρίων και των εργαστηρίων της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευση.

    7. Οριζόντιο πρόγραμμα για την Πρόληψη των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας
    Στις επίκαιρες δράσεις στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής εντοπίζονται οι ειδικότερες ανάγκες στον τομέα της υγείας, μεταξύ των οποίων είναι «η ενίσχυση της απεξάρτησης από τις διαφορετικές μορφές εξαρτήσεων, σύγχρονες και παραδοσιακές»,
    Τα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας που ιδρύθηκαν και λειτουργούν κυρίως από την αυτοδιοίκηση, αποτελούν σήμερα πολύτιμα εργαλεία στη μάχη κατά των εξαρτήσεων.
    Το πρόγραμμα που προτείνεται αποσκοπεί στη στήριξη και εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του υφιστάμενου δικτύου των Κέντρων Πρόληψης και την ίδρυση νέων, με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, για την κάλυψη όλης της επικράτειας.
    Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τη δημιουργία υποδομών, την ενίσχυση με νέο επιστημονικό προσωπικό, τη διαμόρφωση ειδικών δράσεων ανά τομέα εξάρτησης ή συμβουλευτικής, τη καθώς και δράσεων επικοινωνίας.
    Στο πλαίσιο της ψηφιακής μετάβασης της χώρας προτείνεται η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών, η ψηφιοποίηση υπηρεσιών και η προμήθεια τεχνολογικού εξοπλισμού σε όλα τα Κέντρα Πρόληψης.

    8. Οριζόντιο Πρόγραμμα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της εργασίας
    Ένας βασικός επιχειρησιακός άξονας της ΕΣΚΕ είναι η ένταξη στην αγορά εργασίας, η βελτίωση της απασχολησιμότητας και η πρόσβαση στην απασχόληση.
    Στο πλαίσιο αυτό η αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να έχει ρόλο και ενεργή συμμετοχή στη διαμόρφωση και την εφαρμογή των ασκούμενων πολιτικών, μέτρων και δράσεων.
    Η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αφορά στην προώθηση και ενίσχυση των τοπικών στρατηγικών απασχόλησης ως κύριο μέσο καταπολέμησης της ανεργίας και ενσωμάτωσης των κοινωνικά ευπαθών ομάδων.
    Η αντιμετώπιση της ανεργίας πρέπει να αλλάξει μοντέλο. Η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων στον τομέα της απασχόλησης δίνει τη δυνατότητα παρεμβάσεων τοπικά, με γνώμονα τις ανάγκες και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της κάθε περιοχής. Ο ρόλος του ΟΑΕΔ πρέπει να περιορίζεται στη διαμόρφωση κεντρικών πολιτικών και στη τεκμηρίωση σε εθνικό επίπεδο μεγεθών και τάσεων για την απασχόληση. Οι δήμοι πρέπει να αναλάβουν ρόλο στο πλαίσιο ανάδειξης τους σε φορείς προώθησης της απασχόλησης, διασύνδεσης με επιχειρήσεις, διαμόρφωσης τοπικών στρατηγικών απασχόλησης.
    Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων στο κράτος, απαιτείται η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων στην αυτοδιοίκηση που αφορούν στον τομέα της υποστήριξης της επιχειρηματικότητας και της αγοράς εργασίας καθώς και η αναγνώριση της αυτοδιοίκησης ως εργοδότη εσχάτης προσφυγής, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές επιταγές.
    Σε συνάντηση εργασίας της ΚΕΔΕ με τον ΟΑΕΔ διαπιστώθηκε η ανάγκη στενής συνεργασίας της αυτοδιοίκησης με τον Οργανισμό για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εργασίας και η επιτακτική ανάγκη εξεύρεση πόρων για τη χρηματοδότησής της.
    Το πρόγραμμα που προτείνουμε θα υποστηρίζει τη διαμόρφωση ενός Αποκεντρωμένου Εθνικού Σχεδίου για τη μείωση της Ανεργίας το οποίο θα περιλαμβάνει την ευρύτερη εφαρμογή Τοπικών Σχεδίων για την Απασχόληση Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων και των Τοπικών Σχεδίων για την Απασχόληση με στόχο τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, μέσω της κινητοποίησης των τοπικών φορέων, με πεδίο αναφοράς τις τοπικές αγορές εργασίας.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ ΚΕΔΕ, Δήμων, ΟΑΕΔ, οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων για την ίδρυση, στελέχωση και λειτουργία κοινών τοπικών υπηρεσιών για τη συμβουλευτική στην επιχειρηματικότητα και την εργασία, εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων ευάλωτων κοινωνικά ομάδων όπως τα ΑμεΑ, οι απεξαρτημένοι, οι αποφυλακισμένοι, οι νεαροί παραβάτες οι νέοι επιστήμονες, οι γυναίκες και η περαιτέρω διεύρυνση του προγράμματος πλησίον της σύνταξης 55-67 σε 3+1 χρόνια.
    Επίσης δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός πως η οικονομική κρίση και η επαγγελματική ανασφάλεια οδήγησε και οδηγεί όλο και περισσότερους, κυρίως νέους ανθρώπους, στην ύπαιθρο και την απασχόληση τους στον πρωτογενή τομέα. Η τάση αυτή, παρά το γεγονός πως γεννιέται από την κρίση και την ανεργία, μπορεί να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για την ανάπτυξη νέων αγροτικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε δυναμικούς τομείς όπως η βιοκαλλιέργεια. Μπορεί να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για το ξαναζωντάνεμα της υπαίθρου. Για να συμβεί όμως αυτό απαιτείται η διαμόρφωση ειδικών προγραμμάτων ενίσχυσης των νέων παραγωγών, παροχής κινήτρων και επενδυτικών εργαλείων.

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
    ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΣΚΕ 2021-2027

    Κέντρα Κοινότητας
    Σύμφωνα με το Σχέδιο «τα Κέντρα Κοινότητας εξακολουθούν να διαδραματίζουν κομβικό ρόλο και αναμένεται, κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, να αναβαθμιστεί ο ρόλος τους και να υποστηριχθεί πλέον από τα κατάλληλα εργαλεία».
    Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται «η ανάπτυξη και λειτουργία των Κοινωνικών Κέντρων, τα οποία θα λειτουργούν στους ΟΤΑ α’ βαθμού, ως δομές συμπληρωματικές των Κοινωνικών Υπηρεσιών τους και θα εποπτεύονται από αυτές κατ’ αντιστοιχία με την έως σήμερα λειτουργία των Κέντρων Κοινότητας. Το Κοινωνικό Κέντρο, ως ενιαία πλέον δομή θα παρέχει, σε επίπεδο Δήμου, τις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και κοινωνικής ένταξης που έως σήμερα παρέχονται τόσο από τα Κέντρα Κοινότητας όσο και τις Δομές Φτώχειας. Στην περίπτωση των Δήμων που διαθέτουν ήδη Κέντρα Κοινότητας, αυτά σχεδιάζεται να μετεξελιχθούν σε Κοινωνικά Κέντρα, ενώ για τους Δήμους που δεν διαθέτουν Κέντρα Κοινότητας, σχεδιάζεται η απευθείας σύσταση και λειτουργία Κοινωνικών Κέντρων».
    Η ανάπτυξη των Κοινωνικών Κέντρων δεν πρέπει να αποτελεί μια απλή μετονομασία των Κέντρων Κοινότητας.
    Η μετεξέλιξη και η αναδιοργάνωση τους πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης με την αυτοδιοίκηση προκειμένου να αποτυπωθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας και χρηματοδότησης τους.
    Η εμπειρία της πρώτης λειτουργίας των Κέντρων Κοινότητας κατέδειξε σημαντικές αδυναμίες, όπως:
    • Την ελλιπή ενημέρωση και συνεργασία των συναρμόδιων υπουργείων με την αυτοδιοίκηση σχετικά με την διευθέτηση λειτουργικών ζητημάτων
    • Την υποστελέχωση των Κέντρων Κοινότητας κυρίως στον αριθμό προσωπικού και στις διοικητικές ειδικότητες
    • Την έλλειψη ψηφιακών και διαδικτυακών εφαρμογών
    • Την ανάθεση πρόσθετων αρμοδιοτήτων και καθηκόντων χωρίς την προηγούμενη συνεννόηση με την αυτοδιοίκηση και χωρίς την ενίσχυση των Κέντρων με ανθρώπινο δυναμικό και πόρους
    Σήμερα τα Κέντρα Κοινότητας δεν μπορούν σηκώσουν το βάρος μεγάλου εύρους καθηκόντων με τον μικρό αριθμό προσωπικού που τους διατίθεται και χωρίς την απαραίτητη οικονομική ενίσχυση. Προκειμένου δε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των πολιτών πολλοί δήμοι αναγκάζονται να ενισχύσουν τα Κέντρα με πρόσθετο προσωπικό από άλλες δημοτικές υπηρεσίες.
    Τα λειτουργικά προβλήματα επιτείνονται από την πλήρη έλλειψη ψηφιακών εφαρμογών με την χρήση των οποίων θα μπορούσαν να αποσυμφορηθούν τα Κέντρα και η εξυπηρέτηση του πολίτη για πολλές υποθέσεις να γίνεται ηλεκτρονικά και από απόσταση.
    Η νέα ΕΣΚΕ οφείλει να αποδίδει ρόλο στην αυτοδιοίκηση στο πλαίσιο της θεσμικής της αναβάθμισης και της οικονομικής της ενίσχυσης, σύμφωνα με τις επιταγές του συντάγματος.
    Οι νέες δομές που σχεδιάζονται πρέπει να οργανωθούν σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση, να λειτουργούν σε ψηφιακό περιβάλλον και να περιλάβουν εκτός των κοινωνικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, όλες τις δομές κατά της φτώχειας (κοινωνικά παντοπωλεία, φαρμακεία, εστιατόρια, φροντιστήρια, λαχανόκηπους, κλπ).
    Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να διαμορφωθεί ένα δεσμευτικό κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας στο οποίο θα καθορίζονται οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις καθώς και οι απαιτούμενοι οικονομικοί πόροι.

    Βρεφικοί, βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί, σταθμοί ολοκληρωμένης φροντίδας
    Η αυτοδιοίκηση διαθέτει ένα μεγάλο δίκτυο οργανωμένων δομών παιδικής μέριμνας και προσχολικής αγωγής, παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.
    Οι πολίτες πρέπει να απολαμβάνουν αυτού του επιπέδου τις υπηρεσίες χωρίς αποκλεισμούς. Η καθολική πρόσβαση στις δομές προσχολικής αγωγής είναι απαραίτητη στο πλαίσιο ανάπτυξης πολιτικών κοινωνικής συνοχής και ισότητας.
    Ο αριθμός των ωφελούμενων αυτών των δομών και των αντίστοιχων υπηρεσιών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ούτε να τίθενται τεχνητά εμπόδια και δυσκολίες στη λειτουργία των δημοτικών δομών.
    Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε:
    • Εξασφαλισμένη και σταθερή χρηματοδότηση με πλήρη κάλυψη του λειτουργικού κόστους των δημοτικών δομών, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό
    • Επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος σύζευξης και τοποθέτησης, με ταυτόχρονη κατάργηση του συστήματος voucher.
    • Μόνιμες θέσεις εργασίας για το ήδη υπάρχουν προσωπικό που καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες των δομών.
    • Ριζική αναμόρφωση του ισχύοντος Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ 99/2017) και Κανονισμού Λειτουργίας των Παιδικών, Βρεφονηπιακών και Βρεφικών Σταθμών με βάση τις προτάσεις της ΚΕΔΕ.
    Προτείνουμε το πρόγραμμα «Προβάδισμα στη ζωή» επειδή οφείλουμε ως χώρα να αναπτύξουμε ένα σύγχρονο σύστημα παιδικής μέριμνας και προσχολικής αγωγής που θα ξεκινά από την βρεφική ηλικία μέχρι την ένταξη στο δημοτικό σχολείο.
    Προτείνουμε την αποκλειστική άσκηση της αρμοδιότητας από την αυτοδιοίκηση, ώστε η χώρα μας να προσαρμοστεί στα ευρωπαϊκά δεδομένα.

    Δημιουργική απασχόληση, παιδιών και εφήβων με αναπηρία σε ΚΔΑΠμεΑ
    Για την αποτελεσματική υλοποίηση της δράσης των ΚΔΑΠμεΑ, είναι καταρχήν επιβεβλημένη η ριζική αναμόρφωση του ισχύοντος Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ 99/2017) και του Κανονισμού Λειτουργίας των Παιδικών, Βρεφονηπιακών και Βρεφικών Σταθμών με βάση τις προτάσεις της ΚΕΔΕ.
    Επίσης πρέπει να τροποποιηθούν οι καταστροφικές ρυθμίσεις για τα ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ ΜΕΑ που εισήχθησαν με το ν. 4756/2020 «Μέτρα ενίσχυσης των εργαζομένων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, κοινωνικοασφαλιστικές ρυθμίσεις και διατάξεις για την ενίσχυση των ανέργων», και των ΚΥΑ για τα ΚΔΑΠ (Αριθμ. Γ.Π.Δ11 οικ./31252 Προϋποθέσεις έκδοσης άδειας λειτουργίας και προδιαγραφές λειτουργίας Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ.Δ.Α.Π.) ΦΕΚ Β 2332/2021) και ΚΔΑΠ ΜΕΑ (Αριθμ. Γ.Π.Δ11 οικ./31930 Προϋποθέσεις έκδοσης άδειας λειτουργίας και προδιαγραφές λειτουργίας Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών και Ατόμων με Αναπηρία (Κ.Δ.Α.Π.μεΑ.) ΦΕΚ Β 2240/2021), καθώς δεν ελήφθησαν υπόψη οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις της αυτοδιοίκησης.
    Σύμφωνα με τις θέσεις της ΚΕΔΕ, κατόπιν ομόφωνων αποφάσεων του ΔΣ, προτείνουμε να υπάρχει πρόβλεψη στις αντίστοιχες προσκλήσεις της δράσης «Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής» για:
    • Επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος σύζευξης και τοποθέτησης, με ταυτόχρονη κατάργηση του συστήματος voucher.
    • Ενίσχυση των δημοτικών δομών παιδικής προστασίας.
    • Μόνιμες δημοτικές δομές παιδικής προστασίας
    • Εξασφαλισμένη και σταθερή χρηματοδότηση με πλήρη κάλυψη του λειτουργικού κόστους των δημοτικών δομών, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό .
    • Μόνιμες θέσεις εργασίας για το ήδη υπάρχον προσωπικό που καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες των δομών.
    • Θα πρέπει απαραιτήτως να αναζητηθούν επιπλέον πόροι αποκλειστικά και μόνο για τις δημοτικές δομές (πράγμα εφικτό καθώς και πρόκειται για εθνικούς πόρους). Παράλληλα η αναζήτηση χρηματοδότησης από ιδιώτες, όπως η χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όπως είχε γίνει παλιότερα μέχρι τη σχολική χρονιά 2014-2015 και διακόπηκε. Η προσπάθεια εκείνη είχε γίνει κατόπιν από κοινού συνεργασίας ΚΕΔΕ-Υπουργείου Εσωτερικών-Υπουργείου Εργασίας και κάθε έτος, καλύπτονταν, σε δεύτερη κατανομή σχεδόν το 100% των αιτήσεων. Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλισθεί η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων παιδιών στα δημοτικά ΚΔΑΠ, η συνέχιση της απασχόλησης των εργαζομένων στις δομές αυτές και συνακόλουθα η βιωσιμότητα των αντίστοιχων δημοτικών φορέων.
    • Κρίνεται επιτακτική η αύξηση της τιμής του voucher για τα νήπια κατά 500 € το χρόνο και 800 € το χρόνο για τα βρέφη και 300 € το χρόνο για τα παιδιά που φιλοξενούνται στα ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠμεΑ. Ειδικότερα, προτείνουμε τα ποσά να διαμορφωθούν ως εξής, σε σχέση με την περίοδο 2020-2021:

    Δομή 2020-2021 2021-2022 και επόμενα
    Βρεφικοί, Βρεφονηπιακοί και Παιδικοί Σταθμοί Χωρίς σίτιση Με σίτιση
    Χωρίς σίτιση Με σίτιση
    Α1 2375€ 2945€ 3175€ 3745€
    Α2 1805€ 2375€ 2305€ 2875€
    ΒΣΟΦ Β1 2375€ 2945€ 3175€ 3745€
    Β2 1805€ 2375€ 2305€ 2875€
    Β3 5000€ 5300€
    ΚΔΑΠ 1330€ 1630€
    ΚΔΑΠ ΜΕΑ 5000€ 5300€
    Εκτιμάται πως ετησίως, το ποσό που θα πρέπει να προβλεφθεί και να συμπεριληφθεί σε κάθε ετήσια προκήρυξη, θα πρέπει να αυξηθεί με επιπλέον 115.000.000 εκατομμύρια ευρώ, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή συνολικά 211.000.00€.
    • Να συμπεριληφθούν στους δικαιούχους ωφελούμενους και οι δημόσιοι υπάλληλοι με τους ίδιους ακριβώς όρους και προϋποθέσεις με τους λοιπούς δικαιούχους.
    • Να μην διαχωριστούν από το Πρόγραμμα τα ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠμεΑ.
    • Να δικαιούνται voucher για τα ΚΔΑΠ και οι γονείς των 4χρονων που φοιτούν στα νηπιαγωγεία στο πλαίσιο της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
    • Να επαναπροσδιοριστεί το ηλικιακό όριο μεταξύ των βρεφών που εντάσσονται στα βρεφικά τμήματα και των παιδιών που εντάσσονται στα παιδικά τμήματα, δηλαδή από 2 χρονών και άνω όλα τα παιδιά να εντάσσονται στα παιδικά τμήματα (χρήζει τροποποίησης ο Πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας των Βρεφονηπιακών Δημοτικών Σταθμών).
    • Να δοθεί παράταση για δύο έτη έως 31.12.2023 των προβλεπόμενων στις παρ. 1,2 και 4 του άρθρου 13 του ν.4623/2019 (Α134) ημερομηνιών όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 375 του ν. 4700/2020(Α 127) που αφορούν σε λήξη προθεσμιών για αδειοδοτήσεις των δημοτικών παιδικών σταθμών(λήξη 31-8-2021)

    Δίχρονη Υποχρεωτική Προσχολική Εκπαίδευση
    Το ζήτημα της διετούς υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης απασχολεί την αυτοδιοίκηση τα τελευταία χρόνια ως θέμα έντονης διαφωνίας με τις διατάξεις του ν.4521/2018 και απαίτησης για κατάργηση τους.
    Η υποχρεωτική ένταξη των προνηπίων 4 χρονών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα επιστημονικά δεδομένα, τις βέλτιστες πρακτικές της διεθνούς κοινότητας και τις ανάγκες της σύγχρονης εκπαίδευσης και της ελληνικής κοινωνίας.
    Στην τελική έκθεση του Σχεδίου Ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία που συνέταξε η επιτροπή Πισαρίδη, υπάρχουν σαφείς αναφορές στο ζήτημα της προσχολικής εκπαίδευσης. Στις προτεινόμενες δράσεις αναπτυξιακής πολιτικής αναφέρεται ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσχολική αγωγή και να αναπτυχθεί ένα σύστημα προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης με καθολική πρόσβαση από ηλικία 6 μηνών και πιο συγκεκριμένα «να καθιερωθεί ένα πρόγραμμα παιδικής μέριμνας και ανάπτυξης που να προσφέρει υπηρεσίες από το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μέχρι την έναρξη του δημοτικού σχολείου».
    Η βασική αυτή πρόταση του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το αντίστοιχο μέτρο της προτεινόμενης ΕΣΚΕ.
    Προτείνεται λοιπόν η διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα κατοχυρώνει την υποχρεωτική δίχρονη προσχολική εκπαίδευση σε αντίστοιχες δομές της αυτοδιοίκησης, με συγκριμένες προϋποθέσεις ολοήμερης λειτουργίας με σίτιση, ύπνο, δημιουργική απασχόληση, ψυχοκοινωνική στήριξη, πρόληψη και αγωγή της υγείας. Εναλλακτικά θα μπορεί να δίνεται η δυνατότητα επιλογής μεταξύ δημοτικής δομής ή νηπιαγωγείου.

    Δημοτικά Ιατρεία στην Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας
    Παρά το γεγονός ότι εδώ και πολλά χρόνια έχουμε επισημάνει τις αδυναμίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών σε προβλήματα υγείας «μικρού κινδύνου», παρά τις πολλαπλές ομόφωνες αποφάσεις της ΚΕΔΕ για την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα αποκέντρωσης των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και παρά το ότι ο «Καλλικράτης» δίνει τη δυνατότητα άσκησης πολιτικής για την υγεία σε τοπικό επίπεδο μέσω των Δημοτικών Ιατρείων, δεν υπήρξε ανταπόκριση από το Υπουργείο Υγείας. Με την Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και τη δημιουργία των Τοπικών Ομάδων Υγείας (με το νόμο 4486/7-8-2017), η προηγούμενη Κυβέρνηση υιοθέτησε την κοινωνικά και πολιτικά παρωχημένη άποψη για την παροχή Υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας από δομές αποκλειστικά και μόνο υπαγόμενες στο ίδιο το Υπουργείο Υγείας.
    Στην υφιστάμενη νομοθεσία δεν υπάρχει καμία μέριμνα, ούτε για τα ζητήματα της αποκεντρωμένης λειτουργίας των δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας από τους Δήμους της χώρας, αλλά ούτε και για τη διασύνδεση των υπαρχόντων δημοτικών δομών με το Εθνικό Σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
    Ένας τεράστιος αριθμός εκατοντάδων δημοτικών ιατρείων, κινητών μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, κέντρων πρόληψης και δημοτικών κοινωνικών φαρμακείων, απλά δεν υπάρχουν για την πολιτεία.
    Η πρότασή μας περιλαμβάνει μέτρα θεσμικής κατοχύρωσης και ανάπτυξης του πανελλήνιου δικτύου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με ευθύνη της αυτοδιοίκησης.
    Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η χρηματοδότηση μελετών και έργων για την κατασκευή κτιρίων για τη στέγαση των δημοτικών ιατρείων και των δημοτικών ιατρικών κέντρων, ο εξοπλισμός τους με τελευταίας τεχνολογίας ιατρικό, εργαστηριακό και ξενοδοχειακό εξοπλισμό, η εφαρμογή του ψηφιακού προσωπικού φακέλου υγείας και η περαιτέρω στελέχωσή τους με ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό.
    Με την υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται αποσυμφόρηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και όφελος έως 10πλάσιο του κόστους εφαρμογής στο Ασφαλιστικό σύστημα και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
    Ενδεικτικά αναφέρουμε το Δήμο Αθηναίων και το Δήμο Νεάπολης-Συκεών και σε άλλους δήμους, που έχουν ήδη ενισχύσει τα δημοτικά ιατρεία τους και τα δημοτικά ιατρικά κέντρα με αξιόλογο και αναγκαίο ιατρικό εξοπλισμό.
    Ειδικότερα προτείνεται:
    • Συγκρότηση συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε επίπεδο δήμου, που να λειτουργεί με ευθύνη του δήμου και να αναπτύσσεται στο πλαίσιο ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας με τον συντονισμό και την επιστημονική εποπτεία του αρμόδιου Υπουργείου.
    • Μεταφορά στην αυτοδιοίκηση της ευθύνης διαχείρισης και ελέγχου του συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
    • Διασύνδεση των δημοτικών δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με το ασφαλιστικό σύστημα (συμβασιοποίηση με ΕΟΠΥΥ).

    Υποστηρικτικές υπηρεσίες για την αντιμετώπιση έκτακτης κοινωνικής ανάγκης ή κινδύνου των γυναικών θυμάτων βίας και κακοποίησης που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις
    Οι Δήμοι έχουν προχωρήσει στην ανάπτυξη πρωτοβουλιών με σκοπό την δωρεάν παροχή υπηρεσιών ψυχολογικής υποστήριξης σε γυναίκες θύματα βίας, με τη συνδρομή ψυχολόγων του δήμου και των νομικών του προσώπων.
    Η διαλειτουργικότητα των σχετικών δομών, ώστε να υπάρχει μια πύλη εισόδου και καταγραφής, θα λειτουργούσε καταλυτικά, αποτελεσματικά και θα βοηθούσε στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων σε επίπεδο κοινωνιολογικής συμπεριφοράς.
    Όσον αφορά τους ξενώνες φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας και των παιδιών τους, πολλοί δήμοι της χώρας λειτουργούν τέτοιες δομές.
    Για τη διεύρυνση αυτής της δράσης χρειάζεται η συγκρότηση ενός δικτύου με στόχο την ίδρυση νέων ξενώνων και την εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων. Για να συμβεί αυτό απαιτείται η θέσπιση ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού που θα υποστηρίζει τις υφιστάμενες δομές και θα χρηματοδοτεί την ίδρυση νέων.
    Η στελέχωση των δομών με επαγγελματίες υγείας και πρόνοιας, είναι κρίσιμο ζήτημα για τη συνέχιση της Δράσης.

    Πρόσβαση σε βασικά είδη διαβίωσης
    Όσον αφορά την κάλυψη βασικών υλικών στερήσεων μέσω του προγράμματος ΤΕΒΑ Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους / Fund for European Aid to the Most Deprived (ΤΕΒΑ/FEAD), όπως διαπιστώνεται πολλαπλά υπάρχουν εξαιρετικά μεγάλες καθυστερήσεις στην παροχή βασικής υλικής βοήθειας προς τους απόρους που οφείλονται σε διοικητικά εμπόδια που συνδέονται ως επί το πλείστον με τις εθνικές πολιτικές σύναψης δημόσιων συμβάσεων και με πρόσθετες υπερβολικές και χρονοβόρες διαδικασίες. Επιπροσθέτως, η διανομή των βασικών υλικών γίνεται σε ακατάλληλο πλαίσιο χωρίς να εξασφαλίζεται η αξιοπρέπεια των ληπτών της βοήθειας και με μεγάλη επιβάρυνση και δυσκολία από τους υπαλλήλους των δήμων.
    Χρειάζεται να αλλάξει η φυσιογνωμία του προγράμματος (πχ να παρέχονται δωροεπιταγές για τοπικά καταστήματα) ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση στα βασικά αγαθά. Επιπροσθέτως, χρειάζεται να προβλεφθεί η συνέργεια με το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι, ώστε η παροχή βασικών αγαθών για τις ιδιαίτερα κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού να μπορεί να γίνεται κατ’ οίκον.
    Απαιτείται επίσης η ενίσχυση της παροχής ειδών πρώτης ανάγκης:
    • Η κατ’ οίκον διανομή τροφίμων και φαρμάκων να συμπεριληφθεί στις επιδοτούμενες δαπάνες του προγράμματος
    • Να διατεθούν πόροι για την αγορά τροφίμων, φαρμάκων και ειδών καθαριότητας και υγιεινής, τα οποία μέχρι σήμερα καλύπτονται από χορηγίες και πόρους των δήμων.
    Προτείνουμε οι Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού (και όχι οι Περιφέρειες) να έχουν τον πρώτο ρόλο ως «Επικεφαλής Εταίροι» διότι πληρούν τα κριτήρια της εγγύτητας, της συμπληρωματικότητας, της ιδιαιτερότητας και της αποκέντρωσης, καλύπτοντας με το δίκτυο των χιλιάδων κοινωνικών δομών που διαθέτουν το σύνολο του πληθυσμού της χώρας,
    Επίσης, προτείνουμε την οριζόντια κατανομή του προϋπολογισμού του προγράμματος βάσει των επίσημων δεικτών ανεργίας και φτώχειας, αλλά και άλλων γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων.

    Εργασία και επιχειρηματικότητα
    Στο πλαίσιο του οριζόντιου προγράμματος ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της εργασίας, προτείνεται:
    • Η διασύνδεση του ΟΑΕΔ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση με σκοπό τη διαμόρφωση τοπικών σχεδίων δράσης για την ενίσχυση της απασχόλησης και τη συνεργασία με τις δομές στήριξης των ανέργων των ΟΤΑ.
    • Η διαμόρφωση προγραμμάτων δημιουργίας θέσεων απασχόλησης ατόμων ευπαθών κοινωνικά ομάδων στους ΟΤΑ.
    • Η επέκταση των προγραμμάτων απασχόλησης διαφόρων ηλικιακών ομάδων (18-25, 55-67 κλπ) και ειδικών κατηγοριών ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, στους ΟΤΑ
    Οι ΟΤΑ έχοντας ως αρμοδιότητες και πεδία εργασίας αντικείμενα που δεν απαιτούν ειδικά προσόντα (πχ. στις υπηρεσίες καθαριότητας και πρασίνου), μπορούν να απασχολήσουν άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και τα οποία λόγω των χαμηλών τους τυπικών προσόντων δεν μπορούν να ενταχθούν με ανταγωνιστικούς όρους στην αγορά εργασίας.
    Επίσης, επειδή οι περισσότεροι δήμοι διαθέτουν υπηρεσίες κοινωνικής στήριξης, μπορούν να συμβάλλουν παράλληλα, μέσα από ειδικά προγράμματα ψυχοκοινωνικής στήριξης στην προστατευόμενη απασχόληση των ατόμων αυτών που συχνά δυσκολεύονται να διατηρήσουν μια θέση εργασίας λόγω των ιδιαίτερων προβλημάτων που έχουν.

    Προτάσεις για τις λοιπές στρατηγικές

    Νέο πλαίσιο για την κοινωνική ένταξη των Αστέγων:

    Ξεκινάμε με το γεγονός ότι η πρόσβαση σε ασφαλείς, αξιοπρεπείς και βιώσιμες συνθήκες στέγασης αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που ενσωματώνεται στις βασικότερες διεθνείς και ευρωπαϊκές συνθήκες. Αποτελεί ταυτόχρονα και βασικό στοιχείο στην προσπάθεια για την κοινωνική ένταξη των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων που βιώνουν ή απειλούνται από τον κοινωνικό αποκλεισμό.
    Στη χώρα μας μέχρι πρόσφατα το ζήτημα της στέγασης δε βρισκόταν ψηλά στην ατζέντα της δημόσια συζήτησης λόγω του μεγάλου ποσοστού της ιδιοκατοίκησης αλλά και του πολύ μικρού αριθμού κατοικιών που κατέχεται από ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης ακινήτων. Πρόσφατα έχει αναπτυχθεί εντονότερο ενδιαφέρον για το ζήτημα της στέγασης, κυρίως λόγω της επικείμενης απελευθέρωσης των πλειστηριασμών κατοικιών που βαρύνονται με μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια αλλά και λόγω του αυξανόμενου προβληματισμού για τα υψηλά ενοίκια, δηλαδή για την έλλειψη οικονομικά προσιτής κατοικίας για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (άνεργοι/ες, επισφαλώς εργαζόμενοι/ες, χαμηλοσυνταξιούχοι, δικαιούχοι ΚΕΑ, πρόσφυγες κλπ).
    Οι ΟΤΑ εγκαίρως πρέπει να αντιληφθούν ότι το στεγαστικό ζήτημα είναι κομβικό για μια ισορροπημένη αστική ανάπτυξη. Επίσης ότι η έλλειψη οικονομικά προσιτής κατοικίας αποτελεί σημαντική πρόκληση αστικής ανθεκτικότητας. Η εμπειρία από την υλοποίηση συναφών δράσεων έχει καταδείξει ότι χωρίς ένα απόθεμα οικονομικά προσιτών κατοικιών, οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αστεγίας και για την παροχή βιώσιμων στεγαστικών λύσεων για τις ευάλωτες ομάδες είναι καταδικασμένες σε αποτυχία.
    Μια εκδοχή του στεγαστικού προβλήματος είναι τα υψηλά ενοίκια. Η έλλειψη δηλαδή οικονομικά προσιτής κατοικίας προς μίσθωση από νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (άνεργοι/ες, επισφαλώς εργαζόμενοι/ες, χαμηλοσυνταξιούχοι, δικαιούχοι ΚΕΑ, πρόσφυγες κλπ). Μετά από μια μακρά περίοδο που τα ενοίκια αλλά και οι τιμές των κατοικιών κατέγραφαν καθοδική τάση ή στασιμότητα, το κλίμα σήμερα έχει αντιστραφεί και η τάση των ενοικίων είναι πλέον αυξητική ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχη εισοδηματική ανάκαμψη για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
    Ίσως χρειαστεί από τον εκάστοτε Δήμο η διενέργεια έρευνας πεδίου στην αγορά κατοικίας (real estate market) ώστε να σχεδιάσει τα κατάλληλα εργαλεία παρέμβασης (αξιοποίηση δημόσιου και ιδιωτικού κτιριακού αποθέματος), προκειμένου να ενισχύσει την προσφορά κοινωνικής (οικονομικά προσιτής) κατοικίας.
    Θα απαιτηθεί ένα ενιαίο Εθνικό σχέδιο δράσης, του οποίου η εκπόνηση θα περιλαμβάνει τη μεθοδολογία Housing First και τους Φορείς Κοινωνικής Μίσθωσης, είναι αναγκαίο να συνδέσουμε τις παρακάτω δράσεις για να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για τους ΟΤΑ και τους ΑΟΤΑ, από τα διαρθρωτικά ταμεία (ΕΚΤ και ΕΤΠΑ), για την προώθηση της Κοινωνικής και Οικονομικά Προσιτής Κατοικίας:
    1. Τη σύσταση και λειτουργία φορέα κοινωνικής μίσθωσης. Ο φορέας κοινωνικής μίσθωσης θα αποτελεί οργανική μονάδα (Τμήμα) στο αναθεωρημένο οργανόγραμμα των ΟΤΑ ή των ΝΠΙΔ των ΟΤΑ.
    2. Την αξιοποίηση του αναξιοποίητου δημόσιου και ιδιωτικού κτιριακού αποθέματος της πόλης (κλειστά διαμερίσματα και λοιπά κτίρια).
    3. Την παροχή κινήτρων προς τους ιδιοκτήτες για την μακροχρόνια παραχώρηση των παραπάνω ακινήτων με χαμηλό μίσθωμα (εγγύηση καταβολής ενοικίου, ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση, διαχείριση ακινήτου).
    4. Την αναβάθμιση αυτού του παραπάνω κτιριακού αποθέματος με την αξιοποίηση χρηματοδοτήσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των κτιρίων (προγράμματα τύπου Εξοικονομώ / Διατηρώ)
    5. Τη δικτύωση με φορείς της πόλης που παρέχουν υπηρεσίες σε αστέγους και υλοποιούν προγράμματα κοινωνικής κατοικίας.
    6. Τη συνηγορία προς τα αρμόδια Υπουργεία και τις Διαχειριστικές Αρχές των χρηματοδοτικών προγραμμάτων για την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων τόσο για τη λειτουργία του Φορέα Κοινωνικής Μίσθωσης όσο και για το κόστος ανακατασκευής και αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος.
    7. Τη συνεργασία και τη δικτύωση με φορείς της ΤΑ (ΚΕΔΕ, Δήμους κλπ) για την αναπαραγωγή του μοντέλου της ίδρυσης και λειτουργίας Φορέα Κοινωνικής Μίσθωσης και σε άλλους Δήμους της χώρας.
    8. Την καλύτερη παρακολούθηση του στεγαστικού αποκλεισμού με την τακτική συλλογή στοιχείων και την παρακολούθηση δεικτών (και βάση του ETHOS Light).
    Σε επίπεδο συντονισμού του street working θα απαιτηθούν:
    1. Η σύσταση και λειτουργία με Νόμο, ενός Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Αστεγία, και των κατά τόπο Δημοτικών Επιχειρησιακών Κέντρων (από πόρους ΕΣΠΑ), που θα σχεδιάζουν τα Δημοτικά σχέδια δράσης και θα συντονίζουν την καταγραφή των αστέγων και τις κοινωνικές δράσεις όλων των φορέων που επιχειρούν στην περιοχή.
    2. Την διεύρυνση του ωραρίου των δομών αστεγίας π.χ. από τις 19:00 στις 21:00.
    3. Την ανάπτυξη τηλεφωνικής γραμμής υποστήριξης για όλη την Επικράτεια.
    4. Την ιατρική κάλυψη των υπηρεσιών street working.
    5. Κατάρτιση και επιμόρφωση των στελεχών front desk (καταλληλόλητα προσωπικού).
    6. Να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια και προστασία της προσωπικότητας του Άστεγου.
    7. Την στήριξη των υπαρχουσών δομών, υπνωτηρίων, κέντρων φιλοξενίας ημέρας, κ.α., με την δυνατότητα πρόσληψης εξειδικευμένου προσωπικού

    Για την απασχολησιμότητα των Αστέγων:

    Όπως σας έχουμε καταθέσει στην ΕΣΚΕ 21-27 άποψη της ΚΕΔΕ είναι πως με 8μηνες παρεμβάσεις δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε το πρόβλημα. Προτείνουμε να σχεδιαστούν από τον ΟΑΕΔ μια σειρά νέων στοχευμένων δράσεων οι οποίες θα μπορούν να έχουν σημείο αναφοράς την ηλικία, δηλαδή εάν κάποιος πλησιάζει το όριο της συνταξιοδότησης, το εάν είναι πιο ευάλωτος από τούς άλλους, π.χ. ΑμεΑ, και τέλος αν εμπίπτει στο σκέλος της ενίσχυσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας με την ανάπτυξη των ικανοτήτων της. Προτείνουμε την 24μηνη διάρκεια των προγραμμάτων, χωρίς την αποκοπή των ΚΕΑ κατά την διάρκεια τους, για την εισοδηματική υποστήριξή τους ως ικανό μέσο επιβίωσης.
    Κλείνοντας θεωρούμε πολύ σημαντικό να επισημάνουμε τα παρακάτω. Από τα μέσα Μαΐου έχει παύσει να ισχύει η προστασία την πρώτης κατοικίας. Αυτό αναμένεται να αυξήσει των αριθμό των αστέγων με γεωμετρική πρόοδο τα επόμενα έτη. Ίσως χρειαστεί μετά την υλοποίηση του πιλοτικού social housing των Δήμων Αθηναίων και Θεσσαλονίκης να διευρυνθεί άμεσα αυτό το πρόγραμμα και σε ικανή μερίδα του κτηριακού αποθέματος των 15.000 ακινήτων αγνώστου κατοικίας που μεταβιβάστηκαν από το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ σύμφωνα με την FEANTSA.

    Νέο πλαίσιο για την κοινωνική ένταξη των Ρομά:

    Ως ΚΕΔΕ θεωρούμε ότι κρίνεται απαραίτητη η ίδρυση του Εθνικού
    Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης Ρομά. Παράλληλα προτείνουμε την
    αλλαγή της ονομασίας των Παρατηρητηρίων Ρομά σε Κέντρα Κοινωνικής
    Ένταξης Ρομά. Επίσης προτείνουμε την ίδρυση των Τοπικών Γραφείων
    Κοινωνικής Ένταξης Ρομά.
    Τα γραφεία αυτά θα έχουν ως κύριο έργο την εκπόνηση και χάραξη της Δημοτικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά από την οποία θα απορρέει το Δημοτικό Σχέδιο Δράσης. Το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο για την άσκηση των πολιτικών ένταξης προτείνουμε να είναι το ΠΕΠ της εκάστοτε οικείας Περιφέρειας, με δυνατότητα απορρόφησης πόρων και από άλλες πήγες χρηματοδότησης.

    Τέλος, θεωρούμε την απαραίτητη την θεσμική εκπροσώπηση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας σε όλες τις συμβουλευτικές Επιτροπές ή Αρχές, που έχει
    ιδρύσει ή πρόκειται να ιδρύσει το Κράτος ως απαραίτητη προϋπόθεση για την
    επίτευξη των πο

  • 25 Ιουνίου 2021, 17:37 | ΜΕΤΑδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη

    Α. Γενικά η Στρατηγική κινείται προς την ορθή κατεύθυνση, ωστόσο τα μέτρα πολιτικής ορισμένες φορές δεν δύνανται να εκπληρώσουν τους στόχους που έχουν τεθεί. Ενδεικτικά, ενώ στην σελ. 33 γίνεται αναφορά «Στην αρχή της δικτύωσης που επιβάλλει τη διαμόρφωση μόνιμων δικτύων οριζόντιας και κάθετης συνεργασίας με «εταίρους» φορείς (stakeholders), στα μέτρα πολιτικής δεν προβλέπονται ειδικά μέτρα για την προώθηση αυτού του σκοπού. Σε ένα γενικότερο επίπεδο, απουσιάζει η συμβολή της Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ), κυρίως σε επίπεδο παρακολούθησης της εφαρμογής της Στρατηγικής και σε επόμενες διορθωτικές κινήσεις. Κρίνεται σκόπιμη η προώθηση της συμμετοχής και συνεργασίας με φορείς της ΚτΠ, τόσο σε επίπεδο λήψης αποφάσεων όσο και στην φάση της εφαρμογής, όπως γίνεται στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Στην Πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου για παράδειγμα, αναγνωρίζεται ότι «Η επίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης απαιτεί νέες και ευφάνταστες προσεγγίσεις στο σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση υπηρεσιών, καθώς και στενή συνεργασία μεταξύ του ιδιωτικού, του δημόσιου και του φιλανθρωπικού τομέα» και ότι «…Η κεντρική κυβέρνηση έχει κακές επιδόσεις για την επίτευξη επιτυχημένων αποτελεσμάτων για άτομα που αντιμετωπίζουν πολλαπλά μειονεκτήματα, με προσεγγίσεις που είναι υπερβολικά σχηματικές και ανεπαρκώς προσαρμοσμένες για να καλύψουν τις συχνά περίπλοκες ανάγκες τους. Πολύ συχνά είναι εκείνοι που εργάζονται σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, είτε στον δημόσιο, τον εθελοντικό ή τον κοινωνικό τομέα, οι οποίοι είναι σε καλύτερη θέση να εντοπίσουν και να προωθήσουν τις λύσεις που χρειάζεται» (Social Justice: transforming lives, Social Justice and Disadvantaged Groups Division Department for Work and Pensions). Η συμβολή της ΚτΠ και η ανάγκη αυξημένης συνεργασίας μέσω ανάπτυξης πολυμερών συνεργασιών με μη κρατικούς φορείς αποτελεί συστατικό στοιχείο και στην πολιτική της Γερμανίας (Reformkonzept BMZ 2030).
    Διαχρονικό πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων, της ΚτΠ με τις εμπλεκόμενες δημόσιες υπηρεσίες και μεταξύ των ίδιων των οργανώσεων. Προτείνεται η δημιουργία εργαλείου συντονισμού και συνεργασίας στον τομέα της παροχής υπηρεσιών υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εργασίας όπου μέσω της δημιουργίας βάσης δεδομένων, η οποία θα επιτρέπει την μεταξύ των φορέων παραπομπή για παροχή υπηρεσιών ανά εξειδίκευση, θα αξιοποιείται πλήρως η τεχνογνωσία και εμπειρία των οργανώσεων και των δημοσίων υπηρεσιών. Με αυτόν τρόπο θα αποφεύγονται οι επικαλύψεις και θα δημιουργηθεί ένα σύστημα συντονισμού, βέλτιστης κάλυψης των αναγκών, εξαγωγής αξιόπιστων στοιχείων και αξιολόγησης των φορέων, δημοσίων και ιδιωτικών, που παρέχουν υπηρεσίες. Ένα θετικό πρώτο βήμα για την ουσιαστική συνεργασία με την ΚτΠ αποτελεί η συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για την Υποστήριξη και Κοινωνική Ένταξη των Αστέγων από την Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης Της Φτώχειας.
    Β. Σε αρκετά σημεία προκύπτει διαφοροποίηση στην χρησιμοποιούμενη ορολογία το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ασάφεια και περαιτέρω αποκλεισμό ομάδων από την πρόσβαση σε δικαιώματα και υπηρεσίες. Στο κείμενο της Στρατηγικής χρησιμοποιείται ο όρος «ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες» (σελ. 26 αναφορικά με την επιτροπεία), που θα πρέπει να αντικατασταθεί με τον όρο «ασυνόδευτους ανήλικους πολίτες τρίτων χωρών», όπως χρησιμοποιείται και σε άλλα σημεία της Στρατηγικής (σελ. 63 όπου αναφέρεται «Δράση 2.7.1.2. Λειτουργία Ξενώνων για ασυνόδευτους ανήλικους πολίτες τρίτων χωρών» και σελ. 71 «1.1.4.6 Δημιουργία ξενώνων για ασυνόδευτους ανήλικους πολίτες τρίτων χωρών»). Σε άλλα σημεία χρησιμοποιούνται εναλλακτικά οι όροι «προσφυγόπαιδα» (Δράση 2.5.3.3. Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφυγοπαίδων (ΔΥΕΠ), Δράση 2.5.3.4. Ένταξη Προσφυγοπαίδων, ηλικίας έως 15 ετών, στο Εκπαιδευτικό Σύστημα], «παιδιά πρόσφυγες-μετανάστες» (Δράση 2.5.5.7. Διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης προσφύγων-μεταναστών) καταλείποντας αμφιβολίες ως προς το ποια παιδιά καλύπτονται από τις δράσεις, καθώς φαίνεται να εξαιρούνται παιδιά αιτούντων άσυλο. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν περιλαμβάνονται οι αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες και μετανάστες στους δικαιούχους δράσεων (π.χ. σελ. 44 στην ομάδα στόχο εντάσσονται Άτομα σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, ΑμεΑ, παιδιά, ηλικιωμένοι, άστεγοι, γυναίκες θύματα βίας και κακοποίησης, άλλες ευάλωτες ειδικές ομάδες (π.χ. Ρομά)). Επίσης, στο Μέτρο 2.7.2. «Πρόσβαση στη στέγη δικαιούχων διεθνούς προστασίας και μελών της οικογένειάς τους» περιλαμβάνονται δύο ειδικότερες δράσεις, η «Δράση 2.7.2.1. Βελτίωση των συνθηκών διαμονής των μεταναστών στα προαναχωρησιακά κέντρα φιλοξενίας και δημιουργία νέων» καθώς και η «Δράση 2.7.2.2. Πρόγραμμα υποστήριξης της ένταξης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας (Πρόγραμμα HELIOS)», παραλείποντας την θέσπιση μέτρων για την βελτίωση των συνθηκών υποδοχής αιτούντων άσυλο, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζεται ως στόχος της Εθνικής Στρατηγικής ένταξης η διασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος διαβίωσης των αιτούντων άσυλο (σελ. 36).
    Γ. Ενώ στο μέτρο «Μέτρο 2.6.3. Διαπολιτισμική Επιμόρφωση και Υπηρεσίες Διαπολιτισμικής Μεσολάβησης», προβλέπεται η διαπολιτισμική διαμεσολάβηση εντούτοις δεν προβλέπεται η παροχή διερμηνείας που είναι απαραίτητη ιδίως στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης. Η διαπολιτισμική διαμεσολάβηση διευκολύνει σε θέματα κουλτούρας, πολιτισμού, ενημέρωσης, και επίλυσης συγκρούσεων, ενώ η διερμηνεία εξασφαλίζει την ακριβή μεταφορά των λεγόμενων από την μία γλώσσα με ακρίβεια. Προτείνεται η ένταξη ειδικού μέτρου πολιτικής παροχής διερμηνείας σε όλον τον επιχειρησιακό άξονα 2 και 3 και κυρίως στην υγεία και στην εκπαίδευση όπου υπάρχει τεράστια ανάγκη.
    Δ. Δράση «2.1.5.1. Βελτίωση προσβασιμότητας στις επιδοματικές πολιτικές»: πρακτικά δεν εξασφαλίζεται η πρόσβαση στα επιδόματα για δικαιούχους διεθνούς προστασίας και κατόχους άδειας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Για την χορήγηση των επιδομάτων προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση προηγούμενης μόνιμης και νόμιμης παραμονής στην ελληνική επικράτεια που αποκλείει πολλούς πρόσφυγες/ δικαιούχους επικουρικής προστασίας και κατόχους άδειας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, με αποτέλεσμα να αποκλείονται όσοι δεν έχουν συμπληρώσει το χρονικό διάστημα παραμονής που απαιτείται. Συγκεκριμένα, για το επίδομα στέγασης (σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. αριθμ. Δ13/οικ.33474/1934/2018) και το επίδομα παιδιού (Α21) (σύμφωνα με το άρ. 214 του ν.4512/2018, ΚΥΑ Αριθμ. Γ.Π.οικ.Δ22/11/2705/58), απαιτείται νόμιμη και μόνιμη παραμονή στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία 5 έτη και για το Επίδομα Γέννησης (ν. 4659/2020) απαιτείται η μητέρα του παιδιού ή το πρόσωπο που έχει την επιμέλεια του να μένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα συνεχώς από το 2012 και εντεύθεν, ενώ προβλέπεται ότι από το έτος 2024 και εντεύθεν, ο πολίτης τρίτης χώρας απαιτείται να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα τα τελευταία 12 χρόνια.
    Ε. Αναφορικά στο επίδομα παιδιού (Α21) και στο Επίδομα Γέννησης επισημαίνεται ότι σκοπός καταβολής είναι η προστασία παιδιού και οικογένειας και η απαίτηση προηγούμενης πενταετούς παραμονής δεν ευθυγραμμίζεται με το Πρόγραμμα «Εγγύηση για το παιδί» και την ανάπτυξη δράσεων εστιασμένων στα παιδιά-πρόσφυγες μετανάστες (σελ. 45) καθώς και την παραδοχή ότι το κάθε παιδί είναι πρωτίστως παιδί, ανεξάρτητα από την εθνοτική καταγωγή, το φύλο, την ιθαγένεια ή το κοινωνικό και οικονομικό του υπόβαθρο, τη σωματική του κατάσταση, το αν έχει μεταναστεύσει ή πού διαμένει (όπως ρητά αναφέρεται στην στρατηγική, σελ. 39).
    ΣΤ. Στο Μέτρο 2.5.3.: «Καταπολέμηση της σχολικής διαρροής και ενίσχυση της φοίτησης των παιδιών μεταναστών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση» προτείνεται η μελέτη καινοτόμων δράσεων ένταξης παιδιών που δεν μιλούν την ελληνική στην τυπική εκπαίδευση (βλ. μοντέλο Φινλανδίας), δηλαδή να προβλεφθούν ειδικότερες δράσεις που εστιάζονται σε παιδιά που δεν έχουν πάει σχολείο στο παρελθόν ή είναι αποσχολειοποιημένα και ως εκ τούτου αδυνατούν να παρακολουθήσουν το υφιστάμενο σχολικό πρόγραμμα. Το αυτό ισχύει και για την επαγγελματική εκπαίδευση, καθώς είναι σκόπιμη η πρόβλεψη δράσεων και μέτρων για τα παιδιά άνω των 15 ετών που να ανταποκρίνονται στις ειδικότερες ανάγκες αυτής της ομάδας στόχου, όπως επιδοτούμενης ταχύρρυθμης μαθητείας σε τεχνικά επαγγέλματα για έφηβους που γνωρίζουν τέχνες (ξυλουργική, γαζωτές κλπ).
    Ζ. Μέτρο 2.1.8. Αντιμετώπιση κρίσεων: κρίνεται απαραίτητος ο σχεδιασμός πρωτοπόρων δράσεων για εφήβους με προβλήματα συμπεριφοράς (όπως έχουν υλοποιηθεί σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, π.χ. προγράμματα στην ύπαιθρο, κατασκηνώσεις και άλλα).
    Η. Μέτρο 2.8.4: προτείνεται η πρόβλεψη μειωμένου ή δωρεάν εισιτηρίου για τα μέσα μαζικής μεταφοράς για όλα τα ασυνόδευτα παιδιά.
    Θ. Μέτρο 3.4.3. «Υποστήριξη της δημιουργίας και της λειτουργίας επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας»: συνιστάται να δοθούν περαιτέρω κίνητρα όπως φορολογικές ελαφρύνσεις και μοριοδότηση για την ενίσχυσή της συμμετοχής κοινωνικών επιχειρήσεων σε δημόσιους διαγωνισμούς.

  • ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

    Καταθέτουμε τις παρατηρήσεις μας με βάση δύο βασικές προτεραιότητες που αφορούν την παιδική φτώχεια και την έμφαση σε πολιτικές για τη νεότητα.
    Υπό το πρίσμα αυτό θεωρούμε απαραίτητο οι προτεινόμενες πολιτικές να απαντούν στις ανάγκες, όπως αναλύονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του παιδιού .
    Η κοινωνία επιστρέφει σταδιακά σε μια κανονικότητα, όπου παραμένει η ανάγκη να ενισχυθούν οι τομείς της προστασίας των παιδιών, της εκπαίδευσης, της στέγασης, της υγειονομικής περίθαλψης, της διατροφής και της πρόσβασης σε εξωσχολικές υπηρεσίες, για τα παιδιά με αναπηρίες, τα παιδιά που προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες και τα παιδιά που βρίσκονται σε περίοδο αποϊδρυματοποίησης.

    Πολύ ορθά, λοιπόν, προβλέπεται στο Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας η ακόμη μεγαλύτερη κοινωνικοοικονομική ένταξη περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, μεταναστών και των ομάδων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, με την εφαρμογή ολοκληρωμένων μέτρων που αφορούν μεταξύ άλλων τη στέγαση και τις κοινωνικές υπηρεσίες μέσω χρηματοδότησης του ΕΤΠΑ και η προώθηση της ενεργητικής ένταξης, μεταξύ άλλων και με σκοπό την προώθηση των ίσων ευκαιριών και της ενεργού συμμετοχής, και βελτίωση της απασχολησιμότητας (ΕΚΤ).

    Οι προτεινόμενες πολιτικές οφείλουν να είναι προσαρμοσμένες στις Εθνικές ανάγκες και να αποτρέπουν τις διακρίσεις, όμως οι πολλαπλές παράμετροι που εμπλέκονται (υγεία, κοινωνική μέριμνα, στέγαση, ανάκαμψη, παρέμβαση στην κοινότητα, δικτύωση, υποστήριξη και εκπαίδευση προσωπικού) καθιστούν δύσκολη υπόθεση την προετοιμασία έναντι των προκλήσεων και των αναγκών υφίστανται.
    Η βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται σε όσους υφίστανται κοινωνικό αποκλεισμό απαιτεί συγκεκριμένες στρατηγικές με στόχο τη μείωση και εξάλειψη των αποτελεσμάτων που δημιουργούν η φτώχεια, η απομόνωση, η αποσπασματικότητα των υπηρεσιών και για το λόγο αυτό προτείνεται μια πολυπαραγοντική συνεργασία, που θα εξασφαλίζει την ποιότητα των αποτελεσμάτων.

    Προτείνεται,
    – Να σχεδιαστούν αποτελεσματικά και μετρήσιμα οι δράσεις του Σχεδίου, καθώς η στατιστική αποτύπωση είναι πολύ σημαντική, περισσότερο δε, σε μια πανδημική περίοδο κατά την οποία ο Δείκτης της Φτώχειας επιδεινώθηκε και οδήγησε σε επισφαλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση εκατομμύρια παιδιά και οικογένειες ανά τον κόσμο.
    – Η οριζόντια εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου εισοδήματος
    – Η πρόβλεψη πολιτικών που προσβλέπουν στην κοινωνική στέγαση του πληθυσμού νεότητας, όπως για παράδειγμα η πρόσβαση σε φοιτητικές εστίες για όλους τους νέους – ίσες ευκαιρίες
    – Η υιοθέτηση πολιτικών πρόληψης, μέσα από διαδικασία παρακολούθησης των ενεργειών και των επιπτώσεων από άλλων πολιτικών (π.χ. εφαρμογή νέου πτωχευτικού νόμου) – ανάγκη για συνεχή αξιολόγηση των στοιχείων, των στόχων και του επαναπροσδιορισμού των πολιτικών.

    Κάτω από αυτό το πρίσμα και πλαίσιο, η εφαρμογή πολιτικών και έκτακτων παρεμβάσεων, σε Εθνικό επίπεδο, να συμπεριλαμβάνουν…
    Για την ένταξη των ΡΟΜΑ:

    – streetwork για τον έγκαιρο εντοπισμό περιπτώσεων ανήλικων που κακοποιούνται, εργάζονται ή παραμελούνται
    – νομική στήριξη (στόχος να πολλαπλασιαστεί το ποσοστό των Ρομά που προβαίνουν σε καταγγελία όταν αντιμετωπίζουν διακρίσεις)
    – προσχολική εκπαίδευση για τους νέους για την ενίσχυση της συμμετοχής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
    – Δημιουργία δομών φιλοξενίας – δημιουργία κοινωνικής στέγης για περιπτώσεις νέων ρομά που αποφυλακίζονται, εώς να βρουν μονιμη στεγαστική λύση
    – Δράσεις αποκατάστασης (ιατρικές υπηρεσίες, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, προγράμματα υποστήριξης)
    – Δημιουργία τοπικών και περιφερειακών σεμιναρίων για την καταπολέμηση της ξενοφοβίας, των διακρίσεων και της ριζοσπαστικοποίησης

    Για το παιδί & την οικογένεια:

    – δομές στέγασης ανηλίκων – τα στεγαστικά προγράμματα ESTIA και HELIOS αποτελούν (τουλάχιστον) ελλιπή προγράμματα.
    – Σύνδεση του στοχευόμενου πληθυσμού με προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και σχολεία για να μάθουν ή να αναπτύξουν περαιτέρω δεξιότητες
    – Ενίσχυση της παροχής νομικής βοήθειας
    – Ενίσχυση των μηχανισμών αναφοράς για τα θύματα βίας, εκμετάλλευσης και κατάχρησης
    – Σειρά εργαστηρίων και βιωματικές ασκήσεις

    Για το παιδί (στόχευση στην παιδική νεότητα και την ηλικία άνω των 15):

    – Υπάρχουν κενά σε επίπεδο πολιτικής – εθνικες αρχές, ΟΤΑ , ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ να συνεργαστούν μαζί μας (εμπειρογνωμοσύνη)
    – Πρόσβαση στην επαγγελματική εκπαίδευση
    – Πρόσβαση σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας για την απόκτηση ή/και την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
    – Εφαρμογή συνολικής προσέγγισης για την μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, η οποία να περιλαμβάνει μέτρα πρόληψης και παρέμβασης
    – Να αναπτυχθούν εταιρικές σχέσεις μεταξύ δημόσιων και άλλων εξειδικευμένων για τη νεολαία υπηρεσιών (ΜΚΟ, κέντρων νεολαίας), που συμβάλλουν στην ομαλή μετάβαση από την ανεργία, την εκπαίδευση ή την κατάρτιση στην εργασία.
    – Η κατάρτιση στρατηγικών θα πρέπει να εμπεριέχει συζήτηση με την ομάδα-στόχο, σχεδιασμό, εφαρμογή, παρακολούθηση και αξιολόγηση των αποτελεσματικών μέτρων πολιτικής

    Το 2011, η οικονομική ζημία λόγω της απομάκρυνσης νέων από την αγορά εργασίας ανήλθε σε 153 δισεκατομμύρια ευρώ, στο 1,2 % του ΑΕΠ της ΕΕ.

    Για τα ΑμεΑ:
    – Προγράμματα απασχόλησης μέσω του OAED εστιασμένα στους δικαιούχους – εργασιακή ένταξη των Αμεα
    – διοργάνωση σεμιναρίων και άλλων εκπαιδευτικών δράσεων για άτομα με αναπηρία
    – διοργάνωση γραφείου υποστήριξης και καθοδήγησης γονιών παιδιών με αναπηρία

    Για την Αστεγία:
    – Street work
    – Καταγραφή
    – Δημιουργία οργανωμένων και σταθερών δομών έκτακτης φιλοξενίας
    – παροχή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος
    – Περιορισμός της γραφειοκρατίας ως προς την επίλυση των ζητημάτων των αστέγων

    Επίσης,

    • Όσον αφορά τον άξονα της «Πρόσβασης σε Υπηρεσίες», θεωρούμε ιδιαιτέρως σημαντικό να συμπεριλαμβάνεται σε αυτές το «Streetwork», το οποίο τόσο ως ανεξάρτητη υπηρεσία όσο και ως εργαλείο μπορεί να δημιουργήσει τις προδιαγραφές που απαιτούνται για την απόκτηση πρόσβασης στις υπάρχουσες δομές/υπηρεσίες ανθρώπων που ζουν σε δυσμενείς συνθήκες.
    • Ειδικότερα όσον αφορά την πρόσβαση σε κατάλληλη στέγη:
    i)θεωρούμε σημαντικό να προσδιορίζεται η δημιουργία δομών φιλοξενίας με τρόπο λειτουργίας τέτοιο που να παρέχεται η δυνατότητα συμπερίληψης ατόμων με πολλές και διαφορετικές ανάγκες.
    Ενδεικτικά:
    α) Η ευάλωτη ομάδα των αποφυλακιζομένων ατόμων αντιμετωπίζει σύνθετα ζητήματα που σχετίζονται τόσο με θέματα αναζήτησης στέγης, εργασιακής αποκατάστασης και εξεύρεσης οικονομικών πόρων προς επιβίωση όσο και με ζητήματα εξάρτησης από νόμιμες και παράνομες ουσίες.
    Προς τούτο, η αναζήτηση στέγης μετά την αποφυλάκιση αποτελεί ένα πάγιο αίτημα, καθώς οι περισσότεροι εξ αυτών δεν έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν σε οικεία πρόσωπα ή να εξεύρουν άλλη στεγαστική λύση. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό στη νέα προγραμματική περίοδο να γίνει πρόβλεψη ειδικά για την ομάδα των αποφυλακιζομένων ατόμων, δημιουργίας δομής βραχείας φιλοξενίας (ξενώνας/διαμερίσματα/ξενοδοχείο κτλ), η οποία παράλληλα θα παρέχει εργασιακή συμβουλευτική για την εξεύρεση εργασίας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα οικονομικής ανεξαρτησίας και αυτόνομης διαβίωσης.
    β) Για τα άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν ζητήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας και χρήζουν ιδιαίτερης ιατρικής παρακολούθησης ή/και συνδρομής ετέρου προσώπου, υπάρχει πλήρης ανεπάρκεια κατάλληλων δομών, οι οποίες να καλύπτουν τις εξειδικευμένες στεγαστικές τους ανάγκες. Για το λόγο αυτό, προκρίνεται ως απαραίτητη η δημιουργία κατάλληλων δομών φιλοξενίας εντός των οποίων θα παρέχεται ιατρική περίθαλψη και φροντίδα από εξειδικευμένο προσωπικό.

    γ) Τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, η οποία υφίσταται σημαντικότατο κοινωνικό αποκλεισμό και περιθωριοποίηση, ρατσισμό και κάθε μορφής βία, διαβιούν, δε, συχνά σε καθεστώς αστεγίας, φτώχειας και εν γένει ακατάλληλων και επικίνδυνων συνθηκών, αδυνατούν να εξεύρουν εργασία και δεν διαθέτουν κανένα ή κατάλληλο υποστηρικτικό πλαίσιο. Προς εξάλειψη ή ελαχιστοποίηση των αναφερόμενων δυσχερειών και προβλημάτων, προτείνεται η στοχευμένη κρατική μέριμνα να αποβλέπει στη δημιουργία δομών, οι οποίες θα φιλοξενούν αποκλειστικά άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και θα λειτουργούν παρέχοντας -πέραν της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών- εξιδικευμένη ψυχοκοινωνική φροντίδα και στήριξη, εργασιακή συμβουλευτική κ.α., εστιάζοντας στην ενδυνάμωση και την κοινωνική ένταξη των φιλοξενουμένων.
    • Όσον αφορά τον άξονα «Πρόσβαση σε Υπηρεσίες» και ειδικότερα την προτεραιότητα 2.1: «Υπηρεσίες υποστήριξης και πρόληψης» εκτιμούμε ότι χρειάζεται να υπάρχει ειδικό πεδίο «Πρόληψη της αστεγίας».
    • Διαπερνώντας οριζόντια το σύνολο των δράσεων εκτιμούμε ότι χρειάζεται να υιοθετηθεί από το σύνολο των δομών/υπηρεσιών άρα και ως προς τα επιδόματα, ο ορισμός που η FEANTSA χρησιμοποιεί για την αστεγία.

    Επί του συνόλου εκτιμούμε ότι πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο με διάθεση συμπερίληψης πολλών διαστάσεων και νέων δράσεων, εκτιμούμε ότι χρήσιμο για την υλοποίηση του θα ήταν ο προσδιορισμός επιμέρους βημάτων με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για το κάθε βήμα ως προς τον κάθε άξονα και την επίτευξη του κάθε στόχου.

  • Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη και τη Μείωση της Φτώχειας
    Δημόσια Διαβούλευση
    Σχόλια Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος
    24 Ιουνίου 2021

    Η Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη και τη Μείωση της Φτώχειας λαμβάνει υπόψη της τις συνθήκες (π.χ. πανδημία, οικονομική κρίση, δημογραφικό κ.λπ.), αξιοποιεί τα δεδομένα της υλοποίησης της αντίστοιχης Στρατηγικής 2014-2020 στη λογική της συνέχειας και θέτει προτεραιότητες για την Εθνική Στρατηγική 2021-2027.

    Από το σύνολο της Στρατηγικής λείπουν εξειδικευμένα μέτρα, προδιαγραφές και προτάσεις για την υλοποίηση των στόχων που αναφέρονται. Επιπλέον, σε αρκετά σημεία προβλέπονται υποστηρικτικοί μηχανισμοί και υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας οι οποίες είτε δεν υπάρχουν, είτε επί του παρόντος δεν είναι ούτε ολοκληρωμένες, ούτε εντατικές, ούτε όλες στο ίδιο σημείο, ούτε παρέχονται για όσο πραγματικά χρειάζεται ο εξυπηρετούμενος στη βάση της εξατομίκευσης.

    Οι παρατηρήσεις μας αφορούν στην σημασία της στήριξης της ευπαθούς οικογένειας με παιδιά, καθώς και η στήριξη παιδιών που έχουν απομακρυνθεί από τη βιολογική τους οικογένεια, με έμφαση στην Αποϊδρυματοποίηση και την προώθηση εναλλακτικών μορφών φροντίδας.

    Για τον παραπάνω πληθυσμό, στο κείμενο δεν γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στο είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το παιδί και την οικογένεια, σε συνάρτηση με τις αναπτυξιακές του ανάγκες (άρα, ολιστικά και εξατομικευμένα), αλλά μόνο σε συνάρτηση με τη διασφάλιση βασικών δικαιωμάτων (π.χ. υγεία, εκπαίδευση, δημιουργική απασχόληση κ.λπ. βλ. σελ. 40) που ναι μεν είναι προφανώς αναγκαίες, αλλά όχι επαρκείς, ειδικά για αυτούς που πέραν του αντικειμενικού τεκμηρίου της φτώχειας ή του κινδύνου να βρεθούν σε φτώχεια, η ευαλωτότητά τους συνίσταται και σε ελλιπή ενημέρωση/πληροφόρηση/γνώση σε σχέση με τις ανάγκες των παιδιών τους, αλλά και σε πολύ φτωχή κοινωνική δικτύωση.

    Το παραπάνω γεγονός, ειδικά αφού δίνεται προτεραιότητα στην Πρόληψη, θα έπρεπε στο πλαίσιο των σχετικών Μέτρων και Δράσεων (Παράρτημα I) να αποσαφηνίζει ή να θέτει ως προϋποθέσεις ότι αφορά σε διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης σε εξειδικευμένες/επιστημονικές υπηρεσίες από διεπιστημονική ομάδα, και να θέτει την οικογένεια, ως σύστημα, στο επίκεντρο αυτής της παρέμβασης. Είναι γνωστό, π.χ., ότι καμία παρέμβαση από Ειδικό Παιδαγωγό δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική από μόνη της αν η οικογένεια για όποιους λόγους δυσλειτουργεί. Άρα, είναι αναγκαίο παράλληλα οι γονείς να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε Συμβουλευτική.
    Επιπλέον, η Εθνική Στρατηγική θα πρέπει να στοχεύσει στην ενδυνάμωση και περαιτέρω προώθηση της Αποϊδρυματοποίησης, με στοχευμένα επιπλέον μέτρα που συμπληρώνουν την ως τώρα προσπάθεια.

    Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουμε:

    Πρόληψη & Ενδυνάμωση της Οικογένειας σε κρίση

    Απαραίτητη είναι η διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης κάθε οικογένειας σε εξειδικευμένες υπηρεσίες, η οποία θα πρέπει να εστιάζει:

    -στην έγκαιρη ανίχνευση/διάγνωση των αναπτυξιακών δυσκολιών των παιδιών. Είναι γνωστό και τεκμηριωμένο, ότι όσο αργότερα διαπιστώνονται τα όποια προβλήματα, τόσο δυσκολότερη και λιγότερο αποτελεσματική είναι η παρέμβαση.

    -στην άμεση δυνατότητα πρόσβασης στις αντίστοιχες δομές και υπηρεσίες που προγραμματικά είναι αρμόδιες για το θέμα (βλ. ΚΕΣΥ). Είναι γνωστό ότι ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, ο χρόνος αναμονής πολλές φορές ξεπερνάει και τα δύο έτη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, αφενός μεν η κατάσταση να είναι μη αναστρέψιμη μετά από ένα σημείο, αφετέρου δε τον στιγματισμό και την κατηγοριοποίηση πολλών παιδιών (π.χ. σε Ειδικά Σχολεία), κάτι που, φυσικά, βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τις μελλοντικές τους προοπτικές.

    -στο βαθμό που αυτές οι δυσκολίες ανιχνεύονται, η δυνατότητα λήψης των κατάλληλων θεραπειών/παρεμβάσεων θα πρέπει να είναι συνάρτηση όχι του Ασφαλιστικού Ταμείου και άρα περιορισμένη (προκαθορισμένο πακέτο αριθμού συνεδριών), αλλά της συγκεκριμένης ανάγκης κάθε παιδιού και για όσο χρόνο κρίνεται απαραίτητο.

    -Με τη λογική της μίας «στάσης» (one stop shop) για την παροχή αυτών των εξειδικευμένων υπηρεσιών, η προβλεπόμενη δημιουργία και λειτουργία Κέντρων Κοινωνικής Στήριξης ως επέκταση/συμπλήρωμα των Κέντρων Κοινότητας (σελ. 28) θα πρέπει στη φάση υλοποίησής τους να έχουν ως κριτήριο το παραπάνω και όχι να δημιουργήσουν μεγαλύτερη διασπορά, ασυνέχεια και σύγχυση αρμοδιοτήτων, πράγμα που η εμπειρία έχει μέχρι στιγμής καταδείξει σε ανάλογες περιπτώσεις.

    -Στην ίδια λογική θα έπρεπε να διασφαλίζεται, ότι αυτού του είδους οι δομές θα είναι στελεχωμένες από επιστημονικό προσωπικό όλων των ειδικοτήτων (Κοινωνικός Λειτουργός, Ψυχολόγος, Ειδικός Παιδαγωγός, Λογοθεραπευτής, Εργοθεραπευτής και ιδανικά – Παιδοψυχίατρος) με μόνιμες θέσεις εργασίας και όχι ως προσωπικό με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

    Αποϊδρυματοποίηση

    Προτείνουμε την ενίσχυση και επέκταση της υλοποίησης της Αποϊδρυματοποίησης:

    -Είναι απαραίτητη και κρίσιμη η επαρκής στελέχωση των κοινωνικών και διεπιστημονικών υπηρεσιών, τόσο στις δομές φροντίδας όσο και στους φορείς Εποπτείας

    -Είναι επίσης απαραίτητη η θεσμοθέτηση λειτουργικού πλαισίου ποιοτικής φροντίδας για τα Ιδρύματα, για όσο χρονικό διάστημα λειτουργούν

    -Είναι απαραίτητη η στήριξη της βιολογικής οικογένειας, τόσο στο «πριν» την απομάκρυνση του παιδιού όσο και στο «μετά» την τοποθέτηση του παιδιού σε ανάδοχο οικογένεια, αξιοποιώντας την προοπτική για μια πιθανή επανασύνδεση/επιστροφή του παιδιού στο πλαίσιό της.

  • 24 Ιουνίου 2021, 17:09 | ΕΛΕΝΗ ΔΕΣΙΩΤΟΥ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΡΙΑ ΚΚΡΟΜΑ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
    Α. ΚΕΝΤΡΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
    Καταγραφή των ατόμων που αποτελούν τις ομάδες στόχου της νέας εθνικής στρατηγικής
    Τα κέντρα κοινότητας, τα παραρτήματα Ρομά καθώς και οι Κοινωνικές υπηρεσίες οφείλουν να προβούν στην καταγραφή των στοιχείων και την δημιουργία αρχείου κατηγοριοποίησης των πολιτών ανάλογα με τις ανάγκες τους.
    Αποτέλεσμα: Η εκπόνηση ατομικών και οικογενειακών σχεδίων δράσης ανά περίπτωση και με βάση τις επιταγές της εθνικής στρατηγικής.

    Βασικός στόχος να στελεχωθούν με περισσότερες ειδικότητες οι υφιστάμενες δομές προκειμένου να αποσυμφορηθούν από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και να εστιάσουν περισσότερο στις βασικές τους αρμοδιότητες όπως προκύπτει από τον κανονισμό λειτουργίας τους έτσι ώστε να παραχθεί ουσιαστικό αποτέλεσμα τόσο εξατομικευμένα όσο και σε τοπικό επιχειρησιακό επίπεδο.
    Επίσης κρίνεται απαραίτητη η ανάγκη επιμόρφωσης και εξειδίκευσης των ειδικοτήτων καθώς επίσης και διαφοροποίηση των κριτηρίων πρόσληψης τους με μοριοδότηση όχι τόσο στην ανεργία όσο στην εμπειρία με τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.
     Τροποποίηση της πλατφόρμας των Κέντρων Κοινότητας :
    Το υπάρχον σύστημα βασίζεται στην ύπαρξη ΑΜΚΑ (άνοιγμα καρτέλας, αναζήτηση, προσθήκη στοιχείων κλπ. ) με αποτέλεσμα την απουσία όσων πολιτών αντιμετωπίζουν αστικοδημοτικά προβλήματα. Έτσι τμήμα του πληθυσμού αναφοράς στερείται των όποιων υπηρεσιών. Παράλληλα οι όποιες δράσεις το αφορούν δεν γίνεται δυνατό να καταγραφούν.
    Προσθήκη πεδίου στην οικογενειακή κατάσταση που να συμπεριλαμβάνει και τις εθιμοτυπικές συμβιώσεις που δεν προκύπτουν με νομική μορφή.
    Αποτέλεσμα: Πληρέστερη καταγραφή, πληροφόρηση, εξυπηρέτηση του συνολικού πληθυσμού αναφοράς.
     Διερεύνηση της πιθανότητας για οριζόντια διασύνδεση δημόσιων υπηρεσιών.
    Είναι απαραίτητη η οριζόντια διασύνδεση ορισμένων δημόσιων υπηρεσιών προκειμένου να αποτραπούν φαινόμενα όπως διπλές οικογενειακές καταστάσεις με διαφορετικό αριθμό μελών, μεταδημοτεύσεις κλπ. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες από αυτές τις υπηρεσίες (Δημοτολόγια, Ληξιαρχεία, Κέντρα Κοινότητας, Κέντρα Κοινότητας Ρομά, ΚΕΠ, Υπηρεσία Πρωτοδικών (τμήματα i) ποινικών διώξεων ii) φυλακίσεων-ενταλμάτων-βουλευμάτων), τοπικά Αστυνομικά Τμήματα).
    Αποτέλεσμα: Αντικειμενική και ορθή καταγραφή της ομάδας στόχου, ορθολογική και αντικειμενική παροχή κοινωνικών επιδομάτων κλπ.
     Προσθήκη πεδίου αστεγίας στην πλατφόρμα των Κέντρων Κοινότητας.
    Για τις περιπτώσεις αστεγίας, στις οποίες υπάγονται και οι Έλληνες Ρομά που διαβιούν σε καταυλισμούς αλλά και άλλοι πολίτες που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, θα πρέπει να υπάρξει προβλεψιμότητα ώστε να καταγράφεται στο σύστημα η πιθανή μετακίνησή τους σε άλλες περιοχές καθώς και πιθανές ιδιαιτερότητες που έχουν καταγραφεί. Μέχρι σήμερα προαπαιτούμενο της αυτοψίας για την πιστοποίηση της αστεγίας από κοινωνικό λειτουργό αποτελεί η φορολογική δήλωση. Δεν αντιμετωπίζονται έτσι περιπτώσεις χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, ή περιπτώσεις όπου στις φορολογικές δηλώσεις η αναγραφόμενη διεύθυνση διαφέρει από τον τόπο κατοικίας κλπ.
    Αποτέλεσμα: Καταγραφή της πραγματικής διεύθυνσης παραμονής των αστέγων και κατ’ επέκταση από ποιόν δήμο γίνεται αποδέκτης των υπηρεσιών.
    Β.ΑΣΤΙΚΟΔΗΜΟΤΙΚΑ

     Εξέταση της δυνατότητας έκδοσης προσωρινής ταυτότητας κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερόμενου.
    Σύμφωνα με τα ισχύοντα μέχρι σήμερα, παρατηρείται το φαινόμενο, άτομα χωρίς αστικοδημοτικά στοιχεία να έχουν δακτυλοσκοπηθεί πολύ δε περισσότερο συλληφθεί, δικαστεί, φυλακιστεί με βάση τα κατά δήλωσή τους στοιχεία ταυτότητας χωρίς μέχρι σήμερα αυτό να μπορεί να αποτελεί τη βάση για την απόκτηση νομιμοποιητικών εγγράφων όπως πχ ταυτότητας.
    Προτείνεται να εξεταστεί η πιθανότητα έκδοσης προσωρινού δελτίου ταυτότητας από το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής που έχει καταγραφεί ο ενδιαφερόμενος. Μετά την καταγραφή του από το Δήμο στο αντίστοιχο δημοτολόγιο μπορεί να εκκινεί η διαδικασία απόκτησης αστικοδημοτικών στοιχείων με βάση την κείμενη νομοθεσία.
    Διευκρινίζεται ότι με βάση την εθνική νομοθεσία, οποιοσδήποτε Έλληνας για να εγγραφεί στο Δημοτολόγιο πρέπει πρώτα να προσκομίσει ληξιαρχική πράξη γέννησης, πράξη γάμου των γονέων, οικογενειακή κατάσταση των γονέων με πλήρη στοιχεία, εγγραφή της μητέρας στα δημοτολόγια και του πατέρα στα μητρώα αρρένων. Σε περίπτωση που οι γονείς αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, η έλλειψη κάποιων από αυτά τα έγγραφα έχει ως αποτέλεσμα την επέκταση του προβλήματος από τους ανιόντες στους κατιόντες. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται ειδική νομοθετική ρύθμιση έτσι ώστε με βάση την έκδοση της προσωρινής ταυτότητας και μόνο να ξεκινήσει η διαδικασία εγγραφής τους.
    Συγκεκριμένα για την έκδοση οριστικής ταυτότητας μπορεί να χρησιμοποιηθούν:
    i)Δακτυλικά αποτυπώματα
    ii) Δύο μάρτυρες
    iii) Οποιοδήποτε εκ των προαναφερθέντων έγγραφο εάν υπάρχει (ληξιαρχική πράξη γέννησης, βάφτισης κ.λπ.)
    iv) Προσωρινή κάρτα-ταυτότητα
    v) Έκθεση αστυνομίας και δήμου (οι εκθέσεις θα πρέπει να αιτιολογούν την ανάγκη ταυτοποίησης των ανθρώπων ώστε να υπόκεινται στις προβλεπόμενες διαδικασίες του νόμου και της δημοτολογικής τακτοποίησης τους, εξασφαλίζοντας έτσι τα συνταγματικά τους δικαιώματα καθώς επίσης και τις υποχρεώσεις τους)
    vi) Σε περίπτωση προφυλάκισης ή έκτισης ποινής να λαμβάνεται βεβαίωση από την Εισαγγελία και το σωφρονιστικό κατάστημα για τα κατά δήλωσή του αστικοδημοτικά στοιχεία με τα οποία αυτός έχει παραπεμφθεί. Η βεβαίωση θα προσμετράται στα δικαιολογητικά ταυτοποίησης.
    Στην διαδικασία ταυτοποίησης αυτών των Ελλήνων πολιτών θα πρέπει κατ’ εξαίρεση να παρακαμφθεί η διαδικασία πιστοποίησης τους μέσα από τα δεδομένα των εγγυτέρων συγγενών (κάτι που ισχύει για την εγγραφή στο δημοτολόγιο για την αρχική εγγραφή) δεδομένου ότι οι περισσότεροι ανιόντες έχουν το ίδιο πρόβλημα γι’ αυτό και μέχρι σήμερα έχει σταθεί αδύνατη η όποια προσπάθεια αστικοδημοτικοποίησης τους.
    Αποτέλεσμα: Εκκίνηση της διαδικασίας απόκτησης αστικοδημοτικών στοιχείων και οριστικής λύσης του προβλήματος.
     Γεννήσεις από μητέρες χωρίς αστικοδημοτικά στοιχεία.
    Επιβάλλεται η ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών για τα μέχρι σήμερα ισχύοντα. Δηλαδή βεβαίωση από το Δήμο διαμονής ότι το συγκεκριμένο άτομο έχει καταγραφεί και διαμένει στον οικείο δήμο.
    Ότι έχει παρακολουθηθεί κατά τη διάρκεια της κύησης καθώς και ότι θα συνεχίσει να παρακολουθείται από τις αντίστοιχες δημοτικές υπηρεσίες και στο επόμενο διάστημα.
    Αυτό προϋποθέτει και την ταυτοποίηση του μητέρας και παιδιού με βιομετρικά χαρακτηριστικά πριν την έξοδο από το νοσοκομείο αλλά και την υλοποίηση παράλληλων δράσεων για την επίλυση των αστικοδημοτικών προβλημάτων μητέρας και παιδιού.
    Αποτέλεσμα: Επίλυση του προβλήματος που παρουσιάζεται σήμερα παιδιά που γεννούνται από μητέρες χωρίς στοιχεία να μην αποδίδονται σε αυτές και να φιλοξενούνται σε ιδρύματα.
    Θεωρείται αυτονόητο ότι οι όποιες εγκύκλιοι ή νομοθετικές ρυθμίσεις εκδίδονται για την αντιμετώπιση των αστικοδημοτικών ή άλλων προβλημάτων των Ρομά (πχ αστεγία, διαμονή σε πρόχειρο καταυλισμό) θα αποστέλλονται σε ένα σύνολο υπηρεσιών που είναι δυνατό να εμπλακούν στην πορεία πχ στα Υπουργεία Εργασίας, Εσωτερικών, Οικονομικών, Υγείας, Δικαιοσύνης) ενώ τις διαδικασίες εμπλοκής των δήμων θα πρέπει να εποπτεύει το υπουργείο Εσωτερικών.
    Γ.ΑΣΤΕΓΙΑ
    Η έλλειψη στέγης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα του σύγχρονου κόσμου. Κύρια αίτια που την προκαλούν είναι η ανεργία και η φτώχεια , η μετανάστευση, προβλήματα υγείας, ανεπαρκής κάλυψη κοινωνικών παροχών, τομείς στους οποίους πρέπει να παρέμβουμε δυναμικά προκειμένου να εξαλειφθεί αυτό το φαινόμενο.
    Προτείνουμε πολιτική πρόληψη της απώλειας στέγης και τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις έτσι ώστε να υπάρξει η διοικητική ευελιξία και αναζήτηση πόρων χρηματοδότησης της τοπικής αυτοδιοίκησης προκειμένου να μπορέσουν οι δήμοι να αναλαμβάνουν και να ολοκληρώνουν μόνοι τους τις απαραίτητες διαδικασίες έτσι ώστε να έχουν την δυνατότητα δημιουργίας δομής αστέγων η ακόμα και τη δυνατότητα ενοικίασης κατοικιών (είτε στα όρια του δήμου τους είτε εκτός) σε περίπτωση που ο αριθμός των αστέγων της περιοχής αναλογικά με τον πληθυσμό δεν δημιουργεί την ανάγκη δημιουργίας δομής.
    Δ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
     Παραβατική συμπεριφορά χαμηλής έντασης και σχολική διαρροή:
    Το θέμα της καθημερινής συμπεριφοράς των παιδιών καταυλισμού ή άλλων δομών φιλοξενίας και προσωρινής υποδοχής και της σχολικής διαρροής συνδέεται άμεσα με την έλλειψη ελέγχου και οργάνωσης από το οικογενειακό περιβάλλον και από το χώρο διαμονής των παιδιών. Σε αρκετές περιπτώσεις (π.χ. Ρομά) και οι γονείς έχουν και οι ίδιοι λάβει παραπλήσια εκπαίδευση από το αντίστοιχο περιβάλλον και διαιωνίζουν αυτή την αντίληψη.
    Προτείνεται η δημιουργία ομάδας (ψυχολόγος, παιδοψυχολόγος, εκπαιδευτικός και διαμεσολαβητής) η οποία θα αναλάβει σε μόνιμη βάση την υποστήριξη και εκπαίδευση των γονέων σε σχέση με τη καθημερινή συμπεριφορά (άσκηση βίας, ελλιπής οικογενειακός προγραμματισμός, απουσία τήρησης βασικών κανόνων διατροφής και υγιεινής, σημασία της ένταξης στην εκπαίδευση κλπ.).
    Αποτέλεσμα: Μείωση της παραβατικότητας, της ενδοοικογενειακής βίας και της σχολικής διαρροής.
     Συμμετοχή των ευπαθών ομάδων στην εκπαιδευτική διαδικασία.
    Α)Οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες έχει παρατηρηθεί ότι έχουν ευθεία επίδραση στη σχολική απόδοση και διαρροή του παιδικού πληθυσμού που εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία.
    Ως εκ τούτου προκύπτει η ανάγκη ενισχυτικής διδασκαλίας. Αυτή δεν αντιμετωπίζει μόνο τα όποια προβλήματα μαθησιακών δυσκολιών αλλά μέσω αυτής αντιμετωπίζονται και προβλήματα έλλειψης υποδομών απαραίτητων στην εκπαιδευτική διαδικασία (χώρος μελέτης, απουσία ηλεκτρικού ρεύματος, θέρμανσης κλπ.). Να σημειωθεί ότι οι μέχρι σήμερα δράσεις ενισχυτικής διδασκαλίας στηρίζονται στην εθελοντική συμμετοχή εκπαιδευτικών ή προγραμμάτων που πολλές φορές διακόπτονται λόγω έλλειψης χρηματοδότησης και συνήθως η διάρκειά τους δεν ταυτίζεται με τη χρονική διάρκεια του σχολικού έτους.
    Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί επίσης η αδυναμία πρόσβασης στους εκπαιδευτικούς χώρους, ομάδων παιδικού πληθυσμού Ρομά λόγω της δυσκολίας των ενηλίκων να παρακολουθήσουν το ωράριο έναρξης και λήξης του σχολικού προγράμματος για διάφορους λόγους (εργασία, απουσία μεταφορικού μέσου ή χρημάτων που θα εξασφάλιζαν τη μεταφορά, αδυναμία σίτισης σε περίπτωση ύπαρξης ολοήμερου σχολείου κλπ.).
    Προτείνεται η θεσμοθέτηση της ενισχυτικής διδασκαλίας σε σχολικά συγκροτήματα που φοιτά ο αντίστοιχος παιδικός πληθυσμός.
    Β)Σημαντικό πρόβλημα ειδικά για την κοινότητα των Ρομά αποτελεί η ύπαρξη μίας ηλικιακής κατηγορίας όπου αν και με βάση την εθνική νομοθεσία θεωρούνται ανήλικοι λόγω των ιδιαίτερων κοινωνικών τους αντιλήψεων αντιμετωπίζονται ως ενήλικες (τσιγγάνικοι γάμοι σε μικρή ηλικία, τεκνοποίηση ανηλίκων, κλπ.). Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα δεν είναι δυνατό να ενταχθεί στην αντίστοιχη εκπαιδευτική βαθμίδα.
    Όμως με βάση την καθιέρωση της εννιάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης (νόμος 1566/30-9-1985) δεν είναι δυνατό να ενταχθούν σε καμία κατηγορία επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΟΑΕΔ, ΙΕΚ κλπ.) με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή στο διηνεκές η απόκτηση οποιασδήποτε πιστοποίησης επαγγελματικών προσόντων, αξιοποίησης των όποιων δεξιοτήτων τους ενώ απορρίπτονται και από προκηρύξεις προσλήψεων στο μέλλον ακόμα και σε εργασίες που δεν άπτονται των υπαρκτών γνώσεων τους (πχ εργάτες καθαριότητας). Με βάση τη νέα διάταξη για το ΕΕΕ υπάρχει κίνδυνος διακοπής και των κοινωνικών επιδομάτων αφού για τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα δεν υπάρχει πρόβλεψη αντιμετώπισης του προβλήματος.
    Προτείνεται: α)Να εξεταστεί η δυνατότητα ανηλίκων 11-16 ετών να φοιτήσουν και να λάβουν απολυτήριο δημοτικού. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τμήμα ένταξης της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας ανά Καλλικρατικό δήμο ή ομάδα δήμων ή ανά περιφέρεια ανάλογα με τον αριθμό των ατόμων, εκτός φυσικά του Δημοτικού Σχολείου.
    β) Να εξεταστεί η δυνατότητα ανηλίκων 12-17 ετών να μπορούν να εγγραφούν και να φοιτήσουν σε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ). Αποτελεί προϋπόθεση να προβλεφθεί παράλληλη προ-εκπαιδευτική διαδικασία στο ΣΔΕ ώστε να επιτευχθεί προσαρμογή στις απαιτήσεις φοίτησης του Γυμνασίου, δεδομένου ότι οι περισσότεροι αν και κάτοχοι απολυτηρίου δημοτικού έχουν φοιτήσει μόνο για ένα χρόνο συμμετέχοντας παράλληλα μετά από αίτησή τους στις απολυτήριες εξετάσεις.
    γ)Στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα από 18 έως 45 ετών παρουσιάζονται αντίστοιχα προβλήματα. Πρόκειται για άτομα που δεν έχουν φοιτήσει σε καμία βαθμίδα της εκπαίδευσης ή είναι λειτουργικά αναλφάβητοι παρά το ότι διαθέτουν απολυτήριο δημοτικού.
    Να εξεταστεί η δυνατότητα δημιουργίας σχολής τριετούς φοίτησης (σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας ή όμορων δήμων) για τις ηλικίες 18 – 45 όπου θα μπορούν να λάβουν βασικές γνώσης γραφής και ανάγνωσης με παράλληλη απόκτηση επαγγελματικής εξειδίκευσης σε τομείς αντίστοιχους των δεξιοτήτων τους. Αυτό προϋποθέτει αναγνωρισμένη πιστοποίηση (όπως γίνεται με τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ) στο τέλος της φοίτησης που θα προσμετριέται είτε στα μόρια των προκηρύξεων ΑΣΕΠ, είτε στην αγορά εργασίας.
    Αποτέλεσμα: Αντιμετώπιση του ελλείματος εκπαίδευσης με παράλληλη δυνατότητα επαγγελματικής εξειδίκευσης.

    Ε.ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
    Η εξεύρεση εργασίας από άτομα που ανήκουν σε ειδικές ομάδες καθίσταται δυσχερής ή δισεπίλυτη, κάτι ο οποίο κινητοποιεί ένα φαύλο κύκλο που επηρεάζει καθοριστικά όλους τους τομείς της ζωής τους. Παράλληλα, η έλλειψη τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθιστά αρκετά άτομα μη επιλέξιμα για θέσεις εργασίας. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η μακροχρόνια ανεργία και η δυσκολία επιβίωσης που αποτελεί από τα πιο σύνθετα κοινωνικά προβλήματα τα οποία επιδρούν στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον του ανέργου και φυσικά στον πυρήνα του κοινωνικού ιστού.
    Προτείνεται ως αντισταθμιστικό μέτρο η μοριοδότηση, μέσω νομοθετικής ρύθμισης, για τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ ώστε να υπάρχει δυνατότητα επιλογής τους για τις συγκεκριμένες θέσεις. (Ρομά, αποφυλακισμένοι, πρώην χρήστες κλπ)
    Προτείνεται σε ότι αφορά την απασχόληση ένα ευρύτερο και ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα με διαπολιτισμική προσέγγιση, το οποίο να συμπεριλαμβάνει προγράμματα ένταξης στην αγορά εργασίας και προγράμματα παροχής κινήτρων, σε συνδυασμό με επαγγελματική κατάρτιση, εξατομικευμένα μέτρα υποστήριξης και ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
    Επισημαίνεται η ανάγκη για τεχνική κατάρτιση ατόμων με βάση τις δεξιότητες τους αλλά και επαγγέλματα που τείνουν να εξαφανιστούν μέσα στα χρόνια. Η πιστοποίηση της κατάρτισης μπορεί να δίνεται ανεξάρτητα από τη βαθμίδα εκπαίδευσης που έχουν ολοκληρώσει (παρόμοια προγράμματα έχουν υλοποιηθεί σε άλλες χώρες της Ε.Ε., όπως η Ισπανία).
    Προτείνεται να δοθεί βαρύτητα σε ανέργους άνω των 55 με δυσκολία πρόσβασης στην εργασία λόγω ηλικίας, η οποία όμως δε συμπληρώνει και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά συνταξιοδότησης.
    ΔΟΜΕΣ
    Κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία δομών σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι συνθήκες φτώχειας που υπάρχουν σε τμήματα του πληθυσμού και στελέχωσής τους από άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
    1)Παράδειγμα τα παντοπωλεία: που θα πρέπει να στελεχωθούν με προσλήψεις μέσω των δήμων (ΑΣΕΠ) από διάφορες ειδικότητες (κοιν. Λειτουργοί, διοικητικοί, εργάτες) με ειδική μοριοδότηση σε όσους ανήκουν στις ομάδες στόχου, είτε με την ετήσια ανανέωση σύμπραξης των δήμων με ΜΚΟ ή κοινωνικούς συνεταιρισμούς (με προτίμηση σε όσους είναι ένταξης) και με δικαίωμα από πλευράς των δήμων ανανέωσης κάθε χρόνο του εργατικού διοικητικού προσωπικού. Επίσης να προβλέπεται χρηματοδότηση στους δήμους προκειμένου να μπορούν ανάλογα με τον πληθυσμό των ευπαθών ομάδων κάθε περιοχής να αντιμετωπίσουν την προμήθεια βασικών ειδών διατροφής ώστε η κάλυψη του πληθυσμού να μην στηρίζεται μόνο στις δωρεές ιδιωτών ή επιχειρήσεων.
    2) Κέντρα εκπαίδευσης χειροτεχνιών ή δημιουργίας κοινωνικών συνεταιρισμών σε τοπικό η περιφερειακό επίπεδο με την συγχρηματοδότηση εθνικών πόρων, ΕΚΤ και ευρωπαϊκών κονδυλίων.

    ——————————————————————————————————-

    Τελευταίες γενικές παρατηρήσεις :
     Η δημιουργία εθνικής πλατφόρμας για τη συγκέντρωση καλών πρακτικών που εφαρμόζονται στους βασικούς άξονες για όλες τις ομάδες στόχου, στην οποία θα υπάρχει πρόσβαση από το προσωπικό που στελεχώνει αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου να υπάρχει ανταλλαγή απόψεων, οδηγός και ενίσχυση της υλοποίησης του έργου της κάθε υπηρεσίας.
     Παράλληλα κρίνουμε αναγκαίο να γίνει διασύνδεση των καλών πρακτικών με το εκπαιδευτικό σύστημα ώστε να επιτευχθεί η πρόληψη, ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός, η αρμονική κοινωνική συνύπαρξη, η αλληλεγγύη και συνεπώς η άρση των στερεοτύπων που ταλαιπωρούν τις ομάδες στόχου.
     Καμπάνια ενημέρωσης της ευρύτερης κοινωνίας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα των ομάδων στόχου, ώστε να υπάρξει ευαισθητοποίηση για την άρση στερεοτύπων.
     Να υπάρξει μέριμνα εμβολιαστικής κάλυψης και ενηλίκων των ομάδων στόχου πχ όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο

  • 23 Ιουνίου 2021, 18:06 | ΑΜΙΤΣΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ

    Η δημόσια διαβούλευση της «Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας 2021-2027» (ΕΣΚΕ 2021-2027) προσφέρει μία μοναδική ευκαιρία για την έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου ανάδειξης μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών στο κρίσιμο πεδίο της κοινωνικής προστασίας των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, που πρέπει να ενσωματώνουν ισχυρές διαστάσεις συμβατότητας ως προς τις επιδιώξεις ενός νέου Μοντέλου Έξυπνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης χωρίς Αποκλεισμούς: την βελτίωση της κοινωνικής ανθεκτικότητας του Ελληνικού Κράτους, την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας του COVID-19 και την μείωση των έντονων οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων που εμποδίζουν την σύγκλιση της χώρας ιδίως με τα άλλα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    Το Ερευνητικό Εργαστήριο Κοινωνικής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΕΕΚΔ ΠΑΔΑ, https://sarl.uniwa.gr) συμμετέχει στην διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης μέσω της κατάθεσης αναλυτικού υπομνήματος προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προτείνοντας την ενδυνάμωση της θεσμικής και επιχειρησιακής ποιότητας των δημόσιων πολιτικών κοινωνικής ένταξης με οκτώ (8) εμβληματικές πρωτοβουλίες – δράσεις συγκεκριμένων θεματικών πεδίων:
     ενεργητική ένταξη
     κοινωνική φροντίδα
     κοινωνική στέγαση
     κοινωνική καινοτομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα
     ενεργή γήρανση.

    Ωστόσο, στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής διαβούλευσης μέσω του ιστότοπου http://www.opengov.gr/minlab/?p=5140, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθούν δύο ζητήματα ιδιαίτερης υπεραξίας για την ανάπτυξη πολιτικών ενεργητικής ένταξης των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, τα οποία δεν αναδεικνύονται στο υπό διαβούλευση κείμενο της ΕΣΚΕ 2021-2027.

    Α. Η πρώτη επισήμανση αφορά τις ιδεολογικές καταβολές των εθνικών πολιτικών κοινωνικής ένταξης. Το Σχέδιο της ΕΣΚΕ 2021-2027 δεν αποτυπώνει με ακρίβεια την πραγματική ιδεολογική αφετηρία της εκπόνησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη 2014-2020 (ΕΣΚΕ 2014-2020), που στηρίχθηκε σε καθαρά εθνικές κοινωνικοπολιτικές επιλογές της περιόδου 2012-2013 για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής ύφεσης (επιλογές που οδήγησαν στην εκπόνηση για πρώτη φορά στην ιστορία του Ελληνικού συστήματος κοινωνικής προστασίας της «Πράσινης Βίβλου για την Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης» τον Ιούνιο του 2013) και δεν επικεντρώθηκε στην πλήρωση σχετικής ρήτρας αιρεσιμότητας στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020.

    Β. Η δεύτερη επισήμανση αφορά τις ισχυρές αδυναμίες υλοποίησης των εθνικών πολιτικών κοινωνικής ένταξης. Το Σχέδιο της ΕΣΚΕ 2021-2027 δεν αναδεικνύει τα προβλήματα / αδυναμίες ως προς την υλοποίηση της ΕΣΚΕ 2014-2020 την κρίσιμη περίοδο εφαρμογής του Τρίτου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής 2015-2018, που αφορούν τα ακόλουθα πεδία:
    i. εξειδίκευση της ΕΣΚΕ 2014-2020
    ii. θεσμική κατοχύρωση της ΕΣΚΕ 2014-2020
    iii. καλή διακυβέρνηση της ΕΣΚΕ 2014-2020
    iv. βελτίωση της ποιότητας των πολιτικών ένταξης.

    (α) Όσον αφορά την εξειδίκευση της ΕΣΚΕ 2014-2020, δεν εκπονήθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εντός του 2015 το οριζόντιο επιχειρησιακό Σχέδιο Δράσης, όπως είχε προβλεφθεί εύλογα στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Κοινωνική Ένταξη. Επίσης, δεν δόθηκε ποτέ στην δημοσιότητα (και προφανώς δεν αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης) η – κατά το Σχέδιο της ΕΣΚΕ 2021-2017 – επικαιροποίηση της ΕΣΚΕ 2014-2020, που φέρεται ότι εκπονήθηκε το 2018 (βλ. σελίδα 2 του Σχεδίου της ΕΣΚΕ 2021-2027).

    (β) Όσον αφορά τη θεσμική κατοχύρωση της ΕΣΚΕ 2014-2020, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες στο πεδίο της κοινωνικής ένταξης των ευπαθών ομάδων δεν συνδυάσθηκαν με την προώθηση της βασικής δέσμευσης της Στρατηγικής, η οποία αντιστοιχεί στη ριζική αναθεώρηση του υφιστάμενου αποσπασματικού συστήματος ρύθμισης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης με την εισαγωγή ενός Νόμου – Πλαισίου που θα θεσπίζει το Εθνικό Σύστημα Κοινωνικής Ένταξης και θα ρυθμίζει ενιαία, ομοιόμορφα και οριζόντια τα ακόλουθα πεδία:
    1. Oριοθέτηση του προσωπικού και υλικού πεδίου εφαρμογής του Συστήματος
    2. Κατοχύρωση των βασικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των ωφελούμενων
    3. Τυποποίηση του περιεχομένου του Συστήματος (παροχές, υπηρεσίες και κοινωνικά πλεονεκτήματα των ευπαθών ομάδων)
    4. Κατοχύρωση των βασικών αρχών και διαδικασιών που θα διέπουν τον σχεδιασμό, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και τον συντονισμό των παρεμβάσεων του δημόσιου τομέα
    Κατοχύρωση των βασικών αρχών και διαδικασιών που θα διέπουν την συνεργασία και την δικτύωση μεταξύ φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού (κερδοσκοπικού και μη) τομέα.
    Από την άλλη πλευρά, δεν προχώρησε η εκπόνηση και εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για την πρόληψη και καταπολέμηση του κινδύνου έλλειψης στέγης, που θα κατοχυρώσει εκτός των άλλων ένα ολοκληρωμένο πλέγμα προστασίας των ατόμων που κινδυνεύουν ή έχουν ήδη εγκλωβισθεί σε συνθήκες αστεγίας, καλύπτοντας τις αδυναμίες εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Αντιμετώπιση του Προβλήματος της Έλλειψης Στέγης και αξιοποιώντας τις θετικές εμπειρίες των Προγραμμάτων «Στέγαση και Επανένταξη» και «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους».
    Τέλος, στο πεδίο της ενεργητικής ένταξης των ανέργων δεν προωθήθηκε η αντικατάσταση του υφιστάμενου κατακερματισμένου θεσμικού πλαισίου από ένα οριζόντιο Νόμο – Πλαίσιο που θα κατοχυρώσει ένα σύγχρονο και συνεκτικό Εθνικό Σύστημα Προστασίας από την Ανεργία, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων ρυθμίσεις για:
    1. Τον ενιαίο και οριζόντιο θεσμικό ορισμό του «ανέργου» με βάση την ύπαρξη ικανότητας και διαθεσιμότητας προς εργασία (ως προϋπόθεση για την εγγραφή των ενδιαφερόμενων στο Μητρώο Εγγεγραμμένων Ανέργων του ΟΑΕΔ και ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη δικαιώματος σε επιδότηση)
    2. Την θεσμική κατοχύρωση ενός συστήματος διαφανούς διαχείρισης πληροφοριών που θα εξασφαλίσει την αποτελεσματική στόχευση των δράσεων ενεργοποίησης και την παρακολούθηση των ευπαθέστερων ομάδων ανέργων (τήρηση ειδικών υπο-μητρώων για ανέργους εκτός του προγράμματος τακτικής επιδότησης)
    3. Την θεσμική κατοχύρωση του σκληρού πυρήνα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ενεργοποίησης των επιδοτούμενων ανέργων (εντός ή εκτός τακτικής επιδότησης ανεργίας)
    4. Τον εξορθολογισμό των παθητικών προγραμμάτων επιδότησης της ανεργίας
    5. Την θεσμική κατοχύρωση μίας τυποποιημένης αλλά και ευέλικτης διαδικασίας ενεργοποίησης και παρακολούθησης της τήρησης των υποχρεώσεων των επιδοτούμενων ανέργων
    6. Την θεσμική κατοχύρωση ενός συστήματος παρακολούθησης ειδικών ομάδων οικονομικά ανενεργών ατόμων
    7. Την θεσμική κατοχύρωση της δυνατότητας του ΟΑΕΔ να υλοποιεί τις δράσεις ενεργοποίησης (διάγνωση αναγκών, ομαδική και ατομική συμβουλευτική) είτε μέσω ολικής ή μερικής ανάθεσης υπηρεσιών σε φορείς του δημόσιου ή του ιδιωτικού (κερδοσκοπικού και μη) τομέα, είτε μέσω συμπράξεων με τοπικούς φορείς (Δημοτικά Γραφεία Ενημέρωσης για την Απασχόληση, τοπικά επιμελητήρια, οργανώσεις κοινωνικών εταίρων, εκπαιδευτικά ιδρύματα, κοινωνικές επιχειρήσεις κλπ.).

    (γ) Όσον αφορά την καλή διακυβέρνηση της ΕΣΚΕ 2014-2020, δεν θεσμοθετήθηκαν τα κύρια προτεινόμενα όργανα του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Ένταξης, που περιλαμβάνουν:
    1. Την Διυπουργική Επιτροπή Κοινωνικής Ένταξης, που θα αναλάμβανε τον πολιτικό προγραμματισμό και την παρακολούθηση των δράσεων της Στρατηγικής και αναθεωρεί τις προτεραιότητες της
    2. Τον Εθνικό Συντονιστή Κοινωνικής Ένταξης, που θα αναλάμβανε την επιχειρησιακή παρακολούθηση και την αξιολόγηση της εφαρμογής των δράσεων της Στρατηγικής, συντονίζοντας στο επίπεδο της κεντρικής διοίκησης την εφαρμογή των Πυλώνων του
    3. Το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Ένταξης, που θα λειτουργούσε ως εποπτευόμενος φορέας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με αυτοτελή Μονάδα του το Εθνικό Παρατηρητήριο Κοινωνικής Ένταξης.

    (δ) Παράλληλα, δεν προωθήθηκαν σημαντικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ποιότητας των πολιτικών ένταξης, όπως ιδίως:
    1. Η ανάπτυξη ενός Εθνικού Πλαισίου Ποιότητας Κοινωνικών Υπηρεσιών («Χάρτης Ποιότητας των Κοινωνικών Υπηρεσιών»)
    2. Η σύσταση και λειτουργία των Περιφερειακών Δικτύων Κοινωνικής Καινοτομίας μεταξύ δημόσιων και μη δημόσιων φορέων
    3. Η ανάπτυξη δράσεων που θα επιτρέψουν την ενδυνάμωση της έρευνας και την ανάπτυξη της καινοτομίας στο πεδίο των πολιτικών ένταξης
    4. Η ανάπτυξη ενός πρότυπου μοντέλου αξιολόγησης των επιπτώσεων δημόσιων πολιτικών στην προώθηση των Πυλώνων της ΕΣΚΕ, παρά την δέσμευση πόρων για την οργάνωση και λειτουργία κρίσιμων μηχανισμών, όπως ιδίως ο «Εθνικός Μηχανισμός Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής» και το «Ενιαίο Γεωπληροφοριακό Σύστημα».

    Γαβριήλ Αμίτσης, Καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας – Διευθυντής Ερευνητικoύ Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

  • 17 Ιουνίου 2021, 11:39 | Δημούδη Β. Αμαλία

    Κατόπιν προσεκτικής μελέτης της τοποθέτησης για το σχεδιασμό έχω να σας υποβάλλω τα παρακάτω καίρια ερωτήματα:
    1.Τα Κέντρα Κοινότητας μετονομαζόμενα σε Κοινωνικά Κέντρα υπό ποια μορφή πρόκειται να λειτουργήσουν;Το καθεστώς της συγχρηματοδότησης θα εξακολουθήσει να υφίσταται ή έχει προβλεφθεί η προοπτική ένταξης κατά το προσεχές μέλλον των Δομών αυτών στα οργανογράμματα των Δήμων; Οι θέσεις όλων των ήδη εργαζομένων είναι διασφαλισμένες ή υπάρχει κίνδυνος ενόψει αυτής μετεξέλιξης να απωλεσθούν θέσείς ή να εκλείψει σύνολο ειδικοτήτων από επόμενες προγραμματικές περιόδου; Προβλέπεται δημιουργία νέων Κέντρων σε περιοχές που δεν υφίσταται και περαιτέρω ενίσχυση με εξειδικευμένο προσωπικό στα ήδη υπάρχοντα;
    2. Ό ρόλος των Κέντρων Κοινότητας κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε και συνεχίζει να είναι εξαιρετικά σημαντικός.Διαμορφώνοντας ένα πολύπλευρο πλαίσιο υπηρεσιών προς τον πολίτη και μια άμεσα υποστηρικτική δομή στις ποικίλες ανάγκες που κληροδότησε η εν λόγω κρίση, απέδειξαν πως μπορούν να σταθούν αρωγοί με σε μια ευρύτερη,ολιστική προσέγγιση ως προς την πλαισίωση όλων και δει των πλέον ευάλωτων ομάδων. Η παρατήρηση είναι η εξής Αναφέρεται σε σημεία του κειμένου, ότι οι δράσεις και οι πολιτικές που σχεδιάζονται, θα έχουν ως βασική κατεύθυνση την αντιμετώπιση των συνεπειών που επέφερε η πανδημία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν εντοπίζεται εντός του κειμένου, δεν διαφαίνεται δηλαδή πάνω σε ποιους άξονες, προγράμματα, δράσεις θα κατευθυνθεί η προσαρμοσμένη στα αποτελέσματα της πανδημίας προώθηση της κοινωνικής πολιτικής.
    3. Κάτω υπό ποιες προϋποθέσεις θα καταστεί πραγματοποιήσιμη η συνένωση Κοινωνικών Δομών Φτώχειας και Κέντρων Κοινότητας ως Κοινωνικά Κέντρα πλέον; Έχουν διερευνηθεί οι συνιστώσες εκείνες που θα αποτελέσουν στέρεο έδαφος προκειμένου η συνύπαρξη αυτή να είναι λειτουργική ,αποτελεσματική και στην κατεύθυνση της εξασφάλισης υψηλών προδιαγραφών υπηρεσίες; Οι υπάρχουσες Δομές Αντιμετώπισης της Φτώχειας ως γνωστό είναι οι παρακάτω : 1. Κοινωνικά Παντοπωλεία και Κοινωνικά Φαρμακεία, 2. Συσσίτια, 3. Ξενώνες Ημερήσιας Φροντίδας Αστέγων, 4. Κέντρα Διημέρευσης Ατόμων με Αναπηρία και 5. ΚΗΦΗ (Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων). Κατά τη γνώμη μου είναι εξαιρετικά δύσκολο το εγχείρημα της συστέγασης όλων των δομών και θα αποτελέσει τροχοπέδη στην επίτευξη ενός λειτουργικού και άρτιου πλαισίου υπηρεσιών. Η αυτοτέλεια δομών ,διάκριση υπηρεσιών ,ομαλή καθημερινή υποδοχή και εξυπηρέτηση των μεγάλου όγκου αιτημάτων και άλλες σημαντικές παράμετροι ,τίθενται επισφαλείς και μόνο ένας διοικητικός συγκερασμός θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελεί ρεαλιστικό στόχο.
    4. Στο ίδιο πλαίσιο γεννάται το ερώτημα: τι θέση θα έχουν στη νέα ΕΣΚΕ τα ΚΣΟΙ (Κέντρα Στήριξης Οικογένειας) και ΟΦΗΛΙ (Δίκτυα Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων) των Κέντρων Κοινότητας
    5. Τα Κέντρα Κοινότητας θεσπίστηκαν με νόμο και εξειδικεύτηκαν οι λεπτομέρειες εφαρμογής με ΦΕΚ ΤΕΥΧΟΣ Β’ 1344 19.04.2019 Κοινή Υπουργική Απόφαση με Αριθμ Δ14/15834/237 και θέμα «Καθορισμός Προδιαγραφών Λειτουργίας Κέντρων Κοινότητας». Μπορεί να δοθεί μια σαφής απάντηση για το μέλλον των συγκεκριμένων δομών; Θα καταργηθούν θα μεταβληθούν επί της ουσία στο πλαίσιο λειτουργίας και τον τρόπο ένταξης τους στον τομέα της άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής;Τι θα γίνει με το άρθρο 5 που αφορά στη στέγαση; Θα αλλάξουν οι προδιαγραφές; Πρακτικά τι μορφή θα λάβει η συνένωση των δομών; Θα είναι μόνο διοικητική ή και χωροταξική που όπως επεσήμανα παραπάνω είναι αρκετά επίφοβο και ανεπαρκώς θεμελιωμένο ως σε λειτουργικό επίπεδο .
    6. Οι δράσεις της νέας ΕΣΚΕ έχουν εξειδικευτεί; Αν ναι, γιατί δεν συμπεριλαμβάνονται στο κείμενο της διαβούλευσης; Μπορεί να γίνει διαβούλευση μόνο σε «τίτλους» δράσεων; Αντίστοιχα η δράση 1.1.6.3. «Δημιουργία Κοινωνικών Κέντρων» έχει εξειδικευτεί; Γιατί δεν έχει δοθεί προς διαβούλευση στους Εργαζομένους των Κέντρων Κοινότητας; Ποιο είναι το πλαίσιο διαμόρφωσης των Κοινωνικών Κέντρων ,πως οριοθετείται ο στόχος της αναβάθμισης που αναφέρεται στο κείμενο ;
    7. Τα Κέντρα Κοινότητας διαμορφώθηκαν ως «one shop stop” ως σημείο εισόδου των πολιτών σε ένα χώρο υποδοχής,ενημέρωσης,δικτύωσης παραπομπής.Αυτό το χαρακτηριστικό στοιχείο επαγγελματικής οντότητας για τους εργαζόμενους στα Κέντρα Κοινότητας θα εξακολουθήσει να υφίσταται και στα μετονομαζόμενα Κοινωνικά Κέντρα; Θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν στοχευμένα να επιτελούν ανάλογο ρόλο ,προσβλέποντας σε ακόμα υψηλοτερων προδιαγραφές υπηρεσίες και δράσεις; Αποτελούν αυτόνομο και απρόσκοπτο μοχλό επιτέλεσης όλου αυτού του πλαισίου υπηρεσίων ή θα συνταχθούν ως αντίστοιχο ‘’σημείου εισόδου’’ και άλλες δομές;ποιές θα είναι αυτές και με ποιόν τρόπο;

    Εν πάση περιπτώσει,ο σχεδιασμός που προτείνετε, θεωρώ θα πρέπει πρωτύτερα να έχει διαβεί τις ατραπούς της στοχευμένης αξιολόγησης των ποιοτικών δεδομένων που συγκεντρώνεται από την εφαρμογή του προγράμματος κατά τα 4 προηγούμενο έτη.Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη διεξαγωγή ποιοτικών μελετών και τον ανοιχτό διάλογο μεταξύ της ομάδας εργασίας της ΕΣΚΕ και των εμπλεκόμενων στην κοινωνική πολιτική της χώρας φορέων -μεταξύ αυτών και των οργάνων εκπροσώπησης των Εργαζομένων,σύμφωνα με το παράδειγμα της συνάντησης της ομάδας εργασίας για την ΕΣΚΕ τον Μάρτιο του 2021.

    Δημούδη Β. Αμαλία
    MSc. Κοινωνική Λειτουργός
    Πρόεδρος ΠΑΝ.Σ.Ε.Κ.Κ.
    Κέντρο Κοινότητας Δήμου Δάφνης-Υμηττού

  • 15 Ιουνίου 2021, 19:42 | Παρρά Κωστούλα Κοινωνικό Παντοπωλείο Δήμου Ήλιδας ΔΕ Γενικών Καθηκόντων

    Οι Δομές Αντιμετώπισης της Φτώχειας είναι απαραίτητες γιατί προσφέρουν βοήθεια σε ευάλωτο πληθυσμό που την έχει πραγματικά ανάγκη. Όλες οι δομές του κάθε δήμου συνεργάζονται μεταξύ τους με γνώμονα πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση των ωφελούμενων τους. Οι κοινωνικές δομές είναι πάντα στην πρώτη γραμμή εξυπηρετώντας τους ωφελούμενους τους ακόμα και την περίοδο της πανδημίας. Γιαυτο το λόγο είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αυτοτέλεια αλλά και η ανάπτυξη των υπηρεσιών των δομών αυτών σε όλους τους δήμους.

  • 15 Ιουνίου 2021, 18:26 | Μαριάνθη Σπουργίτη

    Αναφορικά με το κεφάλαιο 5.2 ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ, ήταν απαραίτητο να δοθούν περισσότερες διευκρινίσεις αναφορικά με τη νέα αυτή δομή των Κοινωνικών Κέντρων, προτού προχωρήσετε σε δημόσια διαβούλευση.
    Αφενός, πουθενά δεν φαίνεται ότι θα παραμείνουν στις θέσεις εργασίας τους τόσο οι εργαζόμενοι των Κέντρων Κοινότητας όσο και οι εργαζόμενοι στις Δομές Φτώχειας. Η ιστορία έχει δείξει πως κάθε φορά που η εκάστοτε κυβέρνηση μετονομάζει τις υφιστάμενες δομές, έχει σα μοναδικό στόχο τη μείωση του εργατικού δυναμικού. Το ίδιο συνέβη και όταν από Γραφεία Διαμεσόλαβησης των Κοινωνικών Δομών Αντιμετώπισης της Φτώχειας μετεξελιχθήκαμε σε Κέντρα Κοινότητας, αφήνοντας απ’ έξω πολλούς εργαζόμενους που επί σειρά ετών στήριζαν τις συγκεκριμένες δομές.
    Εν συνεχεία, με θλίψη μου για άλλη μια φορά βλέπω ένα κράτος να στηρίζει την κοινωνική πολιτική του σε συμβασιούχους. Ένα κράτος που επικαλείται το άρθρο 21 παρ. 1 του Συντάγματος και της φράσης «Το κράτος μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών», δε νοείται να έχει εργαζόμενους όμηρους με συμβάσεις εργασίας που έχουν ημερομηνία λήξης. Διατηρώντας συνεχώς το αίσθημα ανασφάλειας και φόβου του μέλλοντος και χωρίς να προστατεύει από τις αυθαιρεσίες των αιρετών των Δήμων οι οποίοι για να εξυπηρετήσουν τις μικροπολιτικές τους σκοπιμότητες εκβιάζουν διαρκώς τους εργαζόμενους.
    Τρίτον, γίνεται αναφορά πως τα στελέχη των πρώην Κέντρων Κοινότητας θα συνεχίσουν να εκτελούν τα καθήκοντα που είχαν, εννοώντας πως θα συνεχίζει να είναι σε εφαρμογή η ΚΥΑ 4/2019 και το άρθρο 4, παραγρ. 3.3. όπου καταστρατηγείται η έννοια των ειδικοτήτων πάνω στις οποίες βασίστηκε η δημιουργία των Κέντρων Κοινότητας εξαναγκάζοντας όλα τα στελέχη να απασχολούνται με τα υποχρεωτικά καθήκοντα της διεκπεραίωσης αιτήσεων και διατηρώντας δυνητικά τα καθήκοντα που άπτονται της ειδικότητάς τους. Θα πρέπει επιτέλους να υπάρξει μέριμνα ώστε το κάθε στέλεχος να έχει συγκεκριμένο καθηκοντολόγιο σχετικό της ειδικότητας με την οποία προσλήφθηκε στα πλαίσια της ολιστικής παρέμβασης στον πολίτη και της κοινωνικής και όχι επιδοματικής πολιτικής που οφείλει να ασκεί ένα Ευρωπαϊκό Κράτος.

  • 15 Ιουνίου 2021, 17:06 | ΣΠΥΡΟΣ ΨΥΧΑΣ

    ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
    1) Οι στρατηγικές για την καταπολέμηση της φτώχειας οφείλουν να συγκλίνουν στην κατάργηση της φτώχειας και όχι στη γενική διαχείριση ή τη μείωση της φτώχειας ή της ακραίας φτώχειας ή να περιορίζονται στη διαχείριση ευρωπαϊκών πόρων που διατίθενται για την καταπολέμησή της, με παράλληλη διάθεση ελάχιστων εθνικών πόρων. Το σχέδιο έχει διατυπωθεί ως πλαίσιο χρηματοδότησης και όχι ως στρατηγική.
    2) Για την καταπολέμηση της φτώχειας χρειάζεται να τίθενται ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι και δεν μπορούν να συνδέονται μόνον με τη στατιστική μείωση του αριθμού των φτωχών γενικά. Ομοίως χρειάζεται να τίθενται ποσοτικοί και ποιοτικοί στόχοι για τις επιμέρους ευάλωτες κοινωνικές ομάδες αλλά και για το ποσοστό του γενικού πληθυσμού που ρέπει προς τη φτώχεια ή βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας. Δεν περιέχεται κανένα επιμέρους σχέδιο για τη νέα φτώχεια που αγγίζει όλα τα κοινωνικά στρώματα. Την τελευταία δεκαετία το 1/3 του συνολικού πληθυσμού βρίσκεται επιβεβαιωμένα σε συνθήκες σχετικής φτώχειας και αποκλεισμού, επομένως η φτώχεια δεν αφορά μόνο τις νομικά οριζόμενες ως ευάλωτες ομάδες.
    3) Δεν υπάρχει αναφορά και πρόβλεψη για το τι θα γίνει με την υπερχρέωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων και τις απώλειες πρώτης κατοικίας. Η εφαρμογή του πτωχευτικού νόμου αναμένεται να έχει αρνητικές συνέπειες σε χιλιάδες νοικοκυριά και χρειάζεται να υπάρξει μια στρατηγική για την αντιμετώπισή τους. Αντίστοιχη συνθήκη υπήρξε με την εφαρμογή των μηνημονίων, οπότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε (προκαλέσει αλλά και) προβλέψει τη φτωχοποίηση μέρους του πληθυσμού και όξυνση των ανισοτήτων και είχε προτείνει μέτρα, ένα από τα οποία ήταν η θεσμοποίηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
    4) Ένα από τα θετικά μέτρα της τελευταίας εξαετίας αποτελεί η θεσμοποίηση της δυνατότητας χορήγησης του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Ωστόσο παρατηρούνται τάσεις να μπαίνουν διαδικαστικά και τυπικά εμπόδια και φραγμοί στη χορήγησή του σε άτομα που στερούνται παντελώς πόρων και επομένως δικαιούνται αρωγής. Επίσης τα χορηγούμενα ποσά συρικνώνονται για όσους αποκτήσουν ένα ελάχιστο επιπλέον εισόδημα με νόμιμη εργασία. Τέτοιες πρακτικές ουσιαστικά αποθαρρύνουν τους δικαιούχους να αποκτήσουν συμπληρωματικό εισόδημα από εργασία και να ξεπεράσουν την απόλυτη εισοδηματική φτώχεια τους. Να σημειώσουμε ότι τα Κέντρα Κοινότητας των Δήμων αδυνατούν να προσφέρουν περισσότερες υποστηρικτικές υπηρεσίες σε όσους προσέρχονται για βοήθεια όπως προβλέπεται από την ίδρυσή τους, πέραν των αιτήσεων για ΕΕΕ, επίδομα ενοικίου και άλλα επιδόματα.
    5) Σε καμμία περίπτωση η πρότασή μας δεν είναι η χορήγηση επιδομάτων στους φτωχούς αλλά στην συνδυασμένη χορήγηση οικονομικής βοήθειας στους στερούμενους πόρων και υποστηρικτικών υπηρεσιών από κοινωνικές υπηρεσίες. Για να χαραχθεί όμως μια συγκροτημένη στρατηγική χρειάζεται να γνωρίζουμε τους αριθμούς και τα επιμέρους χαρακτηριστικα και τις ανάγκες των φτωχών στη χώρα.
    Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ όμως είναι μεν έγκυρα, προέρχονται όμως από δειγματοληπτικές έρευνες και μας δίνουν στοιχεία με αναγωγή στο σύνολο, επομένως μόνο στατιστική εικόνα.
    Τόσο για την πληρέστερη καταγραφή των φτωχών, όσο και άλλων ομάδων που δεν έχουν επί της ουσίας καταγραφεί, χρειάζεται η επεξεργασία στοιχείων από όλες τις κοινωνικές υπηρεσίες της χώρας (ΜΚΟ, Εκκλησία και φιλανθρωπικοί φορείς, Δήμοι, Σύλλογοι, Νοσοκομεία, Περιφέρειες).
    6) Οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης δεν επιτρέπεται να μεταφράζονται σε απώλεια της δυνατότητας για το ταμείο ανεργίας. Αντιθέτως χριεάζεται να επιδοτηθεί από τον ΟΑΕΔ μεγαλύτερο ποσοστό ανέργων και μακροχρόνια ανέργων με αλλαγή των όρων χορήγησής του. Ομοίως η αξιοποίηση στοιχείων της ΕΡΓΑΝΗΣ, του ΟΑΕΔ και της ΕΛΣΤΑΤ θα πρέπει να μας δίνει έναν αριθμό ανέργων και αυτοί οι άνεργοι θα πρέπει να επιδοτούνται. Η αναθεώρηση των όρων αυτών είναι μία στρατηγική επιλογή λόγω της απώλειας εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας λόγω της πανδημίας.
    7) Ο Τρίτος Τομέας της Οικονομίας (μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, κοινωνικοί συνεταιρισμοί και συναφείς φορείς) έχει τη δυνατότητα να προσφέρει θέσεις εργασίας και σε όσους δεν μπορούν να βρούν εργασία με όρους αγοράς. Η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι περισσότεροι από ένας στους δέκα εργαζόμενους μπορεί να απασχοληθεί σε φορείς ΚΑΛΟ, οι οποίοι έχουν τη θεσμική υποστήριξη της πολιτείας ακριβώς για να απασχολήσουν άτομα με λιγότερα εργασιακά προσόντα ή που μειονεκτούν για οποιονδήποτε λόγο. Η υποστήριξη αυτού του τομέα για την εργασιακή ένταξη των αποκλεισμένων, απουσιάζει.
    8) Η σύνταξη μίας στρατηγικής για την αντιμετώπιση της φτώχειας θα είναι ατελής χωρίς τη συνδιαμόρφωσή της από τους φορείς που εμπλέκονται με τη φτώχεια και υποστηρίζουν φτωχούς και χωρίς να ακουστεί η φωνή των αποκλεισμένων. Οι στρατηγικές που γράφονται από την κορυφή εξυπηρετούν επιτελικούς σκοπούς και καταλήγουν να μην ωφελούν αυτούς που καλούνται να υποστηρίξουν.
    ΣΠΥΡΟΣ ΨΥΧΑΣ, μέλος του ΔΣ

  • Όσον αφορά τον άξονα της «Πρόσβασης σε Υπηρεσίες», θεωρούμε ιδιαιτέρως σημαντικό να συμπεριλαμβάνεται σε αυτές το «Streetwork», το οποίο τόσο ως ανεξάρτητη υπηρεσία όσο και ως εργαλείο μπορεί να δημιουργήσει τις προδιαγραφές που απαιτούνται για την απόκτηση πρόσβασης στις υπάρχουσες δομές/υπηρεσίες ανθρώπων που ζουν σε δυσμενείς συνθήκες.
     Ειδικότερα όσον αφορά την πρόσβαση σε κατάλληλη στέγη:
    i)θεωρούμε σημαντικό να προσδιορίζεται η δημιουργία δομών φιλοξενίας με τρόπο λειτουργίας τέτοιο που να παρέχεται η δυνατότητα συμπερίληψης ατόμων με πολλές και διαφορετικές ανάγκες.
    Ενδεικτικά:
    α) Η ευάλωτη ομάδα των αποφυλακιζομένων ατόμων αντιμετωπίζει σύνθετα ζητήματα που σχετίζονται τόσο με θέματα αναζήτησης στέγης, εργασιακής αποκατάστασης και εξεύρεσης οικονομικών πόρων προς επιβίωση όσο και με ζητήματα εξάρτησης από νόμιμες και παράνομες ουσίες.
    Προς τούτο, η αναζήτηση στέγης μετά την αποφυλάκιση αποτελεί ένα πάγιο αίτημα, καθώς οι περισσότεροι εξ αυτών δεν έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν σε οικεία πρόσωπα ή να εξεύρουν άλλη στεγαστική λύση. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό στη νέα προγραμματική περίοδο να γίνει πρόβλεψη ειδικά για την ομάδα των αποφυλακιζομένων ατόμων, δημιουργίας δομής βραχείας φιλοξενίας (διαμερίσματα/ξενοδοχείο κτλ), η οποία παράλληλα θα
    παρέχει εργασιακή συμβουλευτική για την εξεύρεση εργασίας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα οικονομικής ανεξαρτησίας και αυτόνομης διαβίωσης.
    β) Για τα άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν ζητήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας και χρήζουν ιδιαίτερης ιατρικής παρακολούθησης ή/και συνδρομής ετέρου προσώπου, υπάρχει πλήρης ανεπάρκεια κατάλληλων δομών, οι οποίες να καλύπτουν τις εξειδικευμένες στεγαστικές τους ανάγκες. Για το λόγο αυτό, προκρίνεται ως απαραίτητη η δημιουργία κατάλληλων δομών φιλοξενίας εντός των οποίων θα παρέχεται ιατρική περίθαλψη και φροντίδα από εξειδικευμένο
    προσωπικό.

    γ) Τα  άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, η οποία υφίσταται σημαντικότατο κοινωνικό αποκλεισμό και περιθωριοποίηση, ρατσισμό και κάθε μορφής βία, διαβιούν, δε, συχνά σε καθεστώς αστεγίας, φτώχειας και εν γένει ακατάλληλων και επικίνδυνων συνθηκών, αδυνατούν να εξεύρουν εργασία και δεν διαθέτουν κανένα ή κατάλληλο υποστηρικτικό πλαίσιο.  Προς εξάλειψη ή ελαχιστοποίηση των αναφερόμενων δυσχερειών και προβλημάτων, προτείνεται η στοχευμένη κρατική μέριμνα να αποβλέπει στη δημιουργία δομών, οι οποίες θα φιλοξενούν αποκλειστικά άτομα της ΛΟΑΤΚΙ
    κοινότητας και θα λειτουργούν παρέχοντας -πέραν της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών- εξιδικευμένη ψυχοκοινωνική φροντίδα και στήριξη, εργασιακή συμβουλευτική κ.α., εστιάζοντας στην ενδυνάμωση και την κοινωνική ένταξη των φιλοξενουμένων.
     Όσον αφορά τον άξονα «Πρόσβαση σε Υπηρεσίες» και ειδικότερα την προτεραιότητα 2.1: «Υπηρεσίες υποστήριξης και πρόληψης» εκτιμούμε ότι χρειάζεται να υπάρχει ειδικό πεδίο «Πρόληψη της αστεγίας».
     Διαπερνώντας οριζόντια το σύνολο των δράσεων εκτιμούμε ότι χρειάζεται να υιοθετηθεί από το σύνολο των δομών/υπηρεσιών άρα και ως προς τα επιδόματα, ο ορισμός που η FEANTSA χρησιμοποιεί για την αστεγία.
    Επί του συνόλου εκτιμούμε ότι πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο με διάθεση συμπερίληψης πολλών διαστάσεων και νέων δράσεων, εκτιμούμε ότι χρήσιμο για την υλοποίηση του θα ήταν ο προσδιορισμός επιμέρους βημάτων με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα

  • 15 Ιουνίου 2021, 17:10 | ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ

    Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και τη Μείωση της Φτώχειας πρέπει να έχει στόχους, δράσεις και μέτρα κατανεμημένα με σαφήνεια και διαφάνεια. Όπως και τις αντίστοιχες αρμοδιότητες των υπουργείων και τη σύνδεσή τους με συγκεκριμένα εργαλεία χρηματοδότησης.

  • 15 Ιουνίου 2021, 17:29 | Α.Σ.Π.Ε.

    Η Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος, η «φωνή» της οικογένειας στο δημόσιο κοινωνικό και πολιτικό διάλογο που εκπροσωπεί πάνω από 200.000 οικογενειών που διαθέτουν την πολυτεκνική ιδιότητα, καταθέτει τις απόψεις της επιγραμματικά.
    Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας είναι μια σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και αναγκαία λόγω των κοινωνικών συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί από την δεκάχρονη δημοσιονομική κρίση. Πολύ θετικό σημείο η πρόθεση για ενίσχυση και χρηματοδότησης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
    Κατ’ αρχήν, στις ομάδες – στόχους της Εθνικής Στρατηγικής πρέπει να περιληφθούν οι πολύτεκνες οικογένειες και αυτό αποτέλεσε μια σοβαρή έλλειψη του «Ε.Σ.Κ.Ε. 2014-2020», διότι οι πολύτεκνες οικογένειες αναφέρονται ρητά ως ομάδα αυξημένου κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού σε πληθώρα επίσημων κειμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιστημονικών ερευνών των μελετών της Unicef,
    Οι βασικές ανάγκες των πολύτεκνων οικογενειών που πρέπει να στηριχθούν με δράσεις στο νέο Σχέδιο αφορούν ενδεικτικά:
    Την εργασία (ένταξη, επανένταξη, κατάρτιση κ.λπ.), ειδικά μετά την κατάρτιση της ειδικής πρόβλεψης για τις κοινωνικές ομάδες στο Ν. 2643/1993 όπου υπήρχε μια στοιχειώδης πρόβλεψη για προσλήψεις πολύτεκνων και των τέκνων τους με σκοπό τη μείωση της ανεργίας των πολύτεκνων,
    Την στέγαση, ειδικά όταν αγνοείται από το Υπουργείο και τον ΟΑΕΔ η υποχρέωση στεγαστικής συνδρομής προς τους πολύτεκνους που προβλέπεται στο άρθρο 52 του Ν. 2082/1992 (ΦΕΚ 158/Α/21-9-1992).
    Στο επίδομα παιδιού, ειδικά όταν έχουν καταργηθεί τα επιδόματα πολυτέκνων
    Στις ρυθμίσεις ως προς την φορολογία, ειδικά όταν έχει καταργηθεί το υψηλότερο αφορολόγητο όριο που ίσχυε για τις πολύτεκνες οικογένειες ως και το 2012, κάτι που πλήττει αναλογικά περισσότερο τις πολύτεκνες οικογένειες,
    Στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, διότι αποκλείονται πολύτεκνοι επειδή μπορεί να έχουν από το παρελθόν ένα μεγάλο σπίτι, ή ένα αυτοκίνητο υψηλου κυβισμού, λόγω αναγκών της οικογένειας,
    Στις μετεγγραφές των φοιτητών στον τόπο κατοικίας τους, ειδικά όταν ίσχυαν επί δεκαετίες οι ελεύθερες μετεγγραφές για τους πολύτεκνους και τα τέκνας τους, κάτι που καταργήθηκε το 2009 με αποτέλεσμα πολλά παιδιά πολυτέκνων να μην μπορούν να σπουδάσουν,
    Στην στέγαση και στις υποτροφίες των φοιτητικών, ειδικά όταν δεν λαμβάνεται υπόψη το συνολικό πλήθος των παιδιών μιας πολύτεκνης οικογένειας, αλλά η μοριοδότηση σταματά στο τέταρτο παιδί,
    Επομένως, από τις υφιστάμενες Δράσεις που περιγράφονται στο Σχέδιο, όσες αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ θα πρέπει να επαναληφθούν μέσα στο νέο Σχέδιο ώστε να υπάρχει ειδική αναφορά στους πολύτεκνους, ως ξεχωριστή δράση, αφού οι πολύτεκνοι δικαιούνται της ειδικής φροντίδας του Κράτους, σύμφωνα με το άρθρο 21 του Συντάγματος.
    Αυτή η Εθνική Στρατηγική είναι αναγκαίο να λάβει υπόψη και τις ενδεχόμενες δημογραφικές και οικογενειακές πολιτικές που σχεδιάζει το Υπουργείο, στις οποίες οι πολύτεκνοι αναμένεται να έχουν την απαραίητη στήριξη, προκειμένου να μην συνεχισθεί η φτωχοποίησή τους και η κατάρρευση της ποιότητας ζωής τους την τελευταία δεκαετία. Επομένως, η εξειδίκευση των δράσεων του Παραρτήματος ΙΙ για τις πολύτεκνες οικογένειες είναι κοινωνικά δίκαιη και νομικά επιβεβλημένη.

  • 15 Ιουνίου 2021, 16:58 | ActionAid

    Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας, όπως αναφέρεται στο σχετικό σημείωμα της ομάδας σύνταξης αποτελεί την επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης του 2018 και αναγκαίο και πρόσφορο όρο στο πλαίσιο ΕΣΠΑ 2021- 2027. Η ύπαρξη ενός κειμένου με στρατηγική κατεύθυνση αποτελεί το πρώτο βήμα της αλλαγής υπό την προϋπόθεση ότι το κείμενο αυτό θα είναι σαφώς ορισμένο αναφορικά με το ειδικότερο περιεχόμενό του, χρονικά και γεωγραφικά οριοθετημένο ώστε να καθίσταται εφικτή η εφαρμογή των όσων προβλέπει, την παρακολούθηση και την αξιολόγησή τους. Η παρούσα στρατηγική είναι αρκετά εκτενής, αλλά στα περισσότερα σημεία της αρκετά θεωρητική περιγράφοντας αναλυτικά το πλαίσιο που υποχρεώνει την Ελληνική Πολιτεία να συντάξει ένα στρατηγικό κείμενο για την κοινωνική ένταξη και πολύ λιγότερο τα πρακτικά ζητήματα, τις προκλήσεις και τα μέτρα που πρέπει να υλοποιηθούν.

    Η ύπαρξη ενός «κεντρικού» κειμένου που επιδιώκει τη σύνδεση με επιμέρους εθνικές στρατηγικές για κάθε ευάλωτη κοινωνική ομάδα κινείται στην σωστή κατεύθυνση, καθώς με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζονται οι ανάγκες και η εστιασμένη προσέγγιση που θα πρέπει να ακολουθηθεί ξεχωριστά για κάθε ομάδα – στόχο. Ωστόσο, για να γίνει αποτελεσματικά, θα πρέπει οι επιμέρους στρατηγικές να «συνομιλούν» μεταξύ τους αποφεύγοντας τις επικαλύψεις και εφαρμόζοντας διαθεματική και διεπιστημονική προσέγγιση. Είναι δεδομένο πως οι εθνικές στρατηγικές αποτελούν δυναμικά κείμενα και γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει να βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση με την κοινωνία και με τα μέλη της ώστε να μην καθίστανται άνευ πρακτικού αντικρίσματος. Οι εθνικές στρατηγικές για τις ομάδες που περιγράφονται στην παρούσα εθνική στρατηγική θα πρέπει να συνοδεύονται από συγκεκριμένα σχέδια δράσης που θα προβλέπουν συγκεκριμένους στόχους, μέσα υλοποίησης και χρονοδιαγράμματα για να μπορούν να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται. Και η παρούσα εθνική στρατηγική θα έπρεπε να συνοδεύεται από ένα σχέδιο δράσης με αντίστοιχα στοιχεία, όπως αυτά που αναφέρονται παραπάνω, μαζί με δείκτες που μετρούν και αποδεικνύουν πώς εφαρμόστηκαν τα μέτρα που προβλέπει. Σε γενικές γραμμές τα μέτρα που περιλαμβάνονται στους σχετικούς πίνακες ακολουθούν αρκετά γενική διατύπωση, κάτι που δεν υποδηλώνει ευελιξία στην εφαρμογή, αλλά μάλλον ασάφεια.
    Παράλληλα, η διατύπωση του οράματος έχει χαρακτήρα περισσότερο διεκπεραιωτικό. Θα έπρεπε να υπάρχει καλύτερη σύνδεση με προηγούμενες εθνικές στρατηγικές για να διαφαίνεται η συνέχεια στις δράσεις και το πώς θα βελτιωθούν όσα από τα μέτρα δεν είχαν την προσδοκώμενη απόδοση. Όπως αναφέρεται στο κείμενο της στρατηγικής, ο Εθνικός Μηχανισμός Παρακολούθησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης δεν έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά λόγω της ασύγχρονης ροής της πληροφορίας μεταξύ των εμπλεκόμενων δημόσιων αρχών και άλλων δομικών παραγόντων της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Η αναβάθμισή του, που πιθανολογείται ότι θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του, επεξηγείται μόνο ως προς το διοικητικό σκέλος της διακυβέρνησης χωρίς να περιγράφεται το πώς έχει αξιολογήσει μέχρι σήμερα τις υφιστάμενες πολιτικές, γεγονός που θα ήταν αρκετά χρήσιμο.

    Τέλος, οι αρχές της συμμετοχικότητας των πολιτών σε διαδικασίες υιοθέτησης και εφαρμογής πολιτικών που τους/τις αφορούν -ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο- σε συνδυασμό με τις αρχές της διαθεματικότητας και τις διεπιστημονικότητας λείπουν. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών αναφέρονται ελάχιστες φορές ως φορείς -εταίροι που θα συμβάλλουν/ συμμετέχουν στην υλοποίηση προγραμμάτων χωρίς να περιγράφονται/ προβλέπονται σταθερότερες συνέργειες μεταξύ αυτών και της δημόσιας διοίκησης ιδίως σε ό,τι αφορά στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Ένα συνολικό σχόλιο τόσο για αυτήν όσο και για τις υπόλοιπες εθνικές στρατηγικές είναι ότι βασίζονται στην λογική του project που επαναλαμβάνεται, και πολλά από αυτά δεν εξελίσσονται σε εθνικές πολιτικές. Η παρούσα εθνική στρατηγική ως οδηγός για εξειδικευμένα μέτρα θα πρέπει να κινηθεί μακριά από τη λογική της αποσπασματικότητας και να προτείνει λύσεις για ουσιαστικά μακροπρόθεσμες αλλαγές που θα καλύψουν με ολιστικό και συμπεριληπτικό τρόπο τις ανάγκες όλης της κοινωνίας.

  • 15 Ιουνίου 2021, 16:48 | ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

    Εμείς οι Οικολόγοι Πράσινοι με βάση τον στόχο του Παγκόσμιου Πράσινου Κινήματος για παντελή εκρίζωση της φτώχειας, ως ηθική, κοινωνική, οικονομική και οικολογική επιταγή, θεωρούμε ότι το Σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή για την Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και τη μείωση της Φτώχειας καθίσταται ήδη προβληματικό από τον τίτλο του, εφόσον αναφέρεται στη μείωση και όχι στην εξάλειψη της φτώχειας.
    Ήδη με τη διατύπωση του οράματός του γίνεται λόγος για άμβλυνση και όχι για άρση των ανισοτήτων, δηλαδή οι επιδιώξεις του είναι από την αρχή χαμηλές και εμπίπτουν σε μια διαχειριστική λογική, η οποία συνήθως αποβαίνει σε βάρος των εν δυνάμει ωφελούμενων.
    Έχουμε κατ’αρχάς να παρατηρήσουμε ότι πρόκειται για ένα τεχνοκρατικό τυποποιημένο κείμενο γενικών αρχών και κατευθύνσεων με πολλά κενά όπου δεν εξειδικεύεται ο τρόπος που θα υλοποιηθούν οι στόχοι και θα οργανωθούν με τα επιμέρους επίπεδα διακυβέρνησης, ώστε να διασφαλίζονται οι αξιοπρεπείς όροι διαβίωσης των ομάδων- στόχων.
    Συγκεκριμένα:
    1. Δεν γίνεται απολογισμός της περιόδου 2014-2020 που εφαρμόστηκε η «Η ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ», δηλ. ποιοι στόχοι επετεύχθησαν, ποια προβλήματα εντοπίστηκαν, ποια επιλύθηκαν και ποια μεταφέρονται στη νέα περίοδο.
    2. Δεν γίνεται αναφορά στις νέες πολυπληθείς ομάδες φτωχών που δημιουργήθηκαν στη μεταξύ περίοδο, δηλ. Α) στους μετανάστες Β) στους ασυνόδευτους ανήλικους Γ) στους νεόπτωχους της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας.
    Ειδικότερα ερωτήματα:
    3. Για τους άστεγους:
    α) Θα υπάρξει πολιτική πρόληψης;
    β) Πώς θα γίνεται ο συντονισμός της δράσης μεταξύ δημόσιων, κοινωνικών φορέων και ΜΚΟ που παρεμβαίνουν στο πεδίο;
    γ) Πώς θα γίνει η αποκατάσταση στην αγορά εργασίας εφόσον πρόκειται για πληθυσμό με ιδιαίτερα έντονα κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα;
    δ) Πώς θα επιλυθούν τα άμεσα προβλήματα στέγασης;
    ε) Με ποιες πολιτικές θα συνδεθεί η σπατάλη των τροφίμων με το πρόβλημα της φτώχειας και της αστεγίας;
    στ) Πώς θα μπορέσει να συνδεθούν οι ανάγκες στέγασης με την ύπαρξη αδιάθετων κατοικιών και διαμερισμάτων;

    6. Για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα:
    α) Ποια θα είναι τα κριτήρια διάθεσής του και σε ποιες κοινωνικές ομάδες;
    β) Ποιος είναι ο ορισμός της αξιοπρεπούς διαβίωσης και ποια κοινωνικά αγαθά περιλαμβάνει;
    γ) Πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα απώλειας στέγης για μεγάλο αριθμό πολιτών στο άμεσο μέλλον συνέπεια των πλειστηριασμών και εξώσεων που βρίσκονται προ των πυλών;
    δ) Θα δημιουργηθεί βάση δεδομένων για την καταγραφή των ανθρώπων που διαβιούν σε αναξιοπρεπείς και προβληματικές συνθήκες στέγασης εκτός των αστέγων;

    7. Για την χρηματοδότηση και την οργάνωση του δημόσιου τομέα
    α) Πώς θα διασφαλίζεται η ευελιξία και άμεση παρέμβαση του Εθνικού Μηχανισμού Συντονισμού Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής;
    β) Ποιο θα είναι το συνολικό ύψος χρηματοδότησης για το πρόγραμμα και πώς θα κατανέμεται στις κοινωνικές κατηγορίες και δράσεις;
    γ) Πώς θα γίνει η αξιολόγησή του και με ποιους δείκτες;
    δ) Πώς θα επιτευχθεί η διαφάνεια στη διάθεση των πόρων;

    Για μας τους Οικολόγους Πράσινους το δικαίωμα στη στέγη είναι αναγκαία συνθήκη της ανάπτυξης της προσωπικότητας και αυτονομίας του ατόμου. Οι Έλληνες νέοι και νέες φιλοξενούνται στις οικογένειές τους σε ποσοστό σχεδόν 60% όταν κατά μέσο όρο στην ΕΕ το ποσοστό είναι 30%, ενώ σε χώρες όπως η Γερμανία και Σκανδιναβικές χώρες τα ποσοστά είναι κάτω του 20%. Η πολιτεία θα πρέπει συνεπώς να φροντίσει την παροχή αξιοπρεπούς στέγης για οικονομικά αδύναμους νέους/ες, σπουδαστές/στριες, εκτός των προαναφερθέντων κατηγοριών.
    Με βάση τις αρχές της οικολογίας για κοινωνική δικαιοσύνη, δίκαιη κατανομή των κοινωνικών και φυσικών πόρων και προάσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, προτείνουμε:
    1. Τη δημιουργία έκτακτων πολιτικών και δράσεων για άμεση παρέμβαση στις περιπτώσεις ακραίας κατάπτωσης των συνθηκών ανθρώπινης διαβίωσης.
    2. Την ενεργή και όχι τη προσχηματική συμμετοχή στη διαμόρφωση των πολιτικών για τη φτώχεια όλων των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείρισή της, περιλαμβανομένων των ΜΚΟ, της κοινωνίας των πολιτών και της επιστημονικής κοινότητας.
    3. Τον καθορισμό ενός ορίου κοινωνικά αποδεκτού επιπέδου διαβίωσης πέραν του οποίου θα αποδίδεται το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
    4. Τον συνδυασμό μέτρων και πολιτικών ενεργειακής εξοικονόμησης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε συνδυασμό με πολιτικές ενεργειακής εξοικονόμησης.
    5. Τη μείωση της σπατάλης της τροφής και των πόρων μέσω πολιτικών σύνδεσης παραγωγής, κατανάλωσης, αδιάθετων πόρων (γαιών και κατοικιών) και εργασιακής ένταξης των ευπαθών κοινωνικών κατηγοριών.
    6. Νομοθέτηση κατά το γαλλικό νομικό πρότυπο, δημιουργία «Πανελλήνιας Τράπεζας Τροφίμων» με τρόφιμα που θα χορηγηθούν σε δικαιούχους, ιδρύματα και ιδιώτες, των κοντολήξιμων προϊόντων των super markets, του χονδρεμπορίου και της εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων. Το μέτρο μπορεί να γενικευθεί και στο non food.
    7. Τη τοποθέτηση των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων στη καρδιά των παρεμβάσεων για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με τη κατάλληλη στελέχωση, χρηματοδότηση και διεύρυνση του ρόλου τους.
    8. Την ενίσχυση της επιστημονικής κοινωνικής έρευνας για τη διερεύνηση των πολύπλοκων προβλημάτων που συνδέονται με τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την αποκλίνουσα κοινωνική συμπεριφορά.
    9. Την ενίσχυση του ρόλου των Περιφερειών στην καταπολέμηση της φτώχειας που δεν πρέπει να αφήνεται στην «διακριτική τους ευχέρεια».
    10. Στη διαπολιτισμική και ιδιαίτερα ευαίσθητη προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία κοινωνικών κατηγοριών όπως οι πρόσφυγες, μετανάστες και οι ρομά .
    11. Στην ένταξη στην εκπαίδευση των αρχών της διαπολιτισμικής συνύπαρξης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αρμονικής συμβίωσης του ανθρώπου με το περιβάλλον.

    Εστιασμένες προτάσεις βελτίωσης επί του Σχεδίου:

    1. Εργασιακή ένταξη, Εθνική Οικονομία και τοπικές αγορές: Η Νέα Εθνική Στρατηγική δεν περιγράφει σε ποιο βαθμό θα συνδεθεί η ενεργητική πολιτική για εργασιακή ένταξη και απόκτηση δεξιοτήτων μέσω εκπαίδευσης με τις ανάγκες της εθνικής οικονομίας και της παραγωγικής της ανασυγκρότησης ή πώς θα επιτευχθεί η μείωση σπατάλης τροφίμων και ο εφοδιασμός τροφής (σ. 12) χωρίς αναφορά στους φορείς ΚΑΛΟ για τη συλλογή τους και σύνδεσης με την τοπική αγορά όπως με παραγωγούς τροφίμων ή ακόμα και συμμετοχής των προς ένταξη ωφελουμένων στην παραγωγή τροφίμων, πχ. αγροκτήματα με αντίστοιχη εκπαίδευση στα πλαίσια καινοτόμων πολιτικών απασχόλησης και δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας. Συνεπώς, απαραίτητη είναι όχι μόνο διαλειτουργικότητα των φορέων και συστημάτων τους (σ.29) αλλά και των τοπικών κοινοτήτων και αγορών.
    2. Αποκλίσεις στο εσωτερικό των ομάδων-στόχων: παρατηρείται απόκλιση στην προσβασιμότητα των μεμονωμένων ατόμων των κατηγοριών στις οποίες απευθύνονται οι πολιτικές αντιμετώπισης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα αίτια της διακύμανσης της πρόσβασης στις υπηρεσίες πρόνοιας πχ. από άστεγους, άτομα Ρομά κλπ. θα πρέπει να διερευνώνται με πρωτογενή κοινωνική έρευνα πεδίου σε συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα.
    3. Νέες κατηγορίες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού: Ενώ έχουμε ξεπεράσει προ πολλού την κοινωνία των 2/3, ενώ δεν υπάρχει πρόληψη δημιουργίας νέων αστέγων. Η Νέα Εθνική Στρατηγική περιορίζεται στις καθιερωμένες από το κράτος πρόνοιας ομάδες-στόχος αφήνοντας έξω ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού που δεν πληροί τα τυπικά κριτήρια κατηγοριοποίησης, ωστόσο απειλείται από τη φτώχεια, ζει ήδη κάτω από τα όρια της φτώχειας (πχ. πολλοί μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενοι) και μεγάλο μέρος του πληθυσμού αντιμετωπίζει πρόβλημα στεγαστικής ευαλωτότητας συνέπεια του νέου πτωχευτικού νόμου ειδικά την περίοδο μετά την πανδημία.
    4. Συνδεσιμότητα και αναβάθμιση των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων (σ.30): τα ΚΚ δεν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα ένταξης, θα πρέπει να υπάρχει διάχυση σε άλλες υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας με αλληλόδραση οριζόντια αλλά και κάθετη. Οι πολύτιμες πληροφορίες των ΚΚ από την καθημερινή επαφή και τριβή των υπαλλήλων τους στο πεδίο μένει αναξιοποίητο εφόσον δεν υπάρχει α) οριζόντια με άλλα ΚΚ της χώρας για συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών και β) κάθετη με μεταφορά bottom-up της πληροφορίας πεδίου με την κεντρική διοίκηση και εμπλοκή των ΚΚ στον σχεδιασμό των πολιτικών. Τα ΚΚ θα πρέπει να συνδέονται οργανικά με τους κατά τόπους ΟΑΕΔ και τις εκπαιδευτικές δομές, οι υπάλληλοί τους να εκπαιδευτούν πάνω στην ΚΑΛΟ και να προβλέπονται οικονομικοί σύμβουλοι για την στήριξη της επιχειρηματικότητας. Τα ΚΚ και οι Δήμοι γενικότερα πέρα από τις προνοιακές πολιτικές θα πρέπει να εφαρμόζουν πιλοτικά προγράμματα στέγασης και εργασίας σε συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα (απουσιάζει από την εθνική στρατηγική), όπως για παράδειγμα με αξιοποίηση δημοτικών και άλλων (ιδιωτικών, κρατικών, εκκλησιαστικών) σχολαζουσών γαιών για παραγωγή τροφής ή προστασία των δασών και της φύσης σε συνδυασμό με αγροτική και επαγγελματική εκπαίδευση, με σκοπό εκτός από την απόκτηση δεξιοτήτων την προστασία του περιβάλλοντος και την συμβολή στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Στο ίδιο πλαίσιο μπορεί να γίνει αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος των Δήμων. Τέτοιες πολιτικές δημιουργούν περιβάλλον για βιώσιμες θέσεις εργασίας σε αντίθεση με παθητικές πολιτικής κοινωφελούς εργασίας και 8μηνων συμβάσεων που είχαν υπερεκτιμηθεί και χρησιμοποιηθεί για να κατεβαίνει ο αριθμός των ανέργων και να ανεβαίνει η επιτευξιμότητα των στόχων και των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων, διαιωνίζοντας πελατειακές νοοτροπίες σε τοπικό επίπεδο.
    5. Ο ρόλος των Περιφερειών στην καταπολέμηση της φτώχειας είναι εξίσου σημαντικός γι’ αυτό δεν πρέπει να «είναι στην διακριτική ευχέρεια των Περιφερειών» (σ. 39) αλλά θα πρέπει να είναι δεσμευτικό, οι Περιφέρειες της χώρας να εκπονούν περιφερειακές στρατηγικές για τη φτώχεια σε συνεργασία με τους Δήμους.
    6. Πολιτικές Ρομά και Κοινωνικό Κεφάλαιο και Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: Σχετικά με την ένταξη των Ρομά η νέα Εθνική Στρατηγική δεν προσθέτει τίποτα στην προηγούμενη αλλά και δεν κάνει αποτίμηση των ακολουθούμενων μέχρι τώρα πολιτικών. Εκτός από την μερική βελτίωση της στεγαστικής κατάστασης κάποιων πληθυσμών Ρομά, καθώς και της επιμέρους μείωσης τα σχολικής διαρροής, ειδικά η τελευταία έχει μεγάλη οπισθοδρόμηση κατά την περίοδο της πανδημίας. Ο υψηλός ψηφιακός αναλφαβητισμός στους Ρομά απαιτεί μέτρα συλλογικής εκμάθησης προσαρμοσμένης στις κοινωνικές δομές των πληττόμενων περιοχών με δημιουργία για παράδειγμα ίντερνετ-καφέ που θα αποτελεί και σημείο συνάντησης, αλλά και δημιουργεί θέσεις εργασίας για τους απασχολούμενους, υπό την έννοια ότι πολλές δομές θα πρέπει να εντάσσονται στην ζωή αυτών των κοινοτήτων κοινωνικά και χωροταξικά. Επίσης, η αδυναμία των Ρομά στην ικανοποιητική εκμάθηση της γλώσσας αναδεικνύει την επιστημονική βεβαιότητα της σημασίας εκμάθησης της μητρικής Ρομανί (βλ. πχ. Cummin) ακόμα και για τα παιδιά Ρομά που δεν την γνωρίζουν πια, και μάλιστα στα συμβατικά σχολεία όπου φοιτούν παιδιά Ρομά με έκδοση διδακτικού υλικού αλλά και την εμπλοκή των ίδιων των Ρομά για την διάδοση της προφορικής παράδοσης στις νέες γενιές με σκοπό και την ενδυνάμωση των παιδιών Ρομά, αξιοποιώντας το κοινωνικό και πολιτισμικό κεφάλαιο της κοινότητας. Εξάλλου, η δια βίου μάθηση ενηλίκων Ρομά θα μπορεί να εκπαιδεύει ενδιαφερόμενους σε πράσινες θέσεις εργασίας αξιοποιώντας την τεχνογνωσία των ενηλίκων σε τομείς που οι Ρομά έχουν μακρά παράδοση όπως η κυκλική οικονομία που αποτελεί πλέον κεντρικό πυλώνα της ΕΕ όπως φαίνεται και από τις προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
    7. Πολιτισμική συνύπαρξη vs αφομοίωση: Η διαπολιτισμική προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία θα πρέπει να ακολουθείται και στην εκπαίδευση των προσφύγων και μεταναστών σε αντίθεση με πολιτικές αφομοίωσης και επιπολιτισμού που οδηγούν όπως έχει αποδειχτεί στην περεταίρω περιθωριοποίηση και αποδυνάμωση των πολιτισμικά διαφερόντων. Συνεπώς, η αρχή της «προώθησης του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής» (σ. 42) θα πρέπει να γίνεται σε πλαίσια διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
    8. Ενεργειακή φτώχεια / αυτάρκεια: Σχετικά με το σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της ενεργειακή ένδειας (σ. 42) δεν αναφέρεται στην ενεργειακή αυτονομία οικισμών και ατομικών ιδιοκτησιών στο πνεύμα της πράσινης μετάβασης.
    9. Παιδική φτώχεια και σύλλογοι γονέων: Στο θέμα της παιδικής φτώχειας και της επισιτιστικής κρίσης θα πρέπει να προβλέπει τη δημιουργία ολοήμερων σχολείων με γεύματα, στην προετοιμασία των οποίων θα πρέπει να εντάσσεται και η οικογένεια μέσω συλλόγων γονέων σε συνδυασμό με περιβαλλοντική εκπαίδευση παιδιών και γονέων για την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος στο οποίο διαβιούν.

  • Ο Επιχειρησιακός Άξονας 4: ‘Διακυβέρνηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη και την Καταπολέμηση της Φτώχειας’ κινείται στη σωστή κατεύθυνση της ενδυνάμωσης των υφιστάμενων κοινωνικών κέντρων και της περαιτέρω ανάπτυξης των κέντρων κοινότητας για τον έγκαιρο εντοπισμό θυλάκων φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Επίσης, αξιολογείται ιδιαιτέρως θετικά το γεγονός ότι η Εθνική Στρατηγική προβλεπει την εφαρμογή ενός ενιαίου τρόπου καταγραφής και παρακολούθησης των ωφελούμενων των κέντρων κοινότητας και των δομών φτώχειας, ώστε το Μητρώο Ωφελούμενων του Γεωπληροφοριακού Συστήματος των Κέντρων Κοινότητας να χρησιμοποιείται και από τις λοιπές δομές κοινωνικής αλληλεγγύης.

    Παρά ταύτα, η Εθνική Στρατηγική παραλείπει να θέσει στον επιχειρησιακό της προσανατολισμό τον θεσμό των κοινωνικών φαρμακείων, και ειδικά εκείνα τα οποία λειτουργούν στους ΟΤΑ α’ βαθμού, παραβλέποντας τον θεμελιακό τους ρόλο στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά και τα πολλαπλά συλλογικά και ατομικά οφέλη από τη λειτουργία τους. Αυτή μάλιστα η παράλειψη συμβαίνει ενώ ταυτόχρονα η Εθνική Στρατηγική αναγνωρίζει ότι αναμένεται ‘αύξηση του προβλήματος της φτώχειας και των οικονομικών συνεπειών της υγειονομικής κρίσης’. Γι’ αυτό θα προτείναμε τα κοινωνικά φαρμακεία να τεθούν στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Άξονα 4 και ειδικότερα στις Επίκαιρες Δράσεις της Νέας Στρατηγικής με επίκεντρο την Υγείας.

    Επιπλέον, θα προτείναμε τα κοινωνικά φαρμακεία να συμπεριληφθούν στο δίκτυο των Υπηρεσιών Μίας Στάσης.

    Σήμερα λειτουργούν 120 κοινωνικά φαρμακεία σε όλη την ελληνική επικράτεια, εξυπηρετώντας χιλιάδες πολίτες, ενώ καλύπτουν σχεδόν το 70% των φαρμακευτικών αναγκών των ανθρώπων που τα επισκέπτονται, όπως προέκυψε από πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε η Διεθνής Αμνηστία σε συνεργασία με το GIVMED.

    Εκτός από τα άμεσα ατομικά οφέλη με τη δωρεάν παροχή φαρμάκων και ενός ευρύτερου πλαισίου υπηρεσιών σε ευάλωτες ομάδες, επιπρόσθετα τα κοινωνικά φαρμακεία ωφελούν το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, τα δημόσια οικονομικά της υγείας και το περιβάλλον.
    Τα κοινωνικά φαρμακεία αποτελούν τον κομβικό βραχίονα της δωρεάς περισσευούμενων αχρησιμοποίητων φαρμάκων στην Ελλάδα με σκοπό την επιστροφή και την αναδιανομή τους. Οι υπηρεσίες και οι παροχές τους ενισχύουν την πρόσβαση στη φαρμακευτική περίθαλψη ευάλωτων ομάδων, όπως μακροχρόνια άνεργοι, ανασφάλιστοι, άποροι, υπερήλικες, χαμηλοσυνταξιούχοι, άστεγοι, μετανάστες, αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες, ανιθαγενείς, μονογονεϊκές/πολύτεκνες οικογένειες, άτομα με αναπηρία και τα εξαρτώμενα μέλη των οικογενειών τους, και εν τέλει συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας τους.
    Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι με το κείμενο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπεται πλέον καθολική δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σε ορισμένες περιπτώσεις για καποιες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες απαιτείται να καταβάλλουν οικονομική συμμετοχή για τα φαρμακά τους (που σε ορισμένες περιπτώσεις φθάνει ακόμα και σε ποσοστό 25%). Ιδιαίτερα κάποιοι μεμονωμένοι πολίτες ή νοικοκυριά βρίσκονται οριακά πάνω από τα προβλεπόμενα εισοδηματικά όρια που ορίζει η κείμενη νομοθεσία με αποτέλεσμα να υπάρχει οικονομική επιβάρυνση. Κατ’ επέκταση, τα κοινωνικά φαρμακεία διασφαλίζουν την εξοικονόμηση μέρους του χαμηλού εισοδήματος των ατόμων αυτών, το οποίο μπορούν να το διαθέσουν για την κάλυψη άλλων βιοτικών αναγκών τους, αποτρέποντας επίσης δυσκολίες και καθυστερήσεις που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν σημαντικά την υγεία τους ή να προκαλέσουν επιπλέον ασθένειες.
    Σε διάφορες περιπτώσεις οι ασθενείς χρειάζονται παραφάρμακα ή/και υγειονομικό υλικό το οποίο δεν συνταγογραφείται και δεν αποζημιώνεται απο τον ΕΟΠΥΥ, με αποτέλεσμα να τα αναζητούν στα κοινωνικά φαρμακεία. Επιπλέον, τα αναλώσιμα σκευάσματα (π.χ.ταινίες σακχάρου, σκαρφιστήρες, βελόνες ινσουλίνης, προϊόντα στομίας και ακράτειας, έλκη) συχνά δεν συνταγογραφούνται σε επαρκή ποσότητα ή απαιτούν οικονομική συμμετοχή ενώ τα προϊόντα για βρέφη (π.χ. βρεφικά γάλατα και πάνες) δεν καλύπτονται από το σύστημα υγείας. Τα παραπάνω, όπως και είδη προσωπικής υγιεινής, παρέχονται δωρεάν στις ευάλωτες ομάδες από τα κοινωνικά φαρμακεία, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής τους.
    Στα περισσότερα κοινωνικά φαρμακεία προσφέρουν υπηρεσίες διάφορες κατηγορίες επαγγελματιών υγείας, όπως ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, που είτε ενημερώνουν τους ασθενείς για τα δικαιώματά τους στο εθνικό σύστημα υγείας είτε τους παραπέμπουν σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας. Επίσης, βοηθούν τις ευάλωτες ομάδες, ειδικά τους ηλικιωμένους, με την άυλη συνταγογράφηση και το ηλεκτρονικό κλείσιμο των ραντεβού τους καθώς και ενημερώνουν για ιατρικά θέματα (π.χ. εμβολιασμό, πρόληψη νοσημάτων, χρήση φαρμάκου, διατροφικές συνήθειες).
    Περαιτέρω, η λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων προσφέρει σημαντική εξοικονόμηση στο συστημα υγειονομικής περίθαλψης, μειώνοντας σημαντικά δαπάνες που μπορούν να αποφευχθούν και βοηθώντας στη μείωση των μη αναγκαίων συνταγογραφήσεων. Επίσης, η παροχή συνταγογραφούμενου παραφαρμακευτικού και υγειονομικού υλικού αποσώζει σημαντικές ποσότητες από τα δημόσια νοσοκομεία, τα οποία συνήθως έχουν έλλειψη από τέτοιο υλικό και το οποίο είναι ιδιαίτερο κρίσιμο την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού.
    Σχετικά με τους περιβαλλοντικού κινδύνους, τα οικιακής χρήσης μη χρησιμοποιημένα φάρμακα κατά κανόνα καταλήγουν στους χώρους υγειονομικής ταφής ή στις αποχετεύσεις, προκαλώντας βλαβερές συνέπειες στην ατομική και δημόσια υγεία. Ως εκ τούτου, τα κοινωνικά φαρμακεία με την εκ νέου διανομή περισσευούμενων φαρμάκων συμβάλλουν ουσιαστικά στη μείωση των φαρμακευτικών αποβλήτων και του περιβαλλοντικού τους αντίκτυπου.
    Ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, τα κοινωνικά φαρμακεία, λειτουργώντας ως δομές υποστήριξης ανθρώπων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, προσάρμοσαν την λειτουργία τους με στόχο την διασφάλιση της ατομικής και δημόσιας υγείας και ανέλαβαν επιπλέον αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, πραγματοποίησαν παράδοση φαρμάκων και υγειονομικού υλικού κατ’ οίκον (σε κάποιες περιπτώσεις σε συνεργασία με το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»), παρείχαν δωρεάν υγειονομικό υλικό για την προφύλαξη από τον Covid-19 όπως μάσκες και αντισηπτικά, κάλυψαν τις επείγουσες φαρμακευτικές ανάγκες, λειτούργησαν τηλεφωνικές γραμμές εξυπηρέτησης κατοίκων και τέλος οι κοινωνικοί λειτουργοί και οι ψυχολόγοι τους παρείχαν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.

  • 15 Ιουνίου 2021, 15:23 | ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ

    Συγχαρητήρια για τη διαδικασία της διαβούλευσης της ΕΣΚΕ
    Το εγχείρημα του σχεδιασμού και συντονισμού των πολιτικών για την Κοινωνική ένταξη και τη Φτώχεια είναι ομολογουμένως εξαιρετικά δύσκολο και ευρύ. Θέλοντας να σεισφέρω στο διάλογο καταθέτω τις παρακάτω απόψεις:

    Πιο συγκεκριμένα

    Σελίδα 17. Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο Πολιτικής για την Κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχεις
    Στην αναφορά που γίνεται στο ζήτημα της έλλειψης στέγης, προτείνεται η Δημιουργία Τράπεζας Γής (Κτήρια και εδαφικές εκτάσεις) από τους Αυτοδιοικητικούς Φορείς και λοιπούς Δημόσιούς Φορείς, προκειμένου να υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης ενός σχεδιασμού για τη στέγαση για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού

    Σελ 17 Εθνική Στρατηγική για την ένταξη των Ρομά
    Ρυθμίσεις για την ενσωμάτωση μέτρων για την ένταξη των Ρομά, είναι σκόπιμο να τονισθεί η συνεισφορά των Παραρτημάτων Ρομά των Κέντρων Κοινότητας, η συνεισφορά των διαμεσολαβητών στην επικοινωνία και την κινητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και η ανάγκη επικαιροποίησης της Χαρτογράφησης των οικισμών Ρομά που είχε πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με ΟΤΑ, Παραρτήματα Ρομά Κέντρων Κοινότητας, Ειδική Γραμματεία για την Κοινωνική ένταξη των Ρομά και ΜΟΔ, Ομάδας Υποστήριξης Ειδικών Ομάδων Πληθυσμού

    Σελ 25 Αναγκαίες Βελτιώσεις στον Νέο Σχεδιασμό

    Στην αναφορά στον Εθνικό Μηχανισμό Συντονισμού Παρακολούθησης και αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης, όπου επισημαίνεται η ενδεχόμενη αναβάθμιση των κέντρων Κοινότητας, να σημειωθεί η δυνατότητα αξιοποίησης της εμπειρίας της ΜΟΔ Ομάδας Υποστήριξης Ειδικών ομάδων πληθησμού, τόσο στην συνεργασία για τη σύνταξη του Οδηγού Λειτουργίας των Κέντρων Κοινότητας και των Παραρτημάτων τους, αλλά και στην άμεση στήριξη των Δήμων να υποβάλλουν προτάσεις χρηματοδότησης στα ΠΕΠ

    Σελ. 27 Νέα Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης και μείωσης της φτώχειας στην αναφορά στον Εθνικό Μηχανισμό Συντονισμού Παρακολούθησης και αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης, και στην ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των ΟΤΑ Α βαθμού, να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα αξιοποίησης της ΜΟΔ και ειδικότερα της Ομάδας Υποστήριξης Ειδικών ομάδων Πληθυσμού

    Γενικά προτείνεται να ληφθεί υπόψη και να επισημανθεί στην Εθνική Στρατηγική, η δυνατότητα συνεργασίας και εμπλοκής της ΜΟΔ Α.Ε., Ομάδας Υποστήριξης Ειδικών Ομάδων Πληθυσμού σε ένα φάσμα υποστηρικτικών ενεργειών, από την εξειδίκευση των Εθνικών Στρατηγικών σε Περιφερειακές, τη σύνταξη επιχειρησιακών σχεδίων (π.χ. για Ρομά) την επικαιροποίηση της χαρτογράφησης των οικισμών Ρομά, την σύνταξη οδηγών για δομές όπως π.χ. τα Κέντρα Κοινότητας, αλλά και στη στήριξη δικαιούχων για ένταξη δομών σε Επιχειρησιακά Προγράμματα, και σε ζητήματα λειτουργίας.

    Ευχαριστώ πολύ

    Δημήτρης Καλαμαράς

  • Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) σας υποβάλλει τις διαπιστώσεις και τις προτάσεις της επί του Σχεδίου της «Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας».

    1. Χρήση εσφαλμένης ορολογίας
    Προτείνεται η αντικατάσταση του όρου «κοινωνική ενσωμάτωση» από τον όρο «κοινωνική ένταξη» διότι ο πρώτος υπονοεί την προσαρμογή του ατόμου στο περιβάλλον, ενώ ο δεύτερος την προσαρμογή του περιβάλλοντος στις ανάγκες του ατόμου προκειμένου να ασκεί ανεμπόδιστα τα δικαιώματά του (δικαιωματική προσέγγιση). Επίσης προτείνεται η αντικατάσταση του ρατσιστικού ακρωνύμιου «ΑμεΑ» ή «ΑΜΕΑ» που μετατρέπει τα άτομα με αναπηρία από υποκείμενα σε αντικείμενα από τον συνταγματικά ορθό όρο «άτομα με αναπηρία/ιες».

    2. Οι προβλέψεις για τους αναγκαίους πρόσφορους όρους που περιλαμβάνονται στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής βασίζονται στην αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Κανονισμό περί Κοινών Διατάξεων [COM(2018) 375 final-29.5.2018] και όχι στην τελευταία έκδοσή του μετά τον τρίλογο με την Επιτροπή και το Συμβούλιο, με αποτέλεσμα να μην έχουν συμπεριληφθεί σημαντικές προβλέψεις.
    Προτείνονται τα εξής:
    α) Η τροποποίηση/συμπλήρωση του κειμένου που αφορά στον θεματικό αναγκαίο πρόσφορο όρο «Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας» που αναφέρεται στην ενότητα 3.2 «Το Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027» (βλ. σελ. 17) στη βάση των προβλέψεων της τελευταίας έκδοσης του Κανονισμού περί Κοινών Διατάξεων, ήτοι ως ακολούθως:
    «Αποτελεί θεματικό αναγκαίο πρόσφορο όρο που έχει εφαρμογή στους παρακάτω ειδικούς στόχους ανά Ταμείο:
    -Promoting the socioeconomic inclusion of marginalised communities, low income households and disadvantaged groups including people with special needs, through integrated actions including housing and social services (ERDF).
    -Fostering active inclusion with a view to promoting equal opportunities, non-discrimination and active participation, and improving employability, in particular for disadvantaged groups (ESF+).
    Ως κριτήριο πλήρωσης του εν λόγω όρου ορίζεται η εφαρμογή εθνικού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας, το οποίο περιλαμβάνει: 1. Evidence-based diagnosis of poverty and social exclusion, including child poverty, in particular as regards equal access to quality services for children in vulnerable situations as well as homelessness, spatial and educational segregation, limited access to essential services and infrastructure, and the specific needs of vulnerable people of all ages, 2. Measures to prevent and combat segregation in all fields, including social protection, inclusive labour markets and access to quality services for vulnerable people, including migrants and refugees, 3. Μέτρα για τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα (και όχι περίθαλψη) στη φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας, 4. Arrangements for ensuring that its design, implementation, monitoring and review is conducted in close cooperation with relevant stakeholders, including social partners and relevant civil society organisations».
    β) Η προσθήκη στον οριζόντιο αναγκαίο πρόσφορο όρο «Υλοποίηση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες […]» που μνημονεύεται στην ενότητα 3.2 «Το Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027» (βλ. σελ. 18), της παρ.2a που προβλέπεται στην τελευταία έκδοση του Κανονισμού περί Κοινών Διατάξεων 2021-2027, στην οποία αναφέρεται το εξής: «Reporting arrangements to the monitoring committee regarding cases of non-compliance of operations supported by the Funds with the UNCRPD and complaints regarding the UNCRPD submitted in accordance with the arrangements made pursuant to Article 63(6) CPR.».

    3. Απουσιάζει αναφορά στον τρόπο με τον οποίο η Εθνική Στρατηγική συνδέεται με τους εξής θεματικούς αναγκαίους πρόσφορους όρους: α) 4.2 «Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο για την ισότητα των φύλων», β) 4.3 «Στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλα τα επίπεδα» και γ) 4.6 «Στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την υγεία και την μακροχρόνια φροντίδα».
    Προτείνεται να συμπεριληφθεί στην υποενότητα «Αναγκαίοι πρόσφοροι όροι» της ενότητας 3.2 «Το Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027» (βλ. σελ. 18) ρητή αναφορά στον τρόπο με τον οποίο οι προαναφερθέντες θεματικοί αναγκαίοι πρόσφοροι όροι επιδρούν στην «Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας» καθώς: α) το ζήτημα της ισότητας των φύλων συνιστά οριζόντια αρχή και β) το 2ο κριτήριο εκπλήρωσης του θεματικού αναγκαίου πρόσφορου όρου 4.4 «Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας» στο οποίο αναφέρεται το εξής: «Measures to prevent and combat segregation in all fields, including social protection, inclusive labour markets and access to quality services for vulnerable people, including migrants and refugees» συνδέεται άμεσα με το 2ο κριτήριο του θεματικού αναγκαίου πρόσφορου όρου 4.3 «Στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλα τα επίπεδα» στο οποίο αναφέρεται το εξής: «Measures to ensure equal access to, participation in and completion of quality, affordable, relevant, non-segregated and inclusive education and training, and acquisition of key competences at all levels including higher education.» και γ) το 3ο κριτήριο εκπλήρωσης του θεματικού αναγκαίου πρόσφορου όρου 4.4 «Εθνικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την κοινωνική ένταξη και τη μείωση της φτώχειας» στο οποίο αναφέρεται το εξής «Measures for the shift from institutional to family- and community-based care» συνδέεται άμεσα με το 3ο κριτήριο εκπλήρωσης του θεματικού αναγκαίου θεματικού αναγκαίου πρόσφορου όρου 4.6 «Στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής για την υγεία και την μακροχρόνια φροντίδα» στο οποίο αναφέρεται το εξής: «Measures to promote community and family- based services through de-institutionalisation, including prevention and primary care, home-care and community-based services».

    4. Δεν περιλαμβάνεται αναφορά στη σύνδεση της νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία 2021-2030 με τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
    Προτείνεται η συμπλήρωση/τροποποίηση της πρώτης παραγράφου της υποενότητας 5.6.2.3 «Ευρωπαϊκή Στρατηγική των Ατόμων με Αναπηρία 2021-2030» (βλ. σελ. 40-41) ως ακολούθως:
    «Στις 03.03.2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030 με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021) 101 final). Στόχος της είναι η διασφάλιση της πλήρους συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία, σε ισότιμη βάση με τους άλλους πολίτες, τόσο εντός της ΕΕ όσο και πέρα απ’ αυτήν, σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που κατοχυρώνουν την ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων ως ακρογωνιαίους λίθους των πολιτικών της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική: α) αποτελεί συνέχεια της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία 2010-2020, β) υποστηρίζει, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, γ) συμβάλλει στην υλοποίηση της αρχής 17 του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, στην οποία αναφέρεται ότι: «τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα σε εισοδηματική στήριξη που διασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση, υπηρεσίες που τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία, και εργασιακό περιβάλλον προσαρμοσμένο στις ανάγκες του».
    Επιπρόσθετα, προτείνεται η τροποποίηση/συμπλήρωση της τελευταίας παραγράφου αυτής της υπο-ενότητας ως ακολούθως:
    «Η νέα Στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής, όσο και τις δράσεις που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, όπως διαμορφώθηκε και στην Εθνική Στρατηγική για την Αποϊδρυματοποίηση, εντάσσει δράσεις στοχευμένες για τα άτομα με αναπηρία, στη βάση του σεβασμού των αρχών της ισότιμης συμμετοχής τους, της ένταξής τους, της απαγόρευσης των διακρίσεων εις βάρος τους, της επιλογής και του ελέγχου της ζωής τους και του δικαιώματός τους στην λήψη υποστήριξης στη βάση των εξατομικευμένων αναγκών τους».

    5. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία δεν συνιστά μόνο ένα «οδικό χάρτη», αλλά και ένα πλαίσιο δεσμεύσεων.
    Δεδομένου ότι τα Υπουργεία στο σύνολό τους έχουν δεσμευτεί για την υλοποίηση των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, προτείνουμε η παρακάτω παράγραφος στην ενότητα 5.6.1.1 «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (στο εξής ‘ΕΣΔ’) είναι ένας «οδικός χάρτης» και ένα πλαίσιο δεσμεύσεων που παρέχει ένα σαφές, συνεκτικό και συστηματικό πλαίσιο δράσης κυρίως για την περίοδο 2020-2023. Ταυτόχρονα, καταγράφονται δράσεις µε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα υλοποίησης». Πρέπει να σημειωθεί ότι στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην αρχική έκθεση της χώρας (2015) για την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως όσον αφορά στα παρακάτω άρθρα της Σύμβασης: 4, 5, 6, 7, 9, 12, 13, 16, 19, 20, 24, 25, 27, 28, 29, 30 και 31 που δεν τυγχάνουν εφαρμογής μέσω των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.

    6. Δεν περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στην προσβασιμότητα ως αναγκαία προϋπόθεση για την άρση των διακρίσεων που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία και την προώθηση της κοινωνικής τους ένταξης.
    Προτείνει η συμπερίληψη ρητής αναφοράς ως ακολούθως:
    «Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας αναγνωρίζει ότι η προσβασιμότητα στο φυσικό, δομημένο και ψηφιακό περιβάλλον συνιστά την αναγκαία προϋπόθεση για την άρση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία και την προώθηση της κοινωνικής τους ένταξης».

    7. Απουσιάζει η αποτύπωση της συμβολής των παρεμβάσεων της ΕΣΚΕ 2014-2020 σε κάθε ομάδα στόχο και η περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης αυτών.
    Προτείνεται η προσθήκη ξεχωριστής ενότητας στην οποία να παρουσιάζεται η συμβολή της ΕΣΚΕ 2014-2020 σε κάθε ομάδα στόχο ξεχωριστά και να περιγράφεται η υφιστάμενη κατάστασή τους προκειμένου να υπάρξει σύνδεση ανάμεσα στο που βρισκόμαστε σήμερα και στο που θέλουμε να φτάσουμε το 2027. Η σύνδεση αυτή δυστυχώς απουσιάζει από το υπάρχον σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής με αποτέλεσμα ο καθορισμός των προκλήσεων και των στόχων να μη τεκμηριώνεται με μετρήσιμα στοιχεία. Για την παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα παρακάτω Δελτία Στατιστικής Πληροφόρησης του «Παρατηρητήριου Θεμάτων Αναπηρίας» της Ε.Σ.Α.μεΑ.: α) 9ο Δελτίο: Κάλυψη εξειδικευμένων αναγκών διαβίωσης, φροντίδας και υποστήριξης των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση, β) 8ο Δελτίο: Φτώχεια και αναπηρία ζεύγος αχώριστο, γ) 7ο Δελτίο: Ουραγός στις δαπάνες για την αναπηρία η Ελλάδα στην Ευρώπη, δ) 6ο Δελτίο: Ευρωβαρόμετρο για τις διακρίσεις στην ΕΕ: Φανερές και κρυφές αντιλήψεις για την Αναπηρία στην ελληνική κοινή γνώμη, ε) 5ο Δελτίο: Στοιχεία για την Εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες- Μονόδρομος η ριζική αναδιοργάνωση. Όσον αφορά την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία, μπορούν να αξιοποιηθούν στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Ετήσια Έκθεση 2020 του Παρατηρητήριου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. (βλ. σελ. 91-99). Όσον αφορά στην ενότητα 5.1 «Προκλήσεις της Νέας Στρατηγικής» (βλ. σελ. 26), η παρακάτω παράγραφος να τροποποιηθεί/συμπληρωθεί ως ακολούθως:
    «Άτομα με αναπηρία
    Η εντατικοποίηση δράσεων με στόχο την ενίσχυση της αποϊδρυματοποίησης ατόμων με αναπηρία και των παιδιών με ή χωρίς αναπηρία και η αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων ενίσχυσης της ποιότητας ζωής και εξασφάλιση της ανεξάρτητης διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία μέσω καινοτόμων δράσεων, όπως του ‘Προσωπικού βοηθού’ και την εκπαίδευση των ατόμων με κινητική αναπηρία στην κινητικότητα, τον προσανατολισμό και τις δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης».

    8. Δεν προβλέπεται σύστημα παρακολούθησης, με συγκεκριμένους δείκτες και στόχους.
    Ενώ στην ενότητα 4.4 «Αναγκαίες βελτιώσεις στον νέο σχεδιασμό» αναφέρεται το εξής: «Στη φάση του νέου σχεδιασμού, θα πρέπει να ολοκληρωθεί το πλαίσιο υποστήριξης του σχεδιασμού και της χάραξης πολιτικής στη βάση αντικειμενικών ευρημάτων. Αυτό φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της υποστήριξης σε στοιχεία και διαχρονικά δεδομένα. Ο σχεδιασμός της Ε.Σ.Κ.Ε. (2014), και της έως τώρα επικαιροποίησής της (2018), πραγματοποιήθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων που εμπλέκονται στον Εθνικό Μηχανισμό, με βάση την υφιστάμενη κατάσταση και τις διαπιστωμένες ανάγκες των ομάδων, αλλά και εντός ενός πλαισίου για την αντιμετώπιση αυτών, μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υποστήριξης. Η θέση βάσης αναφοράς (τιμή βάσης) για τα στοιχεία και τους δείκτες αποτελέσματος δεν πραγματοποιήθηκε, για το λόγο αυτό η στοχοθεσία παρέμεινε περιγραφική» (βλ. σελ. 28) και στην ενότητα 5.3 «Συστάσεις της εκ των υστέρων (EXPOST) αξιολόγησης της Ε.ΣΚ.Ε. 2014-2020 που λήφθησαν υπόψη κατά τη φάση του νέου σχεδιασμού» αναφέρεται το εξής: «Σχεδιασμός και χάραξη πολιτικής στη βάση αντικειμενικών ευρημάτων. Διασφάλιση της αξιοπιστίας, επάρκειας, εξειδίκευσης και πληρότητας των δεδομένων και των δεικτών παρακολούθησης» (βλ. σελ. 31), ωστόσο στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής 2021-2027 δεν περιλαμβάνονται δείκτες και στόχοι, γεγονός το οποίο συνιστά μεγάλο έλλειμα, προδιαγράφοντας, για ακόμη μια φορά, τον περιγραφικό χαρακτήρα της στοχοθεσίας της. Υπό το πρίσμα αυτής της έλλειψης, το σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής μοιάζει περισσότερο με κείμενο κατευθύνσεων για την εκπόνησή της παρά με αυτό καθ’ αυτό το κείμενο της Εθνικής Στρατηγικής.

    9. Δεν περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στην ενίσχυση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στον Εθνικό Μηχανισμό Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής».
    Στην ενότητα 6.2 γίνεται αναφορά στην «Αναβάθμιση της λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής» (βλ. σελ. 51) δίχως ωστόσο να περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στην ενίσχυση της συμμετοχής στον Εθνικό Μηχανισμό των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η Ε.Σ.Α.μεΑ., καθώς, όπως αναφέρεται και στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής (βλ. σελ. 25) η Εθνική Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας στην οποία προβλέπεται η συμμετοχή τους δεν λειτουργεί και οι Περιφερειακές και Δημοτικές Επιτροπές Διαβούλευσης, στις οποίες επίσης δύνανται να συμμετέχουν, παρότι έχουν ενεργοποιηθεί, δεν συνέρχονται συστηματικά. Επιπρόσθετα, η Ε.Σ.Α.μεΑ. συνεχίζει να υποστηρίζει την άποψη που είχε επισημάνει στην τέως Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης κα Θ. Φωτίου με το υπ. αριθ. πρωτ. 1579/31.10.2016 έγγραφό της στο πλαίσιο της διαβούλευσης που είχε λάβει χώρα για την κατάρτιση του ν. 4445/2016, ότι: α) η αρχιτεκτονική του Εθνικού Μηχανισμού είναι δαιδαλώδης καθώς συμμετέχει σε αυτόν μια πληθώρα δημόσιων φορέων που οι αρμοδιότητές τους αλληλεπικαλύπτονται, δίχως ταυτόχρονα να είναι ξεκάθαρη η μεταξύ τους σχέση και σύνδεση και β) ο χαρακτήρας του Εθνικού Μηχανισμού είναι περισσότερο μηχανιστικός διότι ο ρόλος του εξαντλείται στην ικανοποίηση της εκ των προτέρων θεματικής αιρεσιμότητας 9 που προβλέπεται στον Κανονισμό (ΕΚ) 1303/2013 των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Για τους προαναφερθέντες λόγους προτείνουμε τον επανασχεδιασμό της αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μηχανισμού με στόχο τη δημιουργία ενός περισσότερο ευέλικτου και λειτουργικού σχήματος, με μεγαλύτερη διαφάνεια και ως εκ τούτου με ενισχυμένη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, με μεγαλύτερη επιχειρησιακή ετοιμότητα, ανταποκρισιμότητα και αποτελεσματικότητα. Στον νέο Εθνικό Μηχανισμό πρέπει να προσδιορίζονται με σαφή τρόπο τα διαφορετικά επίπεδα οργάνωσης (δημοτικό, περιφερειακό, εθνικό), η συμβολή του κάθε εμπλεκόμενου φορέα καθώς και οι σχέσεις των φορέων αυτών μεταξύ τους. Προς την κατεύθυνση αυτή προτείνεται η ενεργοποίηση της Εθνικής Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας και η συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΑΕΔ, το οποίο συνιστά πάγιο αίτημά μας, εφόσον ο Οργανισμός αποτελεί μέλος του Εθνικού Μηχανισμού σε κυβερνητικό επίπεδο. Σκοπός του Μηχανισμού πρέπει να είναι ο συντονισμός, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση του συνόλου των πολιτικών κοινωνικής προστασίας, είτε αυτές συγχρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους είτε χρηματοδοτούνται αποκλειστικά και μόνο από εθνικούς πόρους. Ως προς τον σχεδιασμό, τον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων και την εξειδίκευση των πολιτικών και δράσεων, κύριο ρόλο πρέπει να διαδραματίζουν οι αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η Ε.Σ.Α.μεΑ., οι οποίες γνωρίζουν καλύτερα από όλους τις ανάγκες και τα προβλήματα των ομάδων που εκπροσωπούν. Τέλος, θα θέλαμε να διαπιστώσουμε ότι η μη συμπερίληψη στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής στοιχείων από την παρακολούθηση των υλοποιούμενων δράσεων στο πλαίσιο εφαρμογής της ΕΣΚΕ 2014-2020 συνιστά έμπρακτη απόδειξη της αδυναμίας του Εθνικού Μηχανισμού να ανταποκριθεί στον θεσμικό του ρόλο.

    10. Δεν περιλαμβάνεται δράση για τη ενίσχυση της ικανότητας των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, στη βάση των προβλέψεων του άρθρου του νέου Κανονισμού του ESF+
    Στην παρ. 2 του άρθρου 8 “Partnership” της τελευταίας έκδοσης του Κανονισμού του ΕΚΤ+ προβλέπεται το εξής: “Member States shall allocate an appropriate amount of ESF+ resources under shared management in each programme for the capacity building of social partners and civil society organisations, including in the form of training, networking measures, and strengthening of the social dialogue, and to activities jointly undertaken by the social partners”. Ωστόσο, στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής περιλαμβάνεται μόνο η εξής αναφορά στη δράση 3.3.5.3 «Ενίσχυση της διαχειριστικής ικανότητας και ενθάρρυνση συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών», η οποία επειδή εντάσσεται στο Μέτρο 3.3.5. «Ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτική και βιώσιμη απασχόληση των Ρομά» (βλ. σελ. 68) αδυνατούμε να κατανοήσουμε εάν πρόκειται για οριζόντια δράση που αφορά στο σύνολο των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Στη βάση των απαιτήσεων του νέου Κανονισμού του ΕΚΤ+ προτείνουμε τη συμπερίληψη στην Εθνική Στρατηγική δράσης ως ακολούθως: «Ενίσχυση της διαχειριστικής ικανότητας και ενθάρρυνση της συμμετοχής των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους».

    11. Οι δράσεις παρουσιάζονται επιγραμματικά με αποτέλεσμα να μη είναι κατανοητό σε τι ακριβώς αναφέρεται κάθε μια από αυτές.
    Η πιο σημαντική ενότητα της νέας Εθνικής Στρατηγικής, ήτοι οι παρεμβάσεις που πρόκειται να υλοποιηθούν την περίοδο 2021-2027, παρουσιάζεται με επιγραμματικό τρόπο ως Παράρτημα (βλ. σελ. 56), με αποτέλεσμα να μην είναι σαφές σε τι ακριβώς αναφέρεται κάθε μια από αυτές. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε την προσθήκη νέας ενότητας στην οποία να υπάρχει σύντομη περιγραφή κάθε δράσης.

    12. Δεν έχουν περιληφθεί στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής σημαντικές δράσεις που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
    Μερικές από αυτές τις δράσεις είναι οι ακόλουθες:
    -Πιλοτικό πρόγραμμα για την πρώιμη εκπαιδευτική παρέμβαση (Στόχος 7- Δράση 1/Στόχος 12- Δράση 9).
    -Πιλοτικό πρόγραμμα για την αναβάθμιση των ΕΕΕΕΚ (Στόχος 7- Δράση 1/Στόχος 12- Δράση 9)
    -Μελέτη των συνεπειών της οριζόντιας επέκτασης τους εύρους προστασίας της αρχής της ίσης μεταχείρισης σε περιπτώσεις αναπηρίας (Στόχος 8- Δράση 4)
    -Διεξαγωγή έρευνας για την καταγραφή και επεξεργασία των αναγκών των γονέων και κηδεμόνων παιδιών με αναπηρία (Στόχος 10- Δράση 5)
    -Αποτίμηση της λειτουργίας του θεσμού των Τμημάτων Ένταξης (Στόχος 12-Δράση 10)
    -Εισήγηση θεσμικού πλαισίου για την υποστηριζόμενη απασχόληση (Στόχος 14- Δράση 3).
    -Θέσπιση σε συνεργασία με την Ε.Σ.Α.μεΑ. νομοθετικού πλαισίου για τη θέσπιση συνοδών για δημοσίους υπαλλήλους με αναπηρία (Στόχος 14-Δράση 7).
    Πέραν των προαναφερθέντων, δεν έχουν περιληφθεί στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής και οι δράσεις που περιλαμβάνονται στους εξής Στόχους του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: 13 «Ποιοτική Δημόσια Υγεία για Όλους», 16 «Ισότιμη Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη» και 19 «Προστασία πολιτών τρίτων χωρών και ασυνόδευτων ανηλίκων». Όσον αφορά δε στις δράσεις 2.1.1.2 «Λειτουργία πιλοτικού προγράμματος λειτουργικής αξιολόγησης της αναπηρίας» και 2.1.1.6 «Σχεδιασμός πιλοτικού προγράμματος για τη λειτουργικότητα και έκδοση κανονιστικών αποφάσεων», αιτούμαστε τη διαγραφή τους από το κείμενο της Εθνικής Στρατηγικής δεδομένου ότι, όπως η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει πολλάκις επισημάνει, παρόλο που οι πολιτικές που βασίζονται στη λειτουργικότητα παρουσιάζονται ως απομάκρυνση από το ιατρικό μοντέλο στην πραγματικότητα επανεισάγουν την ιατρικοκεντρική προσέγγιση της αναπηρίας από την πίσω πόρτα με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, γεγονός το οποίο έρχεται σε πλήρη αντίθεση με ό,τι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες υπαγορεύει. Όσον αφορά στη δράση 2.4.1.2 «Σχέδιο Δράσης για την Εθνική Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης» η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει επίσης επισημάνει πολλές φορές την ανάγκη εκπόνησης μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Ανεξάρτητη Διαβίωση των Ατόμων με Αναπηρία, όπως άλλωστε το άρθρο 19 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες υπαγορεύει, μέρος της οποίας θα αποτελούν οι δράσεις αποϊδρυματοποίησης. Επιπρόσθετα, στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής πρέπει να συμπεριληφθούν και δράσεις που περιλαμβάνονται στο «Εθνικό Σχέδιο Δράσης Κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας 2020-2023» (Υπουργείο Δικαιοσύνης).

    13. Μη συμπερίληψη στο σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής των παρεμβάσεων που περιλαμβάνονται στο πόρισμα της «Ομάδας Εργασίας για Θέματα Ατόμων με Αναπηρία» του ΟΑΕΔ.
    Ως προς τη δράση 4.1.1.5 «Ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές του ΟΑΕΔ» -η οποία αποτελεί και σύσταση της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην αρχική έκθεση της χώρας μας για την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (βλ. Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της Επιτροπής για το άρθρο 27, παρ. 39 )- πρέπει να επισημανθεί ότι με την υπ. αριθ. πρωτ. 51172/01.09.2020 Απόφαση του Διοικητή του ΟΑΕΔ συγκροτήθηκε «Ομάδα Εργασίας για Θέματα Ατόμων με Αναπηρία», στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Ε.Σ.Α.μεΑ., με βασικό σκοπό τη διάχυση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας στο σύνολο της πολιτικής και δράσης του Οργανισμού και την εφαρμογή στοχευμένων παρεμβάσεων για τη διευκόλυνση της πρόσβαση των πολιτών με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις σε ευκαιρίες απασχόλησης και κατάρτισης-μαθητείας. Η Ομάδα Εργασίας ολοκλήρωσε το πόρισμά της τον Μάρτιο του 2021. Ως εκ τούτου προτείνεται να ενσωματωθούν στο κείμενο της Εθνικής Στρατηγικής οι προτεινόμενες παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται στο εν λόγω πόρισμα καθώς εξειδικεύουν τη δράση 4.1.1.5. Οι παρεμβάσεις αυτές εν συντομία έχουν ως ακολούθως:
    •Επανεξέταση προδιαγραφών για τα προς ενοικίαση ακίνητα αναφορικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας σε άτομα με αναπηρία σύμφωνα με τον ν.4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» και τις Οδηγίες Σχεδιασμού «Σχεδιάζοντας για Όλους»-Έλεγχος των προδιαγραφών σε συνεργασία με την Ε.Σ.Α.μεΑ.
    •Εκπόνηση μελετών ανά κτήριο (μισθωμένο ή ιδιόκτητο) για τις παρεμβάσεις που απαιτούνται προκειμένου αυτό να καταστεί πλήρως προσβάσιμο σε εργαζόμενους με αναπηρία και συναλλασσόμενους με αναπηρία. Παρακολούθηση της υλοποίησης των απαιτούμενων εργασιών και πιστοποίηση της προσβασιμότητας σε συνεργασία με το αναπηρικό κίνημα.
    •Συμμόρφωση όλων των προαναφερθεισών ηλεκτρονικών εφαρμογών/υπηρεσιών με όλα όσα ορίζει το Κεφάλαιο Η΄ του ν.4727/2020 προκειμένου να ενταχθούν στο Μητρώο Δημόσιων Ιστότοπων και Εφαρμογών» (ΜΗ.Δ.ΙΣ.ΕΦ.) που τηρεί η Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
    •Τροποποίηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου που καθορίζει τις προϋποθέσεις εγγραφής μαθητών στις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας προκειμένου να διευκολύνεται η εγγραφή μαθητών με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις σε αυτές (ήτοι συμπερίληψη της αναπηρίας/χρόνιας πάθησης στην ομάδα των κοινωνικών κριτηρίων).
    •Εκπόνηση μελέτης για τον προσδιορισμό της υποστηρικτικής τεχνολογίας, του εξοπλισμού και του λογισμικού που απαιτείται στις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Οργανισμού ανά επαγγελματική ειδικότητα και κατηγορία αναπηρίας.
    •Αναβάθμιση των υφιστάμενων Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) Ατόμων με Αναπηρία του Οργανισμού με στόχο την ένταξή τους στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (τροποποίηση του άρθρου 1 του ν. 4763/2020).
    •Αξιοποίηση των Γραφείων Διασύνδεσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Οργανισμού για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρία.
    •Φιλοξενία στους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς του Οργανισμού και βρεφών και νηπίων με αναπηρία.
    •Αντικατάσταση του χαρακτηρισμού «ανίκανος προς κάθε βιοποριστική εργασία» που αναγράφεται στα πιστοποιητικά αναπηρίας των ΚΕΠΑ κ.λπ., ο οποίος αναπαράγει αρνητικές αντιλήψεις και στερεότυπα σε βάρος των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, οδηγεί σε διακριτική μεταχείριση σε βάρος τους και συμβάλλει στον πλήρη αποκλεισμό τους από το σύνολο των υπηρεσιών και προγραμμάτων του Οργανισμού.
    •Κατάργηση του δελτίου ανεργίας ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στις Προσκλήσεις του ν.2643/1998 και αναμόρφωση του εθνικού συστήματος ποσόστωσης προκειμένου να καταστεί λειτουργικό.
    •Ενίσχυση της Υπηρεσίας Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων του Οργανισμού με επαρκές και ειδικευμένο προσωπικό προκειμένου να μπορέσει να ασκήσει ανεμπόδιστα και αποτελεσματικά το έργο της.
    •Εκπαίδευση των εργασιακών συμβούλων σε ζητήματα αναπηρίας για την καλύτερη συναλλαγή με τους εξυπηρετούμενους με αναπηρία και την πιο αποτελεσματική προσέγγιση των εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα.
    •Εκπόνηση μελέτης από τον ΟΑΕΔ για τη θέσπιση θεσμικού πλαισίου για την υποστηριζόμενη εργασία, εκπαίδευση των εργασιακών συμβούλων του Οργανισμού στην υποστηριζόμενη εργασία και εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος πριν από την εθνική εφαρμογή του.
    •Ένταξη της διάστασης της αναπηρίας σε όλα τα προγράμματα απασχόλησης του Οργανισμού (π.χ. πριμοδότηση με αυξημένη μοριοδότηση λόγω αναπηρίας, επιχορήγηση των εύλογων προσαρμογών, παροχή πρόσθετης οικονομικής ενίσχυσης στους εργοδότες που προσλαμβάνουν άτομα με αναπηρία, πριμοδότηση με αυξημένη μοριοδότηση των επιχειρήσεων που διαθέτουν προσβάσιμες υποδομές, συμπερίληψη των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία και εν γένει οργανώσεων του μη κερδοσκοπικού τομέα στους δικαιούχους φορείς των Προσκλήσεων των προγραμμάτων επιχορήγησης των επιχειρήσεων για την απασχόληση ανέργων, επιχορήγηση της ίδιας συμμετοχής για τη διευκόλυνση της ένταξης των ατόμων με αναπηρία σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις κ.λπ.)

  • 15 Ιουνίου 2021, 15:40 | Λευτέρης Παπαγιαννάκης SolidarityNow

    Στο σημείο 5.6.1.4 γίνεται αναφορά στο Στρατηγικό Σχέδιο Ένταξης Πολιτών Τρίτων Χωρών το οποίο δεν έχει εγκριθεί ούτε βγε σε κάποια διαβούλευση. Αυτό είναι διαδικαστικά ατυχές αφού δεν έχουμε εικόνα της κατεύθυνσης του σχεδίου αυτού. Προκύπτει ζήτημα διασύνδεσης των δύο στρατηγικών που λόγω των συνθυκών είναι εξαιρετικά προβληματικό.

    2ος ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
    Μέτρο 2.5.3. Καταπολέμηση της σχολικής διαρροής και ενίσχυση της φοίτησης των παιδιών μεταναστών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
    Πρέπει να εξασφαλιστεί η φοίτηση των παιδών προσφύγων και αιτούντων άσυλο σε σχολεία εκτός κέντρων φιλοξενίας αλλά και η μεταφορά τους καθώς πολλά κέντρα βρίσκονται εκτός αστικού ιστού

    Μέτρο 2.6.1. Πρόσβαση ανασφάλιστων πολιτών στις δημόσιες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας ΥγείαςΔράση 2.6.1.1.Πρόσβαση ανασφάλιστων στις Πρωτοβάθμιες Υπηρεσίες Υγείας -Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγεία
    Μέριμνα και για τους χωρίς χαρτιά ειδικά στο πλαίσιο του εμβολιασμού για covid19

    Μέτρο 2.6.2. Πρόσβαση ανασφάλιστων πολιτών στην ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη
    Μέριμνα και για τους χωρίς χαρτιά ειδικά στο πλαίσιο του εμβολιασμού για covid19

    Μέτρο 2.7.2. Πρόσβαση στη στέγη δικαιούχων διεθνούς προστασίας και μελών της οικογένειάς τους.Δράση 2.7.2.1. Βελτίωση των συνθηκών διαμονής των μεταναστών στα προαναχωρησιακά κέντρα φιλοξενίας και δημιουργία νέων.
    Ο ορισμός του Μετανάστη εδώ είναι αρκετά προβληματική και πιθανά δεν είναι ακριβής

    Λείπει η στρατηγική επιλογή για την ανάπτυξη μια στρατηγικής στέγασης σε εθνικό επίπεδο. Κοινωνική κατοικία για όλους.