Άρθρο 40 Καταργούμενες διατάξεις

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται το Κεφάλαιο Γ’, περί της προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ, το Κεφάλαιο Δ’ περί της ρύθμισης θεμάτων επιστροφής, το Κεφάλαιο Ε’ περί λοιπών διατάξεων και το Κεφάλαιο ΣΤ’, περί τελικών διατάξεων του ν. 3907/2011 (Α’ 7).

  • 2 Αυγούστου 2025, 00:43 | ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

    Σε συνέχεια της προηγούμενης συνεισφοράς μου, σχετικά με την κατάργηση της διάταξης του άρθρου δέκατου έκτου παρ. 1α του Νόμου 4783/2021, έχω να προσθέσω ότι, σύμφωνα με την παρ. 3 του εν λόγω άρθρου, απαραίτητη προϋπόθεση για την παράταση της προσωρινής απασχόλησης των πολιτών τρίτων χωρών που υπάγονται στην παρ. 1α αποτελεί η μη ύπαρξη λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας στο πρόσωπο των συγκεκριμένων ατόμων. Ωστόσο, αντίστοιχη προϋπόθεση δεν υφίσταται ρητά για την αρχική έγκριση της απασχόλησης των αλλοδαπών που υπάγονται στη διάταξη της παρ. 1α, οι οποίοι ήδη βρίσκονται στη χώρα μας, χωρίς να έχει ρυθμιστεί το καθεστώς της διαμονής τους, και συνεπώς υφίστανται μεγαλύτερες πιθανότητες να συντρέχουν τέτοιοι λόγοι στο πρόσωπό τους. Αντίθετα, οι πολίτες τρίτων χωρών που υπάγονται στη διάταξη της παρ. 1 του προαναφερόμενου άρθρου ελέγχονται για ενδεχόμενη ύπαρξη λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας κατά τη νόμιμη είσοδό τους στη χώρα μας, με συνέπεια να θεωρείται δεδομένη η ανυπαρξία τέτοιων λόγων κατά την αρχική έγκριση της προσωρινής απασχόλησής τους. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει, αν μη τι άλλο, τον εξ αρχής προβληματικό χαρακτήρα της όλης ρύθμισης.

  • 30 Ιουλίου 2025, 21:53 | ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

    Προτείνεται να καταργηθεί η διάταξη του άρθρου δέκατου έκτου παρ. 1α του Νόμου 4783/2021 και να εξαλειφθεί κάθε αναφορά της εν λόγω παραγράφου στο συγκεκριμένο άρθρο. Με την παραπάνω διάταξη επιτρέπεται η διαμονή και η απασχόληση στην αγροτική οικονομία πολιτών τρίτων χωρών που βρίσκονται στη χώρα μας χωρίς να έχει ρυθμιστεί το καθεστώς της διαμονής τους. Ουσιαστικά η εν λόγω διάταξη επιτρέπει την αξιοποίηση ως εργατικού δυναμικού των πολιτών τρίτων χωρών που είτε έχουν εισέλθει και παραμένουν παράνομα στην Ελλάδα είτε απλώς διαμένουν παράνομα στη χώρα μας.
    Η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι προβληματική καθόσον οι έλεγχοι για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας που διενεργούν οι αστυνομικές αρχές βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στα στοιχεία ταυτότητας που περιέχονται στις συγκεντρωτικές καταστάσεις που αποστέλλονται σ’ αυτές από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, στοιχεία που λαμβάνονται από τις τελευταίες ακόμη και από επικυρωμένο αντίγραφο ισχύοντος ταξιδιωτικού εγγράφου ή αντίγραφο μη ισχυρού ταξιδιωτικού εγγράφου. Σε κανένα στάδιο της σχετικής διαδικασίας δεν προβλέπεται σύλληψη του πολίτη τρίτης χώρας, για την παράνομη παραμονή του στη χώρα μας, και την εξ αυτού του λόγου υποχρεωτική υποβολή του σε εγκληματολογική σήμανση, προς διαπίστωση τυχόν καταχώρησής του με άλλα στοιχεία ταυτότητας και ύπαρξης στο πρόσωπό του τόσο λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας όσο και εκκρεμών διωκτικών εγγράφων με τα οποία διατάσσεται η ποινική του σύλληψη.
    Επιπλέον, η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί κίνητρο για παράνομη μετανάστευση προς την Ελλάδα αφού δημιουργεί και συντηρεί την προσδοκία των παρανόμως εισερχομένων πολιτών τρίτων χωρών – οικονομικών μεταναστών για εύκολη πρόσβασή τους σε έμμισθη εργασία στη χώρα μας, έστω και για έξι μήνες. Τέλος, η εν λόγω ρύθμιση αναμένεται να καταστεί ανενεργή μετά την προωθούμενη με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής και την επιβολή γι’ αυτήν ποινής φυλάκισης για την οποία δεν θα υπάρχει δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής της σε χρηματική, καθόσον ο πολίτης τρίτης χώρας θα έχει στη διάθεσή του δύο πλέον επιλογές είτε να αποχωρήσει εκουσίως από την Ελλάδα είτε να οδηγηθεί σε σωφρονιστικό κατάστημα για να εκτίσει την ποινή που του επιβλήθηκε.
    Το πρόβλημα της εξεύρεσης εργατικού δυναμικού για την κάλυψη των αναγκών της χώρας μας μπορεί και πρέπει να επιλυθεί μόνο μέσω διμερών συμφωνιών με έτερες χώρες της επιλογής μας, οι οποίες θα τηρούν φιλική στάση απέναντί μας και τα ποσοστά συμμέτοχης των πολιτών τους στη διάπραξη σοβαρών αξιόποινων πράξεων στη χώρα μας δεν θα είναι ανώτερα από τα αντίστοιχα των ημεδαπών και λοιπών αλλοδαπών που διαβιούν στην Ελλάδα.

  • 29 Ιουλίου 2025, 18:36 | Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA)

    Όπως επισημάναμε στις εισαγωγικές παρατηρήσεις μας επί του άρθρου 1 του παρόντος Σχεδίου Νόμου, παρίσταται επιτακτικό να ενοποιηθεί κατά τρόπο σαφή το κατακερματισμένο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διαδικασία επιστροφής και απέλασης. Για την επίτευξη ασφάλειας δικαίου και ενότητας της νομοθεσίας, είναι απαραίτητο, κατ’ ελάχιστο, να ενσωματωθούν οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου, οι διατάξεις των άρθρων 76 επ. Ν 3386/2005 (Α΄ 212) και η διάταξη του άρθρου 1 Ν 4825/2021 (Α΄ 157) σε ένα ενιαίο νομοθέτημα.

    Παράλληλα και παρά την τροποποίηση διατάξεων του Κώδικα Μετανάστευσης (Ν 5038/2023, Α΄ 81) και του Κώδικα Ασύλου (Ν 4939/2022, Α΄ 111), το Σχέδιο Νόμου παραλείπει να ρυθμίσει ζητήματα που χρήζουν επείγουσας νομοθετικής παρέμβασης, με σκοπό την άρση παραβιάσεων συνταγματικών ή/και ενωσιακών εγγυήσεων, ιδίως στον απόηχο πρόσφατων αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Επικρατείας, ή την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με τις διατάξεις του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και ιδίως των Κανονισμών (ΕΕ) 2024/1347, 2024/1348 και 2024/1356 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1346. Απολύτως ενδεικτικά αναφέρουμε τα κάτωθι:

    1) Το άρθρο 5 παρ. 7 Ν 4375/2016 (Α΄ 51) πρέπει να τροποποιηθεί, καταργούμενων των διατάξεων που προβλέπουν τη λειτουργία μονομελούς σύνθεσης των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών, οι οποίες έχουν κηρυχθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ Ολ 1150/2025).

    2) Η περ. α΄ του άρθρου 40 Ν 4939/2022 (Α΄ 111) πρέπει να τροποποιηθεί, καθόσον δεν επιτρέπεται η γενικευμένη και αυτόματη επιβολή «περιορισμού ελευθερίας» εντός ΚΥΤ ή ΚΕΔ κατά τη διάρκεια των διαδικασιών υποδοχής και ταυτοποίησης, εφόσον το εν λόγω μέτρο ισοδυναμεί με στέρηση ελευθερίας (ΔΠρΑθ ΑΡ539/2025, ΑΡ538/2025, ΑΡ2200/2024, ΔΠρΡοδ ΑΡ48/2025, ΑΡ47/2025, ΑΡ16/2025, ΔΠρΣυρ ΑΡ7/2025, https://rsaegean.org/el/deltio-nomologias-asylou-t-1-2025/). Η ως άνω ρύθμιση αποτελεί αντικείμενο διαδικασίας επί παραβάσει κατά της χώρας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (INFR(2022)2156, 26-01-2023), παραβιάζει επίσης το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β΄ και το άρθρο 8 παρ. 7 του επερχόμενου Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1356.

    3) Το εδάφιο β΄ της παρ. 2 του άρθρου 102 Ν 4939/2022 πρέπει να καταργηθεί, καθώς παραβιάζει το δικαίωμα σε αποτελεσματική προσφυγή, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 47 ΧΘΔΕΕ και στο άρθρο 46 της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ, σύμφωνα με πρόσφατη κρίση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ C-610/23 Al Nasiria, 03-07-2025).

    4) Το άρθρο 25 Ν 5038/2023 (Α΄ 81) πρέπει να τροποποιηθεί, εφόσον υπερβαίνει τα όρια του Πρωτοκόλλου του ΟΗΕ κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών αλλά και της Οδηγίας 2002/90/ΕΚ για την υποβοήθηση, οδηγεί, δε, στην άδικη επιβολή ποινικών κυρώσεων σε βάρος ανθρώπων οι οποίοι δρουν με πολιτικά ή κοινωνικά κίνητρα και οι οποίοι δεν αποτελούν αντικείμενο των ρυθμίσεων για τη διακίνηση μεταναστών (https://www.opengov.gr/immigration/?c=1173), όπως ερμηνεύονται αυθεντικά από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ C-460/23 Kinsa, 03-06-2025, σκ. 66).

    Έτερες διατάξεις νόμου που χρήζουν εναρμόνισης με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία έχουν επισημανθεί σε σχόλιά μας επί προηγούμενων νομοσχεδίων του επισπεύδοντος Υπουργείου (https://www.opengov.gr/immigration/?p=1728#comments).