1. Απαγορεύεται κάθε μορφής διάκριση, άμεση ή έμμεση, όσον αφορά τους όρους πρόσβασης και παραμονής στη μισθωτή ή μη απασχόληση ή γενικά στην επαγγελματική ζωή, που σχετίζονται με την ιδιότητα ενός ατόμου ως οροθετικού στον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (Human Immunodeficiency Virus-HIV), καθώς και η διερεύνηση αυτής της ιδιότητας από τον εργοδότη πριν ή μετά την πρόσληψη ή τη σύναψη σύμβασης. Από την παραπάνω απαγόρευση εξαιρούνται επαγγέλματα στα οποία, με ειδικές διατάξεις, επιβάλλεται η διερεύνηση της παραπάνω ιδιότητας για ιατρικούς λόγους.
2. Απαγορεύεται κάθε μορφής διάκριση, άμεση ή έμμεση, όσον αφορά στους όρους, τις συνθήκες απασχόλησης και εργασίας, τις προαγωγές, καθώς και τον σχεδιασμό και την εφαρμογή συστημάτων αξιολόγησης προσωπικού, που σχετίζονται με την ιδιότητα ενός ατόμου ως οροθετικού στον HIV.
η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα εξής:
Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τον λόγο ύπαρξης της εν λόγω διάταξης, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προστατευτικές διατάξεις που περιλαμβάνονται σε αυτό καλύπτονται πλήρως από τις διατάξεις του ν.4443/2016- Μέρος Α΄, με τον οποίο ενσωματώθηκε εκ νέου στην εθνική μας νομοθεσία η Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000 για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία.
Πιο συγκεκριμένα, στην αιτιολογική έκθεση του ν.4443/2016 αναφέρεται ρητώς ότι η «οροθετικότητα» εντάσσεται στο προστατευτικό πλαίσιο του νόμου. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την αιτιολογική έκθεση: «Ειδικότερα, η έννοια «αναπηρία» ως λόγος µη διάκρισης συµπληρώνεται µε εκείνη της «χρόνιας ασθένειας» µε σκοπό τη διεύρυνση του επιχειρούµενο από το ν. 4074/2012 δικαιωµατικού µοντέλου προστασίας για την ισότιµη πρόσβαση και συµµετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι των ατόµων µε αναπηρία. Μάλιστα, µε τον όρο «χρόνια ασθένεια» εννοούνται οι ασθένειες εκείνες που προκύπτουν είτε από παθήσεις είτε από ατύχηµα και παρουσιάζουν τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά: διάρκεια επ’ άπειρον και µη υφιστάµενη αναγνωρισµένη θεραπεία, υποτροπή ή πιθανότητα υποτροπής, µονιµότητα, µακροχρόνια παρακολούθηση, ιατρικές επισκέψεις και διαγνωστικές εξετάσεις, ενώ ο ασθενής χρειάζεται επανένταξη ή ειδική εκπαίδευση για να µπορέσει να την αντιµετωπίσει. Υπό το πρίσµα αυτό, η «οροθετικότητα» εντάσσεται αναµφισβήτητα στο προστατευτικό πλέγµα της «αναπηρίας ή χρόνιας ασθένεια». Άλλωστε και σύμφωνα µε τη Διεθνή Σύσταση Εργασίας 200 (2010) για το HIV/AIDS και τον κόσµο της εργασίας αναγνωρίζεται ως γενική αρχή ότι δεν πρέπει να γίνεται διάκριση ή στιγµατισµός εργαζοµένων, αιτούντων εργασία, λόγω της πραγµατικής ή υποτιθέµενης οροθετικότητάς τους».
Επιπρόσθετα, οι προστατευτικές διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 40 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου καλύπτονται πλήρως από τις προστατευτικές διατάξεις του ν.4443/2016 καθώς στο άρθρο 3 του τελευταίου αναφέρεται ότι «η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης, εφαρμόζεται σε όλα τα πρόσωπα, στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, όσον αφορά: α) τους όρους πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση εν γένει, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων πρόσληψης, ανεξάρτητα από τον κλάδο δραστηριότητας και σε όλα τα επίπεδα της επαγγελματικής ιεραρχίας, καθώς και τους όρους υπηρεσιακής και επαγγελματικής εξέλιξης, β) την πρόσβαση σε όλα τα είδη και επίπεδα επαγγελματικού προσανατολισμού, μαθητείας, επαγγελματικής κατάρτισης, επιμόρφωσης και επαγγελματικού αναπροσανατολισμού, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης πρακτικής επαγγελματικής εμπειρίας, γ) τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και απασχόλησης, ιδίως όσον αφορά τις αποδοχές, την απόλυση, την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία και σε περίπτωση ανεργίας την επανένταξη και την εκ νέου απασχόληση, δ) την ιδιότητα του μέλους και τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση εργαζομένων ή εργοδοτών ή σε οποιαδήποτε επαγγελματική οργάνωση, συμπεριλαμβανομένων των πλεονεκτημάτων και υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμμετοχή σε αυτές, και ιδίως του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι».
Μάλιστα σε σχέση με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 40 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου, οι διατάξεις του ν.4443/2016 παρέχουν προστασία αφενός σε περισσότερες ομάδες, αφετέρου όχι μόνο από τις άμεσες και έμμεσες διακρίσεις αλλά και από τη «διάκριση λόγω σχέσης», «διάκριση λόγω νομιζόμενων χαρακτηριστικών», «πολλαπλή διάκριση», την άρνηση «εύλογων προσαρμογών» κ.λπ. (βλ. άρθρο 3).
Σε περίπτωση που κάποια πτυχή του άρθρου 40 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου δεν καλύπτεται από το ν.4443/2016 τότε θα μπορούσε να υπάρξει συμπλήρωση κάποιου άρθρου του ν.4443/2016 προκειμένου από τις νέες ευνοϊκές διατάξεις να ωφεληθούν και οι λοιπές ομάδες που προστατεύονται από τον νόμο.
Επιπρόσθετα, σε περίπτωση που πρέπει να παραμείνει το άρθρο 40, κρίνεται επιβεβλημένο να συμπεριληφθούν σε αυτό όλα τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω, διασφαλίζοντας τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα και το ιατρικό απόρρητο.