Άρθρο 84 Καταργούμενες διατάξεις

Ο ν. 2472/1997, με την επιφύλαξη των ορισμών του άρθρου 2, όπου γίνεται ρητή παραπομπή σε αυτούς σε σχετική με τα προσωπικά δεδομένα νομοθεσία, του δεύτερου έως και του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης β΄ του άρθρου 2 για την ανακοίνωση και δημοσιοποίηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και του εδαφίου β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 3, μόνο ως προς τα αδικήματα που περιγράφονται σ΄αυτό , του τρίτου έως και του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του ανωτέρου νόμου για την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης, του άρθρου 13 παράγραφος 3, της σύστασης της Αρχής με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 και του άρθρου 18 παράγραφος 3,τα οποία διατηρούνται σε ισχύ, καταργείται.

  • Η διατήρηση περισσότερων νόμων μόνο προβλήματα μπορεί να επιφέρει. Ή θα πρέπει να διατηρηθεί και τροποποιηθεί εξολοκλήρου ο ίδιος ο 2472/97, είτε θα πρέπει να καταργηθεί συνολικά και α) οι ορισμοί να αντλούνται απευθείας από τον Κανονισμό, β) οι υπόλοιπες απαραίτητες διατάξεις του να ενσωματωθούν στο νέο νόμο. Ωστόσο κατά την γνώμη μου χρειάζεται ένα ενιαίο και πλήρες νομοθετικό κείμενο, επομένως οι ορισμοί πρέπει να ενσωματωθούν πλήρως στο νομοσχέδιο. Με την υπάρχουσα μορφή, κοιτάμε πότε τον 2472/92 (π.χ. για τους ορισμούς), πότε τον κανονισμό (όπου έχει άμεση εφαρμογή, σύμφωνα με την ατυχή διατύπωση του νομοσχεδίου), και πότε τον υπό ψήφιση νόμο. Αστείο και επικίνδυνο, δεδομένου ότι βασική αρχή του ίδιου του Κανονισμού είναι η διαφάνεια.

  • 19 Αυγούστου 2019, 18:49 | Homo Digitalis

    Σε σχέση με το Άρθρο 84 (Καταργούμενες διατάξεις) θα θέλαμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα:
    Οι διατάξεις του ν. 2472/97 που δεν καταργούνται, εξαιρούν από το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας για τα προσωπικά δεδομένα διάφορες δραστηριότητες του κράτους.
    Η εξαίρεση αυτή έχει επικριθεί έντονα, καθώς -εξαιρώντας από την εφαρμογή της νομοθεσίας σημαντικούς τομείς που εντάσσονται στον σκληρό πυρήνα της άσκησης δημόσιας εξουσίας – έθετε και ζητήματα αντισυνταγματικότητας, αλλά και αντίθεσης στο άρθρο 8 της ΕΣΔΑ. Η διατήρηση των ρυθμίσεων αυτών θέτει όμως και σοβαρότατο ζήτημα ερμηνείας και εφαρμογής του Κεφαλαίου Δ’ του σχεδίου νόμου (που ενσωματώνει την Οδηγία 2016/680/ ΕΕ) που αναφέρεται ακριβώς σε αυτές τις δραστηριότητες που η διατηρούμενη σε ισχύ ρύθμιση εξαιρεί από την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας.
    Περαιτέρω, η διατηρούμενη διάταξη ρυθμίζει με αποσπασματικό και εμβαλωματικό τρόπο τη χρήση συστημάτων βιντεοεπιτήρησης σε δημόσιους χώρους. Το Σχέδιο νόμου της α’ νομοπαρασκευαστικής επιτροπής (άρθρο 28), ιδίως όπως διαμορφώθηκε ύστερα από τη διαβούλευση, περιελάμβανε ειδικό άρθρο το οποίο λάμβανε υπόψη το άρθρο 14 του ν. 3917/11 και το σχέδιο π.δ. που είχε συνταχθεί αλλά δεν εκδόθηκε (με αποτέλεσμα να μείνει ανενεργός η ρύθμιση), τις γνωμοδοτήσεις της ΑΠΔΠΧ (1/2009, και 2/2010) και τις παρατηρήσεις αυτής.
    Στις διατηρούμενες ρυθμίσεις περιλαμβάνεται και αυτή που αφορά τη δημοσιοποίηση ονομάτων και στοιχείων συλληφθέντων κλπ.
    Η ρύθμιση αυτή από νομοτεχνική και ουσιαστική άποψη είναι ιδιαίτερα προβληματική και έχει επικριθεί έντονα. Το σχέδιο νομού της α’ νομοπαρασκευαστικής (άρθρο 30) περιείχε σχετική ρύθμιση που επιχειρούσε τη στάθμιση μεταξύ των αναγκών της δίωξης ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων με την προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων, ιδίως αυτών που δεν έχουν ακόμη κριθεί από δικαστήριο, τόσο ως προς την προστασία προσωπικών δεδομένων όσο και σε σχέση με το τεκμήριο αθωότητας.

    Τέτοια ρύθμιση δεν έχει περιληφθεί στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου.

    Αντίθετα προτείνεται η διατήρηση σε ισχύ η ρύθμιση του ν. 2472/97, αγνοώντας και προτάσεις που έχει διατυπώσει και ο Άρειος Πάγος (Διοικητική Ολομέλεια) και απευθύνει προς τη β΄νομοπαρασκευαστική επιτροπή.

  • Κατά την άποψή μου, αποτελεί ατυχή επιλογή του νομοθέτη η διατήρηση διατάξεων του ν. 2472/1997 που θα δημιουργήσει ερμηνευτικές δυσκολίες και ανασφάλεια δικαίου.

    Προτείνω οι διατηρούμενες διατάξεις να εισαχθούν αυτούσιες στο νόμο, ενόψει της μικρής έκτασής τους, ώστε να μην χρειάζεται κανείς να ανατρέξει ερμηνευτικά σε πολλούς νόμους, εκ των οποίων κάποιοι τελούν υπό κατάργηση (όπως π.χ ο ν. 3917/2011 περί διατήρησης δεδομένων ηλεκτρονικών επικοινωνιών).

    Ειδικότερα, το διατηρούμενο άρθρο 2 εδ. β του ν. 2472/1997 αφορά τα (πρώην) «ευαίσθητα» δεδομένα, νυν «ειδικών κατηγοριών» κατά ΓΚΠΔ, είχε προστεθεί με την παρ 2 του ν. 4205/2013 (ΦΕΚ Α 242/6.11.2013) και αναφέρεται στη δημοσιοποίηση δεδομένων για ποινικές διώξεις και αδικήματα των άρθρων 187 και 187Α του ΠΚ, (τα οποία έχουν αλλάξει με το νέο Ποινικό Κώδικα ν. 4619/2019) με διάταξη του αρμόδιου εισαγγελέα Πρωτοδικών ή Εφετών, αν η υπόθεση εκκρεμεί το εφετείο.

    Στο μέτρο που η διαδικασία δημοσιοποίησης αφορά τόσο τον ΓΚΠΔ όσο και την Οδηγία 680/2016, τα οποία ενσωματώνει το ΣχΝ, θα ήταν χρήσιμο να επαναληφθεί αυτούσια και εδώ, όπως και τα αδικήματα που αφορά (π.χ το νέο άρθρο 187Α του ΠΚ αφορά, εκτός από τρομοκρατικές πράξεις, και τη σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης).

    Ομοίως, το άρθρο 3 εδ. 3 αναφέρεται στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι (άρθρο 11 Συντ) και στους όρους λειτουργίας των συσκευών καταγραφής ήχου ή εικόνας και χρήσης του αποδεικτικού υλικού προς βεβαίωση τέλεσης αδικημάτων που επάγονται σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια (είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο δεν αξιοποιήθηκαν τα σχόλια που είχαν διατυπωθεί στο άρθρο 28 του προηγούμενου ΣχΝ της 5.3.2018 και οι αναγκαίες βελτιώσεις του σύμφωνα με τη νομολογία της ΑΠΔΠΧ;).

    Στην ίδια λογική, αφού το ΣχΝ περιέχει διατάξεις περί ΑΠΔΠΧ, ποια σκοπιμότητα εξυπηρετεί

    α) η διατήρηση του άρθρου 15 παρ 1 του ν. 2472/1997 περί σύστασης της Αρχής ενώ η ίδια διάταξη μπορεί κάλλιστα να τεθεί εκ νέου ως «επανασύσταση» στο άρθρο 9 του ΣχΝ ;

    β) γιατί επιλέχθηκε ακόμα η διατήρηση του άρθρου 18 παρ 3 ν. 2472/1997 περί πειθαρχικής ευθύνης του Προέδρου και των μελών της ΑΠΔΠΧ αφού η παράγραφος αυτή μπορεί να ενσωματωθεί κάλλιστα, για λόγους ενότητας, είτε στο άρθρο 12 του ΣχΝ για τα κωλύματα και ασυμβίβαστα είτε ακόμα στο άρθρο 16 για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των μελών της ΑΠΔΧ;

    Η ίδια παρατήρηση ισχύει για το ν. 3917/2011 περί διατήρησης δεδομένων ηλεκτρονικών επικοινωνιών (ΦΕΚ Α 22/21.02.2011). Ο νόμος αυτός, έπρεπε να έχει ήδη αντικατασταθεί με νόμο συμβατό με τον Χάρτη, μετά την ακύρωση από το ΔΕΕ, το έτος 2014, της Οδηγίας 2006/24/ΕΚ για τη διατήρηση δεδομένων, μετά από προδικαστικά ερωτήματα που υπέβαλαν το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιρλανδίας και το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Αυστρίας, στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C 293/12 και C 594/12 (Digital Rights Ireland).
    Δεν είναι γνωστό που κατέληξε η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που είχε συσταθεί προ 4 περίπου ετών, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

    Μήπως χάθηκε μια ευκαιρία για να οριστούν με σαφήνεια τόσο η νόμιμη περίοδος διατήρησης συνδρομητικών στοιχείων από τους παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών όσο και οι όροι πρόσβασης σε αυτά των διωκτικών αρχών;

  • 16 Αυγούστου 2019, 21:52 | Γιώργος Ρουσόπουλος

    Εκτός της ερμηνευτικής δυσκολίας που θα προκύψει, καθώς δεν καταργούνται κάποιες διατάξεις του ΓΚΠΔ (δεν θα ήταν ευκολότερο αυτές οι διατάξεις να ενσωματωθούν στο νέο;), να σημειωθούν τα εξής:
    Οι διατάξεις του ν. 2472/97 που δεν καταργούνται, εξαιρούν από το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας για τα προσωπικά δεδομένα διάφορες δραστηριότητες του κράτους. Αυτές είναι κυρίως εντός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 2016/680 (ανακοίνωση και δημοσιοποίηση δεδομένων, συστήματα βιντεοεπιτήρησης σε δημόσιους χώρους), κάποιες είναι εντός του ΓΚΠΔ (κάμερες για προστασία προσώπων και πραγμάτων, καθώς και για τη διαχείριση της κυκλοφορίας) άλλες είναι εκτός και των 2 (εθνική ασφάλεια). Προφανώς δεν μπορεί να εξαιρεθούν οι δύο πρώτες κατηγορίες από το πεδίο εφαρμογής.

    Άλλωστε η Αρχή τα έχει επισημάνει αυτά από το 2009 και το 2010 (γνωμοδοτήσεις 1/2009, και 2/2010) ενώ έχει θεσπιστεί και το αρ. 14 του ν. 3917/2011 για να θεραπεύσει τα ζητήματα αντισυνταγματικότητας στη χρήσης καμερών από το δημόσιο τομέα σε δημόσιους χώρους, διάταξη η οποία λόγω της μη έκδοσης του ΠΔ που προβλέπεται έχει μείνει στην πράξη ανενεργή.

    Συνεπώς, η διάταξη του σχεδίου δεν μπορεί να μείνει ως έχει (ζήτημα αντισυνταγματικότητας) ενώ ακόμα κι αν παραμείνει, οποιαδήποτε χρήση καμερών από δημόσια αρχή σε δημόσιο χώρο θα κρίνεται μη νόμιμη, λόγω μη ορθής νομικής βάσης. Στο προηγούμενο ΣχΝ υπήρχε ειδικό άρθρο (το 28) για τη Χρήση συστημάτων λήψης ή/και καταγραφής ήχου και εικόνας σε δημόσιους χώρους, για το οποίο μάλιστα η Αρχή είχε ζητήσει περαιτέρω βελτιώσεις.
    Σκόπιμο επίσης θα ήταν να τροποποιηθεί και το αρ. 14 το ν. 3917/2011.