ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ – Προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στον ΓΚΠΔ – Άρθρο 21 Συγκατάθεση ανηλίκου

1.Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ανηλίκου, κατά την προσφορά υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών απευθείας σε αυτόν, είναι σύννομη, εφόσον ο ανήλικος έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του και παρέχει τη συγκατάθεσή του.
2. Εάν ο ανήλικος είναι κάτω των 15 ετών και μέχρι 13 ετών, η επεξεργασία της παραγράφου 1 είναι σύννομη μόνο μετά την παροχή συγκατάθεσης του νομίμου αντιπροσώπου του ανηλίκου.
3.Ο υπεύθυνος επεξεργασίας καταβάλλει εύλογες προσπάθειες για να επαληθεύσει ότι η συγκατάθεση της παραγράφου 2 παρέχεται από τον νόμιμο αντιπρόσωπο του ανηλίκου, λαμβάνοντας υπόψη του και τη διαθέσιμη τεχνολογία.

  • 20 Αυγούστου 2019, 18:49 | E. Nazos

    Αρχικά, λείπει ο ορισμός της κοινωνίας της πληροφορίας. Εάν δεχτούμε τον ευρέως διαδεδομένο ορισμό τότε ΚτΠ ονομάζεται μία κοινωνία όπου η παραγωγή, διανομή, χρήση, ενσωμάτωση και διαχείριση πληροφοριών αποτελεί σημαντική οικονομική, πολιτική και πολιτιστική δραστηριότητα.

    Επομένως, με το να ορίσουμε ως μη σύννομη της επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κάτω των 13 ετών ανεξαρτήτως συγκατάθεσης νόμιμου εκπροσώπου στερούμε το δικαίωμα πρόσβασης των παιδιών σε σελίδες εγνωσμένης πολιτιστικής αξίας.

  • Με την διατύπωση αυτή, η συγκατάθεση ανάγεται σε ΜΟΝΑΔΙΚΗ νομική βάση για την επεξεργασία δεδομένων του ανηλίκου με την προϋπόθεση της τήρησης του ορίου ηλικίας. Δηλαδή με την διατύπωση αυτή, επεξεργασία δεδομένων ανηλίκων για την προσφορά σε αυτούς υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας γίνεται μόνο αν αυτοί συγκατατεθούν (συν τα όρια ηλικίας). Όμως αυτό είναι εντελώς διαφορετικό και αντίθετο στον Κανονισμό, ο οποίος δεν αποκλείει την συνδρομή και των άλλων νομικών βάσεων. Απλώς επισημαίνει ότι ΟΤΑΝ χρησιμοποιείται η συγκατάθεση ως νομική βάση, τότε απαιτούνται και τα επιπρόσθετα κριτήρια της ηλικίας ή της συγκατάθεσης των ασκούντων την γονική μέριμνα (και όχι των «αντιπροσώπων» του ανηλίκου όπως εντελώς άστοχα έχει διατυπωθεί).

  • Η παράγραφος 2 του άρθρου 21 του Σχεδίου Νόμου ορίζει ότι εάν ο ανήλικος είναι κάτω των 15 ετών και μέχρι 13 ετών, η επεξεργασία είναι σύννομη μόνο μετά την παροχή συγκατάθεσης του νομίμου αντιπροσώπου του ανηλίκου, καθιστώντας με αυτό τον τρόπο μη επιτρεπτή την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ανηλίκου κάτω των 13 ετών, στο πλαίσιο προσφοράς υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας απευθείας σε αυτόν. Τούτο συνάγεται σαφώς τόσο από το γράμμα της εν λόγω διάταξης όσο και από τα όσα αναφέρονται σχετικά στην Αιτιολογική Έκθεση του Σχεδίου Νόμου.

    Παρόλο που ο σκοπός της διάταξης είναι η αυξημένη προστασία των προσωπικών δεδομένων του ανηλίκου, θεωρώ ότι μία τέτοια πρόβλεψη περιορίζει σημαντικά το δικαίωμα του γονέα να ασκεί την γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων του. Το δικαίωμα αυτό, που προβλέπεται στο άρθρο 1510 ΑΚ, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εκπροσώπηση του ανηλίκου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία, που αφορούν το πρόσωπό του.

    Περαιτέρω, η διάταξη αυτή αποκλείει συλλήβδην την παροχή υπηρεσιών κοινωνίας της πληροφορίας σε όλους τους ανηλίκους κάτω των 13 ετών, καθώς η χρήση των υπηρεσιών αυτών απαιτεί κατά κανόνα την παροχή προσωπικών δεδομένων των χρηστών των υπηρεσιών αυτών. Στην σημερινή ψηφιακή εποχή, που η χρήση του Διαδικτύου επιτελεί σημαντικούς σκοπούς, όπως η εκπαίδευση, η πληροφόρηση, η έκφραση και η κοινωνικότητα, ο αποκλεισμός των ανηλίκων κάτω των 13 ετών από την χρήση των υπηρεσιών αυτών, παρά το γεγονός ότι οι ασκούντες την γονική μέριμνα συμφωνούν στη χρήση αυτών και παρέχουν την συγκατάθεσή τους στην επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των τέκνων τους, περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την ελευθερία σκέψης και έκφρασης και το δικαίωμα στην εκπαίδευση και αποτελεί τελικά σημαντικό περιορισμό των ατομικών δικαιωμάτων των παιδιών.

    Για τους προαναφερθέντες λόγους, προτείνω να μην ορίζεται στο Σχέδιο Νόμου ελάχιστο όριο ηλικίας του παιδιού, κάτω από το οποίο δεν θα είναι δυνατή η παροχή συγκατάθεσης του γονέα για τους σκοπούς της σύννομης επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων του ανηλίκου στο πλαίσιο προσφοράς υπηρεσίας στην κοινωνία της πληροφορίας.

  • 20 Αυγούστου 2019, 00:01 | Όλγα Τσιπτσέ

    Ορθά ετέθη το θέμα της ηλικίας στα 15 εφόσον αυτό είναι το όριο που επιλέγει η Ελλάδα να είναι καθορισμένο όμως υπάρχει κενό ενός έτους (15- συμπλήρωση 15)

    Όλγα Τσιπτσέ
    Δικηγόρος Θεσσαλονίκης LL.M παρ΄αρείω πάγω
    Διαπ.Διαμεσολαβήτρια – GDPR/DPO expert. (Dpo at DST etc)
    Αντιπρόεδρος στο Ινστιτούτο Επαγγελματιών Ιδιωτικότητας Β. Ελλάδος

  • 19 Αυγούστου 2019, 17:52 | Homo Digitalis

    Καταρχήν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Κανονισμός αναφέρεται σε συγκατάθεση παιδιού και όχι ανηλίκου.
    Περαιτέρω η ρύθμιση αυτή είναι αντίθετη στον Κανονισμό. Δεν έχει νόημα η ρύθμιση ειδική για την ηλικία 13-15.
    Ειδικά με τον τρόπο που διατυπώνεται, είναι σαν να απαγορεύεται η οποιαδήποτε επεξεργασία για ανηλίκους κάτω των 13 ακόμη και με συγκατάθεση των γονέων, των ασκούντων μέριμνα κλπ. Σύμφωνα με τον Κανονισμό (άρθρο 8), εάν το παιδί είναι ηλικίας κάτω των 16 ετών, η επεξεργασία αυτή είναι σύννομη μόνο εάν και στον βαθμό που η εν λόγω συγκατάθεση παρέχεται ή εγκρίνεται από το πρόσωπο που έχει τη γονική μέριμνα του παιδιού.

    Ο Κανονισμός δεν προβλέπει και δεν επιτρέπει ενδιάμεσες ρυθμίσεις. Επιτρέπει μόνο να μειωθεί το όριο των 16 μέχρι την ηλικία των 13 [βλ. και προοίμιο (38)].

  • Εκτιμούμε ότι πρόκειται για ατελή διατύπωση της ρύθμισης διότι σε κανένα σημείο ο ΓΚΠΔ δεν απαγορεύει την επεξεργασία δεδομένων παιδιών (όχι απλά ανηλίκων…) αλλά δίνει το περιθώριο στον εθνικό νομοθέτη να επιλέξει την ηλικία από την οποία δεν χρειάζεται η συγκατάθεση των γονέων ή κηδεμόνων του, η οποία στο σχέδιο τίθεται στα 15 έτη.

    Ελληνική Ένωση Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και Ιδιωτικότητας (HADPP)

  • 16 Αυγούστου 2019, 20:05 | Γιώργος Ρουσόπουλος

    Η διάταξη πάσχει και δημιουργεί ερμηνευτικό ζήτημα για τους κάτω των 13 ετών. Το μόνο που μπορεί να ρυθμίσει το Κ-Μ είναι το ηλικιακό όριο, χωρίς περιττές επαναλήψεις. Η (εσκεμμένη όπως προκύπτει από την αιτιολογική) πρόβλεψη ότι δεν επιτρέπεται η επεξεργασία για τους κάτω των 13 ετών αντίκειται στο δίκαιο της ΕΕ.

  • 16 Αυγούστου 2019, 12:48 | Νίκος Καλαμίτσης

    1. Φρονω ότι ο περιορισμός της νομικής βάσης επεξεργασίας σε εκείνη της συγκατάθεσης δεν είναι ορθός και δεν επιβάλλεται από τον ΓΚΠΔ.
    2. Προτείνω την εξής διατύπωση (σε ενιαία παράγραφο) για τις πρώτες δύο παραγραφους:

    «Εφόσον η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κατά την προσφορά υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών απευθείας σε ανήλικο βασίζεται στη νομική βάση της συγκατάθεσης είναι σύννομη μόνον όταν συντρέχουν – επιπροσθέτως των λοιπών προϋποθέσεων που τίθενται από το ισχύον δίκαιο – και οι ακόλουθες προυποθεσεις : α) ο ανήλικος έχει συμπλήρωση τα 13 έτη και β) τη συγκατάθεση (β1) χορηγεί ο ίδιος ο ανήλικος εφόσον έχει συμπληρώσει το 15 έτος της ηλικίας του ή (β2) χορηγεί ή εγκρίνει ο νομίμος αντιπροσωπος του ανηλίκου, εφόσον ο ανήλικος δεν έχει συμπληρώσει το 15 έτος της ηλικίας του. »

    3. Παραμένει το «κενο» ως προς τη διαπίστωση της ηλικίας!