1. Στην παρ. 2 του άρθρου 88 προστίθεται νέα περίπτωση (ια) ως εξής:
«(ια) ο αιτών παραβίασε κατάφωρα το καθήκον συνεργασίας του με τις εθνικές αρχές, εκτός αν δεν είναι υπεύθυνος για την παραβίαση των υποχρεώσεων συνεργασίας ή υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους δεν ήταν σε θέση να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις συνεργασίας.»
2. Στο άρθρο 88 προστίθεται τρίτη παράγραφος ως εξής:
«3. Σε κάθε περίπτωση η αίτηση ασύλου είναι προδήλως αβάσιμη εάν είναι προφανές από τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης ότι ο αιτών παραμένει στο έδαφος της χώρας μόνο για οικονομικούς λόγους ή για να αποφύγει μια γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.»
Άρθρο 18 Τροποποίηση άρθρου 88 του ν. 4636/2019
Αναρτήθηκε
10 Απριλίου 2020, 17:00
Ανοικτή σε Σχόλια έως
24 Απριλίου 2020, 18:00
Σχετικό Υλικό
Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξειςΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξειςΕργαλεία
Εκτύπωση Εξαγωγή Σχολίων σε
Στατιστικά
11 Σχόλια 321 Σχόλια επι της Διαβούλευσης 1133 - Όλα τα ΣχόλιαΌλες οι Διαβουλεύσεις
- «ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ"
- Κώδικας Μετανάστευσης
- Δημόσια Ηλεκτρονική Διαβούλευση για την «Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη»
- Δημόσια Ηλεκτρονική Διαβούλευση για την «Εθνική Στρατηγική για την Προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων»
- Αναμόρφωση διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις...
- Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξεις
- τροποποίηση του ν. 4251/2014 (80 Α') για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2014/66/ΕΕ της 15ης Μαϊου 2014
- Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη
- Αναδιοργάνωση Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ενσωμάτωση Οδηγίας (ΕΕ) 2016/801 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2016 στην ελληνική νομοθεσία
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις παραβιάζουν το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, και συγκεκριμένα τα άρθρα 32 παράγραφος 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 31 παράγραφος 8 Οδηγία 2013/32/ΕΕ.
Σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 2 οι αιτήσεις μπορούν να απορριφθούν ως προδήλως αβάσιμες μόνο στις περιπτώσεις που περιγράφονται στο άρθρο 31 παράγραφος 8 της Οδηγίας. Το άρθρο 31 παράγραφος 8 παρέχει έναν εξαντλητικό κατάλογο των λόγων βάσει των οποίων το άρθρο 32 παράγραφος 2 μπορεί να εφαρμοστεί. Το γεγονός ότι o κατάλογος αυτός είναι εξαντλητικός προκύπτει αναμφίβολα από τη διατύπωση βάσει της οποίας «Στις περιπτώσεις αβάσιμων αιτήσεων για τις οποίες ισχύουν οποιεσδήποτε από τις περιστάσεις που απαριθμούνται στο άρθρο 31 παράγραφος 8, τα κράτη μέλη «μπορούν» (…)». Εάν ο κατάλογος δεν ήταν εξαντλητικός, θα χρησιμοποιούνταν η λέξη «ειδικά» ή «για παράδειγμα» (βλ. επίσης Vestedt-Hansen, Hailbronner/Thym, νομοθεσία της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο, 2η έκδοση 2016, Σχολιασμός της οδηγίας 2013/32/ΕΕ, άρθρο 31, παράγραφος 8: «εξαντλητικός κατάλογος»).
Επομένως, η προτεινόμενη τροποποίηση επιβεβαιώνει μόνο την έλλειψη νομιμότητας της έννοιας και πρέπει να απαλειφθεί.
Η προσθήκη της παραγράφου 3 στο άρθρο 88 θα πρέπει να απορριφθεί. Οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί ένα πρόσωπο να αιτηθεί άσυλο περιγράφονται με απόλυτη σαφήνεια από τις οικείες διατάξεις. Οι λόγοι που παρατίθενται στην προτεινόμενη παράγραφο σαφώς και μπορούν, όπως επεσήμανε ο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού να θεωρηθούν λόγος δίωξης εφόσον ερμηνεύονται υπό το πρίσμα των περιπτώσεων που προβλέπονται στη Σύμβαση της Γενεύης και σε άλλα κείμενα περιέχοντα σχετικές διατάξεις.
Πρόκειται για πρόσθεση νέων περιπτώσεων που αφορούν τις «προδήλως αβάσιμες αιτήσεις». Όμως οι νέες αυτές περιπτώσεις, δεν συμπεριλαμβάνονται στις δέκα περιπτώσεις που αναφέρονται περιοριστικά στην Οδηγία και έχουν ήδη περιγραφεί στον ισχύοντα νόμο. Προτείνεται να μη προστεθεί η τρίτη παράγραφος του άρθρου.
Οι όροι ‘εάν είναι προφανές’, ‘μόνο για οικονομικούς λόγους’ ή ‘για να αποφύγει μια γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης’ θεωρώ ότι είναι προβληματικοί, διότι δεν εξειδικεύεται το πώς θα κρίνει η Υπηρεσία Ασύλου εάν είναι προφανές ή όχι, τι σημαίνει γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης κτλ. Έτσι, καθίσταται δυσχερής ο έλεγχος της νομιμότητας της πράξης της διοικητικής αρχής
Η προσθήκη της παραγράφου 3 στο άρθρο 88 προκαλεί σύγχυση ως προς το σκοπό του νομοθέτη ειδικά σε ό,τι αφορά την ερμηνεία του όρου «γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» και χρήζει αναδιατύπωσης.
Αναφορικά με την προσθήκη της παρ.3 στο αρθρ 88: H αναφορά στη «γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» ως λόγο απόρριψης μιας αίτησης ασύλου ως αβάσιμης δημιουργεί σύγχυση. Θα πρέπει να διευκρινίζεται η χώρα στην οποία επικρατεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ώστε να είναι σαφής η δικαιολογητική βάση της απόρριψης της αίτησης ασύλου.
Αναφορικά με την προσθήκη τρίτης παραγράφου στο άρθρο 88 λεκτέα είναι τα εξής : Οι οικονομικοί λόγοι και η αποφυγή γενικευμένης κατάστασης έκτακτης ανάγκης αποτελούν αόριστες νομικές έννοιες και σε κάθε περίπτωση μπορούν να αποτελέσουν λόγους δίωξης σε συνδυασμό με τους προβλεπόμενους στη σύμβαση της Γενεύης λόγους δίωξης (π.χ. ορφανό παιδί ή άτομο που λόγω της εθνοτικής του καταγωγής ή φυλής που ανήκει στη χώρα που διαβιεί, αδυνατεί να βιοποριστεί κ.α΄) ή στις διατάξεις για την επικουρικής προστασία, συνεπώς η παράγραφος 3 πρέπει να αφαιρεθεί.
Κατά τα άλλα συμφωνούμε τα με το σχόλιο της Γ. Παπαϊωάννου από το Μητρώο Δικηγόρων
Άρθρο 18 | Τροποποίηση του Άρθρου 88 του ν. 4636/2019.
Πρόσθεση τρίτης παραγράφου στο Άρθρο 88:Εδώ προστίθεται παράγραφος που καθορίζει ως αβάσιμο το αίτημα διεθνούς προστασίας «σε περίπτωση (σ.σ. που το αιτούν πρόσωπο) θέλει να αποφύγει μία γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Εδώ δεν γίνεται καθόλου σαφές τί ακριβώς εννοεί ο νομοθέτης –απαιτείται σαφήνεια, ώστε να υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια.
«3. Σε κάθε περίπτωση η αίτηση ασύλου είναι προδήλως αβάσιμη εάν είναι προφανές από τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης ότι ο αιτών παραμένει στο έδαφος της χώρας μόνο για οικονομικούς λόγους ή για να αποφύγει μια γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.»
Σχετικά με την παραπάνω παράγραφο:
Πέραν του ότι υπό όρους και οι οικονομικοί λόγοι μπορούν να δικαιολογήσουν αίτημα ασύλου- βάσει των πλέον καίριων ερμηνειών του διεθνούς δικαίου περί ασύλου, βλ. ακραία φτώχεια- η αόριστη διατύπωση περί γενικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης είναι ασαφής, αποκλείει δε την δυνατότητα της παροχής επικουρικής προστασίας των αιτούντων.
Το αρ 18 διευρύνει ανησυχητικά το πεδίο εφαρμογής του αρ. 88, παρ. 2 Ν 4636/2019 που αφορά τις προδήλως αβάσιμες αιτήσεις, παρεκκλίνοντας περαιτέρω από τα όρια που θέτει το αρ. 32, παρ. 2 της Οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου.
Πρώτον, το Σχέδιο Νόμου προσθέτει στις περιπτώσεις εφαρμογής της έννοιας της πρόδηλης αβασιμότητας την κατάφωρη παραβίαση του καθήκοντος συνεργασίας του αιτούντος με τις εθνικές αρχές, όπως ήδη προβλέπει το ισχύον αρ. 78, παρ. 9 του Νόμου. Δεύτερον, η νέα παρ. 3 στο αρ. 88 προβλέπει την απόρριψη αίτησης ως προδήλως αβάσιμης «εάν είναι προφανές από τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης ότι ο αιτών παραμένει στο έδαφος της χώρας μόνο για οικονομικούς λόγους ή για να αποφύγει μια γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.»
Η RSA επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το αρ. 32, παρ. 2 της Οδηγίας, επιτρέπεται στα κράτη μέλη να θεωρούν προδήλως αβάσιμη μία αίτηση μόνο όταν συντρέχει ένας από τους λόγους εφαρμογής της ταχύρρυθμης διαδικασίας. Τα δέκα κριτήρια που προβλέπονται εξαντλητικά στην Οδηγία έχουν ήδη μεταφερθεί στην ελληνική νομοθεσία από το αρ. 88, παρ. 2 Ν 4636/2019. Ωστόσο, καμία από τις νέες περιπτώσεις που προβάλει το Σχέδιο Νόμου δεν συνάδει με αυτές που επιτρέπονται από την Οδηγία. Κατά συνέπεια, η προτεινόμενη τροποποίηση είναι αντίθετη με το ενωσιακό δίκαιο.
Για τους λόγους αυτούς, η RSA συνιστά απόρριψη του αρ. 18.
Η προσθήκη της παρ.3 στο αρθρ 88 είναι παντελώς άστοχη και σε ευθεία αντίθεση με το προσφυγικό δίκαιο . Εξετάζεται αν « ο αιτών παραμένει στο έδαφος της χώρας μόνο για οικονομικούς λόγους ». Η εξέταση ενός αιτήματος ασύλου αφορά τους λόγους που αιτών δεν δύναται ή δεν επιθυμεί να επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του ή συνήθους διαμονής του . Κομβικό κριτήριο για το βάσιμο μιας αίτησης διεθνούς προστασίας είναι η ασφάλεια του αιτούντος στη χώρα καταγωγής του. Οι λόγοι παραμονής στην χώρα που καταθέτει το αίτημα για άσυλο είναι αδιάφοροι . Ακόμα και αν ο νομοθέτης έχει πραγματικό σκοπό να ορίσει πως μια αίτηση απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη αν οι ισχυρισμοί του αιτούντος αφορούν μόνο οικονομικούς λόγους , η διάταξη είναι περιττή καθώς καλύπτεται από την παρ.2 περ α του ιδίου άρθρου . Πέραν αυτού κατά το εγχειρίδιο για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων «Πίσω από τα οικονομικά μέτρα που επηρεάζουν την απόκτηση των μέσων διαβίωσης μπορεί να υπάρχουν φυλετικοί, θρησκευτικοί ή πολιτικοί στόχοι ή διαθέσεις εναντίον μιας ορισμένης ομάδας». Ώστε η εξέταση ακόμα κι ενός αιτήματος ασύλου , που φαίνεται να προβάλλονται περισσότερο οικονομικοί λόγοι , πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή.
Η επόμενη περίπτωση που προβλέπεται πως απορρίπτεται ένα αίτημα άσυλου ως προδήλως αβάσιμου όταν «ο αιτών παραμένει στο έδαφος της χώρας για να αποφύγει μια γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» προβληματίζει για το εύρος των περιπτώσεων που θα μπορεί να τυγχάνει εφαρμογής , ιδιαίτερα καθώς μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι πολύ πιθανό να αποτελεί και λόγο φόβου διώξης για προσφυγικό καθεστώς ή επικουρική προστασία . Η διάταξη με την διατύπωση αυτή θα προκαλέσει σύγχυση . Ως εκ τούτου πρέπει να αφαιρεθεί .