Κεφ 3.4 – Στρατηγικοί και τακτικοί στόχοι της Εθνικής Στρατηγικής για την Ένταξη

Το παρόν κείμενο αντικατοπτρίζει μια αναθεωρημένη στρατηγική για την ένταξη μεταναστών και μεταναστριών, αιτούντων και αιτουσών διεθνούς προστασίας και των δικαιούχων αυτής στην χώρα και συστοιχίζεται με τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρωπαϊκό και σε ευρύτερα διεθνές επίπεδο. Οι βασικές κατευθύνσεις της Εθνικής Στρατηγικής είναι:
1. η ένταξη δικαιούχων διεθνούς προστασίας και των αιτούντων αυτής οι οποίοι διαμένουν προσωρινά στη χώρα ή/και θα παραμείνουν σε αυτήν μετά την αναγνώριση του καθεστώτος προστασίας τους με στόχο την ομαλή είσοδό τους στην ελληνική κοινωνία
2. η διευκόλυνση της επιστροφής στη νομιμότητα των μεταναστών και των μεταναστριών, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης αδυνατούν να διατηρήσουν το καθεστώς νόμιμης διαμονής, με απώτερο σκοπό την ολοκλήρωση της ένταξής τους στη Χώρα
3. η ενίσχυση του ρόλου της Αυτοδιοίκησης, ως αναπόσπαστου συνδιαμορφωτή των πολιτικών ένταξης και ως βασικού εκτελεστικού μηχανισμού κατά την εφαρμογή τους, καθώς και η δημιουργία και εξασφάλιση ενός ευνοϊκού πλαισίου για τη συμμετοχή δήμων και περιφερειών στη διαδικασία ένταξης
4. η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας υποδοχής αλλά και της ευρύτερης κοινής γνώμης αναφορικά με τη σημασία της ένταξης πολιτών τρίτων χωρών, ενισχύοντας το θετικό πρόσημο της ενσωμάτωσης και τα σημαντικά οφέλη της για την ελληνική πολιτεία και κοινωνία, διασφαλίζοντας παράλληλα, την κοινωνική συνοχή
5. η δημιουργία ενός κοινού συντονιστικού πλαισίου, οριζόντιου χαρακτήρα, το οποίο θα διαπνέει τις δράσεις όλων των εμπλεκόμενων στην ένταξη κρατικών φορέων με στόχο τη συνοχή της πολιτικής ένταξης καθώς και την ενίσχυση της επίδρασης των σχεδιαζόμενων δράσεων
6. ο συντονισμός κα η συνεργασία με διακρατικούς, διεθνείς και ιδιωτικούς φορείς καθώς και της Κοινωνίας των Πολιτών με απώτερο σκοπό την συνοχή και τη συμπληρωματικότητα της διαδικασίας ένταξης
7. ο εκσυγχρονισμός της διαδικασίας χορήγησης αδειών διαμονής και καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ακολουθώντας τους εθνικούς στόχους για το ριζικό μετασχηματισμό των υφιστάμενων διαδικασιών και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, σε συστοιχία με τη Στρατηγική για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση 2014-2020. Πέραν τούτου, η ψηφιοποίηση της διαδικασίας χορήγησης αδειών διαμονής είναι κομβικής σημασίας καθώς εξυπηρετεί κι άλλους στόχους, όπως είναι η ταχύτερη εξυπηρέτησή των πολιτών, η περαιτέρω διασφάλιση των διαδικασιών έκδοσης άδειών, κ.ά.
8. η έγκαιρη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση μεταναστών και μεταναστριών σχετικά με τις νέες εθνικές εξελίξεις στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής, των εθνικών και τοπικών δράσεων και των προγραμμάτων από τις οποίες μπορούν να ωφεληθούν, καθώς και των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους στο πλαίσιο της ένταξής και της συμμετοχής τους στην ελληνική πολιτεία και κοινωνία
Οι παραπάνω στόχοι διατρέχουν και αντικατοπτρίζονται σε όλες τις δράσεις που προτείνονται στην παρούσα Εθνική Στρατηγική, ενώ αντανακλώνται στα ακόλουθα έργα (τακτικοί στόχοι) των οποίων επίκειται η άμεση υλοποίηση:
1. Προγράμματα γλωσσομάθειας και συγκεκριμένα της ελληνικής και αγγλικής γλώσσας, στοιχείων ελληνικού και ευρωπαϊκού πολιτισμού για μετανάστες/μετανάστριες και αιτούντες/αιτούσες και δικαιούχους διεθνούς προστασίας 15-18 ετών καθώς και για ενήλικες άνω των 18 ετών.
2. Χαρτογράφηση και καταγραφή του επαγγελματικού και εκπαιδευτικού προφίλ, καθώς και των δεξιοτήτων των δικαιούχων και των αιτούντων/αιτουσών διεθνούς προστασίας που διαμένουν στην ελληνική επικράτεια
3. Πιλοτικό πρόγραμμα εποχικής απασχόλησης δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην αγροτική οικονομία και τη μεταποίηση
4. Πιλοτικό πρόγραμμα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων ένταξης σε δύο δήμους για δικαιούχους διεθνούς προστασίας ώστε οι επωφελούμενοι να αποκτήσουν σταδιακά την αυτονομία τους και να ενταχθούν την τοπική κοινωνία
5. Ενίσχυση του προσωπικού των υπηρεσιών έκδοσης αδειών διαμονής με στόχο την διασφάλιση της εθνικής πρωτοβουλίας για την επαναφορά και τη διασφάλιση της νομιμότητας καθώς και την ταχύτερη και βελτιωμένη εξυπηρέτηση των μεταναστών και μεταναστριών που ήδη διαβιούν στην ελληνική επικράτεια
6. Εκκίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης του Κώδικα Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης με στόχο την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του και την εισήγηση βελτιωτικών νομοθετικών ρυθμίσεων
7. Προώθηση της διαμόρφωσης των προϋποθέσεων για τη δημιουργία βάσης δεδομένων όπου θα καταγράφονται οι παροχές που διατίθενται στους αιτούντες και τις αιτούσες διεθνούς προστασίας, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την έκδοση αυτοτελούς εγγράφου με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας το οποίο θα αποδίδεται σε αυτούς και αυτές σε συνέχεια της καταγραφής τους
8. Ενίσχυση της ψηφιοποίησης της διαδικασίας χορήγησης αδειών διαμονής με την εισαγωγή της δυνατότητας ηλεκτρονικής κατάθεσης φακέλου και του καθορισμού ηλεκτρονικού ραντεβού
9. Σχεδιασμός και τήρηση ηλεκτρονικής πύλης ολοκληρωμένης πληροφόρησηςσε πραγματικό χρόνο μεταναστών/μεταναστριών και δικαιούχων αναφορικά με τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους και με τα ενεργά προγράμματα ένταξής τους (εκπαίδευση, υγεία, εργασία, στέγαση, άδειες διαμονής, κ.τ.λ.) καθώς και άμεσης επικοινωνίας με το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής

  • 14 Φεβρουαρίου 2019, 21:09 | Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες

    Ενώ προβλέπεται ως βασική κατεύθυνση στην περίπτωση 6 ο συντονισμός και η συνεργασία με διακρατικούς, διεθνείς και ιδιωτικούς φορείς καθώς και της Κοινωνίας των Πολιτών, με απώτερο σκοπό την συνοχή και τη συμπληρωματικότητα της διαδικασίας ένταξης, στο σύνολο του υπολοίπου κειμένου, και ιδιαίτερα στην πρόβλεψη συγκεκριμένων μέτρων πολιτικής δεν επιφυλάσσεται ο οποιοσδήποτε ρόλος στους φορείς της κοινωνίας των πολιτών για την υλοποίηση μέτρων υποβοήθηση της ένταξης.
    Τέλος, η απαρίθμηση των τακτικών στόχων στην ίδια παράγραφο φαίνεται να μην αντιστοιχεί με την περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων πολιτικής, μην περιλαμβάνοντας το σύνολο των μέτρων πολιτικής, που περαιτέρω στο κείμενο εξειδικεύονται, αλλά μερικά μόνο από αυτά. Αφήνει έτσι συχνά έξω από τη στοχοθεσία τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, την ενίσχυση των δομών υποδοχής και φιλοξενίας, την ενίσχυση των υπηρεσιών εξέτασης ασύλου και λοιπά μέτρα πολιτικής, για τα οποία θα έχρηζε μνείας ως τακτικό στόχο μιας πολιτικής για την ένταξη, που, όσον αφορά τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, αποτελεί και διεθνή υποχρέωση της χώρας.

  • 14 Φεβρουαρίου 2019, 16:01 | ΑΣΕΤ (Generation 2.0 RED)

    Στο σημείο: «η διευκόλυνση της επιστροφής στη νομιμότητα των μεταναστών και των μεταναστριών, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης αδυνατούν να διατηρήσουν το καθεστώς νόμιμης διαμονής, με απώτερο σκοπό την ολοκλήρωση της ένταξής τους στη Χώρα» αρχικά θα προσθέταμε «καθώς και διευκόλυνση πρόσβασης στη νομιμότητα του ολοένα αυξανόμενου αριθμού αιτούντων άσυλο που λαμβάνουν απορριπτική απόφαση στο αίτημα ασύλου τους σε β’ βαθμό, και άρα εκπίπτουν στο καθεστώς του «αλλοδαπού χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα». Πέραν αυτού, χρειάζονται περισσότερες διευκρινίσεις αναφορικά με την διαδικασία επαναφοράς στην νομιμότητα των μεταναστών διότι παρατηρούνται αρκετά προβλήματα με το πλαίσιο που υπάρχει τώρα (εξαιρετικοί λόγοι). Αφού λοιπόν συντελεστεί η επαναφορά στη νομιμότητα, ακολουθεί η στρατηγική προώθησης της πρόσβασης στην πανευρωπαϊκά συνδεδεμένη με την ένταξη, άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος. Σε υπόμνημα που έχουμε ήδη υποβάλλει στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αναφέρουμε συγκεκριμένα μέτρα όπως για παράδειγμα:
    α) Τη διεξαγωγή πανελλαδικής εκστρατείας ενημέρωσης μέσω των αποκεντρωμένων διοικήσεων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για τα πλεονεκτήματα του καθεστώτος επί μακρόν διαμένοντος.
    β) Την επαναθεσμοθέτηση για δύο έτη των μεταβατικών διατάξεων του Κώδικα Μετανάστευσης που προέβλεπαν μείωση του απαιτούμενου οικογενειακού εισοδήματος για την απόκτηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος.
    γ) Τη διασύνδεση του πληροφοριακού συστήματος της Μετανάστευσης με το Taxis ώστε η διοίκηση να γνωρίζει αυτομάτως αν συντρέχουν οι σχετικές εισοδηματικές προϋποθέσεις και να κινεί τη διαδικασία ενημέρωσης του δικαιούχου πολίτη τρίτης χώρας.

    Αναφορικά με τα προβλεπόμενα προγράμματα γλωσσομάθειας παρατηρούμε έλλειψη προοπτικής για την συνέχιση της γλωσσομάθειας και μετά τη λήξη του συγκεκριμένου προγράμματος. Αναρωτιόμαστε επίσης εάν προβλέπεται η δυνατότητα οικονομικής ενίσχυσης στα άτομα που παρακολουθούν τα μαθήματα ελληνικών. Επιπλέον, εφόσον σε κάποια επαγγέλματα (π.χ. αποκλειστικές νοσοκόμες) η γλωσσομάθεια συνδέεται με την απόκτηση της άδεια άσκησης επαγγέλματος θα πρέπει να διασφαλιστεί η διαχείριση της δράσης με τρόπο που να διευκολύνει τη πρόσβαση και στη συγκεκριμένη ομάδα ατόμων. Τέλος, δεν γίνεται αναφορά για την ανάγκη διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας των μεταναστών/προσφύγων που ήδη προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία.

  • 14 Φεβρουαρίου 2019, 14:59 | Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός

    Περαιτέρω διευκρίνιση για τις δράσεις που επίκειται να υλοποιηθούν άμεσα, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι 4,5 και 6.

  • 14 Φεβρουαρίου 2019, 14:31 | SolidarityNow

    Σχετικά με τη βασική κατεύθυνση 2. «η διευκόλυνση επιστροφής στη νομιμότητα των μεταναστών και των μεταναστριών, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης αδυνατούν να διατηρήσουν το καθεστώς νόμιμης διαμονής…», δεν γίνεται αναφορά στην υπόλοιπη Στρατηγική για το ποια μέτρα θα ληφθούν ώστε να υλοποιηθεί η διευκόλυνση επιστροφής στη νομιμότητα πέραν της ενίσχυσης του προσωπικού των υπηρεσιών έκδοσης αδειών διαμονής.

    Για το στόχος 1, προτείνουμε να προχωρήσει άμεσα η υλοποίηση προγραμμάτων γλωσσομάθειας για τους ενήλικες αλλοδαπούς που έχουν εξαγγελθεί και σχεδιαστεί εδώ και ένα χρόνο αλλά καθυστερούν λόγω γραφειοκρατίας.

    Επίσης καθώς κάποια από τα αναφερόμενα πιλοτικά προγράμματα έχουν ήδη ολοκληρωθεί π.χ. το πιλοτικό πρόγραμμα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε δύο δήμους, θα ήταν χρήσιμο να αναφερθούν τα αποτελέσματά τους ώστε να λειτουργήσουν ως καλές πρακτικές για μελλοντικά προγράμματα.