Η παρ. 5 του άρθρου 10Α του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί Μηχανισμού Αντιστάθμισης Περικοπών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.), αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν πρότασης της Ομάδας Διοίκησης Έργου, θεσπίζεται Μηχανισμός Αναδιανομής της Λειτουργικής Ενίσχυσης σταθμών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. μεταξύ παραγωγών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., για την αντιστάθμιση της επίπτωσης που προκαλείται στα έσοδα λειτουργικής ενίσχυσης που λαμβάνουν οι σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. από τη μη τήρηση των προγραμμάτων αγοράς χαρτοφυλακίων (Χ/Φ) Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και την απόκλιση, από την πραγματικά αναλογούσα, της ανακατανομής της παραγωγής που επιβάλλεται σε σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. σε πραγματικό χρόνο από τους Διαχειριστές Ε.Σ.Μ.Η.Ε. και Ε.Δ.Δ.Η.Ε. λόγω της τεχνικής αδυναμίας εφαρμογής στην πράξη αναλογικού επιμερισμού των περιορισμών σε όλους τους σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.. Οι σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. οι οποίοι συμμετέχουν στην ανακατανομή καθορίζονται με την απόφαση της παρ. 1. Έως την έκδοση της απόφασης της παρ. 1, στο πλαίσιο του μηχανισμού, σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που έχουν υποχρέωση εγκατάστασης συστημάτων τηλεποπτείας και τηλεδιαχείρισης, σύμφωνα με το άρθρο 9Α, αντιμετωπίζονται ως σταθμοί που συμμετέχουν στην ανακατανομή. Ο μηχανισμός εφαρμόζεται για χρονική περίοδο που εκκινεί από την 1η Ιανουαρίου 2025. Φορέας εφαρμογής των συναλλαγών του εν λόγω Μηχανισμού ορίζεται ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), ο οποίος δημιουργεί, τηρεί και διαχειρίζεται ειδικό λογαριασμό για την εφαρμογή του. Για τους οικείους υπολογισμούς, οι Διαχειριστές Ε.Σ.Μ.Η.Ε. και Ε.Δ.Δ.Η.Ε. παραθέτουν στον Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. τα απαιτούμενα στοιχεία. Με την ίδια απόφαση μπορεί να καθορίζονται λεπτομέρειες εφαρμογής και κάθε ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή του μηχανισμού της παρούσας.».
Είναι σημαντικό να καθοριστεί ποια Έργα δικαιουνται συμμετοχής στο «Μηχανισμό Αναδιανομής της Λειτουργικής Ενίσχυσης σταθμών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. μεταξύ παραγωγών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α» καθώς όπως είναι γραμμένο το άρθρο υποννοείται πως τα Έργα με Συμβάσεις ΣΕΔΠ (Λειτουργικής Ενίσχυσης) έχουν το δικαίωμα στην αποζημίωση. Ωστόσο, όπως προκύπτει από την εφαρμοζόμενη πρακτική, Έργα τα οποία έχουν υπογράψει Συμβάσεις Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ σύμφωνα με τα άρθρα του Ν.3468 ή ενωρίτερα υφίστανται περικοπές και μάλιστα σημαντικες.
Τα Έργα που έχουν συνδεθεί προ της 04.07.2019 σύμφωνα με τον Κανονισμό 943/2019, διατηρούν την προτεραιότητα έγχυσης (προτεραιότητα στην κατανομή), ωστόσο θα πρέπει να προβλεφθούν δικλείδες στο Μηχανισμό ώστε να υπάρχει έλεγχος της τήρησης της προτεραιότητας από τους Παραγωγούς.
Αιτήματα για τη Διασφάλιση και Αποζημίωση των Μονάδων ΑΠΕ
Υποβάλλονται τα ακόλουθα αιτήματα για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας, της βιωσιμότητας και της δίκαιης μεταχείρισης των μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα:
1. Πλήρης Αποζημίωση των Αδειοδοτημένων Μονάδων ΑΠΕ (Ν. 3468/2006) Επιβάλλεται η πλήρης αποζημίωση των μονάδων ΑΠΕ που έχουν αδειοδοτηθεί βάσει του Νόμου 3468/2006. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς από τα 15.000 MW συνολικής συνδεδεμένης ισχύος, περίπου τα 5.000 MW εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Επιπλέον, οι συγκεκριμένες μονάδες διαθέτουν Συμβάσεις Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΠΗΕ), δεν συμμετέχουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και εισέρχονται στην αγορά ενέργειας κατά προτεραιότητα. Συνεπώς, δικαιούνται αποζημίωση σύμφωνα τόσο με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία όσο και με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
2. Έναρξη Μηχανισμού Αποζημίωσης από 1η Ιανουαρίου 2024 Η ημερομηνία έναρξης του μηχανισμού αποζημίωσης πρέπει να οριστεί αναδρομικά την 1η Ιανουαρίου 2024, και όχι το 2025. Οι περικοπές ξεκίνησαν ήδη από το 2024, παρόλο που η ελληνική νομοθεσία και ο ΔΕΔΔΗΕ, λόγω δικής τους υπαιτιότητας, δεν είχαν προβλέψει εγκαίρως συστήματα περιορισμού ενέργειας. Αντιθέτως, οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί (ΕΕ) 2019/943 και (ΕΕ) 2016/631 προέβλεπαν αυτά τα συστήματα από το 2019 και το 2020 αντίστοιχα. Η εφαρμογή αυτής της πρόβλεψης θα απαλλάξει παράλληλα τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) από τις υφιστάμενες καταγγελίες προς τους διαχειριστές.
3. Μηχανισμός Ανάκτησης Χρημάτων για Φωτοβολταϊκές Μονάδες Πρέπει να προβλεφθεί ένας μηχανισμός ανάκτησης χρημάτων για τις φωτοβολταϊκές μονάδες που υφίστανται περικοπές. Αυτό θα τους επιτρέψει να μετριάσουν τις απώλειες σε σχέση με άλλες μονάδες ΑΠΕ, δεδομένου ότι οι περικοπές πραγματοποιούνται κυρίως κατά τις ώρες αιχμής παραγωγής των φωτοβολταϊκών. Αυτή η πρόβλεψη είναι αναγκαία, καθώς οι χαμηλές τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας οφείλονται κατά κύριο λόγο στην υπερπαραγωγή των φωτοβολταϊκών.
4. Κατάργηση Απόφασης ΡΑΑΕΥ ΑΕ-52/2025 και Άμεση Ενσωμάτωση Κανονισμών Απαιτείται η άμεση κατάργηση της απόφασης ΑΕ-52/2025 της ΡΑΑΕΥ και η άμεση ενσωμάτωση και εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών και της ελληνικής νομοθεσίας. Αυτό συνεπάγεται την προτεραιότητα των 6.000 MW που ήταν συνδεδεμένα μέχρι τον Ιούνιο του 2019, έναντι των υπολοίπων.
5. Διαφάνεια στις Περικοπές και Ανακατανομές Είναι απαραίτητη η πλήρης διαφάνεια στις διαδικασίες περικοπών και ανακατανομών. Κρίνεται απαράδεκτο να περικόπτονται μονάδες ΑΠΕ, οι οποίες διαθέτουν προτεραιότητα έγχυσης στο σύστημα, ενώ ταυτόχρονα, τις ίδιες ώρες, πραγματοποιούνται μαζικές εισαγωγές ενέργειας από μονάδες ορυκτών καυσίμων προερχόμενες από τα Βαλκάνια.
1. Πλήρης αποζημίωση σταθμών με προτεραιότητα έγχυσης (δήλωσης ετοιμότητας μέχρι και το 2019) διότι μέχρι τότε δεν προέκυπτε άλλωστε ανάγκη ανακατανομής.
2. Μέριμνα για τα χαρακτηριστικά της κάθε τεχνολογίας και των ωρών λειτουργίας των. ΦΒ με περικοπές τις συνήθεις ώρες 11.00-16.00 χάνουν το 80% της ημερήσιας παραγωγής τους, ενώ τα αιολικά το 20% μόνο!