Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν να φοιτούν:

1)α) σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, εφόσον πρόκειται για μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες, υποστηριζόμενοι από τον εκπαιδευτικό της τάξης, ο οποίος συνεργάζεται κατά περίπτωση με τα ΚΕΔΥ, με τους σχολικούς συμβούλους γενικής και ειδικής εκπαίδευσης και τους συμβούλους ΕΕΠ και την ΕΔΕΑΥ.

  β) Στα τμήματα που φοιτούν μαθητές με διαγνωσμένη από αρμόδιο δημόσιο φορέα (ΚΕΔΥ, Υγειονομική Επιτροπή ή Δημόσιο Νοσοκομείο) αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, και στα οποία έχει συμπληρωθεί ο μέγιστος αριθμός μαθητών, ο αριθμός αυτός μειώνεται σε αναλογία για κάθε μαθητή με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που δεν υποστηρίζονται από παράλληλη στήριξη κατά τρεις μαθητές λιγότερους και οι μαθητές κατανέμονται εξίσου στα τμήματα της ίδια τάξης κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων της σχολικής μονάδας και έγκρισης του αρμόδιου Σχολικού Συμβούλου. Σε κάθε περίπτωση, η κατά τα ανωτέρω μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα θα φθάνει έως του αριθμού των 21 μαθητών, όταν πρόκειται για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και έως του αριθμού των 23 μαθητών, όταν πρόκειται για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το μέτρο της μείωσης εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις μαθητών με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), ψυχικές διαταραχές, πολλαπλές αναπηρίες, νοητική αναπηρία, εγκεφαλική παράλυση, σύνδρομα και σπάνιες ασθένειες. Τα ανωτέρω ισχύουν αναλογικά και για την Τεχνική-Επαγγελματική Εκπαίδευση.

      2) Σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, με παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση, από εκπαιδευτικούς Ε.Ε.

α. Στόχος της παράλληλης στήριξης είναι ο μαθητής σταδιακά να αυτονομηθεί ως παρουσία στην συνήθη σχολική τάξη ώστε να μην απαιτείται ο εκπαιδευτικός να παρευρίσκεται στο σύνολο των ωρών της σχολικής τάξης. Η παράλληλη στήριξη παρέχεται ως ενισχυτικός και ενταξιακός θεσμός της παιδαγωγικής πράξης και της μαθησιακής διαδικασίας και δεν έχει σε καμία περίπτωση χαρακτήρα φύλαξης του παιδιού ή εξυπηρέτησης στην καθημερινή διαβίωση. Παράλληλη στήριξη δέχεται ο μαθητής με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εφ’ όσον μπορεί με αυτήν ν’ ανταποκριθεί στο αναλυτικό πρόγραμμα της τάξης φοίτησής του καθώς και σε κάθε εκδήλωση σχολικής διαδικασίας. Για τον λόγο αυτό υποβάλλεται εισήγηση από την ΕΔΕΑΥ ή αν δεν υπάρχει από το σύλλογο διδασκόντων μέσω του Διευθυντή του σχολείου σε συνεδρίαση ειδικά για το σκοπό αυτό, προς το οικείο ΚΕΔΥ. Εξαίρεση στα παραπάνω μπορούν να αποτελούν το Νηπιαγωγείο, η Α΄, η Β΄ Γ΄ Δ΄ και Ε΄ τάξη του Δημοτικού εφ’ όσον το ΚΕΔΥ έχει απολύτως αιτιολογημένα γνωματεύσει κάτι τέτοιο.

 Σε κάθε περίπτωση για να δοθεί γνωμάτευση χορήγησης παράλληλης στήριξης από το ΚΕΔΥ, θα πρέπει το νοητικό δυναμικό του μαθητή να βρίσκεται εντός των οριζομένων ως φυσιολογικών ορίων.

β.  Όλες οι αιτήσεις για έγκριση και ανανέωση παράλληλων  στηρίξεων, υποβάλλονται από τον γονέα στο σχολείο της πρώτης εγγραφής ή φοίτησης, μέχρι 30 Ιουνίου, εκτός εάν υπάρχει αιτιολογημένη καθυστέρηση για την έκδοση της γνωμάτευσης ή της ανανέωσης από το ΚΕΔΥ. Στη συνέχεια, αποστέλλονται τα δικαιολογητικά από το σχολείο μέσω των αρμοδίων Διευθύνσεων Εκπαίδευσης στις Περιφερειακές Διευθύνσεις για έγκριση από τον Περιφερειακό Διευθυντή ο οποίος τα ελέγχει και σε περιπτώσεις μεγάλης ανισοκατανομής του αριθμού των γνωματεύσεων ανάμεσα στα ΚΕΔΥ της αρμοδιότητάς του μπορεί να αναπέμψει για επαναξιολόγηση στο ΚΕΔΥ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Ακολούθως ο αριθμός των εγκεκριμένων αιτήσεων ανά Διεύθυνση Εκπαίδευσης, θα αποστέλλονται στη Διεύθυνση Ειδικής Εκπαίδευσης του Υ.ΠΑΙ.Θ. έως 1^η Σεπτεμβρίου κάθε έτους, η οποία με τη σειρά της θα διαβιβάζει την εισήγηση της κατανομής των διαθέσιμων πιστώσεων ανά διεύθυνση εκπαίδευσης, στις υπεύθυνες για την πρόσληψη του απαραίτητου εκπαιδευτικού προσωπικού, διευθύνσεις προσωπικού του ΥΠΑΙΘ.

   Επίσης οι περιφερειακές διευθύνσεις στην ίδια ημερομηνία θα αποστέλλουν ονομαστικές καταστάσεις μαθητών με εγκρίσεις παράλληλης στήριξης στις οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης και στα ΚΕΔΥ.

Στη συνέχεια τα ΚΕΔΥ και εφ’ όσον οι διαθέσιμες πιστώσεις παράλληλης στήριξης, είναι λιγότερες από τις εγκεκριμένες αιτήσεις, καταρτίζουν υποχρεωτικά αξιολογικό πίνακα  με σειρά προτεραιότητας των μαθητών, που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη έγκρισης χορήγησης παράλληλης στήριξης , τον οποίο αποστέλλουν στις οικείες Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για την καλύτερη κατανομή των διαθέσιμων πιστώσεων. Ο πίνακας αυτός δύναται να τροποποιείται εφ’ όσον στην πορεία εγκριθούν νέες παράλληλες στηρίξεις.

Κατ’ εξαίρεση, οι αιτήσεις για παράλληλη στήριξη που αφορούν μαθητές της Α’ τάξης και πρώτης εγγραφής του Νηπιαγωγείου, μπορούν να κατατίθενται μέχρι 20 Σεπτεμβρίου στα οικεία ΚΕΔΥ και στη συνέχεια μέχρι 10 Οκτωβρίου στις Περιφερειακές Διευθύνσεις για έγκριση.

γ. Ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης αναφέρεται και τοποθετείται στο τμήμα που φοιτά ο μαθητής στον οποίον παρέχεται παράλληλη στήριξη. Ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης θεωρείται δεύτερος εκπαιδευτικός της τάξης, συνεργάζεται υποχρεωτικά με τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό της τάξης και ως εκ τούτου, παρέχεται η δυνατότητα εναλλαγής των ρόλων μεταξύ τους, εντός της τάξης, εφ’ όσον ανήκουν στον ίδιο κλάδο με πρωτοβουλία του  υπεύθυνου εκπαιδευτικού της τάξης.

Όλες οι γνωματεύσεις για παροχή παράλληλης στήριξης, για καθορισμό κατάλληλου σχολικού πλαισίου, για έγκριση κατ’ οίκον διδασκαλίας, για καθορισμό εξατομικευμένου προγράμματος, θα επαναξιολογούνται στο τέλος του πρώτου σχολικού έτους εφαρμογής τους από το ΚΕΔΥ. Η χορήγηση για ένα έτος παράλληλης στήριξης δεν είναι δεσμευτική για την συνέχειά της εκτός των αισθητηριακών αναπηριών ακοής και τύφλωσης.

Η παράλληλη στήριξη δύναται να χορηγηθεί είτε για το σύνολο του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια, είτε για ένα μέρος αυτού, είτε για συγκεκριμένες ώρες και μαθήματα στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

 δ. Στην παράλληλη στήριξη τοποθετούνται εκπαιδευτικοί Ε.Ε των κλάδων    ΠΕ71, ΠΕ61, και ΠΕ60, ΠΕ70 που έχουν τα προσόντα του Άρθρου 20 παραγ 2.1,2 του παρόντος νόμου για τη Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και ΠΕ02.50, ΠΕ03.50 και ΠΕ04.50 για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

 ε. Ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης συμμετέχει ισότιμα σε όλες τις εκδηλώσεις του σχολείου με το υπόλοιπο προσωπικό και έχει τις ίδιες υποχρεώσεις και δικαιώματα που απορρέουν από την ισχύουσα νομοθεσία. Το ωρολόγιο πρόγραμμα είναι απαραίτητο να συντάσσεται από τον εκπαιδευτικό της παράλληλης σε συνεργασία με εκείνον της τάξης, διαρθρώνεται πάνω στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου και υποβάλλεται στον Σύμβουλο της Ε.Ε. προς έγκριση.

στ. Η Παράλληλη στήριξη μπορεί εντός του ωραρίου του εκπαιδευτικού να περιλαμβάνει και το ολοήμερο  πρόγραμμα.

    ζ. Την ευθύνη των μαθητών που έχουν παράλληλη στήριξη σε κάθε εκδήλωση και στα διαλείμματα έχει σε κάθε περίπτωση όπως και για όλους τους μαθητές το σχολείο.

η. Στις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου και σε αυτές του Γυμνασίου, θα βαθμολογούν και ο εκπαιδευτικός της τάξης και ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης και θα βγαίνει ο μέσος όρος αυτών.

Θ. Δεν χορηγείται παράλληλη στήριξη στις ΣΜΕΕ.

 Επίσης όπου υπάρχει ιδρυμένο και λειτουργεί Τ.Ε. δεν χορηγείται εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης. Εξαίρεση σε αυτό αποτελούν οι περιπτώσεις των κωφών και τυφλών μαθητών καθώς και οι περιπτώσεις μαθητών με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας.  Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μόνο, μπορεί το ΚΕΔΥ με αναλυτική και απολύτως εμπεριστατωμένη έκθεσή του που συνοδεύει τη γνωμάτευση, να εισηγηθεί τη χορήγηση παράλληλης στήριξης και σε κάθε άλλη περίπτωση, πάντα με τις δεσμεύσεις της παραγράφου 2.α. του παρόντος άρθρου. Αυτές οι εξαιρετικές περιπτώσεις θα έχουν και την έγκριση της Β/θμιας ΕΔΕΑ.  

ι.) Στις περιπτώσεις που ένας μαθητής αποδεδειγμένα βρίσκεται σε περιοχή που δεν υπάρχει άλλη δομή της Ε.Ε και σε απόσταση που να είναι δυνατή η μεταφορά του, τότε και μόνο, με εισήγηση του οικείου σχολικού συμβούλου και του συμβούλου Ε.Ε προς το οικείο ΚΕΔΥ, μπορεί αυτό να γνωμοδοτήσει για παράλληλη στήριξη, αναφέροντας αναλυτικά και τους λόγους της γνωμάτευσης.

ια) Η παράλληλη στήριξη χορηγείται μέχρι και την Γ΄ τάξη του Γυμνασίου. Στις περιπτώσεις κωφών , τυφλών μαθητών, καθώς και αυτών με αυτισμό  υψηλής λειτουργικότητας,  χορηγείται και στη μεταγυμνασιακή τυπική εκπαίδευση.

 ιβ) Δεν μπορεί σε ένα τμήμα σχολείου να παρευρίσκεται εκτός του εκπαιδευτικού του τμήματος παραπάνω από ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης και σε κάθε περίπτωση όχι παραπάνω από δύο σε κάθε σχολείο.

ιγ) Η ύλη και τα θέματα εξετάσεων για τα μαθήματα των μαθητών που έχουν παράλληλη στήριξη, είναι ίδια με των υπολοίπων μαθητών. Οι εκπαιδευτικοί της παράλληλης στήριξης και του ΤΕ, μετέχουν στην βαθμολογία μαζί με τους εκπαιδευτικούς του τμήματος και  η βαθμολογία προκύπτει από τον μέσο όρο.

     3) Σε ειδικά οργανωμένα και κατάλληλα στελεχωμένα Τμήματα Ένταξης (ΤΕ) που λειτουργούν μέσα στα σχολεία γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης με δύο (2) διαφορετικούς τύπους προγραμμάτων:

α)Κοινό και εξειδικευμένο πρόγραμμα, που καθορίζεται με πρόταση του οικείου ΚΕΔΥ για τους μαθητές με ηπιότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το οποίο για κάθε μαθητή δε θα υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως. Στα ΤΕ μπορούν να φοιτούν και μαθητές χωρίς γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του σχολικού συμβούλου Ε.Ε. και μέχρι την έκδοση σχετικής γνωμάτευσης από το ΚΕΔΥ. Για την ίδρυση ΤΕ απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν κατ’ ελάχιστον τρεις μαθητές και σχετική πρόταση από το οικείο ΚΕΔΥ. Ο ανώτερος αριθμός μαθητών που φοιτούν σε ΤΕ είναι 15 μαθητές. Σε περιπτώσεις συστεγαζόμενων ή γειτονικών σχολικών μονάδων, τα ΤΕ συνενώνονται μέχρι του ανωτέρω αριθμού των 15 μαθητών ανά ΤΕ.

β)Εξειδικευμένο ομαδικό ή εξατομικευμένο πρόγραμμα διευρυμένου ωραρίου, που  καθορίζεται με πρόταση του οικείου ΚΕΔΥ, για τους μαθητές με σοβαρότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίες δεν καλύπτονται από αντίστοιχες με το είδος και το βαθμό αυτοτελείς σχολικές μονάδες. Το εξειδικευμένο πρόγραμμα μπορεί να είναι ανεξάρτητο από το κοινό, σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών. Στις περιπτώσεις αυτές η συνδιδασκαλία γίνεται σύμφωνα με τις προτάσεις των διαγνωστικών υπηρεσιών.

  Το πρόγραμμα του Τ.Ε. το συντάσσει ο εκπαιδευτικός του τμήματος ένταξης σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των τάξεων-τμημάτων που εμπλέκονται και μέσω του Διευθυντή του σχολείου υποβάλλεται για έγκριση στον αρμόδιο σχολικό  σύμβουλο Ε.Ε και εφαρμόζεται είτε εντός είτε εκτός της τάξης που φοιτά ο μαθητής.

4) Μαθητές που φοιτούν σε σχολεία της γενικής εκπαίδευσης ή σε ΤΕ μπορούν να υποστηρίζονται με την παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ), ανάλογα με το είδος της κινητικής αναπηρίας τους και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που απορρέουν από αυτή και στην περίπτωση αυτή δε χορηγείται παράλληλη στήριξη. Η δυνατότητα στήριξης μαθητών του προηγούμενου εδαφίου μπορεί να αφορά και σε σχολικό νοσηλευτή και στις δύο περιπτώσεις κατόπιν αναλυτικής και τεκμηριωμένης γνωμάτευσης αποκλειστικά από διευθυντή σχετικής κλινικής δημόσιου νοσοκομείου.

5) Η υποστήριξη του μαθητή με κινητική αναπηρία για την αυτοεξυπηρέτησή του και σε κάθε περίπτωση όχι για εκπαιδευτικό έργο, μπορεί να υλοποιείται και από βοηθό που εισηγείται και διαθέτει η οικογένεια του μαθητή κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Διευθυντή και του Συλλόγου Διδασκόντων της σχολικής μονάδας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση στήριξης από σχολικό νοσηλευτή κατόπιν απολύτου αιτιολογημένης γνωμάτευσης αποκλειστικά από διευθυντή σχετικής κλινικής δημόσιου νοσοκομείου.

6) Για τους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η φοίτησή τους θεωρείται επαρκής όταν:

    Τα όρια απουσιών είναι τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, προσαυξημένα   κατά 30%. Τυχόν επιπλέον από τις παραπάνω κάθε φορά δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες απουσίες που οφείλονται αποδεδειγμένα στη συμμετοχή τους σε προγράμματα αποκατάστασης και θεραπείας που πιστοποιούνται από τον φορέα υλοποίησης υποβάλλονται πριν την έναρξη του προγράμματος στο Σύλλογο Διδασκόντων ο οποίος έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα του χαρακτηρισμού της φοίτησης.

7) Όταν η φοίτηση των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες καθίσταται δυσχερής στα σχολεία του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος ή στα τμήματα ένταξης, λόγω των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών τους, η εκπαίδευση των μαθητών αυτών παρέχεται:

  α) Σε αυτοτελείς ΣΜΕ.Ε.

β) σε σχολεία ή τμήματα που λειτουργούν είτε ως αυτοτελή είτε ως παραρτήματα άλλων σχολείων σε νοσοκομεία, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα χρονίως πασχόντων ή Υπηρεσίες εκπαίδευσης και αποκατάστασης των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, εφόσον σε αυτά διαβιούν άτομα σχολικής ηλικίας με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι εκπαιδευτικές αυτές δομές θεωρούνται ΣΜΕΕ εφόσον έχουν ιδρυθεί ή ιδρυθούν ως τέτοιες, υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, εμπίπτουν στο πλαίσιο της Ε.Ε παιδιών σχολικής ηλικίας και εφαρμόζουν εκπαιδευτικά προγράμματα που εποπτεύονται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τα ανωτέρω Ειδικά σχολεία και ΤΕ ιδρύονται και λειτουργούν με του ίδιους όρους και προϋποθέσεις των υπολοίπων και ανήκουν τα ΤΕ στην πλησιέστερη σχολική μονάδα με το νοσηλευτικό ίδρυμα και ειδικά για αυτά οι εγγραφές και μετεγγραφές μαθητών μπορούν να γίνονται οποιαδήποτε χρονική στιγμή με απόφαση του οικείου Διευθυντή Εκπαίδευσης. Φορείς, Ν.Π.Ι.Δ., πιστοποιημένοι από το ΕΟΠΠΕΠ., μπορούν να παρέχουν, Κατάρτιση και Συμβουλευτικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες σε άτομα άνω των δεκαπέντε (15) ετών με βαριά νοητική υστέρηση και συνοδές αναπηρίες.

  γ) Τα σχολεία των φυλακών και των ιδρυμάτων αγωγής ανηλίκων δεν αποτελούν μονάδες ειδικής εκπαίδευσης.

   8) Με διδασκαλία στο σπίτι, όταν αυτή κρίνεται αναγκαία, για σοβαρά βραχυχρόνια ή χρόνια προβλήματα υγείας, τα οποία δεν επιτρέπουν τη μετακίνηση και φοίτηση των μαθητών στο σχολείο. Η έγκριση της διδασκαλίας στο σπίτι γίνεται με απόφαση του Διευθυντή Εκπαίδευσης της αντίστοιχης βαθμίδας στην οποία φοιτά ο μαθητής, κατόπιν αιτιολογημένης πρόσφατης ιατρικής γνωμάτευσης, στην οποία αναγράφεται η διάρκεια επιβεβλημένης παραμονής στο σπίτι. Η γνωμάτευση αυτή παρέχεται από ΚΕΔΥ ή δημόσια ιατροπαιδαγωγική υπηρεσία ή δημόσιο νοσοκομείο. Οι προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις διέπονται από τις διατάξεις των κατ’ ιδίαν διδαχθέντων. Στο πρόγραμμα διδασκαλίας στο σπίτι μπορεί να χρησιμοποιείται και το σύστημα τηλεκπαίδευσης. Η κατ’ οίκον διδασκαλία δεν παρέχεται υποχρεωτικά από εκπαιδευτικό ΕΕ παρά μόνο, εάν γνωματεύσει σχετικά το οικείο ΚΕΔΥ.

9) Για κάθε μαθητή με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το ΕΠΕ σχεδιάζεται αποκλειστικά από τη διεπιστημονική ομάδα του οικείου ΚΕΔΥ ή της ΕΔΕΑΥ, συντάσσεται και υλοποιείται από τον αρμόδιο εκπαιδευτικό Ε.Ε., σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης, τον σχολικό Σύμβουλο ΕΕ και τον σύμβουλο ΕΕΠ λαμβάνοντας υπόψη τη Σχεδίαση για Όλους, την Καθολική Σχεδίαση για Μάθηση, τις δυνατότητες των Υποστηρικτικών Τεχνολογιών και τον κατάλληλο μορφότυπο προσβάσιμων διδακτικών βιβλίων. Για τον σχεδιασμό του ΕΠΕ ενημερώνεται και ο γονέας ή ο κηδεμόνας του μαθητή και το ΕΕΠ των ΣΜΕΕ, από το ΚΕΔΥ ή την ΕΔΕΑΥ.