Διακήρυξη

Κατεβάστε το κείμενο της διακήρυξης σε μορφή *.pdf απο εδώ.

  • 15 Νοεμβρίου 2011, 18:09 | Skarpelis Nikolaos

    Αντικείμενο της μίσθωσης και Κριτήρια Β2, Β3, Β4
    1. Tα κοιτασματολογικά δεδομένα για τις περιοχές αυτές με βάση τις σημερινές απαιτήσεις κρίνονται ως ανεπαρκή για να επιτρέψουν σε ενδιαφερομένους να συντάξουν και να υποβάλλουν επιχειρησιακό σχέδιο εκμετάλλευσης (Κριτήριο Α2). Επομένως διαγωνισμός μίσθωσης νοείται κατ’ αρχήν μεν για ένα πλήρες πρόγραμμα μεταλλευτικής έρευνας, που θα καταλήξει σε μελέτη σκοπιμότητας. Ο μισθωτής μπορεί να δεσμεύεται για την αξιοποίηση των αποθεμάτων που θα εντοπίσει.
    Τα στοιχεία των υπό μίσθωση μεταλλευτικών χώρων
    2. Θέλω να πιστεύω ότι στην τελική προκύρυξη δεν θα υπάρχει παρόμοια «περιγραφή των μεταλλοφοριών». Είναι απαραίτητο να δίδονται στοιχεία για τον κοιτασματολογικό τύπο (ore deposit model) στον οποίο ανήκουν. Οι όροι «μικτά θειούχα» ή «μεταλλοφορία αντιμονίου» είναι αδόκιμοι και παρωχημένοι.
    3. Δεν μπορεί έμμεσα να γίνεται επίκληση της ανάγκης της Ευρώπης σε κρίσιμα μέταλλα, θέτοντας κάποια από αυτά σαν «κράχτες» (στην προκειμένη περίπτωση το Ινδιο και το Γερμάνιο), όταν ο ενδιαφερόμενος επενδυτής δεν έχει πληροφόρηση για τον τύπο κοιτάσματος για να εμπιστευθεί τα όσα περιγράφονται. Για το Σκρά τα προγνωστικά δεδομένα (αλλά και άλλα ερευνητικά) δεν επιτρέπουν αισιοδοξία ότι θα διαπιστωθούν οικονομικές συγκεντρώσεις των στοιχείων αυτών στο μετάλλευμα.
    4. Πρέπει να ακολουθούνται οι γνωστοί κώδικες για την ταξινόμηση των ορυκτών πόρων (mineral resources) και αποθεμάτων (reserves) (π.χ. Τhe PERC ή JORC Reporting codes). Αυτούς τους κώδικες καταλαβαίνουν και χρησιμοποιούν οι εμπλεκόμενοι στην έρευνα των κοιτασμάτων. Tα – σύμφωνα με τη διακήρυξη – «Δυναμικά αποθέματα» αντιστοιχούν στα «Potential resources»;
    5. Ενα ζήτημα που θα κρίνει την αξιοπιστία του ΥΠΕΚΑ και των σχετικών φορέων αφορά την ποιότητα των δεδομένων. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι δίνονται στοιχεία της αξίας σε περιεχόμενα μέταλλα για τις υπό έρευνα περιοχές (Βέβαια και «Δυναμικά?» αποθέματα) χωρίς επαρκή δεδομένα κοιτασματολογικής έρευνας. Το γεγονός αυτό αποκαλύπτει προχειρότητα από πλευράς Υπουργείου και έρχεται σαν συνέχεια της ατυχούς και αβάσιμης αποτίμησης της αξίας των ελληνικών ορυκτών πόρων, για την οποία πολύς θόρυβος έγινε στις αρχές του έτους.
    6. Αναρωτιέμαι πως είναι δυνατόν – ακόμη και σε δοκίμιο της διακήρυξης – να αναφέρεται ότι «στην μελλοντική εξέλιξη της περιοχής αυτής θα συμπεριληφθεί το πρόσθετο αποθεματικό δυναμικό των 4.0 δις Ευρώ, που αναμένεται να προκύψει από τις έρευνες του ΙΓΜΕ στο γειτονικό κοίτασμα Ποντοκερασιάς στο πλαίσιο του έργου του ΕΣΠΑ.
    7. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι (κοιτασματολογικοί και άλλοι) που επιβάλλουν την εξαίρεση του πορφύρη της Βάθης από τη διακήρυξη.

  • 15 Νοεμβρίου 2011, 09:34 | Ζωή Τζήμητρα

    Δεν πιστεύω στη διάθεση δημοσίων εκτάσεων για την εξόρυξη μεταλλευμάτων χρυσού, κ.α στα Κρούσσια και στο Σκρα Κιλκίς και μάλιστα τη βρίσκω επικίνδυνη για τους κατοίκους, ρυπογόνα για το περιβάλλον και αδιάφορη για τα για την ανάπτυξη του τόπου.
    Επικίνδυνη γιατί εμπεριέχει τον άμεσο κίνδυνο να μολύνει την ατμόσφαιρα , τη γη και ιδιαίτερα τον υδροφόρο ορίζοντα τόσο από τη χρήση των τοξικών κατά την επεξεργασία του (κυάνιο) όσο και από την πρόσμιξη με το νερό στοιχείων των υπόγειων μεταλλευμάτων (θείο, κα) .
    Ρυπογόνα για το περιβάλλον γιατί θα προκαλέσει μη αναστρέψιμη περιβαλλοντική ρύπανση και υποβάθμιση σε τοπία ιδιαίτερου φυσικού πλούτου και κάλλους όπως αυτά των ορεινών όγκων των Κρουσσίων και του Σκρα.
    Αδιάφορη για την ανάπτυξη του τόπου γιατί δεν προβλέπεται ικανό μέρος του εξορύξιμου προϊόντος ή αντίτιμο της αξίας του να παραχωρείται στους οικείους Δήμους , δεν θα απασχοληθεί σημαντικό ποσοστό κατοίκων των περιοχών κατά την παραγωγική διαδικασία καθώς η περιοχή δεν διαθέτει ούτε διέθετε ποτέ εξειδικευμένο προσωπικό σε μεταλλευτικές δραστηριότητες αλλά και ο αριθμός των ανειδίκευτων εργατών που απαιτεί λόγω της μηχανοποιημένης δραστηριότητας δεν αποτελεί απασχόληση ικανή που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του τόπου.

  • Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Νομού Κιλκίς δηλώνει την αντίθεσή του στη διάθεση δημοσίων εκτάσεων για την εξόρυξη μεταλλευμάτων κυρίως χρυσού, χαλκού στα Κρούσσια και στο Σκρα Κιλκίς καθώς:
    1. Η επεξεργασία των προϊόντων εξόρυξης είναι επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία των κατοίκων καθώς χρησιμοποιούνται ουσίες ιδιαίτερα τοξικές (κυάνιο) στο διαχωρισμό των μεταλλευμάτων και ο κίνδυνος για τη μόλυνση του εδάφους και κατά συνέπεια του υδροφόρου ορίζοντα όλης της περιοχής είναι άμεσος. Η δε μολυσματική κατάσταση όταν δημιουργηθεί μετά είναι σχεδόν μη αναστρέψιμη.
    2. Αυτού του τύπου οι εγκαταστάσεις είναι τραυματικές για το τοπίο ιδιαίτερα για σημεία υψηλού κάλλους και φυσικού πλούτου, όπως αυτά στα οποία αναφερόμαστε. Οι σύγχρονες μέθοδοι εκσκαφής είναι ιδιαίτερα έντονες και ταχείς και οδηγούν σε ουσιαστικά μη ελέγξιμη περιβαλλοντική επέμβαση.
    3. Η όλη εγκατάσταση και δραστηριότητα παρά τις αρνητικές επιπτώσεις που θα φέρει σε περιβαλλοντικό επίπεδο δεν θα ευνοήσει τον τόπο στο επίπεδο της ανάπτυξής του, καθώς δεν προβλέπεται ικανό μέρος του εξορύξιμου προϊόντος ή αντίτιμο της αξίας του να παραχωρείται στη δημοτική αρχή και κατά συνέπεια στους πολίτες αυτής, δεν θα απασχοληθεί σημαντικό ποσοστό κατοίκων των περιοχών κατά την παραγωγική διαδικασία καθώς η περιοχή δεν διαθέτει ούτε διέθετε ποτέ εξειδικευμένο προσωπικό σε μεταλευτικές δραστηριότητες αλλά και ο αριθμός των ανειδίκευτων εργατών που απαιτεί λόγω της μηχανοποιημένης δραστηριότητας δεν αποτελεί απασχόληση ικανή που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του τόπου.

  • Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Νομού Κιλκίς δηλώνει την αντίθεσή του στη διάθεση δημοσίων εκτάσεων για την εξόρυξη μεταλλευμάτων κυρίως χρυσού, χαλκού στα Κρούσσια και στο Σκρα Κιλκίς καθώς:
    1. Η επεξεργασία των προϊόντων εξόρυξης είναι επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία των κατοίκων καθώς χρησιμοποιούνται ουσίες ιδιαίτερα τοξικές (κυάνιο) στο διαχωρισμό των μεταλλευμάτων και ο κίνδυνος για τη μόλυνση του εδάφους και κατά συνέπεια του υδροφόρου ορίζοντα όλης της περιοχής είναι άμεσος. Η δε μολυσματική κατάσταση όταν δημιουργηθεί μετά είναι σχεδόν μη αναστρέψιμη.
    2. Αυτού του τύπου οι εγκαταστάσεις είναι τραυματικές για το τοπίο ιδιαίτερα για σημεία υψηλού κάλλους και φυσικού πλούτου, όπως αυτά στα οποία αναφερόμαστε. Οι σύγχρονες μέθοδοι εκσκαφής είναι ιδιαίτερα έντονες και ταχείς και οδηγούν σε ουσιαστικά μη ελέγξιμη περιβαλλοντική επέμβαση.
    3. Η όλη εγκατάσταση και δραστηριότητα παρά τις αρνητικές επιπτώσεις που θα φέρει σε περιβαλλοντικό επίπεδο δε θα ευνοήσει τον τόπο στο επίπεδο της ανάπτυξής του, καθώς δεν προβλέπεται ικανό μέρος του εξορύξιμου προϊόντος ή αντίτιμο της αξίας του να παραχωρείται στη δημοτική αρχή και κατά συνέπεια στους πολίτες αυτής, δεν θα απασχοληθεί σημαντικό ποσοστό κατοίκων των περιοχών κατά την παραγωγική διαδικασία καθώς η περιοχή δεν διαθέτει ούτε διέθετε ποτέ εξειδικευμένο προσωπικό σε μεταλλευτικές δραστηριότητες αλλά και ο αριθμός των ανειδίκευτων εργατών που απαιτεί λόγω της μηχανοποιημένης δραστηριότητας δεν αποτελεί απασχόληση ικανή που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του τόπου.

    Με τιμή,
    το Δ.Σ. του
    Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Νομού Κιλκίς

    Εθν. Αντίστασης 1 | 61100 | Κιλκίς
    τηλ.- fax: 2341027700 | kilkis.architects@gmail.com http://sankilkis.wordpress.com

  • 14 Νοεμβρίου 2011, 10:57 | Σαράντης Δημητριάδης, ομοτ.καθηγ. Γεωλογίας ΑΠΘ

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ.

    Στην πρωμετωπίδα του τεύχους της διακήρυξης δεν αναγράφεται κατά πόσο οι συγκεκριμένοι μεταλλευτικοί χώροι είναι ερευνημένοι ή μη. Προκύπτει βέβαια σαφώς από το περιεχόμενο του κειμένου της διακήρυξης ότι οι μεταλλευτικοί αυτοί χώροι δεν είναι ερευνημένοι. Σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε οπωσδήποτε να γίνεται ρητή παραπομπή σε τυχόν υφιστάμενες σχετικές, πλήρεις και αποδεκτές ερευνητικές μελέτες (του ΙΓΜΕ προφανώς).

    Αναφορά σε κοιτασματολογικές εκτιμήσεις που δεν εδράζονται σε εκτεταμένες και πλήρεις ερευνητικές μελέτες (υπαίθρου με πλήθος γεωτρήσεων και εργαστηρίου με πλήθος αναλύσεων) προφανώς δεν επαρκούν. Για το λόγο αυτόν εξάλλου ως αντικείμενο της μίσθωσης ορίζεται «το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης» στους συγκεκριμένους δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους.

    Σε τέτοιες περιπτώσεις όμως είναι επιστημονικά αντιδεοντολογικό, και παράλογο εξάλλου, να μη γίνεται διαχωρισμός μεταξύ των σταδίων έρευνας και εκμετάλλευσης. Είναι εύκολα κατανοητό πως δεν είναι δυνατό να γίνει σοβαρή συζήτηση επί οποιουδήποτε σχεδίου εκμετάλλευσης πριν την περάτωση μιας πλήρους έρευνας, ως διακριτού και απαραίτητα προηγούμενου σταδίου.

    Το αποτελέσμα μιας τέτοιας έρευνας θα καθορίσει τα κατά περίπτωση πλήρη κοιτασματολογικά στοιχεία, το κατά πόσον είναι κατ’ αρχήν εφικτή και συμφέρουσα η εκμετάλλευση, και ποιο μπορεί να είναι το σχέδιο για την πραγματοποίησή της.

    Σε αντίθεση με την παραπάνω λογική, και την πρακτική εξάλλου που το ΥΠΕΚΑ ακολουθούσε σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις, στην παρούσα διακήρυξη πακετάρονται μαζί ως σύνολο η έρευνα και η εκμετάλλευση.

    Ζητείται έτσι από όσους θα θελήσουν να συμμετάσχουν στον πλειοδοτικό διαγωνισμό, εκτός από τις προτεινόμενες δαπάνες για την έρευνα, να καθορίσουν εξαρχής και το ύψος των επενδύσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό για την εκμετάλλευση του μεταλλευτικού χώρου (που ως μη ερευνημένος, ούτε γεωγραφικά είναι σαφώς καθορισμένος) και το σχέδιο της εκμετάλλευσης (μέθοδος εκμετάλλευσης και εγγυημένη ετήσια παραγωγή μεταλλεύματος).

    Είναι εντελώς παράλογο να ζητούνται αυτά πριν την περάτωση μιας πλήρους και λεπτομερούς κοιτασματολογικής μελέτης.

    Οι συνθήκες αυτές αφήνουν περιθώρια ενδιαφέροντος κατ’ εξοχήν στους πλέον ριψοκίνδυνους και λιγότερο φερέγγυους επενδυτές, αυξάνοντας έτσι τους κινδύνους ενός μελλοντικού ναυαγίου της επένδυσης και της πρόκλησης αγιάτρευτων περιβαλλοντικών πληγών.

    Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως η παρούσα διακήρυξη έχει στην καλύτερη περίπτωση συνταχθεί πρόχειρα και για κάποιο λόγο εσπευσμένα.

    Δε θα μπορούσε να κατηγορηθεί κάποιος ως ιδιαίτερα κακόπιστος αν υποστήριζε πως η κρατική οικονομική δυσπραγία οδηγεί στην εσπευσμένη παραχώρηση δικαιωμάτων του δημοσίου έναντι της γρήγορης είσπραξης των όποιων μισθωμάτων προκύψουν. Μήπως αυτό εντάσσεται στο ευρύτατα συζητούμενο πλαίσιο ενός όσο-όσο ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας;

    Στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε κανείς να υποψιαστεί πως ο διαγωνισμός αυτός, προωθούμενος με μια τόσο πρόχειρα δομημένη διακήρυξη, απλά σκοπεύει στην άμεση και «κοψοχρονιάτικη» εκμίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης σε κάποιον «ενδιάμεσο» πλειοδότη. Ο τελευταίος μπορεί, καθυστερώντας τη διαδικασία υποβολής της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, να αναμένει την ευκαιρία για τη μεταβίβαση της εκμίσθωσης, ευελπιστώντας ότι ίσως καρπωθεί μια κάποια μελλοντική προστιθέμενη αξία στα δικαιώματα αυτά.

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ.

    Για τα οφέλη αυτά δίνεται ένας συνολικός συντελεστής βαρύτητας 25% (κριτήριο Β4, σελ 8 της διακήρυξης).

    Το ποσοστό αυτό αθροίζεται από επιμέρους ποσοστά ως εξής:

    Το 18 % αφορά τον αριθμό θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης που θα προβλέπεται να δημιουργηθούν.

    Ο αριθμός αυτός των θέσεων εργασίας όμως δεν προσεγγίζεται έστω και κατ’ ελάχιστον στη διακήρυξη. Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως δεν πρόκειται να είναι σημαντικός σε οποιαδήποτε προσφορά, ούτε η διάρκεια απασχόλησης μακρά, δεδομένων των μικρών γενικά διαστάσεων των εμφανίσεων με κοιτασματολογικό ενδιαφέρον στις αναφερόμενες περιοχές, πράγμα που παραπέμπει σε εύκολη και γρήγορη εξάντληση των αποθεμάτων.

    Για τον ίδιο λόγο, είναι μειωμένες οι πιθανότητες να υπάρξει ενδιαφέρον για εγκαταστάσεις τοπικού εμπλουτισμού και μεταλλουργικής επεξεργασίας, που θα αύξαιναν βέβαια τις θέσεις απασχόλησης, αλλά ταυτόχρονα και τους κινδύνους, αν όχι τη βεβαιότητα, για σημαντικές περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις.

    Ας επισημανθεί πως στο νομό Κιλκίς δεν υπάρχει εξορυκτική και μεταλλευτική παράδοση και εμπειρία. Ο όποιος μελλοντικός επενδυτής λοιπόν δεν θα έχει σημαντικό λόγο για να προτιμήσει την πρόσληψη εντόπιου ανθρώπινου δυναμικού.

    Αυτή η εκτίμησή μου ενισχύεται από την πρόβλεψη της διακήρυξης ο συντελεστής βαρύτητας για την απασχόληση εντόπιου ανθρώπινου δυναμικού να είναι 2 % μόνο. Δηλαδή, αν ο ενδιαφερόμενος επενδυτής έχει την πρόθεση να μην παραχωρήσει καμία θέση εργασίας σε εντόπιο ανθρώπινο δυναμικό, δεν θα διακινδυνεύσει να χάσει παρά μόνο το 2 % από το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας που θα μετρήσουν για την αξιολόγηση της επενδυτικής πρότασής του.
    Αυτό πολύ εύκολα μπορεί να το αντισταθμίσει με το αναμενόμενο γι’ αυτόν πλεονέκτημα να απασχολήσει πιο ολιγομελές ξενόφερτο αλλά πιο έμπειρο προσωπικό που θα εγγυάται ταχύτερη περαίωση της εκμετάλλευσης. Με τις σημερινές δε συνθήκες υψηλής ανεργίας και ουσιαστικής κατάργησης των συλλογικών και κλαδικών έναντι της ισχύος των επιχειρησιακών και προσωπικών συμβάσεων, αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην και υψηλότερο κόστος.

    Δεν υφίσταται κατά συνέπεια οποιαδήποτε δέσμευση, ούτε όμως και σημαντικό κίνητρο σε μελλοντικούς επενδυτές για την απασχόληση ανειδίκευτου εντόπιου ανθρώπινου δυναμικού.

    Σε ό,τι αφορά και πάλι τα αντισταθμιστικά οφέλη για την τοπική κοινωνία (Κριτήριο Β4, σελ 8 της διακήρυξης), είναι πολύ υποτιμημένος ο παράγοντας προστασίας των γειτονικών προς τους εξορυκτικούς / μεταλλευτικούς χώρους οικισμών από τις διάφορες «οχλήσεις» και τις συνέπειές τους. Ο συντελεστής βαρύτητας που αντιστοιχεί στην παρεχόμενη προστασία από τέτοιες «οχλήσεις» ορίζεται σε ένα μίζερο 2 %.

    Το ασήμαντο αυτό ποσοστό του 2 % από το άθροισμα των συντελεστών αξιολόγησης εύκολα το θυσιάζει ένας υποψήφιος επενδυτής, προκειμένου να αποφύγει το κόστος που θα συνεπάγεται η δέσμευσή του να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την αποτροπή τέτοιων «οχλήσεων» στους γειτονικούς με τους χώρους εκμετάλλευσης οικισμούς.

    Σε τι συνίστανται όμως αυτές οι «οχλήσεις»; Ιδού μερικές από αυτές:

    Σημαντική αύξηση της ηχορύπανσης, συνεχείς διελεύσεις υπερβαρέων οχημάτων, διακίνηση και χρήση εκρηκτικών, αύξηση επικίνδυνων αιωρούμενων σωματιδίων και καυσαερίων, αισθητική αλλά και ουσιαστική υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, δέσμευση σημαντικών ποσοτήτων νερού, μείωση της εμπορικής αξίας των ακινήτων, μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην καθαρότητα και αγνότητα των τοπικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, κίνδυνοι μόλυνσης υπόγειων υδροφορέων, περιορισμός της δυνατότητας εναλλακτικών αναπτυξιακών δράσεων (π.χ. οικοτουρισμού, δυναμικών καλλιεργειών κ.λπ.).

    Συντελεστής βαρύτητας 2% μόνο προβλέπεται επίσης για την εκτέλεση «έργων υποδομής» στην ευρύτερη περιοχή. Δε διευκρινίζεται όμως κατά πόσον τα έργα αυτά υποδομής θα εξυπηρετούν γενικότερες ανάγκες του πληθυσμού, άλλες από εκείνες που θα εξυπηρετούν αποκλειστικά την εξορυκτική ή την τυχόν μεταλλευτική δράση.

    Έργα εξυπηρέτησης των αναγκών εξόρυξης / εκμετάλλευσης οπωσδήποτε θα προβλεφθούν (π.χ. έργα προσπέλασης και προσέγγισης στους εξορυκτικούς χώρους), πραγματικά όμως έργα υποδομής που θα εξυπηρετούν γενικότερες ανάγκες των τοπικών κοινωνιών πιθανότατα δεν θα υπάρχουν καθόλου στην πρόβλεψη ή θα αντιστοιχούν σε ένα ασήμαντο μόνο επί μέρους ποσοστό και αυτού του ελάχιστου 2%.

    Ελάχιστο (1 %) είναι και το ποσοστό του συντελεστή που πιστώνεται στον υποψήφιο επενδυτή για τυχόν πρόσθετες (εννοείται θετικές) περιβαλλοντικές δράσεις, πέραν αυτών που θα απορρέουν από τη μελέτη περιβαλλοντικών όρων, τις οποίες θα ήθελε (θα είχε τη γενναιοδωρία να προσφέρει) ο υποψήφιος επενδυτής. Για 1 % αύξηση του συντελεστή βαρύτητας της πρότασής του δεν αξίζει ούτε ο κόπος, ούτε το όποιο επιπλέον κόστος θα ήταν ίσως πρόθυμος να διαθέσει.

    Τέτοιες πρόσθετες δράσεις κατά τη γνώμη μου απλά δεν πρόκειται να υπάρξουν.

    Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

    Κατ’ αρχήν, πριν την περάτωση πλήρων κοιτασματολογικών ερευνών στους μεταλλευτικούς χώρους που περιλαμβάνονται στη διακήρυξη δεν μπορεί να γίνει ασφαλής εκτίμηση της σημασίας της εκμετάλλευσής τους για την εθνική οικονομία.

    Ενδεικτικά μόνο, και εάν θεωρήσουμε ως απολύτως αξιόπιστα τα αναφερόμενα ως «βεβαιωμένα» αποθέματα στο υπό διαβούλευση κείμενο του ΥΠΕΚΑ, τότε αυτά αποτιμώνται (από το ίδιο το ΥΠΕΚΑ) ως εξής:

    1,5 δις ευρώ από τον Δ.Μ.Χ. Βάθης – Γερακαριού.

    1,2 δις ευρώ από το Δ.Μ.Χ. Πολυκάστρου – Σκρα

    Ακόμα δηλαδή και εάν το αναμενόμενο κέρδος από αυτό το «βεβαιωμένο» μεταλλευτικό απόθεμα και των δύο δημόσιων μεταλλευτικών χώρων αποδιδόταν στο σύνολό του, αδιαμεσολάβητα και μονομιάς κατ’ ευθείαν στην εθνική οικονομία, και χωρίς να αφαιρεθούν τα απαραίτητα έξοδα εξόρυξης και επεξεργασίας και οι περιβαλλοντικές δράσεις αποκατάστασης στην περιοχή, το κέρδος για την εθνική οικονομία θεωρητικά θα ήταν μόνο 2,7 δις ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ.

    Στην πραγματικότητα βέβαια η εθνική οικονομία θα ωφεληθεί σταδιακά και σε βάθος χρόνου μόνο από τα μισθώματα των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης και ένα, ακαθόριστο προς το παρόν, ποσοστό επί τοις εκατό επί της τιμής πωλήσεως του μεταλλεύματος ή των προϊόντων του, πάντως συνολικά ένα μικρό μόνο κλάσμα από αυτό το σύνολο των 2,7 δις ευρώ.

    Σε έναν πολύ αισιόδοξο υπολογισμό που θα βασιζόταν όχι στα «βεβαιωμένα» αλλά τα πιθανά αποθέματα, όπως εκτιμώνται από το ΥΠΕΚΑ, το συνολικό κέρδος από την εκμετάλλευσή τους θα ανερχόταν αθροιστικά και για τους δύο δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους στο ποσό των 9,7 δις ευρώ. Από αυτά, αν αφαιρεθούν τα έξοδα εξόρυξης /εκμετάλλευσης και το κέρδος του επενδυτή, θα μείνει και πάλι ένα μικρό μόνο κλάσμα που θα περάσει σταδιακά και σε βάθος χρόνου στην εθνική οικονομία. Ασήμαντη πράγματι συνεισφορά, ακόμα και με αυτή την πολύ αισιόδοξη αλλά αβέβαιη παραδοχή.

    ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΙΛΚΙΣ

    Ο νομός Κιλκίς έχει το πλεονέκτημα να διαθέτει ένα αδιατάρακτο ακόμα φυσικό περιβάλλον, που στις μέρες μας αποτελεί από μόνο του σημαντικό κεφάλαιο πρόσφορο για οικονομική εκμετάλλευση.

    Έχει όμως και ένα σημαντικό μειονέκτημα: τη μικρή πίστη και θέληση που δείχνουν οι κάτοικοί του να δώσουν αναπτυξιακή ώθηση σε αυτό ακριβώς το κεφάλαιο.

    Χρειάζεται οπωσδήποτε πίστη, θέληση και πολύ μεράκι για πολύ δουλειά, ώστε να ξεφύγουν οι Κιλκισιώτες από το παραλυτικό τέλμα της απόγνωσης για τις δυνατότητες του τόπου τους. Υπάρχει χρυσός στο νομό Κιλκίς, αλλά άλλου είδους από αυτόν που κυνηγούν οι μεταλλευτές.

    Υπάρχουν τοπία απαράμιλλης ομορφιάς, όχι μόνο στο δυτικό ορεινότερο μέρος του, αλλά και στο ανατολικό λοφώδες ημιδασωμένο. Και τόσο κοντά στη Θεσσαλονίκη, με πρόβλεψη μάλιστα σημαντικής καλυτέρεψης της σύνδεσης Κιλκίς – Θεσσαλονίκη που θα καταστήσει το Κιλκίς περιφερειακό δήμο της τελευταίας.

    Να μερικές επενδύσεις μικρής κλίμακας που θα μπορούσαν με επιτυχία να υλοποιηθούν στο νομό:

    Ήπιος ποιοτικός τουρισμός, μονάδες που θα προσφέρουν καλά μελετημένες υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής, φυτώρια καλλωπιστικών φυτών, βιολογικές καλλιέργειες, πρότυπες κτηνοτροφικές μονάδες, μικρές μονάδες παραγωγής εξειδικευμένων γαλακτοκομικών προϊόντων (π.χ. κεφίρ), καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών με μικρές μονάδες απόσταξης αιθέριων ελαίων, άλλες δυναμικές καλλιέργειες (π.χ.τρούφα), μικρής κλίμακας ποιοτικές οινοπαραγωγικές μονάδες, εκτροφεία θηραμάτων, ποιοτικές μονάδες εστίασης, προϊόντα πιστοποιημένης προέλευσης (δεδομένου ότι τα ποιοτικά προϊόντα διατροφής έχουν μεγάλη και θα έχουν ακόμα μεγαλύτερη ζήτηση και σημαντικές εξαγωγικές προοπτικές).

    Τα παραπάνω, και άλλα παρόμοια, απαιτούν μικρό σχετικά αρχικό κεφάλαιο εκκίνησης και εγγυώνται κέρδη που θα μένουν στον τόπο, σε αντίθεση με τις μεταλλευτικές δραστηριότητες που τα κέρδη τους πάνε αλλού και, προπαντός, χωρίς κανένα κίνδυνο καταστροφής, αντίθετα, με διατήρηση και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος.

    Όλες οι προηγούμενες αναπτυξιακές δυνατότητες θα υπονομευθούν σοβαρά, εάν ο νομός Κιλκίς συνδεθεί με την περιβαλλοντικά καταστροφική και ρυπογόνο εξορυκτική και μεταλλευτική δραστηριότητα.

    Η ζυγαριά είναι στα χέρια των κατοίκων του νομού και η απόφαση δική τους.

  • Κατ’αρχήν είναι απαράδεκτο να δίνεται σε διαβούλευση το κείμενο της προκήρυξης χωρίς λεπτομερή χάρτη, ΜΕ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΕΣ. Μήπως θεωρείτε ότι αυτά τα στοιχεία αφορούν μονο τις ενδιαφερόμενες εταιρείες;
    Καλείτε τους πολίτες να συμμετέχουν στη διαβούλευση με ένα χάρτη της πλάκας όπου δεν φαίνεται τίποτα; Πώς θα εκφράσουν άποψη οι κάτοικοι των περιοχών αυτών αν δεν τους δίνετε τα βασικά στοιχεία;
    Για υπόλοιπα σχόλια, επιφυλασσόμεθα.

  • 1 Νοεμβρίου 2011, 13:30 | Παύλος Τσαμαντουρίδης

    ΜΕΓΑΛΟ ΛΑΘΟΣ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΙΓΜΕ

    Ο νομός Κιλκίς μπορεί να γίνει το… Ελντοράντο της χώρας μας!

    Γράφει ο δρ Παύλος Τσαμαντουρίδης*

    Εδώ και αρκετό καιρό τόσο ο Τύπος όσο και τα ΜΜΕ επισταμένα ασχολούνται με τον ορυκτό πλούτο και την προοπτική ανάπτυξης της χώρας.
    Συγχρόνως γίνεται ένας αδυσώπητος εκβιασμός γιά διάλυση των ερευνητικών κέντρων της χώρας και του ινστιτούτου γεωλογικών και μεταλλευτικών ερευνών (ΙΓΜΕ).
    Ακούγοντας και διαβάζοντας όλα αυτά, που αφορούν στους φυσικούς πόρους της χώρας και από την άλλη με την τριακονταετή πείρα που διακόνησα στο ΙΓΜΕ, συνειδητά δεν μπορώ να μένω αμέτοχος σ’ αυτό το οξύμωρο σχήμα:
    Διάλυση του ΙΓΜΕ και …ανάπτυξη των φυσικών πόρων της χώρας!
    Κύριοι υπεύθυνοι του ΥΠΕΚΑ, μετά από 62 χρόνια από την ίδρυση του ΙΓΜΕ διανοηθήκατε να διαλύσετε το μοναδικό κέντρο ευρευνών, το οποίο, σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο, κατέστη τεχνικός σύμβουλος του κράτους με ένα ευρύ πεδίο δράσης για ό,τι αφορά στους φυσικούς πόρους εκτός, βεβαίως, από την έρευνα υδρογονανθράκων!
    Στην μακρόχρονη δράση και ιστορία του το ΙΓΜΕ από το 1950 με την τότε μικρή χρηματοδότηση κατόρθωσε με το επιστημονικό δυναμικό του να θέσει τα θεμέλια της μεταλλευτικής βιομηχανικής ανάπτυξης της χώρας μας.
    Τι να απαριθμήσω! Επιγραμματικά αναφέρω: Τους βωξίτες, τα σιδηρονικέλια, τους λευκόλιθους, τα μη μεταλλεύματα, τον προσχωματικό χρυσό στον Γαλλικό, την μεταλλουργία του χρωμίου στο Αλμυρό Βόλου καθώς και τα βιομηχανικά ορυκτά τόσο στην ενδοχώρα όσο και στο νησιωτικό σύμπλεγμα.
    Όλα αυτά είναι έργο των επιστημόνων του ΙΓΜΕ. Αυτοί οι αφανείς επιστήμονες γεωλόγοι, μηχανικοί μεταλλείων μεταλλουργοί κτλ, κάτω από αντίξοες βιολογικές συνθήκες Χειμώνα-Καλοκαίρι περπάτησαν βήμα-βήμα την ελληνική γη, για να επισημάνουν, να χαρτογραφήσουν, να αποτυπώσουν, να αξιολογήσουν την τεχνικοοικονομικότητα κάθε μεταλλείου και να περαιώσουν οικονομοτεχνικές μελέτες στο αρμόδιο υπουργείο.
    Και έρχεστε εσείς τώρα επαϊοντες και μη, με μονοκονδυλιά να στείλετε στον Καιάδα αυτό το κέντρο ερευνών, που λέγεται ΙΓΜΕ.
    Σας ερωτώ, κύριοι, από που αντλήσατε όλα αυτά τα επιστημονικά δεδομένα και προχωρήσατε στην διαβούλευση και δημοπρασία των μεταλλευτικών περιοχών της χώρας;
    Μήπως από ιδιώτες; Κύριοι απο το ΙΓΜΕ τα πήρατε. Πρέπει, όμως, να σας επισημάνω, ότι όλος ο ελλαδικός χώρος έχει χαρτογραφηθεί, γεγονός που απετέλεσε την βάση γιά την περαιτέρω κοιτασματολογική έρευνα που ακολούθησε. Επισημάνθηκαν όλα τα κοιτάσματα των μη ενεργειακών μεταλλικών ορυκτών, τα οποία σήμερα είναι αμέσως εκμεταλλεύσιμα.
    Ήδη γνωρίζετε το ενδιαφέρον των επενδυτών για περιοχές στην Μακεδονία και Θράκη ειδικότερα γιά χρυσό, που με την υπάρχουσα γραφειοκρατία έχει καθυστερήσει η εξόρυξη του.
    Μέσα σ’ αυτόν τον ευρύτερο τομέα δράσης, που αφορά στους φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβάνεται και ο νομός Κιλκίς, με την πληθώρα των μεταλλικών ορυκτών, και όχι μόνον, που εγκλείει στο έδαφος του, επανειλημμένως έχω γράψει, έχω επισημάνει την κοιτασματολογική αξία, που προσδίδουν οι φυσικοί πόροι του Κιλκίς.
    Πάικο, Γαλλικός, Γερακαριό, Βάθη, Ποντοκερασιά βρίθουν μεταλλικών ορυκτών.
    Ευτυχώς, μετά από ξενάγηση επιστημόνων του ΥΠΕΚΑ στο Κιλκίς, σήμερα, που γράφονται αυτές οι μικρές αλήθειες, αποφασίσθηκε το ΥΠΕΚΑ να βγάλει σε πλειοδοτικό διαγωνισμό τις παραπάνω περιοχές τις οποίες θέτει σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο προκήρυξης διεθνών πλειοδοτικών διαγωνισμών.
    Σύμφωνα, όμως, με τα στοιχεία, που υπάρχουν, τα βέβαια και δυναμικά εκμεταλλεύσιμα αποθέματα στις παραπάνω περιοχές στο Σκρα τα μικτά θειούχα (Ph, Zn, Ag) αποθέματα υπολογίζονται τα βασικά αποθέματα της τιμής του 1δισ. ευρώ ενώ τα …. δυναμικά αποθέματα φτάνουν στην τάξη των 2,2 δισ. ευρώ. Στην Αξιούπολη (Μαύρο Δένδρο) το κοίτασμα μολυβδαινίου μαζί με ινδιο και γερμάνιο είναι αξίας 0,2 δις. ευρώ.
    Στην περιοχή Βάθης-Γερακαριού η αξία των μετάλλων χαλκού και χρυσού ανέρχεται με τα βέβαια και δυναμικά αποθέματα στο ποσό των 7 δισ. ευρώ.
    Όσον αφορά στην περιοχή Ποντοκερασιάς, το αποθεματικό δυναμικό φτάνει την αξία των 4 δισ. ευρώ και εάν συνεχισθούν συμπληρωματικές έρευνες μπορεί να φτάσει τετραπλάσια αποθέματα σε αξία. Και αν προσθέσει κανείς και τους 12 τόννους βέβαιων αποθεμάτων του προσχωματικού χρυσού στον Γαλλικό ποταμό η αξία μπορεί να φτάσει τα 25 δισ. ευρώ.
    Χρόνια τώρα υποστήριζα, ότι ο νομός Κιλκίς με την παρουσία των φυσικών πόρων, που διαθέτει μπορεί να γίνει Ελντοράντο της Ελλάδος, που θα συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη του νομού αλλά πάντα συναντούσα το πρόβλημα των ερασιτεχνών περιβαλλοντολόγων. Μόνο που με άδειο στομάχι περιβάλλον δεν γίνεται. Τελευταία στο τοπικό Τύπο αναφέρονται θέσεις και προτάσεις από εκτιμητές του Κιλκίς προς τα διάφορα υπουργεία. Εκείνο, που με πικρία διαπιστώνω, είναι ότι καμμία εισήγηση για φυσικούς πόρους του Κιλκίς δεν κατατέθηκε στο ΥΠΕΚΑ, εκτός από μία αναφορά γιά την ενίσχυση του υδάτικου οικονομικού της λίμνης Δοϊράνης.
    Τέλος, επειδή ταπεινά δεν επιθυμώ να κάνω διαφήμιση, απλώς επειδή κατάγομαι από το Κιλκίς, με ενδιαφέρει η ανάπτυξη του νομού. Ζω στο Κιλκίς το οποίο διαθέτει αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό, που πρέπει να αξιοποιήσει. Εκτός από τα αρχαία μεταλλεία του νομού Κιλκίς που κυκλοφορεί, υπό έκδοσιν, εφ’ όσον υπάρξει χορηγία, εκδίδεται βιβλίο από τον υποφαινόμενο («Ο ορυκτός πλούτος του νομού Κιλκίς»), ένα «εργαλείο» που θα βοηθήσει την επενδυτική δραστηριότητα στο ακριτικό νομό μας.
    *Γεωλόγος

  • 24 Οκτωβρίου 2011, 21:01 | Andreas

    1. Χρειάζεται να δοθούν περαιτέρω πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά της μεταλλοφορίας, καθώς αυτά είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την επιλογή της βέλτιστης λύσης τόσο όσον αφορά στην μέθοδο εκμετάλλευσης όσο και στην μετέπειτα επεξεργασία αλλά και στην αποκατάσταση του χώρου επέμβασης. Σημειώνεται ότι το σχέδιο εκμετάλλευσης (κριτήριο Β.3) αποτελεί το 25% της βαθμολογίας της πρότασης. Η χωρίς προεργασία ανάλυση και επιλογή του σχεδίου εκμετάλλευσης μπορεί να οδηγήσει σε πιθανά προβλήματα και οικονομικότητας του έργου αλλά και μικρής απόληψης των κοιτασμάτων.
    2. Η βαρύτητα των περιβαλλοντικών κριτηρίων (τα οποία εντάσσονται στο γενικό κριτήριο αντισταθμιστικών ωφελειών (κριτήριο Β.4) είναι μικρή. Αθροίζοντάς τας (Β.4.β και Β.4.ε) υπολογίζονται στο 3% της πρότασης. Προτείνεται η αυτονόμησή τους και η συμμετοχή τους να αυξηθεί στο 10% τουλάχιστον.

  • 24 Οκτωβρίου 2011, 19:20 | yiannis

    Με την ευκαιρία της διαβούλευσης και επειδή προκειται για την πιο αξιόλογη προσπάθεια στον τομέα του ορυκτού μας πλούτου τα τελευταία 30 χρόνια θα ήθελα να συνεισφέρω κάποιες σκέψεις προκειμένου να υπάρξει το πολυπόθητο win win situation.
    1) Oπως οι στόχοι ενός καλοσχεδιασμένου προγράμματος έτσι και τα κριτήρια επιλογής μισθωτή θα πρέπει να είναι:
    – Συγκεκριμένα (S)pecific
    – Μετρήσιμα (M)easurable
    – Ακριβή (A)ccurate
    – Ρεαλιστικά και επιτεύξιμα (R)ealistic
    – Χρονικά προσδιορισμένα (T)ime bound
    Επομένως, όλα τα κριτήρια πρέπει να είναι ποσοτικά με προκαθορισμένη μαθηματική εξίσωση και κανένα ον-οφ. Διαφορετικά, η υπόθεση θα σκαλώσει στις ενστάσεις.
    2) Οι μεταλλευτικοί χώροι που δημοσιεύσατε δεν είναι ερευνημένοι ή τουλάχιστον δεν είναι ερευνημένοι με επάρκεια που περιγράφεται σε οιοδήποτε σύγχρονο διεθνές στανταρντ. Επομένως, οι συμβάσεις αναγκαστικά θα έχουν αναγκαστικά μια περίοδο έρευνας και μια περίοδο εκμετάλλευσης. Τα δεδομένα της πρώτης πρέπει να είναι γνωστά για να προχωρήσει κανείς σε προμελέτη σκοπιμότητας για το έργο. Επομένως, το επιχειρησιακό σχέδιο εκμετάλλευσης που ζητάτε είναι ανέφικτο να σας το προσκομίσει εξ αρχής ο υποψήφιος. Ουσιαστικά, πρόκειται για την οικονομοτεχνική μελέτη αξιοποίησης των ανευρεθέντων κατά τη μεταλλευτική έρευνα κοιτασμάτων (μελέτη σκοπιμότητας).
    Οπως τη διδάσκουν σε όλα τα σοβαρά μαθήματα οικονομικής ανάλυσης τεχνικών έργων σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, η μελέτη σκοπιμότητας έχει συγκεκριμένα δεδομένα, συγκεκριμένες παραδοχές και μεθόδους ανάλυσης και συγκεκριμένα αποτελέσματα.
    Άρα, αρχικά στη φάση του διαγωνισμού πρέπει να υποβληθεί μόνο ολοκληρωμένο πρόγραμμα μεταλλευτικής έρευνας για τους χώρους με αντικείμενο πλειοδοσίας το ύψος της διαπιστωμένης δαπάνης και κριτήριο την ποσοτικοποιημένη επιστημονική και τεχνική αρτιότητά του. Μετά την πιστοποιημένη ολοκλήρωσή του ο μισθωτής θα έχει την υποχρέωση να υποβάλει τελική έκθεση αποτελεσμάτων έρευνας και πλήρη μελέτη σκοπιμότητας (επενδυτικό σχέδιο) η οποία θα προσαρτάται στη σύμβαση και θα δεσμεύει το μισθωτή για την υλοποίησή της.

  • 22 Οκτωβρίου 2011, 17:59 | Γρηγόρης Κυριακού

    Θα πρότεινα δύο προσθήκες στην διακήρυξη:

    α) Στην κατηγορία των αντισταθμιστικών οφελών να προστεθεί η αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου, εφόσον οι υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος κρίνουν ότι τα κοιτάσματα έχουν εξαντληθεί ή η αποκατάσταση ζητηθεί από τις τοπικές κοινωνίες πριν από τη λήξη του χρόνου εκμίσθωσης.

    Στην ίδια κατηγορία, μπορεί να προβλεφθεί η δημιουργία περιβαλλοντικών πάρκων στο πλαίσιο λειτουργίας των μεταλλείων με αναφορά στην ιστορία του χώρου, την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, τη χρηστική και η οικονομική τους αξία κ.τ.λ.

    β) την υποχρέωση της αναδόχου εταιρείας να περιγράψει συγκεκριμένα μέτρα τα οποία θα λάβει για την προστασία του περιβάλλοντος από «προϊόντα», λύματα κτλ τα οποία θα προκύψουν σε οποιοδήποτε στάδιο της εκμετάλλευσης του χώρου.

  • 21 Οκτωβρίου 2011, 12:50 | Κατής M.

    Είναι απορίας άξιον το ότι δεν μνημονεύεται καθόλου το Παγγαίο Όρος, το οποίο υπήρξε η κοιτίδα όλης της αρχαίας και σύγχρονης νομισματοκοπίας, σταμάτησε ουσιαστικά να αντλείται χρυσομετάλευμα εδώ και 200 χρόνια, ενώ τα αποθέματά του μπορούν να κλονίσουν όχι μόνο την αγορά των μεταλλευμάτων αλλά και την παγκόσμια οικονομία.