Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• 16 Δεκεμβρίου 2019, 10:36 | ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  (Α) ΣΧΟΛΙΑ
  1Η: Παρά το φιλόδοξο σχέδιο ανάπτυξης των ΑΠΕ, λόγω της απολιγνιτοποίησης με τελικό όριο το 2028, το ποσοστό των εγχώριων ηλεκτρενεργειακών πόρων (ΑΠΕ και νερά) στο ηλεκτρικό ισοζύγιο της χώρας (άθροισμα καθαρής ηλεκτρικής παραγωγής και εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, Η.Ε.) για το 2030, ανέρχεται σε 61,6% της συνολικής ζήτησης των 61797 GWh, όσο ήταν κατά το 2010 ( λιγνίτης ~44,39%, νερά 10,84% και ΑΠΕ 6,36%, δηλ συνολικά 61,6%), συμπτωματικά για παρόμοια συνολική ζήτηση (61817 GWh). Ωστόσο, με δεδομένη τη μεγάλη στοχαστικότητα των ΑΠΕ- ιδιαίτερα των αιολικών που εκτιμάται ότι θα εξυπηρετούν το 27,7% της ζήτησης Η.Ε. το 2030-, των νερών μη εξαιρουμένων, την πολύ μικρή συμμετοχή της γεωθερμίας (μόλις 631 GWh to 2030), την ανεπαρκή αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και τη χαμηλή σχετικά ισχύ των ηλεκτρικών διασυνδέσεων με γειτονικές χώρες, θεωρούμε ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός αβεβαιότητας στις εκτιμήσεις του ΕΣΕΚ για το ηλεκτρικό ισοζύγιο. Εκτιμούμε ότι στην πράξη θα απαιτηθεί μεγαλύτερη συμμετοχή των θερμικών μονάδων παραγωγής Η.Ε. με καύσιμο το εισαγόμενο φυσικό αέριο καθώς και των εισαγωγών Η.Ε. από τις γειτονικές χώρες, γεγονός που θα οδηγήσει σε χειροτέρευση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας και πιθανότατα σε αυξημένες τιμές της ηλεκτρικής κιλοβατώρας, καθόσον θα απουσιάζει από το σύστημα η ελεγχόμενης τιμής λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή. Τελικά θεωρούμε ότι οι εγχώριοι πόροι το 2030 θα συμμετέχουν αισθητά λιγότερο από 60%, ίσως και 50% στο ηλεκτρικό ισοζύγιο της χώρας.
  2η: Προκαλεί αλγεινή εντύπωση η αδυναμία ανάπτυξης της γεωθερμίας που εμφανίζεται με απειροελάχιστη συμμετοχή στην ηλεκτροπαραγωγή, δηλ. μόλις 252 GWh για πρώτη φορά το 2027 και 631 GWh to 2030. Σημειώνεται ότι η γειτονική μας Τουρκία πραγματοποίησε τρομακτικά άλματα στη χρήση της γεωθερμίας, ενώ η χώρα μας αδυνατεί να προχωρήσει στην πλέον αξιόπιστη και αδιάλειπτη πηγή ΑΠΕ, βασικά για μικροπολιτικούς λόγους στις τοπικές κοινωνίες των νησιών που διαθέτουν αποδεδειγμένα σημαντικό γεωθερμικό δυναμικό. Το δημόσιο συμφέρον επιτάσσει την άμεση αξιοποίηση της γεωθερμίας, όπως γίνεται ήδη για 60 χρόνια με τους λιγνίτες Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας. Επιπλέον η ηλεκτροπαραγωγή από γεωθερμία στα νησιά Μήλο, Κίμωλο, Λέσβο κ.α. θα συμβάλει καθοριστικά στην οικονομικότητα, την ασφάλεια και την ευστάθεια του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας ενόψει των επικείμενων διασυνδέσεων των μη διασυνδεδεμένων σήμερα νησιών. Η ΔΕΗ ΑΕ είναι σε θέση να πραγματοποιήσει το άλμα αυτό αρκεί να στηριχθεί από την πολιτική εξουσία.
  3η: Ενώ ο ευρωπαïκός στόχος, που έχει τεθεί για το 2030 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) εντός ΣΕΔΕ, ανέρχεται σε 43% ως προς το 2005, το προτεινόμενο ΕΣΕΚ θέτει αντίστοιχο στόχο 76%. Ποιος λόγος υπάρχει για αυτή την πλειοδοσία; Αντίθετα, στους τομείς εκτός ΣΕΔΕ η προτεινόμενη μείωση στο ΕΣΕΚ είναι μόνο 33%. Συνολικά (εντός και εκτός ΣΕΔΕ) το 85% της μείωσης των εκπομπών ΑτΘ προβλέπεται στην ηλεκτροπαραγωγή, δηλ. από την απολιγνιτοποίηση. Με απλά λόγια η εύκολη λύση και το εξιλαστήριο θύμα είναι ο ελληνικός λιγνίτης, ενώ η χώρα ουσιαστικά αδυνατεί να λάβει μέτρα μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου σε τομείς όπως οι μεταφορές και η βιομηχανία. Τελικά το μάρμαρο θα το πληρώσει η Δ. Μακεδονία με τον οικονομικό μαρασμό από την πρόωρη και βίαιη απολιγνιτοποίηση πολύ ενωρίτερα από το 2028.
  4η: Το ποσοστό εξάρτησης της χώρας από εισαγόμενους ενεργειακούς πόρους στο συνολικό ενεργειακό ισοζύγιο εκτιμάται σε 71% το έτος 2030. Τούτο θεωρείται εξαιρετικά υψηλό, αρκεί να ληφθεί υπόψη ότι το 2016 οι χώρες με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από εισαγωγές ενεργειακών πόρων στην Ε.Ε.-28 ήταν το Βέλγιο 76%, η Ελλάδα 73,7%, η Κύπρος 96,2%, η Μάλτα 100%, η Ισπανία 71,9%, η Ιταλία 77,5% , η Ιρλανδία 69,1%, και η Πορτογαλία 73,5%. Παρεμπιπτόντως, η χώρα μας και κάποιες ακόμη ανάμεσά τους είχαν κατά τα τελευταία χρόνια σοβαρά οικονομικά προβλήματα (μνημόνια κλπ, τυχαίο άραγε;). Ειδικότερα, ο βαθμός ενεργειακής εξάρτησης της Ελλάδας ήταν 68,6% το 2005, 69,1% το 2010, γεγονός που συνέβαλε κι αυτό, μεταξύ κι άλλων συντελεστών, στην ουσιαστική χρεοκοπία της. Τούτων δοθέντων προκύπτει το ερώτημα εάν υπάρχουν τελικά βάσιμες προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη της χώρας ή το μέλλον επιφυλάσσει ζοφερές προοπτικές.

• 14 Δεκεμβρίου 2019, 18:37 | Ιωαννης Δαμασκηνος

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Είναι απορίας άξιο, γιατί αυτή η επιμονή – εμμονή στην αύξηση της παρεχόμενης ισχυος μέσω των έργων ΑΠΕ, όταν το ίδιο το Παράρτημα Β παρ. Β. 2.2 του Εθνικού Σχεδίου, αναφέρεται σε μεταβλητότητα και αβεβαιότητα του φορτίου και συστήνει μάλιστα τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπιστει αυτή η αστάθεια του συστήματος που θα προκύψει από την διείσδυση των μεταβλητών ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες). Και εδώ παρατηρεί κάνεις ορισμένες περίεργες αντιφάσεις, όπως ότι θα πρέπει να μειώνεται ελεγχόμενα η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΑΠΕ και επίσης μέσω της διασύνδεσης των νησιών θα μειωθεί η συνολική παραγωγή μεταβλητών σταθμών (???)
  Επίσης η «αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος και η κάλυψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς περικοπές» , θα διασφαλιστεί με κάποιους περίεργους μηχανισμούς – οικονομικά εργαλεία, που μάλλον διασφαλίζουν τον επενδυτή πάρα το δίκτυο.
  Με άλλα λόγια θα επιχειρηθεί μια άνευ προηγούμενου άλωση της ελληνικής υπαίθρου και μάλιστα των πιο ευαίσθητων οικοσυστηματων της χώρας, όπως των νησιωτικων, για μια αμφιβόλου αποτελεσματικότητας πράσινη ενέργεια, μόνο και μόνο επειδή έχουμε δεσμευτεί ως χώρα να πιάσουμε κάποιους στόχους αλλά κυρίως επειδή θα πρέπει να εξυπηρετηθουν συγκεκριμένα ντόπια και ξένα επιχειρηματικα συμφέροντα.
  Είναι απαράδεκτο να ξεπουλαμε τον εθνικό φυσικό μας πλούτο, στερωντας τις επόμενες γενεές από τη δυνατότητα επιβίωσης και ανάπτυξης τους μέσω αυτού. Επίσης η πρόσβαση σε φτηνή ενέργεια, είναι στρατηγικής σημασίας για μια χώρα κι εμείς πάμε να απεμπολησουμε αυτό το πλεονέκτημα μας προς χάριν επικίνδυνων ακροβατισμων, παίζοντας μάλιστα επικίνδυνα με τη τουριστική βιομηχανία της χώρας η οποία θα δεχτεί ισχυρό πλήγμα με την απαξίωση του φυσικού τοπίου.

• 11 Δεκεμβρίου 2019, 20:14 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ VS ΑΕΡΙΑ ΚΑΥΣΙΜΑ (3)
  Τα πλεονεκτήματα των αερίων καυσίμων (Φυσικό και Ανανεώσιμο αέριο) στην κατεύθυνση της πλήρους από- ανθρακοποίησης των νησιών δεν περιορίζονται στην ηλεκτροπαραγωγή, όπου αναδεικνύονται ως η βέλτιστη λύση στην αναπλήρωση και την μεγιστοποίηση της αξιοποίησης των φωτοβολταϊκών και των αιολικών. Συμβάλλουν με τον οικονομικότερο και περιβαλλοντικά καλύτερο τρόπο στην παραγωγή ενέργειας στους άλλους δυο τομείς:
  • Στις μεταφορές, όπου το μεν φυσικό αέριο έχει τις μικρότερες εκπομπές διοξειδίου ανά μονάδα μεταφορικού έργου από όλα τα άλλα ορυκτά καύσιμα τα δε ανανεώσιμα αέρια έχουν πρακτικά μηδενικό άμεσο αποτύπωμα αερίων θερμοκηπίου, υπερέχοντας από πλευράς αειφορίας όλων των άλλων βιοκαυσίμων.
  • Στη θέρμανση / ψύξη, όπου το μεν φυσικό αέριο, με τεχνολογίες αντλιών θερμότητας και συμπαραγωγής έχει την καλύτερη απόδοση σε σχέση με την ηλεκτρική ενέργεια, ενώ τα ανανεώσιμα αέρια έχουν τις ίδιες αποδόσεις συν το τεκμήριο της κλιματικής ουδετερότητας.

  Σε αυτά τα πλεονεκτήματα πρέπει να προστεθεί και η βραχυχρόνια αποθήκευση της ενέργειας των ανανεώσιμων αερίων, τόσο της πρωτογενούς (βιομεθάνιο σε ατμοσφαιρικές συνθήκες ή συμπιεσμένο ή υγροποιημένο) όσο και της παράγωγης (υδρογόνο ή αέριο από ηλεκτρισμό – P2G).

  Στα μη ενεργειακά οφέλη μπορούν να προσμετρηθούν η επεξεργασία του οργανικού κλάσματος των στερεών και υγρών αποβλήτων, όσο και η συνεισφορά στην ανακύκλωση με τη μετατροπή των οργανικών σε λιπάσματα και εδαφοβελτιωτικά (επίσης χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα.

  Αλλά τα μεγαλύτερα επιτεύγματα – οφέλη αυτής της πολιτικής συνοψίζονται στο εξής τρίπτυχο, που δεν βρίσκεται μακριά:
  1. Δημιουργία νέων τομέων απασχόλησης τόσο άμεσα στην ενέργεια (κατασκευή και λειτουργία νέων μονάδων παραγωγής) όσο και εμμέσως με την παραγωγή βιομάζας και λιπασμάτων και τις συναφείς δραστηριότητες που μπορούν να τροφοδοτηθούν και να αναβιώσουν (εντατικές και ειδικές καλλιέργειες, κτηνοτροφία, πτηνοτροφία κλπ.).
  2. Πλήρης ενεργειακή αυτονομία με εγχώρια παραγόμενη πράσινη ενέργεια σε όλους τους τομείς.
  3. Κήρυξη του Αρχιπελάγους του Αιγαίου ως μιας από τις πρώτες κλιματικά ουδέτερες περιοχές της Ευρώπης.

• 11 Δεκεμβρίου 2019, 13:09 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ (2)
  Ένα σύντομο σχόλιο σε σχέση με τη χρηματοδότηση της διασύνδεσης:
  Σελ. 60: « Για την περίοδο 2021-2030 και στο πλαίσιο της 4ης περιόδου λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS), η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 25 εκατ. δικαιωμάτων (εκτιμώμενη χρηματοδότηση 562,5 εκατ. €) για έργα διασύνδεσης και ανάπτυξης ΑΠΕ στα ΜΔΝ (συγχρηματοδότηση επένδυσης 60%).»
  Σχόλιo:
  Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί αν ως έργα διασύνδεσης που δικαιούνται ενίσχυσης από τη δεξαμενή των δικαιωμάτων εκπομπών εννοούνται όσα εντάσσονται στα επιμέρους συστήματα προς μεταφορά ΑΠΕ μεταξύ νησιών που ανήκουν στο ίδιο σύστημα για την μεταφορά τυχόν πλεονασμάτων ΑΠΕ εντός συστήματος.
  Η μεταφορά πλεονάσματος ΑΠΕ μεταξύ συστημάτων (πλην του ηπειρωτικού), θα μπορούσε να θεωρηθεί σκόπιμη και η σχετική διασύνδεση να επιχορηγηθεί από λογαριασμό υποστήριξης ΑΠΕ στο βαθμό που δεν έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον τοπικό παράγοντα.
  Τέλος, οι διασυνδέσεις για μεταφορά πλεονάσματος ΑΠΕ προς το ηπειρωτικό σύστημα θα πρέπει να αποφευχθούν και σε κάθε περίπτωση να μην επιχορηγηθούν. Η δημιουργία ενεργειακών κέντρων ΑΠΕ με κλίμακα που υπερβαίνει τις τοπικές ανάγκες και επιβαρύνει δυσανάλογα το περιβάλλον πρέπει ούτως ή άλλως να αποφεύγεται. Είναι δύσκολο να οριστεί που βρίσκεται η χρυσή τομή, απαιτείται διάλογος και διάθεση συνεργασίας.

• 11 Δεκεμβρίου 2019, 10:05 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ
  Γίνεται κριτική της πρότασης διασύνδεσης των νησιών και μια κατ’ αρχήν σύγκρισή της, με απόλυτα οικονομικούς όρους, με τη λύση της αυτόνομης παραγωγής με βάση ΑΠΕ και φυσικό αέριο.
  Παρατίθενται επιλεγμένα σημεία του παραρτήματος και σύντομος σχολιασμός τους:
  Σελ. 60: « Η διασύνδεση των λοιπών ΜΔΝ του Αιγαίου με το ΕΣΜΗΕ αποτέλεσε αντικείμενο διερεύνησης της Επιτροπής Εξέτασης Οικονομικότητας του τρόπου ηλεκτροδότησης των ΜΔΝ, η οποία συστάθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της απόφασης 2014/536/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του νόμου 4001/2011. Η Επιτροπή, αποτελούμενη από στελέχη όλων των αρμόδιων Διαχειριστών (Διαχ. ΕΣΜΗΕ, Διαχ. ΕΔΔΗΕ, Διαχ. ΜΔΝ και Διαχ. ΕΣΦΑ) και τη ΡΑΕ, είχε ως αντικείμενο τη διερεύνηση των τεχνικοοικονομικών επιλογών ηλεκτροδότησης των ΜΔΝ των Νοτίων και Δυτικών Κυκλάδων (Δ’ Φάση Διασύνδεσης Κυκλάδων), καθώς και του Νότιου (Δωδεκάνησα) και του Βόρειου Αιγαίου. Οι εργασίες της Επιτροπής ολοκληρώθηκαν το Δεκέμβριο του 2018 και με βάση τα αποτελέσματα των Πορισμάτων που υπεβλήθησαν, των σχετικών εισηγήσεων των αρμόδιων Διαχειριστών και της εκδοθείσας Απόφασης της ΡΑΕ 785/2019, προκρίθηκε η λύση της υποβρύχιας διασύνδεσης της πλειονότητας των ΜΔΝ του Αιγαίου με το ΕΣΜΗΕ ως η πλέον οικονομικότερη και αποδοτικότερη έναντι των λύσεων της αυτόνομης ανάπτυξης με τη χρήση συμβατικών καυσίμων»

  Σχόλια:

  Η αναφερόμενη απόφαση της ΡΑΕ δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια μόλις πριν από 5 ημέρες, στις 6/12/19, ενώ φέρει ημερομηνία 31/7/19 (γιατί άραγε;) . Η απόφαση αυτή, που στηρίζεται σε επεξεργασία από το ΕΜΠ και διαβουλεύσεις στις οποίες ενεπλάκησαν όλοι οι αρμόδιοι διαχειριστές ενέργειας κατέληξε στον αποκλεισμό της λύσης του Φυσικού αερίου για την υποκατάσταση των υγρών καυσίμων στα ΜΔΝ, με την εξής εκτίμηση, η οποία αποτελεί και τον πυρήνα του σκεπτικού και των αναλύσεων:
  «Η εισαγωγή του ΦΑ στα εν λόγω νησιωτικά συστήματα, είτε μέσω μετατροπής των υφιστάμενων μονάδων σε μονάδες ΦΑ, είτε μέσω προμήθειας νέων μονάδων ΦΑ, είναι μεν μια λύση χαμηλότερου κόστους και περιβαλλοντικά φιλικότερη, σε σχέση με το πετρέλαιο, ωστόσο, συνδέεται με αυξημένα κόστη υποστηρικτικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου ΦΑ, καθώς και με δυσκολίες ανάπτυξης των υποδομών που απαιτούνται σε κατάλληλους χώρους, ώστε να επιτρέπεται η διανομή του καυσίμου σε μικρές αυτόνομες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, όπως είναι αυτές των υπό εξέταση νησιωτικών συστημάτων».

  Τα ερωτήματα είναι πολλά και θα τεθούν όσο το δυνατόν πιο περιληπτικά:

  1. Έχει επικαιροποιηθεί η εκτίμηση για το κόστος και την ασφάλεια τροφοδοσίας του LNG μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στη διεθνή αγορά; (σχετικα, σελ. 55-58 του παραρτήματος του ΕΣΕΚ).
  2. Έχουν ληφθεί υπόψη οι νεότερες τεχνικές στη διακίνηση και αποθήκευση LNG σε μικρή κλίμακα; Σήμερα γίνεται αποθήκευση και χρήση LNG ακόμη και σε φορτηγά οχήματα. Πιθανώς η εκτίμηση κόστους των σταθμών για τα νησιά έγινε με προδιαγραφές και κοστολόγια Ρεβυθούσας.
  3. Έχει εξεταστεί η μεταφορά του ΦΑ από τους περιφερειακούς σταθμούς LNG στα μικρότερα νησιά σε κατάσταση CNG; Είναι τεχνική που εφαρμόζεται ήδη με οδική μεταφορά για την τροφοδοσία πρατηρίων εφοδιασμού αυτοκινήτων που δεν βρίσκονται κοντά σε αγωγό ΦΑ.
  4. Έχει συνεκτιμηθεί σωστά το κόστος υποθαλάσσιας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας; Για παράδειγμα, το κόστος διασύνδεσης των νησιών του Νοτίου Αιγαίου εκτιμάται στο 1 Δις € (απόφαση ΡΑΕ) και η ετήσια παραγωγή των θερμικών σταθμών (έτος 2018, στοιχείο ΔΕΔΔΗΕ) για τα νησιά αυτά είναι περίπου 1.150 GWh. Με πολύ απλό -ϊκό συλλογισμό, μια 10ετής απόσβεση του κεφαλαιακού κόστους θα επιβαρύνει το κόστος της υποθαλάσσιας μεταφοράς κατά 87 €/MWh !!!
  5. Έχει συγκριθεί η ασφάλεια τροφοδοσίας – εφεδρεία μεταξύ της διασύνδεσης και της διεσπαρμένης παραγωγής από ΦΑ; Στην πρόταση της ΡΑΕ προβλέπεται διατήρηση κάποιων θερμικών σταθμών (με πετρέλαιο) ως μερική ψυχρή εφεδρεία. Σε ένα σύστημα ΑΠΕ – ΦΑ η διασπορά και η ποικιλία πηγών δεν απαιτεί εφεδρεία.
  6. Αν εξετάστηκε η λύση των νέων σταθμών ΦΑ έναντι της μετατροπής των υπαρχόντων, έχουν συνεκτιμηθεί οι οικονομίες εφαρμογής ΣΗΘΥΑ (με πρόσθετη δυνατότητα παροχής ψύξης) και της συνακόλουθης εξοικονόμησης στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, ειδικά σε περιόδους αιχμής;
  7. Έχει εξεταστεί η οικονομικότητα και η παραπέρα μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας με την εφαρμογή τεχνικών αεριοκίνητων αντλιών θερμότητας που, με συνδυασμό πρόσθετης ανάκτησης θερμότητας, αποτελούν μακράν την οικονομικότερη λύση για τα φορτία θέρμανσης – ψύξης; Η εφαρμογή αυτή θα μειώσει περαιτέρω της ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας τις περιόδους αιχμής, μειώνοντας δραματικά την εγκατεστημένη (και υποαπασχολούμενη επί 11 μήνες) ηλεκτρική ισχύ.
  8. Έχει συνεκτιμηθεί ότι η ύπαρξη ευέλικτων μονάδων ΣΗΘΥΑ ελεγχόμενης λειτουργίας θα δώσει πρόσθετο χώρο για ανάπτυξη αντίστοιχης ισχύος αιολικών και φωτοβολταϊκών χωρίς τους περιορισμούς του κορεσμού;
  9. Έχει συνεκτιμηθεί ότι η λύση των ΣΗΘΥΑ μπορεί να μπει σε υλοποίηση σχεδόν αμέσως, ενώ αυτή της διασύνδεσης για τα απομακρυσμένα νησιά έχει ορίζοντα 10ετίας;
  10. Έχει ληφθεί υπόψη το κριτήριο της διείσδυσης των ανανεώσιμων που τώρα βρίσκεται στο μισό του εθνικού μέσου όρου και με τους περιορισμούς που ήδη επιβάλλονται στις συμβάσεις ενόψει διασύνδεσης θα μειωθεί ακόμη περισσότερο;
  ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑ ΙΣΧΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΟΑΕΡΙΟ/ΒΙΟΜΑΖΑ/ΒΙΟΡΡΕΥΣΤΑ. ΑΛΛΩΣΤΕ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΟΡΙΖΟΝΤΑ 30 ΕΤΙΑΣ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΟΥ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΑ ΑΕΡΙΑ. ΣΤΑ ΜΔΝ, ΜΕ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟ ΒΙΟΑΕΡΙΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΑΜΕΣΩΣ.

• 10 Δεκεμβρίου 2019, 08:52 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σχολιάζεται το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ και ειδικότερα τα κεφάλαια Α και Β διότι το κείμενο αυτό αποτελεί ταυτόχρονα απολογισμό των μέχρι τούδε πολιτικών και παρουσίαση των πολιτικών του σχεδίου 2020 – 2030. Γίνεται αναφορά:
  1. Στις πολιτικές έναντι του Φυσικού αερίου που, ως ενέργεια μετάβασης, θα αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο κατά την περίοδο 2030-2050 στην κατεύθυνση της πλήρους από-ανθρακοποίησης χάρη στην σταδιακή υποκατάστασή του από ανανεώσιμα αέρια (βιομεθάνιο από αναερόβια χώνευση ή αεριοποίηση βιομάζας, υδρογόνο, συνθετικό μεθάνιο με βάση μη ορυκτό άνθρακα κλπ.).
  2. Στην κριτική της διασύνδεσης των νησιών και την σύγκρισή της, με απόλυτα οικονομικούς όρους, με τη λύση της αυτόνομης παραγωγής με βάση ΑΠΕ και φυσικό αέριο.
  Για τις πολιτικές έναντι του Φυσικού Αερίου, παρατίθενται επιλεγμένα σημεία του παραρτήματος και σύντομος σχολιασμός τους:

  Σελ. 5: «Επιπλέον, η αύξηση της διείσδυσης του φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και η διασύνδεση του νησιωτικού με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα αποτελούν σημαντικά μέτρα πολιτικής που συντελούν με τη σειρά τους στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των μονάδων παραγωγής.»
  Σχόλιο: Προτείνεται απλοποίηση της παραπάνω φράσης ως εξής:
  «Επιπλέον, η αύξηση της διείσδυσης του φυσικού αερίου για την παραγωγή ενέργειας τόσο στα νησιωτικά μη διασυνδεδεμένα συστήματα όσο και στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα αποτελεί σημαντικό μέτρο πολιτικής που συντελεί στη βελτίωση της συνολικής ενεργειακής απόδοσης των κεντρικών και διεσπαρμένων μονάδων παραγωγής.»
  Η αιτιολόγηση της νέας διατύπωσης θα δοθεί μέσω των επομένων σχολίων.

  Σελ. 6: «Τέλος, στον τομέα των μεταφορών το σημαντικότερο μέτρο πολιτικής αποτέλεσε η προώθηση του φυσικού αερίου τόσο σε δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς και οχήματα συλλογής απορριμμάτων, όσο σε λοιπά οχήματα διπλού καυσίμου.»
  Σχόλιο: Το φυσικό αέριο ως καύσιμο μεταφορών αναφέρεται μόνο για ειδικές χρήσεις, ενώ είναι το ορυκτό καύσιμο με τις μικρότερες εκπομπές διοξειδίου ανά παραγόμενο μεταφορικό έργο. Και βεβαίως το ισοδύναμό του βιομεθάνιο είναι καύσιμο μηδενικών εκπομπών. Οπότε μπορεί να προστεθεί στο τέλος: Με κατάλληλη δέσμη κινήτρων, το Βιομεθάνιο μπορεί να υποκαταστήσει το Φ.Α. στις μεταφορές, μια μετάβαση σε διείσδυση των ΑΠΕ στον τομέα των μεταφορών με ελάχιστες ανάγκες υποδομών (πρατήρια) και οχημάτων (οχήματα συμπιεσμένου ή υγροποιημένου Φ.Α.)

  Σελ. 45: «Για την προώθηση της αποδοτικής θέρμανσης και ψύξης, η περιεκτική αξιολόγηση ανέδειξε το δυναμικό για την προώθηση των αποδοτικότερων τεχνολογιών. Επιπρόσθετα, συγκεκριμένα υφιστάμενα και σχεδιαζόμενα χρηματοδοτικά προγράμματα αποσκοπούν στην περαιτέρω διείσδυση μονάδων ΣΗΘΥΑ, ……αποδοτικών τεχνολογιών θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ…….ξεκίνησε η εφαρμογή του μέτρου «Εγκατάσταση συστημάτων ΣΗΘΥΑ με φυσικό αέριο σε νοσοκομεία», το οποίο αποσκοπούσε στην εγκατάσταση μονάδων ΣΗΘΥΑ με χρήση φυσικού αερίου σε νοσοκομεία με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης».
  Σχόλιο: Η χρήση του Φυσικού αερίου σε συστήματα συμπαραγωγής και τριπαραγωγής είναι με απόσταση η ενεργειακά πιο αποδοτική εφαρμογή ηλεκτροπαραγωγής, με συνολικό βαθμό απόδοσης, ακόμη και σε μικρά συστήματα κάτω των 100 kW, άνω του 85%. Τα συστήματα αυτά είναι εφαρμόσιμα στον βιομηχανικό τομέα (ήδη υπάρχουν εφαρμογές), στον επαγγελματικό τομέα – κοινή ωφέλεια (ξενοδοχεία, νοσοκομεία, αθλητικά κέντρα), ακόμη και κατοικίες.
  Με φυσικό αέριο μπορούν να τροφοδοτηθούν απευθείας αντλίες θερμότητας (αεριοκίνητοι συμπιεστές), με ταυτόχρονη ανάκτηση θερμότητας, οπότε προκύπτει σύστημα με αυξημένο βαθμό θερμικής απόδοσης που ξεπερνάει το 140%.
  Η ενίσχυση της αποκεντρωμένης παραγωγής με χρήση φυσικού αερίου μπορεί και πρέπει να ενταχθεί στα μέτρα εξοικονόμησης, με πολύ καλύτερη απόδοση σε σχέση με τα παθητικά συστήματα θερμομόνωσης. Άλλωστε οι αντλίες θερμότητας ορθώς ενισχύονται.
  Η αποκέντρωση της ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο (μελλοντικά με ανανεώσιμα αέρια) θα ανακουφίσει το εθνικό σύστημα παραγωγής, μεταφοράς και διανομής, ειδικά στις περιόδους αιχμής ζήτησης.

  Σελ. 54: «Λοιπά μέτρα πολιτικής βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης…….Υποστήριξη ενσωμάτωσης διεσπαρμένης παραγωγής ΑΠΕ…»
  Σχόλιο: Να προστεθεί:
   Υποστήριξη διεσπαρμένης παραγωγής ΣΗΘΥΑ.

  Σελ. 57: «Αξίζει να σημειωθεί ότι, η αναβάθμιση του Τερματικού Σταθμού της Ρεβυθούσας και η θέση σε λειτουργία της 3ης δεξαμενής οδηγεί σε αύξηση της ευελιξίας και ενισχύει σημαντικά τη δυνατότητα αύξησης της διαφοροποίησης των πηγών και των οδών ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.»

  Σχόλιο: Ο σχεδόν διπλασιασμός των εισαγωγών LNG το 2019 (Διάγραμμα Α2) είναι αποτέλεσμα της ραγδαίας μείωσης της τιμής του LNG λόγω διεθνούς ανταγωνισμού (δεν υπάρχει το φυσικό ολιγοπώλιο των αγωγών) και της ανάπτυξης τεχνικών μεταφοράς και αποθήκευσης. Το LNG είναι πλέον η προσφορότερη μορφή πρωτογενούς ενέργειας, ειδικά για απομακρυσμένα συστήματα με υψηλό κόστος μεταφοράς ενέργειας (π.χ. ΜΔΝ). Από πλευράς ασφάλειας εφοδιασμού είναι πλέον ισοδύναμο του αργού πετρελαίου. Η προοπτική εκμετάλλευσης κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο το κάνει ακόμη πιο ελκυστικό.

  Σελ. 64: «Μέτρα πολιτικής για την ανάπτυξη εγχώριων ενεργειακών πηγών…ανάπτυξη …. φυσικού αερίου, το οποίο αναμένεται να αποτελέσει το καύσιμο για την ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης προς την πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.»

  Σχόλιο: Απόλυτα σωστό.

  Σελ. 107: «Τρέχον δυναμικό για τη συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης και την αποδοτική τηλεθέρμανση και τηλεψύξη. Το τρέχον δυναμικό (τεχνικό και οικονομικό) Συμπαραγωγής Υψηλής απόδοσης και αποδοτικής τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης αποτυπώνεται στη μελέτη Περιεκτικής Αξιολόγησης του Δυναμικού Υλοποίησης Συμπαραγωγής Υψηλής απόδοσης και αποδοτικής τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης του ΥΠΕΝ. ».

  Σχόλιο: Καλό είναι να επαναληφθεί η έρευνα με το βλέμμα στις μικρές κλίμακες, στην αποκέντρωση – διασπορά και στην αυξημένη χρήση του Φυσικού αερίου. Η τελευταία να λάβει υπόψη της την εξάπλωση των δικτύων Φ.Α. υπό Δημόσιο έλεγχο και τις δυνατότητες μεταφοράς σε υγροποιημένη μορφή (τερματικοί σταθμοί LNG μικρής κλίμακας, αναπτύσσονται ραγδαία στις μεταφορές).

  Σε σημείωμα που θα ακολουθήσει θα παρατεθούν σχόλια για το σημείο 3 (Διασυνδέσεις)

• 9 Δεκεμβρίου 2019, 23:26 | Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σχολιάζεται το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ και ειδικότερα τα κεφάλαια Α και Β διότι το κείμενο αυτό αποτελεί ταυτόχρονα απολογισμό των μέχρι τούδε πολιτικών και παρουσίαση των πολιτικών του σχεδίου 2020 – 2030. Γίνεται αναφορά:
  1. Στις πολιτικές έναντι της Βιοενέργειας (και ειδικότερα του Βιοαερίου, που αποτελεί σήμερα την αποτελεσματικότερη μέθοδο μετατροπής της οργανικής ενέργειας σε αξιοποιήσιμη). Εξετάζεται η αξιοποίησή της και στους τρεις τομείς, ηλεκτροπαραγωγή, μεταφορές και θέρμανση/ψύξη.
  2. Στις πολιτικές έναντι του Φυσικού αερίου που, ως ενέργεια μετάβασης, θα αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο κατά την περίοδο 2030-2050 στην κατεύθυνση της πλήρους από-ανθρακοποίησης χάρη στην σταδιακή υποκατάστασή του από ανανεώσιμα αέρια (βιομεθάνιο από αναερόβια χώνευση ή αεριοποίηση βιομάζας, υδρογόνο, συνθετικό μεθάνιο με βάση μη ορυκτό άνθρακα κλπ.).
  3. Στην κριτική της διασύνδεσης των νησιών και την σύγκρισή της, με απόλυτα οικονομικούς όρους, με τη λύση της αυτόνομης παραγωγής με βάση ΑΠΕ και φυσικό αέριο.
  Για τις πολιτικές έναντι της Βιοενέργειας, παρατίθενται επιλεγμένα σημεία του παραρτήματος και σύντομος σχολιασμός τους:
  Σελ. 7: «Προωθήθηκαν μέτρα για τη χωριστή συλλογή και επεξεργασία βιολογικών αποβλήτων, την ανακύκλωση, την ανάκτηση ενέργειας και την αξιοποίηση ιλύος είτε στη γεωργία ως λίπασμα»
  Σχόλιο: Κανένα τέτοιο μέτρο δεν προωθήθηκε για την χωριστή συλλογή. Αντίθετα, η συλλογή των αστικών οργανικών αποβλήτων παρέμεινε στον αστερισμό των ΧΥΤΑ, που συνέχισαν να αποτελούν την βασική μέθοδο διάθεσης, με υποτυπώδη ανάκτηση ενέργειας, μηδενική ανακύκλωση, διαφυγές μεθανίου στην ατμόσφαιρα, εκπομπές οσμών σε ακτίνα δεκάδων χιλιομέτρων κλπ. Πρόσφατα έτυχαν απαλλαγής από ΑΕΠΟ και κατ’ εξαίρεση προτεραιότητας στη σύνδεση στο δίκτυο. Η αξιοποίηση ιλύος για ηλεκτροπαραγωγή έχει πρακτικά εγκαταλειφθεί λόγω των χαμηλών, σε σχέση με το κόστος παραγωγής και επεξεργασίας, τιμών αναφοράς (ταριφών).
  Σελ. 7 (συνέχεια): Επίσης, αξίζει να επισημανθεί η εγκατάσταση μονάδων συλλογής και καύσης βιοαερίου σε ΧΥΤΑ που προωθήθηκε σε αστικά κέντρα με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων. Ενδεικτικά αναφέρεται … η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων της Ψυττάλειας.
  Σχόλια ως άνω.
  Σελ. 8 : Έχει εφαρμοστεί ειδικό αδειοδοτικό πλαίσιο, όπου προβλέπονται ειδικές συνθήκες και κριτήρια περιβαλλοντικής αδειοδότησης μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας με χρήση βιοαερίου που προέρχεται από αναερόβια επεξεργασία βιομάζας.
  Σχόλιο: Το αδειοδοτικό πλαίσιο για τις μονάδες βιοαερίου, από τη φύση του δύσκαμπτο και γραφειοκρατικό έχει εμπλουτιστεί από περιορισμούς και κριτήρια που έχουν ακυρώσει κάθε προσπάθεια θέσπισης γενικών κριτηρίων χωροθέτησης. Προσθήκες άσχετων κριτηρίων όπως η γη υψηλής παραγωγικότητας, τα 30 χιλιόμετρα στην προέλευση των πρώτων υλών, οι ζώνες πλημμύρας κλπ. μεγάλωσαν τα τελευταία χρόνια τον μέσο χρόνο αδειοδότησης στα 3 περίπου χρόνια. Το βιοαέριο είναι πλέον η επένδυση ΑΠΕ με τον μακρύτερο χρόνο αδειοδότησης μετά τα πολύπαθα υδροηλεκτρικά.
  Σελ. 18 – 19: Για ειδικά έργα ΑΠΕ που αφορούν την αξιοποίηση βιομάζας/βιοαερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας παρατηρείται το τελευταίο χρονικό διάστημα, λόγω και το έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος, μια καθυστέρηση αναφορικά με την αδειοδότηση τους, κυρίως λόγω έλλειψης ενός συντονισμένου πλαισίου πολιτικής και προτεραιοτήτων ανάλογα με την πρώτη ύλη και την τεχνολογία, αλλά και λόγω ελλείψεων και μερικές φορές αντικρουόμενων διατάξεων του θεσμικού πλαισίου που δυσχεραίνουν την αδειοδοτική διαδικασία, ειδικά σε περιφερειακό επίπεδο. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν όλες οι δυσλειτουργίες του αδειοδοτικού πλαισίου των έργων ΑΠΕ, το ΥΠΕΝ προχώρησε με την υπ’ αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/93935/3116/16.10.2019 Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη σύσταση Επιτροπής με αντικείμενο την εισήγηση για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αδειοδότησης σταθμών παραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
  Σχόλιο: Πρόκειται για μια καθυστερημένη μεν, αλλά ορθή διαπίστωση και αναμένεται η σύντομη ανακοίνωση μέτρων τόσο για την αδειοδότηση όσο και για την έκδοση κατά προτεραιότητα οριστικών όρων σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ.
  Σελ. 33: « Ένα επιπρόσθετο εργαλείο χρηματοδότησης σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι ο Αναπτυξιακός Νόμος ν. 4399/2016. Ειδικότερα ενισχύονται επενδυτικά σχέδια:
  • Μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών εγκατεστημένης ισχύος μέχρι 15MW.
  • Μονάδων συμπαραγωγής ενέργειας υψηλής απόδοσης από ΑΠΕ.
  • Υβριδικών σταθμών ΑΠΕ στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) με εγγυημένη ισχύ μέχρι 5 MW.
  Σχόλια:
  • Οι ενισχύσεις του νόμου αυτού (που δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ) πρακτικά ακυρώνονται για τις μονάδες που λαμβάνουν ενίσχυση βάσει του Ν. 4414/16 εξ αιτίας του Συντελεστή Ανάκτησης Κεφαλαίου (Σ.Α.Κ.)
  • Στις ενισχυόμενες επενδύσεις περιλαμβάνονταν αρχικά η παραγωγή βιοκαυσίμων μη υποχρεωτικής ανάμιξης, δηλαδή του βιομεθανίου κίνησης. Πρέπει να επανέλθει.
  • Η ενίσχυση των ΣΗΘΥΑ και κυρίως των ΤριπαραγωγώνΗΘΥΑ (θέρμανση + ψύξη) όχι μόνον από ΑΠΕ στα ΜΔΝ θα δώσει μεγάλη ώθηση στην διείσδυση των ΑΠΕ και την ενεργειακή αυτονομία των νησιών.

  Σελ. 38: «Επιπρόσθετα, υπάρχει στόχος συμμετοχής επί του ενεργειακού περιεχομένου των καυσίμων
  κίνησης για «προηγμένα» βιοκαύσιμα από συγκεκριμένες πρώτες ύλες (όπως απόβλητα, υπολείμματα, μη εδώδιμες κυτταρινούχες/λιγνοκυτταρινούχες ύλες) οι οποίες απαριθμούνται σε παράρτημα καθώς και από πρώτες ύλες που δεν απαριθμούνται στο παράρτημα και που έχουν προσδιοριστεί ως απόβλητα, κατάλοιπα, μη εδώδιμες κυτταρινούχες και λιγνοκυτταρινούχες ύλες και χρησιμοποιούνται πριν την 09/09/2015σε υφιστάμενες εγκαταστάσεις».

  Σχόλιο: Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι μεταξύ των ενισχυόμενων βιοκαυσίμων των αναφερόμενων κατηγοριών περιλαμβάνεται το Βιομεθάνιο. Σημειωτέον ότι σε ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες (αρχικά η Σουηδία, πρόσφατα η Ιταλία και άλλες) το βιομεθάνιο κίνησης προωθείται ως η βέλτιστη χρήση έναντι της ηλεκτροπαραγωγής και θέρμανσης / ψύξης. Απαραίτητα μέτρα:
  • Συνεργασία με τους φορείς διακίνησής του (προς το παρόν ΔΕΠΑ)
  • Σύστημα Εγγυήσεων Προέλευσης για βιομεθάνιο και μητρώο παραγωγών.
  • Ενίσχυση με τιμή ισοδύναμη αυτής που ισχύει για την ηλεκτροπαραγωγή : 225 x 0,4 = 90 €/MWh (καυσίμου).
  • Καθορισμός κριτηρίων αειφορίας, σε αρμονία με τα οριζόμενα στην RED II.

  Σε επόμενο σημείωμα που θα ακολουθήσει θα παρατεθούν σχόλια για τα σημεία 2 και 3 (Φυσικό αέριο και διασυνδέσεις)