2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Η επιλεγμένη ΕΤΑΙΡΕΙΑ θα πρέπει να συγκεντρώσει, να επεξεργαστεί και να ερμηνεύσει τουλάχιστον  …. .. χλμ. 2D σεισμικών δεδομένων στην υπεράκτια περιοχή της Δυτικής και Νότιας  Ελλάδος (βλ. επισυναπτόμενο χάρτη περιοχής- Παράρτημα Ι).

Ο στόχος της σχεδιαζόμενης σεισμικής έρευνας είναι να εξασφαλίσει την απόκτηση υψηλής ποιότητας δεδομένων σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες πρακτικές που ακολουθούνται στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα δεδομένα αυτά θα βοηθήσουν στην αξιολόγηση του δυναμικού της περιοχής σε υδρογονάνθρακες και στην προώθηση του σχετικού Διεθνούς γύρου αδειοδότησης για την έρευνα και την εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων, ο οποίος αναμένεται να ανακοινωθεί στα μέσα του 2012.

Το προσωπικό του Υπουργείου θα συνεργαστεί στενά με τους ειδικούς της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ στο σχεδιασμό της έρευνας, στον προσδιορισμό των παραμέτρων λήψης και επεξεργασίας των δεδομένων καθώς και στην ερμηνεία / αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων στοιχείων. Το Υπουργείο έχει το δικαίωμα να επιβλέπει και να ελέγχει όλα τα στάδια του έργου.

  • 21 Ιουνίου 2011, 01:05 | Constantinos Tzimeas

    Θεωρώ κατ’αρχάς θετική εξέλιξη την επιθυμία τού κράτους να προχωρήσει στη διενέργεια σεισμικών ερευνών με τελικό στόχο την παραχώρηση (κατόπιν διαγωνισμού) περιοχών προς περαιτέρω έρευνα κι εντέλει, παραγωγή υδρογονανθράκων. Κι εδώ σταματούν τα θετικά! Διότι το εν προκειμένω κείμενο είναι τόσο κακό σε δομή όσο και σε περιεχόμενο που δυστυχώς εξανεμίζει κάθε ίχνος αισιοδοξίας και του πιό καλοπροαίρετου κι ελάχιστα σχετικού με το αντικείμενο πολίτη.
    Έχουν ήδη θιγεί και συζητηθεί πόλλα επί μέρους θέματα όπως η ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, ο γεωγραφικός περιορισμός των ορίων έρευνας κ.α. Θα σταθώ στο καθαρά τεχνικό κομμάτι που γνωρίζω καλύτερα: τις σεισμικές έρευνες ανάκλασης. Κι εδώ έχουν ειπωθεί πολλά, αλλά θα προσπαθήσω να τα συνοψίσω γιατί επικρατεί σχετική σύγχιση.
    Κατ’αρχάς, οι σεισμικές έρευνες μη αποκλειστικής χρήσης (non exclusive/multi-client seismic surveys) αφορούν στo πρωταρχικό/αναγνωριστικό (reconnaissance) στάδιο έρευνας υδρογονανθράκων. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας καλείται η ίδια η εταιρία που την πραγματοποίησε να πουλήσει σε οποιαδήποτε πετρελαϊκή εταιρία. Εάν η πετρελαϊκή πειστεί ότι κάποια προς παραχώρηση περιοχή χρήζει περαιτέρω έρευνας, δύναται να διεκδικήσει το ερευνητικό/εκμεταλλευτικό δικαίωμα τής εν λόγω περιοχής σε κάποιας μορφής διαγωνισμό.
    Ως εκ τούτου, οι σεισμικές έρευνες μη αποκλειστικής χρήσης αφορούν στην πλειονότητά τους σε 2Δ κι όχι 3Δ. Οι 3Δ σεισμικές έρευνες όχι μόνο θα ήταν ασύμφορες εμπορικά για οποιονδήποτε ανάδοχο αλλά και “αντιεπιστημονικές”, με την έννοια ότι αυτές διενεργούνται εφ όσον έχουν ήδη εντοπιστεί πετρελαιοπιθανές δομές. Επομένως, η συλλογή 3-Διάστατων σεισμικών δεδομένων ανάκλασης έγκειται στην διακριτική ευχέρεια της πετρελαϊκής και αποτελεί συνήθως τμήμα της δεσμευτικής πρότασης που καταθέτει στο διαγωνισμό διεκδίκησης της περιοχής (το άλλο τμήμα τής πρότασης είναι, συνήθως, κάποιος αριθμός γεωτρήσεων, ανάλογος με το μέγεθος και πετρελαϊκό ενδιαφέρον της παραχώρησης).
    Ο προσδιορισμός παραμέτρων συλλογής αυτών των 2Δ δεδομένων όπως το μέγεθος της συστοιχιάς πηγών ενέργειας, ο χρόνος καταγραφής κτλ. είναι μάλλον άστοχος για να μην πω κι επικίνδυνος. Ας μην ξεχνούμε ότι ο ανάδοχος καλείται να καλύψει το κόστος συλλογής των δεδομένων πουλώντας τα στις ενδιαφερόμενες πετρελαϊκές και θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι ενδιαφέρεται για την καλύτερη δυνατή ποιότητα τού προς πώληση προϊόντος. Είναι επίσης ανέφικτο να ορίζουμε τέτοιες σταθερές παραμέτρους σε μια αρκετά ευρεία περιοχή έρευνας που η γεωλογία και τεκτονική είναι σίγουρο ότι μεταβάλλονται καθώς επίσης και τα βάθη των στόχων.
    Θεωρώ λοιπόν, ότι το ζητούμενο είναι να δοθούν στους υποψήφιους αναδόχους δεδομένα από παλαιότερες έρευνες (υπάρχουν τόσο σεισμικά δεδομένα όσο και γεωτρητικά), να τους ζητηθεί, εν ανάγκη, η επανεπεξεργασία τους (κι αυτό μόνον κέρδος θα είναι για το κράτος), να τους καθοδηγήσουμε ως προς το βάθος των στόχων κι ας τους δώσουμε την ελευθερία να προτείνουν παραμέτρους που αυτοί πιστεύουν καταλληλότερες ανάλογα την περιοχή. Κι εδώ μπαίνει το μεγαλύτερο ίσως ερωτηματικό: ποιός ή καλύτερα, ποιά επιτροπή θα είναι σε θέση να ελέγξει και βαθμολογήσει τις προτάσεις τους; Η πρόχειρη, βιαστική και αναχρονιστική συγγραφή αυτής της “διεθνούς” πρόσκλησης δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. Καιρός για “συμμάζεμα” και διορθώσεις υπάρχει. Βούληση;

    Με εκτίμηση κι ελπίδα ότι δε θα χαθεί κι αυτή η ευκαιρία,

    Κωνσταντίνος Τζιμέας
    Γεωλόγος – γεωφυσικός

  • 15 Ιουνίου 2011, 10:50 | IΩΑΝΝΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΟΥΛΙΑ

    Αξιότιμοι Κύριοι,

    Σχετικά με τις παραμέτρους λήψης σεισμικών δεδομένων του Παραρτήματος ΙΙ, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στα εξής:
    (1) Λόγω του μεγάλου πάχους των ιζημάτων στις προτεινόμενες περιοχές (κατά περίπτωση φθάνουν τα 8 χλμ) είναι αναγκαία η χρήση καταγραφικού «streamer» μεγάλου μήκους, 10000 m, για μεγαλύτερη διείσδυση και βελτίωση του προσδιορισμού της ταχύτητας των γεωλογικών στρωμάτων. (2) O χρόνος καταγραφής πρέπει να αυξηθεί στα 16 sec (αντί 9) και 8 sec (αντί 6), λόγω του μεγάλου πάχους των ιζημάτων και του μεγάλου βάθους της θάλασσας.
    (3) Η προτεινόμενη πηγή ενέργειας πρέπει να αυξηθεί σημαντικά λόγω του έντονου τεκτονισμού των περιοχών, ώστε να εξασφαλισθεί διείσδυση. Προτείνεται να γίνει χρήση τουλάχιστο 6000 cuin.

    Ανεξάρτητα από τα προτεινόμενα σεισμικά ανάκλασης υψηλής πιστότητας (multi channel seismic – MCS), είναι απαραίτητη η καταγραφή ωρισμένου αριθμού σεισμικών τομών μεγάλου μήκους με χρήση υποθαλάσσιων σεισμογράφων (Οcean Βottom Seismographs – OBS) σε πυκνή διάταξη. Αυτή χρειάζεται για τον αξιόπιστο προσδιορισμό της ταχύτητας των γεωλογικών σχηματισμών και της λιθολογίας (από την ταχύτητα Vs – shear waves και τον λόγο Vp/Vs), την βαθιά διείσδυση στις ιζηματογενείς λεκάνες, την χαρτογράφηση κάτω από τους εβαπορίτες και τον προσδιορισμό των ορίων ηπειρωτικού/θαλάσσιου φλοιού. O Συνδυασμός των “MCS” με τα “OBS” δεδομένα αποτελεί την πλεον σύγχρονη μεθοδολογία (frontier technology), που θα δώσει απαντήσεις στην εκτίμηση του «δυναμικού» των περιοχών για την ύπαρξη υδρογονανθράκων.

    Με εκτίμηση
    Ιωάννα Παπούλια – Γεωφυσικός ΕΛΚΕΘΕ

  • 15 Ιουνίου 2011, 00:18 | Αγγελος Καλογηρου

    Κυριες και κυριοι που νοιαζεσται για τον πλουτο υδρογονανθρακων της πατριδας μας,

    ολη η προταση ειναι αντιφατικη, ανωριμη, old fashioned concept, και θα αποτυχει με μαθηματικη ακριβεια.
    Σε μια τοσο ανεξερευνιτη περιοχη, καμια -σοβαρη η μη- εταιρεια δεν θα επενδυσει σε 3D seismic survey. Αν δεχτει καποια εταιρεια διενεργεια σεισμικων ερευνων, θα κρατησει το ρισκο της οσο ποιο χαμηλα μπορει κανοντας 2D seismic μονο, και μαλιστα με μεγαλο spacing (χαμηλης ευκρινειας).
    Δεδομενου της χαμηλης ποιοτητας και ποσοτητας σησμικων δεδομενων που θα προκηψουν -σε συνδιασμο με το μη αριστο επενδυντικο και νομοθετικο περιβαλλον- καμια σοβαρη εταιρεια δεν θα ρισκαρει να επενδυσει σε μια wildcat γεωτριση.
    Αν θελουμε πραγματικη προοδο σε αυτον τον τομεα ειναι μονοδρομος ενα ελκυστικο νομοθετικο πλαισιο που θα ελκυσει μεγαλες εταιρειες με μακροπροθεσμη διαθεση. Αυτες οι εταιριες θα αποφασισουν μονες τους ποιος συνδιασμος ερευνων (gravimetric, seismic, electromagnetic, etc.) ειναι ο πιο καταλοιλος για την ευρεση τοποθεσιων wildcat χαμηλου ρισκου, με προοπτικες για παραγωγη μεσα σε 6-10 χρονια.

    Εμπειρος πετραιλεολογος

  • 13 Ιουνίου 2011, 17:42 | Μιχαήλ Αγγελόπουλος

    Να αφαιρεθεί εντελώς το 2D και να μείνει «και να ερμηνεύσει τουλάχιστον …. .. χλμ. σεισμικών δεδομένων».

    Επίσης να αλλάξει το «Το Υπουργείο έχει το –> δικαίωμα την υποχρέωση <– να επιβλέπει και να ελέγχει όλα τα στάδια του έργου". καθώς αυτό προβλέπει τόσο το γράμμα όσο και το πνεύμα του υπάρχοντος νομικού πλαισίου.

  • 13 Ιουνίου 2011, 13:57 | ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ

    Κύριοι,
    1. Θεωρώ πως οι προδιαγραφές και τα γεωφυσικά στοιχεία που αναφέρονται ως απαίτηση είναι της δεκαετίας του 70 και πως δεν ανιχνεύουν κοιτάσματα που είναι κάτω από τους «εβαπορίτες», ένας ειδικός θα μας το επιβεβαιώσει! Σε όλα τα συνέδρια σχετικά με το θέμα των υδρογονανθράκων και σε όλες τις σχετικές εκπομπές των τηλεοπτικών σταθμών, οι ειδικοί (πανεπιστημιακοί και στελέχη πετρελαϊκών εταιρειών) τονίζουν πως τα κοιτάσματα μας είναι κάτω από τους «εβαπορίτες». Ο καθηγητής/ερευνητής γεωλογίας του Πολυτεχνείου Κρήτης και συνεργάτης του Institute of National Resources of Canada, Αντώνης Φώσκολος σε όλες τις ομιλίες του, που έχω ακούσει, αναφέρει: «Ο δρόμος της αξιοποίησης πρέπει να ξεκινήσει με δισδιάστατες γεωφυσικές έρευνες, ήτοι ανακλάσεις υψηλής ευκρίνειας κάτω από τους «εβαπορίτες» και ακολούθως τρισδιάστατες όταν θα επιβεβαιωθούν τα κοιτάσματα». Γιατί λοιπόν δεν προχωρούμε ένα βήμα παραπέρα; Γιατί βάζουμε να κάνουν μόνο σεισμικά 2D ; γιατί δεν προσθέτουμε και τις νέες μεθόδους όπως 3-D, 4-D ή Wide/multi-azimuth;
    2. Επίσης θεωρώ πως δεν πρέπει να βάζουμε προδιαγραφές σ’ αυτόν που παίρνει όλο τον οικονομικό κίνδυνο γιατί έτσι τον περιορίζουμε. Αν αυτός δηλ. έχει καλύτερες μεθόδους, συσκευές και δυνατότητες γιατί να τον περιορίσουμε; Πιστεύω πως το κάθε «κράτος» που προκηρύσσει τέτοιου είδους διαγωνισμούς θα πρέπει να δίδει έμφαση στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που θα κάνει για να μην ζημιωθεί και για να έχει τα μεγαλύτερα δυνατά οικονομικά οφέλη δηλαδή, στις λεπτομέρειες της συμφωνίας που άπτονται της διαθέσεως των στοιχείων που θα συλλεχθούν και σε τι χρόνο. Ο «Ανάδοχος» δεν παίρνει κανένα δικαίωμα Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων στις περιοχές που κάνει την έρευνα, απλά πουλάει την καλή ποιότητα των καταγραφών δηλαδή την πατέντα του. Ενδιαφέρεται να αποκτήσει την καλύτερη ποιότητα δεδομένων ώστε να μεγιστοποιήσει τις πωλήσεις των καταγραφών του προς τις Πετρελαϊκές Εταιρείες!

  • 13 Ιουνίου 2011, 10:53 | ΧΡΗΣΤΟΣ ΨΩΜΑΣ

    Οι έρευνες γίνονται σε 3D και όχι 2D. Ελπίζω να είναι προφανές σφάλμα και να διορθωθεί άμεσα.

  • 12 Ιουνίου 2011, 01:41 | Δημήτρioς Γιαννόπουλος

    Κυρίες/οι,

    Η διατύπωση:»Η επιλεγμένη ΕΤΑΙΡΕΙΑ θα πρέπει να συγκεντρώσει, να επεξεργαστεί και να ερμηνεύσει τουλάχιστον… χλμ. 2D σεισμικών δεδομένων» είναι ως προς το νόημά της ελλιπής και περιοριστικού χαρακτήρα. Η οριοθέτηση και η χαρτογράφηση ενός κοιτάσματος υδρογονανθράκων γίνεται πλέον και με 3D απεικονίσεις. Φυσικά υπάρχουν και απεικονίσεις 2D (π.χ. μέθοδος σεισμικής τομογραφίας), αλλά οι πληροφορίες που συλλέγονται πλέον από την επεξεργασία των σεισμικών κυμάτων είναι τριών διαστάσεων.

    Θα ήταν σωστότερο πιστεύω να προστεθεί και ο όρος 3D, μαζί με αυτόν του 2D, για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας από την επιλεγμένη εταιρεία.

    Με εκτίμηση,
    Δημήτριος Γιαννόπουλος

  • 11 Ιουνίου 2011, 21:00 | Παναγιώτης Δημόπουλος

    Προτείνω την αλλαγή του λεκτικού στη λεζάντα του χάρτη, από «Στα όρια της προς έρευνας περιοχης ….. εμπλεκομένων χωρών» σε «Στα δυτικά όρια και νότια όρια μέχρι το νορτιοανατολικό άκρο της νήσου Κρήτης, της προς έρευνας περιοχής ……. εμπλεκομένων χωρών».
    Η αλλαγή αυτή, εκτιμώ οτι, δεν θα επιτρέψει στο μέλλον τυχόν ισχυρισμό ότι η Ελλάδα έχει αδυναμία καθορισμού της ΑΟΖ της προς ανατολάς.

  • 7 Ιουνίου 2011, 18:44 | Ιωάννης Δερμιτζάκης

    Κύριοι.

    1) Πλέον οι έρευνες γίνονται σε 3D και όχι 2D.
    2) Οι εταιρείες που θα κάνουν τις έρευνες πρέπει στο τέλος των ερευνών να συντάξουν και μια έκθεση για τα αποτελέσματα την οποία θα παραδώσουν στο Υπουργείο μαζί με όλα τα στοιχεία των σεισμικών ερευνών.

    Με εκτίμηση
    Ι. Δερμιτζάκης