Άρθρο 04 – Ορισμοί

1. Αειφόρος διαχείριση των δασών
«Αειφόρος Διαχείριση των Δασών» (Sustainable Forest Management – SFM) είναι η χρήση των δασικών οικοσυστημάτων κατά τέτοιο τρόπο και με τέτοιους ρυθμούς που επιτρέπουν να διατηρείται η βιοποικιλότητά τους, η ικανότητα αναγέννησής τους, η ζωτικότητά τους, καθώς και η ικανότητά τους να επιτελούν στο παρόν και στο μέλλον οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες, σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, χωρίς να προκαλείται βλάβη σε άλλα οικοσυστήματα
2. Αειφορία των καρπώσεων
Το δάσος διαχειρίζεται έτσι, ώστε να διατηρείται η ικανότητά του να παρέχει διαρκώς και σε άριστο συνδυασμό: ξυλεία, προστασία, νερό, αναψυχή και λοιπά χρήσιμα αγαθά για τις σημερινές και για τις μελλοντικές γενιές του ανθρώπου
3. Απογραφή δασών και παρακολούθηση
Ο όρος «απογραφή δασών» αναφέρεται στον υπολογισμό της ποσότητας των δασικών πόρων και στην περιγραφή των χαρακτηριστικών τους. Η Εθνική Απογραφή Δασών (ΕΑΔ, National Forest Inventory – NFI) παρέχει πληροφορίες σχετικά με τους δασικούς πόρους σε επίπεδο χώρας.
Η «παρακολούθηση» εξασφαλίζεται από τις διαδοχικές ΕΑΔ, καθώς μέσα από τους στόχους που έχουν τεθεί από τη χώρα ή διεθνείς πολιτικές και υποχρεώσεις (π.χ. δείκτες LULUCF της ΕΕ, Forest Sustainable management του Forest Europe, κοκ.).
4. Αποδοτικότητα
Ο βαθμός στον οποίο αξιοποιούνται συγκεκριμένοι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι με την ελάχιστη παραγωγή αποβλήτων και με τήρηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, με ελαχιστοποίηση ή/ και εξάλειψη των καθυστερήσεων ή της διαφθοράς και χωρίς να θίγονται οι μελλοντικές γενιές
5. Αρχή της προφύλαξης
Η αρχή της προφύλαξης περιγράφεται διεξοδικά στο άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Αφορά προσέγγιση για τη διαχείριση κινδύνων και συγκεκριμένα ορίζει ότι, όταν μια δραστηριότητα δημιουργεί απειλές για το περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης, ακόμα και αν η σχέση αιτίας-αποτελέσματος δεν έχει πλήρως βεβαιωθεί επιστημονικά. Σύμφωνα με ορισμένη προσέγγιση, τα μέτρα πρέπει να λαμβάνονται όταν οι προκαλούμενες βλάβες είναι σοβαρές και μη αναστρέψιμες. Όταν γίνονται διαθέσιμες περισσότερες επιστημονικές πληροφορίες, τα μέτρα προφύλαξης θα πρέπει να επανεξετάζονται.
6. Η εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης αναφέρεται ουσιαστικά και στο Άρθρο 24 του Συντάγματος. «Για την διαφύλαξη του (ενν. του φυσικού περιβάλλοντος) το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά, ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας»Δάση
Με τον όρο «Δάση» νοούνται οι φυσικές περιοχές που περιγράφονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 έως και 5 του Ν. 998/79, όπως ισχύει.
Επίσης, το Σύνταγμα της Ελλάδος (Άρθρο 24) ορίζει ότι «ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους, ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές). Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά».
7. Δασική Υπηρεσία
Το σύνολο των κρατικών Υπηρεσιών που ασχολούνται με τη διαχείριση και προστασία των δασών και των δασικών οικοσυστημάτων γενικότερα, καθώς και με συναφείς δραστηριότητες. Περιλαμβάνει την Κεντρική Δασική Υπηρεσία και τις περιφερειακές και τοπικές Δασικές Υπηρεσίες που υπάγονται στις Γενικές Δ/νσεις Δασών & Αγροτικών Υποθέσεων και των Διευθύνσεων Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Ο τίτλος στα αγγλικά είναι Hellenic Forest Service ή Greek Forest Service.
8. Δασοπονία
Είναι η επιστήμη της διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που εξυπηρετούν τις ανάγκες του ανθρώπου υπό το πρίσμα της αειφορίας των καρπώσεων. Να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος της δασοπονίας αποτελείται από βιολογικές και κοινωνικοοικονομικές επιστήμες που εφαρμόζονται για τη διαχείριση και διατήρηση των δασικών οικοσυστημάτων, περιλαμβάνοντας και εξειδικευμένα αντικείμενα όπως είναι η αγροδασοπονία, η αστική δασοκομία, η δασική αναψυχή και η διαχείριση της άγριας πανίδας.
9. Διακυβέρνηση
Η διακυβέρνηση αναφέρεται στην εξέλιξη της κρατικής πολιτικής και στον τρόπο με τον οποίο αυτή εφαρμόζεται. Καλύπτει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των θεσμικών οργάνων, για την επιτυχημένη εφαρμογή της πολιτικής. Θεσμικά όργανα είναι γενικά τα όργανα που καθορίζουν τον τύπο του κανόνα (π.χ. κράτος δικαίου, δικαιώματα ιδιοκτησίας, κλπ.), λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους κοινωνικούς περιορισμούς (π.χ. πεποιθήσεις, παραδόσεις και κοινωνικές προδιαγραφές) που διαμορφώνουν τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις
10. Διακυβέρνηση Δασικού Οικοσυστήματος
Περιλαμβάνει τους τρεις πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης, δηλαδή το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία και εξειδικεύεται στην ορθολογική διαχείριση και προστασία των πρωτογενών και δευτερογενών προϊόντων του οικοσυστήματος της κάλυψης των αναγκών του κοινωνικού συνόλου και της οικονομικής απόδοσης.
11. Καινοτομία
12. Καινοτομία είναι η παραγωγή νέων προϊόντων, διαδικασιών ή/και υπηρεσιών, ή η βελτιστοποίηση τους στο βαθμό που βρίσκουν άμεση εφαρμογή Κεντρική Δασική Υπηρεσία
Η ανώτατη ιεραρχικά και επιτελικά κρατική Υπηρεσία που ασχολείται με τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας. Σήμερα η Υπηρεσία αυτή είναι η Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
13. Κλιματική αλλαγή
Η αλλαγή του κλίματος, η οποία αποδίδεται άμεσα ή έμμεσα σε ανθρωπογενή δραστηριότητα που μεταβάλλει τη σύνθεση της ατμόσφαιρας του πλανήτη (μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου) και η οποία προστίθεται στις φυσικές κλιματικές διακυμάνσεις που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια συγκρίσιμων χρονικών περιόδων
14. Κλιματική αλλαγή και μετριασμός
Η προσπάθεια για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου ή την ενίσχυση της απομάκρυνσής τους από την ατμόσφαιρα.
15. Κλιματική αλλαγή και προσαρμογή
Η διαδικασία προσαρμογής των φυσικών ή ανθρώπινων συστημάτων στις πραγματικές ή τις αναμενόμενες στο μέλλον αλλαγές του κλίματος και των επιπτώσεών τους.
16. Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Οι δασικές οικοσυστημικές υπηρεσίες ορίζονται ως εκείνα τα οφέλη τα οποία παρέχονται από τα δασικά οικοσυστήματα ικανοποιώντας ανθρώπινες ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα εκπληρώνουν τις απαιτήσεις και άλλων ειδών της φύσης.
17. Σύμβαση του Άαρχους
Η Σύμβαση του Άαρχους αφορά στην πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και στην πρόσβαση στην δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα. Έχει υπογραφεί από την Ελλάδα στις 25 Ιουνίου 1998 και κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον νόμο 3422/12-12-2005 (ΦΕΚ Α 303/13-12-2005). 

  • 24 Αυγούστου 2018, 10:31 | Κωνσταντίνος Β. Σίμογλου

    Θα ήθελα να καταθέσω την άποψή μου για τον όρο «οικοσυστημικές» που παρατίθεται στους ορισμούς του άρθρου 4 και επαναλαμβάνεται και στα επόμενα άρθρα του νομοσχεδίου.
    Ο ορισμός του άρθρου 4 που δίδεται στον όρο «Οικοσυστημικές υπηρεσίες» είναι:
    «Οι δασικές οικοσυστημικές υπηρεσίες ορίζονται ως εκείνα τα οφέλη τα οποία παρέχονται από τα δασικά οικοσυστήματα ικανοποιώντας ανθρώπινες ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα εκπληρώνουν τις απαιτήσεις και άλλων ειδών της φύσης».
    Συνεπώς αναφέρεται σε οφέλη που απορρέουν από ένα δασικό οικοσύστημα, ανεξαρτήτως του ωφελουμένου. Εφόσον τα οφέλη προκύπτουν από το οικοσύστημα θα πρέπει να φέρουν τις ιδιότητες του οικοσυστήμ-ατος. Και καθώς το θέμα της λέξης «οικοσύστημα» είναι «οικοσυστημ-» (που προκύπτει από τη γενική πτώση) η ορθή αναγραφή μίας ιδιότητας του οικοσυστήματος είναι «οικοσυστηματική» και όχι οικοσυστημική.
    Καταλήγοντας, ο ορθός γραμματικά όρος θα ήταν «οικοσυστηματικές υπηρεσίες» αντί του όρου «οικοσυστημικές υπηρεσίες».
    Προτείνω ωστόσο να χρησιμοποιηθεί για λόγους σαφήνειας και κατανόησης του περιεχομένου ο περιφραστικός όρος «οφέλη δασικών οικοσυστημάτων».
    Ευχαριστώ.