1. Σύμφωνα με την παρ. 1, στοιχείο γ, του άρθρου 15 του ν. 2742/1999, όπως ισχύει, η σύνταξη, παρακολούθηση της εφαρμογής και αξιολόγηση των σχεδίων διαχείρισης της περιοχής της Τήλου, όπως οριοθετείται με τις παρ. 1, 1.1. και 1.2., του άρθρου 2 του παρόντος, ανατίθεται στον Δήμο Τήλου.
2. Σε περίπτωση που συσταθεί Φορέας Διαχείρισης για προστατευόμενη περιοχή που ανήκει στην ίδια γεωγραφική ή διοικητική ενότητα, σύμφωνα με την παρ. 1, στοιχείο β, του άρθρου 15 του ν. 2742/1999, όπως ισχύει, η διοίκηση και διαχείριση της προστατευόμενης με το παρόν περιοχής ανατίθεται στον εν λόγω φορέα, ο οποίος λειτουργεί ως κοινός φορέας διαχείρισης. Στον φορέα αυτόν μεταβιβάζονται, εντός (6) έξι μηνών, και οι αρμοδιότητες της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
3. Το οργανωτικό σχήμα διαχείρισης της περιοχής του Φυσικού Περιφερειακού Πάρκου Τήλου τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
• Η ενεργοποίηση της διάταξης που προτείνει την ανάθεση της διαχείρισης του Πάρκου στο Δήμο Τήλου, υπό την εποπτεία του ΥΠΕΚΑ, αποτελεί μία θετική εξέλιξη. Για πρώτη φορά δίνεται η αρμοδιότητα για τη διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής σε έναν οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Η πρωτοβουλία αυτή είναι σημαντική για την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου και λειτουργικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών το οποίο η χώρα χρειάζεται.
• Ωστόσο, είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί με ποιο τρόπο το ΥΠΕΚΑ θα εποπτεύει την αποτελεσματική λειτουργία και ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση του θεσπιζόμενου πάρκου. Για να μπορέσει να εφαρμοστεί η διάταξη αυτή του ΠΔ κρίνεται απαραίτητη η διευκρίνιση του μηχανισμού εποπτείας και ελέγχου των προστατευόμενων περιοχών από το ΥΠΕΚΑ και ως εκ τούτου προτείνεται η επιτάχυνση των διαδικασιών για την αναδιοργάνωση της υπεύθυνης διοικητικής δομής για την προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας.
• Στο πλαίσιο αυτό προβληματίζει το γεγονός ότι η παρ. 2 του άρθρου 4 διατηρεί ανοιχτή τη δυνατότητα σύστασης ειδικού φορέα διαχείρισης, δίνοντας την αίσθηση ότι η ανάθεση στο Δήμο Τήλου αποτελεί μεταβατική διάταξη αντί για οριστική ανάθεση της διαχείρισης. Καθώς οι νομικές διατάξεις για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών εξακολουθούν να ισχύουν ούτως ή άλλως, η συγκεκριμένη πρόβλεψη θεωρείται σε κάθε περίπτωση δεδομένη.
• Επιπλέον είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί ότι ο Δήμος αναλαμβάνει στο σύνολο της τη διαχείριση της περιοχής, δηλαδή αναλαμβάνει, πέρα από τη σύνταξη και παρακολούθηση της εφαρμογής και αξιολόγησης του σχεδίου διαχείρισης, και την υλοποίηση του σχεδίου διαχείρισης, ο ίδιος στα θέματα που του αναλογούν και σε συνεργασία με τις συναρμόδιες αρχές για θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες άλλων φορέων. Συνεπώς, η διατύπωση του άρθρου πρέπει να μην περιορίζεται στο σχέδιο διαχείρισης αλλά να αφορά συνολικά στη διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής η οποία θα πρέπει να γίνεται βάσει του προβλεπόμενου από το νόμο σχεδίου διαχείρισης.
• Στο πλαίσιο των παραπάνω θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι ο Δήμος θα έχει τη δυνατότητα (πόρους, ανθρώπινο δυναμικό, εξοπλισμό κοκ) να εκπονήσει, παρακολουθήσει και συμβάλει στην υλοποίηση του Σχεδίου Διαχείρισης.
Σ’ αυτό το σχέδιο γίνεται για πρώτη φορά η ανάθεση της διαχείρισης σε δήμο. Ο Δήμος Τήλου αποκτά την ιδιότητα Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής.
Αυτό τι σημαίνει συνολικότερα; Δεν ξέρω για την Τήλο, όπου νομίζω ότι θέλουν πραγματικά να κάνουν κάτι και για την προστασία εκτός της ανάδειξης, αλλά συνολικότερα.
Πιθανά στο μέλλον να υπάρξει τέτοιο σχήμα διαχείρισης και σε πολλές άλλες περιοχές. Αυτό έχει θετικά αλλά και κινδύνους για την βιοποικιλότητα, στην περίπτωση που ο Δήμος έχει άλλες βλέψεις.
Θα ήταν καλύτερα να υπήρχε μια επιτροπή (συμβουλευτική ίσως), τουλάχιστον παράλληλα, που να περιλαμβάνει και άλλους φορείς ή υπηρεσίες ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια και ο στόχος την διατήρησης της βιοποικιλότητας. Την διοικητική διαχείριση βεβαίως μια χαρά θα μπορούσε να την κάνει ο Δήμος.
Δεν προσδιορίζεται ποια είναι η « ίδια γεωγραφική ή διοικητική ενότητα» που αναφέρεται στην παραγρ. 2.
Επίσης ποιός θα επιβλέπει την σωστή διαχείριση. Στο ΥΠΕΚΑ δεν υπάρχει μηχανισμός ούτε για τους υπάρχοντες φορείς. Η επιτροπή ΦΥΣΗ;
Φαίνεται ότι οι προβλεπόμενες στον Νόμο για την βιοποικιλότητα Διευθ. Προστατευόμενων Περιοχών σε επίπεδο Αποκεντρωμένης Διοίκησης δεν θα προχωρήσουν άμεσα. Όταν αυτές γίνουν θα αναλάβουν μόνο την εποπτεία και όχι την διαχείριση;
Άγνωστο αλλά πολύ ενδιαφέρον το μέλλον…