Άρθρο 01 – Σκοπός

Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προστασία της βιοποικιλότητας όπως επίσης και η αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιμης χρήσης των οικοσυστημικών υπηρεσιών της προστατευόμενης περιοχής.

  • 21 Ιανουαρίου 2019, 14:58 | Σταύρος Ελ. Καλογιάννης

    Το σχέδιο ΠΔ έρχεται με τεράστια και εντελώς αδικαιολόγητη καθυστέρηση. Είναι ενδεικτικό ότι ο χάρτης οριοθέτησης ζωνών που το συνοδεύει, φέρει ημερομηνία «Μάρτιος 2014», είχε δηλαδή συνταχθεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση. Επίσης, προβλέπει χρήσεις και δραστηριότητες οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην εγκριθείσα από το ΥΠΕΧΩΔΕ, το 2001, Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ). Ουσιαστικά η προτεινόμενη ζωνοποίηση είναι αυθαίρετη! Το μείζον αυτό θέμα αναγνωρίζεται, πολύ καθυστερημένα, και από το ίδιο το Υπ. Περιβάλλοντος, το οποίο πολύ πρόσφατα (στις 17/1/2019), ανέθεσε μελέτη εκπόνησης ΕΠΜ, σχεδίων ΠΔ και Σχεδίων Διαχείρισης για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, συμπεριλαμβανομένης της λίμνης Παμβώτιδας!

  • 21 Ιανουαρίου 2019, 13:42 | ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

    Το άρθρο 1 πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Σκοπός του παρόντος διατάγματος, είναι η αποκατάσταση του οικοσυστήματος των Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας και η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας, της φύσης και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου, προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιμης χρήσης των οικοσυστημικών υπηρεσιών της προστατευόμενης περιοχής.»

  • Προτείνεται να συμπεριληφθούν στις προβλέψεις του ΠΔ και οι εκτάσεις της πρώην λίμνης Λαψίστας, καθώς πρόκειται για ένα οικοσύστημα, το οποίο συνδέεται με την περιοχή της Παμβώτιδας.
    Συνεπώς, προτείνεται η εξής επαναδιατύπωση του Άρθρου 1, ως εξής (η προσθήκη με κεφαλαία):
    Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προστασία της βιοποικιλότητας όπως επίσης και η αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΗΣ ΠΡΩΗΝ ΛΙΜΝΗΣ ΛΑΨΙΣΤΑΣ προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιμης χρήσης των οικοσυστημικών υπηρεσιών ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ της προστατευόμενης περιοχής.

  • 21 Ιανουαρίου 2019, 13:44 | Δρ. Τσιακίρης Ρήγας

    Τα έργα αποκατάστασης των υγροτόπων (εδώ αφορά την Παμβώτιδας και την Λαψίστα) και ειδικότερα εκείνα της αποκατάστασης των οικοσυστημικών λειτουργιών τους από ατυχείς παρεμβάσεις του παρελθόντος, αποτελούν κορυφαία έργα σε όλο τον κόσμο στα οποία προχωρούν ήδη πολλές Ευρωπαϊκές χώρες λόγω των πολλαπλών ωφελειών που προσφέρουν στις τοπικές κοινωνίες και για τα οποία η χώρα έχει ήδη αρκετή επιστημονική και τεχνική εμπειρία (π.χ. αποκατάσταση Κάρλας, τέως λίμνης Μαυρούδας κτλ.). Θεωρώ λοιπόν ότι δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο αυτό και εδώ, ειδικότερα διότι το Π.Δ. χρειάζεται να προβλέψει τις ανάγκες διαχείρισης και χρήσης του λιμναίου οικοσυστήματος για τα 20-30 επόμενα χρόνια και υπό τις ραγδαίες εξελίξεις που πιθανώς να υπάρξουν από την ανάγκη προσαρμογής, μετριασμού και προστασίας υποδομών, καλλιεργειών κτλ από στα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Τα δύο οικοσυστήματα (Παμβώτιδας και Λαψίστας) ήταν και παραμένουν σε κάποιο ποσοστό υδρολογικά αδιαίρετα, όπως συμβαίνει και για τα απειλούμενα είδη της ορνιθοπανίδας που εν προκειμένω προστατεύονται από την νομοθεσία της ΖΕΠ (π.χ. τα διαχειμάζοντα παπιά τρέφονται το βράδυ στην Λαψίστα) και έτσι το πνεύμα αυτό πρέπει να συνοδεύει το όλο το κείμενο. Επειδή το Π.Δ. είναι το ανώτερο νομοθετικό εργαλείο, τυχόν μη αναφορά στην Λαψίστα ακυρώνει για πολλές δεκαετίες την περίπτωση αποκατάστασής της, ενώ η περιοχή αυτή συνεχίζει να έχει εποχιακά υγροτοπικά χαρακτηριστικά διότι πλημμυρίζει συχνά τον χειμώνα, κάτι που ενδέχεται, με τις κλιματικές αλλαγές, να συμβαίνει συχνότερα και μα είναι πιο εκτεταμένα.

    Πρόταση επαναδιατύπωσης στο Άρθρο 1: Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προστασία της βιοποικιλότητας όπως επίσης και η αειφορικήη αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίµνης Παµβώτιδας (να προστεθεί)… και της όμορης πρώην λίμνης Λαψίστας και των υγροτοπικών της… προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιµης (να προστεθεί) …και αειφορικής.., χρήσης των οικοσυστηµικών υπηρεσιών (να προστεθεί)… και λειτουργιών.. της προστατευόµενης περιοχής.

  • 21 Ιανουαρίου 2019, 12:19 | ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΤΗ

    Γενική τοποθέτηση
    Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που βλέπω το Π.Δ. της Λίμνης Παμβώτιδας να έρχεται στο φως της δημοσιότητας και να προωθεί επιτέλους τη θεσμική θωράκιση της λίμνης μας, την προστασία του βιολογικού της πλούτου, και την αειφορική χρήση των πόρων, μεγιστοποιώντας το όφελος για τους πολίτες. Θεωρώ ότι είναι το καλύτερο σχέδιο Π.Δ. που έχει ποτέ κατατεθεί σε σχέση με τις προηγούμενες προσπάθειες, διορθώνοντας πολλά ατοπήματα και ενσωματώνοντας πολλά καίρια σχόλια της προηγούμενης διαβούλευσης. Θεωρώ ότι η αρμόδια ομάδα στο ΥΠΕΝ έκανε εξαιρετική δουλειά, και αναγνωρίζω τη μεγάλη προσπάθεια συμβιβασμού μεταξύ αφενός του θεσμικού και επιστημονικού πλαισίου που θα έπρεπε ιδανικά να διέπει εξ’ ολοκλήρου τα Π.Δ. σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, και αφετέρου των παγιωμένων καταστάσεων καθώς και των σημερινών οικιστικών και πολιτικών πιέσεων για περαιτέρω υποβάθμιση του οικοσυστήματος, δεδομένης της εγγύτητας με τον οικιστικό ιστό του Δήμου Ιωαννιτών.

    Η μεγαλύτερη θετική εξέλιξη κατά την άποψή μου είναι η θεσμοθέτηση του περιβαλλοντικού πάρκου με επαναπλημμυρισμό και αποκατάσταση των υγρών λειμώνων (Α.4.2) και η θεσμική προστασία των εποχιακών υγροτόπων (Α7). Τα σημεία που χρήζουν απαραίτητα βελτίωσης είναι η καλύτερη θεσμική θωράκιση της ζώνης Β.5.1, Α.4, Α7.
    Το πρόβλημα της οικολογικής κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τεράστιο, η λειτουργία του δικτύου Φύση 2000 αναγκαία, και άρα η σημασία του παρόντος Π.Δ. για την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας τοπικά και παγκόσμια, καίρια. Τα περιβαλλοντικά οφέλη που προωθεί το παρόν Π.Δ. είναι πιθανόν να μην μπορούν να γίνουν αντιληπτά άμεσα, καθώς το περιβαλλοντικό όφελος δεν είναι απτό και μετρήσιμο όπως το οικονομικό, και κυρίως είναι εμφανές σε μακροχρόνια κλίμακα για την ασφάλεια, ευημερία και υγεία των πολιτών.
    Με την ιδιότητα του ειδικού επιστήμονα που συνεργάζεται με το Φ.Δ. της λίμνης ως μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής, καθώς και με την ιδιότητα του ακαδημαϊκού που εκπονεί έρευνα στο λιμναίο οικοσύστημα της Παμβώτιδας, νιώθω την υποχρέωση να καταθέσω την επιστημονική μου άποψη και την κριτική μου στα Άρθρα 1, 2 και 3 του παρόντος Π.Δ. Προτείνονται αλλαγές-αναδιατυπώσεις στα επί μέρους χωρία των άρθρων με την αντίστοιχη επιστημονική τεκμηρίωση.

    Προτεινόμενες αλλαγές
    Πρόταση αναδιατύπωσης του άρθρου 1: «Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προστασία της βιοποικιλότητας, όπως επίσης και η αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων της ευρύτερης υδάτινης και χερσαίας περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας, προκειμένου να διασφαλιστεί ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των ειδών και των οικοτόπων, να διατηρηθούν και να αποκατασταθούν οι οικολογικές λειτουργίες, και να διατηρηθεί και να αναδειχθεί η βιολογική, οικολογική, επιστημονική γεωμορφολογική, εκπαιδευτική και αισθητική αξία της περιοχής, στο πλαίσιο της αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον και της αειφορικής χρήσης των φυσικών πόρων».
    Επιστημονική τεκμηρίωση
    1. Η έννοια «ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης» είναι επίσημος όρος που τίθεται στο Άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και αφορά στα είδη Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος διατήρησης και στη βιοπαρακολούθηση αυτών, και όχι στην έννοια των οικοσυστημικών υπηρεσιών.
    2. Το χωρίο «των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων», καθώς οι οικολογικές λειτουργίες (ecosystem services) αφορούν στα οικοσυστήματα.
    3. Η φυτογεωγραφική αξία είναι μια μικρή υποπερίπτωση της οικολογικής αξίας, και προτείνω να διαγραφεί.
    4. Η βιώσιμη χρήση αφορά στους πόρους και όχι στις λειτουργίες. Οικοσυστημική λειτουργία είναι π.χ. ο δωρεάν βιολογικός καθαρισμός που θα προσέφεραν τα υγρά λιβάδια της λίμνης Παμβώτιδας αν πλημμύριζαν, με οικονομικό όφελος για την κοινωνία, ή η διατήρηση του μικροκλίματος ή το υδρολογικό ισοζύγιο. Δεν συνάδει η έννοια της βιώσιμης χρήσης με την έννοια των λειτουργιών.
    5. Χρησιμοποιείστε τη λέξη «αειφορική» και όχι βιώσιμη, ως επίσημη μετάφραση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ατζέντας 2030 [1]
    6. Θεωρείστε πιο ξεκάθαρα την έννοια της αποκατάστασης, καθώς η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων αποτελεί το 2ο στόχο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2020 [αποκατάσταση 15% των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων έως το 2020] [2]

    Βιβλιογραφία
    1. UN (2015) Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/70/1, United Nations.
    2. EC (2011) Communication from the Commission: Our life insurance, our natural capital: an EU Biodiversity Strategy to 2020 (COM(2011) 244).

  • Το άρθρο 1 πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Σκοπός του παρόντος διατάγματος, είναι η αποκατάσταση του οικοσυστήματος των Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας και η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας, της φύσης και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου, προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιμης χρήσης των οικοσυστημικών υπηρεσιών της προστατευόμενης περιοχής.»

  • Το άρθρο 1 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Σκοπός του παρόντος διατάγματος, είναι η αποκατάσταση του οικοσυστήματος των Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας και η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας, της φύσης και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου, προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιολογική, οικολογική, φυτογεωγραφική, αισθητική, επιστημονική, εκπαιδευτική και γεωμορφολογική αξία, καθώς και ο ικανοποιητικός βαθμός διατήρησης των οικολογικών λειτουργιών των ειδών και των οικοτόπων, όσο και η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο της βιώσιμης χρήσης των οικοσυστημικών υπηρεσιών της προστατευόμενης περιοχής.»

  • 19 Ιανουαρίου 2019, 12:14 | Νικόλαος Μάνθος

    Tην Παμβώτιδα δεν πρέπει να την βλέπουμε όχι ως μία πισίνα και χώρο που δεν μπορεί να οικοπεδοποιηθεί, αλλά ως μία λίμνη-οικοσύστημα με υγροτόπους, καθαρό νερό και μία σημαντική παράμετρο της οικονομίας και ανάπτυξης της περιοχής. Επίσης η Παμβώτιδα δεν είναι μόνο κτήμα των ανθρώπων, είναι χώρος που τον χρησιμοποιούν και άλλοι έμβιοι οργανισμοί, μόνιμα ή εποχιακά και πρέπει να τον μοιραστούμε με αυτούς. Είναι ένας χώρος που έχει προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν και απαιτείται να θωρακισθεί νομοθετικά.