- Για τη σύσταση Δασικού Συνεταιρισμού Εργασίας απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από εικοσιπέντε (25) τουλάχιστον πρόσωπα που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 5, καθώς και η έγκρισή του από το Ειρηνοδικείο της έδρας του συνεταιρισμού.
- Για την έγκριση του καταστατικού κατατίθεται στο Ειρηνοδικείο αίτηση του προσωρινού διοικητικού συμβουλίου, η οποία εκδικάζεται κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.
- Αν το καταστατικό δεν είναι σύννομο, το Ειρηνοδικείο αναβάλει τη λήψη της απόφασης και εκδίδει μη οριστική απόφαση με την οποία καλεί το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο να προβεί στις απαραίτητες διορθώσεις ή να συμπληρώσει τις ελλείψεις μέσα σε δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες, από τη δημοσίευση της παραπάνω απόφασης. Στη συνέχεια εκδίδεται η οριστική απόφαση του Ειρηνοδικείου. Εάν με την απόφαση γίνει δεκτή η αίτηση, καταχωρείται το καταστατικό στο βιβλίο Μητρώου Δασικών Συνεταιρισμών, που τηρείται στο Ειρηνοδικείο, με μνεία του αριθμού της σχετικής απόφασης. Με την καταχώριση αυτή, ο ΔΑ.Σ.Ε. αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα. Κυρωμένο αντίγραφο της εγκριτικής απόφασης του ειρηνοδικείου και του καταστατικού αποστέλλει η Γραμματεία του Ειρηνοδικείου στην Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του ΥΠ.Π.ΕΝ. εντός ενός (1) μηνός από την καταχώριση της απόφασης. Η ίδια διαδικασία τηρείται και για την τροποποίηση του καταστατικού.
Κατά της απόφασης του Ειρηνοδικείου μπορεί να ασκηθεί έφεση στο αρμόδιο δικαστήριο.
Ίσως το άρθρο 3 και το 5 είναι τα πιο σημαντικά στο σχέδιο νόμου οπότε αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και να αναλυθούν οι επικρατούσες συνθήκες με την ισχύουσα νομοθεσία και τα διαχρονικά αποτελέσματά τους. Οι συνεταιρισμοί γενικά ως θεσμοί είχαν πάντα έναν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και στοχεύανε στην οικονομική ευημερία των μελών του και στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού χωρίς ανισότητες και εργασιακή εκμετάλλευση. Η σύνθεσή τους επί των πλείστον ήταν από ομοιογενείς κοινωνικές ομάδες παραδασόβιων οικισμών με κοινά χαρακτηριστικά όπως η καταγωγή, η μόνιμη κατοικία, το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον ανατροφής, η εργασιακή κληρονομικότητα κλπ. Παραδοσιακά οι συνεταιρισμοί κάθε είδους ήταν πολυπληθής ομάδες καθώς η φιλοσοφία τους ήταν η ανάπτυξη του τοπικού συνόλου μιας περιοχής και για το λόγο αυτό έφεραν και τις ονομασίες των οικισμών ή των περιοχών αυτών και γενικά είχαν τοπικό χαρακτήρα. Σήμερα βέβαια η σύνθεση των μελών ποικίλει καθώς έχουν προστεθεί και άνεργοι όπου δεν είχαν ουδεμία σχέση με το επάγγελμα και η εγγραφή τους σε κάποιο συνεταιρισμό εξασφάλισε την βιωσιμότητά τους.
Μια σειρά από νομικές διατάξεις όπως το Π.Δ. 126/86 και κυρίως ο Ν. 2180/2000, η αυξανόμενη ζήτηση των δασικών προϊόντων και η μετακίνηση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα ή σε μεγαλύτερους οικισμούς πλησίον των πόλεων, πρωτίστως διεύρυναν τον τοπικό χαρακτήρα των συνεταιρισμών και ταυτόχρονα αλλοίωσαν το θεσμό και τους σκοπούς αυτών. Βέβαια για τη μόνιμη κατοικία πλέον δε μπορεί να γίνει τίποτα και για το λόγο αυτό οι συνεταιρισμοί θα πρέπει να έχουν έναν ευρύτερο χαρακτήρα εντός της Περιφερειακής Ενότητάς τους βεβαίως.
Όλα τα παραπάνω και κυρίως ο Ν. 2180/2000 όπου επιτρεπόταν η σύσταση δασικού συνεταιρισμού με 7 μέλη, είχαν ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό των δασικών συνεταιρισμών και την εξέλιξη πολλών από αυτών σε οικογενειακούς συνεταιρισμούς ή σε συνεταιρισμό τους ενός. Έτσι καταστρατηγήθηκαν οι οικονομικοί και κοινωνικοί σκοποί και γενικότερα η φιλοσοφία του συνεταιρισμού. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σήμερα κάποιοι συνεταιρισμοί λειτουργούν ως ατομικές επιχειρήσεις όπου εκμεταλλεύονται τα μέλη τους με την εκδήλωση μάλιστα αυταρχικών συμπεριφορών. Υπάρχουν πολλά συμβάντα με διαγραφές μελών τα οποία διεκδίκησαν την ίση μεταχείριση τους και απομακρύνθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες καθώς το ΔΣ του συνεταιρισμού αποτελείται από τη σύζυγο, τα τέκνα, τα αδέρφια, τις θείες και τα ξαδέρφια του εκάστοτε προέδρου. Επίσης κάποιοι (λίγοι βέβαια) συνεταιρισμοί εγγράφουν μέλη κάποιες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού, συνήθως χαμηλού βιοτικού επιπέδου και διαφορετικής εργασιακής κουλτούρας, για τις δυσκολότερες δασικές εργασίες (ξεφλούδισμα κολώνας ΔΕΗ, μεταφορά καυσοξύλων με ζώα φόρτου κλπ.) με αποτέλεσμα την εκμετάλλευσή τους καθώς δε τους δίνουν καθόλου από την εύκολη και πιο προσοδοφόρα εργασία την οποία δικαιούνται και τους παραχώρησε η Δασική Υπηρεσία. Η πολιτεία αν θέλει εύκολα μπορεί να το διαπιστώσει αρκεί από το TAXIS να συλλέξει τα Ε1 των μελών των προβληματικών συνεταιρισμών.
Τις παραπάνω παθογένειες των συνεταιρισμών δεν μπορούν να τις αποτρέψουν συνεταιρισμοί των 10,12 και 15 ατόμων. Αν ρωτήσετε τους μικρούς συνεταιρισμούς είναι κατά του υπό διαβούλευση νόμου και οι λίγο μεγαλύτεροι των 10 ατόμων δε θέλουν αύξηση των μελών πάνω από τα 15 μέλη διότι θα «ξεβολευτούν». Για το λόγο αυτό το σχέδιο νόμου οδεύει προς τη σωστή κατεύθυνση τοποθετώντας το όριο των μελών ενός συνεταιρισμού στα 25 άτομα το ελάχιστο.
Τα πλεονεκτήματα των μεγάλων συνεταιρισμών είναι πολλά και για τους ίδιους τους συνεταιρισμούς αλλά και για τις Δασικές Υπηρεσίες.
Σε ότι αφορά τους συνεταιρισμούς τα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
1. Αυξάνεται η διαπραγματευτική τους δύναμη ως προς την πώληση των προϊόντων που παράγουν και με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουν καλύτερες τιμές.
2. Θα πετύχουν να τους παραχωρούνται συστάδες με διαφορετική σύνθεση ξυλαποθέματος και έτσι θα υλοτομούν όλοι οι συνεταιρισμοί δικαίως από όλα τα δασοπονικά είδη της περιοχής καθώς θα είναι πιο εύκολη η κατανομή των συστάδων.
3. Θα αποτελούν ένα δυνατό σύνολο της κοινωνίας και θα μπορούν να προστατεύσουν ευκολότερα τα εργασιακά τους δικαιώματα από τους τρίτους παρά όταν είναι διασπασμένοι.
4. Η δυσκολία συνεννόησης που θα εμφανιστεί θα είναι πρόσκαιρη και θα προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες βελτιώνοντας τις σχέσεις μεταξύ τους διότι πρέπει να προστατεύσουν το θεσμικό ρόλο των συνεταιρισμών καθώς αυτός ο νόμος αποτελεί την τελευταία ευκαιρία επιβίωσής τους.
Σε ότι αφορά τις Δασικές Υπηρεσίες και κατ’ επέκταση το Κράτος τα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
1. Διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό το έργο της Δασικής Υπηρεσίας καθώς είναι διαφορετικό να ασχολείται με 50 ή 100 συνεταιρισμούς ανά Περιφερειακή ενότητα και άλλο με 20 ή 40. Μειώνεται η γραφειοκρατία σε μεγάλο βαθμό, βελτιώνεται ποσοτικά και ποιοτικά ο έλεγχος των υπαίθριων δραστηριοτήτων των συνεταιρισμών και η μεταξύ τους συνεργασία θα είναι πιο εποικοδομητική για το φυσικό περιβάλλον και την αειφόρο διαχείριση.
2. Θα διευκολυνθεί σε μεγάλο βαθμό στην κατανομή της δασικής εργασίας καθώς θα μπορεί να παραχωρήσει σε όλους τους συνεταιρισμούς πλέον μέρος από όλα τα δασοπονικά είδη που διαθέτει χωρίς αποκλεισμούς και διασπάσεις συστάδων.
3. Αναμένεται να αυξηθούν τα έσοδα που παράγουν οι Δασικές Υπηρεσίες της χώρας καθώς οι συνεταιρισμοί γίνονται πιο ανταγωνιστικοί και πετυχαίνουν καλύτερες τιμές στην αγορά βελτιώνοντας παράλληλα το προϊόν το οποίο παράγουν.
4. Μειώνονται οι παράνομες πράξεις των συνεταιρισμών καθώς όταν είναι λίγα άτομα η συγκάλυψη είναι ευκολότερη. Η αυτόβουλη μείωση της παρανομίας εξοικονομεί κρατικούς πόρους από τη διενέργεια περισσότερων ελέγχων και συμβάλλει ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος.
Συμπέρασμα: Για όλα τα παραπάνω δεν πρέπει να αλλάξει ο ελάχιστος αριθμός των 25 μελών που θα απαιτούνται για τη νομιμοποίηση και λειτουργία ενός συνεταιρισμού.
Δασολόγος – Περιβαλλοντολόγος Δασαρχείου Δράμας
Υ.Γ. Οι απόψεις μου στηρίζονται στη δεκαπενταετή εμπειρία εποχιακής και μόνιμης απασχόλησης που απέκτησα καθώς και από συζητήσεις μεταξύ συναδέλφων άλλων Περιφερειακών Ενοτήτων. Κυρίως βέβαια αφορούν το εργασιακό περιβάλλον το οποίο υπηρετώ με τα επιχειρήματά μου να εκφράζουν πρωτίστως τις τοπικές συνθήκες.
Συμφωνώ με την πρόταση που έχει καταθέσει ο Πρόεδρος του Σωματείου Υλοτόμων Εποπτείας και Αρμοδιότητας Δασαρχείου Δράμας.
Αντιπρόεδρος Δ.Α.Σ.Ε. ΛΥΚΩΝ ΕΔΕΣΣΑΣ
Για την καλύτερη λειτουργία του συνεταιρισμού και τη διευκόλυνση των Δασαρχείων, προτείνω οι συνεταιρισμοί και να είναι άνω των των 20 μελών. Μεγάλοι συνεταιρισμοί σημαίνει καλύτερες τιμές πώλησης των προϊόντων και δικαιοσύνη ματαξύ των μελών καθώς δεν θα ελέγχονται απο τις μειοψηφίες.
Επίσης η κατανομή στις δασικές εργασίες απο τις δασικές υπηρεσίες θα είναι πιο εύκολη και δίκαιη για όλους.
Αναφορικά με τα μέλη που απαιτούνται για τη σύσταση Δασικού Συνεταιρισμού όπως αναφέρεται στο παρόν άρθρο που προσδιορίζεται στα 25 μέλη και άνω, θεωρώ πως πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν πληθυσμιακά κριτήρια σε επίπεδο Δημοτικών Διαμερισμάτων εντός του οικείου Δήμου όπου θα έχει έδρα ο Συνεταιρισμός. Με μια κλίμακα διαβάθμισης η οποία θα ξεκινά από τα 15 μέλη minimum και ανάλογα με τον πληθυσμό του εκάστοτε Δημοτικού Διαμερίσματος όπου ορισμένα μέλη αποφασίζουν να συστήσουν Δασικό Συνεαιρισμό ή σε ήδη υφιστάμενους, να κλιμανώνεται επί τω πλείστω σε π.χ. 18 μέλη, 21 μέλη, 24 μέλη κ.ο.κ. χωρίς όριο προς τα πάνω.
Επειδή η πλειοψηφία των ίδιων των δασεργατών, μελών Συνεταιρισμών , τάσσεται κατά, στο να απαιτούνται για σύσταση Δασικού Συνεταιρισμού 25 μέλη και άνω, ίσως η διαβαθμισμένη κλίμακα βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων, λειτουργήσει περισσότερο θετικά προς την κατέυθυνση να μπορέσουν να καταστούν βιώσιμοι οι ήδη υφιστάμενοι με τις απαραίτητες προσαρμογές, είτε με συγχώνευση, είτε με απορρόφηση, ακόμη και αν δεν συσταθούν νέοι Συνεταιρισμοί.
Πάντως το γεγονός, πως είναι δυνατόν να συνυπάρξουν 25 μέλη και άνω όντας μέσα σε μια ομάδα, σ’ έναν Συνεταιρισμό είναι πραγματικό θέμα, υφίσταται στους ήδη λειτουργούντες Συνεταιρισμούς που έχουν λιγότερα μέλη και πραγματικά ελπίζω να βρεθεί μια κοινή φόρμουλα.
Να προστεθεί παράγραφος 4 στο άρθρο 3 ως εξής:
Να οριστούν ελάχιστα όρια σε μηχανικά μέσα και ζώα σύρσης – μεταφοράς ανά συνεταιρισμό και με βάση της ιδιαιτερότητες που έχει η κάθε περιοχή ανά Νομό ως απαραίτητο κριτήριο για τη σύσταση και λειτουργία των ΔΑ.Σ.Ο.
Ένας ΔΑΣ.Ο. για να δραστηριοποιηθεί θα πρέπει να έχει κάποια κατ’ελάχιστες υλικοτεχνικές υποδομές και όχι μόνο αριθμό μελών και το τυπικό κεφάλαιο των 5.000€(200€χ25).
Άρθρο 3: Για τη σύσταση ΔΑ.Σ.Ε. να απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή από δεκαπέντε (15) τουλάχιστον πρόσωπα που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 5. Καταλήξαμε σε αυτόν τον αριθμό, έπειτα από πολύ συζήτηση και λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα. Πιο αναλυτικά :
A) Aπαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργήσει ένας δασικός συνεταιρισμός είναι η ικανότητα της αυτοδυναμίας εκτέλεσης των εργασιών που απαιτούνται με δικά του μηχανικά μέσα και ζώα. Έτσι όταν έχει δυναμική σε μέλη τότε έχει δημιουργήσει και τις προϋποθέσεις για την κάλυψη του σε μηχανήματα και ζώα.
B) Ο μεγάλος αριθμός μελών δημιουργεί σοβαρά προβλήματα συνεννόησης και συνεργασίας καθώς και της κατανομής των εργασιών μέσα στις συστάδες, αφού οι ισορροπίες που πρέπει να κρατηθούν είναι δύσκολες και σε καθημερινή βάση υπάρχουν πραγματικά προβλήματα που πρέπει να λύνονται άμεσα για να προχωρούν οι εργασίες χωρίς να υπάρχουν καθυστερήσεις. Όλα τα παραπάνω θα δημιουργήσουν προβλήματα συνεργασίας με άσχημες καταστάσεις και προστριβές μεταξύ των μελών.
Επειδή το ζητούμενο είναι η σωστή διαχείριση και αειφορεία του δασικού οικοσυστήματος από την μια πλευρά αλλά και η καλή λειτουργία των δασικών συνεταιρισμών χωρίς εσωτερικά προβλήματα και άσχημες καταστάσεις στην συνεννόηση των μελών του συνεταιρισμού από την άλλη, έτσι ώστε να ικανοποιούνται όλες οι πλευρές για αυτό προτείνουμε ως ελάχιστο αριθμό μελών τα δεκαπέντε. Άλλωστε είναι το ελάχιστο, δεν είναι ο κανόνας τα δεκαπέντε μέλη και ούτε θα μείνουν όλοι οι συνεταιρισμοί σε αυτόν τον αριθμό. Με τα 25 μέλη που προτείνετε ως υπουργείο θα προκύψουν και προβλήματα με την υποχρεωτική δημιουργία μεγάλων συνεταιρισμών σε απομακρυσμένες περιοχές αφού αν ένα χωριό δεν έχει εικοσιπέντε μέλη και έχει 19 και ένα άλλο έχει 20, τότε θα τους υποχρεώσετε σε ένα συνεταιρισμό να λειτουργήσουν με 39 μέλη χωρίς να έχουν σχέση μεταξύ τους, χωρίς «χημεία», και με αδυναμία λειτουργίας των αποφάσεων του διοικητικού συμβουλίου και αδυναμία επίβλεψης των εργασιών από την διοίκηση του συνεταιρισμού. Ακόμη, όλες οι εργασίες που γίνονται στις συστάδες απαιτούν την φυσική παρουσία των μελών, κατι το οποίο είναι πολύ δύσκολο να συγχρονιστεί με πολλά μέλη.
Το πιο αδύνατο σημείο του νομοσχεδίου αυτού είναι ο αριθμός των ελάχιστων μελών που προτείνατε. Πιστεύουμε απόλυτα πως αν δεν μειωθεί αυτός ο αριθμός σε δεκαπέντε μέλη τότε θα είναι μια ακόμη αποτυχία της πολιτείας στην προσπάθεια να βελτιώσει την κατάσταση. Όπως προαναφέραμε το νομοσχέδιο είναι προς την σωστή κατεύθυνση, θα είναι άδικο για εμάς και για την πολιτεία να αποτύχει αφού πιο μπροστά θα έχει γίνει τόση εργασία και από εμάς για την προσαρμογή μας στο νόμο, αλλά και από την πολιτεία που μπήκε σε αυτή την διαδικασία.
Πρόεδρος Σωματείου Υλοτόμων Εποπτείας Και Αρμοδιότητας Δασαρχείου Δράμας
Ο αριθμός των 25 μελών για την σύσταση συνεταιρισμού είναι υπερβολικά μεγάλος
γιά τους μικρούς ορεινούς οικισμούς. Θα είναι πιό εφικτός ο αριθμός των 15 μελών.
Για τη σύσταση νέου συνεταιρισμού να απαιτούνται τουλάχιστον 10 έως 12 μέλη και οι παλαιότεροι συνεταιρισμοί να παραμείνουν όπως έχουν.
Διαφωνουμε καθετα με τον αριθμο των μελων ειναι μεγαλος.αρθρο 3 πρεπει τουλαχιστον να κατεβει μεχρι τα 15 υπαρχουνε κοινοτητες και χωρια που δεν διαθετουν τοσο πληθυσμο,επιπλεον οι αποστασεις ειναι μεγαλες μεταξυ τους για να συγχωνευτουν και αυτο θα εχει σαν αποτελεσμα να εγκαταλειψουμε την υπαιθρο και να χασουμε τα λιγοστα μεροκαματα που κανουμε μεχρι τωρα ,δεν υπαρχουνε νεοι να ασχοληθουνε με την δουλεια διοτι δεν εχει μελλον.
Εάν το άρθρο αυτό ψηφιστεί ως έχει, να τεθεί διασφάλιση εκ μέρους του Δημοσίου, ώστε και οι ήδη λειτουργούντες συνεταιρισμοί, να αριθμούν από της ψήφισης του άρθρου και εφεξής, τουλάχιστον 25 ενεργά μέλη έκαστος, πράγμα το οποίο θα πιστοποιείται ανά διαστήματα από επικόλληση αντίστοιχων ενσήμων.
Εάν το άρθρο αυτό ψηφιστεί ως έχει, να τεθεί διασφάλιση εκ μέρους του Δημοσίου, ώστε και οι ήδη λειτουργούντες συνεταιρισμοί, να αριθμούν από της ψήφισης του άρθρου και εφεξής.
Αν κατά την διάρκεια ζωής του συνεταιρισμού, μειώνονται σε αριθμό τα 25 μέλη του συνεταιρισμού λόγω καταδίκης για δασικά αδικήματα ορισμένων μελών των συνεταιρισμών, ο συνεταιρισμός να προβαίνει στην ένταξη νέων μελών εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, ώστε ο κάθε συνεταιρισμός να αριθμεί πάντοτε περισσότερα των 25 μελών.
Να μην αλλαχθεί ο όρος για τουλάχιστον 25 μέλη για ίδρυση συνεταιρισμού, ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα ύπαρξης πολλών συνεταιρισμών σε κοινότητες με ελάχιστους μόνιμους κατοίκους.