Άρθρο 01 – Σκοπός

Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σε εφαρμογή της νομοθεσίας για την ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ιδίως των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) 714/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009 σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενεργείας και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003, καθώς και του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1222 της Επιτροπής της 24ης Ιουλίου 2015 σχετικά με τον καθορισμό κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης.

  • Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας έχει ως σταθερό στόχο την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού και την ομαλή και αποδοτική ενσωμάτωσή της στην εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υλοποίηση αυτού του στόχου υπηρετείται συστηματικά από τον Σύνδεσμό μας, στη βάση του θεσμικού ρόλου του ως εκπροσώπου των μεγαλύτερων ιδιωτικών εταιρειών παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρισμού στην Ελλάδα, με πρωτοβουλίες και ενεργή συμμετοχή στα αντίστοιχα φόρα, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ύπαρξη ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού είναι προς όφελος τόσο των καταναλωτών, νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, όσο και της εθνικής οικονομίας γενικότερα. Αυτό άλλωστε αποτυπώνεται και από τη σημαντική μείωση στα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρισμού που μπορούν να απολαμβάνουν τον τελευταίο καιρό οι καταναλωτές ακριβώς λόγω της ανάπτυξης του ανταγωνισμού, έστω και στην αρχική του φάση, στη λιανική αγορά. Η σύζευξη της εγχώριας αγοράς με τις αγορές των υπολοίπων κρατών-μελών της ΕΕ θα ενισχύσει τα οφέλη αυτά, ενώ παράλληλα θα ενδυναμώσει την ασφάλεια εφοδιασμού, η οποία συνιστά σημαντικό στοιχείο της δημόσιας ασφάλειας, ενώ συνδέεται άμεσα και με την αποδοτική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ. Παράλληλα, η σύζευξη των εθνικών αγορών και η ενσωμάτωσή τους στην ενιαία αγορά, θα συμβάλει στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών Αερίων Φαινομένου Θερμοκηπίου.
    Έχοντας αυτό ως δεδομένο, αποτελεί θετικό κι απαραίτητο βήμα η νομοθέτηση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού μοντέλου-στόχου (target model) στην ελληνική αγορά. Άλλωστε, η ολοκλήρωση μέχρι το τέλος του 2017 του σχεδιασμού της ελληνικής αγοράς σε όλα τα χρονικά επίπεδα, με την εφαρμογή του μοντέλου αυτού, αποτελεί και σαφή δέσμευση της χώρας μας στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου συνεργασίας με τους διεθνείς εταίρους από τον Αύγουστο του 2015.
    Επιθυμώντας να συμβάλλει στην ταχύτερη κι αποδοτικότερη εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού, ο Σύνδεσμος μας καταθέτει τα εξής σχόλια όσον αφορά στο παρόν σχέδιο νόμου:
    • Άρθρο 1: Καθώς το απομένον χρονικό διάστημα, ως το Δεκέμβριο 2017, είναι ιδιαίτερα βραχύ σε σχέση με το έργο που πρέπει να γίνει, αποτελεί επιτακτική ανάγκη το σχέδιο νόμου να περιλαμβάνει σαφή χρονικό προσδιορισμό για την εφαρμογή κάθε συγκεκριμένου βήματος που απαιτείται, ώστε τον Δεκέμβριο 2017 να έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση όλων των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων στην αγορά ηλεκτρισμού. Στο κείμενο όμως του σχεδίου νόμου δεν περιλαμβάνεται κανένα σχετικό χρονοδιάγραμμα ως προς την ολοκλήρωση των επιμέρους ενεργειών (λ.χ. εισήγηση Κωδίκων, έγκριση, κλπ.) ούτε σαφής υποχρέωση καθενός από τα εμπλεκόμενα στην εν λόγω διαδικασία πρόσωπα να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες εντός ορισμένου χρόνου. Μια πρόβλεψη τέτοιων προθεσμιών, θα συνιστούσε οπωσδήποτε σαφή και έντονη υπόδειξη προς τα εμπλεκόμενα πρόσωπα να προβούν άμεσα σε συγκεκριμένες ενέργειες. Εν προκειμένω, όχι μόνο δεν υφίσταται κάποια αναφορά στον «οδικό χάρτη» των απαιτούμενων ενεργειών, αλλά αντιθέτως, προβλέπεται ότι «το χρονικό σημείο έναρξης της λειτουργίας» των σχεδιαζόμενων Αγορών, αλλά και «οι απαιτούμενες ενέργειες για την επίτευξη της λειτουργίας κάθε Αγοράς», θα οριστούν από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά την απόλυτη διακριτική του ευχέρεια (βλ. το άρθρο 3 παρ. 3 του υπό διαβούλευση σχεδίου).

  • 16 Σεπτεμβρίου 2016, 15:25 | ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΚΕΜΕΧ, ΕΠΕΦΑ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ «ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΑΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»

    Με την παρούσα θα θέλαμε καταρχήν να χαιρετίσουμε την εν θέματι θεσμική πρωτοβουλία για αναδιοργάνωση της ελληνικής ενεργειακής αγοράς η οποία αναμφίβολα αποτελεί βήμα προς την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό. Εντοπίζονται σε αυτή τόσο οι σημαντικές συνιστώσες της δημιουργίας προθεσμιακής αγοράς στον ενεργειακό τομέα όσο και της ολοκλήρωσης της χονδρικής αγοράς ενέργειας ως αγοράς επόμενης ημέρας, αλλά και αγοράς εξισορρόπησης που είναι αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία της. Από την άποψη αυτή γνώμη μας είναι ότι το Σχέδιο Νόμου θα αποτελέσει σημείο αναφοράς ευρύτερης αποδοχής για την εθνική μας αγορά και θα ενισχύσει την αξιοπιστία της στο γίγνεσθαι των ευρωπαϊκών αγορών της συμβάλλοντας στον στόχο της ΕΕ για τη σύζευξη αγοράς (market coupling).

    Για την ομαλή όμως λειτουργία και εφαρμογή του νέου αυτού θεσμικού πλαισίου, νομοθετικού και κανονιστικού, και την αξιόπιστη και αποτελεσματική λειτουργία του απέναντι και στους ξένους θεσμούς, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθούν ορισμένα σημεία του τα οποία θα μπορούσαν να βελτιωθούν.

    Καταρχήν, θα πρέπει να επισημανθεί ότι το Σχέδιο Νόμου αν και εκσυγχρονίζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο λειτουργίας της εθνικής ενεργειακής αγοράς μας, εισάγοντας νέους και καινοτόμους θεσμούς ως προς τη λειτουργία του ΛΑΓΗΕ (προθεσμιακή αγορά, εκκαθάριση με βάση τους κανόνες και τις πρακτικές της ΕΕ), δεν αναγνωρίζει στον ΛΑΓΗΕ τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και ούτε σκιαγραφεί ειδικότερους κανόνες που εφαρμόζονται στις περιπτώσεις τέτοιων χρηματιστηρίων (όροι διαπραγμάτευσης, εισαγωγής, αναστολής κλπ.
    ενεργειακών προϊόντων, διαφάνειας, συμμετοχής, συμμόρφωσης συμμετεχόντων κλπ.). Η αναγνώριση του ΛΑΓΗΕ ως Χρηματιστηρίου Ενέργειας, έστω υπό τις υφιστάμενες συνθήκες του εθνικού μονοπωλίου υπό το οποίο τελεί και που φαίνεται ότι είναι ακόμη ανεκτό από την ενωσιακή έννομη τάξη (άρθρο 5 του Κανονισμού 2015/1222), θα ήταν κρίσιμη και χρήσιμη για τη χώρα ώστε η αγορά μας να μπορεί να είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές αλλά και να ικανοποιεί το αίτημα για συμβατότητα με τους ενωσιακούς κανόνες της σύζευξης αγοράς (market coupling). Είναι γνωστό ότι η πλειονότητα των κρατών μελών στην Ευρώπη σήμερα εξυπηρετείται από χρηματιστηριακές αγορές στον τομέα της ενέργειας καθώς και ότι η σύζευξη αγοράς προϋποθέτει τη δημιουργία χρηματιστηριακού περιβάλλοντος για να φιλοξενήσει την αγορά ενέργειας υπό συνθήκες ενιαίας αγοράς (internal market). Συνεπώς, θα ήταν σημαντική βελτίωση αν το Σχέδιο Νόμου προχωρούσε στην πρόβλεψη χρηματιστηριακών ρυθμίσεων αναγνωρίζοντας στον ΛΑΓΗΕ ρόλο Χρηματιστηρίου Ενέργειας.

    Βέβαια δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι το σκέλος της ενεργειακής προθεσμιακής αγοράς είναι ήδη ρυθμισμένο (ν. 3606/2007) στη χώρα και ευρωπαϊκά εναρμονισμένο με τους χρηματοπιστωτικούς κανόνες (MiFID κλπ.). Όπως στις ειδικότερες πιο κάτω παρατηρήσεις μας θα επισημανθεί, η πρωτοβουλία ίδρυσης και λειτουργίας ενεργειακής προθεσμιακής αγοράς υπό κανόνες οργανωμένης διαπραγμάτευσης, προβλέπεται ήδη στο νομοθετικό μας πλαίσιο (ν. 3606/2007) που αποτελεί εναρμόνιση των ευρωπαϊκών κανόνων. Ενόψει αυτού οι ρυθμίσεις του Σχεδίου Νόμου για την ενεργειακή προθεσμιακή αγορά θα ήταν σκόπιμο να επανακαθοριστούν και να προβλεφθεί ότι και ο ΛΑΓΗΕ θα μπορεί να κάνει χρήση των δυνατοτήτων δημιουργίας μιας τέτοιας αγοράς υπό τις προϋποθέσεις βέβαια που το ευρωπαϊκό δίκαιο έχει ήδη ορίσει (MiFID, ν. 3606).

    Το Σχέδιο Νόμου υιοθετεί μεταξύ άλλων ρυθμίσεις για τη Χονδρική Αγορά Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας. Με βάση τον ορισμό της εν λόγω Αγοράς, αλλά και τις ειδικότερες διατάξεις που αναφέρονται σε αυτή κατά το Σχέδιο [όπως άρθρο 2 παρ. 1, άρθρο 5 παρ. 1, άρθρο 6 παρ. 3 κλπ.), πρόκειται για αγορά χρηματοπιστωτικών μέσων, καθώς τα προθεσμιακά προϊόντα ηλεκτρικής ενέργειας που τυγχάνουν σε αυτή διαπραγμάτευσης, όπως καθορίζονται στο Σχέδιο, συνιστούν εξ ορισμού χρηματοπιστωτικά μέσα σύμφωνα με το ν. 3606/2007 και επομένως η εφαρμογή των διατάξεων του ν.
    3606/2007 δεν μπορεί να παρακαμφθεί.
    Επισημαίνεται ότι οι αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων αποτελούν αγορές οι οποίες ρυθμίζονται ήδη με ειδικές διατάξεις αναγκαστικού δικαίου σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο που εν προκειμένω λειτουργεί με αρχές «απόλυτης εναρμόνισης» (maximum harmonisation), (βλ. ενδεικτικά Οδηγία 2004/39/ΕΚ-MiFID, Οδηγία 2003/6/ΕΚ-MAD, Οδηγία 2014/65/ΕΕ-MiFID II, Κανονισμός (ΕΕ) 600/2014-MiFIR, Οδηγία 2014/57/ΕΕ-MAD II, Κανονισμό
    (ΕΕ) 596/2014-MAR, Κανονισμό (EE) 648/2012-EMIR κλπ.). Κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατή η μεταβολή του δικαίου αυτού με θεσμικές πρωτοβουλίες εθνικής προελεύσεως.
    Εξάλλου και με δεδομένο ότι η ως άνω νομοθεσία (εθνική και λοιπή
    ενωσιακή) επιτρέπει την ίδρυση και λειτουργία χονδρικής αγοράς προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας ως αγοράς χρηματοπιστωτικών μέσων (π.χ. αγοράς ενεργειακών προθεσμιακών συμβολαίων, ενεργειακών συμβολαίων προαίρεσης κλπ.), εκλείπουν οι λόγοι για εκ νέου ρύθμισή της σε νομοθετικό επίπεδο.
    Κατόπιν τούτων, προτείνεται όπως απαλειφθούν από το Σχέδιο οι διατάξεις που αναφέρονται στην Χονδρική Αγορά Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας. Προς διευκόλυνση της νομοπαρασκευαστικής εργασίας, προτείνεται επίσης όπως οριστεί, στη θέση των ως άνω διατάξεων, ότι ο ΛΑΓΗΕ δύναται να λειτουργεί ως διαχειριστής αγοράς και να διαχειρίζεται αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων με αντικείμενο ενεργειακά προθεσμιακά συμβόλαια ή ενεργειακά συμβόλαια προαίρεσης σύμφωνα με τους σχετικούς όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο ν. 3606/2007. Παράδειγμα τέτοιας λειτουργίας αποτελούν στη συναλλακτική πρακτική των ευρωπαϊκών αγορών μεταξύ άλλων το χρηματιστήριο European Energy Exchange AG (Γερμανίας), το χρηματιστήριο APX/ENDEX (APX Group) (ολλανδικών, βρετανικών και βελγικών συμφερόντων), το χρηματιστήριο ICE Futures Europe (Αγγλίας κ.ά.).
    Επίσης, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που λαμβάνει υπόψη του το Σχέδιο για την αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας, και ιδίως τον Κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222 (market coupling) της Επιτροπής που αποτελεί εκτελεστικό μέτρο του Κανονισμού (ΕΕ) 714/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ορίζεται ως αναγκαία προϋπόθεση για την ενιαία αγορά ενέργειας, η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τα χρηματιστήρια ενέργειας (βλ. και αιτ. σκ. 19 του προοιμίου του Κανονισμού 2015/1222). Ο εν λόγω Κανονισμός προβλέπει ότι τα χρηματιστήρια ενέργειας που λειτουργούν σε εθνικό επίπεδο, κράτους μέλους, θα μπορούν να ορίζονται ως «ΝΕΜΟ» (Nominated Electricity Market Operators) με βάση τη διαδικασία σχετικού διορισμού τους από τα κράτη μέλη για τις ανάγκες της σύζευξης αγοράς. Η λειτουργία αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι γίνεται ανεκτή από την ενωσιακή διάταξη του άρθρου 5 του εν λόγω Κανονισμού, η διατήρηση εθνικού μονοπωλίου αγοράς ενέργειας, υπό τους όρους και χρονικούς περιορισμούς ως προς την ύπαρξη των μονοπωλίων αυτών που θέτει η ως άνω διάταξη.
    Συνεπώς, κρίνεται αναγκαίο όπως υιοθετηθεί ο χρηματιστηριακός θεσμός τουλάχιστον από τον ΛΑΓΗΕ (αν όχι και από άλλα νομικά πρόσωπα κατά το πρότυπο της απελευθέρωσης που ο εν λόγω Κανονισμός υπαγορεύει) και όπως προβλεφθούν στο Σχέδιο οι χρηματιστηριακοί κανόνες λειτουργίας του με βάση και τις καλές και παραδεδεγμένες πρακτικές που ισχύουν στις ενεργειακές αγορές στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς.
    Επίσης, επειδή είναι ιδιαίτερα νευραλγικής σημασίας τόσο για τις ενεργειακές αγορές τοις μετρητοίς όσο και για τις προθεσμιακές (χρηματοπιστωτικών μέσων) η λειτουργία της εκκαθάρισης η οποία για το λόγο αυτό υπάγεται σε αναγκαστικού δικαίου ενωσιακή ρύθμιση, χρήζουν ειδικής προσοχής οι αναφορές σε αυτήν στο Σχέδιο. Πιο συγκεκριμένα, οι διατάξεις του Σχεδίου δε θα πρέπει να αναιρούν την εφαρμογή αυτού του δικαίου με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222 αλλά και τον Κανονισμό
    (ΕΕ) 648/2012 (EMIR) στον οποίο το Σχέδιο και ρητώς παραπέμπει.
    Ειδικές ενδεικτικές επισημάνσεις ως προς το θέμα αυτό είναι οι εξής:
    – Δε θα πρέπει να ορίζεται στο Σχέδιο ως αρμόδιος για την εκκαθάριση υποχρεωτικώς ο Διαχειριστής αγοράς σε σχέση ιδίως με την χονδρική αγορά προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας, διότι τούτο αντίκεται στην ως άνω νομοθεσία (EMIR). Η δυνατότητα ανάληψης της εκκαθάρισης από άλλο αδειοδοτημένο φορέα (CCP) βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας θα πρέπει εξάλλου να είναι επιτρεπτή και για την αγορά ενεργειακών προϊόντων τοις μετρητοίς.
    Το παράδειγμα αυτό ακολουθεί και ο φορέας ECC (European Commodity AG).
    – Δε θα πρέπει να ορίζονται διαφορετικά σε σχέση με τον EMIR οι επιμέρους λειτουργίες της εκκαθάρισης, υπό τους ειδικότερους στο Σχέδιο ορισμούς της εκκαθάρισης Συναλλαγών, της κάλυψης των Συναλλαγών, για να αποφευχθούν τυχόν νομικά προβλήματα ασυμβατότητας με τον ενωσιακό δίκαιο (Καν.
    2105/1222, 648/2012) και τον τρόπο εφαρμογής του.
    – Θα πρέπει να διαχωριστούν με περισσότερη σαφήνεια οι εποπτικές αρμοδιότητες σε σχέση με την εκκαθάριση που κατά τα ισχύοντα, ως προς τον Κανονισμό (ΕΕ) 648/2012 τουλάχιστον, υπάγεται στην εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (άρθρ. 100 ν. 4209/2013).
    Τέλος, θα πρέπει να τεθεί με ειδικότερη σαφήνεια το θέμα της εποπτείας της αγοράς συνεκτιμώντας ότι για τους συμμετέχοντες σε «χονδρική αγορά ενέργειας» που θα συνιστούν χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν αποκλείονται ως τέτοιοι συμμετέχοντες με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ)
    1227/2011 (REMIT), αλλά και τη γενική διατύπωση επί του θέματος του Σχεδίου (βλ. άρθρο 1, 14ο ορισμό), η εφαρμογή της χρηματοπιστωτικής νομοθεσίας (π.χ. κεφαλαιακές απαιτήσεις κλπ.) κρίνεται επιβεβλημένη.

    Με εκτίμηση,
    Οι καθηγητές, Παναγιώτης Αλεξάκης, Νικόλαος Μυλωνας

  • 16 Σεπτεμβρίου 2016, 13:59 | Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ)

    Το ΙΕΝΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ για τον δημόσιο διάλογο αναφορικά με το Σχέδιο Νόμου με τίτλο: «Αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε εφαρμογή της νομοθεσίας για την ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και άλλες διατάξεις».

    Με το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου δημιουργούνται τέσσερις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας με τους αντίστοιχους Διαχειριστές και τίθεται το πλαίσιο που θα οδηγήσει σταδιακά σε μια νέα κατάσταση λειτουργίας της αγοράς στη χώρα, σύμφωνα με το “target model”, προς μια ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην συνέχεια του νόμου η σύνταξη των αναγκαίων Κωδίκων για την λειτουργία των αγορών είναι βαρύνουσας σημασίας και κατά την σύνταξή τους θα πρέπει να αξιοποιηθεί η μέχρι τούδε Ευρωπαϊκή και διεθνής εμπειρία.

    Βεβαίως πρέπει να αναμένονται οφέλη σε παραγωγούς, εμπορία και καταναλωτές, καθώς και στην εθνική οικονομία από μια καλά συγκροτημένη και λειτουργούσα με διαφάνεια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στην Ελλάδα η αγορά αυτή καλύπτει το 90% περίπου, λόγω των μη διασυνδεδεμένων νησιών στο εθνικό σύστημα με την ακριβότερη ενέργεια και θα πρέπει να επισπευσθούν τα έργα διασυνδέσεων των Κυκλάδων και της Κρήτης ώστε να αυξηθεί το ποσοστό της αγοράς με ανταγωνιστικές τιμές.

  • 16 Σεπτεμβρίου 2016, 12:20 | ΔΕΗ Α.Ε.

    Η ΔΕΗ Α.Ε. έχει κατ’ επανάληψη εκφράσει την άποψη ότι η τρέχουσα οργάνωση της χονδρεμπορικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Η/Ε) είναι πλέον ξεπερασμένη και δεν είναι αποτελεσματική. Ως εκ τούτου υποστηρίζει την προσπάθεια της Πολιτείας, της Ρυθμιστικής Αρχής και των Διαχειριστών για την όσο το δυνατό ταχύτερη μετάβαση σε ένα νέο Μοντέλο Χονδρεμπορικής Αγοράς, συμβατό με το Ευρωπαϊκό Μοντέλο Στόχο (Target Model). Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο αποτελεί το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και θεωρούμε ότι θα συμβάλλει θετικά τόσο στην ορθολογικοποίηση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας της εγχώριας Αγοράς Η/Ε όσο και στη μελλοντική ενοποίησή της με τις άλλες Ευρωπαϊκές Αγορές Η/Ε, με θετικά αποτελέσματα για τους συμμετέχοντες στην Αγορά και τους τελικούς καταναλωτές.

    Παρατηρούμε, ωστόσο, ότι το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο ορίζει τις επιμέρους Αγορές Η/Ε του νέου Μοντέλου (π.χ. Προθεσμιακή, Ενδοημερήσια κλπ), αλλά δεν περιγράφει επαρκώς τις Αγορές αυτές, ούτε καν σε επίπεδο γενικών αρχών, πολύ δε περισσότερο στη λεπτομέρειά τους. Θεωρούμε ότι οι γενικές αρχές λειτουργίας των επιμέρους Αγορών –που δεν περιέχονται στο νομοσχέδιο, αλλά προφανώς θα εξειδικευτούν με κανονιστικές πράξεις στη συνέχεια- είναι κρίσιμης σημασίας και θα κρίνουν τελικά την αποτελεσματικότητα του νέου Μοντέλου Αγοράς. Τα ζητήματα που θεωρούμε κρίσιμης σημασίας συνοψίζονται εν συντομία στα εξής:

    (α) Η επιλογή του Μοντέλου Κατανομής Φορτίου (Κεντρική ή Αποκεντρωμένη Κατανομή): Δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη στο νομοσχέδιο, παρόλα αυτά από την επιλογή υποχρεωτικών προσφορών στην Προημερήσια Αγορά (άρθρο 5 του νομοσχεδίου, βλ. και παράγραφο (β) κατωτέρω) διαφαίνεται προτίμηση για Μοντέλο Κεντρικής Κατανομής. Θεωρούμε ότι το Μοντέλο Αποκεντρωμένης Κατανομής, που εφαρμόζεται στη συντριπτική πλειοψηφία Αγορών Η/Ε των Ευρωπαϊκών χωρών, είναι προτιμότερο γιατί είναι πιο αποτελεσματικό. Παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους συμμετέχοντες να διαχειρίζονται το χαρτοφυλάκιο Παραγωγής και Προμήθειας που κατέχουν, με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, πράγμα που τελικά μεταφράζεται σε χαμηλότερες τιμές Η/Ε προς τους τελικούς καταναλωτές.

    (β) Η επιλογή υποχρεωτικών προσφορών των μέσων παραγωγής στην Προημερήσια Αγορά, όπως διαφαίνεται στο άρθρο 5: Οι υποχρεωτικές προσφορές, συνδυαζόμενες με Μοντέλο Κεντρικής Κατανομής Φορτίου, πρακτικά οδηγούν σε μια Προημερήσια Αγορά Η/Ε ίδια με τη σημερινή, μεταφέροντας στη νέα Αγορά όλες τις αναποτελεσματικότητες και δυσλειτουργίες της σημερινής Αγοράς και ακυρώνοντας ευθύς εξ αρχής πολλά από τα αναμενόμενα πλεονεκτήματα του νέου σχεδιασμού.

    (γ) Η επιλογή προσφορών ανά μονάδα παραγωγής ή ανά χαρτοφυλάκιο (unit bidding ή portfolio bidding): Δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη στο νομοσχέδιο, παρόλα αυτά από την επιλογή υποχρεωτικών προσφορών διαφαίνεται προτίμηση για προσφορές ανά μονάδα (unit bidding). Θεωρούμε ότι είναι σημαντικό να δοθεί στους παραγωγούς Η/Ε η δυνατότητα να υποβάλλουν προσφορές ανά χαρτοφυλάκιο μονάδων, όπως γίνεται στη συντριπτική πλειοψηφία Αγορών Η/Ε των Ευρωπαϊκών χωρών, διότι έτσι βελτιώνεται η διαχείριση του χαρτοφυλακίου παραγωγής, άρα μειώνεται το κόστος και τα τιμολόγια Η/Ε.

    (δ) Το ζήτημα του Φορέα Κάλυψης είναι ακανθώδες και δυσεπίλυτο κατά την τρέχουσα συγκυρία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέχρι σήμερα προσπάθειες για τον ορισμό Φορέα Κάλυψης που προβλέπεται στους υφιστάμενους Κώδικες δεν έχουν τελεσφορήσει, ο νόμος θα πρέπει να διασφαλίζει ουσιαστικές λύσεις ή σαφείς κατευθύνσεις για τη λύση του προβλήματος.

    (ε) Οι παράγραφοι 5,6 και 7 του άρθρου 11 του νομοσχεδίου θεωρούμε ότι δίνουν υπερβολικά ευρείες αρμοδιότητες στη Ρυθμιστική Αρχή. Οι αρμοδιότητες οφείλουν να εξειδικευτούν και να οριοθετηθούν.

    (στ) Ειδικότερα, για την παράγραφο 6 του άρθρου 11: Διαφωνούμε με τη θέσπιση ανώτατου ποσοστού συναλλαγών μέσω συμβάσεων αγοράς και πώλησης προθεσμιακών προϊόντων Η/Ε για τους συμμετέχοντες. Η θέσπιση αυτού του ανώτατου ποσοστού συναλλαγών αφενός θα περιορίσει τη ρευστότητα της Προθεσμιακής Αγοράς, αφετέρου θα αυξήσει τον κίνδυνο τιμών των συμμετεχόντων, οδηγώντας σε αναποτελεσματική λειτουργία της Αγοράς και υψηλότερο κόστος, άρα και σε υψηλότερες τιμές Η/Ε στον τελικό καταναλωτή.

  • 16 Σεπτεμβρίου 2016, 12:37 | ΣΕΒ σύνδεσμος επιχειρήσεων και βιομηχανιών

    Χαιρετίζουμε τη διαμόρφωση σχεδίου νόμου που εισάγει τις βασικές παραμέτρους σχεδιασμού της νέας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρόβλεψη για προθεσμιακά προϊόντα εντός και εκτός χονδρεμπορικής (δηλ. συμπεριλαμβανομένων των διμερών συμβάσεων) αποτελεί πάγιο αίτημα της βιομηχανίας εδώ και χρόνια και θεωρούμε ότι με την πιστή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που τίθενται στο 3ο Μνημόνιο για την εισαγωγή πραγματικού ανταγωνισμού στη λιανική, οι νέοι συσχετισμοί θα επιτρέψουν την απομάκρυνση από το μοντέλο της υποχρεωτικής χονδρεμπορικής αγοράς που καθιερώθηκε στη χώρα μας για να αντισταθμίσει την απόλυτη ισχύ της ΔΕΗ στις αγορές ηλεκτρισμού (παραγωγή, προμήθεια). Στο πλαίσιο αυτό, οι δημιουργούμενες αγορές, δηλ. η ενδοημερήσια, η αγορά εξισορρόπησης, η προθεσμιακή αγορά σε συνδυασμό με την αγορά επόμενης ημέρας που ήδη υπάρχει, εφόσον λειτουργήσουν σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού χωρίς τη συντριπτική ασυμμετρία που υφίσταται σήμερα μεταξύ των ιδιωτών παραγωγών/προμηθευτών και της ΔΕΗ, μπορούν να συμβάλλουν καίρια στη μείωση του τελικού ενεργειακού κόστους για την ενεργοβόρο βιομηχανία και στην ελάφρυνση εν γένει των καταναλωτών, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ικανοποιητικές και εξορθολογισμένες αποδόσεις για το ηλεκτροπαραγωγικό σύστημα της χώρας, γεγονός που εν τέλει συμβάλει στην ασφάλεια εφοδιασμού.

    Θεωρούμε ωστόσο ότι είναι αναγκαίο το ν/σ να γίνει πιο συγκεκριμένο σε αρκετά σημεία, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των προθεσμιών υλοποίησης και έναρξης λειτουργίας των νέων αγορών (βλ. ενδεικτικά άρθρο 3§3 του Σ/Ν), καθώς σε αντίθετη περίπτωση παρατείνεται η αβεβαιότητα για τη μετάβαση στο νέο μοντέλο αγοράς, γεγονός που δεν επιτρέπει στον επιχειρηματικό ιστό της χώρας και τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής να διαμορφώσουν τον μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό τους. Για να καταδειχθεί η προτεραιότητα ολοκλήρωσης της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης και να αυτοδεσμευθεί η Πολιτεία και οι αρμόδιες αρχές προκειμένου να επισπευσθούν τα επόμενα βήματα, προτείνουμε να τεθούν ήδη στο νόμο τα ορόσημα που προδιαγράφονται στη Συμφωνία της Ελλάδας με τους Θεσμούς.

    Πέραν του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης, η άποψη του ΣΕΒ είναι ότι το σχέδιο νόμου θα μπορούσε να κεφαλαιοποιήσει την εμπειρία και προεργασία που έλαβε χώρα από τη ΡΑΕ, τον ΛΑΓΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με διεθνούς κύρους συμβουλευτική εταιρεία (ECCO International), ώστε να προδιαγράψει με μεγαλύτερη λεπτομέρεια ορισμένες πτυχές του βασικού σχεδιασμού των νέων αγορών, και να συμπεριλάβει συγκεκριμένες αναφορές για τη συμμετοχή του demand response στις σχεδιαζόμενες αγορές.