Η ΥΠ.Α.Α.Π.Ε.Δ., κατ΄ εξαίρεση, δύναται να συνομολογεί απευθείας με νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και Οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) καθώς και με νομικά πρόσωπα που ανήκουν ή εποπτεύονται από αυτούς, τους όρους για την αξιοποίηση ακινήτων, που περιλαμβάνονται σε αυτά του άρθρου 10 του παρόντος νόμου και ευρίσκονται στην περιοχή τους, χωρίς τη διαδικασία των παραγράφων 5 έως 12 του άρθρου 11, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Οι Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν ή εποπτεύονται από αυτούς συμβάλλονται αυτοτελώς.
β) Υποβάλλουν πλήρες βιώσιμο επιχειρηματικό πλάνο και οικονομοτεχνική μελέτη με σαφές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
γ) Το συμφωνηθέν τίμημα δεν υπολείπεται του 5% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ή σε περίπτωση μη υπαγωγής στο αντικειμενικό σύστημα, του 5% επί της αξίας, όπως αυτή προσδιορίζεται νόμιμα από τη φορολογική αρχή.
δ) Η σχετική συμφωνία εγκρίνεται από το Σ.ΑΜ.
Με τον όρο τίμημα, δεν καταλείπεται ευχέρεια για παροχή ανταλλάγματος και σε είδος π.χ. κατασκευή έργων υποδομής Εθνικής Άμυνας.
Σίγουρα θα πρέπει τα πρώην στρατόπεδα να αξιοποιηθούν και να προσφέρουν οικονομικά οφέλη, θέσεις εργασίας…. Όμως όταν αυτά που βρίσκονται εντός των τσιμεντένιων, τόσο ατμοσφαιρικά υποβαθμισμένων και χωρίς ελεύθερους χώρους πόλεων, αποτελούν τους μοναδικούς εναπομείναντες πνεύμονες πρασίνου, χώρους περιπάτου και αναψυχής (θεωρείται πολυτέλεια το οξυγόνο, ο περίπατος;) και χώρους καταφυγής λόγω σεισμού, η μόνη αξιοποίησή τους θα πρέπει να είναι η πράσινη. Κάμπινγκ, βοτανικοί κήποι, αστικοί λαχανόκηποι, θεματικά πάρκα, οργανωμένοι χώροι πικ νικ, υπαίθρια μουσεία τέχνης είναι μερικές προτάσεις.
Σημασία έχει η αξιοποίηση να μην αφαιρεί κι άλλο χώρο και οξυγόνο από τους νυν αλλά και μελλοντικούς κατοίκους των πόλεων.
Έχει σημασία τι βάζουμε σαν προτεραιότητα στην αξιοποίηση των εντός πόλεων πρώην στρατοπέδων: το όφελος από έναν ελεύθερο χώρο για να παίζει ένα παιδί ή το όφελος από τη δημιουργία ενός mall; Την υγεία ΟΛΩΝ των κατοίκων των πόλεων ή το οικονομικό όφελος κάποιων;
Προτείνω λοιπόν να είναι βασικός όρος η πράσινη-αειφόρα αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων που βρίσκονται εντός των πόλεων, ανεξάρτητα αν την αναλάβει ιδιώτης ή ΟΤΑ.
Θεσσαλονίκη, 7 Απριλίου 2016
Αριθ. Πρωτ. 430/9/ΑΙ
Προς:
Κύριο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΜΜΕΝΟ
Υπουργό Εθνικής Άμυνας
ΘΕΜΑ: Σχέδιο Νόμου: «Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Εθνικής Άμυνας».
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,
η Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας σε σημερινή έκτακτη συνεδρίασή της, με την συμμετοχή Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων από Δήμους της Π.Ε. Θεσσαλονίκης, συζήτησε για το Σχέδιο Νόμου «Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Εθνικής Άμυνας», επί των οποίων διατυπώνει τις εξής παρατηρήσεις και προτάσεις:
Εν πρώτοις, θεωρούμε πως κατά την κατάρτιση των διατάξεων του Σχεδίου Νόμου, που ενδιαφέρουν ειδικότερα τους ΟΤΑ, θα ήταν δυνατόν να είχε προηγηθεί μια ενημέρωση και είχε διεξαχθεί μια συζήτηση με τα αρμόδια συλλογικά όργανα της Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΕ-ΠΕΔ, ΕΝΠΕ), και, φυσικά, να έχει διατεθεί περισσότερος χρόνος για την δημόσια διαβούλευση του Σχεδίου.
Η συνιστώμενη με τις διατάξεις του κεφαλαίου Γ΄ Υπηρεσία (ΥΠΑΑΠΕΔ) και οι δι αυτής ασκούμενες λειτουργίες και αρμοδιότητες, τίθενται υπό τον αποκλειστικό έλεγχο μονοπρόσωπου οργάνου (του εκάστοτε Υπουργού), ενώ η φύση και ο σκοπός της μάλλον θα εξυπηρετούνται αποτελεσματικότερα μέσα από συλλογικές διαδικασίες.
Ως προς τις διατάξεις του άρθρων 9-16 του Σχεδίου Νόμου, σπεύδουμε να τονίσουμε πως σε καμία περίπτωση δεν μπαίνουμε εμπόδιο στον σχεδιασμό της Κυβέρνησης για την αξιοποίηση της περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Όμως, για τα στρατόπεδα, που βρίσκονται μέσα στα όρια των πόλεων, θεωρούμε πως θα πρέπει να γίνει σεβαστή η διαχρονική θέση και το πάγιο αίτημα των Δήμων για παραχώρησή τους στην Αυτοδιοίκηση:
είτε αυτά είναι ενεργά, με την μέριμνα της μεταφοράς τους σε άλλες κατάλληλες τοποθεσίες,
είτε αυτά είναι ανενεργά (οπότε και εμπίπτουν στις ως άνω διατάξεις), με την άμεση απόδοσή τους στους οικείους ΟΤΑ, σύμφωνα άλλωστε με τις προβλέψεις των εκπονηθέντων, εγκεκριμένων και αρμοδίως δημοσιευθέντων σχετικών ΓΠΣ.
Ειδικότερα, για τα στρατόπεδα που βρίσκονται εντός των ορίων του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, επισημαίνουμε πως, την ώρα που η πληθυσμιακή αύξηση που έχει συντελεστεί – σύμφωνα και με την απογραφή του 2011 – είναι μεγάλη στο σύνολο των καλλικρατικών δήμων του Πολεοδομικού μας Συγκροτήματος, και με δεδομένες τις δραματικές ελλείψεις ελεύθερων χώρων, η απόδοση των στρατοπέδων στις Τοπικές Κοινωνίες αποτελεί την τελευταία ελπίδα και ανάσα ζωής για περιβαλλοντική βελτίωση και αναβάθμιση, πολιτιστική ανάπτυξη και οικονομική ανάκαμψη.
Το ζήτημα της αξιοποίησης των πρώην στρατοπέδων δεν είναι σημερινό. Η ίδια η Πολιτεία από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 διέγνωσε το πρόβλημα και ξεκίνησαν διαδικασίες για την επίλυσή του. Πλήθος ημερίδων από τεχνικούς επιστημονικούς φορείς και δεκάδες δημοσιεύσεις έγκυρων πανεπιστημιακών δασκάλων, ανέδειξαν κατά καιρούς το πρόβλημα και προτάθηκε από όλους ως μοναδική λύση η δημιουργία μητροπολιτικών διαδημοτικών πάρκων με χρήσεις πολιτισμού, παιδείας, αθλητισμού και με κύρια καθοριστική επιλογή το χρηστικό πράσινο.
Ο νόμος 1561/1985 για το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Θεσσαλονίκης προέβλεψε την απομάκρυνση των στρατοπέδων από το Πολεοδομικό Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης για την εξασφάλιση ελεύθερων χώρων για της ανάγκες της πόλης ( άρθρο 14 εδάφιο 3.1.8 ).
Τη δεκαετία 1990-2000 η Τοπική Αυτοδιοίκηση προσδιόρισε την ανάγκη για αξιοποίηση των στρατοπέδων με επίκεντρο τις «πράσινες χρήσεις», προς όφελος του πολίτη. Προχώρησε σε μελέτες προετοιμασίας, μέσα από την Πολιτιστική Πρωτεύουσα Θεσσαλονίκης (1997) και το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα European, όπως επίσης και σε μια συνολική μελέτη χρήσεων στρατοπέδων με την Αναπτυξιακή Εταιρεία Δυτικών Συνοικιών.
Η ανάγκη υλοποίησης της ιδέας του Δυτικού Τόξου (από τη νοητή δημιουργία τόξου όταν εξετασθεί η τοποθεσία των στρατοπέδων πάνω στο χάρτη) γίνεται αποδεκτή από την Κυβέρνηση Σημίτη, που υπόσχεται την παραχώρηση και αξιοποίηση των χώρων. Σε εκτέλεση των υποσχέσεων ψηφίζεται διαπαραταξιακά ο Ν. 2745/99, βάσει του οποίου καθορίζονται οι όροι, ο τρόπος, η διαδικασία και η μέθοδος παραχώρησης των στρατοπέδων.
Οι διαπραγματεύσεις των Δήμων με το Υ.ΕΘ.Α και την Πολιτεία συνεχίζονται και στα τέλη του 2002 οι Υπουργοί Εθνικής Αμύνης και Μακεδονίας – Θράκης υπόσχονται σε κοινή συνέντευξη τύπου ότι έως την 31 Δεκεμβρίου 2003 θα έχουν υπογράψει την παραχώρηση. Ωστόσο η δέσμευση αυτή δεν τηρήθηκε.
Η Κυβέρνηση Καραμανλή, που προέκυψε από τις εκλογές του 2004, επαναβεβαιώνει τη θέλησής της να προχωρήσει στην παραχώρηση και πράγματι ο Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης προχωρά σε σημαντικά βήματα για το σκοπό αυτό.
Παραχωρούνται κατά χρήση τμήματα στρατοπέδων, είτε ολοκληρώνονται οι συζητήσεις για οριστική μεταβίβαση κατά κυριότητα.
Δυστυχώς, όμως η γενική παραχώρηση καρκινοβατεί, είτε για γραφειοκρατικούς λόγους είτε από λανθασμένες σκέψεις και ενέργειες εμπλεκομένων. Το 2010 ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης για να ξεπεράσει τη γραφειοκρατία και τις αβελτηρίες εισηγείται στο Κοινοβούλιο και ψηφίζεται ο Ν. 3883/10 (άρθρο 84).
Οι χώροι των πρώην Στρατοπέδων είναι απαραίτητοι και αναγκαίοι για την επιβίωση και το μέλλον των Δήμων καθώς αποτελούν το μοναδικό αποθεματικό για την ενίσχυση του αστικού πρασίνου αλλά και τη δημιουργία υποδομών που θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Η αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων προς όφελος των πολιτών, με τη δημιουργία αθλοπαιδιών, υποδομών για τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και τη δημιουργία ζωνών πρασίνου, αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων ως ο μόνος δρόμος για την ανάσχεση των σοβαρότατων προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Πολεοδομικό Συγκρότημα και ως εκ τούτου η απόδοσή τους στις τοπικές κοινωνίες, στις οποίες ανήκουν, είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα.
Σε μια εποχή που η πόλη της Θεσσαλονίκης πλήττεται δραματικά από τη μάστιγα της ανεργίας – αποτέλεσμα της οικονομικής ύφεσης – η παραχώρηση των στρατοπέδων στους Δήμους και η υλοποίηση των σχεδιασμών που προβλέπονται με έργα κοινωφελή και ζωτικά για την ποιότητα ζωής και τη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη, δεν είναι μόνο η λύση αλλά η μόνη επιλογή που θα βγάλει τους Δήμους μας από την περιβαλλοντική υποβάθμιση, τον οικονομικό μαρασμό και την περιθωριοποίηση. Τα οφέλη που θα προκύψουν θα είναι τεράστια για ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη, καθώς η οριστική και καθολική παραχώρηση των στρατοπέδων στους δήμους είναι η μόνη ελπίδα για την αναπτυξιακή προοπτική και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει η πόλη μας.
Φυσικά, είναι αυτονόητο πως την ίδια άποψη εκφράζουμε και για όλα τα στρατόπεδα εντός κατοικημένων περιοχών και των άλλων Δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας, όπου θα πρέπει να γίνουν σεβαστές οι θέσεις των Δήμων και ο σχετικός σχεδιασμός τους.
Συνεπώς, -και επειδή στο ελληνικό Κράτος πρέπει να υπάρχει συνέχεια, ιδιαίτερα σε κρίσιμα ζητήματα, όπως τα στρατόπεδα περί ων ο λόγος ανωτέρω,- ζητούμε, Κύριε Υπουργέ,
(α) Να γίνουν σεβαστές οι προτάσεις και οι σχεδιασμοί των Δήμων για την αξιοποίηση (με ίδια δημοτικά έσοδα ή μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020) των εντός των πόλεων στρατοπέδων όπως προβλέπουν τα οικεία ΓΠΣ.
(β) Να δεχθείτε σε ακρόαση μια Αντιπροσωπεία της ΠΕΔΚΜ και Δημάρχων της Π.Ε.. Θεσσαλονίκης, προκειμένου να σας εκθέσουμε και δια ζώσης τα αιτήματα και τις προτάσεις μας.
Σας ευχαριστούμε.-
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ
ΛΑΖΑΡΟΣ ΚΥΡΙΖΟΓΛΟΥ
Δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης
Τα Μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής
ΣΥΜΕΩΝ ΔΑΝΙΗΛΙΔΗΣ
Δήμαρχος Νεάπολης Συκεών
ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Δήμαρχος Δέλτα
ΜΙΧΑΗΛ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ
Δημοτικός Σύμβουλος Παύλου Μελά
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΤΩΝΟΥΔΗΣ
Δημοτικός Σύμβουλος Πυλαίας Χορτιάτη
Στο αρ. 11 παρ.2 αναφέρονται οι τρόποι αξιοποίησης των ακινήτων (με τους κάτωθι τρόπους:
α) Με εκμίσθωση.
β) Με σύσταση δικαιώματος επιφανείας, σύμφωνα με τα άρθρα 18 και επόμενα του ν. 3986/2011( Α´ 152).
γ) Με κάθε άλλον πρόσφορο τρόπο, πλην αυτού της εκποίησης και σε κάθε περίπτωση με την προϋπόθεση της ύπαρξης σχετικού ανταλλάγματος.) Ο κάθε τρόπος αξιοποίησης έχει ένα διαφορετικό τύπο ανταλλάγματος. Έτσι, ο όρος «αντάλλαγμα» που αναφέρεται στην περ. γ δεν είναι ξεκάθαρο σε τι είδους αντάλλαγμα αναφέρεται. Προτείνω να μετατραπεί σε ‘[…]ετήσιο αντάλλαγμα 0,1%[…]’, το οποίο είναι εύλογο και στο οποίο μπορούν να ανταποκριθούν και οι Δήμοι με σχετική ευχέρια.