Άρθρο 12 – Γενικές ρυθμίσεις για τα προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού

1. Αναφορικά με το κόστος καθαρισμού των απορριμμάτων που ορίζεται στα άρθρα 8, 9 και 10 ισχύουν τα ακόλουθα:
α) Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Ε.Ο.ΑΝ., η οποία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα αυτού, καταρτίζεται, ανά έτος, πρόγραμμα καθαρισμού πανελλαδικής εμβέλειας. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται και το κόστος καθαρισμού, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και επιμερίζεται μεταξύ των ΣΣΕΔ των άρθρων 8, 9 και 10, τα οποία υποχρεούνται να περιλαμβάνουν το εν λόγω κόστος στον ετήσιο προϋπολογισμό τους.
β) Το ποσό που αντιστοιχεί στο κόστος καθαρισμού συγκεντρώνεται κάθε έτος από τον Ε.Ο.ΑΝ. και κατανέμεται στους Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού και σε κάθε αρμόδιο για τον καθαρισμό δημόσιο φορέα.
γ) Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Ε.Ο.ΑΝ. εκταμιεύεται το ποσό που αντιστοιχεί στο κόστος καθαρισμού προς τους αρμόδιους για τον καθαρισμό φορείς της περ. β’, αφού προηγηθεί υποβολή βεβαίωσης περαίωσης του προγράμματος καθαρισμού από τους φορείς αυτούς.
δ) Για την ελαχιστοποίηση του διοικητικού κόστους, δύναται να οριστούν με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Ε.Ο.ΑΝ. οικονομικές συνεισφορές για τον καθαρισμό απορριμμάτων, στις οποίες προβλέπονται κατάλληλα πολυετή προκαθορισμένα ποσά.
ε) Το κόστος καθαρισμού πρέπει να περιορίζεται στις δραστηριότητες που αναλαμβάνονται από τις δημόσιες αρχές ή για λογαριασμό αυτών.
στ) Η μεθοδολογία υπολογισμού πρέπει να επιτρέπει τον αναλογικό καθορισμό του κόστους για την απομάκρυνση των απορριμμάτων.
2. Οι παραγωγοί που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος της Ένωσης και διαθέτουν προϊόντα στην αγορά, δύνανται να ορίζουν νομικό ή φυσικό πρόσωπο εγκατεστημένο στην Ελλάδα ως εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο, για τους σκοπούς της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού στην Ελλάδα. Ο ορισμός του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου γίνεται με γραπτή εντολή.
3. Κάθε παραγωγός που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα, ο οποίος πωλεί πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που απαριθμούνται στο μέρος Ε’ του παραρτήματος I και αλιευτικά εργαλεία που περιέχουν πλαστική ύλη σε άλλο κράτος μέλος της Ένωσης στο οποίο δεν είναι εγκατεστημένος, ορίζει εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στο άλλο κράτος μέλος. Ο εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος είναι το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του συγκεκριμένου παραγωγού, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, στην επικράτεια του άλλου κράτους μέλους. Ο ορισμός του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου γίνεται με γραπτή εντολή.
4. Ο Ε.Ο.ΑΝ. παρακολουθεί την πορεία υλοποίησης των στόχων των προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης παραγωγού και θέτει τους κατάλληλους όρους και προϋποθέσεις κατά την έγκριση, τροποποίηση ή ανανέωση των επιχειρησιακών σχεδίων των ΣΕΔ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 του ν. 2939/2001.
5. Ο Ε.Ο.ΑΝ. διαβουλεύεται τακτικά, με ψηφιακά ή άλλα πρόσφορα μέσα, με τα ενδιαφερόμενα μέρη που εμπλέκονται στην εφαρμογή των προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού των άρθρων 8, 9, 10 και 11 και ιδίως τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των λοιπών συναρμόδιων υπουργείων και δημόσιων φορέων, την τοπική αυτοδιοίκηση, τους παραγωγικούς, εμπορικούς και επαγγελματικούς φορείς και συλλόγους, τους επιστημονικούς φορείς και συλλόγους, την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις επιχειρήσεις εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ή και δικτύων επαναχρησιμοποίησης ή τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, επισκευής και προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, τους φορείς ΣΕΔ και τις περιβαλλοντικές και καταναλωτικές οργανώσεις. Κατ’ ελάχιστον, δύο (2) φορές ετησίως, ο Πρόεδρος του Ε.Ο.ΑΝ. συγκαλεί συνεδρίαση με εκπροσώπους των ενδιαφερομένων μερών του πρώτου εδαφίου κατά την οποία συζητούνται θέματα που αφορούν στη ρύθμιση, οργάνωση, λειτουργία και τα αποτελέσματα της εναλλακτικής διαχείρισης.
6. Οι φορείς ΣΕΔ δύνανται να συνεργάζονται με νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που δραστηριοποιούνται στη διαχείριση αποβλήτων, τοπικές αρχές και περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, με σκοπό την επίτευξη των στόχων των προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού του παρόντος.

  • Άρθρο 12 – Γενικές ρυθμίσεις για τα προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού

    Το άρθρο 12 εισάγει μία τεράστια γραφειοκρατία και μία ασυμβατότητα ρόλων, χωρίς κανένα πρακτικό όφελος. Τα προβλήματα που προκύπτουν από την ενδεχόμενη εφαρμογή του άρθρου 12 ως έχει είναι τα εξής:

    • Ο ρόλος του ΕΟΑΝ είναι να ελέγχει τα ΣΕΔ και όχι να τους παίρνει τις χρηματικές εισφορές και να τις μεταβιβάζει στους ΟΤΑ ή σε ιδιώτες για να γίνονται οι καθαρισμοί. Η διαδικασία εμφανίζεται σαν ο ΕΟΑΝ να παρέχει υπηρεσίες προς τα ΣΣΕΔ, υποχρέωση των οποίων είναι και οι καθαρισμοί.
    • Επίσης, με το άρθρο 12 τίθεται ένα πολύ σοβαρό θέμα το ποιος έχει την ευθύνη επίτευξης των ποιοτικών και ποσοτικών στόχων των καθαρισμών. Εάν η γραφειοκρατία του δημοσίου γίνει η αιτία για να μην γίνουν πολλοί καθαρισμοί ή/και να έχουν μειωμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά θα φέρει την ευθύνη ο ΕΟΑΝ, οι ΟΤΑ ή τα εμπλεκόμενα ΣΕΔ, που απλώς θα πληρώνουν; Το παράδειγμα του ανταποδοτικού τέλους στην πλαστική σακούλα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ο ΕΟΑΝ πήρε αυτό το ανταποδοτικό τέλος, κράτησε η πολιτεία πάνω από το 50% μέσω πολλών διαχειριστικών διαδικασιών και τελικά ακόμη ούτε το υπόλοιπο τέλος του 2018 δεν έχει επιστραφεί με οποιοδήποτε τρόπο στους καταναλωτές, όπως είχε προβλεφθεί στη σχετική νομοθεσία. Εννοείται ότι ούτε το ανταποδοτικό τέλος της πλαστικής σακούλας για τα έτη 2019-2020 δεν έχει αποδοθεί ακόμη στους καταναλωτές. Η διαχείριση του ανταποδοτικού τέλους της πλαστικής σακούλας είναι ένα παράδειγμα 100% μη επιτυχούς υλοποίησης της ανταποδοτικότητας και με το άρθρο 12 πάει να επαναληφθεί αυτή η μη επιτυχής πρακτική και στους καθαρισμούς.
    • Η μεθοδολογία υπολογισμού και επιμερισμού του κόστους μεταξύ των ΣΕΔ είναι δύσκολο να γίνεται από τον ΕΟΑΝ. Είναι αποτελεσματικότερο να αφήσουμε τα εμπλεκόμενα ΣΕΔ να συμφωνήσουν μεταξύ τους πως θα γίνεται δικαιότερα και με διαφάνεια αυτός ο επιμερισμός και ο ΕΟΑΝ να επιβλέπει και να εγκρίνει.

    Προτείνεται: Σε κάθε περίπτωση την ευθύνη των καθαρισμών θα πρέπει να την έχουν τα συνεργαζόμενα ΣΕΔ, που θα πρέπει να προτείνουν μεθοδολογία για την δίκαιη και διαφανή κατανομή του κόστους, την οποία θα καταθέσουν στον ΕΟΑΝ. Παράλληλα, ο ΕΟΑΝ πρέπει να ελέγχει εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι των καθαρισμών. Προτείνεται η πλήρης αλλαγή του άρθρου 12.

  • 16 Σεπτεμβρίου 2020, 11:49 | Δ. Μαντής

    Εκ της επιτροπής για την βιώσιμη ανάπτυξη του ΣΥΒΙΠΥΣ (Συνδέσμου Βιομηχανιών Παραγωγής Υλικών και Συσκευασίας) καταθέτουμε τα ακόλουθα σχόλια για το άρθρο 12

    Πρέπει να επανεξετασθεί το γεγονός ότι ο ΕΟΑΝ
    (α) θα καθορίζει το σχέδιο, και κατά συνέπεια το συνολικό κόστος καθαρισμού, (β) θα συγκεντρώνει τις εισφορές (μέσω του προϋπολογισμού των συστημάτων) και (γ) θα διαθέτει ο ίδιος τους πόρους στις δράσεις που θα επιλέγει.

    Προτείνεται οι εργασίες καθαρισμού να γίνονται από τα ΣΕΔ με βάση τους στόχους που θέτει ο ΕΟΑΝ, χρησιμοποιώντας για τον καθαρισμό τους πόρους που τα ίδια συλλέγουν. Έτσι μπορεί να γίνετε συνδυασμός της συλλογής/διαλογής με τον καθαρισμό.