Άρθρο 5

Το άρθρο 5 του ν. 2939/2001 αντικαθίσταται ως εξής :
«Άρθρο 5
Προγράμματα πρόληψης και εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας
1. Ο ΕΟΑΝ εκπονεί και εφαρμόζει προγράμματα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών. Τα προγράμματα αυτά αναφέρονται στην πρόληψη των ζημιογόνων για το περιβάλλον δράσεων που προέρχονται από τις συσκευασίες και τη διαχείριση των αποβλήτων των συσκευασιών και στη λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων σύμφωνα με τις γενικές αρχές του άρθρου 4.
2. Τα προγράμματα :

α) Καθορίζουν με σαφή τρόπο τους ρόλους, τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις των συντελεστών που εμπλέκονται στην εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών και των εισαγωγέων καθώς και των ΣΕΔ που αυτοί έχουν συστήσει, των οικονομικών παραγόντων κατά την έννοια της παραγράφου 9 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου, και των συντελεστών της κοινωνικής οικονομίας.
β) Καθορίζουν μετρήσιμους στόχους διαχείρισης των αποβλήτων, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων. Οι ελάχιστοι ποσοτικοί στόχοι κάθε ΣΕΔ καθορίζονται στο εγκεκριμένο επιχειρησιακό του σχέδιο, σύμφωνα με τα άρθρο 10 του παρόντος νόμου.
γ) Θεσπίζουν την υποβολή εκθέσεων για τη συγκέντρωση στοιχείων σχετικά με τις συσκευασίες που διατίθενται στην ελληνική αγορά από τους παραγωγούς στο πλαίσιο της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού καθώς και τη συγκέντρωση στοιχείων σχετικά με τη συλλογή και την επεξεργασία των αποβλήτων συσκευασιών προσδιορίζοντας, κατά περίπτωση, τις ροές υλικών των αποβλήτων.
δ) Διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση μεταξύ των παραγωγών .
ε) Περιλαμβάνουν μέτρα για την ενθάρρυνση:
i) της επαναχρησιμοποίησης των συσκευασιών, εφόσον σύμφωνα με τις προδιαγραφές του συσκευαζόμενου προϊόντος, η επαναχρησιμοποίηση είναι οικολογικά συμφέρουσα, τεχνολογικά και οικονομικά εφικτή,
ii) χρήσης υλικών που προέρχονται από ανακυκλωμένα απόβλητα συσκευασίας για την παραγωγή συσκευασιών και άλλων προϊόντων, βελτιώνοντας τις συνθήκες της αγοράς για τα εν λόγω υλικά ή /και επανεξετάζοντας τις ισχύουσες διατάξεις ή κανονισμούς που εμποδίζουν τη χρησιμοποίηση των υλικών αυτών
iii) του περιορισμού ή και της απαγόρευσης χρήσης υλικών για την κατασκευή συσκευασιών, άλλων προϊόντων καθώς και
iv) τα μέτρα για την περιορισμό της κατανάλωσης των πλαστικών σακουλών μεταφοράς.
στ) Επιπλέον τα προγράμματα περιλαμβάνουν:
i) Μέτρα για την καθιέρωση προγραμμάτων χωριστής συλλογής των αποβλήτων, με υποχρεωτική τη συμμετοχή σε αυτά του τελικού χρήστη ή καταναλωτή.
ii) Μεθόδους για την οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών κατ’ εφαρμογή του άρθρου 7.
iii) Μέτρα για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανάκτησης – ανακύκλωσης, σύμφωνα με το άρθρο 10.
iv) Κατευθυντήριες γραμμές για την οργάνωση προγραμμάτων επιστροφής, συλλογής και ανάκτησης, σύμφωνα με το άρθρο 7.
v) Γενικές προδιαγραφές για τη χορήγηση εγκρίσεων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, σύμφωνα με το άρθρο 7.
vi) Μέτρα για την προώθηση κοινοτικών προτύπων και γενικά μέτρα για τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6.
vii) Μέτρα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του καταναλωτή ή άλλου τελικού χρήστη, κατ΄εφαρμογή του παρόντος νόμου.
viii) Παροχή κινήτρων στους κατόχους αποβλήτων ώστε να συμμετέχουν στα υφιστάμενα συστήματα χωριστής συλλογής, ιδίως μέσω οικονομικών κινήτρων ή κανονιστικών διατάξεων, κατά περίπτωση.
ix) Τεχνικά μέτρα για την αντιμετώπιση τυχόν δυσκολιών που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή του παρόντος νόμου, κυρίως στις πρωτογενείς συσκευασίες ιατρικών βοηθημάτων και φαρμακευτικών προϊόντων, στις μικρές συσκευασίες, καθώς και στις συσκευασίες πολυτελείας, όταν η Ε. Επιτροπή προβεί στον καθορισμό αυτών των τεχνικών μέτρων.
x) Τη λήψη πρόσθετων μέτρων πρόληψης για τον μέγιστο δυνατό περιορισμό της περιβαλλοντικής επίπτωσης της συσκευασίας χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι θεμελιώδεις λειτουργίες της. Στα μέτρα αυτά μπορεί να συμπεριλαμβάνεται και η εκπόνηση περιβαλλοντικού δείκτη σχετικά με την συσκευασία, ο οποίος να καθιστά την πρόληψη των αποβλήτων της απλούστερη και περισσότερο αποτελεσματική –
3. Στα προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης, είναι δυνατόν να προβλέπεται ευθύνη του παραγωγού της συσκευασίας, ως πρόσθετο μέτρο πρόληψης προκειμένου να ελαχιστοποιούνται περαιτέρω οι ζημιογόνες περιβαλλοντικές επιπτώσεις των συσκευασιών –
4. Τα προγράμματα εγκρίνονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών».

  • 18. Άρθρο 5: Προγράμματα Πρόληψης: Καλώς τίθενται όσα περιέχονται στο άρθρο. Τα ερωτήματα όμως είναι: α) «ποιος χρηματοδοτεί όλα αυτά τα προγράμματα Πρόληψης;» και β) «πως μετριέται ποσοτικά η πρόληψη στα διάφορα υλικά και προϊόντα, ώστε να μπορεί να συμβάλλει στους στόχους των ΣΕΔ και των εθνικών στόχων;» Προτείνεται να προταθεί στο ΥΠΕΝ να συμπεριλάβει σημαντικές σχετικές χρηματοδοτήσεις για Πρόληψη από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς πόρους που χρηματοδοτούν τις υποδομές της διαχείρισης αποβλήτων. Επίσης, προτείνεται και τα ΣΣΕΔ ή τα ΑΣΕΔ να μπορούν να χρηματοδοτούν δράσεις Πρόληψης στα υλικά ή τα προϊόντα τους, που μπορούν να εντάξουν στα επιχειρησιακά τους σχέδια με ανάλογη αναπροσαρμογή των οικονομικών τους δεδομένων και χρεώσεων.

  • 4 Νοεμβρίου 2016, 20:23 | NEST

    Στα «Προγράμματα πρόληψης και εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας» θα πρέπει να προστεθούν αντίστοιχα προγράμματα και για τα άλλα υλικά. Επίσης, είναι ευκαιρία μέσα από αυτό το νόμο να γίνει ειδική αναφορά στα υπολείμματα τροφίμων και στην πρόληψη/επαναχρησιμοποίηση αυτών. Χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία έχουν ψηφίσει ειδικούς νόμους για την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων υπολειμμάτων τροφίμων. Εκτός από προγράμματα, πρέπει να δοθούν κίνητρα στους παραγωγούς, διακινητές τροφίμων για την αξιοποίηση τροφίμων που είναι κοντά στην ημερομηνία λήξης τους, ειδικά όταν αναγράφεται η ένδειξη «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από:». Πρέπει νομοθετικά να επιτρέπεται σε φορείς που σιτίζουν αδύναμες κοινωνικές ομάδες να μπορούν να αξιοποιούν αυτά τα τρόφιμα και να μην καταλήγουν στο ΧΥΤΑ. Φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες διακίνησης τροφίμων, π.χ. super market στις αποδεδειγμένες περιπτώσεις προώθησης τροφίμων για κατανάλωση μέσω κοινωνικών φορέων. Τέλος, ενεργειακή αξιοποίηση υπολειμμάτων τροφίμων με την παραγωγή βιοαερίου και ταυτόχρονη παραγωγή λιπάσματος, μέσα από ολοκληρωμένες εφοδιαστικές και διαχειριστικές αλυσίδες.