- Προστίθενται παρ. 5α και 5β στο άρθρο 11 του ν. 3377/2005 (Α’ 202) ως εξής:
«5α. Για τη διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων επιβάλλονται τα κάτωθι πρόστιμα:
| ΠΑΡΑΒΑΣΗ | ΠΡΟΣΤΙΜΟ (ποσά σε ΕΥΡΩ) |
| Για διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων συνολικού αριθμού τεμαχίων έως 500 | 1.500 |
| Για διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων συνολικού αριθμού τεμαχίων από 501 έως 1000 | 5.000 |
| Για διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων συνολικού | 10.000 |
| αριθμού τεμαχίων από 1001 έως 3000 | |
| Για διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων συνολικού | 40.000 |
| αριθμού τεμαχίων από 3001 έως 5000 | |
| Για διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων συνολικού | 100.000 |
| αριθμού τεμαχίων από 5001 και άνω |
Στην περίπτωση διαπιστωμένης διακίνησης και εμπορίας απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων εκτός των προστίμων που επιβάλλονται σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα ενημερώνεται και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για την έλλειψη παραστατικών εμπορίας και διακίνησης.
Για την περίπτωση διακίνησης απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων άνω των τριών χιλιάδων (3000) τεμαχίων πλην των ανωτέρω κυρώσεων, επιβάλλεται η κατάσχεση των μέσων διακίνησης των απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων.
5β. Το ελεγκτικό όργανο που βεβαιώνει την παράβαση εκδίδει, εις τριπλούν, έκθεση βεβαίωσης της παράβασης σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος Α, στην οποία αναγράφονται: α) τα στοιχεία της ταυτότητας του παραβάτη πωλητή, β) ο χρόνος και ο τόπος τελέσεως της παράβασης και η γ) συνοπτική περιγραφή της παράβασης.
Η έκθεση βεβαίωσης της παράβασης, η οποία συνιστά την πράξη επιβολής της κύρωσης, υπογράφεται από τους ελεγκτές και τον ελεγχόμενο. Σε περίπτωση άρνησης του ελεγχόμενου να υπογράψει, γίνεται σχετική μνεία από το ελεγκτικό όργανο επί της έκθεσης βεβαίωσης. Σε κάθε περίπτωση η έκθεση βεβαίωσης παράβασης, κατατίθεται στον φορέα ελέγχου από τους ελεγκτές, μαζί με το πρωτόκολλο κατάσχεσης-καταστροφής.
Η πράξη επιβολής διοικητικής κύρωσης υπόκειται σε ένσταση, η οποία ασκείται ενώπιον του επικεφαλής της υπηρεσίας των ελεγκτών, εντός τριάντα (30) εργάσιμων ημερών από την έκδοση της έκθεσης βεβαίωσης. Η απόφαση επί της ένστασης εκδίδεται εντός τριάντα (30) εργάσιμων ημερών από την κατάθεση της ένστασης.».
- Η παρ. 7 του άρθρου 11 του ν. 3377/2005 αντικαθίσταται ως εξής:
«7. Με την επιφύλαξη των προηγούμενων παραγράφων, στις περιπτώσεις ένδειξης παραβίασης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας σε εμπορεύματα, εντός αποθηκευτικών ή στεγασμένων χώρων, για τα οποία ο κύριος ή κάτοχός τους προβάλλει αντιρρήσεις εγγράφως ως προς την καταστροφή τους κατά το στάδιο του ελέγχου, ακολουθείται η εξής διαδικασία:
α. Τα εμπορεύματα συσκευάζονται, σφραγίζονται και κατάσχονται από τους ελεγκτές στα χέρια του κατόχου αυτών, ο οποίος ορίζεται ως μεσεγγυούχος για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν οι προθεσμίες των επόμενων παραγράφων του παρόντος.
β. Ανεξαρτήτως υποβολής ή μη αντιρρήσεων εκ μέρους του κυρίου ή κατόχου αυτών, η αρμόδια Αρχή εκδίδει πρωτόκολλο κατάσχεσης με καταγραφή των κατασχεθέντων εμπορευμάτων κατ’ είδος και δικαιούχο του εμπορικού σήματος, σύμφωνα με την παρ. 8, αντίγραφο του οποίου επιδίδεται στον κάτοχο των κατασχεθέντων εμπορευμάτων.
γ. Αντίγραφο του πρωτοκόλλου της κατάσχεσης κοινοποιείται στον εκπρόσωπο ή αντίκλητο του δικαιούχου, σύμφωνα με την παρ. 8, μαζί με ληφθέν δείγμα των κατασχεθέντων εμπορευμάτων εντός δύο (2) εργασίμων ημερών από την έκδοση του πρωτοκόλλου κατάσχεσης.
δ. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής η αρμόδια Αρχή εκδίδει πόρισμα περί της παραβίασης ή μη των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της έκδοσης του πρωτοκόλλου κατάσχεσης.
ε. Σε περίπτωση που το πόρισμα δεν εκδοθεί εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας ή αποφαίνεται περί μη παραβίασης των δικαιωμάτων του δικαιούχου, αίρεται η κατάσχεση.
στ. Σε περίπτωση που το πόρισμα αποφαίνεται ότι υφίσταται παραβίαση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, κοινοποιείται στον κάτοχο και, εφόσον αυτός δεν προβάλλει αντιρρήσεις εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση, τα κατασχεθέντα εμπορεύματα καταστρέφονται με μέριμνα της αρμόδιας Αρχής με έκδοση σχετικού πρωτοκόλλου.
ζ. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλονται οι κυρώσεις της περ. β’.
Τα έξοδα καταστροφής επιβάλλονται στον δικαιούχο για τα κατασχεθέντα εμπορεύματα, που του αναλογούν, σύμφωνα με το πρωτόκολλο κατάσχεσης.
Σε περίπτωση υποβολής έγγραφων αντιρρήσεων επί του πορίσματος από τον κάτοχο των εμπορευμάτων, η αρμόδια Αρχή γνωστοποιεί τούτο στον δικαιούχο μέσα σε προθεσμία δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημέρα γνωστοποίησης, για να ασκήσει τα κατά νόμο δικαιώματά του.
Εάν μέχρι την παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν γνωστοποιηθεί στην υπηρεσία το αποτέλεσμα της ενέργειας του δικαιούχου, αίρεται η προσωρινή κατάσχεση.».
Ενώ σύμφωνα με τα άρθρα 38, παρ. 12 και 50 και επόμενα του ν. 4679/2020 (νέος νόμος περί εμπορικών σημάτων) η αρμοδιότητα για θέματα έκπτωσης και ακύρωσης εμπορικών σημάτων περνάει πλέον σε μεγάλο βαθμό στα πολιτικά δικαστήρια προς ταχύτερη επίλυση των ζητημάτων αυτών αλλά και λόγω της φύσης του, η προτεινόμενη διοικητική διάγνωση παραβίασης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, μεταξύ των οποίων και τα εμπορικά σήματα, σύμφωνα με τη νέα προτεινόμενη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 11 του ν. 3377/2005 δημιουργεί εκ νέου επάλληλες διαδικασίες, όπως ακριβώς αυτές που ο ν. 4679/2020 πρόσφατα κατήργησε με άμεσο κίνδυνο για το ένα και το αυτό θέμα, ήτοι εν προκειμένω για τη διάγωνση της παραβίασης ή μη δικαιωμάτων επί εμπορικών σημάτων, να επιλαμβάνονται δυνητικά έως και τρίτα δικαστήρια: ένα διοικητικό με τις νεοεισαγόμενες διατάξεις στην περίπτωση άσκησης ενδίκων μέσων από τον κάτοχο των προϊόντων, καθώς και ένα ποινικό ή και αστικό στην περίπτωση εφαρμογής της ποινικής διαδικασίας ή στην περίπτωση αναζήτησης αποζημιώσεων με ότι αυτό συνεπάγεται από άποψη χρόνου και κόστους για όλους τους εμπλεκόμενους.
Η απειλή της επιβολής των διοικητικών προστίμων, έτσι όπως έχει η συνολική ρύθμιση με τις αλληλεπιδρούμενες διατάξεις της, θα επιφέρει μετά βεβαιότητος την εξ αντανακλάσεως αντίδραση του κατόχου, ο οποίος με πραγματικό «στόχο» να «αντιταχθεί» κατά του προστίμου, θα εναντιώνεται συλλήβδην δι’ υποβολής αντιρρήσεων κατά της καταστροφής των προϊόντων αλλά και μετά δι’ υποβολής αντιρρήσεων κατά του πορίσματος της περίπτωσης (στ) της προτεινόμενης νέας παραγράφου 7 του άρθρου 11 του ν. 3377/2005.
Το δημιουργούμενο «ντόμινο», όμως, θα καταλήγει εν τέλει σε διαδικαστική και οικονομική επιβάρυνση των δικαιούχων των δικαιωμάτων, εμβάζοντάς τους αναγκαστικά σε περαιτέρω νομικές διαδικασίες σύμφωνα με την περίπτωση (ζ) της ιδίας παραγράφου προκειμένου να αποφύγουν την αποδέσμευση των εμπορευμάτων.
Η διαδικασία του ά 11 του ν. 3377/2005, όπως τροποποιήθηκε με το ά. 39 του ν. 4155/2013 προβλέπει την καταστροφή των πειρατικών προϊόντων βάσει α) της πραγματογνωμοσύνης του δικαιούχου του δικαιώματος διανοητικης ιδιοκτησίας και β) της σύμφωνης γνώμης του κατόχου των εμπορευμάτων. Με την προτεινόμενη τροποποίηση φάινεται ότι καταργούνται και οι δύο προϋποθέσεις της επιτυχημένης διαδικασίας που είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή πολλών χιλιάδων πειρατικών προϊόντων τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ελλάδα. Όσον αφορά στην πραγματογνωμοσύνη του δικαιούχου δεν προβλέπεται σε κανένα στάδιο της διαδικασίας (ποιός και με τι στοιχεία & γνώσεις θα αποφαίνεται σχετικά με το αν τα προϊόντα έιναι απομιμητικά ή όχι). Όσο για τη σύμφωνη γνώμη του κατόχου, είναι πολύ πιθανό κανένας κάτοχος να μην συναινέσει στην καταστροφή των προϊόντων προκειμένου να αποφύγει την επιβολή και πληρωμή του προστίμου.
Η προτεινόμενη νέα παράγραφος 7 του Άρθρου 11 του Ν.377/2005 είναι προβληματική. Μετά το σημείο (γ) θα όφειλε να υπάρχει πρόβλεψη για την παροχή γνωμάτευσης του δικαιούχου επί της φύσης των δεσμευθέντων εμπορευμάτων, διότι διαφορετικά η χορήγηση αντιγράφου του πρωτοκόλλου κατάσχεσης στον εκπρόσωπο του δικαιούχου μαζί με δείγμα των κατασχεθέντων εμπορευμάτων χωρίς να του ζητείται η γνωμάτευση ως προς τη φύση αυτών, είναι αλυσιτελής καθώς δεν επιτελεί την οποιαδήποτε λειτουργία.
Παράλληλα η ρύθμιση του σημείου (δ), η οποία προβλέπει ότι μετά τη παρέλευση διαστήματος δύο ημερών («Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής…») από την γνωστοποίηση του αντιγράφου του πρωτοκόλλου της κατάσχεσης στο δικαιούχο εκδίδεται το πόρισμα της Αρχής χωρίς όμως να υπάρχει ρητή πρόβλεψη για την υποχρέωση λήψης, σε προγενέστερο στάδιο, της σχετικής γνωμάτευσης του δικαιούχου, ως του πλέον αρμοδίου (αν όχι μόνου) φορέα για τη διαπίστωση της γνησιότητας ή μη των δεσμευθέντων προϊόντων, είναι άστοχη και θα δυσχεράνει το έργο της προστασίας των δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας.
Είναι αδήριτη κι επιτακτική ανάγκη η Αρχή αφενός να ζητά γνωμάτευση από το δικαιούχο σχετικά με τον απομιμητικό ή μη χαρακτήρα των δεσμευθέντων προϊόντων, αφετέρου η σχετική γνωμάτευση θα πρέπει να δημιουργεί σχετικό αμάχητο τεκμήριο. Επισημαίνεται ότι η διαπίστωση της προσβολής ή μη των δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας καταλείπεται στα αρμόδια πολιτικά και ποινικά δικαστήρια.
Από την πρόβλεψη αμιγώς διοικητικών κυρώσεων και την απουσία συμμετοχής των δικαιούχων των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας πχ. κατά το στάδιο υποβολής του πορίσματος, σε συνδυασμό με την μη απόδοση στα όργανα της ΔΙΜΕΑ της ιδιότητος των ανακριτικών υπαλλήλων, προκύπτουν πρακτικές δυσχέρειες τόσο στην άσκηση των δικαιωμάτων των δικαιούχων (όπως π.χ. η υποβολή της εγκλήσεως) όσο και λόγω της παράλληλης ισχύος διατάξεων του ΚΠΔ όπως π.χ. η δυνατότητα κατάσχεσης των μέσων διακίνησης των απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων χωρίς ποσοτικό περιορισμό. Επιπλέον, δε, για την άσκηση των δικαιωμάτων των δικαιούχων θα είναι αναγκαία η προσφυγή σε άλλες υπηρεσίες (π.χ. Ελληνική Αστυνομία) με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη επιβάρυνσή τους.
Στην προτεινόμενη διάταξη της νέας παρ. 7 του ά. 11 του ν.3377/2005, προβλέπεται ότι δίνεται η δυνατότητα στον κάτοχο των προϊόντων που κατάσχονται σε στεγασμένους χώρους να εκφέρει αντιρρήσεις, ως προς την εγκατάλειψη και καταστροφή των προϊόντων (και όχι προς το αν τα προϊόντα παραβιάζουν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας), αλλά δεν ζητείται, ως παγίως ίσχυε μέχρι σήμερα, και μάλιστα σε κανένα στάδιο της διαδικασίας, η γνώμη του δικαιούχου των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας που εκτιμάται ότι παραβιάζονται. Με την προτεινόμενη διάταξη το σχετικό πόρισμα περί αυθεντικότητας ή μη των κατασχεθέντων θα εκδίδεται πλέον από την αρμόδια για τον έλεγχο αρχή, δίχως την προηγούμενη διατύπωση γνώμης από τον δικαιούχο.
Περαιτέρω, σύμφωνα με την προτεινόμενη διατύπωση της περίπτωσης δ) της παραγράφου 7, σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή δεν αποφανθεί περί της παραβίασης ή μη δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας εντός 15 εργασίμων ημερών, αίρεται η κατάσχεση. Με την παραπάνω ρύθμιση καθίσταται τουλάχιστον ανεπιεικές για τον εκάστοτε δικαιούχο, τυχόν προϊόντα παρεμπορίου που βλάπτουν τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας τους να αποδεσμεύονται μετά την, για οιονδήποτε λόγο, παρέλευση άπρακτης εκ μέρους της Διοικήσεως της ως άνω προθεσμίας.
Περαιτέρω, σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη της περιπτώσεως στ) ενώ δίδεται η δυνατότητα στον κάτοχο να προβάλει αντιρρήσεις εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση σε αυτόν του πορίσματος που αποφαίνεται ότι υφίσταται παραβίαση δικαιωμάτων, δεν δίδεται οιαδήποτε αντίστοιχη δυνατότητα στον δικαιούχο στην περίπτωση που το πόρισμα αποφαίνεται ότι δεν υφίσταται παραβίαση.
Πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι τυχόν «διαπίστωση» της γνησιότητας από τρίτους ειδικούς εμπειρογνώμονες – τεχνικούς συμβούλους θα λαμβάνει χώρα προφανώς επ’ αμοιβή και με επιβάρυνση του προϋπολογισμού της ΔΙ.Μ.Ε.Α. ενώ η εφαρμογή της ισχύουσας σήμερα απλοποιημένης διαδικασίας ουδεμία τέτοια επιβάρυνση επιφέρει αφού ανατίθετο αποκλειστικώς στις εταιρείες-δικαιούχους των δικαιωμάτων.
«Στην περίπτωση διαπιστωμένης διακίνησης και εμπορίας απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων», που προβλέπεται στην προτεινόμενη διατύπωση της παρ. 5α, δέον όπως διευκρινισθεί ποιο αρμόδιο όργανο και με ποια διαδικασία θα προβαίνει στην εν λόγω «διαπίστωση».