Άρθρο 05 – Εκμίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας, εκμετάλλευσης και διαχείρισης γεωθερμικού δυναμικού στα πεδία εθνικού ενδιαφέροντος και τις μη χαρακτηρισμένες περιοχές

1. Η εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης γίνεται ύστερα από διαγωνισμό µε γραπτές σφραγισμένες προσφορές.
2. Στη περίπτωση εκμίσθωσης του δικαιώματος έρευνας, ο συναγωνισμός μεταξύ των διαγωνιζομένων θα κρίνεται με βάση τις δαπάνες για τη διενέργεια ερευνών εντός του υπό μίσθωση χώρου, το είδος των ερευνών, τη σταδιακή εξέλιξή τους σε συνάρτηση με το χρόνο εκτέλεσής τους και την πραγματοποίηση των σχετικών δαπανών, καθώς επίσης την ικανότητα περιβαλλοντικής διαχείρισης και τη δυνατότητα του διαγωνιζόμενου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει.
3. Στην περίπτωση εκμίσθωσης του δικαιώματος εκμετάλλευσης ή εκμετάλλευσης και διαχείρισης, ο συναγωνισμός μεταξύ των διαγωνιζομένων θα κρίνεται, με βάση, το ύψος του προϋπολογισμού, τη βιωσιμότητα της προτεινόμενης επένδυσης, και το βαθμό ορθολογικής διαχείρισης του γεωθερμικού πεδίου, σύμφωνα με την οικονομοτεχνική μελέτη που υποβάλλεται με την προσφορά για αξιολόγηση, καθώς επίσης την ικανότητα περιβαλλοντικής διαχείρισης και τη δυνατότητα του διαγωνιζόμενου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει.
4. Η διάρκεια της μίσθωσης του δικαιώματος έρευνας ορίζεται μέχρι πέντε (5) έτη µε δικαίωμα μονομερούς παράτασης από το μισθωτή για δύο (2) επιπλέον έτη, με την επιφύλαξη της παραγράφου 9.
5. Η διάρκεια μίσθωσης του δικαιώματος εκμετάλλευσης ή εκμετάλλευσης και διαχείρισης ορίζεται μέχρι τριάντα (30) έτη, µε δικαίωμα μονομερούς παράτασης από το μισθωτή μέχρι είκοσι (20) επιπλέον έτη.
6. Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ ρυθμίζονται οι ειδικότεροι όροι και η διαδικασία εκμίσθωσης των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 δικαιωμάτων.
Η απόφαση αυτή, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει:
(α) Τους ειδικότερους όρους της προκήρυξης του διαγωνισμού,
(β) Τα κριτήρια συναγωνισμού και την προτεραιότητα τους,
(γ) Τις εγγυητικές επιστολές συμμετοχής στον διαγωνισμό και καλής εκτέλεσης των όρων της σύμβασης.
(δ) Τα δικαιολογητικά και προδιαγραφές των μελετών που υποβάλλουν οι υποψήφιοι μισθωτές.
(ε) Τον τρόπο καθορισμού των ελάχιστων και αναλογικών μισθωμάτων και προκειμένου για το προϊόν οφείλει να υπολογίζεται βάσει της αποδιδόμενης ενέργειας ή του ενεργειακού περιεχομένου.
(στ) Τα στοιχεία και τις μελέτες που υποβάλλουν οι υποψήφιοι μισθωτές.
(ζ) Τους ειδικότερους όρους της σύμβασης.
(η) Τις διαδικασίες παρακολούθησης και ελέγχου της τήρησης των όρων της σύμβασης, κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών και λύσης της σύμβασης.
7. Οι προσφορές που υποβάλλονται σύμφωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 1 αξιολογούνται από πενταμελή Επιτροπή Αξιολόγησης που συγκροτείται µε απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ. Στην επιτροπή συμμετέχει ένας τουλάχιστον εκπρόσωπος του ΙΓΜΕ. Η εκμίσθωση διενεργείται µε απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ, ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Αξιολόγησης.
8. Εφόσον μετά τη λήξη της ερευνητικής περιόδου, που καθορίζεται στη μισθωτική σύμβαση, πιστοποιηθεί με Υπουργική Απόφαση γεωθερμικό πεδίο με βεβαιωμένα χαρακτηριστικά και υποβληθεί μέσα σε τρεις (3) μήνες από τον μισθωτή οικονομοτεχνική μελέτη εκμετάλλευσης του πεδίου, εκμισθώνεται σε αυτόν και το δικαίωμα εκμετάλλευσης ή εκμετάλλευσης και διαχείρισης, εκτός εάν η μελέτη κριθεί από τον εκμισθωτή, µε αιτιολογημένη απόφαση, ως ανακριβής, ανεπαρκής ή και µη συμφέρουσα. Στην περίπτωση αυτή, εφόσον στην πρόταση του μισθωτή εντοπίζεται πρόβλημα ορθολογικής εκμετάλλευσης ή εκμετάλλευση που δεν αξιοποιεί επαρκώς τις δυνατότητες του πεδίου, ο εκμισθωτής προτείνει σχέδιο ορθολογικής εκμετάλλευσης του πεδίου, το οποίο υποχρεούται να τηρήσει ο μισθωτής με την κατασκευή των σχετικών υποδομών, ώστε να είναι δυνατή η πληρέστερη αξιοποίηση του πεδίου και από τρίτους, αφού προηγηθεί σχετική μισθωτική διαδικασία από τον ίδιο εκμισθωτή. Εάν ο μισθωτής διαφωνήσει με την πρόταση του εκμισθωτή, επέρχεται, αυτοδικαίως, λύση της μίσθωσης και ακολουθείται η διαδικασία της παραγράφου 1 του παρόντος.
9. Η έρευνα μπορεί να συνυπάρχει με την εκμετάλλευση. Πιλοτική εκμετάλλευση κατά τη διάρκεια της έρευνας είναι δυνατή, εφόσον έχει εντοπιστεί γεωθερμικό δυναμικό, με την καταβολή σχετικού μισθώματος. Στην περίπτωση αυτή εκμισθώνεται το δικαίωμα διαχείρισης και εκμετάλλευσης του καταρχήν εντοπισμένου πεδίου, με την αίρεση της έκπτωσης στη περίπτωση μη ολοκλήρωσης της έρευνας, ενώ ο μισθωτής οφείλει να υλοποιήσει τα υπόλοιπα απαιτούμενα που προβλέπονται στην ισχύουσα σύμβαση μίσθωσης για έρευνα. Μετά από αίτηση του μισθωτή η σύμβαση μίσθωσης για έρευνα μπορεί να παραταθεί για ένα ακόμα έτος πέραν του μεγίστου προβλεπόμενου χρόνου στην παράγραφο 4.
10. Ο εκμισθωτής διατηρεί το δικαίωμα αξιοποίησης τυχόν περίσσειας γεωθερμικού δυναμικού.
11. Η ύπαρξη σύμβασης δεν απαλλάσσει τον εκμισθωτή από οιεσδήποτε άδειες ή εγκρίσεις απαιτούνται.
12. Το δικαίωμα διαχείρισης δεν εκμισθώνεται ανεξάρτητα από το δικαίωμα εκμετάλλευσης. Σε περίπτωση μίσθωσης και της διαχείρισης, ο εκμισθωτής διατηρεί το δικαίωμα παρεμβάσεων για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
13. Η διενέργεια γεωθερμικών ερευνών του δημοσίου μέσω διάνοιξης γεωτρήσεων και εκτέλεσης δοκιμαστικών αντλήσεων υλοποιείται κατά προτεραιότητα από το ΙΓΜΕ. Σε Δημόσιους Ερευνητικούς Φορείς, Ινστιτούτα και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα επιτρέπεται η διενέργεια παρόμοιων ερευνών κατόπιν έγκρισης του Υπουργού ΠΕΝ, ο οποίος μπορεί να θέσει πρόσθετους όρους. Η έγκριση δίδεται μετά από εισήγηση του ΙΓΜΕ, το οποίο οφείλει να τη καταθέσει στο ΥΠΕΝ εντός δύο μηνών, από την παραλαβή του αιτήματος, άλλως δεν λαμβάνεται υπόψη. Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών διατίθενται στο σύνολο τους στο ΥΠΕΝ και το ΙΓΜΕ. Οι δραστηριότητες του ΙΓΜΕ δεν περιορίζονται από τη παρούσα διάταξη.

  • Η παρ. 13 δίνει κατά προτεραιότητα δικαίωμα ερευνών στο ΙΓΜΕ, ενώ θέτει όλους τους άλλους ερευνητικούς φορείς του Δημοσίου υπό την κρίση του ΙΓΜΕ. Θα ήταν πιο σωστό να υπάρχει ισότιμη αντιμετώπιση των ερευνητικών φορέων του δημοσίου.

  • 9 Αυγούστου 2018, 10:10 | ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΑΔΟΣ

    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.1: Επειδή πρέπει να επιταχυνθεί η αξιοποίηση των πεδίων χαμηλής θερμοκρασίας θα ήταν δυνατή η απλούστευση της διαδικασίας εκμίσθωσης του δικαιώματος έρευνας με δυνατότητα ανάθεσης στον πρώτο που θα το ζητήσει κατά το πρότυπο των λατομείων.
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.2: Στην προκήρυξη της εκμίσθωσης του δικαιώματος έρευνας θα πρέπει να αναφέρονται όλα τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών και επιπλέον των δαπανών και του είδους των ερευνών να αξιολογείται και η εμπειρία των διαγωνιζόμενων σε παρόμοιες έρευνες. Η βαθμολόγηση των διαγωνιζόμενων να γίνεται με εφαρμογή συντελεστών βαρύτητας. Μεγαλύτερος συντελεστής βαρύτητας να εφαρμόζεται στο πρόγραμμα ερευνών που θα αποτελεί το βασικό κριτήριο και θα είναι λόγος απόρριψης της προσφοράς σε περίπτωση ανεπάρκειας. Μικρότερη βαρύτητα να έχει η εμπειρία των διαγωνιζόμενων και τέλος ακόμη μικρότερη το ύψος των δαπανών διενέργειας της έρευνας.
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.3: Συντελεστές βαρύτητας πρέπει να ισχύουν και κατά την εκμίσθωση δικαιώματος εκμετάλλευσης ή/και διαχείρισης με μεγαλύτερη βαρύτητα στη βιωσιμότητα της επένδυσης.
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.6, εδ. ε: πρέπει να υπάρχουν μισθώματα και για τα παραπροϊόντα που ανακτώνται όπως κάποια μέταλλα (π.χ. λίθιο, χρυσός, χαλκός, μαγγάνιο, ψευδάργυρος, θείο).
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.7: Στην πενταμελή επιτροπή πρέπει να μετέχει εκπρόσωπος του ΙΓΜΕ, ειδικός στη γεωθερμία.
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.9: Για τη διεξαγωγή πιλοτικής εκμετάλλευσης δεν πρέπει να καταβάλλεται μίσθωμα.
    ΑΡΘΡΟ 5, ΠΑΡ.14: τα αποτελέσματα των γεωθερμικών ερευνών κοινοποιούνται υποχρεωτικά στο ΥΠΕΝ και το ΙΓΜΕ και χαρακτηρίζονται ως εμπιστευτικά για περίοδο πέντε (5) ετών. Πρέπει να διευκρινιστεί σε ποιους χώρους μπορούν να διενεργούνται αυτές οι έρευνες.

  • 8 Αυγούστου 2018, 18:02 | Κώστας

    Στην επιτροπή της παραγράφου 7 θα πρέπει να συμμετέχουνε μαζί με το ΙΓΜΕ και αντιπρόσωποι από άλλους ερευνητικούς φορείς που ασχολούνται με τη γεωθερμία.

  • 8 Αυγούστου 2018, 17:56 | Κώστας

    Το ΙΓΜΕ είναι ΝΠΙΔ. Είναι απολύτως αναγκαία η συμμετοχή του ΙΓΜΕ σε τέτοιες διαδικασίες, υπάρχουν όμως και άλλοι φορείς που ασχολούνται με τη γεωθερμία και πρέπει να συμμετέχουνε και αυτοί.

  • 3 Αυγούστου 2018, 17:42 | Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ)

    Στη παράγραφο 2, το κριτήριο με βάση τις δαπάνες μπορεί να εμπεριέχει αυθαιρεσία, καθώς υπάρχει και η αρνητική εμπειρία από προηγούμενους διαγωνισμούς. Βασικό κριτήριο θα μπορούσε να είναι η ιδέα, τα σύγχρονα εργαλεία, η μεθοδολογία, εμπειρίες και εξειδίκευση του υποψήφιου και της ερευνητικής ομάδας, κλπ. Ομοίως και για την παράγραφο 3.

    Η παράγραφος 6 μπορεί να περιορισθεί στις πρώτες δύο σειρές και να καταργηθεί η παράγραφος 7.

    Στη παράγραφο 8 μπορεί να προστεθεί ότι: «εάν μετά την έρευνα πιστοποιηθεί γεωθερμικό πεδίο τοπικού ενδιαφέροντος, οι περαιτέρω σχετικές διαδικασίες αναλαμβάνονται από την αρμόδια Περιφέρεια».

  • 3 Αυγούστου 2018, 14:53 | Μαρία

    Παράγραφος 7.
    Γιατί στην επιτροπή συμμετέχει ένας τουλάχιστον εκπρόσωπος (δηλαδή πιθανόν και δύο) του ΙΓΜΕ και όχι του ΚΑΠΕ, του ΕΘΙΑΓΕ, των πανεπιστημίων ή άλλων ερευνητικών ιδρυμάτων;

  • 26 Ιουλίου 2018, 20:49 | Γιάννης

    Παράγραφος 7:

    Οι προσφορές που υποβάλλονται σύμφωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 1 αξιολογούνται από πενταμελή Επιτροπή Αξιολόγησης που συγκροτείται µε απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ. Στην επιτροπή συμμετέχει ένας τουλάχιστον εκπρόσωπος του ΙΓΜΕ. Η εκμίσθωση διενεργείται µε απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ, ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Αξιολόγησης.

    Θα ενισχυθεί περισσότερο η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα στο έργο μίας τέτοιου είδους επιτροπής με την ισότιμη συμμετοχή και εκπροσώπων από άλλα ερευνητικά ινστιτούτα/ερευνητικούς φορείς που έχουν σχέση με τη γεωθερμική έρευνα στη χώρα μας.

  • 26 Ιουλίου 2018, 20:53 | Γιάννης

    Στην παράγραφο 13 του εν λόγω άρθρου γίνεται αναφορά της αποκλειστικότητας του ΙΓΜΕ σε τρία σημεία:
    α) Η διενέργεια γεωθερμικών ερευνών του δημοσίου μέσω διάνοιξης γεωτρήσεων και εκτέλεσης δοκιμαστικών αντλήσεων υλοποιείται κατά προτεραιότητα από το ΙΓΜΕ. Σε Δημόσιους Ερευνητικούς Φορείς, Ινστιτούτα και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα επιτρέπεται η διενέργεια παρόμοιων ερευνών κατόπιν έγκρισης του Υπουργού ΠΕΝ, ο οποίος μπορεί να θέσει πρόσθετους όρους.
    β)Η έγκριση δίδεται μετά από εισήγηση του ΙΓΜΕ, το οποίο οφείλει να τη καταθέσει στο ΥΠΕΝ εντός δύο μηνών, από την παραλαβή του αιτήματος, άλλως δεν λαμβάνεται υπόψη.
    γ)Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών διατίθενται στο σύνολο τους στο ΥΠΕΝ και το ΙΓΜΕ. Οι δραστηριότητες του ΙΓΜΕ δεν περιορίζονται από τη παρούσα διάταξη.

    Έχοντας απόλυτη κατανόηση στην αναγκαιότητα της ενεργούς συμμετοχής του ΙΓΜΕ στις ανωτέρω διαδικασίες, θεωρώ αναγκαίο ωστόσο ότι αυτή θα πρέπει να συντελεστεί με την άμεση αρρογή και άλλων ερευνητικών φορέων (σχετικών με τη γεωθερμία). Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η διαφάνεια, ενώ παράλληλα αποτρέπεται ο αποκλεισμός.
    Ερευνητικοί φορείς όπως το ΚΑΠΕ και το ΕΚΕΤΑ αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στον τομέα της ενεργειακής έρευνας στη χώρα μας. Ήδη το ΚΑΠΕ και η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υπέγραψαν στις αρχές του τρέχοντος έτους προγραμματική σύμβαση για αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας στο νομό Φθιώτιδας. Παράλληλα στα ερευνητικά πεδία του ΕΚΕΤΑ περιλαμβάνεται η Γεωθερμία όπως καταδικνύεται από το εργαστήριο ΕΦΕΜ το οποίο μεταξύ των άλλων ασχολείται και με την έρευνα για την αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας.

  • 24 Ιουλίου 2018, 21:09 | Μαλλης Γεώργιος

    Δεν αναφέρονται πουθενά ανταποδοτικά τέλη και μοριοδοτηση αυτών στα πλαίσια των επενδυσεων εθνικού ενδιαφέροντος. Οφειλούν να κρίνονται και αυτά σε μια επενδυση εθνικού ενδιαφέροντος. Τέλη τα οποία μπορει να ειναι χρηματικά προς τους ΟΤΑ ή παροχές οπως τηλεθέρμανση.

  • 24 Ιουλίου 2018, 09:43 | ΝΙΚΟΣ

    μετα τις ερευνες θα υπάρχουν φυσικά χημικές αναλύσεις δειγμάτων νερου και πιστευω και η περιεκτικότητα σε ραδιενεργα στοιχεία τα αποτελέσματα αυτα
    θα ειναι προσβάσιμα στον κάθε ενδιαφερόμενο?

  • 19 Ιουλίου 2018, 14:39 | Ζαφειροπουλος Παναγιωτης

    Για ποιο λογο μιλάμε για εκμισθωση στα πεδία ΕΘΝΙΚΟΥ ενδιαφεροντος;
    επισης γιατι εχει ο μισθωτης δικαίωμα εκμεταλλευσης 30 ετων ΚΑΙ μονομερους αποφασης για επεκταση αλλων 20;

    Σαν θέμα ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ κατι τετοιο δεν θα επρεπε να συζητειται καν, η εκχωρηση δηλαδη της ενεργειας ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ.