Άρθρο 36 – Ομοσπονδιακή ρήτρα

1. Ένα ομοσπονδιακό κράτος δύναται να επιφυλαχθεί του δικαιώματος να αναλάβει υποχρεώσεις σύμφωνα με τα Κεφάλαια ΙΙ, IV, V και VI της σύμβασης αυτής, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν τη σχέση μεταξύ της κεντρικής του κυβέρνησης και των κρατών που το απαρτίζουν ή άλλων παρόμοιων εδαφικών οντοτήτων, υπό την προϋπόθεση ότι εξακολουθεί να διαθέτει δυνατότητα συνεργασίας, σύμφωνα με τα κεφάλαια III και VII.
2. Όταν ομοσπονδιακό κράτος επιφυλάσσεται δικαιώματος σύμφωνα με την παράγραφο 1, δεν μπορεί να εφαρμόσει τους όρους αυτής για να αποκλείσει ή να περιορίσει τις υποχρεώσεις του για την παροχή των μέτρων που τίθενται στα κεφάλαια ΙΙΙ και VII. Θα πρέπει εν συνόλω να προβλέπει μια ευρεία και αποτελεσματική δυνατότητα επιβολής των μέτρων αυτών.
3. Αναφορικά με τις διατάξεις της παρούσα σύμβασης, η εφαρμογή των οποίων υπόκειται στη δικαιοδοσία του εκάστοτε επιμέρους κράτους ή άλλων παρόμοιων εδαφικών οντοτήτων που δεν υποχρεούνται από το συνταγματικό σύστημα της Ομοσπονδίας να λάβουν νομοθετικά μέτρα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα γνωστοποιήσει τις διατάξεις αυτές στις αρμόδιες αρχές των κρατών αυτών εκφράζοντας θετική γνώμη, ενθαρρύνοντάς τα να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες για να τεθούν σε ισχύ.