Άρθρο 50 Μέτρα για την πρόληψη και αποκατάσταση ρύπανσης από απόβλητα – Προσθήκη άρθρου 70Α στον ν. 4819/2021 Στον ν. 4819/2021 (Α΄ 129) προστίθεται άρθρο 70Α ως εξής: «Άρθρο 70Α

Μέτρα για την πρόληψη και αποκατάσταση ρύπανσης από απόβλητα
Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, δύναται να ανατεθεί στον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, η υλοποίηση των αναγκαίων μέτρων αποκατάστασης ρύπανσης από απόβλητα και ο συντονισμός των ενεργειών αυτών. Το παρόν αφορά οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο ασκεί δραστηριότητα, από τα απόβλητα της οποίας προκαλείται ρύπανση ή περιβαλλοντική υποβάθμιση, που χαρακτηρίζεται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 4014/2011 (Α’209), ως «σοβαρή» ή «πολύ σοβαρή», ή υφίσταται «υψηλός» κίνδυνος πρόκλησης ρύπανσης ή άλλης περιβαλλοντικής υποβάθμισης, κατά την έννοια της υπό στοιχεία 16675/125/21.02.2022 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 776), και δεν υλοποιεί τις ενέργειες συμμόρφωσης που του έχουν επιβληθεί. Στην περίπτωση των ανωτέρω, η σχετική δαπάνη βαρύνει το Πράσινο Ταμείο ή άλλο φορέα εποπτευόμενο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που ορίζεται με την ως άνω απόφαση και καταλογίζεται στον φορέα της ρυπαίνουσας δραστηριότητας, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190). Το παρόν εφαρμόζεται ανεξάρτητα από την αστική ή ποινική ευθύνη των υπόχρεων προσώπων και ανεξάρτητα από τις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται.».

  • 13 Νοεμβρίου 2023, 20:47 | WWF Ελλάς

    Συνοπτικά, με την προτεινόμενη διάταξη ανατίθεται στον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων “η υλοποίηση των αναγκαίων μέτρων αποκατάστασης ρύπανσης από απόβλητα και ο συντονισμός των ενεργειών αυτών”. Η διάταξη προκαλεί προβληματισμό για 3 λόγους. Πρώτον, περιορίζει, χωρίς να προκύπτουν οι λόγοι, την αντίστοιχη αρμοδιότητα της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων διαθέτει μόνος του τα αντίστοιχα μέσα, τεχνογνωσία και εμπειρία. Σημειώνεται ότι η κατηγορία της “ρύπανσης από απόβλητα” είναι τεράστια, και περιλαμβάνει επικίνδυνα απόβλητα, εξορυκτικά απόβλητα, απόβλητα με ειδικά καθεστώτα (π.χ., υδραργύρου, μπαταριών, εκσκαφών) καθώς και υγρά απόβλητα (λύματα). Χωρίς να υποτιμάται ο ρόλος και η συμβολή του Γενικού Γραμματέα, το φυσικό περιβάλλον της χώρας έχει υποβαθμιστεί σημαντικά από λάθη, ολιγωρίες και κακοδιοίκηση που αφορούν την διαχείριση των αποβλήτων, και ο αποκλεισμός του Σώματος Επιθεωρητών από τον τομέα αυτό δεν εξυπηρετεί κανένα απολύτως διακριτό σκοπό. Αντίθετα, μία πολύ καλύτερη επιλογή θα ήταν η αναβάθμιση του Σώματος, ώστε να μπορεί να επιτελεί τα καθήκοντα αυτά καλύτερα. Δεύτερον, ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις “ρύπανσης από απόβλητα” εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 148/2009 και της Οδηγίας 2004/35. Η διάταξη, σε τελική ανάλυση, αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη, και οφείλει να ικανοποιεί τις ελάχιστες απαιτήσεις που θέτει η Οδηγία. Αυτό δεν συμβαίνει: ενδεικτικά, η διάταξη δεν καθιερώνει (τουλάχιστον ρητά) την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” (αφού το Πράσινο Ταμείο θα αναλάβει αρχικά το κόστος, και δεν ορίζεται ρητά ότι ο υπαίτιος φορέας θα φέρει το τελικό κόστος των μέτρων αποκατάστασης) (πρβλ. 11 παρ. 1 π.δ. 148/2009). Επίσης, η προτεινόμενη διάταξη δεν ορίζει ρητά τους στόχους και το πλαίσιο της επιδιωκόμενης δράσης αποκατάστασης (κάτι που γίνεται λεπτομερώς στο π.δ. 148/2009, και την αντίστοιχη Οδηγία – βλ. άρθ. 9, 10, και Παράρτημα ΙΙ του άρθ. 21 π.δ. 14/2009). Αποτελεί συνεπώς ανοιχτό ερώτημα ποια κριτήρια αποκατάστασης θα εφαρμόσει ο Γενικός Γραμματέας, και ποιος θα αναλάβει το τελικό κόστος. Επίσης, δεν διευκρινίζεται αν κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που επηρεάζεται από την ρύπανση αυτή θα μπορεί να υποβάλλει “αίτηση για ανάληψη δράσης αποκατάστασης”, όπως ρητά απαιτεί το π.δ. 14/2009 (άρθ. 13) και η αντίστοιχη Οδηγία 2004/35 (άρθ. 12 και 13). Από τα παραπάνω, προκύπτει επίσης ότι η προτεινόμενη διάταξη δεν παραμερίζει απλώς το Σώμα Επιθεωρητών, αλλά και το ΣΥΓΑΠΕΖ, την ΕΑΠΕΖ (και τα Περιφερειακά ΠΕΑΠΖ – πρβλ. άρθ. 10 π.δ. 148/2009), πάλι χωρίς σαφή αιτιολογία. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι, κατά την προτεινόμενη διάταξη, ο Γενικός Γραμματέας εισηγείται την ανάθεση καθηκόντων άλλων φορέων στον εαυτό του (!): με άλλα λόγια, θα κρίνει ο ίδιος την επάρκειά του, χωρίς η διάταξη να ορίζει σχετικές προϋποθέσεις ή κριτήρια. Η διαμόρφωση της διαδικασίας με τον τρόπο αυτό εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την αμεροληψία και την επάρκεια της αιτιολογίας.