1. Οι ρυθμίσεις της παρούσας απόφασης εφαρμόζονται για τη χορήγηση, τροποποίηση ή ανανέωση Αδειών Εγκατάστασης, Επέκτασης και Λειτουργίας σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Α.Π.Ε.) και συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής αποδοτικότητας (Σ.Η.Θ.Υ.Α) όπως ορίζονται στο άρθρο 8 του ν. 3468/2006 όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του ν. 3851/2010, καθώς και υδροηλεκτρικών σταθμών με συνολική εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη του ορίου του άρθρου 27 παρ. 4 του ν. 3468/2006, όπως ισχύει.
2. Από την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας δεν επηρεάζεται η διαδικασία χορήγησης αδειών χρήσης νερού και εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων νερού με βάση τις διατάξεις του ν. 3199/2003 από τις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών και μέχρι τη σύσταση τους από το Τμήμα Διαχείρισης Υδατικού Δυναμικού των Διευθύνσεων Σχεδιασμού και Ανάπτυξης.
3. Οι ρυθμίσεις της παρούσας απόφασης δεν ισχύουν ως προς το σκέλος της Άδειας Εγκατάστασης για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα για τα οποία προβλέπεται ειδική διαδικασία αδειοδότησης στο άρθρο 6 του ν. 3851/2010. Ισχύουν, όμως, για το σκέλος της Άδειας Λειτουργίας των θαλάσσιων αιολικών πάρκων.
4. Τα επιμέρους άρθρα της παρούσας απόφασης και οι ρυθμίσεις τους δεν εφαρμόζονται για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α, που εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης Άδειας Παραγωγής.
Θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένο Άρθρο, όσον αφορά στο πώς υλοποιείται η πρόβλεψη του Ν. 3851/4.6.10, όσον αφορά στη δυνατότητα του επενδυτή να υλοποιήσει ένα έργο ΑΠΕ, χωρίς ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο, με προσαύξηση της τιμής της κιλοβατώρας κατά 20%.
Για πόσα χρόνια ισχύει η προσαύξηση αυτή?
Υπάρχει η πρόβλεψη της προσαύξησης αυτής στα σχέδια των Συμβάσεων των ΔΕΗ/ΔΕΣΜΗΕ?
Για την ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ TOMH ΑΒΕΤΕ
Ηλίας Κακιόπουλος, BSc(Math), MSc (Fin), MBA (Fin)
Αγ. Λαύρας 23, ΤΚ 141 21, Ηράκλειο Αττικής,
τηλ. 210 2837371,
φαξ. 210 2837372,
κιν. 6944 154 210,
email : HLIAS1971@YAHOO.GR
Σχετικά με την επικείμενη ΥΑ προς διαβούλευση, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα ακόλουθα:
1. Δεν γίνεται αναφορά στη διαδικασία τιμολόγησης με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh στην περίπτωση που ο φορέας της επένδυσης δεν ενταχθεί σε αναπτυξιακό νόμο.
Προτείνεται:
Για τα νέα έργα, δηλαδή για έργα των οποίων η άδεια εγκατάστασης εκδόθηκε μετά την ισχύ του Ν. 3850/2010, η τιμολόγηση με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh να οριστικοποιείται στην άδεια λειτουργίας δηλαδή με τη θέση σε ισχύ της σύμβασης αγοραπωλησίας με το Διαχειριστή του δικτύου ή του συστήματος. Η ένταξη ενός έργου στο εδάφιο γ) της παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν. 3851/2010 δύναται να πιστοποιείται με ΥΔ του φορέα υλοποίησης του έργου σχετικά με τη μη χρήση δημόσιας επιχορήγησης για την υλοποίηση της επένδυσης.
Επίσης η δέσμευση του φορέα υλοποίησης του έργου για μη χρήση δημόσιας επιχορήγησης δεν πρέπει να έχει περιοριστικό χαρακτήρα ως προς τις μελλοντικές επεμβάσεις στο έργο (επέκταση, εκσυγχρονισμός κλπ.)
Στην παραπάνω ρύθμιση εντάσσονται και τα έργα για τα οποία έχει εκδοθεί άδεια εγκατάστασης πριν την ισχύ του Ν.3851/2010 και δεν έχει εκδοθεί άδεια λειτουργίας. Δηλαδή έργα για τα οποία υπογράφηκε σύμβαση αγοραπωλησίας με το Διαχειριστή αλλά δεν τέθηκε σε ισχύ.
Για επεκτάσεις, τροποποιήσεις που οδηγούν σε αύξηση ισχύος υφιστάμενων έργων, η τιμολόγηση με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh γίνεται κατά αναλογία της ισχύος του πρόσθετου έργου σε σχέση με την ισχύ του συνολικού μετά την επέκταση ή τροποποίηση, δηλαδή η παραπάνω ποσοστιαία αναλογία να καλύπτει το αντίστοιχο ποσοστό της παραγόμενης ενέργειας τιμολογημένο με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh.
Για εκσυγχρονισμό υφιστάμενων έργων, η τιμολόγηση με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh γίνεται κατά αναλογία του απολογιστικού κόστους του πρόσθετου έργου σε σχέση με το κόστος υλοποίησης του αρχικού, δηλαδή η παραπάνω ποσοστιαία αναλογία να καλύπτει το αντίστοιχο ποσοστό της παραγόμενης ενέργειας τιμολογημένο με το επιπλέον 20% στην τιμή της kWh.
2. Δε διευκρινίζεται η διαδικασία «άδειας εγκατάστασης» για έργα που έχουν άδεια λειτουργίας και αιτούνται επέκταση.
Προτείνεται:
Η έκδοση άδειας εγκατάστασης για την επέκταση του έργου ως ανεξάρτητη πράξη η οποία να μην επηρεάζει την υφιστάμενη άδεια λειτουργίας.
3. Δε διευκρινίζεται η διαδικασία επέκτασης της άδειας λειτουργίας.
4. Δε διευκρινίζεται αν απαιτείται και ποια είναι η διαπιστωτική πράξη εκσυγχρονισμού ενός έργου.
Προτείνεται:
Η έκδοση διαπιστωτικής πράξης εκσυγχρονισμού με την προσκόμιση Τεχνικής Έκθεσης υπογεγραμμένης από, κατά το νόμο, υπεύθυνο μηχανικό του έργου η οποία θα συνοδεύεται από αντίστοιχα συμφωνητικά προμήθειας εξοπλισμού.
Θα πρέπει να προστεθεί συγκεκριμένο άρθρο μετά το άρθρο 21, που να προβλέπει το εξής :
Άρθρο 21Α
1. Για το παραδεκτό της άσκησης ένστασης στο ΣτΕ ή προσφυγής στο ΣτΕ ή αίτησης αναστολής στο ΣτΕ, κάθε φυσικού ή νομικού προσώπου στη φάση της αδειοδότησης/υλοποίησης/κατασκευής/λειτουργίας έργων ΑΠΕ, απαιτείται η προσκόμιση παράβολου κατάθεσης υπέρ του Δημοσίου, ποσού ίσου με το 1,00% του προϋπολογισμού του έργου, όπως αυτός έχει εγκριθεί από τη ΡΑΕ (αν το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί) ή όπως έχει τελικά διαμορφωθεί αν το έργο έχει εξ ολοκλήρου κατασκευαστεί, με βάση τις δαπάνες του επενδυτή, όπως φαίνονται στα βιβλία του.
Σε περίπτωση που ο ασκών τα ανωτέρω ένδικα μέτρα, τα χάσει, το παράβολο καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου.
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΤΟ ΑΝΩΤΕΡΩ ΑΡΘΡΟ.
Δυστυχώς έχει στηθεί μία ολόκληρη βιομηχανία «κακών πρακτικών» εις βάρος των κατασκευαστών/επενδυτών έργων ΑΠΕ, με στόχο τον προσπορισμό οφελών υπέρ τρίτων προσώπων, συνήθως άσχετων με τα έργα.
Το νομικό μας σύστημα δίνει τη δυνατότητα σε όποιον το επιθυμεί, να καταθέσει μία προσφυγή με πρακτικά μηδενικό κόστος, όπου όμως η ζημία του επενδυτή κατά του οποίου κατατίθεται η προσφυγή είναι τεράστια. Υπάρχει δηλαδή αυτό που οικονομικά ονομάζουμε «ασσυμετρία οφέλους/ζημίας».
Αυτή η «ασσυμετρία οφέλους/ζημίας» έχει καταντήσει καρκίνωμα για τον χώρο των ΑΠΕ, και καθυστερεί τραγικά την υλοποίήσή τους.
Η κοινή λογική, προστάζει την εξάλειψη αυτής της «ασσυμετρίας οφέλους/ζημίας».
Η θεσμοθέτηση του παραπάνω παραβόλου, διόλου θα ωφελήσει τους επενδυτές, αφού το ποσό θα καταπίπτει υπέρ του Δημόσιου Ταμείου.
Αντίθετα :
1. θα μειώσει πάρα πολύ τις αναίτιες προσφυγές, και θα μειωθεί η τραγικά μεγάλη επιβάρυνση του ΣτΕ,
2. Θα επιταχυνθούν τα έργα ΑΠΕ σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό,
3. Θα εισρεύσουν κονδύλια στα Δημόσια Ταμεία, που τόσο ανάγκη τα έχει το κράτος σήμερα.
4. Θα εξαφανιστούν από την αγορά όσοι ακολουθούν «κακές πρακτικές».
5. Θα καταφέρουμε να μιμηθούμε πολλές χώρες, όπως πχ την καλή Πορτογαλλία που από 18% παραγωγής Η.Ε. από ΑΠΕ πριν 5 έτη, σήμερα έχει πετάξει στο 40+% περίπου!!!!
Για την ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ TOMH ΑΒΕΤΕ
Ηλίας Κακιόπουλος, BSc(Math), MSc (Fin), MBA (Fin)
Αγ. Λαύρας 23, ΤΚ 141 21, Ηράκλειο Αττικής,
τηλ. 210 2837371,
φαξ. 210 2837372,
κιν. 6944 154 210,
email : HLIAS1971@YAHOO.GR
Το Σχέδιο κινείται σε ορθή κατεύθυνση, αξιοποιεί το εκτενές κανονιστικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί από το 1995 έως σήμερα και ενσωματώνει τις αλλαγές που επιφέρει ο ν.3851/2010. Οι επιμέρους παρατηρήσεις είναι οι ακόλουθες:
1) Άρθρο 3, παρ. 1β: Ο όρος «Νομάρχης» και οι λοιποί σχετικοί όροι, θα πρέπει να εναρμονισθούν με το ν. 3852/2010 για το Πρόγραμμα «Καλλικράτης».
2) Άρθρο 3, παρ. 2: Προκειμένου να συμπεριληφθεί και η περίπτωση ένα αιολικό πάρκο να περιλαμβάνει διαφορετικού τύπου ανεμογεννήτριες, προτείνεται να γραφεί: «Για την εφαρμογή της διάταξης της παρούσας παραγράφου, ειδικά στην περίπτωση αιολικών σταθμών λαμβάνεται υπόψη η εγκατεστημένη ισχύς των ανεμογεννητριών…»
3) Άρθρο 4, σημείο στ: Να διαγραφεί η λέξη «αποκλειστική» δεδομένου ότι μπορεί στο ευρύτερο χώρο εγκατάστασης να υφίστανται νομίμως εναλλακτικές χρήσεις χωρίς πρόβλημα. Η προτεινόμενη αλλαγή είναι σε συνέπεια με το αρ. 7 του ν.3468/2006 όπως ισχύει.
4) Άρθρο 10: Να προστεθεί νέα παράγραφος ως εξής:
«6. Στην περίπτωση που οι αποστάσεις από τα όρια γειτονικού οικοπέδου των περιπτώσεων α) των παραγράφων 1 ως 4 ανωτέρω, δεν ικανοποιούνται, ο κάτοχος της Άδειας Παραγωγής θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει δικαίωμα χρήσης των όμορων οικοπέδων ή τμημάτων αυτών τα οποία βρίσκονται εντός των ανωτέρω αποστάσεων».
Η διευκρίνιση αυτή είναι σε συνέπεια με το έγγραφο του ΥΠΑΝ με α.π. Δ6/Φ17/10276/15.10.2008.
5) Άρθρο 12, παρ. 4: Να διαγραφεί η φράση «από την Ρ.Α.Ε.» στο δεύτερο εδάφιο. Τα τοπογραφικά που συνοδεύουν την απόφαση ΕΠΟ είναι θεωρημένα από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή. Δεν χρειάζεται η θεώρηση της Ρ.Α.Ε.
6) Άρθρο 12, παρ. 4: Στην αρχή της πέμπτης παραγράφου του κειμένου να τεθεί προθεσμία στο Διαχειριστή ως εξής: «Ο αρμόδιος Διαχειριστής αποφασίζει, εντός προθεσμίας 45 ημερών, για τη χορήγηση δεσμευτικής Προσφοράς Σύνδεσης στους σταθμούς που έχουν ήδη λάβει Άδεια Παραγωγής, εξετάζοντας ……..»
7) Άρθρο 12, παρ. 6: Η συγκεκριμένη διάταξη πρέπει να ελεγχθεί σε σχέση με το πνεύμα των μεταβατικών διατάξεων του ν.3734/2009 που ενσωματώθηκαν στις παρ. 7 και 8 του αρ. 15 του ν.3851/2010.
8) Άρθρο 12, παρ. 7: Να διευκρινισθεί ως εξής : «Μετά την οριστικοποίηση της Προσφοράς Σύνδεσης, για οποιαδήποτε τροποποίηση…..».
9) Άρθρο 14, παρ. 1β: Να προστεθεί «…ή άλλες εκτάσεις που διαχειρίζονται κατά τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας εφ’ όσων έχει επιτραπεί…».
10) Άρθρο 15, παρ. 2: Να τεθεί προθεσμία στο Διαχειριστή ως εξής: «Ο Διαχειριστής μετά τη λήψη της αίτησης και εντός προθεσμίας ενός μήνα, απευθύνει….»
11) Άρθρο 15, παρ. 3: Να διαγραφεί η πρόταση «μετά από τη διεξαγωγή ελέγχου της εγκατάστασής του» ως πλεονασμός που μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση.
12) Άρθρο 15, παρ. 3: Η παραπομπή να είναι στην παρ. 11 του αρ. 8 του ν.3468/2006 (και όχι την 5).
13) Άρθρο 15: Να προστεθεί νέα παράγραφος ως εξής:
«5. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 4, στις περιπτώσεις αιολικών σταθμών επιτρέπεται η έκδοση άδειας λειτουργίας, για πλήθος ανεμογεννητριών μικρότερο από αυτό που περιλαμβάνεται στην άδεια εγκατάστασης εφόσον ο Παραγωγός υποβάλει σχετικό αίτημα. Στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι η άδεια εγκατάστασης ανακαλείται ως προς το υπερβάλλον τμήμα ισχύος χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη ανάκληση ή τροποποίησή της. Ειδική μνεία περιλαμβάνεται στη χορηγούμενη άδεια λειτουργίας. Ο Παραγωγός οφείλει να μεριμνήσει για την τροποποίησή άλλων αδειών αν απαιτείται».
14) Άρθρο 19, παρ. 4: Να διατυπωθεί ορθότερα ως εξής : «Σε περίπτωση μεταβίβασης του σταθμού απαιτείται τροποποίηση της Άδειας Παραγωγής, μετά από απόφαση της Ρ.Α.Ε.. Στη συνέχεια τροποποιείται, με απόφαση του αρμόδιου οργάνου, και η Άδεια Λειτουργίας στο όνομα του νέου δικαιούχου. Ο νέος δικαιούχος υποκαθίσταται, έναντι του Διαχειριστή του Συστήματος ή του Δικτύου, στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του δικαιοπαρόχου του».
15) Άρθρο 19, παρ. 5: Να προστεθεί φράση στο τέλος της παραγράφου ως εξής: «Σε περίπτωση που δεν αντικαθίσταται ο εν λειτουργία εξοπλισμός, η άδεια λειτουργίας εκδίδεται χωρίς τροποποίηση των όρων σύνδεσης».
Σας παραθέτω τη συνέντευξη ενός φίλου την οποία ενδεχομένως έχετε υπ’ όψιν. Ελπίζω να σας φανεί χρήσιμη. Συγχωρέστε τα ψευδώνυμα.
Ε.Κ. Κύριε Αγιάννη, ας πάμε κατευθείαν στην ουσία. Πώς είναι δυνατόν άνθρωποι που έχουν περιβαλλοντικές ευαισθησίες, να προβάλλουν τόσες αντιρρήσεις στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων και υδροηλεκτρικών εργοστασίων;
Γ.Α. Για να σας απαντήσω κύριε Κανένα, χρειάζεται ολόκληρη κουβέντα. Εν ολίγοις όμως, μπορώ να σας πω ότι η εγκατάσταση των έργων ΑΠΕ ιδιαίτερα στην Ελλάδα αλλά όχι μόνο, με τον τρόπο που προωθείται, αποτελεί μια περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική τραγωδία, που πολλοί καταλαβαίνουν, αλλά λίγοι κουβεντιάζουν γι’ αυτή. Είναι κάτι ανάλογο με το «Ισπανικό Μοντέλο» στον τουρισμό, και φέρνει προς αυτό που έγινε με τις πρώρες ανεμογεννήτριες της Δανίας. Πέφτουν τα μεγαλοσυμφέροντα, κάνουν φαραωνικά έργα αδιαφορώντας ουσιαστικά για το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος, και κονομάνε αστρονομικά ποσά για 20-25 χρόνια. Και τώρα κοιτάν οι Ισπανοί να γκρεμίσουν τα τσιμεντένια μεγαθήρια που φτιάξαν πάνω στο κύμα, και οι Δανοί επιδοτούν την αποσυναρμολόγηση και μετεγκατάσταση ανεμογεννητριών που μπήκαν σε λάθος τοποθεσίες, ενοχλούσαν κοινότητες, προκαλούσαν αντιδράσεις τέλος πάντων. Ο κούκος αηδόνι και το μάρμαρο μαντέψτε ποιος το πληρώνει. Τα έργα ΑΠΕ πρέπει να γίνονται έτσι ώστε ο κόσμος να τα θέλει κι όχι ν’ αντιδρά, κι αφού εν τέλει εμείς τα πληρώνουμε και χρυσά μάλιστα, να γίνονται για το καλό όλης της κοινωνίας. Κι όχι μόνο για τις τσέπες ορισμένων.
Ε.Κ. Μας τα ‘πατε μαζεμένα κύριε Αγιάννη, ας τα πάρουμε ένα-ένα. Κατ’ αρχήν συμφωνείτε ότι ο άνθρωπος φταίει για την κλιματική αλλαγή, και ότι οφείλουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό γρήγορα;
Γ.Α. Φυσικά και συμφωνώ. Αλλά τέτοιου είδους γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές όπως η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, πέρα από την τεράστια περιβαλλοντική ζημιά που προκαλούν, δεσμεύουν και κοινωνικούς ουσιαστικά πόρους που θα μπορούσαν να επενδυθούν πολύ σοφότερα, με πολλαπλά και διαχεόμενα σ’ όλο τον κόσμο οφέλη.
Ε.Κ. Και πάλι θέσατε πολλά ζητήματα μαζί. Πείτε μας πρώτα γιατί αποκαλείτε τα έργα ΑΠΕ «γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλείες»;
Γ.Α. Σας ζητώ συγγνώμη κύριε Κανένα μου, αλλά έτσι όπως έχουμε διαμορφώσει τον κόσμο μας, το Περιβάλλον, η Κοινωνία και η Οικονομία αλληλοεπηρεάζονται τόσο, που αποτελούν ουσιαστικά ένα σύστημα με πάρα πολλές παραμέτρους. Αναγκαστικά κάποιες απαντήσεις στις ερωτήσεις σας θα είναι σύνθετες και κάπως μακροσκελείς.
«Γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές» λοιπόν: Οι μεγάλες ανεμογεννήτριες – που δεν έχουν σημαντικές διαφορές στις διαστάσεις από τις μικρότερες – προσεγγίζουν τα 150 μέτρα ύψος, και το πτερύγιό τους είναι αδιαίρετο και έχει μήκος 45 μέτρα. Για να αποκτήσετε καλύτερη αντίληψη των μεγεθών συγκρίνετέ τα με μια πολυκατοικία: Κάθε όροφος έχει ύψος περίπου 3,5 μέτρα. Το συνολικό ύψος μιας ανεμογεννήτριας λοιπόν μπορεί να συγκριθεί με το ύψος μιας πολυκατοικίας 40 ορόφων, ενώ το ύψος μόνο του πτερυγίου, το οποίο πρέπει να μεταφέρεται ενιαίο, είναι συγκρίσιμο με το ύψος μιας οικοδομής 12 ορόφων. Ένα «Αιολικό Πάρκο» αποτελείται από μια συστοιχία τέτοιων κατασκευών, και συνοδεύεται από έργα όπως κάποιες δεκάδες πυλώνες υψηλής τάσης και υποσταθμούς ανύψωσης. Επιπλέον όπως καταλαβαίνετε, η μεταφορά τόσο μεγάλων αντικειμένων όσο το πτερύγιο των ανεμογεννητριών, απαιτεί τη διάνοιξη τεράστιων δρόμων σε δύσκολο ανάγλυφο. Πίσω από την εγκατάσταση ενός «Αιολικού Πάρκου» σε μια ορεινή ράχη της Ελλάδας, κρύβεται η εγκατάσταση μιας συστοιχίας θηριωδών ανεμοηλεκτρικών εργοστασίων και η εκτεταμένη ανεπανόρθωτη αλλοίωση του ορεινού παραδοσιακού τοπίου! Κι όλ’ αυτά με κόστος δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ!
Όσο για τα υδροηλεκτρικά, εν συντομία γιατί σας κούρασα, η εγκατάστασή τους συνεπάγεται την καταστροφή της κοίτης των ορεινών ρεμάτων σε μήκος συνήθως πολλών χιλιομέτρων.
Ε.Κ. Παρακαλώ, θα ήταν χρήσιμο να μας δώσετε μια εικόνα για τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Και κατόπιν να μας εξηγήσετε γιατί χρησιμοποιήσατε τον όρο «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Καλώς λοιπόν. Για την εκμετάλλευση του ορεινού υδροηλεκτρικού δυναμικού η πρακτική είναι η εξής: Σε ένα σημείο του ορεινού ρέματος δεσμεύεται μια ποσότητα νερού. Το νερό αυτό οδηγείται σ’ ένα άλλο σημείο της κοίτης χαμηλότερα μέσω ενός κατάλληλα τοποθετημένου αγωγού, ώστε να παραχθεί εκεί ηλεκτρική ενέργεια. Αν ως κοινωνία έχουμε την παραμικρή ευαισθησία για τη διατήρηση ουσιαστικά παρθένων, ανέγγιχτων από τον άνθρωπο και εξαιρετικά όμορφων οικοσυστημάτων, όπως είναι τα ελληνικά ορεινά ρέματα, πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα δύο παραμέτρους: Τον τρόπο που θα τοποθετηθεί ο αγωγός προσαγωγής του νερού, και την ποσότητα της φυσικής παροχής του ρέματος που θα ρέει ελεύθερα στη φυσική κοίτη.
Φανταστείτε λοιπόν τι συμβαίνει όταν σε τέτοια οικοσυστήματα στην Ελλάδα, μπουλντόζες μπαίνουν μέσα στην κοίτη, δίπλα στην κοίτη ή όπου βολεύει τέλος πάντων, φτιάχνοντας δρόμους για να περάσουν τα τριαξονικά φορτηγά με τους εξάμετρους σωλήνες του αγωγού, τους γερανούς που θα τους ξεφορτώσουν και τους εκσκαφείς που θα τους παραχώσουν όπου βολεύει περισσότερο! Και το αστείο ποιο είναι; Ο καθένας ξέρει ότι τα ορεινά ρέματα, στην Ελλάδα το καλοκαίρι έχουν ελάχιστο νερό έτσι δεν είναι; Η Ελληνική πολιτεία θεωρεί ότι σε κάθε περίπτωση μόνο το 30% αυτού του ελάχιστου καλοκαιρινού νερού είναι απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών του ρέματος ως οικοσυστήματος. Το υπόλοιπο είναι προς εκμετάλλευση. Αν δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ρέει στη φυσική κοίτη ενός ρέματος ένα μικρό κλάσμα της καλοκαιρινής παροχής του, έχουμε την απαιτούμενη «οικολογική παροχή» και όλα είναι μέλι γάλα! Κι όλ’ αυτά σε οικοσυστήματα που είναι φυσικά προσαρμοσμένα όχι μόνο σε πολύ μεγαλύτερες παροχές νερού, αλλά και σε μεγάλες αυξομοιώσεις της παροχής, ενώ σ’ αυτά διαβιούν και είδη προστατευόμενα από την Ελληνική και Κοινοτική νομοθεσία!
Ε.Κ. Μ’ αφού γίνονται μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων…
Γ.Α. Μωρέ γίνονται αλλά πως γίνονται…. Μπας και ξέρεις ποιος αναθέτει και πληρώνει τις μελέτες αυτές; Οι ίδιοι οι επενδυτές! Έρχονται κάποιοι επενδυτές σ’ εμένα ας πούμε που έχω μελετητικό γραφείο και μου λένε να κάνω την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το τάδε έργο… Με φαντάζεσαι να τους απαντώ ότι το έργο αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί προκαλεί οικολογική καταστροφή ή έστω να τους βάζω προϋποθέσεις που κάνουν την επένδυση λιγότερο προσοδοφόρα; Δε θα σταθώ στην πιάτσα ούτε δευτερόλεπτο… Και στο κάτω-κάτω κι αν γράψω μπαρούφες, κι αν κάνω copy-paste θα πάθω τίποτα; Θα το ελέγξει κανείς;
Ε.Κ. Κι οι υπηρεσίες;
Γ.Α. Οι υπηρεσίες … Οι περισσότερες, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, δεν έχουν ούτε αρκετό ούτε σωστά καταρτισμένο προσωπικό για να επεξεργαστούν βουνά μελετών για ΑΠΕ … Ποιος υπάλληλος πηγαίνει στο βουνό για να διαπιστώσει αν οι μελέτες ευσταθούν; Ποια υπηρεσία είναι σε θέση να ελέγξει αν τα έργα γίνονται σύμφωνα με τη μελέτη; Κι όταν λειτουργήσει το έργο, ας πούμε το υδροηλεκτρικό, υπάρχει κάποιος που να ελέγχει αν λειτουργεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές; Κι όταν ακόμη κάποιοι υπάλληλοι προσπαθούν να κάνουν σωστή δουλειά, τρώνε κατακέφαλα από τους πολιτικούς ή καρεκλοκένταυρους προϊσταμένους διότι εμποδίζουν τις «επενδύσεις» και την «ανάπτυξη», βαφτίζονται «καταραμένη γραφειοκρατία», και ή συμμορφώνονται και ξεπετάνε τις μελέτες χωρίς πολλά πολλά, ή αλλάζουν πόστο. Τόσο απλά!
Ε.Κ. Αυτά λοιπόν εννοείτε «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Αυτά κι άλλα πολλά. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα: Το χωροταξικό για τις ΑΠΕ είναι ένα τερατούργημα που δεν λαμβάνει μέριμνα για την προστασία του πολιτισμού και του τοπίου στην Ελληνική ύπαιθρο, υπονομεύει την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, και στη διαμόρφωσή του δεν είχαν συμμετοχή οι τοπικές κοινωνίες. Γίνονται και εγκρίνονται στο πιτς φυτίλι σχέδια διαχείρισης ολόκληρων λεκανών απορροής ποταμών ώστε να μεταφερθεί νερό από τη μια λεκάνη στην άλλη. Τεράστια έργα προωθούνται χωρίς να έχουν προηγηθεί η επιστημονική παρακολούθηση καίριων παραμέτρων των οικοσυστημάτων για ένα ελάχιστο βάθος χρόνου. Και πολλά άλλα φυσικά.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη δε μπορεί η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ να είναι συμβατή με την τουριστική ανάπτυξη;
Γ.Α. Έτσι όπως προωθείται στην Ελλάδα όχι. Φαντάζεστε την Τοσκάνη ή τον Μέλανα Δρυμό γεμάτους ανεμογεννήτριες; Εμείς αυτό πάμε να κάνουμε σε ανάλογα Ελληνικά τοπία. Εδώ κουβεντιάζουμε για το αν θα καταντήσουμε τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά σαν σκαντζόχοιρους! Μπείτε στο qualitynet.gr και δείτε πως εξελίχθηκε η κατάσταση στην Δανία. Τώρα τις ξηλώνουν τις ανεμογεννήτριες που ‘βάλαν λάθος. Κι επιπλέον τι μανία είναι αυτή με τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά; Ο ήλιος μας ζεσταίνει, τον ήλιο πρέπει να εκμεταλλευτούμε και στην Ελλάδα έχουμε μπόλικο!
Ε.Κ. Πάντως κύριε Αγιάννη μου με την εγκατάσταση ΑΠΕ όντως δημιουργούνται θέσεις εργασίας και ανάπτυξη.
Γ.Α. Εκτός από την περίοδο που κατασκευάζονται τα έργα αυτά κύριε Κανένα μου πόσες θέσεις εργασίας δημιουργούνται; Δύο για τους φύλακες και από μισή για το συντηρητή και το λογιστή; Οι ανεμογεννήτριες και όλος ο εξοπλισμός στο εξωτερικό γίνονται κι έρχονται εδώ πακέτο! Κι όσο για την ανάπτυξη, που πάει όλη αυτή η ανάπτυξη; Μήπως στις τσέπες ελάχιστων που πετάνε και κάνα κόκαλο στους δικούς τους; Κι υπάρχει πάντα και το παράδειγμα της Ισπανίας. Οι Ισπανοί έχουν ήδη δώσει ένα σκασμό λεφτά για γιγάντια έργα ΑΠΕ κι έχουν 20% ανεργία. Αυτός ο τρόπος «πράσινης ανάπτυξης» πιο πιθανό είναι να αυξήσει την ανεργία παρά να τη μειώσει!
Ε.Κ. Κύριε Αγιάννη πολύ τραγικά μας τα παρουσιάζετε… Μήπως υπερβάλλετε λίγο;
Γ.Α. Σκεφτείτε αυτά που θα σας πω κύριε Κανένα μου κι αποφασίστε εσείς αν υπερβάλλω: Στην Ελλαδίτσα ζούμε όλοι και το ‘χουμε δεί το έργο. Όποτε ανοίγει ένα τσουβάλι με λεφτά όπως οι Ολυμπιακοί, τα μεγάλα έργα, ή τα πακέτα κι οι χοντρές επιδοτήσεις απ’ την Ευρώπη, πέφτουν κατ’ ευθείαν απάνω οι γύπες και τα κοράκια, και μέχρι να καταλάβει ο λαός τι γίνεται, μένουν μόνο τα κόκαλα να γλύψει. Τέτοια πράγματα στην Ελλάδα γίνονται πρωτίστως για να ωφεληθούν οι τσέπες ορισμένων και δευτερευόντως για το κοινό καλό. Γι’ αυτό και μας κοστίζει ο κούκος αηδόνι κάθε φορά! Ε, στην περίπτωση των ΑΠΕ, επειδή όντως η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και πρέπει να αντιμετωπιστεί, δεν ανοίγει μόνο ένα τσουβάλι με λεφτά, αλλά το θησαυροφυλάκιο του Σκρούτζ! Για όποιον προλάβει η κονόμα είναι εξασφαλισμένη για πολλά-πολλά χρόνια!
Ε.Κ. Κι αν είναι έτσι γιατί δεν υπάρχει καθολική αντίδραση από την κοινωνία;
Γ.Α. Γιατί η κοινωνία συνήθως δεν έχει ούτε γρήγορη αντίληψη ούτε καλά αντανακλαστικά. Αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δυσκολεύεται να συγκεκριμενοποιήσει στόχους και να δράσει συντονισμένα. Πάρτε το παράδειγμα (ευρύτερο από μας βέβαια) των βιοκαυσίμων. Για χρόνια οι περιβαλλοντικές οργανώσεις απαιτούσαν την παραγωγή βιοκαυσίμων. Αυτό το εκμεταλλεύτηκαν ορισμένοι και δημιούργησαν μια αγορά βιοκαυσίμων, η οποία όμως και αμφίβολο είναι κατά πόσο συνεισφέρει θετικά στο ισοζύγιο διοξειδίου, και είναι υπεύθυνη για την εκτόξευση της τιμής των τροφίμων, καταδικάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε μεγαλύτερη πείνα και εξαθλίωση. Η κοινωνία δεν μπορούσε να καταλάβει εξ’ αρχής ότι αν η ανθρώπινη τροφή δεσμευθεί στην παραγωγή ενέργειας θα πεθάνει κόσμος από πείνα; Και όμως δεν αντέδρασε.
Κάτι ανάλογο γίνεται και τώρα κύριε Κανένα μου! Υποψιαζόμαστε ότι αυτό που πάει να γίνει είναι λάθος, αλλά εξ’ αιτίας αμφιβολιών, βαρεμάρας ή αίσθησης αδυναμίας δεν αντιδρούμε! Και μη με ρωτήσετε τι κάνουν οι εφημερίδες οι δημοσιογράφοι και τα ΜΜΕ. Κατασκευαστικές και ΜΜΕ ενώνονται στην κορυφή της πυραμίδας του συστήματος. Δε θα μου φαίνονταν παράξενο οι μεγαλοδημοσιογράφοι με τα μεγάλα πορτοφόλια που κανονίζουν την ενημέρωσή μας να επενδύουν σε ανεμογεννήτριες! Σε κάθε περίπτωση πάντως δε μπορούν να πάνε κόντρα στα αφεντικά τους. Όπως και στη περίπτωση της γρίπης. Τ’ αφεντικά τους είπαν να σπειρουν τον πανικό για να εμβολιαστεί ο κόσμος μαζικά και φέτος και του χρόνου και του παραχρόνου… και να κονομάν οι φαρμακευτικές, τ’ αφεντικά τους λένε και τώρα πώς να πλασάρουν το θέμα ώστε να πληρώσει ό κόσμος για τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά, και να κονομάνε οι κατασκευαστικές για δεκαετίες.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη, εσείς μόνος σας είπατε ότι η κλιματική αλλαγή πρέπει να αντιμετωπιστεί. Μήπως το προωθούμενο μοντέλο είναι όντως ο μόνος τρόπος;
Γ.Α. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι πολύ καλός τρόπος για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Όλος ο κόσμος θα πληρώσει την εξωφρενική και εξασφαλισμένη κερδοφορία των αιολικών και των υδροηλεκτρικών, η οποία θα διοχετευτεί σε συγκεκριμένες τσέπες. Κι η Ελληνική πολιτεία επιδοτεί φυσικά γενναιόδωρα τα έργα αυτά με ευρωπαϊκά χρήματα!
Εδώ και κάποια χρόνια κύριε Κανένα, το σύστημα που μας διαφεντεύει, καλλιεργεί το έδαφος ώστε να γεμίσει η πατρίδα μας ανεμογεννήτριες και υδροηλεκτρικά. Και ταυτόχρονα γίνεται συστηματική προσπάθεια να αποκλειστεί η ευρεία κοινωνία από την «πράσινη ανάπτυξη», ή να ξεγελαστεί με κάνα ξεροκόμματο όπως η αλλαγή κλιματιστικών και η αλλαγή κουφωμάτων στα παλιά σπίτια. Νομίζετε ότι είναι τυχαίο το ότι μέχρι πρόσφατα δε μπορούσε κάποιος να έχει φωτοβολταϊκά στο σπίτι του; Και τι πα να πεί ένα φωτοβολταϊκό σύστημα ανά οικοδομή; Πρέπει να μπούν όσα χωράνε και να συνδυαστούν με πράσινες στέγες! Τι πα να πει επιδοτούμε αλλαγή κουφωμάτων και καυστήρων στα σπίτια με άδεια πριν το ’80; Πρέπει να θερμομονωθούν και να αναβαθμιστούν ενεργειακά όλα τα σπίτια, ανάλογα με τις ανάγκες τους, και η επιδότηση που θα λάβουν να αυξάνεται όσο μειώνεται το οικογενειακό εισόδημα!
Ε.Κ. Δηλαδή εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει εναλλακτική;
Γ.Α. Είμαι απόλυτα σίγουρος γι’ αυτό. Στην Ελλάδα συμβαίνει απίστευτη σπατάλη ενέργειας και τα κτήριά μας είναι κατ’ εξοχήν υπεύθυνα γι’ αυτή τη σπατάλη. Ως αποτέλεσμα επιβαρύνεται πάρα πολύ ο οικογενειακός προϋπολογισμός. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε σε πρώτη φάση και όχι στο να καταστρέψουμε την ελληνική ύπαιθρο! Όλα αυτά τα χρήματα που μας λένε ότι είναι διαθέσιμα για «πράσινες επενδύσεις» να κατευθυνθούν στις πόλεις, ώστε να δουλέψει κι ο κόσμος. Αντί να δίνουμε τα βουνά και τα ρέματα της πατρίδας μας βορά στα κερδοσκοπικά κεφάλαια, να τους παραχωρήσουμε τις στέγες και τις προσόψεις των δημοσίων κτηρίων ώστε να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκα και να πρασινίσουν οι στέγες! Τα σπίτια μας πρέπει να θερμομονωθούν οι ταράτσες μας να πρασινίσουν και να γεμίσουν φωτοβολταϊκα, και οι λέβητες να αλλαχθούν. Και φυσικά η πηγή ενέργειας που χρησιμοποιούμε για θέρμανση δεν μπορεί να είναι για πολύ ακόμα το πετρέλαιο. Στη Δανία εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται η βιομάζα για τη θέρμανση των κτηρίων.
Ε.Κ. Μα πριν από λίγο αναφερθήκατε αρνητικά στην παραγωγή βιοκαυσίμων…
Γ.Α. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Εγώ δε μιλώ για μετατροπή της ανθρώπινης τροφής σε καύσιμο. Η βιομάζα μπορεί να παραχθεί από ενεργειακά φυτά στη θέση του καπνού και του βαμβακιού. Τα ενεργειακά φυτά μετατρέπονται σε μικρά τουβλάκια, τις πελλέτες, και τροφοδοτούν καυστήρες βιομάζας. Κι αν βάλουμε τη βιομάζα στο ενεργειακό μίγμα μας θα λυθούν και πολλά προβλήματα των αγροτών. Το μόνο μειονέκτημα της καλλιέργειας ενεργειακών φυτών είναι ότι χρειάζονται λιγότερο νερό και λιγότερα χημικά. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό; Υπονομεύεται η εκτροπή του Αχελώου και η κερδοφορία των εταιριών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων! Εκτός από τους μεγαλοκατασκευαστές και τους έμπορους αγροχημικών, όλοι οι υπόλοιποι μόνο όφελος μπορούμε να έχουμε από την καλλιέργεια βιομάζας. Είναι πολύ φθηνότερη ανά θερμίδα σε σχέση με το πετρέλαιο, στο ισοζύγιο του διοξειδίου αποτελεί παθητικό, και προσφέρει φως στο τούνελ για τον αγροτικό κόσμο της πατρίδας μας.
Ε.Κ. Δηλαδή προτείνετε θερμομόνωση, φωτοβολταϊκα και πράσινες στέγες στις πόλεις, και θέρμανση των κτηρίων με βιομάζα;
Α.Γ. Ακριβώς. Η ευθύνη για την κλιματική αλλαγή και το όφελος από την ανάσχεσή της πρέπει να καταμεριστεί σ’ όλη την κοινωνία. Είναι μεγάλη ευκαιρία να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας και να έχουμε συλλογικό οικονομικό όφελος. Φαντάζεστε πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν έτσι, και τι ανακούφιση θα είναι για όλους μας αν περιορίσουμε το κόστος της θέρμανσής μας; Κι αφού οι Δανοί το κάναν γιατί εμείς δεν μπορούμε;
Ε.Κ. Κι όσο αφορά τα αιολικά και τα υδροηλεκτρικά; Τα απορρίπτετε εντελώς;
Γ.Α. Σίγουρα αντιδρώ σ’ αυτή την πρεμούρα να εγκαταστήσουμε παντού αιολικά και υδροηλεκτρικά, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι έτσι όπως τα κάνουμε βλάπτουν και δεν ωφελούν. Και είναι απαράδεκτο να υπονομεύουμε την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, καταστρέφοντας το παραδοσιακό μας τοπίο, τον πολιτισμό μας ουσιαστικά, την παρακαταθήκη μας για ένα καλύτερο αύριο! Να ασχοληθούμε με τις πόλεις μας και τα εργοστάσιά μας και ν’ αφήσουμε ήσυχα τα ρέματα και τα βουνά μας! Τα υδροηλεκτρικά έτσι όπως γίνονται δεν έχουν καμία θέση σε παρθένα και πανέμορφα οικοσυστήματα. Και οι ανεμογεννήτριες θα ‘πρεπε να μπαίνουν μόνο σε βιομηχανικές περιοχές! Επιτέλους, είμαστε αντιμέτωποι με περιβαλλοντική κοινωνική και οικονομική κρίση! Αυτό τον πακτωλό χρημάτων που θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε ας τον επενδύσουμε σοφά για το καλό όλων σε βάθος χρόνου!
Ε.Κ. Μάλιστα… Κύριε Αγιάννη ευχαριστώ για το χρόνο σας. Οι απόψεις σας είναι αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσες.
Γ.Α. Εγώ σας ευχαριστώ κύριε Κανένα. Στη διάθεσή σας όποτε το επιθυμείτε.
Οι διαβουλεύσεις είναι χρήσιμες, μα πιό χρήσιμο είναι να προσέξουμε τι γίνεται στην πράξη απο το διαχειριστή ΔΕΗ στα μη διασυνδεμένα νησιά! Διευθυντάδες και άλλοι μιλάνε για ! Μα τελικά κάποτε πρέπει να μάθουμε πότε θα αρχήσει η παραλαβή αιτήσεων στα μη διασυνδεμένα νησιά!!!
Με εκτίμηση Φώτης Ραϊσάκης
Εγώ νομίζω ότι θα πρέπει να σταματήσουμε τις ανούσεις και χωρίς αποτέλεσμα δημόσιες διαβουλεύσεις και να δουλέψουμε να γίνει κανένα έργο… Η ανεργία θα φθάσει στο 20%, τα δημόσια έσοδα πέφτουν και η οικονομία έχει ύφεση 4% επίσημα 15% ανεπίσημα…
Τα προβλήματα είναι γνωστά, και δεν χρειάζονται δημόσια διαβούλευση για να λυθούν . . . .
1) Ή ΡΑΕ να εκδίδει άδειες παραγωγής άμεσα και όχι μετά απο 3 χρόνια για τα μεγάλα έργα, όπως φαίνεται στο http://www.rae.gr/lic/lic_mainc.htm
2) Το Συμβούλιο τις Επικρατίας να μην παίζει το παιχνίδι μιζαδόρων δημάρχων και μπλοκάρει επενδύσεις εκατομμυρίων… Οι δικαστές του ΣτΕ είναι δικηγόροι και όχι περιβαντολόγοι για να ασχολούνται με περιβαλλοντικά θέματα. Εκαστος στο είδος του…
3) Τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού να γίνουν με ΣΔΙΤ, αφού οι δημόσιοι υπάλληλοι της ΔΕΗ και του ΔΕΣΜΗ δεν μπορούν 10 χρόνια να φτιάξουν μια γραμμή στην Πελ/νησο, ούτε παράλληλα και υπόγεια από τους εθνικούς δρόμους. Να επιτραπεί σε ιδιώτες να τα φτιάχνουν και να πληρώνονται ανάλογα απο το ΔΕΣΜΗΕ, τα τέλη χρήσης.
4) Στα νησιά η ΡΑΕ γιατι κάνει 4 χρόνια να βγάλει νέα πρόσθετη ισχύ για να επιτραπεί να μπει κανένα φωτοβολταικο και καμοία μικρή ανεμογεννήτρια? Αν η ΡΑΕ δεν μπορεί, ας το δώσουν σε κανένα ιδιώτη η πανεπιστήμιο να το κάνει σε ενα μηνά, ώστε να γίνει κανένα έργο και να εισπράξει κανένα φόρο το κράτος.
5) Οποίος δημόσιος υπάλληλος δεν απαντάει σε 20 μέρες που λέει ο νόμος, να του αφαιρείται ο μισθός του και να καταβάλλεται στο ταμείο ανεργίας για να πληρωθούν οι συμπολίτες μας που είναι άνεργοι διότι ο συγκεκριμένος υπάλληλος κάνει τη δουλεία του με τους δικούς του ρυθμούς και οι πολίτες που τον πληρώνουν υποφέρουν. Επίσης να του κατασχεθεί και η περιουσία του μέχρι της αξίας των φόρων που χάνει το κράτος από την επένδυση η οποία δεν γίνεται.
Ελπίζω τα παραπάνω αυτονόητα να γίνουν άμεσα, και τιν το επιβάλει το ΔΝΤ.
Ευχαριστώ,