Άρθρο 01 – Αρχείο και αρχειακό υλικό

1. Αρχείο, κατά την έννοια του παρόντος νόμου, είναι το σύνολο των τεκμηρίων, μαρτυριών και εγγράφων, αδιακρίτως χρονολογίας, σχήματος, ύλης και υποστρώματος, που σχετίζονται με τη δραστηριότητα του Κράτους, των δημοσίων ή ιδιωτικών οργανισμών ή των νομικών ή φυσικών προσώπων ή ομάδων φυσικών προσώπων ή των λοιπών οντοτήτων. Αρχείο είναι και κάθε τεκμήριο καταγραφής πληροφοριών που προβλέπεται στο ν. 2846/2000 (Α΄ 229) και συγκροτεί το αρχείο Πρωθυπουργού.
2. Το αρχειακό υλικό περιλαμβάνει πρωτότυπα ή αντίγραφα οποιασδήποτε ύλης ή τεχνικής, ιδίως :
α) μεμονωμένα έγγραφα, χειρόγραφα, κατάστιχα, κώδικες και συλλογές αυτών,
β) απομνημονεύματα και ημερολόγια,
γ) αλληλογραφία επίσημη και ιδιωτική δημοσίων προσώπων,
δ) προπαγανδιστικά τεκμήρια, εκκλήσεις, προκηρύξεις, αφίσες, εφήμερο υλικό ή άλλα πληροφοριακά έντυπα,
ε) ηλεκτρονικά έγγραφα και αρχεία, όπως αυτά ορίζονται στα άρθρα 1 και 5 του π.δ. 25/2014 (Α΄44) ή σε οποιαδήποτε άλλη μορφή, σύμφωνα με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και οι κάθε φύσεως βάσεις δεδομένων του δημοσίου τομέα,
στ) οπτικοακουστικά αρχεία, ηχητικές και κινούμενες ή στατικές οπτικές αποτυπώσεις,
ζ) χάρτες, σχέδια, χαρακτικά και έργα εικαστικού ενδιαφέροντος, τα οποία αποτυπώνουν μαρτυρίες σε οπτικές, γραμμικές αποτυπώσεις και απεικονίσεις, τοπογραφικά και υδρογραφικά διαγράμματα, μακέτες, αεροφωτογραφίες, ιχνογραφήματα, χαλκογραφίες λιθογραφίες, ξυλογραφίες, που τεκμηριώνουν πληροφορίες, οι οποίες αναφέρονται στην ιστορία και στην πολιτιστική κληρονομιά του ελληνικού έθνους και σε ό τι έχει σχέση με τη διοικητική, οικονομική και κοινωνική ζωή του ελληνικού κράτους.
3. Τα αρχεία και το αρχειακό υλικό είναι δημόσια αγαθά και αποτελούν μέρος της εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.

  • 8 Μαρτίου 2019, 09:55 | Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Αρχείων Τάξις»

    ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΠΕΡΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
    – Σχόλια επί της Διαβούλευσης

    Η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Τεκμηρίων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς «Αρχείων Τάξις» ιδρύθηκε το 2011 και αποτελεί ένα συλλογικό εγχείρημα το οποίο φιλοδοξεί να συμβάλλει ενεργά στη διάσωση, την ανάδειξη και την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, δίνοντας έμφαση στα ιστορικά τεκμήρια και ιδιαίτερα στα ιστορικά αρχεία. Στο πλαίσιο της δραστηριότητας μας θεωρούμε σημαντικό να παρέμβουμε στη δημόσια διαβούλευση σχετικά με το Νόμο για τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.).

    Αρχικά, ο υπό διαβούλευση νόμος επί της ουσίας διαμορφώνει την εθνική αρχειακή πολιτική εξαιτίας της φυσιογνωμίας της λειτουργίας των Γ.Α.Κ. Είναι αναγκαίο αυτή η διάκριση και ο αναβαθμισμένος ρόλος του εν λόγω νομοσχεδίου να είναι εμφανής στον τίτλο του (προτεινόμενος τίτλος: Νόμος για την προστασία και διαχείριση των Αρχείων). Θεωρούμε πως το κράτος πρέπει να στρέψει με μεγαλύτερο ενδιαφέρον και φροντίδα το βλέμμα του στην αρχειακή κληρονομιά της χώρας, η οποία εξορισμού εμπλουτίζεται καθημερινά από τη λειτουργία δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών, καθώς και τη δραστηριότητα των πολιτών. Η πρόσληψη και επαρκής στελέχωση με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, η μείωση των αποσπάσεων εκπαιδευτικών για τις πάγιες λειτουργικές ανάγκες των περιφερειακών τμημάτων και ο δραστικός περιορισμός τους μόνο για έκτακτο επικουρικό έργο, η αύξηση της χρηματοδότησης και των πόρων των Γ.Α.Κ. αποτελούν μια ουσιαστική διεκδίκηση για το προσεχές διάστημα. Η κρατική μέριμνα για την ανάπτυξη και καλλιέργεια της αρχειακής συνείδησης, κυρίως μέσα από την εκπαίδευση, έχει να προσφέρει θετικά και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στο μέλλον της χώρας.

    Το προτεινόμενο νομοσχέδιο χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας σε ζητήματα που αφορούν τους ιδιωτικούς φορείς φύλαξης και διαχείρισης αρχείων, ζητήματα διευθύνσεων, τμημάτων, περιφερειακών υπηρεσιών, οργανογράμματος, στελέχωσης και συνεργατών των Γ.Α.Κ. Επιπλέον, θεωρούμε αναγκαία τη διατύπωση και κατοχύρωση μέσω αυτού του νομοσχεδίου με ουσιαστικότερο τρόπο της ελευθερίας της πρόσβασης στην πληροφορία και της ζωτικής σημασίας πρόβλεψη για τη διαμόρφωση και δημοσιοποίηση αρχειακών πολιτικών, καθώς και τη διάσωση και διατήρηση ψηφιοποιημένων αρχείων-πόρων αλλά και τη μέριμνα για τα σύγχρονα αρχεία τα οποία παράγονται στο ψηφιακό περιβάλλον. Οι νέες τεχνολογίες και το διαδίκτυο αποτελούν ένα διαρκώς εξελισσόμενο περιβάλλον μέσα στο οποίο είναι αναγκαίο να ληφθεί η απαραίτητη φροντίδα για τα αρχεία.

    Λυπόμαστε που στο σύντομο χρονικό διάστημα της διαβούλευσης δεν μπορούμε να έχουμε μια πιο επεξεργασμένη και τεκμηριωμένη παρέμβαση. Ευελπιστούμε πως θα τοποθετηθούν σχετικά με το νομοσχέδιο οι εμπλεκόμενοι με ουσιαστικό τρόπο στα αρχειακά επιστημονικά ζητήματα, όπως είναι τα ακαδημαϊκά τμήματα Αρχειονομίας και Επιστημών της Πληροφόρησης, οι σχετικές Επιστημονικές Εταιρείες, τα Ιδιωτικά Αρχεία κ.ά.

    Ακολουθεί η τοποθέτηση της Αρχείων Τάξις για συγκεκριμένα ζητήματα επί των άρθρων. Όπου είναι δυνατόν έχουν γίνει και συγκεκριμένες διατυπώσεις για τροποποιήσεις ή προσθήκες παραγράφων στα άρθρα.

    Άρθρο 01 – Αρχείο και αρχειακό υλικό
    Είναι απαραίτητη η προσθήκη μιας παραγράφου για τη σημασία διάσωσης και διατήρησης των αρχείων. Πιο συγκεκριμένα:

    4. Η διάσωση και η διατήρηση των αρχείων οργανώνεται για το δημόσιο συμφέρον για τους σκοπούς τεκμηρίωσης της λειτουργίας, των αναγκών, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων των φυσικών ή νομικών προσώπων, δημόσιων ή ιδιωτικών, όπως και για την έρευνα και την ιστορική τεκμηρίωση.